BRANŻA SŁODYCZY Wzrost znaczenia polskich producentów na świecie

Podobne dokumenty
BRANŻA OBUWNICZA. Wzrost znaczenia polskich producentów na świecie

BRANŻA POLIGRAFICZNA

Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton

Pozycja polskiego przemysłu spożywczego na tle krajów Unii Europejskiej

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]

Stosunki handlowe Unii Europejskiej z Chinami. Tomasz Białowąs

BRANŻA NABIAŁOWA. Wzrost znaczenia polskich producentów na świecie

BRANŻA MIĘSNA. Wzrost znaczenia polskich producentów na świecie

MIEJSCE POLSKIEGO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO W UNII EUROPEJSKIEJ

BRANŻA MEBLARSKA. Wzrost znaczenia polskich producentów na świecie

Miejsce Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi Unii Europejskiej. dr Łukasz Ambroziak mgr Małgorzata Bułkowska

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2016 r. [tony]

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH

Produkty mleczne dane importowe i eksportowe Zapotrzebowanie Chińskiej Republiki Ludowej a możliwości europejskich producentów

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK

Główne kierunki handlu ropą naftową w 2008 r. [mln ton]

48,6% Turystyka w Unii Europejskiej INFORMACJE SYGNALNE r.

Trendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg.

Trudna droga do zgodności

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT

Opodatkowanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 48/ grudnia 2013 r.

Polska gospodarka na tle Europy i świata gonimy czy uciekamy rynkom globalnym? Grzegorz Sielewicz Główny Ekonomista Coface w Europie Centralnej

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 37/ września 2013 r.

W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?

DECYZJA NR 1/2007 RADY STOWARZYSZENIA WE-TURCJA

ZASIĘG USŁUGI FOTORADARY EUROPA I NIEBEZPIECZNE STREFY

INSTYTUT GOSPODARKI ROLNEJ

Wyzwania polityki ludnościowej wobec prognoz demograficznych dla Polski i Europy

156 Eksport w polskiej gospodarce

EKSPORT WYROBÓW WYSOKIEJ TECHNIKI W UNII EUROPEJSKIEJ EXPORT OF HIGH TECH IN THE EUROPEAN UNION

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

PŁACA MINIMALNA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 36/ września 2014 r.

Wyzwania w rozwoju gospodarczym Polski : jaka rola JST i spółek komunalnych? Witold M.Orłowski

Rozwój turystyki w Polsce na przykładzie danych statystycznych

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej

BRANŻA MEBLARSKA. Wzrost znaczenia polskich producentów na świecie

BRANŻA KOSMETYCZNA Wzrost znaczenia polskich producentów na świecie

Przemysł spożywczy w Polsce analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych

NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX

Instytut Keralla Research Raport sygnalny Sygn /448

RYNEK MIĘSA. Towar bez VAT tygodniowa Wg ZSRIR (MRiRW) r.

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce na tle państw Unii Europejskiej

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Paweł Borys Polski Fundusz Rozwoju

Cennik usług w roamingu

Liderzy innowacyjności w gospodarce światowej. Czy Polska może ich dogonić?

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 45/ listopada 2014 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 38/ września 2014 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 37/ września 2015 r.

Cennik usług w roamingu w ofercie nju na kartę z dnia r.

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 38/ września 2015 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 40/ października 2015 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 34/ sierpnia 2013 r.

Zmiany na ekonomicznej mapie świata

Konsolidacja na rynku słodyczy i przekąsek w Polsce

RYNEK MIĘSA. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

Konkurencyjność eksportu rolno-spożywczego i dekompozycja jego zmian w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej

RYNEK MIĘSA. Biuro Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Nr 17/2017

Zakłady Przemysłu Cukierniczego Otmuchów S.A.

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Nr 6/2017. Cena bez VAT. Zmiana tyg. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

Diety należą się osobie odbywającej podróż służbową na terenie kraju na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia oraz zwrot wydatków z tytułu m.in.

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 49/2013

WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 50/ grudnia 2013 r.

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o.

