Każde dziecko ma prawo do nauki nauczanie indywidualne
Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat Janusz Korczak
Efektywne nauczanie to cel, jaki stawia sobie każdy nauczyciel. Metody, formy pracy i różnorodne środki dydaktyczne stosowane w procesie dydaktycznowychowawczym są istotnymi elementami, które mają duży wpływ na powodzenie przedsięwzięć edukacyjnych. Powodują one między innymi to, że uczeń chętniej przychodzi do szkoły, szybciej przyswaja wiedzę, ma wysoką motywację do nauki. Odpowiednio dobrana i wykorzystana metoda może zapewnić dzieciom powodzenie w nauce.
Jest praktycznym programem zajmującym się ruchem i jego wpływem na uczenie się. Posługując się prostymi ćwiczeniami, wspiera naturalne zasoby człowieka. Wykorzystuje wzajemne zależności rozwoju fizycznego, emocjonalnego i intelektualnego. Wykonywane ćwiczenia wspomagają efektywne uczenie się i funkcjonowanie na optymalnym poziomie.
Autorem programu jest Paul Dennison, doktor nauk pedagogicznych, pedagog, twórca Gimnastyki Mózgu i procedur Kinezjologii Edukacyjnej. Prowadził badania związane z wczesnym czytaniem i pisaniem (Uniwersytet Południowej Kalifornii). Przez 19 lat był dyrektorem ośrodka wspomagającego dzieci i dorosłych w procesie edukacyjnym. Autor wielu książek i podręczników. Program Gimnastyki Mózgu uzyskał trzecie miejsce w konkursie Wybitne współczesne technologie edukacyjne USA.
Trzy wymiary, w których funkcjonuje człowiek: Wymiar lateralności Wymiar skupienia Wymiar ześrodkowania
Wymiar lateralności jest wymiarem komunikacji, co oznacza umiejętność porozumiewania się lewej i prawej strony ciała i mózgu. Umiejętność przekraczania linii środkowej jest podstawą tworzenia prawidłowych nawyków niezbędnych w uczeniu się.
Wymiar skupienia jest zdolnością koordynowania tylnych i przednich części mózgu (pień mózgu i płaty czołowe). Dobrze skoordynowany wymiar pomaga zrozumieć nowe informacje w kontekście poprzednich doświadczeń. Dzieci zablokowane w tym wymiarze nie potrafią skoncentrować uwagi lub są nadmiernie skoncentrowane.
Wymiar ześrodkowania jest to wymiar, w którym zachodzi zdolność przekraczania linii środkowej między górną i dolną częścią ciała oraz koordynowania myślenia abstrakcyjnego (kora mózgowa) i emocji (układ limbiczny). Prawidłowo funkcjonujący wymiar pozwala na łatwe uczenie się za pomocą wszystkich zmysłów oraz na zapamiętywanie różnorodnego materiału dzięki nadaniu mu znaczenia emocjonalnego. Brak koordynacji w tym wymiarze powoduje strach, irracjonalne lęki, postawę wycofywania się z podjętych działań, nieradzenia sobie z własnymi emocjami.
Prawidłowa integracja trzech wymiarów przynosi korzyści w postaci bezstresowego nabywania nowych umiejętności rozwojowych. Natomiast jeżeli nie ma integracji trzech wymiarów, proces uczenia się zostaje zaburzony. Warto wtedy zastosować ćwiczenia z Gimnastyki Mózgu.
Lewa półkula język logika działania matematyczne pojęcie liczby nadawanie porządku linearność analiza tworzenie tekstów piosenek uczenie się części, a dopiero potem całości czytanie fonetyczne marzenia na jawie Prawa półkula kształty i wzory manipulowanie przestrzenią rytmiczność muzykalność wyobraźnia postrzeganie wymiaru synteza tworzenie melodii piosenek uczenie się całości, a dopiero potem części postrzeganie luźnych faktów czytanie całościowe integracjęatreści
Style uczenia się: Wzrokowy Słuchowy Kinestetyczno-ruchowy
Wzrokowy osoby najlepiej uczą się, kiedy widzą materiał, który mają sobie przyswoić. Materiał do zapamiętania rysują w postaci symboli, obrazków, map skojarzeń. Sposób wypowiedzi: Chyba to widzę. To mi dobrze wygląda. Możesz to sobie wyobrazić? Wyobraź się w takiej sytuacji Jak to widzisz?
Słuchowy osoby najlepiej uczą się słuchając, uczą się poprzez dźwięk. Zawsze pytają o informacje, nie czytają instrukcji obsługi. Czytanie książek zastąpiliby wysłuchiwaniem ich z płyt. Sposób wypowiedzi: Słucham cię Dobrze to dla mnie brzmi. Gdzieś mi dzwoni Coś mi mówi Jak to powiedzieć?
