PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z ETYKI klasy 4-6 /grupa łączona/

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z ETYKI klasy 4-6 /grupa łączona/ 1. Podstawa prawna do opracowania Przedmiotowego Systemu Oceniania: Statut szkoły Wewnątrzszkolny System Oceniania Podstawa programowa Program nauczania przedmiotu: Kompleksowy program nauczania etyki na II,III i IV poziomie edukacyjnym Ludzkie ścieżki, Anna Ziemska, Łukasz Malinowski 2. Ogólne zasady współpracy z uczniami: Zasady oceniania Ocenie podlega zakres wiedzy, jak również nabywanie określonych umiejętności. Uczeń nie jest oceniany ze względu na rodzaj zajmowanej postawy ani za przekonania i poglądy religijne czy moralne. Ocenianie i omawianie sprawdzianów, prac pisemnych i odpowiedzi ustnych Prace uczniów są oceniane i omawiane. Przy ocenianiu prac kontrolnych i sprawdzianów obowiązuje następująca zasada: ocena celujący % poprawnych odpowiedzi 100 + wiedza wykraczająca poza program nauczania w danej klasie bardzo dobry 88-100 dobry 75-87 dostateczny 51-74 dopuszczający 30-50 niedostateczny 0-29 Sprawdziany są przeprowadzane przynajmniej raz w półroczu. Zasady poprawy prac Uczeń na własną prośbę może poprawić każdą ocenę ze sprawdzianu lub kartkówki tylko raz, w formie adekwatnej do ww., nie później niż tydzień po otrzymaniu oceny. Nieprzygotowania Uczeń ma prawo dwa razy w półroczu być nieprzygotowanym do zajęć (brak zeszytu, brak pracy domowej, nieprzygotowanie do odpowiedzi ustnej). Fakt ten winien zgłosić nauczycielowi prowadzącemu przed rozpoczęciem lekcji. Dłuższe nieobecności Uczeń ma obowiązek przy dłuższej nieobecności skontaktować się z nauczycielem i uzgodnić sposób zaliczania bieżącego materiału. Sposoby komunikowania o osiągnięciach Uczeń powiadamiany jest o swoich ocenach na bieżąco (zaraz po ich uzyskaniu) ustnie przez nauczyciela. Sprawdziany oceniane są najpóźniej tydzień po ich przeprowadzeniu. Jawność oceny

Oceny są dostępne do wglądu podczas zebrań z rodzicami, bądź dni otwartych. Jednocześnie nauczyciel przedmiotu wpisuje na bieżąco do zeszytu ucznia uzyskane na lekcji oceny. Prace zastępcze Jeżeli uczeń nie wykonał zleconej pracy z uzasadnionych powodów lub uzyskał ocenę niedostateczną, a chce ją poprawić, może to uczynić, wykonując pracę zastępczą zleconą przez nauczyciela. Zawieranie kontraktów W przypadkach uzasadnionych zawierane są z uczniem kontrakty. 3. Zasady oceniania uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce. Dostosowanie prac pisemnych i ustnych do możliwości ucznia Jeśli praca jest pisana w klasie, np. sprawdzian, uczeń taki ma prawo do wydłużenia czasu, indywidualnego wyjaśnienia mu poleceń, głośnego ich odczytania przez nauczyciela. Jeśli pisanie sprawia mu problem, stosuje się, w miarę możliwości, test wyboru bez pytań otwartych. Kryteria oceniania Przy ocenie prac pisemnych u uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce nie uwzględnia się popełnionych błędów ortograficznych, ale zgodność pracy z tematem, argumentację, samodzielność i wysiłek włożony w jej wykonanie. Formy wypowiedzi W zależności od rodzaju trudności nauczyciel opiera się na ocenie za wypowiedzi ustne albo pisemne. Plan pomocy i wspomagania ucznia z niedostateczną oceną półroczną na II sem. z danego przedmiotu Ustalenie indywidualnie zakresu materiału do zaliczenia i czasu na jego opanowanie, konsultacje z nauczycielem, prace zastępcze. 4. Wymagania edukacyjne. (zakres materiału) DLA KLASY IV I SEMESTR Na ocenę celujący Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry - Wie czym zajmuje się etyka - Wie co to jest nauka Wymienia rodzaje nauk - Zna sposoby i techniki uczenia się - Potrafi napisać swój plan dnia, tygodnia, miesiąca. Odróżnia obowiązki od przyjemności - Wyjaśnia pojęcie planowania - Wie czym jest sport i jaką pełni rolę w życiu człowieka - Zna rodzaje dyscyplin sportowych - Dostrzega związek sportu i etyki

