Instrukcja wykorzystania aplikacji C-Geo z nakładką M-ZMK do wsparcia informatycznego kontroli na miejscu metodą IT.

Instrukcja wykorzystania aplikacji C-Geo z nakładką M-ZMK do wsparcia informatycznego kontroli na miejscu metodą IT. wersja 1.14 z dn.21.05.2010r. 53-608 Wrocław, ul. Robotnicza 72 tel/fax 071 7827161, tel. 071 7889287, 0509 896026 e-mail: softline@xgeo.pl www.softline.xgeo.pl

1 2 Spis treści Wstęp 3 Czynności wstępne 4 Import danych z kontroli 6 Przeglądanie danych o producentach 12 Przeglądanie zbiorów danych dla obiektów 16 Eksport danych wektorowych do odbiorników GPS zgodnie ze zdefiniowanym zasięgiem obszaru 19 Drukowanie szkiców 20 Wczytywanie załączników graficznych 21 Kontrola topologii danych wektorowych 22 Transformacja międzyukładowa warstw 24 Eksport mapy do formatu GML 24 Spadki 24

1 Wstęp Instrukcja ma na celu opisanie schematu wykorzystania programu C-Geo wraz z nakładką M-ZMK do wsparcia informatycznego kontroli na miejscu metodą IT. Nakładka M-ZMK pracuje łącznie z programem C-Geo w wersji o numerze nie niższym niż v.8.2. i nie posiada odrębnego instalatora. Przed przystąpieniem do pracy instalujemy dostarczoną na nośniku CD przez firmę najnowszą wersję C-Geo v.8. Opis instalacji znajduje się w standardowej instrukcji obsługi programu C-Geo, która znajduje się na nośniku instalacyjnym - instrukcjacgeo.pdf. Na stronie internetowej producenta http://www.softline.xgeo.pl/ znaleźć można bieżące informacje o stanie rozwoju programu oraz forum użytkowników i zestaw porad. Bezpośrednie wsparcie od serwisu oprogramowania uzyskuje się pod numerem telefonicznym 071-7889287 lub pisząc na adres elektroniczny serwis@xgeo.pl. Stosowanie do importu danych do programu C-Geo nakładki M-ZMK wyklucza równoczesne stosowanie modułu Menedżer plików GEO,CTD. Niniejsza instrukcja nie odnosi się do przeprowadzania kontroli wcześniejszymi wersjami aplikacji C-Geo (np. v. 6.5 lub 7.0), a także nie wyposażonymi w nakładkę M-ZMK. Do opracowania niniejszej instrukcji wykorzystano fragmenty: Instrukcji wykorzystania aplikacji C-Geo do kontroli topologii danych wektorowych z kontroli na miejscu ARiMR z dn. 14.08.2007r. oraz,,instrukcji stanowiskowej do Książki Procedur KP-611-37-ARiMR, Przetwarzanie plików pomiarowych GPS do formatu GML z wykorzystaniem aplikacji C-Geo''. 3

2 Czynności wstępne Czynności wstępne. 1. Tworzenie projektu Sposób tworzenia Projektu został szczegółowo opisany w instrukcji działania aplikacji C-Geo instrukcjacgeo.pdf, która wraz z przykładami ćwiczeń znajduje się w głównym folderze płyty instalacyjnej programu C-Geo. Pliki można także pobrać ze strony producenta oprogramowania (http://www.softline.xgeo.pl, zakładka Dział Plików/Program C-Geo V8 dla Windows/Instrukcja obsługi C-Geo). W szczególności należy zapoznać się z procesem tworzenia projektów, tabel, zbiorów danych oraz sposobów zapisywania informacji. W celu zapewnienia efektywności i komfortu pracy należy również zapoznać się z pozostałymi funkcjami programu. Przedstawiony poniżej tok postępowania stanowi jej skróconą wersję, uzupełnioną jednocześnie o sposób postępowania z nakładką M-ZMK. 2. Zakładanie nowego projektu. W celu utworzenia nowego projektu należy wybrać w menu głównym opcję Plik, a następnie wybrać z listy opcję Projekty. Pojawi się okno Lista projektów. Program domyślnie tworzy Projekty w katalogu C:\C-GEO8\Projekty. Lokalizacja ta może się różnić od podanej, w zależności od wyboru umiejscowienia aplikacji podczas jej instalacji. Pierwszą czynnością jest utworzenie Projektu (elementu nadrzędnego zawierającego wszystkie informacje typu dokładność wyświetlania współrzędnych, danych liniowych, kątowych i powierzchniowych, strefę odwzorowania itp.). W oknie Zakładanie nowego projektu należy wybrać właściwe opcje, a następnie wcisnąć przycisk OK. 4

