CZOŁOWE OWE PRZEKŁADNIE STOŻKOWE PRZEKŁADNIE ZĘBATE CZOŁOWE ŚRUBOWE WALCOWE (równoległe) STOŻKOWE (kątowe) HIPERBOIDALNE ŚLIMAKOWE o ebach prostych o ębach prostych walcowe walcowe o ębach śrubowych o ębach skośnych stożkowe (hipoidalne) globoidalna o ębach łukowych
Stożkowa prekładnia cołowa służy do prenosenia ruchu obrotowego pry skryżowanych osiach, pry cym ęby mogą mieć linie: proste, łukowe. Podobnie jak to jest w cołowych prekładniach walcowych, w prekładniach stożkowych o ębach łukowych występuje więksy stopień pokrycia, co apewnia lepsą współpracę ębów. Kąt międy osiami obrotów kół stożkowych Σ może wynosić: Σ 90, Σ < 90, Σ > 90.
KOŁA STOŻKOWE ęby proste łukowe
W kołach ębatych stożkowych ęby nacinane są na stożku ściętym (arys jest ewolwentowy w każdym prekroju prostopadłym do osi stożka). Wymiary poprecne ęba mniejsają się ku wierchołkowi stożka; tego też wględu wykonywanie uębień kół stożkowych wymaga specjalnych obrabiarek. łoże cęść obrabiana kąt pochylenia
Koła ębate stożkowe, których teoretycne linie ębów są liniami prostymi prechodącymi pre wierchołek stożka podiałowego naywamy kołami stożkowymi prostymi ( ębami prostymi).
koło stożkowe proste linia ęba prostego
Jeżeli linie ębów na rowinięciu stożka podiałowego są łukami kołowymi, to koła naywamy kołami stożkowymi łukowymi ( ębami łukowymi).
linia ęba łukowego
Rokład naprężeń dociskowych: a) pry ębach prostych, b) pry ębach łukowych.
Sc d e O r e r e Cechy geometrycne kół stożkowych C δ δ Sc d e d m O Σ O
W stożkowych kołach ębatych podstawowymi powierchniami są stożki podiałowe, które na ogół są równoceśnie stożkami tocnymi. δ δ stożki podiałowe O Σ
Stożki podiałowe są określone pre półkąt podiałowy δ, δ i pre średnicę podstawy stożka podiałowego d e,d e. d e δ δ O Σ d e
Wselkie agadnienia geometrycne dotycące wymiarów ębów (a więc i korekcji uębienia) ropatruje się na powierchniach stożków cołowych Sc,Sc (dopełniających), które są uprosceniem powierchni kulistych, na których odbywa się aębienie. C O
Geometrycnie najważniejsym okręgiem podiałowym jest okrąg ewnętrnej podstawy stożka podiałowego: d m e te gdie: m te -moduł cołowy ewnętrny. W prypadku kół o łukowej linii ębów do obliceń pryjmuje się średnicę średniej podstawy występującą w połowie serokości wieńca średnicy podiałowej: d m m tm gdie m tm - moduł cołowy średni.
Moduł cołowy średni m tn : m tn m nn cosβ gdie m nn moduł normalny średni, β m m nominalny kąt pochylenia linii ęba (występujący w połowie serokości wieńca).
Prełożenie enie prekładni stożkowej
W celu wynacenia ależności międy pół-kątem stożka podiałowego a prełożeniem prekładni ropatrymy prypadek ogólny w którym Σ 90. O Σ σ O d e σ C O d e
Kąt σ oblicamy na podstawie rysunku wychodąc ałożenia, że długość tworących łącących środek prekładni O centralnym biegunem aębienia C jest wspólną wielkością obydwu stożków podiałowych. O O d e Σ σ σ mte m te m te C O d e
O O d e Σ σ σ mte m te C O d e
OC Δ OCO sinσ OC O Σ σ σ mte O d e OC OC sinσ O m te C OC Δ OCO sinσ sin( Σ σ) OC d e OC OC sin Σ - σ ( ) Z rysunku wynika: O C m te ora O C m te
Wiemy, że: d e OC OC sinσ O O ora OC OC sin Σ - σ ( ) Σ σ a także, że: σ mte m te C O C m te ora O C m te d e O Podstawiając: OC OC sinσ OC sin ( Σ - σ ) m/ m/ / sinσ / sin te te ( Σ σ ) Uyskamy kolejno: sinσ sin( Σ σ) ( ) sin Σ σ sinσ sin Σ σ sinσ ( )
Wiemy, że prełożenie kinematycne można wyraić stosunkiem licby ębów: i sinσ sin ( Σ - σ ) i Po odwróceniu uyskamy: ( Σ σ ) sin sinσ Z trygonometrii wiemy, że: sin ( α β ) sinα cosβ sinβ cosα Po podstawieniu uyskamy: i sinσ sinσcosσ -sinσ cosσ
Dieląc licnik i mianownik pre cosσ : uyskamy: sinσ cosσ sinσ cosσ sinσ cosσ cosσ cosσ sinσ tgσ tgσ cosσ Po prekstałceniach uyskamy : tgσ sinσ tgσ cosσ
Z wyrażenia: tgσ tgσ + tgσ cosσ wynacamy tgσ : + sinσ cosσ sinσ Dla Σ 90 sin90 cos90 i tgσ 0 W ten sposób wyrailiśmy prełożenie a pomocą tangensa półkąta σ stożka podiałowego.
i tgσ Analia tego woru pokauje bardo istotne ogranicenia w maksymalnym prełożeniu tego typu prekładni. Wielkość kątów stożków podiałowych δ, δ, współpracujących kół ębatych ależy: jednej strony od kąta Σ, drugiej strony od licby ębów obydwu współpracujących kół, cyli od prełożenia prekładni i.
Istotną aletą prekładni stożkowej jest możliwość prenosenia ruchu obrotowego i wiąanego nim obciążenia pod adanym kątem. Wady: mniejsa dokładność wykonania, koniecność jednostronnego łożyskowania jednego kół, naciski reguły koncentrują się w pobliżu ewnętrnej średnicy, występuje więksone obciążenie łożysk również w kierunku wdłużnym, ogranicona wielkość prełożenia i 5, a w asadie i 4,5.
koniecność jednostronnego łożyskowania jednego kół Wymienione wady powodują to, że cołowe prekładnie stożkowe są stosowane do prenosenia niebyt dużych obciążeń małymi prędkościami obwodowymi.