- Dostrzega bogactwo zasad obowiązujących w świecie Odróżnia opis od oceny - Wymienia zasady wspólne dla sportu i życia codziennego. Wie na czym polega zasada fair play. - Rozumie, że ma także zastosowanie w codziennym życiu Definiuje pojęcie emocje - Wymienia rodzaje emocji - Wie co to jest uczucie - Wymienia sposoby okazywania uczuć - Rozumie, że w różnych kulturach obowiązują różne wzorce okazywania uczuć Rozumie konieczność panowania nad swoimi emocjami. - Definiuje pojęcia ojczyzna, zabytek - Wie po co są pomniki, wymienia ich rodzaje Definiuje pojęcie emigracja i zna jej przyczyny Wie co to jest Polonia - Dostrzega potrzebę kochania Ojczyzny nawet poza Jej granicami i zna sposoby kultywowania naszych tradycji (np. polskie szkoły, pikniki, akcje organizowane przez Polonię itp.). Definiuje pojęcie patriotyzm - Zna sposoby jego wyrażania. - Wie co to są wartości, podaje ich przykłady - Zna polskie tradycje narodowe i ludowe. - Rozumie czym są zmysły Wymienia rodzaje zmysłów - Zna ich funkcje - Zna sposoby spędzania wolnego czasu - Wymienia możliwe zagrożenia związane z czasem wolnym Na ocenę dobry - Wie czym zajmuje się etyka - Wie co to jest nauka - Rozumie potrzebę nauki, wie jak podzielić swój czas na pracę i odpoczynek Potrafi napisać swój plan dnia. - Wyjaśnia pojęcie planowania - Wie czym jest sport i jaką pełni rolę w życiu człowieka Dostrzega związek sportu i etyki - Odróżnia opis od oceny - Wymienia zasady wspólne dla sportu i życia codziennego. Wie na czym polega zasada fair play. - Definiuje pojęcie emocje - Wymienia rodzaje emocji - Wie co to jest uczucie - Rozumie konieczność panowania nad swoimi emocjami. Definiuje pojęcia ojczyzna, zabytek - Wie po co są pomniki, wymienia ich rodzaje Definiuje pojęcie emigracja i zna jej przyczyny Wie co to jest Polonia - Dostrzega potrzebę kochania Ojczyzny nawet poza Jej granicami i zna sposoby kultywowania naszych tradycji (np. polskie szkoły, pikniki, akcje organizowane przez Polonię itp.). Definiuje pojęcie patriotyzm - Wie co to są wartości, podaje ich przykłady - Zna polskie tradycje narodowe i ludowe. - Rozumie czym są zmysły Wymienia rodzaje zmysłów - Zna sposoby spędzania wolnego czasu - Wymienia możliwe zagrożenia związane z czasem wolnym Na ocenę dostateczny Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne Na ocenę dopuszczający- Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów,

- czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na pytania Na ocenę niedostateczny - Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. II PÓŁROCZE Na ocenę celujący Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry - Wie czym jest organizacja charytatywna,. - Rozumie pojęcie organizacja pożytku publicznego - Wymienia kilka przykładów takich organizacji. - Definiuje pojęcia egoizm i altruizm - Wymienia przykłady postaw altruistycznych - Wie kim była i jaką rolę odegrała Helen Keller - Wie czym jest prawo - Wymienia możliwe źródła prawa - Zna rodzaje prawa - Zna swoje prawa - Wie gdzie są zapisane prawa