OFERTA RAPORTU. Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata. Kraków 2012

BRANŻA STOLARKI BUDOWLANEJ PO PIERWSZYM PÓŁROCZU 2012 ROKU. Gala Stolarki Budowlanej 2012

opis raportu Europejski rynek okien i drzwi 2018

mapy cyfrowe dla biznesu

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 32/2017

DEPARTAMENT RYNKÓW ROLNYCH Warszawa, POLSKI HANDEL ZAGRANICZNY ARTYKUŁAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI W 2013 ROKU DANE OSTATECZNE!

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg.

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

tabela nr 1 połączenia głosowe, przesyłanie danych CSD, przesyłanie (transmisja) faksów 1) 2), wiadomości 1) 3) 4)

MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ

Sytuacja odlewnictwa na świecie, w Europie i w Polsce

Konkurencyjność polskiego eksportu rolno-spożywczego

SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ W 2010 R.

Wydatki na ochronę zdrowia w

Ubezpieczenia w liczbach Rynek ubezpieczeń w Polsce

POLSKI HANDEL ZAGRANICZNY ARTYKUŁAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI W OKRESIE STYCZEŃ MARZEC 2015 ROKU

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 2017 ROK

Sytuacja odlewnictwa w Polsce i na świecie

LUTY 2014 R. PRODUKCJA ZBÓŻ ŚWIAT

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

RYNEK ZBÓŻ. Zmiana tyg. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH

Transkrypt:

BRANŻA SŁODYCZY Departament Strategii i Analiz Międzynarodowych Grudzień 2017

Podsumowanie ŚWIAT Wielkość rynku Według stanu za 2016 r. przychody ze sprzedaży słodyczy na świecie wyniosły 190 mld USD. Największe przychody ze sprzedaży słodyczy o wartości 30,15 mld USD odnotowano w Stanach Zjednoczonych. Prognozowana sprzedaż słodyczy w 2022 r. wyniesie 232 mld USD. Chiny są drugim na świecie rynkiem słodyczy. W 2016 r. sprzedały słodycze za kwotę 19,95 mld USD. Eksport Wartość eksportu słodyczy na świecie w 2016 r. wyniosła 61,8 mld EUR. Niemcy są światowym liderem eksportu, posiadając udział w rynku na poziomie ponad 13,4%. W 2016 r. wyeksportowały słodycze o wartości blisko 8,3 mld EUR. Drugie miejsce zajęła Belgia 8,4% udziału w eksporcie globalnym, a trzecie Holandia, której udział w eksporcie wyniósł 6,3%. Import Import słodyczy na świecie wyniósł 61,5 mld EUR w 2016 r. Stany Zjednoczone są światowym liderem w imporcie słodyczy z udziałem na poziomie 13,4% światowego importu branży. W 2016 r. nabyły słodycze o wartości blisko 8,3 mld EUR. Drugie miejsce zajęły Niemcy blisko 7,6% udziału w imporcie globalnym, a trzecie Wlk. Brytania, której udział w imporcie wyniósł blisko 7,2%. 2

UE/Europa Wielkość rynku Według stanu za 2016 r. przychody ze sprzedaży słodyczy w Europie wyniosły 68 mld USD. Europa jest największym rynkiem regionalnym słodyczy na świecie. 35,7% przychodów ze sprzedaży słodyczy przypada na kraje europejskie. Według prognoz wartość przychodów ze sprzedaży słodyczy w Europie wzrośnie do poziomu 83,8 mld USD w 2022 r. POLSKA Wielkość rynku Wartość wyprodukowanych słodyczy w Polsce wyniosła 2,62 mld EUR w 2015 r., z czego 25,6% przypadło na segment ciastek i herbatników, a 74,4% na segment zajmujący się produkcją kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych. Jest to wzrost produkcji w stosunku do 2008 r. o 8,7%. Liczba zatrudnionych w firmach produkujących słodycze wyniosła 29 161 wg stanu na koniec 2015 r. Eksport Wartość eksportu słodyczy w 2016 r. z UE wyniosła 37,2 mld EUR, co stanowiło ponad 60% udziału w eksporcie globalnym słodyczy. Największymi eksporterami słodyczy w UE w 2016 r. były Niemcy i Belgia, których wartość eksportu wyniosła odpowiednio 8,3 mld EUR oraz 5,2 mld EUR. Eksport W latach 2012 2016 eksport polskich słodyczy wzrósł o blisko 79,5%, z poziomu 1,66 mld EUR do 2,98 mld EUR. Polska jest 8. największym eksporterem słodyczy na świecie, z udziałem na poziomie 4,8% w 2016 r. Import Wartość słodyczy importowanych przez kraje UE w 2016 r. wyniosła 30 mld EUR. Udział % wszystkich krajów UE w imporcie globalnym wyniósł blisko 49%. Największymi importerami w UE w 2016 r. były Niemcy i Wlk. Brytania, które nabyły słodycze o wartości odpowiednio 4,65 mld EUR oraz 4,42 mld EUR. Import W 2016 r. import słodyczy do Polski wyniósł 1,02 mld EUR. Polska jest na 14. miejscu wśród największych importerów słodyczy na świecie z udziałem na poziomie 1,7% w 2016 r. 3

