Kierunek studiów Stopień studiów Forma studiów ADMINISTRACJA I niestacjonarne SYLABUS PRZEDMIOTU BADANIA SONDAŻOWE W PRACY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ 1. DANE PODSTAWOWE Rodzaj przedmiotu Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za przedmiot Język wykładowy: 2. WYMIAR GODZIN I FORMA ZAJĘĆ Fakultatywny ALB-116 II III dr Robert Nowacki polski Laboratorium Razem Wykład Ćwiczenia Konwersatorium Seminarium Projekt komputerowe godzin 8 8 8 24 3. CELE PRZEDMIOTU C1 C2 Przekazanie studentom podstaw wiedzy dotyczącej podstawowych pojęć, prawidłowości i problemów związanych z problematyką sondażowych badań opinii, ich miejsca w działalności jednostek administracji publicznej oraz ich wykorzystania w procesach planowania i realizowania działań. Studenci zdobywają umiejętności projektowania i realizacji procesów badań sondażowych oraz analizy i interpretacji ich wyników z uwzględnieniem optymalizacji kosztów oraz możliwości zastosowania w działaniach administracji publicznej. Studenci zdobywają kompetencje społeczne przygotowujące do uczestniczenia w procesach programowania, organizowania, realizacji i zarządzania działalnością badawczą w jednostkach administracji publicznej zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz funkcjonującymi w społeczeństwie zasadami etyki. 4. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI Brak wymagań wstępnych 5. EFEKTY KSZTAŁCENIA (minimum 5) EK_W01 EK_W02 EK_W03 EK_U01 Efekty kształcenia - wiedza Student ma podstawową wiedzę o problematyce badań sondażowych oraz ich usytuowaniu w ramach wiedzy z zakresu zarządzania jednostką administracji publicznej, jak również w strukturach jej obszarów funkcjonalnych. Student zdobywa podstawową wiedzę o przebiegu procesu badań sondażowych, w tym o metodach badawczych, zarówno jakościowych, jak i ilościowych, służących gromadzeniu, przetwarzaniu, przechowywaniu, analizie i prezentacji danych, a także o metodach matematycznych i statystycznych wykorzystywanych w procesach analizy i prezentacji wyników badań sondażowych. Student posiada wiedzę o możliwościach zastosowania poszczególnych metod badawczych i analitycznych w różnych obszarach decyzyjnych organizacji oraz zasadach zarządzania projektami badawczymi adekwatnymi do potrzeb organizacji. Efekty kształcenia - umiejętności Student posiada umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy w zakresie badań sondażowych w praktyce działań jednostek administracji publicznej, potrafiąc analizować z uwzględnieniem związków przyczynowo-skutkowych zachodzące w jednostce i jej otoczeniu procesy oraz prognozować poziom i dynamikę określających je mierników. 1
EK_U02 EK_U03 EK_U04 EK_K01 Student posiada umiejętność doboru i zastosowania odpowiednich metod badawczych i analitycznych do opisu, analizy i prognozowania opinii na temat jednostki administracji publicznej i jej otoczenia oraz w procesie rozwiązywania związanych z tym problemów decyzyjnych, wykazując się przy tym umiejętnością wykorzystania adekwatnych narzędzi i systemów informatycznych. Student posiada umiejętność praktycznego zastosowania wiedzy z zakresu badań sondażowych do zarządzania projektami badawczymi, w pracy samodzielnej lub zespołowej oraz wykorzystywania tego w procesach kształtowania strategii działalności jednostki administracji publicznej. Student posiada umiejętność przygotowywania raportów i prezentacji z prac badawczych zgodnie z obowiązującymi w badaniach opinii zasadami, z wykorzystaniem ujęć teoretycznych i źródeł empirycznych oraz