Analiza wyników badań
WSTĘP Aktywność fizyczna należy do jednej z podstawowych potrzeb człowieka w każdym okresie życia. Szczególnie istotna jest w trakcie rozwoju dziecka, ponieważ jest jednym z niezbędnych czynników, który warunkuje prawidłowy rozwój i zdrowie młodego człowieka.
CEL BADANIA Celem jest poznanie jak obecnie kształtują się preferencje związane z aktywnością fizyczną wśród dzieci uczących się w szkołach na terenie Wrocławia.
MATERIAŁ I METODY BADAWCZE Badanie ankietowe przeprowadzono na grupie 3092 uczniów z 34 szkół podstawowych i gimnazjalnych na terenie Wrocławia w latach 2016/2017 w ramach programu,,uruchamiamy Dzieciaki''. Wiek badanych dzieci wynosił 6 17 lat. Autorska ankieta została utworzona przez zespół pracowników Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz Fundację Biegaj dla zdrowia
MATERIAŁ BADAŃ Płeć badanych dzieci 48,40% chłopcy 51,60% dziewczynki Ryc. 1. Zestawienie procentowe badanych dzieci z uwzględnieniem płci. Źródło: badania własne
OPIEKUN WYPEŁNIAJĄCY ANKIETĘ
MIEJSCE ZAMIESZKANIA
PYTANIA BADAWCZE 1. Jaką aktywność fizyczną w czasie wolnym najczęściej podejmują uczniowie wrocławskich szkół? 2. Ile razy w ciągu tygodnia dziecko jest aktywnie fizycznie? 3. Ile czasu dziecko spędza w pozycji siedzącej? 4. Czy występuje zależność między poziomem aktywności fizycznej a wskaźnikiem BMI u dzieci?
PROCENTOWY ROZKŁAD WSKAŹNIKA BMI W PRZEDZIALE WIEKOWYM Z PODZIAŁEM NA PŁEĆ BADANYCH DZIECI 80,0% 70,0% 66,7% Procentowa wartość wskaźnika BMI 63,3% 60,0% 57,9% Wartość wskaźnika BMI 52,1% 51,6% 50,7% 50,0% niedowaga szczupłość prawidłowa masa ciała nadwaga otyłość 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 4,9% 4,0% 6,2% 2,1% 4,6% 2,0% 0,0% 6-9 lat 10-12 lat Przedział wieku badanych dzieci 13-17 lat
Procentowy rozkład wartości BMI i wieku badanych dzieci Procentowy rozkład wartości wskaźnika BMI 70,0% 64,7% 60,0% Wskaźnik BMI: 55,1% 51,0% 50,0% niedowaga szczupłość 40,0% prawidłowa masa ciała 30,0% nadwaga 19,5% 18,9% 20,0% 13,0% 12,6% 9,1% 10,0% otyłość 16,6% 12,1% 4,5% 4,2% 6,2% 9,2% 3,3% 0,0% 6-9 lat 10-12 lat 13 17 lat Wiek badanych dzieci w latach Występują istotne statystycznie różnice w procentowym rozkładzie wartości wskaźnika BMI ze względu na przedział wieku p=0,017. Współczynnik korelacji wynosi rho= 0,047.
PROCENTOWY ROZKŁAD PŁCI DZIECKA I KLASYFIKACJI WG BMI Procentowy rozkład klasyfikacji BMI 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% chłopcy 20,0% dziewczynki 10,0% 0,0% niedowaga szczupłość prawidłowa masa ciała nadwaga otyłość Klasyfikacja wg BMI Występują istotne statystycznie różnice w procentowym rozkładzie wartości wskaźnika BMI ze względu na płeć p<0,001, współczynnik korelacji wynosi rho=0,112.
CZY DZIECKO UCZESTNICZY W ZAJĘCIACH WYCHOWANIA FIZYCZNEGO?