Przychody ze sprzedaży słodyczy na świecie wyniosły w 2016 r. 190 mld USD Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2016 r. (w mld USD) 36,8 Ameryka Północna 68,0 Europa 42 LAMEA* 43,5 Azja i Pacyfik Świat 190 mld USD Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2022 r. (prognoza w mld USD) 44,8 Ameryka Północna CAGR 3,3% 83,8 Europa CAGR 3,5% 49,6 LAMEA* CAGR 2,8% 53,9 Azja i Pacyfik CAGR 3,6% CAGR 3,4% Świat 232 mld USD *Skrót LAMEA oznacza Amerykę Łacińską, Bliski Wschód oraz Afrykę Źródło: Allied Market Research 4

Udział poszczególnych segmentów na świecie w przychodach ze sprzedaży słodyczy 2016 r. (%) Inne 12% Produkty na bazie cukru 24% Ciastka i herbatniki 30% Wyroby czekoladowe 34% Źródło: Allied Market Research *Skrót LAMEA oznacza Amerykę Łacińską, Bliski Wschód oraz Afrykę Według analityków firmy Allied Market Research: Stany Zjednoczone posiadają największy krajowy rynek słodyczy na świecie o wartości 30,15 mld USD przychodów ze sprzedaży słodyczy. 3,4% to prognozowana skumulowana roczna stopa wzrostu przychodów ze sprzedaży słodyczy na świecie w latach 2016 2022: Region Azji i Pacyfiku będzie rozwijać się znacznie szybciej niż pozostałe regiony. Największe przychody z tytułu sprzedaży słodyczy w 2016 r. osiągnęły Chiny 19,95 mld USD. Prognozuje się, iż przychody te wzrosną w 2022 r. do 24,6 mld USD. Europa wygenerowała w 2016 r. 68 mld USD z tytułu sprzedaży słodyczy. W 2022 r. rynek słodyczy w Europie ciągle będzie największym rynkiem na świecie z przychodami na poziomie 83,8 mld USD. Największym rynkiem w Europie są Niemcy z przychodami na poziomie 12,16 mld USD, które do 2022 r. mają wzrosnąć do poziomu 15,3 mld USD. Ameryka Północna wygenerowała w 2016 r. 36,8 mld USD przychodów z tytułu sprzedaży słodyczy. Prognozuje się, iż w 2022 r. przychody te osiągną poziom 44,8 mld USD. LAMEA przychody ze sprzedaży słodyczy powinny wzrosnąć z 42 mld USD do 49,6 mld USD. Największe przychody z tytułu sprzedaży słodyczy w regionie osiągnęła Brazylia 14,78 mld USD. Prognozuje się, iż przychody te wzrosną w 2022 r. do 17,2 mld USD. 5

Przychody ze sprzedaży słodyczy na świecie wzrosną do 232 mld USD w 2022 r. Przychody ze sprzedaży słodyczy prognoza (mld USD) 300 225 150 75 0 210 217 225 232 203 26 178 184 190 197 25 26 24 24 23 23 22 23 65 67 62 64 58 60 55 56 53 77 80 83 65 68 71 74 60 63 43 44 46 47 49 51 52 54 56 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 Źródło: Allied Market Research Produkty na bazie cukru Czekolada Ciastka i herbatniki Inne Rynek słodyczy obejmuje następujące linie biznesowe: Produkty na bazie cukru (landrynki, miętówki, krówki, karmelki, gumy i żelki, słodycze medyczne, pianki żelowe, lizaki, nugaty czy lukrecja) Produkty czekoladowe (z czekolady mlecznej, ciemnej oraz białej) Ciastka i herbatniki (herbatniki, ciastka kruche, ciasta drożdżowe, opłatki, pierniki, wafle, biszkopty) Inne (gumy do żucia, lody, słone przekąski, masy cukiernicze) 6