Czynności wstępne 3. Zakładanie nowej Tabeli. Kolejnym krokiem jest utworzenie tabeli. Wskazane jest utworzenie na początku pracy na danym obszarze jednej tabeli danego projektu. Na górnym pasku okna Lista projektów należy wybrać opcję Tabela, a następnie Dodaj tabelę. Funkcja ta jest również dostępna po zaznaczeniu na drzewie wybranego katalogu z uprzednio założonym Projektem lub pod prawym przyciskiem myszki, po rozwinięciu menu podręcznego należy wybrać opcję Dodaj nową tabelę. Po pojawieniu się okna Nowa tabela należy wpisać nazwę tabeli, zaznaczyć pole Ustaw jako roboczą i wybrać przycisk OK. Program utworzy pustą tabelę i automatycznie otworzy ją w nowym oknie. Tabela ta domyślnie nie zawiera punktów ani przyporządkowanych do nich współrzędnych. 4. Okno Mapy Aplikacja w chwili utworzenia nowej Tabeli umożliwia prezentację danych w formie graficznej. W tym celu konieczne jest otworzenie okna Mapy poprzez wybór ikony (Przełącz na tabelę/mapę). Powyżej opisane czynności są podstawą do dalszego odczytu i/lub importu danych do programu C-Geo. 5

3 Import danych z kontroli Import danych z kontroli 1. Uruchomienie nakładki M-ZMK. Wszystkie narzędzia nakładki dostępne są z paska narzędziowego M-ZMK, który włączamy/wyłączamy klikając na pozycję M-ZMK głównego menu programu. Domyślnie pasek jest zadokowany pomiędzy oknem Lista projektów a oknem mapy, można go przeciągnąć myszką w dowolne inne wygodne miejsce. Nakładka umożliwia import danych w następujących formatach plików: *.geo/cit pliki zawierające dane referencyjne map ewidencyjnych w postaci rastrowej (*.cit); *.xml/gml pliki zawierające zintegrowane dane graficzne; *.dxf - pliki wektorowe map ewidencyjnych i zasadniczych; *.ctd pliki zawierające centroidy działek ewidencyjnych; *.swd pliki w formacie SWDE, zawierające dane ewidencyjne (granice działek, kontury użytków i klas gleboznawczych, punkty załamania granic działek oraz oznaczenia i opisy obiektów występujących w ewidencji gruntów); *.geotiff - pliki rastrowe ortofotomap z georeferencją. *.shp - pliki SHP (ShapeFile). Format ten ma to do siebie, że przenosi informacje o geometrii obiektów oraz dane opisowe. W praktyce obiekty są zapisywane do trzech plików o tej samej nazwie, a różnych rozszerzeniach: *.shp shape format, zapis geometrii obiektów sprowadzonych do podstawowych typów: punktów, linii i wieloboków, *.shx shape index format, zapis pozycji obiektów w pliku, przyspieszający wyszukiwanie, *.dbf format atrybutów opisowych, tabela w formacie dbase III. Format shp został przyjęty jako podstawowy format wymiany danych pomiedzy nakładką a odbiornikami GPS używanymi w Agencji (Leica GS20, Trimble GeoExplorer Geo XT, XM i Topcon GMS-2). Nakładka otwiera także surowe pliki pochodzące z odbiorników GPS Leica GS20. Praktycznie jest to zestaw dziesięciu plików o tej samej nazwie i różnych rozszerzeniach, które należy do odczytu skopiować do wspólnego foldera. Ponieważ nakładka umożliwia wczytywanie do okna mapy załączników graficznych, możliwe jest uproszczone wpasowywanie rastrów zapisanych w podstawowych formatach graficznych (*.jpg, *.bmp, *.pcx, *.tif, *.png, *.tga). 6