obowiązujące w naszej szkole - Rozumie, że oprócz praw ma także obowiązki - Umie je wymienić - Zna pojęcie religia - Wymienia różne religie - Wie czym charakteryzuje się sekta i czym się różni od religii - Wie czym jest chrześcijaństwo - Zna jego pochodzenie - Zna główne zasady religii chrześcijańskiej - Wie co to jest Biblia Wie co zawiera - Zna święta chrześcijan - Wie czym jest Judaizm - Zna tradycje i święta żydowskie Wie skąd podziały u chrześcijan - Zna nazwy odłamów i ich krótką charakterystykę - Wie czym jest ekumenizm Wie kim byli rycerze Wymienia cechy rycerza - Wie czym był kodeks rycerski i jaką rolę pełnił. - Wymienia zasady kodeksu - Wie i rozumie czym jest dotrzymywanie obietnic, posłuszeństwo i wierność - Wie czym jest kultura osobista Zna zasady savoir vivru Wymienia przejawy braku kultury - Zna sposoby przeciwstawiania się brakowi kultury - Wie na czym polega kultura słowa Na ocenę dobry - Wie czym jest organizacja charytatywna,. - Wymienia przykłady organizacji zajmujących się pomaganiem innym. Definiuje pojęcia egoizm i altruizm

- Wie kim była i jaką rolę odegrała Helen Keller - Wie czym jest prawo Zna swoje prawa - Wie gdzie są zapisane prawa obowiązujące w naszej szkole Rozumie, że oprócz praw ma także obowiązki - Wymienia swoje obowiązki Zna pojęcie religia Wymienia różne religie - Wie czym jest chrześcijaństwo - Zna główne zasady religii chrześcijańskiej - Wie co to jest Biblia - Wymienia kilka świąt chrześcijańskich - Wie czym jest Judaizm - Zna tradycje i święta żydowskie - Wie czym jest ekumenizm Wie kim byli rycerze Wymienia cechy rycerza - Wie czym był kodeks rycerski i wymienia kilka jego zasad - Wie czym jest kultura osobista, zna zasady zachowania w różnych sytuacjach - Wymienia przejawy braku kultury Na ocenę dostateczny Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne. Na ocenę dopuszczający- Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów, - czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na pytania Na ocenę niedostateczny Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. DLA KLASY V I PÓŁROCZE Na ocenę celujący Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program etyki dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry - Wie czym zajmuje się etyka - Wie co to jest prawo - Wymienia źródła prawa Wymienia prawa człowieka Wie czym była Solidarność - Zna i rozumie pojęcie nieposłuszeństwa obywatelskiego Wyjaśnia pojęcie rasizm - Wymienia osoby walczące o prawa człowieka - Wie, że na świecie zdarzają się sytuacje łamania praw człowieka i zna organizacje zajmujące się ochroną praw człowieka. Wie dlaczego należy dbać o zdrowie - Wie co to jest obowiązek etyczny - Rozumie, że dbanie o zdrowie to obowiązek etyczny Zna pojęcie zdrowie i choroba - Rozumie, że istnieje w świecie cierpienie

- Potrafi wyjaśnić na podstawie poznanych stanowisk sens cierpienia Odróżnia cierpienia fizyczne od duchowych - Wyjaśnia pojęcie niepełnosprawność Zna rodzaje niepełnosprawności - Wie na czym polega integracja - Wie czym jest wola - Odróżnia wolna wolę od innych władz człowieka Zna czynniki kształtujące i osłabiające wolę Wymienia skutki słabej woli - Rozumie konieczność ćwiczenia woli Zna i rozumie definicje uzależnienia Wymienia rodzaje uzależnień - Zna skutki uzależnienia - Zna i rozumie pojęcie asertywność - Wymienia możliwe sposoby przeciwdziałania uzależnieniom Wymienia przykłady pracy na rzecz osób w potrzebie - Wie jakie działania może podjąć na rzecz