Przychody ze sprzedaży czekolady w 2022 r. prognoza (mld USD) Biała 8,5 Ciemna 31,1 85,0 75,0 65,0 60,1 62,7 65,3 68,0 70,7 73,6 76,6 79,7 82,9 55,0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 Mleczna 43,3 Źródło: Allied Market Research Według analityków firmy Allied Market Research: Wyroby czekoladowe miały największy udział w światowym rynku słodyczy i wygenerowały w 2016 r. 65,3 mld USD przychodów. Prognozuje się, iż w 2022 r. segment ten wygeneruje 82,9 mld USD przychodów na świecie. Ponad 47,4% sprzedaży segmentu w 2016 r. była wygenerowana w krajach europejskich. Przychody ze sprzedaży ciastek i herbatników w 2022 r. prognoza (mld USD) LAMEA 15,6 Ameryka Północna 12,6 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 67,4 65,4 63,5 61,7 56,3 58,1 59,8 54,7 53,0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 Azja Pacyficzna 16,6 Europa 22,6 Źródło: Allied Market Research Ciastka i herbatniki wartość sprzedaży produktów w 2016 r. wyniosła 56,3 mld USD. Prognozy wskazują na wzrost do poziomu 67,4 mld USD w 2022 r. Najwięcej przychodów ze sprzedaży segmentu w 2016 r. 18,8 mld USD zostało również wygenerowane w krajach europejskich. 7

Przychody ze sprzedaży produktów na bazie cukru w 2022 r. prognoza (mld USD) 60,0 55,0 50,0 45,0 43,1 44,5 45,9 47,4 49,0 50,6 52,2 53,9 55,6 40,0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 Miętówki 8,8 Inne 3,4 Landrynki 13,7 Słodycze medyczne 5,4 Gumy & Żelki 11,6 Krówki & Karmelki 12,6 Źródło: Allied Market Research Sprzedaż produktów na bazie cukru na świecie osiągnęła poziom 45,9 mld USD. Według prognoz wartość ta wzrośnie do poziomu 55,6 mld USD w 2022 r. W 2016 r. najwięcej sprzedaży segmentu (blisko 31%) zostało wygenerowane w krajach Azji i Pacyfiku. 8

Wartość przychodów ze sprzedaży słodyczy w Europie wzrosła do 68 mld USD w 2016 r. Branża słodyczy wartość przychodów ze sprzedaży słodyczy w poszczególnych krajach w Europie (mld USD) 2015 2016 2017 CAGR 2016-2022 3,4% 2022 40,0 30,0 36,7 CAGR 2016-2022 3,9% 20,0 11,7 CAGR 2016-2022 3,2% 15,3 12,6 12,2 10,5 10,0 31,1 30,0 29,0 13,1 11,2 10,9 CAGR 2016-2022 3,7% 4,8 0,0 Niemcy Wlk. Brytania 5,0 5,2 6,2 CAGR 2016-2022 3,8% 7,2 7,5 7,8 9,4 CAGR 2016-2022 3,6% 2,4 Włochy Francja 2,5 2,6 3,1 Hiszpania Reszta Europy Źródło: Allied Market Research 9