Import danych z kontroli 2. Otwieranie plików wektorowych. Zgodnie ze specyfikacją techniczną nakładki, program nie jest bezpośrednio zintegrowany z sytemem produkcyjnym ZSZiK oraz RG_ZMK. W związku z tym dane wektorowe i rastrowe powinny być usystematyzowane w folderach w znanej lokalizacji na twardym dysku. W celu importu danych graficznych (wektorowych) z plików zawierających dane z kontroli lub dane ewidencyjne należy wybrać ikonę Otwórz plik we wskazanym katalogu. Program otworzy okno, w którym należy wybrać odpowiedni plik ze zintegrowanymi danymi wektorowymi (*.xml). Aby rozpocząć import danych należy wybrać odpowiedni folder zawierający dane, zaznaczyć kontrolki odpowiadające typowi danych, które chcemy wczytać, w tym wypadku xml/gml. W oknie wyświetlane są ścieżki dostępu do wszystkich plików z folderu, które należą do zaznaczonych typów. Przy pomocy kontrolek decydujemy o wyborze plików do otwarcia (wszystkie/żaden/wybrane myszką). Po zdecydowaniu o wyborze plików używamy przycisku OK. Jeśli odznaczono opcję przy plikach xml/gml pytaj o nazwę obrębu to program prosi o wpisanie nazwy obrębu, jest ona dodawana do nazwy warstwy oraz moze być wstawiana do formularza szkicu podczas wydruku. O postępie importu informują komunikaty wyświetlane w polu Log. Wszystkie wczytywane plik są w locie konwertowane do wspólnego układu współrzędnych. Domyślnym układem jest 1992. Czynność może potrwać od kilku do kilkudziesięciu sekund w zależności od wielkości importowanego pliku z danymi wektorowymi. Program umożliwia wyszukiwanie plików XML zawierających konkretną działkę ewidencyjną, poprzez wpisanie jej pełnego identyfikatora np.: 320609_2.0014.220/1. Grupa przycisków Wyszukaj pliki i wczytaj działki ma zastosowanie jedynie łącznie z narzędziem Wczytaj mapę dla wybranych działek z okna Baza MDB Producent. Następnie aplikacja wyświetla okno Mapy wraz z zaimportowanymi elementami. W prawym 7

3 Import danych z kontroli dolnym rogu mapy wyświetlane jest okno podglądu mapy. W celu odświeżenia widoku należy wybrać ikonę Odśwież podgląd, znajdującą się prawym dolnym rogu okna Podglądu. Zawartość każdego wczytanego pliku zostaje umieszczona na osobnej warstwie C-Geo, której nazwa jest taka sama jak nazwa pliku. W przypadku otwierania plików xml, które w nazwie posiadają numer TERYT, nazwa warstwy zawiera nazwę powiatu i gminy, wynikającą z tego numeru. Najlepszym narzędziem do zarządzania warstwami jest Legenda dostępna z paska narzędziowego Narzędzia. Legenda pozwala na czytelne wyświetlanie długich nazw warstw. Widok warstw w Legendzie jest w postaci drzewa katalogów. Po dwukrotnym kliknięciu myszką na nazwę danej warstwy, informacje i zintegrowane z nią zbiory danych zostaną rozwinięte. Dla każdej warstwy a więc odpowiednio dla każdej wczytanej mapy, można zmieniać kolorystykę, styl i grubość wyświetlanych linii używając w oknie Legendy prawego klawisza myszki a następnie opcji Ustaw kolor i typ linii. 3. Przeglądanie zaimportowanych danych. Wraz z importem danych graficznych (wektorowych) aplikacja importuje punkty załamania działek rolnych (lub działek ewidencyjnych). Zgodnie z założeniami aplikacji, punkty załamania otrzymują domyślnie unikatowe, w ramach tej tabeli, numery. Numer punktu jest poprzedzony przedrostkiem z nazwą wczytanej mapy (czyli numerem TERYT) oraz następującej po nim litery p. Przykładowo 321410_2.0027.p10 jest punktem p10 z pliku GO-321410_2.0027.xml. Jeśli do tej samej mapy zaimportowano także pliki centroidów ctd to w tabeli znajdą się także punkty odpowiadające centroidom, których nazwy nie zawierają litery p. Przykładowo 321410_2.0027.10 to centroid działki numer 10 w obrębie 321410_2.0027. 8

Import danych z kontroli Dostęp do zbiorów danych związanych z obiektami mapy uzyskuje się dwiema drogami: a) W oknie Legendy dwukrotnie klikając na nazwę warstwy rozwijamy informacje powiązane z warstwą. Po wyborze wiersza Zbiór danych dla obiektów, należy prawym przyciskiem myszy uaktywnić opcję Otwórz tabelę i zatwierdzić ją lewym przyciskiem myszy. Otwarte zostanie okno z danymi opisowymi zintegrowanymi z danymi graficznymi. 9