Kinestetyczno-ruchowy osoby najlepiej uczą się poprzez ruch, dotyk, wykonywanie czynności. Trudno im spokojnie wysiedzieć przez dłuższy czas. Mają największe trudności z dopasowaniem się do systemu edukacyjnego. Sposób wypowiedzi: Nie czuję się z tym dobrze. Łapiesz to? Oprzyj się na czymś innym. To mnie odpycha.
Badanie indywidualnego stylu uczenia się za pomocą Leniwej ósemki
Miejsce dziecka w sali lekcyjnej
Dziecko powinno swobodnie wodzić oczami w poziomie (po tablicy), następnie w pionie i jeszcze raz w poziomie, ale już po innej płaszczyźnie po zeszycie leżącym na ławce. Dobierając uczniowi miejsce w ławce, zgodnie z jego dominującym kanałem percepcji, stwarzamy mu komfortowe warunki do nauki. Przyswajanie wiedzy przebiega wtedy w sposób łatwiejszy.
Picie wody Punkty na myślenie Ruchy naprzemienne Pozycja Dennisona
Woda jest jedną z najważniejszych substancji w ciele. Stanowi od 45% do 75% naszej całkowitej wagi ciała. Mózg składa się z większej ilości wody (szacuje się ok. 90%), aniżeli jakikolwiek inny organ, na kolejnym miejscu są mięśnie i nerki. Zaleca się, by każdy codziennie pił około 20 ml na kg wagi ciała, około jednego litra na 45 kg wagi ciała. Woda utrzymuje w ciele potencjał elektryczny, który decyduje o szybkości i sprawności myślenia.
Aktywizowanie są punkty na klatce piersiowej poniżej obojczyka, co zwiększa dopływ tlenu do mózgu i stymuluje układ przedsionkowy, aby obudzić mózg.
integrują prawą i lewą półkulę mózgu
wycisza emocje i umysł, ułatwia ponowne skupienie się Podczas tej pozycji często stosujemy twórczą wizualizację.
to tworzenie obrazów w wyobraźni w celu lepszego ich zakodowania.
Zastosowanie: na przykład do wprowadzenia nowego tematu, by wygenerować pomysły, zwiększyć inwencję, przywołać posiadaną wiedzę. Dzieci z zamkniętymi oczami słuchają opowiadania dotyczącego jakiegoś zagadnienia i wizualizują je, np. Wyobraź sobie, że jesteś w sadzie i stoisz obok pięknej jabłonki. Nagle przed twoją twarzą przeleciało jabłko i zatrzymało się u twoich stóp. Sięgasz po nie, jest twarde, o lśniącej czerwonej skórce, pięknie pachnie, itd. Po wizualizacji uczniowie improwizują podobną scenkę lub opowiadają swoje wrażenia. Przechodzimy do działania, oglądamy prawdziwe jabłka i omawiamy.
oznacza odpoczynek po wysiłku, wyciszenie emocji i redukcję napięcia.
Zdenerwowany, zestresowany uczeń na zajęciach nie jest w stanie niczego się nauczyć! Jest to biologiczne niemożliwe. Stan relaksu można osiągnąć stosując zabawy relaksacyjne i ćwiczenia z Gimnastyki Mózgu : Pozycja Dennisona, Oddychanie brzuchem, Sowa
Wielu uczniów ma niskie poczucie swojej wartości. Wysoka samoocena (czyli poczucie własnej wartości), to duma z siebie, dzięki której mając świadomość własnych słabości, hołubimy swoją siłę wewnętrzną oraz swoje zalety. Andrea Parecki
Duma jest głównym elementem kształtującym wysoką samoocenę, dlatego budowanie jej w dzieciach jest ogromnie ważne. Duma pozwala uwierzyć, że można poradzić sobie w każdej sytuacji. Pomaga uwierzyć w skuteczność działania. Jest motorem działania. Dlatego często podkreślamy, świętujemy nawet drobne sukcesy. Jednak zadania wykonywane przez dzieci nie mogą być za łatwe, gdyż nie dają oczekiwanej satysfakcji.
Kiedy bezwarunkowo polubisz dziecko takim, jakie ono jest, a nie za to, co robi i jakie ma osiągnięcia, kiedy będzie ci zależało na nim nawet wtedy, gdy ma niepowodzenia i w swoich zachowaniach odbiega od normy - to przyczynisz się do podniesienia jego samooceny. Joanna Białobrzeska
- okazując szacunek (Słowa kierowane do ucznia!) - akceptując dzieci, nawet wtedy, kiedy popełniają błędy - wyznaczając jasne granice między tym, co wolno, a czego nie wolno - stwarzając możliwość eksperymentowania - zachęcając do brania odpowiedzialności za własne działania - doceniając niezależność - pokazując, że istnieje wiele dróg prowadzących do celu - ucząc pozytywnego myślenia - prowadząc np.: Dzienniczek Dobrych Wiadomości
"Nasze życie jest tym, co zeń uczynią nasze myśli". Marek Aureliusz
Im więcej pozytywnych informacji o sobie, tym większe poczucie własnej siły i większa wiara w dobry rezultat działania. Im więcej dobrych informacji na temat świata, ludzi i generalnie - rzeczywistości, tym częściej efekty działań są pozytywne. Wiara w sukces dodaje sił, uskrzydla, redukuje stres. Wszystko to sprzyja jakości działania.