Branża słodyczy w Europie wartość przychodów (mld USD) 90,0 67,5 63,4 5,3 17,6 65,7 5,5 18,2 68 5,6 18,8 70,5 73 5,9 5,8 19,4 20,0 75,6 6,1 20,6 81 78,2 6,4 6,2 21,9 21,3 83,8 6,5 22,6 45,0 34,9 36,3 37,7 39,2 28,6 29,8 31,0 32,2 33,5 11,9 12,3 12,7 13,1 13,6 14,0 14,5 14,9 15,4 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 22,5 0 Produkty na bazie cukru Czekolada Ciastka i herbatniki Inne Źródło: Allied Market Research Prognozowany CAGR w latach 2016 2022 poszczególnych segmentów powinien wynieść: wyroby czekoladowe 4% ciastka i herbatniki 3,2% produkty na bazie cukru 3,3% inne 2,5% Wartość przychodów ze sprzedaży słodyczy w Europie w 2016 r. wyniosła około 68 mld USD, a do 2022 r. wzrosnąć do 83,8 mld USD. Liderem w sprzedaży słodyczy są Niemcy, które w 2016 r. osiągnęły przychodu w wysokości 12,2 mld USD, a w 2022 r. 15,3 mld USD. Rynek charakteryzuje wysoki poziom koncentracji 5 największych krajów odpowiada za ponad 56% rynku. Największy udział w rynku ma segment wyrobów czekoladowych (blisko 46%) rynku, a w szczególności czekolada mleczna. W 2016 r. przychody z tytułu sprzedaży wyrobów z czekolady mlecznej wyniosły 16,4 mld USD. Sprzedaż słodyczy jest napędzana głównie przez produkty markowe, które są wzbogacane o witaminy i naturalne ekstrakty, co ma wpływ na zwiększenie popytu wśród konsumentów. Wzrost sprzedaży wynika również z koncentracji na wprowadzaniu produktów służących poprawie higieny jamy ustnej oraz efektu odświeżenia oddechu. 10

Średni koszt zatrudnienia pracownika w branży obejmującej produkcję kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych w UE wyniósł w 2014 r. 37 tys. EUR Według stanu na 2015 r. w Unii Europejskiej było zatrudnionych około 140 tys. osób w firmach zajmujących się produkcją ciastek i herbatników. Polska jest 6. największym pracodawcą w UE pod względem liczby osób zatrudnionych w tym segmencie 10,4 tys. pracowników. Top 10 krajów pod względem liczby zatrudnionych w firmach zajmujących się produkcją ciastek i herbatników w UE (2015) (PKD 10.72) Wlk. Brytania Włochy 16 982 22 497 Niemcy Hiszpania Francja Polska 15 206 13 128 12 897 10 405 Rumunia Holandia Grecja 5 970 5 651 5 122 Bułgaria 4 974 0 6 000 12 000 18 000 24 000 Źródło: Eurostat Według stanu na 2015 r. w Unii Europejskiej było zatrudnionych około 185 tys. osób w firmach zajmujących się produkcją kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych. Polska jest 5. największym pracodawcą w UE pod względem liczby osób zatrudnionych w segmencie 18,8 tys. pracowników. Top 10 krajów pod względem liczby zatrudnionych w firmach zajmujących się produkcją kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych UE (2015) (PKD 10.82) Niemcy Francja Wlk. Brytania Włochy 20 787 19 966 19 285 35 735 Polska Hiszpania 15 909 18 756 Belgia Holandia Rumunia 6 551 4 458 8 866 Czechy 4 223 0 10 000 20 000 30 000 40 000 Źródło: Eurostat 11

Średni koszt zatrudnienia pracownika w branży obejmującej produkcję kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych w UE wyniósł w 2014 r. 37 tys. EUR, zaś w branży obejmującej produkcję ciastek i herbatników 29,4 tys. EUR. Koszty pracy w Polsce wyniosły odpowiednio 14,2 tys. EUR oraz 11,1 tys. i systematycznie wzrastają od 2008 r. Średni roczny koszt zatrudnienia pracownika w 2015 r. (w tys. EUR) Kraj Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych (PKD 10.82) Produkcja ciastek i herbatników (PKD 10.72) Belgia 57,8 48,7 Bułgaria 7,8 5,5 Czechy 17,6 13,6 Dania 46,1 b.d. Niemcy 39,9 36,4 Estonia 15,7 b.d Irlandia 49,7 b.d. Grecja 22,5 20,7 Hiszpania 39,9 30,8 Francja 46,6 43,6 Chorwacja 14,2 8,8 Włochy 52,5 40,6 Cypr 12,9 18,3 Łotwa 10,7 b.d. Litwa 11,7 6,4 Luksemburg b.d. b.d. Węgry 9,4 11,3 Malta 8,6 b.d. Holandia 65,3 b.d. Austria 47,1 48,0 Polska 14,2 11,1 Portugalia 16,6 16,1 Rumunia 8,1 4,8 Słowenia 19,4 15,6 Słowacja 14,5 12,5 Finlandia 43,5 38,2 Źródło: Eurostat, Średni roczny koszt zatrudnienia pracownika przy produkcji kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych w przypadku Łotwy, Estonii oraz średniej UE podano za 2014 r. W przypadku produkcji ciastek i herbatników średni roczny koszt zatrudnienia podano za 2014 r. Szwecja 57,4 56,0 Wlk. Brytania 37,8 b.d. Średnia* 37,0 29,4 12