3 Import danych z kontroli b) W oknie mapy wybieramy narzędzie Informacja o obiektach następnie przy włączonym narzędziu Wybieranie (ikona ze strzałką z paska narzędziowego Rysowanie) klikamy na mapie w interesującą nas działkę. Obiekt na mapie zostaje wybrany i pojawia się okno z danymi opisowymi. 4. Otwieranie danych rastrowych. Wczytywanie do okna mapy plików w postaci rastrowej odbywa się przy pomocy tego samego narzędzia co w przypadku danych wektorowych. Opcja Otwórz pliki we wskazanym katalogu daje możliwość wybrania geotiff jako typu pliku do wczytania. Wczytane rastry są umieszczane na warstwach o nazwach utworzonych od nazw pliku. Zarządzanie rastrami odbywa się w oknie Legendy, podobnie jak w przypadku danych wektorowych. Jeśli wczytywane są pliki ortofotomap, zaleca się wybór do wczytania tylko potrzebnych w danym momencie plików, ponieważ ich rozmiar skutkuje długim czasem wczytywania. Jeśli kilka rastrów pokrywa się częściowo i nie są w miejscu nakładania się prawidłowo wyświetlane, to należy przejść do głównego menu programu, Opcje > Parametry programu > zakładka Inne > Rastry i zmienić parametr Nakładanie się rastrów na półprzezroczystość. 5. Import danych z pomiaru odbiornikiem GPS. a) pliki shp z pomiaru odbiornikami Leica, Trimble, Topcon. Podstawowym formatem przyjętym do wymiany danych z odbiornikami GPS przyjęto format shp. Wszystkie stosowane typy odbiorników (Leica GS20, Trimble GeoExplorer Geo XT i Topcon GMS-2) posiadają możliwość wczytania i generowania po pomiarze plików w tym formacie. W przypadku modelu GS20 produkcji firmy Leica obsługa formatu shp jest możliwa po zaktualizowania firmware'u odbiornika do wersji co najmniej 4.00.02. Przed przystąpieniem do importowania plików shp należy je utworzyć w sposób właściwy dla danego rodzaju odbiornika, zgodnie z jego instrukcją obsługi. Konwersja wyników pomiaru do formatu shp nie jest przedmiotem niniejszej instrukcji. Pliki utworzone w odbiornikach przenosimy do odpowiednich folderów na twardym dysku komputera przy pomocy czytnika kart pamięci lub podłączając odbiornik do komputera za pośrednictwem kabla USB i aplikacji ActiveSync. Przygotowane pliki shp otwieramy narzędziem Import z odbiorników GPS. Przechodzimy do okna Wczytaj plik shp podając lokalizację pliku. 10

Import danych z kontroli W następnym kroku decydujemy o warstwie na którą ma trafić zawartość pliku shp, domyślnie tworzone są osobne warstwy dla każdego pliku, można też wybrać warstwę już istniejącą lub utworzyć nową o nazwie Dzialka, ObszarBezKultury, ObszarDR10. Drugą istotną decyzją jest ustalenie czy istnieje konieczność transformowania współrzędnych, tak aby uzyskać zgodność z układem w którym wyświetlana jest bieżąca mapa. Przypominamy, że wszystkie mapy są wyświetlane w układzie 1992. Podczas importu możliwe jest także wpisanie wartości atrybutów numerpolecenia, numerproducenta, znaksprawy. Są one kopiowane do wszystkich obiektów w pliku shp; program zapamiętuje ostatnio wpisane numery Polecenia i znak Sprawy, tak aby ułatwić ponowny wpis w ramach tego samego zlecenia. b) pliki w wewnętrznym formacie odbiornika GS20 Leica. Możliwe jest importowanie surowych danych pomiarowych bez konieczności konwertowania do formatu shp. Dotyczy to odbiorników GS20 Leica. Dane z jednego pomiaru mają postać zestawu dziesięciu plików o tej samej nazwie i różnych rozszerzeniach. Po wybraniu opcji Wczytaj dane z GPS Leica wskazujemy folder zawierający pliki. Jeśli w folderze są dane z kilku różnych pomiarów to wybieramy właściwy z rozwijalnego menu. Wybór potwierdzamy przyciskiem Importuj. 11

4 Przeglądanie danych o producentach. Przeglądanie danych o producentach. Nakładka M-ZMK umożliwia pracę z bazami danych w formacie mdb, zawierającymi opisowe dane kontrolne o gospodarstwach rolnych wytypowanych do kontroli na miejscu. Pracę z bazą rozpoczynamy od wyboru ikony Baza mdb (producent). Następnie otwieramy plik *.mdb. Dolna część okna aplikacji jest podzielona na zakładki tematyczne odpowiadające zakładkom w stosowanej w ARiMR aplikacji MAKO. Zbliżony układ zakładek i pól ma uzwględniać nawyki operatora oraz pomóc mu w efektywnej pracy z nakładką. Interface dzieli się kolejno na: Działki, Ustalenia początkowe, Kontrola powierzchni, Ustalenia końcowe, Przekazanie bezpośrednie, Załączniki. Przy wyszukiwaniu na mapie działek producenta najważniejsze jest korzystanie z listy producentów w połączeniu z zakładką Działki. Operator przegląda listę numerów ewidencyjnych producenta. Po wybraniu myszką producenta na liście, uzyskujemy numer wniosku obszarowego obejmującego zestaw działek rolnych i odpowiadających im identyfikatorów działek ewidencyjnych. Lista działek ewidencyjnych jest kluczem do wskazywania i wybierania działek producenta na wczytanych do okna mapy zintegrowanych danych wektorowych xml. Po wskazaniu 12