Ile razy w ciągu ostatniego tygodnia dziecko było aktywne fizycznie poza zajęciami W-F (tzn. wykonywało przynajmniej 45 minut dziennie czynność zwiększającą wydatek energetyczny organizmu, przyspieszającą akcję serca i oddech):
Ile godzin dziennie dziecko średnio spędza poza domem, szkołą (na wolnym powietrzu) w dni szkolne, przy umiarkowanej temperaturze powietrza:
Ile godzin dziennie dziecko średnio spędza poza domem, szkołą (na wolnym weekend/dni wolne, przy temperaturze powietrza: powietrzu) w umiarkowanej
ZESTAWIENIE PROCENTOWE ILE RAZY W CIĄGU TYGODNIA DZIECKO BYŁO AKTYWNE FIZYCZNIE POZA ZAJĘCIAMI W- F W ZALEŻNOŚCI OD STANU ODŻYWIENIA WG BMI 45% 40% Procentowe wartości ile razy w ciągu tygodnia dziecko było aktywne fizycznie poza zajęciami w-f 35% 40% 37% 35% 36% 33% Ile razy w ciągu tygodnia dziecko było aktywne fizycznie poza zajęciami w-f? 38% 37% 35% 32% 32% 30% 25% 20% 18% 10% 5% 15% 14% 15% 13% 12% 10% 7% 5% 6% mniej niż 1 raz w tyg. 14% 12% 11% 3-4 razy w tyg. 6% 5-6 razy w tyg. 4% 1% 0% niedowaga szczupłość prawidłowa masa ciała 1-2 razy w tyg nadwaga 7 i więcej razy w tyg. otyłość Stan odżywienia wg BMI Pomiędzy tym ile razy w ciągu tygodnia dziecko było aktywne fizycznie poza zajęciami w-f a stanem odżywienia wg BMI poziom istotności wynosi p= 0,014 a współczynnik korelacji rho= - 0,048 ( co świadczy o bardzo słabej korelacji pomiędzy zmiennymi).
JAKĄ AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ DZIECI PODEJMUJĄ NAJCZĘŚCIEJ? 34% 32% 24% 19% 21% 9% 25% 14%13% 24% 19% 14% 7% 19% 14% 3% 5% 4%
JAKĄ AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ DZIECI PODEJMUJĄ NAJCZĘŚCIEJ? 53% 42% 34% 28% 27% 23% 20% 18% 1,5% 0,5% 1% 4% 16% 13% 1% 4% 7% 6%
Ile godzin dziennie dziecko spędza przy komputerze (np. Grając w gry komputerowe), przed telewizorem lub używając telefonu komórkowego w dni szkolne:
Ile godzin dziennie dziecko spędza przy komputerze (np. Grając w gry komputerowe), przed telewizorem lub używając telefonu komórkowego w weekend/dni wolne:
Tabela 1. Zestawienie poziomów istotności p i korelacji rho w badanej grupie dzieci. Wiek Zmienna Ile godzin dziennie dziecko spędza przy komputerze w dni szkole? Ile godzin dziennie dziecko spędza przy komputerze w weekend? Ile godzin dziennie dziecko spędza na wolnym powietrzu w dni szkolne? Ile godzin dziennie dziecko spędza na wolnym powietrzu w weekend? Płeć Współczynniki Wartości Współczynniki Wartości rho 0,444 rho 0,031 p <0,001 p 0,095 rho 0,361 rho 0,114 p <0,001 p < 0,001 rho - 0,030 rho 0,046 p 0,112 p 0,014 rho - 0,146 rho - 0,005 p < 0,001 p 0,780
WNIOSKI 1. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują że najczęściej podejmowaną aktywnością fizyczną przez dzieci i młodzież jest aktywność podejmowana w związku z obowiązkami dnia codziennego (spacer, prace domowe). 2. Zdecydowanie mniej dzieci podejmuje ściśle ukierunkowany rozwój konkretnej umiejętności (np. jazda konna, jazda na nartach). 3. W weekendy dzieci spędzają znacznie więcej czasu przed komputerem niż w ciągu dni w które chodzą do
NAWYKI ŻYWIENIOWE
ILE POSIŁKÓW DZIENNIE DZIECKO SPOŻYWA: Zalecenia IŻŻ: Posiłki powinny być spożywane regularnie (5 posiłków co 3 4 godziny).
CZY DZIECKO PODJADA MIĘDZY POSIŁKAMI: Najczęstsze przekąski: Słodycze, Owoce, Jogurty, Paluszki
CZY DZIECKO CODZIENNIE SPOŻYWA W DOMU ŚNIADANIE?