Polska wartość wyprodukowanych słodyczy w Polsce wyniosła 2,62 mld EUR w 2015 r. Wartość wyprodukowanych słodyczy w Polsce (mld EUR, wg cen producenckich)* 4 000,0 3,3 3,22 2,95 2,98 3 000,0 2,41 2,62 2,16 2,24 2009 2010 2 000,0 1 000,0 0,0 2008 2011 2012 Produkcja ciastek i herbatników 2013 2014 2015 Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych *Wartość wyprodukowanych słodyczy oraz średnie koszty zatrudnienia pracownika wg PKD 10.72 (Produkcja sucharów i herbatników; produkcja konserwowanych wyrobów ciastkarskich i ciastek) oraz PKD 10.82 (Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych). Wartość wyprodukowanych słodyczy podano w cenach producenckich. Źródło: Eurostat Średnie roczne koszty zatrudnienia pracownika w przemyśle obejmującym produkcję słodyczy (tys. EUR) 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Produkcja ciastek i herbatników wg PKD 10.72 8,9 7,2 8,3 8,6 9,8 10,2 11,2 11,1 Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych wg PKD 10.82 11,4 9,7 11,2 13,3 14,0 14,0 14,2 14,2 Źródło: Eurostat 13

Wg danych Eurostat, wartość wyprodukowanych przez polskie firmy słodyczy w 2015 r. wyniosła 2,62 mld EUR (ceny producenckie), z czego 25,6% przypadło na segment ciastek i herbatników, a 74,4% na segment zajmujący się produkcją kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych. Jest to wzrost produkcji w stosunku do 2008 r. o 8,7%. Wartość wyprodukowanych słodyczy w Polsce systematycznie rosła do 2012 r., kiedy to osiągnęła poziom 3,3 mld EUR. Od tego czasu następuje spadek produkcji z uwagi na konkurencję tańszych słodyczy z rynków wschodnich, nacisk dużych sieci handlowych na obniżenie marż producenckich oraz wzrost cen cukru i kakao który miał miejsce w latach 2015 2016. Liczba zatrudnionych w firmach produkujących słodycze w Polsce wyniosła 29 161 wg stanu na koniec 2015 r., co oznacza spadek w stosunku do 2008 r. o ponad 7%. Producenci wyrobów czekoladowych i pozostałych wyrobów cukierniczych zatrudniali 18 756 osób, a producenci ciastek i herbatników 10 405 osób. Średni koszt zatrudnienia pracownika w firmach produkujących słodycze w Polsce wyniósł 11,1 tys. EUR w branży obejmującej produkcję ciastek i herbatników, a w branży obejmującej produkcję kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych 14,2 tys. EUR (dane za 2015 r.) i jest znacznie niższy od średniej unijnej wynoszącej odpowiednio 29,4 tys. EUR oraz 37 tys. EUR (dane za 2014 r.). Liczba pracowników w sektorze produkującym słodycze w Polsce* 22 000 19 916 20 096 20 113 19 557 19 661 17 787 18 343 18 756 16 500 11 000 Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych 11 467 12 489 10 693 10 187 11 197 9 749 10 395 10 405 Produkcja ciastek i herbatników 5 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 Liczba firm produkujących słodycze wyniosła 603 wg stanu na koniec 2015 r., co oznacza spadek w stosunku do 2008 r. o ponad 31%. Liczba firm 2013 2014 2015 producentów wyrobów czekoladowych i pozostałych wyrobów cukierniczych wyniosła 334, a liczba firm producentów ciastek i herbatników 269. Liczba firm w sektorze produkującym słodycze w Polsce * 500 495 425 350 Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych 403 375 385 334 334 339 275 304 281 295 293 272 257 200 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Produkcja ciastek i herbatników 287 260 2014 269 2015 *Liczba pracowników oraz liczba firm wg PKD 10.72 (Produkcja sucharów i herbatników; produkcja konserwowanych wyrobów ciastkarskich i ciastek) oraz PKD 10.82 (Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych). Źródło: Eurostat 14