Przeglądanie danych o producentach. myszką działki ewidencyjnej i użyciu prawego klawisza myszki, możemy działkę Pokazać na mapie lub Zaznaczyć na mapie. Jeśli działka o takim identyfikatorze występuje na mapie, to przy Pokazaniu, działka zostaje wyświetlona i wpasowana do okna mapy. Zaznaczenie skutkuje tym, że granice działki zostają oznaczone kolorem czerwonym a rekord działki zostaje zaznaczony w odpowiedniej bazie danych. Na zaznaczonych działkach można następnie wykonać niezbędne operacje: oznaczyć na mapie szrafurą na potrzeby drukowania szkicu, obliczyć powierzchnię, wydrukować raport itp. Zaznaczenie działek na mapie i w bazie znika po użyciu opcji Odznacz w oknie bazy danych. Funkcjonalność okna Baza danych opisana jest w rozdziale V. Przeglądanie zbiorów danych dla obiektów. 13

4 Przeglądanie danych o producentach. Poza funkcją wyszukiwania plików XML zawierających działkę o znanym pełnym identyfikatorze, która to funkcja dostępna jest w oknie Otwórz pliki we wskazanym katalogu, możemy wyszukiwać i otwierać mapy wychodząc od okna Baza MDB producent. Nie jest konieczne wcześniejsze otwieranie jakichkolwiek map. Czynności rozpoczynamy zaznaczając interesujące nas działki na liście Działki ewidencyjne. Domyślnie zaznaczona (podświetlona) jest tylko jedna działka, kilka działek zaznaczamy klikając myszką przy wciśniętym <Shift> (dla kilku działek pod rząd) lub <Ctrl>. W następnym kroku używamy przycisku Wczytaj mapę dla wybranych działek, znajdującego się w górnej lewej części okna. Otwarte okno to znane nam już Otwórz pliki we wskazanym katalogu ale zauważmy, że do pola Wyszukaj pliki i wczytaj działki wpisane zostały zaznaczone przez nas wcześniej działki producenta. Pozostaje nam jeszcze zdecydować, czy mają zostać wczytane pełne pliki map XML (włączona kontrolka wczytaj cały plik) co odpowiada normalnemu trybowi otwierania map, czy też wczytamy tylko i wyłącznie granice wybranych działek z pominięciem innych znajdujących się w danym pliku XML. 14

Wprowadzenie do C-Geo Przykładowo: rysunek przedstawia okno mapy po wczytaniu tylko dwu działek ( opcja wczytaj cały plik wyłączona). Instrukcja obsługi programu C-Geo v8.2 15

5 Przeglądanie zbiorów danych dla obiektów. Przeglądanie zbiorów danych dla obiektów. Znaczenie przycisków okna zbioru danych: Menu - zawiera pozycje: Zaznaczone obiekty: wypełnij szrafurą; zaznacz w tabeli punkty obiektu; oznaczaj na mapie; usuń. Zaznacz w tabeli punkty; Przenumerowanie; Sortuj; Kopiuj zawartość kolumny; Eksport do formatu DBF; Import z pliku tekstowego; Wykres - wartość wybranej kolumny ze zbioru danych (lub różnica wartości z dwu wybranych kolumn) może posłużyć do stworzenia rysunku. Model 3D - możliwość tworzenia poglądowego Numerycznego Modelu Terenu (DTM). Struktura - otwarcie okna definiowania struktury zbioru danych. Przenieś na mapę - przeniesienie informacji ze zbioru danych na mapę. Opcja umożliwia umieszczenie na mapie danych z jednej kolumny. Wyboru kolumny dokonuje się przez umieszczenie podświetlenia w odpowiedniej kolumnie. Dane z wybranej kolumny przenoszone są w 16