innych - Wie co to jest PCK i na czym polega jego działalność. - Zna Caritas i inne organizacje różnych wyznań zajmujące się pomocą Definiuje pojęcia egoizm i altruizm - Definiuje pojęcie człowiek Wymienia różne koncepcje człowieka - Zna zagadnienie człowieka w różnych religiach (pochodzenie, godność) Zna koncepcję człowieka spolegliwego - Wie co to znaczy agresor/niszczyciel - Zna sposoby spędzania wolnego czasu Wymienia możliwe zagrożenia Na ocenę dobry - Wie czym zajmuje się etyka - Wie co to jest prawo - Wymienia prawa człowieka Wie czym była Solidarność - Zna pojęcie nieposłuszeństwa obywatelskiego Wyjaśnia pojęcie rasizm - Wymienia osoby walczące o prawa człowieka - Zna przynajmniej jedną organizacje zajmującą się ochroną praw człowieka. Wie dlaczego należy dbać o zdrowie - Rozumie, że dbanie o zdrowie to obowiązek etyczny - Rozumie, że istnieje w świecie cierpienie, wymienia jego rodzaje. Potrafi wyjaśnić na podstawie poznanych stanowisk sens cierpienia Wyjaśnia pojęcie niepełnosprawność - Zna rodzaje niepełnosprawności - Wie na czym polega integracja Wie czym jest wola - Wymienia skutki słabej woli Rozumie konieczność ćwiczenia woli Zna i rozumie definicje uzależnienia Wymienia rodzaje uzależnień - Zna skutki uzależnienia - Zna i rozumie pojęcie asertywność - Wymienia możliwe sposoby przeciwdziałania uzależnieniom Wie jakie działania może podjąć na rzecz innych - Wie na czym jest PCK i na czym polega jego działalność. - Zna Caritas i inne organizacje różnych wyznań zajmujące się pomocą - Definiuje pojęcia egoizm i altruizm Wymienia różne koncepcje człowieka - Zna zagadnienie człowieka w różnych religiach (pochodzenie, godność) Zna koncepcję człowieka spolegliwego - Zna sposoby spędzania wolnego czasu Wymienia możliwe zagrożenia Na ocenę dostateczny- Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne Na ocenę dopuszczający- Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów,

- czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na pytania. Na ocenę niedostateczny- Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. II PÓŁROCZE Na ocenę celujący Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry - Definiuje pojęcie reklama - Wie do kogo może być skierowana reklama - Wie jakie techniki stosuje reklama - Rozumie zagrożenia płynące z manipulacji i perswazji - Wie do czego służy reklama - Zna rodzaje reklam - Wie na czym polega reklama pozytywna i negatywna - Wymienia skutki niszczycielskiej działalności człowieka - Wie co to jest ekologia - Wie że ochrona przyrody to obowiązek moralny - Definiuje pojęcie religii - Wymienia religie świata - Zna najważniejsze zasady jakimi się kierują i święta - Zna historie islamu - Wymienia tradycje, święta i obrzędy - Wie czy jest Koran - Odróżnia prawo Koranu od zwyczajowego - Zna historia, tradycje, zwyczaje, zasady życia Hinduizmu Zna historia, tradycje, zwyczaje, zasady życia Buddyzmu Zna definicję autorytetu - Zna rodzaje i cechy autorytetu - Wie jakie czynniki mają wpływ na wybór lub odrzucenie autorytetu Prezentuje swoje poglądy na temat autorytetów i je uzasadnia Dostrzega związek etyki z życiem codziennym - Podaje przykłady takich związków Zna zasady grzeczności - Wymienia przejawy braku kultury i sposoby przeciwstawiania się różnym przejawom przemocy (słownej, psychicznej i fizycznej). Na ocenę dobry- - Definiuje pojęcie reklama, wie do czego służy Rozumie zagrożenia płynące z manipulacji i perswazji - Wymienia rodzaje reklam - Wymienia skutki niszczycielskiej działalności człowieka - Wie co to jest ekologia - Wie że ochrona przyrody to obowiązek moralny Definiuje pojęcie religii - Wymienia religie świata Zna historię islamu -