Światowy eksport Niemcy liderem eksportu 10 największych eksporterów słodyczy odpowiadało za 63% światowego eksportu w 2016 r. Niemcy są światowym liderem w eksporcie słodyczy. W 2016 r. Niemcy wyeksportowały słodycze o wartości blisko 8,3 mld EUR osiągając udział w rynku na poziomie ponad 13,4%. Struktura światowego eksportu słodyczy 2016 r. Pozostałe 37,3% Niemcy 13,4% Belgia 8,4% Holandia 6,3% Wlk. Brytania 3,3% Kanada 6,2% USA 6,0% Meksyk 3,5% Polska 4,8% Francja 5,3% Włochy 5,6% Światowy eksport słodyczy w latach 2012 2016 wzrósł o 28,6%, z poziomu 48 mld EUR do 62 mld EUR. Polska jest jednym z najszybciej rozwijających się rynków eksportowym na świecie. Eksport z Polski w latach 2012 2016 wzrósł o blisko 80%, z poziomu 1,7 mld EUR do prawie 3 mld EUR w 2016 r. Eksport słodyczy na świecie (mln EUR) 70 000 62 500 59 400 55 000 53 676 51 195 48 069 47 500 61 797 40 000 2012 2013 2014 2015 2016 Polska jest 8. największym eksporterem słodyczy na świecie, z udziałem na poziomie 4,8%. Źródło: International Trade Center 15

Światowy import USA liderem importu 10 największych importerów słodyczy odpowiadało za 53% światowego importu w 2016 r. USA są światowym liderem w imporcie słodyczy. W 2016 r. nabyły słodycze o wartości 8,3 mld EUR, co oznacza udział w rynku na poziomie 13,4%. Struktura światowego importu słodyczy 2016 r. USA 13,4% Niemcy 7,6% Pozostałe 47,2% Wlk. Brytania 7,2% Francja 6,8% Kanada 4,1% Holandia 4,0% Polska 1,7% Chiny 1,9% Światowy import w latach 2012 2016 wzrósł o 29%, z poziomu 48 mld EUR do 61 mld EUR. Chiny i Stany Zjednoczone są najszybciej rozwijającymi się rynkami importu słodyczy. Import słodyczy w latach 2012 2016 wzrósł w tych krajach odpowiednio z poziomu 0,5 mld EUR do 1,2 mld EUR w przypadku Chin oraz z 5,4 mld EUR do 8,3 mld EUR w przypadku Stanów Zjednoczonych. Włochy 2,3% Belgia 3,2% Import słodyczy na świecie (mln EUR) 70 000 62 500 61 491 59 244 55 000 52 592 50 415 47 500 40 000 Polska jest 14. największym importerem słodyczy na świecie, z udziałem na poziomie 1,7%. Hiszpania 2,2% 47 562 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: International Trade Center 16

Polska Eksport Główni odbiorcy polskich słodyczy w 2016 r. 623 21% 91,8% 450 15% 57,2% Wielka Brytania 95 3% -10,4% Rosja Niemcy 127 4% 302,7% Holandia 62 2% 87,1% 166 6% 280,1% Francja USA 123 4% 459,7% Włochy 193 6% 81,6% 73 2% 95,3% Czechy Eksport do danego kraju w 2016 r. (mln EUR) Udział eksportu do danego kraju w całkowitym eksporcie słodyczy z Polski Słowacja 109 4% 125,7% Rumunia Wzrost polskiego eksportu do danego kraju w latach 2012 2016 Źródło: International Trade Center 17