Przeglądanie zbiorów danych dla obiektów. postaci napisów wstawianych: dla obiektów zamkniętych - w środku obiektu, dla obiektów otwartych - nad środkowym bokiem obiektu, dla obiektów punktowych - obok obiektu. Po wybraniu opcji w oknie dialogowym należy ustawić rodzaj, wielkość (w mm) i styl czcionki oraz pozycję, w której umieszczany będzie napis: Pozycja stara - jeżeli napisy były już przeniesione na mapę - nowy napis umieszczony będzie w starym miejscu (jeżeli były wykonane przesunięcia tekstów zostaną one zachowane), Pozycja automatyczna - napisy są wstawiane w punkcie wyliczonym wg zasad opisanych powyżej (wszystkie przesunięcia redakcyjne zostaną zignorowane), Kasuj - powoduje usunięcie przeniesionych wcześniej napisów z mapy, Dodaj umożliwia wprowadzenie kolejnego opisu w nowym wierszu, np. gdy w bazie są nazwy i numery obiektów w osobnych polach, można umieścić obie te informacje poprzez wprowadzenie najpierw pierwszej (opcja Pozycja automatyczna) a potem drugiej informacji (opcja Dodaj). Znajdź - wyszukanie rekordu z szukanym wyrażeniem. Wyszukiwanie prowadzone jest wg kolumny, w której znajduje się podświetlenie. Znajdź i zamień - wyszukiwanie wyrażenia w bazie i zamiana na inne wyrażenie. Oblicz pole powierzchni - obliczenie powierzchni lub długości (obwodu) obiektów i wpisanie jej do kolumny, która ma nadany typ Powierzchnia. Jeżeli nie ma takiej kolumny wyświetlana jest lista kolumn typu rzeczywistego, do których możliwe jest wpisanie obliczonej powierzchni. Wstaw X,Y,H - dodanie do zbioru danych kolumny X, Y i (lub) H, do której automatycznie przypisywane są współrzędne punktów. Opcja ta jest aktywna tylko dla zbioru danych dla punktów. Pokaż obiekt - odnalezienie na mapie obiektu odpowiadającego podświetlonemu wierszowi w oknie bazy danych. Mapa jest przeskalowywana tak, aby pokazać wybrany obiekt. Drukuj - wydruk oznaczonych (znak X w kolumnie Ozn rekordów z bazy danych). Wybierz SQL - otwarcie okna wybierania obiektów funkcją SQL. Jeżeli w bazie danych znajdują się informacje o obiektach (np. numer, powierzchnia, inne cechy), dzięki funkcji SQL można wybrać obiekty (np. działki) spełniające określone warunki (np. o powierzchni większej od 50 arów i numerach do 150). W tym celu należy uruchomić okno bazy danych (menu Dane, okno Zbiory danych), następnie otworzyć tabelę zawierającą dane działek. Rysunek przedstawia obraz operacji na bazie danych założonych dla działek, która składa się z pól: Numer_działki, Kod, Powierzchnia. Dodatkowo jest widoczne pole Ozn, które zawierać będzie oznaczenia wybranych przez użytkownika obiektów. Po kliknięciu w polu Działanie w wierszu Numer_działki, należy ustalić rodzaj działania, w tym wypadku znak < i w polu 17

5 Przeglądanie zbiorów danych dla obiektów. Warunek wartość 100, następnie w wierszu Powierzchnia, w polu Działanie wybrać znak > i w polu Warunek wartość 50. Po wprowadzeniu tych informacji i naciśnięciu przycisku Podgląd można zobaczyć wybrane działki. Natomiast po naciśnięciu przycisku Zaznacz, wszystkie wybrane obiekty zostają zaznaczone (w kolumnie Ozn pojawi się znak X). Po zamknięciu okna SQL, wybrane (oznaczone) działki można wydrukować (ikonka Drukuj) wybierając, jakie informacje (pola z bazy danych) mają być drukowane. Włączenie przeglądania pól typu MEMO i OLE. Technika OLE pozwala na włączenie np. rysunków do obiektów C-Geo i późniejsze ich przeglądanie. W celu włączenia obiektu OLE należy dodać odpowiednie pole do struktury bazy, na wybranym obiekcie ustawić się myszką na właściwej kolumnie (typu OLE), kliknąć prawym klawiszem myszki, wybrać opcję Edytuj obiekt OLE. Wówczas pokaże się okno edycji i wstawiania nowego obiektu OLE. Aby wstawić nowy obiekt należy nacisnąć ikonę Wczytaj obiekt OLE i wybrać opcję Utwórz z pliku, wtedy pokaże się okno wyboru pliku z dysku. Po wybraniu pliku, należy nacisnąć ikonę Zapisz do zbioru danych. Zapisany obiekt OLE będzie widoczny na ekranie okna bazy danych. Podłączenie zewnętrznej bazy danych typu Access. Podłączenie zewnętrznej bazy danych typu DBase. W oknie baz danych aktywne jest także menu podręczne (dostępne po naciśnięciu prawego klawisza myszki): Zaznacz - oznaczenie wiersza bazy danych (w kolumnie Ozn wstawiony zostaje znak X), Zaznacz wszystko - oznaczenie wszystkich rekordów bazy danych, Odznacz wszystko - usunięcie zaznaczenia dla wszystkich rekordów, Zaznacz odwrotnie zamienia zaznaczenie pomiędzy rekordami, Zaznacz w tabeli punkty obiektu - selekcja punktów danego obiektu w tabeli, Kasuj obiekt <Ctrl+K> - usunięcie podświetlonego obiektu ze zbioru danych i z mapy, Edytuj obiekt <Ctrl+O> - wczytanie podświetlonego obiektu do edytora obiektów, Edytuj obiekt OLE <Ctrl+E> - edycja obiektu typu OLE - opcja jest aktywna, jeśli podświetlenie znajduje się w kolumnie typu obiekt OLE, Ustawienia pól <Ctrl+U> - informacja o tym, które pole pełni funkcję pola numeru i powierzchni, Wypełnij pole <Ctrl+W> - wpisanie zadanej wartości dla tych obiektów, które w podświetlonej kolumnie nie są wypełnione. Zmieniaj skalę umożliwia ustalenie czy wybrany obiekt ma zostać pokazany na mapie w takiej skali, aby był tylko on widoczny, czy ma być tylko odnaleziony i pokazany w takiej skali, w jakiej jest aktualnie widoczna mapa. 18