- Wymienia tradycje, święta i obrzędy islamu Wie czy jest Koran - Odróżnia prawo Koranu od zwyczajowego - Zna historia, tradycje, zwyczaje, zasady życia Hinduizmu Zna historia, tradycje, zwyczaje, zasady życia Buddyzmu Zna definicję autorytetu - Prezentuje swoje poglądy na temat autorytetów i je uzasadnia Dostrzega związek etyki z życiem codziennym - Zna zasady grzeczności - Wymienia przejawy braku kultury i sposoby przeciwstawiania się różnym przejawom przemocy (słownej, psychicznej i fizycznej). Na ocenę dostateczny- Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne Na ocenę dopuszczający- Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów, - czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na proste pytania Na ocenę niedostateczny- Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. DLA KLASY VI I PÓŁROCZE Na ocenę celujący Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry - Wie czym zajmuje się etyka - Zna i rozumie związek filozofii z etyką - Wie czym jest myślenie filozoficzne - Wie skąd pochodzi nazwa filozofia i co oznacza - Wymienia korzyści płynące z umiejętności filozofowania. - Wyjaśnia pojęcie pytania filozoficznego. - Podaje przykłady takich pytań - Wymienia nazwiska słynnych filozofów. - Wie czym jest zasada - Rozumie pojęcie arche. - Zna poglądy na zasadę Anaksymandra i Anaksymenesa - Zna poglądy na zasadę Heraklita i Parmenidesa - Wie kim był Sokrates - Zna poglądy Sokratesa - Zna i rozumie pojęcie dzielności. - Wie czym jest dzielność etyczna - Wymienia przykłady dzielności etycznej.

- Zna definicję sprawiedliwości - Wie czym jest powinność etyczna i wymienia jej przykłady - Wie czym jest ideał - Wie czym są wartości i wymienia ich przykłady - Potrafi stworzyć swoją hierarchię wartości - Wymienia źródła wartości - Rozumie potrzebę wierności własnym ideałom i głoszonym poglądom - Wymienia przykłady paradoksów. - Wie czym jest paradoks - Wie kim był Platon - Zna i rozumie poglądy Platona (jaskinia i świat idei). - Zna i rozumie pojęcie utopia - Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Na ocenę dobry - Wie czym zajmuje się etyka - Zna i rozumie związek filozofii z etyką - Wie skąd pochodzi nazwa filozofia i co oznacza Wyjaśnia pojęcie pytania filozoficznego. Podaje przykłady takich pytań - Wymienia nazwiska słynnych filozofów. Rozumie pojęcie arche. - Wymienia czym jest arche według Anaksymandra i Anaksymenesa, Heraklita i Parmenidesa. Wie kim był Sokrates - Wie czym jest dzielność etyczna Wymienia przykłady dzielności etycznej. Zna definicję sprawiedliwości - Wie czym jest ideał - Wie czym są wartości i wymienia ich przykłady Potrafi stworzyć swoją hierarchię wartości - Rozumie potrzebę wierności własnym ideałom i głoszonym poglądom. Wie czym jest paradoks - Wie kim był Platon - Zna poglądy Platona (jaskinia i świat idei). Zna pojęcie utopia - Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Na ocenę dostateczny Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne Na ocenę dopuszczający- Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów, - czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - zna pojęcia: - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na proste pytania Na ocenę niedostateczny Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą.