Zdania wypowiadane w celu wywołania pozytywnych zmian w nastawianiu do problemu. Stosowane systematycznie, przy odpowiedniej koncentracji, powodują wzrost wiary we własne możliwości. Afirmacje również uczą eliminowania nadmiernej wewnętrznej krytyki i uruchamiają mechanizmy pozytywnych myśli. Przykłady: Uważnie patrzę i zapamiętuję. Pracuję dokładnie, jestem skoncentrowany. Lubię swoich kolegów, mogę na nich polegać.
Muzyka pobudza odpowiednie ośrodki w mózgu i ciele, wpływa na wszechstronny rozwój człowieka. Właściwie dobrana muzyka: - poprawia koncentrację uwagi (np. podczas pracy samodzielnej, w czasie podsumowań i powtórek materiału) - pobudza lub odpręża - pozytywnie nastawia do nauki - inspiruje i motywuje
Łańcuszkowa metoda skojarzeń polega na zapamiętaniu informacji ułożonych w pewien łańcuch. Kojarzy się pierwszy element z drugim, drugi z trzecim, itd. Za pomocą możliwie najzabawniejszych i nonsensownych skojarzeń i zobaczyć je w wyobraźni. Często stosujemy tę technikę do zapamiętania wyrazów z trudnościami ortograficznymi.
To metoda szybkiego przyswajania wiadomości i sporządzania notatek. Informacje zapisuje się w sposób obrazowy z wykorzystaniem kolorów, rysunków, słów kluczy. Podczas wykonywania map współpracują harmonijnie obie półkule i uruchamia się wyobraźnia. Mapy można wykorzystać do: - utrwalania zasad ortograficznych, - układania historyjek obrazkowych - opracowania zagadnienia, np.: Warstwy lasu - oraz jako pomoce naukowe.
Faza wstępna Tworzenie środowiska wspierającego proces uczenia się (Ćwiczenia: Picie wody, Punkty na myślenie, Ruchy naprzemienne, Pozycja Dennisona) Pierwsza faza Podanie informacji, czym będziemy zajmować się w najbliższym czasie, z powiązaniem treści wcześniej przerabianych. Faza druga Stworzenie ogólnego obrazu przerabianego materiału. Faza trzecia Przedstawienie uczniom, czego nauczą się podczas zajęć lub uczniowie sami określają, co po lekcji będą umieć.
Faza czwarta Szczegółowe przedstawienie tematu oraz zagadnieniach wchodzących w jego zakres. Faza piąta Ćwiczenia Faza szósta Prezentacja wykonanych zadań. Faza siódma Powtórka, przypomnienie i utrwalenie wiadomości (Podsumowania dokonuje nauczyciel, uczniowie dzielą się pozytywnymi informacjami, których w danym dniu zdołali się nauczyć.)
- pozytywna motywacja do nauki - lepsza koncentracja podczas pracy - lepsze zrozumienie poleceń - efektywniejsze zapamiętywanie - wysokie wyniki na sprawdzianach - poprawa w czytaniu, pisaniu i liczeniu - szybkie wyciszenie grupy - lepsza komunikacja - twórcze pomysły - wzmocnienie poczucia własnej wartości i zrozumienia siebie.
Dziękuję za uwagę!
Carla Hannaford: Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł. Podstawy Kinezjologii Edukacyjnej Carla Hannaford: Profil dominujący. Jak rozpoznać Twoje Dominujące Oko, Ucho, Półkulę Mózgową, Rękę i Nogę Joanna Zwoleńska: Radosna Kinezjologia Praca zbiorowa: Twórcza Kinezjologia w praktyce. Propozycje dla każdego Izabela Mańkowska: Kreowanie rozwoju dziecka. Kinezjologia edukacyjna i inne nowoczesne metody terapeutyczne w praktyce Alistair Smith: Przyspieszone uczenia się w klasie G.Dryden, J.Vos: Rewolucja w uczeniu K.Gozdek-Michaelis: Supermożliwości Twojego umysłu Jennifer Day: Twórcza wizualizacja dla dzieci Andrea Erkert: Dzieci potrzebują ciszy. Zabawy relaksacyjne na wiosnę, lato, jesień i zimę Gunda Lang: Jak być lepszym w szkole. Trening mentalny dla dzieci i młodzieży Joanna Białobrzeska: Zostań nawiedzoną nauczycielką, czyli jak uczyć, żeby nauczyć