6. Eksport danych wektorowych do odbiorników GPS. Eksport danych wektorowych do odbiorników GPS zgodnie ze zdefiniowanym zasięgiem obszaru. Podobnie jak w przypadku importowania danych z odbiorników GPS, wymiana danych następuje przy użyciu formatu shp. Operator wybiera przycisk Eksport mapy do formatu SHP (do GPS), następnie decyduje o zakresie eksportu. Eksport może objąć wszystkie obiekty tabeli lub tylko obiekty zawierające się w bieżącym oknie mapy (ewentualnie zawierające się w całości w oknie mapy) wreszcie obiekty zaznaczone. Przez zaznaczenie rozumiemy zaznaczenie działek w oknie Bazy danych, co opisane jest w rozdziale IV. Przeglądanie danych o producentach. Dzięki temu operator wychodząc od danych o producencie w pilku mdb, może zaznaczyć działki producenta w bazie danych, a następnie wyróżnić je graficznie na mapie (np. kolorem lub szrafurą) w celu wydrukowania szkicu, wreszcie zaznaczone działki eksportuje do odbiornika GPS. Przed potwierdzeniem eksportu operator wybiera katalog docelowy do zapisu, domyślnie jest to C:\C-Geo8\export. Następnie wybiera się z listy warstw mapy te, których zawartość ma być eksportowana. Możliwa jest zmiana nazwy pliku SHP z przyjmowanej domyślnie nazwy warstwy na inną, ma to znaczenie szczególnie przy eksporcie do odbiorników Leica. W ich przypadku należy ograniczyć nazwę pliku shp do długości siedmiu znaków i nie używać znaków polskich. Pole z nazwą pliku uaktywnia się do edycji wstawiając do niego kursor myszki. Należy także zdecydować czy konieczna jest transformacja eksportowanego fragmentu mapy do innego niż bieżący układu współrzędnych. Domyślnym układem w nakładce jest 1992, w przypadku transformacji proponowane jest przejście do układu geograficznego BLH WGS84 lub 1965 albo 2000. 19

7 Drukowanie szkiców. Drukowanie szkiców. Narzędzie dostępne jest pod przyciskiem Drukuj szkic i jest odpowiednikiem narzędzia do drukowania szkiców z Menadżera GEO,CTD. Drukowana jest zawartość bieżącego okna mapy, włącznie z podkładem ortofotomap. Jeśli w oknie bazy danych zaznaczono jakąś działkę, to jej numer i lokalizacja są automatycznie wstawiane do odpowiednich pól formularza. Można wybierać spośród czterech wersji formularza szkicu, odpowiadających formatom papieru A4, A3 w orientacji pionowej i poziomej. 20