II PÓŁROCZE Na ocenę celujący Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry - Definiuje pojęcie szczęścia - Wymienia różne koncepcje dotyczące szczęścia Wymienia utwory z literatury traktujące o szczęściu Opisuje koncepcje szczęścia w literaturze. - Przedstawia swoje poglądy na temat tego czym dla niego jest szczęście. Definiuje pojęcie przyjaźni - Zna koncepcje przyjaźni - Rozumie, że przyjaźń jest darem i powinnością etyczną. Zna koncepcję dwóch zagubionych połówek - Wie czym jest miłość i wymienia jej rodzaje. - Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Definiuje pojęcie mądrości. - Zna definicję rozumu i funkcje jakie pełni. Definiuje pojęcia uzależnienie, profilaktyka Wymienia rodzaje uzależnień - Zna rodzaje zagrożeń wynikających z cyfryzacji, potrafi je krótko scharakteryzować. Zna definicję losu. - Wie czym jest przeznaczenie - Zna definicję determinizmu - Wie czym jest plan i dlaczego należy planować. - Rozumie czym jest postanowienie i potrafi podać przykłady swoich postanowień Potrafi przedstawić swoje plany na przyszłość i je uzasadnić. - Prezentuje swoje poglądy na temat autorytetów i je uzasadnia Dostrzega związek etyki z życiem codziennym - Podaje przykłady takich związków Zna definicję wartości - Wymienia wartości uniwersalne - Wie czym są wartości trwałe i nietrwałe - Wymienia korzyści płynące dla siebie i dla społeczeństwa z życia wartościami. Wie na czym polega globalizacja. - Zna teorie przekazu międzypokoleniowego - Rozumie wpływ globalizacji na zmiany w świecie wartości. Na ocenę dobry - Definiuje pojęcie szczęścia - Wymienia różne koncepcje dotyczące szczęścia - Podaje minimum jeden przykład koncepcji szczęścia z literatury Przedstawia swoje poglądy na temat tego czym dla niego jest szczęście. Definiuje pojęcie przyjaźni - Rozumie, że przyjaźń jest darem i powinnością etyczną. Wie czym jest miłość i wymienia jej rodzaje. - Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Definiuje pojęcie mądrości. - Zna definicję rozumu i funkcje jakie pełni. Definiuje pojęcia uzależnienie, profilaktyka Wymienia rodzaje uzależnień - Zna rodzaje zagrożeń wynikających z cyfryzacji. Zna definicję losu. - Wie czym jest przeznaczenie - Zna definicję determinizmu - Wie czym jest plan. - Podaje przykłady swoich postanowień - Potrafi przedstawić swoje plany na przyszłość. Wie czym jest autorytet

- Wymienia przynajmniej jeden przykład autorytetu moralnego lub naukowego. Dostrzega związek etyki z życiem codziennym - Zna definicję wartości Wymienia wartości uniwersalne - Wymienia korzyści płynące dla siebie i dla społeczeństwa z życia wartościami. Wie na czym polega globalizacja. - Rozumie wpływ globalizacji na zmiany w świecie wartości. Na ocenę dostateczny Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne Na ocenę dopuszczający- Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów, - czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - zna pojęcia: - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na proste pytania Na ocenę niedostateczny Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. 