adekwatnych technik i narzędzi prezentacji, w tym informatycznych, a także umiejętność rozumienia i analizowania różnego typu zjawisk na podstawie raportów z badań. Efekty kształcenia kompetencje społeczne Student rozumie potrzebę ciągłego zdobywania, uzupełniania i poszerzania wiedzy z zakresu badań sondażowych w celu zdobywania nowych kompetencji stosownie do zmieniających się potrzeb rynku pracy. Student potrafi właściwie określić priorytety stojące przed działalnością badawczą, prawidłowo identyfikując i rozstrzygając związane z tym dylematy stosując przy tym zasady profesjonalnego i etycznego postępowania określane w ramach przepisów prawa i etyki, w tym kodeksach dobrych praktyk obowiązujących w działalności badawczej. Student potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy, jest przygotowany do uczestnictwa w projektach społecznych, pracy w jednostkach administracji publicznej i na własny rachunek, w tym do aktywności w zespołach projektujących i realizujących procesy badawcze. 6. TREŚCI PROGRAMOWE Lp. TP1 TP2 TP3 TP4 TP5 Tematyka Badania opinii publicznej. Typologia badań naukowych i socjologicznych. Cele badania opinii. Zakres i rodzaje badań opinii. Sondaż jako metoda badania opinii. Zalety i wady sondaży. Zastosowanie badań sondażowych w administracji. Projektowanie procesu badań sondażowych. Projektowanie badań opinii. Określenie założeń i celów badawczych. Definiowanie populacji. Sporządzanie operatu losowania. Wybór techniki pobierania próby. Sfera czynnościowa, sfera metodyczna a sfera wynikowa w procesie badawczym. Etapy procesu badawczego w fazie przygotowawczej i w fazie realizacji. Proces doboru próby do badań sondażowych. Techniki doboru próby o charakterze nieprobabilistycznym. Dobór przypadkowy. Dobór celowy. Dobór kwotowy. Dobór metodą kuli śnieżnej. Techniki doboru próby o charakterze probabilistycznym. Generatory liczb losowych. Losowanie proste. Losowanie systematyczne. Losowanie warstwowe. Losowanie wielostopniowe. Liczebność próby w badaniach opinii. Maksymalny błąd statystyczny a dokładność badania. Projektowanie narzędzi badawczych w badaniach sondażowych. Pomiar i skale pomiarowe. Skale jedno wymiarowe i skale złożone. Instrumenty pomiarowe. Budowa kwestionariusza. Rodzaje pytań kwestionariuszowych. Zasady konstrukcji pytań. Instrukcje kwestionariuszowe. Realizacja pomiaru. Metody i techniki badań sondażowych. Metody obserwacji statystycznej. Klasyfikacja metod pomiarowych. Metody sondażu pośredniego i bezpośredniego. Metody ankietowe. Ankieta bezpośrednia. Ankieta ogólna. Ankieta internetowa. Ankieta pocztowa. Liczba godzin w cw p 2
TP6 TP7 TP8 Ankieta prasowa. Wywiad bezpośredni. Wywiad telefoniczny. Metody PAPI, CAPI, CATI, CAWI. Metody projekcyjne. Metody obserwacyjne. Metody oparte na spisach. Analiza i interpretacja danych badaniach sondażowych. Opracowanie raportu z badań. Przygotowanie danych do analizy: redagowanie, kodowanie, wprowadzanie, tabulacja. Struktura raportu z badań. Graficzne i tabelaryczne sposoby prezentacji wyników badań. Raport opisowy. Zasady przygotowywania prezentacji ustnej. Kryteria oceny wyników badania: trafność, dostosowanie do potrzeb użytkowników, stopień akceptacji, efektywność. Wybrane metody wnioskowania statystycznego o opiniach badanej populacji. Analiza statystyczna w badaniach sondażowych. Opis statystyczny badanej populacji. Pomiar relacji pomiędzy cechami w próbie. Wnioskowanie statystyczne. Estymacja punktowa i przedziałowa. Weryfikacja hipotez statystycznych. Organizacja i etyka badań sondażowych. Organizacja działalności badawczej w jednostce administracji publicznej. Podaż usług badawczych. Rozwój rynku badawczego na świecie i w Polsce. Charakterystyka współczesnego rynku badawczego w Polsce. Zasady współpracy z agencją badawczą. Etyka w badaniach. 