SPOTKANIE GRUPY POLBIT 2011 Analiza cytowań prac naukowych w Politechnice Wrocławskiej Instrukcja wprowadzania danych w systemie ALEPH Barbara Urbańczyk Paweł Bęben BIBLIOTEKA GŁÓWNA I OINT POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ WROCŁAW 2011
Spis treści: I. WSTĘP... 3 II. LOGOWANIE SIĘ DO SYSTEMU... 4 III. NAWIGACJA... 4 IV. WPROWADZANIE NOWEGO REKORDU DO BAZY PRAC CYTUJĄCYCH TUR05... 6 V. RAPORTY, STATYSTYKI, WYKAZY... 11 2
I. WSTĘP Analiza cytowań dla pracowników Politechniki Wrocławskiej, wykonywana w Bibliotece Głównej i OINT, ma swoje początki w połowie lat siedemdziesiątych XX wieku. Podstawą jej opracowania była baza Science Citation Index (SCI), która na przestrzeni tych lat ewoluowała od postaci drukowanej, poprzez wersję na CD-ROM-ach aż do wersji on-line Web of Science, wykorzystywanej od 2000 roku. Poważnym problemem był zawsze brak powiązań informacji o cytowaniach z zawartością bazy DONA rejestrującej piśmienniczy dorobek naukowy Uczelni. W konsekwencji nie było możliwości automatycznego wyszukiwania informacji o cytowaniach i generowania zestawień statystycznych oraz wykazów i diagramów dla potrzeb corocznych raportów, które wykonywane są przy dużym nakładzie czasowym, głównie przy pomocy pakietu programowego MS Office. Pomysł utworzenia bazy danych rejestrującej cytowania PWr był jednym z warunków stworzenia wspólnej platformy informacji o piśmienniczym dorobku naukowym integrującym najistotniejsze wskaźniki jakościowe i ilościowe z nim związane (publikacje, Impact Factor IF, obecność na Liście Filadelfijskiej IF, punktacja MNiSW, cytowania). Najwięcej problemów powodował wybór sposobu rejestracji prac cytujących i powiązania ich z pracami cytowanymi. Po licznych testach i eksperymentach oraz dyskusjach wybrano zintegrowany system ALEPH, z powodzeniem wykorzystywany od 2009 r. do obsługi bazy DONA. Zaprojektowana podbaza cytowań TUR05 daje możliwość rejestrowania prac cytujących wyszukanych z Web of Science i powiązania ich numerami rekordów z pracami cytowanymi z modułu bibliograficznego bazy DONA - TUR02. Zastosowanie odpowiednich algorytmów wydatnie skróci czas potrzebny na generowanie zestawień, statystyk oraz raportów, a także zapewni prawidłowe obliczenia cytowań związane z współautorstwem prac, w ramach tych samych bądź różnych jednostek uczelni. Proces wykonywania analizy cytowań realizowany jest w Oddziale Informacji Naukowej Biblioteki Głównej i OINT Politechniki Wrocławskiej i przebiega w następujących etapach: analiza cytowań za dany rok dla całej Uczelni na podstawie Web of Science (zakładka: cited reference search; pole: cited author), w oparciu o wypracowany schemat, bez autocytowań, z wykorzystaniem bazy DONA jako kompletnego źródła informacji o potencjalnych pracach cytowanych, napełnianie w systemie ALEPH bazy prac cytujących TUR05 i powiązanie ich z opisami prac cytowanych z bazy DONA poprzez numer systemowy, kontrola poprawności wprowadzonych rekordów do bazy TUR05, korzystanie z oprogramowania umożliwiającego generowanie zestawień statystycznych, raportów oraz zbiorczych i indywidualnych wykazów cytowań. Niniejsze opracowanie jest instrukcją wprowadzania danych o cytowaniach, pozyskanych z bazy Web of Science, do podbazy cytowań TUR05. Zawiera informacje o strukturze rekordów bazy TUR05, danych wejściowych, kontroli zawartości rekordów oraz obsłudze błędów. Stanowi również przegląd wybranych raportów i wykazów używanych do celów statystycznych oraz do kontroli błędów. 3