JAK CZĘSTO DZIECKO SPOŻYWA NASTĘPUJĄCE PRODUKTY: Jedynie ok. ¼ badanych dzieci spożywała warzywa i owoce zgodnie z zaleceniem 33% 27% 31% 24% 17% 13% 11% 1% 2% 16% 14% 8% 1% 2% Zalecenia IŻŻ 2017: Warzywa i owoce powinny być spożywane kilka razy dziennie, w ramach posiłków i przekąsek.
JAK CZĘSTO DZIECKO SPOŻYWA NASTĘPUJĄCE PRODUKT Zalecenia IŻŻ 2017: Zalecana do spożycia ilość produktów mlecznych to przynajmniej 3 4 szklanki mleka, które można częściowo zastąpić innymi wartościowymi produktami, takimi jak: jogurt naturalny, kefir, maślanka, ser. 33% 1,9% 2% 17%15% 7% 80% 25% 25% 20% 21% 15% 1% 6% 6% 27%
JAK CZĘSTO DZIECKO SPOŻYWA NASTĘPUJĄCE PRODUKTY: 42% 35% 24% 28% 18% 16% 11% 4% 1% 1% 1% 7% 7% 5%
JAK CZĘSTO DZIECKO SPOŻYWA NASTĘPUJĄCE PRODUKTY: 74% 13% 12% 2%
JEŻELI DZIECKO STOSUJE DIETY SPECJALISTYCZNE, JAKIE SĄ TO DIETY? 14% badanych dzieci stosuje diety specjalistyczne Diety specjalistyczne stosowane przez badanych: Dieta eliminacyjna z uwagi na alergie 46,3% Dieta redukcyjna z uwagi na próbę odchudzania 17,4% (2% w skali populacji) Dieta bezglutenowej 10% Dieta wegetariańskiej 3% Inne 23,3%
CHOROBY OTOLARYNGOLOGICZNE u dzieci biorących udział w badaniu ankietowym w ramach projektu Uruchamiamy dzieciaki
CHARAKTERYSTYKA GRUPY BADANEJ Liczebność grupy badanej: 3092 dzieci z 34 szkół Zakres wieku badanych: 5 lat -17 lat Miejsce zamieszkania badanych: - Wrocław (92.3%), - tereny wiejskie (6.8%)
NAJCZĘSTSZE SCHORZENIA OTORYNOLARYNGOLOGICZNE U BADANYCH DZIECI Przerost migdałka gardłowego (tzw. trzeciego migdałka - 68,7% dzieci z przerostem migdałka przeszło zabieg usunięcia - 3,7% miało powikłania po zabiegu (najczęściej krwawienie) Ostre zapalenie ucha środkowego (przynajmniej 1 epizo najczęściej wielokrotne epizody) Alergiczny nieżyt nosa Zapalenie zatok przynosowych (nawracające ostre epizody)
NAJCZĘSTSZE SCHORZENIA OTORYNOLARYNGOLOGICZNE U BADANYCH DZIECI ROZKŁAD PROCENTOWY 26,30% 20,70% 19,00% 13,30%
RZADSZE SCHORZENIA OTORYNOLARYNGOLOGICZNE U BADANYCH DZIECI Przerost migdałków podniebiennych (tzw. bocznych ) 11,3 % - Około 50% przeszło zabieg przycięcia/usunięcia migdałków Wysiękowe zapalenie ucha środkowego 10 % - Około 33% przeszło zabieg założenia drenażu wentylacyjnego uszu Najrzadsze: obturacyjny bezdech senny 2,2 %
CHOROBY INNE NIŻ OTORYNOLARYNGOLOGICZNE WYSTĘPUJĄCE U BADANYCH DZIECI Alergia ( 31,1% badanych): - Pyłki drzew i traw - Roztocza Choroby układu mięśniowo-szkieletowego (5,3%): - Skolioza (najczęściej) Niedoczynność tarczycy (2,4%) Astma (2,1%) Nadciśnienie tętnicze niebędące wynikiem choroby nerek (0,6%) Stłuszczenie wątroby (0,1%) Cukrzyca typu 2 (0,1%) Hiperinsulinizm, insulinooporność Otyłość Anoreksja Depresja