7. METODY, FORMY I ŚRODKI DYDAKTYCZNE M1 M2 M3 M4 M5 M6 Wykład z wykorzystaniem tablicy, prezentacji komputerowej, rzutnika, diagramów Aktywizacja studentów do dyskusji i pracy w grupach Realizacja przez studentów projektu badawczego Wykonywanie przez studentów zadań związanych z różnymi etapami procesu badawczego w ramach laboratorium komputerowego pod kierunkiem prowadzącego i w ramach prac domowych Komputer wraz z oprogramowaniem (pakiet MS Office, SPSS, Internet) Podręczniki, materiały dydaktyczne zamieszczane w systemie informatycznym UBI, dane statystyczne publikowane w internecie oraz rocznikach statystycznych 8. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Aktywność Obciążenie godzinowe studenta Udział w zajęciach z nauczycielem akademickim 16 godz. Wykonanie projektu 8 godz. Realizacja zadań domowych przygotowanie do zajęć 16 godz. Przygotowanie do kolokwium końcowego 35 godz. Sumaryczne obciążenie pracą studenta 75 godz. Liczba punktów ECTS (1 punkt 25 godz.) 3 9. STATUS ZALICZENIA PRZEDMIOTU Zaliczenie x 10. KRYTERIA I SPOSOBY OCENY Ocena formująca: F1 Ocena podsumowująca: Egzamin Ocena obecności i aktywności studenta w trakcie ćwiczeń (m. in. zadań wykonywanych przez studenta indywidualnie lub w zespołach) *1 P1 Średnia ocen formujących F1 *1 P2 Ocena realizacji projektu *1 P3 Ocena z kolokwium końcowego *1 *1- łączna ocena ww. efektów kształcenia 3
Składowe oceny końcowej: Forma sprawdzenia Stosowana forma Punktacja Egzamin pisemny (kolokwium końcowe) x max 48 punktów Egzamin ustny Projekt x max 20 punktów Kolokwium/kolokwia cząstkowe Referat pisemny Referat ustny Praca domowa Obecność i aktywność na zajęciach x max 32 punktów Suma max 100 punktów Skala ocen Liczba punktów Ocena do 50 2,0 51 60 3,0 61 70 3,5 71 80 4,0 81 90 4,5 91 100 5,0 11. MACIERZ REALIZACJI PRZEDMIOTU Efekt kształcenia Cel przedmiotu Treści programowe Metody, formy i środki dydaktyczne Sposoby oceny EK_W01 C1 EK_W02 C1 TP2, TP3, TP4, TP5, TP6, TP7 EK_W03 C1 TP1, TP2, TP5, TP6, EK_U01 C2 TP2, TP3, TP4, TP5, TP6, TP7, EK_U02 C2 TP8 EK_U03 C2 TP2, EK_U04 C2 TP2, TP6, TP7 EK_K01 TP1, TP2, TP8 12. ODNIESIENIE EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU DO EFEKTÓW DLA PROGRAMU STUDIÓW II STOPNIA NA KIERUNKU ADMINISTRACJA Efekty kształcenia dla przedmiotu EK_W01 EK_W02 EK_W03 EK_U01 EK_U02 EK_U03 EK_U04 EK_K01 Efekty kształcenia dla programu studiów I stopnia na kierunku administracja K1A_W07, K1A_W08 K1A_W07 K1A_W07 K1A_U02 K1A_U03, K1A_U04, K1A_U09 K1A_U02 K1A_U12 K1A_K01 K2A_K04 K1A_K06, K1A_K07 4
13. LITERATURA PODSTAWOWA [1] Szreder M., Metody i techniki sondażowych badań opinii. PWE, Warszawa 2010. 14. LITERATURA UZUPEŁNIAJACA [1] Churchill G., Badania marketingowe. Podstawy metodologiczne. PWN, Warszawa 2002. [2] Kaczmarczyk S., Badania marketingowe metody i techniki. PWE, Warszawa 2002. [3] Maison D., Noga-Bogomilski A. (red.), Badania marketingowe. Od teorii do praktyki. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007. [4] Mazurek-Łopacińska K. (red.), Badania marketingowe. Teoria i praktyka. PWN, Warszawa 2005. [5] Nowacki R., Metody ilościowe w badaniach marketingowych, Skrypt WSISIZ, Warszawa 2002. 15. INFORMACJA O NAUCZYCIELACH AKADEMICKICH dr Robert Nowacki (kontakt: Robert.Nowacki@wit.edu.pl) 5