II. LOGOWANIE SIĘ DO SYSTEMU 1. Na pulpicie uruchamiamy ikonę MARC Cytowania. 2. W okienku wpisujemy nazwę użytkownika i hasło nadane przez administratora systemu uprawnionym osobom wprowadzającym dane, następnie zatwierdzamy OK: III. NAWIGACJA 1. Pierwszy ekran po wejściu do systemu: Wyszukiwanie zapisywanych rekordów Utwórz nowy rekord (otwórz szablon) W celu wyszukania zapisanych przez nas rekordów klikamy na zaznaczoną ikonę lornetki. 3. Widok ekranu po włączeniu opcji szukaj: Wybór przeszukiwanej bazy: TUR02 lub TUR05 Okna wyszukiwawcze Po wybraniu opcji szukaj możemy odnaleźć interesujące nas rekordy w bazach: TUR02 opisy bibliograficzne prac naukowych pracowników. TUR05 opisy bibliograficzne prac cytujących, które wyszukuje się wg następujących kryteriów: 4
autor pracy cytowanej, tytuł pracy cytowanej, źródło pracy cytowanej, rok cytowania, data wprowadzenia rekordu, osoba wprowadzająca rekord, osoba modyfikująca rekord, numer kontrolny (DOI), nr systemowy, nr systemowy pracy cytowanej. Można też wybrać wszystkie pola, jak również łączyć kryteria wyszukiwania za pomocą operatorów logicznych Boole a. 4. Rezultat wyszukiwania: Katalog Katalogowanie Wybrany rekord można modyfikować klikając na niego dwukrotnie lub wybierając przycisk Katalog lub Katalogowanie. 5. Modyfikowanie wybranego rekordu: Ekran modyfikacji 5
IV. WPROWADZANIE NOWEGO REKORDU DO BAZY PRAC CYTUJĄCYCH TUR05 1. Praca cytująca z Web of Science (po wybraniu opcji print), która cytuje pracę z bazy TUR02: Author(s): Leyvand, Y (Leyvand, Yaron); Shabtay, D (Shabtay, Dvir); Steiner, G (Steiner, George); Yedidsion, L (Yedidsion, Liron) Title: Just-in-time scheduling with controllable processing times on parallel machines Source: JOURNAL OF COMBINATORIAL OPTIMIZATION, 19 (3): 347-368 Sp. Iss. SI APR 2010 ISSN: 1382-6905 DOI: 10.1007/s10878-009-9270-5 2. Otwieranie szablonu: Aby wprowadzić nowy rekord należy uruchomić ikonę otwórz szablon : Utwórz nowy rekord (otwórz szablon) Szablon wprowadzanego rekordu w bazie prac cytujących TUR05: 6
3. Wypełnianie pól bazy TUR05 następującymi danymi: 001 nr DOI pracy cytującej z bazy WoS lub ciąg znaków po tytule źródła pracy cytującej 040 podpole a -inicjały osoby sporządzającej rekord 100 nazwiska autorów pracy cytującej-author(s) 245 tytuł pracy cytującej-title 773 źródło pracy cytującej-source LKR, podpole b -nr systemowy pracy cytowanej zaczerpnięty z bazy TUR02 Rekord pracy cytującej z WOS: Author(s): Leyvand, Y (Leyvand, Yaron); Shabtay, D (Shabtay, Dvir); Steiner, G (Steiner, George); Yedidsion, L (Yedidsion, Liron) Title: Just-in-time scheduling with controllable processing times on parallel machines Source: JOURNAL OF COMBINATORIAL OPTIMIZATION, 19 (3): 347-368 Sp. Iss. SI APR 2010 ISSN: 1382-6905 DOI: 10.1007/s10878-009-9270-5 Struktura rekordu TUR05: Szablon wprowadzonego rekordu w bazie prac cytujących TUR05: 7
UWAGA! Jeżeli praca cytująca nie posiada nr DOI, do pola 001 kopiujemy ciąg alfanumerycznych znaków występujących po tytule źródła w polu 773(lub z pola Source z WoS); w powyższym przykładzie byłoby to: 19 (3): 347-368 Sp. Iss. SI APR 2010. Zawartość pola 001 w bazie TUR05 pełni funkcję unikalnego identyfikatora rekordu. 4. Wyszukiwanie numeru systemowego pracy cytowanej w celu połączenia jej z pracą cytującą: a) w bazietur02: należy znaleźć odpowiedni rekord pracy cytowanej w bazie TUR02 korzystając z opcji szukaj. Po wybraniu widoku standardowego, interesujący nas nr automatycznie podświetla się na niebiesko. Widok standardowy Nr systemowy b) w bazie DONA-ALEPH pod WWW: nleży wejść na stronę http://aleph.bg.pwr.wroc.pl/f/-?func=file&file_name=findb&local_base=tur02 i skopiować nr systemowy (nie mylić z nr archiwalnym!) Nr systemowy 8