8. Wczytywanie załączników graficznych. Wczytywanie załączników graficznych. Pliki załączników graficznych mogą zostać wczytane do okna mapy po uprzednim nadaniu im georeferencji. W tym celu wykorzystujemy informację o współrzędnych narożników obszaru przedstawionego na załączniku, wykonując wpasowanie rastra na od dwu do czterech punktów, transformacją ortogonalną Helmerta. Narzędzie dostępne jest pod przyciskiem Wpasuj dowolny dokument rastrowy. W pierwszym kroku otwieramy plik załącznika np. M-039864940-1-14-02-2008-92233756225357692-32684486.jpg. Możliwe jest także otwieranie innych popularnych formatów graficznych jak bmp, pcx, tif, png, tga. Przygotowanie wpasowania polega na wpisywaniu kolejno do tabeli w dolnej części okna, numerów punktów i współrzędnych X i Y terenowych, odczytanych z załącznika. Numery można nadać dowolnie przykładowo wskazując jedynie dwa punkty przekątniowo można je nazywać ld (od lewy dolny) i pg (jak prawy górny). Po wpisaniu punktu klikamy na rastrze starannie wskazując dany punkt, możemy wspomóc się stosując lupę powiększającą. Po wyborze zestawu punktów obliczamy współczynniki transformacji rastra (przycisk z żarówką ) i potwierdzamy wpasowanie przyciskiem OK. Wpasowany załącznik jest traktowany tak jak wczytywana ortofotomapa tj. tworzona jest warstwa o nazwie pliku załącznika, w oknie mapy zostaje wyświetlony nie oryginalny plik lecz jego kopia w formacie geotiff, znajdująca się na dysku w folderze bieżącego projektu C-geo. Zestaw dodatkowych opcji dostępnych w oknie do wpasowania rastra jest opisany w instrukcji do programu C-Geo, w sekcji dotyczącej Wpasowywania rastrów. 21

9 Kontrola topologii danych wektorowych. Kontrola topologii danych wektorowych. Po wykonaniu czynności opisanych w rozdziałach II. Czynności wstępne oraz III. Import danych z kontroli, projekt C-Geo jest gotowy do kontroli topologii. 1. Kontrola spójności mapy. Aby umożliwić wyświetlanie punktów załamania granic działek należy wybrać na górnym pasku menu Mapa, a następnie wybrać funkcję Kontrola spójności mapy. Wybór funkcji dostępnych w tym menu jest możliwy tylko podczas przeglądania okna Mapy. Po wyborze tej funkcji pojawi się okno Kontrola spójności mapy. Domyślnie zaznaczone są wszystkie opcje kontroli spójności i taki stan należy pozostawić. Czynność zostanie wykonana po zatwierdzeniu przyciskiem OK. Po zakończeniu operacji w oknie pojawi się, na pasku postępu operacji, wartość 100%. Aby powrócić do okna mapy, należy wybrać przycisk Anuluj. Po wykonaniu tej czynności w oknie mapy pojawią się symbole punktów załamania działek rolnych. Właściwą kontrolę topologii wykonujemy przy pomocy narzędzia Kontrola topologii do którego prowadzi skrót z paska M-ZMK. 22

Konrola topologii danych wektorowych. Kontrola topologii dotyczy wybranej warstwy, składają się na nią sprawdzenia: powtarzających się punktów z zadaną tolerancją, przecięcia w ramach jednego obiektu (zapętlenia), przeciecia obiektów, przyleganie obiektów przy zadanej maksymalnej dopuszczalnej odległości, nachodzenie poligonów sprawdzenie warunku P > 1.5 m*d. Po wykonaniu kontroli program wyświetla w zakładce Raport listę znalezionych problemów. Dwuklik myszką na liście problemów powoduje pokazanie spornego miejsca w oknie mapy. Można także do podglądu użyć opcji Pokaż na mapie z zakładki Raport. 23

10 Transformacja międzyukładowa warstw Transformacja międzyukładowa warstw. Zawartość dowolnych warstw mapy zawierających dane wektorowe, można transformować zmieniając układ współrzędnych w których są wyświetlane. Zarówno dane rastrowe jak i wektorowe transformuje się już na etapie ich otwierania (lub decyduje się o ich wyświetlaniu w domyślnym ukladzie 1992). Narzędzie Transformacja międzyukładowa warstw pozwala na zmianę układu współrzędnych zaznaczonych warstw w dowolnym momencie po wczytaniu, trzeba jedynie pamiętać o tym, że posiadanie w jednej mapie warstw zlokalizowanych w różnych układach, utrudnia przeglądanie mapy jeśli warstwy te są równocześnie ustawione jako widoczne. Eksport mapy do formatu GML. Wybranie tej opcji powoduje wygenerowanie ze wskazanych warstw pliku GML, zgodnego z bieżącym schematem. Szczegółowo tworzenie plików opisuje Instrukcja stanowiskowa do Książki Procedur KP-611-37-ARiMR Przetwarzanie plików pomiarowych GPS do formatu GML z wykorzystaniem aplikacji C-Geo. W rozdziale 1.5 Definiowanie działek, enklaw, multipoligonów, kompleksów opisano szczegółowo stosowanie znaków sterujących,,='',,,.'',,,_'' wpisywanych do pola atrybutu identyfikator, do definiowania obiektów specjalnych (wyłączeń, multipoligonów itp.). Spadki. Użycie narzędzia do tworzenia map spadków opisane jest w odrębnej instrukcji. 24