5. Kryteria oceniania. A/.Ocenie podlega zakres wiedzy, jak również nabywanie określonych umiejętności. Uczeń nie jest oceniany ze względu na rodzaj zajmowanej postawy ani za przekonania i poglądy religijne czy moralne. B/. Przy wystawianiu oceny semestralnej czy rocznej uwzględnia się: - prowadzenie zeszytu przedmiotowego, - zapamiętanie określonych informacji wiadomości zrealizowanego programu ze szczególnym uwzględnieniem wymagań określonych w podstawie programowej na tym etapie edukacyjnym, - nauczenie się fragmentów teorii, stanowisk etycznych zawartych w tym programie; umiejętność ich porządkowania, wiedza o określonych filozofach lub postaciach z zakresu etyki i znajomość ich poglądów uwzględnionych w programie - rozumienie ważnych terminów i pojęć etycznych; umiejętność ich zastosowania do rozwiązywania problemów; umiejętność zilustrowania problemów moralnych i sposobów ich rozumienia określonymi przykładami, - samodzielność, oryginalność i spójność myślenia. C/. Nauczyciel przed wystawieniem oceny półrocznejj/rocznej powinien wystawić: - na półroczei koniec roku - minimum 3 oceny cząstkowe Ocena półroczna/roczna musi być wykładnią systematycznie wystawianych ocen cząstkowych. 6. Przy ocenianiu wypracowań i referatów na ocenę mają wpływ: - zgodność pracy z tematem, - umiejętność odwołania się do określonych poglądów, teorii, - posługiwanie się terminologią związaną z przedmiotem, - umiejętność uzasadnienia swojego stanowiska (argumenty),

- kompozycja (wstęp, rozwinięcie, zakończenie), - samodzielność, oryginalność, - estetyka i błędy ortograficzne (nie dotyczy uczniów z dysleksją). 7. Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności (za co uczeń może otrzymać ocenę): - wypowiedź ustna, - wypowiedź pisemna, - przygotowanie materiałów do lekcji, - przygotowanie argumentów do dyskusji, - prowadzenie zeszytu, - - praca domowa np. przygotowanie wypowiedzi, dialogu, - Narysowaniu komiksu, - - sprawdzian (minimum raz w semestrze) - karta pracy, - prezentacja, - praca dodatkowa - prowadzenie zeszytu, - udział w dyskusji z poprawnym argumentowaniem swojego stanowiska Uczeń jest powiadamiany z wyprzedzeniem tygodniowym o terminie i zakresie sprawdzianów wiadomości, testów. Kartkówki mogą być niezapowiedziane i trwać do 20 minut, gdy obejmują materiał z ostatniej lekcji, Terminy informowania uczniów o otrzymanych ocenach z prac pisemnych: kartkówka do 3 dni od dnia, w którym była pisana (w sytuacji, kiedy dni świąteczne uniemożliwiają przekazanie informacji o ocenie, nauczyciel obowiązany jest przekazać ją na pierwszych zajęciach po przerwie świątecznej, dotyczy to również choroby nauczyciela; w przypadku choroby ucznia nauczyciel informuje ucznia o otrzymanej ocenie na pierwszej lekcji po powrocie do szkoły); kartkówka z przedmiotu, który jest realizowany raz w tygodniu na najbliższej lekcji, sprawdzian, test, praca stylistyczna itp. do 2 tygodni; Prace kontrolne są omawiane na lekcji podczas informowania o otrzymanej ocenie; sprawdziany, testy są pozostawiane do wglądu dla rodziców/opiekunów u nauczyciela przedmiotu i są udostępniane na prośbę rodziców/opiekunów w obecności nauczyciela. W przypadku, gdy uczeń nie przystąpił do sprawdzianu z powodu nieobecności, powinien opanować wiadomości, które obejmował sprawdzian w terminie nie dłuższym niż jego nieobecność w szkole, w uzgodnieniu z nauczycielem przedmiotu. Jeśli nie stawi się w uzgodnionym z nauczycielem terminie nauczyciel ma prawo zweryfikować jego wiedzę z danego działu w formie przez siebie wyznaczonej na jednej z najbliższych lekcji. Jeżeli zajęcia z danego przedmiotu odbywają się raz w tygodniu, a uczeń po raz pierwszy jest do nich nieprzygotowany, nauczyciel nie odnotowuje oceny niedostatecznej. Uczeń zobowiązany jest zgłosić nieprzygotowanie przed lekcją. Jeżeli tego nie zrobi, nauczyciel ma prawo wpisać ocenę niedostateczną. Oceniając poziom wiadomości i umiejętności uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, nauczyciel zobowiązany jest uwzględnić zarówno szczególne trudności jak i możliwości psychofizyczne uczniów, zgodnie z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu bądź opinii psychologiczno-pedagogicznej. Uczeń zamiast zadanej pracy domowej (gdy jej wykonanie nastręcza mu trudności) może wykonać pracę zastępczą z tej partii materiału, która dotyczy zadanego tematu;