5. Sprawdzanie poprawności rekordu: Po wypełnieniu rekordu należy go sprawdzić klikając w odpowiednią ikonę: Sprawdź poprawność rekordu Pole uwag Pole uwag pozostaje puste jeśli rekord jest poprawny. Można wtedy zapisać go na serwerze. Zapisz rekord 6. Błędy przy wprowadzaniu rekordu: Najczęściej spotykany błąd przy zapisywaniu rekordu sygnalizuje następujący komunikat w polu uwag: Tekst w polu 001 jest duplikatem w indeksie IND. Oznacza to, że praca cytująca jest już w systemie i należy przypisać jej kolejną pracę cytowaną. Należy odnaleźć ją w bazie TUR05 (patrz strony 4-5) i dokonać jej modyfikacji, wprowadzając numer systemowy kolejnej pracy cytowanej. Kolejne kroki postępowania: a) odnalezienie pracy cytującej w bazie TUR05 (najlepiej przez nr DOI), b) edycja rekordu, c) powielenie pola LKR, gdzie wstawimy nr systemowy kolejnej pracy cytowanej, d) sprawdzenie i zapisanie edytowanego rekordu. 9
7. Powielanie pola LKR: a) Umieszczamy kursor na dole edytowanego rekordu i wciskamy klawisz F5: b) Po pojawieniu się ekranu wyboru pola wybieramy LKR, a następnie: do podpola a wpisujemy PAR; do podpola l wpisujemy TUR02; do podpola b wklejamy nr systemowy kolejnej pracy cytowanej z bazy TUR02. 8. Przeglądanie powiązanych prac pod WWW w trybie edycji rekordu: Istnieje możliwość przeglądania powiązanych prac cytujących i cytowanych pod WWW. W tym celu należy umieścić kursor na dole edytowanego rekordu z bazy TUR05 i wybrać kombinację klawiszy CTRL +o. Opis pracy cytującej Powiązania 10
V. RAPORTY, STATYSTYKI, WYKAZY Dostęp do modułu raportów posiadają uprawnione osoby z Oddziału Informacji Naukowej pracujące nad cytowaniami, a logowanie się jest możliwe po podaniu indywidualnej nazwy użytkownika i hasła. Na użytek modułu cytowań zaprojektowano szereg raportów kontrolnych, statystyk oraz generowanych automatycznie zestawień wchodzących w skład corocznego wydawnictwa Analiza cytowań prac naukowych pracowników PWr za rok. WYDAWNICTWO RAPORT ROCZNY Stworzenie modułu cytowań pozwala na automatyczne generowanie zbiorczego, blisko stustronicowego, raportu - wydawnictwa Analiza cytowań prac naukowych pracowników PWr za rok. Do roku 2010 wszelkie wyliczenia wykonywane były nieautomatyczne przy użyciu takich narzędzi jak Excel i Word. Wszystkie zestawienia zawarte w powyższym opracowaniu można podzielić na trzy grupy: 1. informacje liczbowe o cytowaniach Uczelni, poszczególnych wydziałów oraz ich jednostek w ostatnich 5 latach wraz z wykazami imiennymi za ostatni rok 2. analiza prac cytowanych (rodzaje prac cytowanych wraz z liczbą cytowań, listy tytułów cytowanych czasopism uzupełnionych o IF) 3. zestawienia rankingowe w skali całej uczelni (wykaz najczęściej cytowanych autorów w danym roku, wykaz najczęściej cytowanych publikacji w danym roku) STATYSTYKI DLA JEDNOSTEK, WYDZIAŁÓW, OSÓB I CAŁEJ UCZELNI Punktem wyjścia do wygenerowania statystyk jest interaktywny wykaz jednostek organizacyjnych Politechniki, dla których wykonywane są cytowania: Wyświetl pracowników W2/ I10 Pokaż historię cytowań W2/I10 11
Wyświetlamy historię cytowań instytutu I10 Wydziału W2. Po zaznaczeniu przycisku Wydział i PWr można otrzymać także w podobnym formacie historię cytowań wydziału, do którego należy jednostka oraz historię cytowań całej Uczelni. RAPORTY Z SYSTEMU ALEPH 1. Z folderu cytowania wybieramy interesujący nas raport, klikając na jego nazwę: 12
Przykłady raportów: Cytowania pracownika PWr za rok (2010): Cytowania pracowników jednostki za rok (2010): 13
Raport - kontrola unikalności klucza w rekordzie pracy cytującej: Informacje w tym raporcie pojawiają się, gdy do pracy cytującej przypiszemy dwa razy tę samą pracę cytowaną. Dla ułatwienia otrzymamy tez inicjały osoby, która stworzyła rekord. W błędnym rekordzie pojawił się w polu LKR podpole b dwa razy ten sam numer pracy cytowanej (000134531). 14