Uczeń na własną prośbę może poprawić ocenę ze sprawdzianu, pracy klasowej lub kartkówki tylko raz, w formie adekwatnej do ww., nie później niż tydzień po otrzymaniu oceny. Informacje o terminie wystawiania ocen (półrocznych/rocznych) zawarte są w kalendarzu szkolnym. Ocenianie bieżące: Ocena celująca: Samodzielne przygotowanie prezentacji/projektu, wzorowe prowadzenie zeszytu, udział we wszystkich lekcjach w sposób przygotowany, posługiwanie się ze zrozumieniem elementarnymi pojęciami z zakresu etyki, systematyczne przygotowanie do lekcji, podejmowanie zadań dodatkowych, samodzielne inicjowanie pewnych działań, jak na przykład zaproponowanie i opracowanie tematu związanego z omawianym zagadnieniem, lecz w stopniu wykraczającym poza standard i program obowiązkowy. Uczeń musi spełniać wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej. Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwaniu się terminologią przedmiotową i inną. Jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych zastrzeżeń. Jego praca jest oryginalna i twórcza oraz wskazuje na dużą samodzielność, wiedza obejmuje poszerzony zakres zagadnień przedstawianych w blokach tematycznych realizowanego programu (dla odpowiedniej klasy); znajomość terminów i pojęć etycznych, znajomość poglądów filozoficznych dotyczących etyki, rozumienie istoty problemów etycznych; ciekawość, własne zainteresowania i poszukiwania, udział w konkursach z zakresu filozofii lub etyki. Ocena bardzo dobra: Systematyczne przygotowanie do lekcji, czynny udział w zajęciach/ dyskusjach, wzorowe prowadzenie zeszytu, odrobione prace domowe, dobra orientacja w zagadnieniach etycznych objętych realizowanym programem (dla odpowiedniej klasy); umiejętność określania i precyzowania terminów etycznych, umiejętne stosowanie argumentacji etycznej w dyskusjach, rozumienie istoty i zakresu problematyki moralnej (w obrębie programu przewidzianego dla określonej klasy). Ocena dobra: Systematyczne przygotowanie do lekcji, częsty udział w dyskusjach, rozumienie elementarnych pojęć z zakresu etyki/filozofii w danej klasie, dobrze prowadzony zeszyt, odrobione prace domowe. Ocena dostateczna: Rozumienie omawianych zagadnień, sporadyczny udział w dyskusjach, prowadzenie zeszytu, znajomość podstawowych terminów etycznych, zagadnień i problemów moralnych (objętych programem dla odpowiedniej klasy). Umiejętność mówienia o nich w sposób uporządkowany i sensowny. Ocena dopuszczająca: Bierny udział w lekcji, bez prezentowania wiedzy,,prowadzenie zeszytu, minimum wiedzy o głównych zagadnieniach etycznych (objętych programem określonej klasy) i ich rozumienie niezbędne do podjęcia nauki w następnej klasie, odpowiedź ustna wymagająca wsparcia i naprowadzania przez nauczyciela. Ocena niedostateczna: Uczeń nie opanował w elementarnym stopniu wiedzy przedmiotowej; nie wykazuje znajomości terminologii związanej z przedmiotem, nie potrafi wyszukać potrzebnej informacji sam ani we wskazanym źródle, odznacza się całkowitą biernością w stosunku do

nauczanego przedmiotu; ze względu na niewystarczający poziom wiedzy i umiejętności nie może kontynuować nauki na wyższym szczeblu kształcenia. Nie spełnia wymagań ma ocenę dopuszczającą.