Głównym kierunkiem eksportowym dla polskich słodyczy są kraje Unii Europejskiej. Największym odbiorcą polskich słodyczy są Niemcy, do których w 2016 r. trafiło prawie 21% polskiego eksportu słodyczy. Trzej kolejni odbiorcy: Wlk. Brytania, Czechy i Francja nabyły łącznie ponad 27% eksportowanych przez Polskę słodyczy. 10 największych krajów importerów polskich słodyczy odpowiada za blisko 68% eksportu. Branża słodyczy wymiana handlowa (mln EUR) 3000 2697 2979 CAGR 2012-16 2250 1500 1660 2043 2168 15,74% 750 711 858 885 1036 1020 9,43% 0 2012 2013 2014 2015 2016 Eksport Import Bilans handlowy 19,88% Źródło: International Trade Center Eksport polskich słodyczy wzrasta dynamicznie ponad 79% w latach 2012 2016. Udział % eksportu polskich słodyczy w eksporcie Polski ogółem 1,70% 1,53% 1,54% 1,68% 1,35% 1,18% 1,19% 1,33% 1,34% 1,00% 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: International Trade Center 18

Struktura polskiego eksportu w 2016 r. Całkowity eksport Polski 3 106 208 tys. EUR 32,8% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 20,7% Wyroby piekarnicze inne* 13,1% Gofry i wafle 10,4% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 8,8% Herbatniki słodkie 5,9% lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych *** 4,4% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem **** 2,8% Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach 0,6% Piernik z dodatkiem imbiru i podobne 0,2% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 0,2% Guma do żucia, nawet pokryta cukrem 0,1% Proszek kakaowy zawierający dodatek cukru lub innego środka słodzącego 0,1% Chleb chrupki Źródło: GUS, wg International Trade Center polski eksport słodyczy wyniósł 2 979 123 tys. EUR, eksport wg pozycji HS 1704, HS 1806 oraz HS 1905, dane nie zawierają eksportu lodów, których wartość w 2016 r. wyniosła 83,523 mln EUR oraz chipsów. Szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł. 19

Konkurenci Polski na rynkach największych światowych importerów 20

STANY ZJEDNOCZONE USA są największym importerem słodyczy na świecie. Import słodyczy do USA zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o blisko 53% z 5,41 mld EUR do 8,3 mld EUR. Top 10 Dostawców + Polska Kraj Udział mln EUR 1. Kanada 44,5% 3 679 2. Meksyk 23,4% 1 931 W strukturze amerykańskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmuje Kanada z udziałem wynoszącym ponad 44,5%. Słodycze importowane z Polski o wartości 59 mln EUR stanowiły w 2016 r. niespełna 0,7% importu słodyczy USA, co pokazuje, iż na rynku amerykańskim istnieje duży potencjał do zwiększenia eksportu przez polskich producentów słodyczy. USA to największy światowy rynek słodyczy. Wg raportu Allied Market Research przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 31,2 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 36,8 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,4%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 37,3% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 29%. USA (8 262 mln EUR) 3. Niemcy 4,0% 327 4. Chiny 2,4% 201 5. Włochy 2,4% 201 6. Belgia 2,3% 194 7. Francja 2,1% 170 8. Wlk. Brytania 1,4% 114 9. Szwajcaria 1,3% 105 10. Turcja 1,2% 98......... 16. Polska 0,7% 59 Struktura importu słodyczy USA 31,3% Wyroby piekarnicze inne* 18,8% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 12,9% Herbatniki słodkie 11,2% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** Całkowity import USA 8 262 600 tys. EUR 8,3% 5,9% Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** 4,9% Gofry i wafle 3,2% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** 1,2% Guma do żucia, nawet pokryta cukrem 0,7% Piernik z dodatkiem imbiru i podobne 1,6% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 21

NIEMCY Niemcy są największym importerem słodyczy w Europie. Import słodyczy do Niemiec zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o ponad 30%, z 3,6 mld EUR do 4,7 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. Belgia 16,2% 752 2. Holandia 15,2% 705 W strukturze niemieckiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmuje Belgia z udziałem wynoszącym ponad 16%. Słodycze importowane z Polski o wartości 605 mln EUR stanowiły w 2016 r. niespełna 13% importu słodyczy Niemiec, co daje Polsce 3. miejsce w imporcie słodyczy Niemiec. Wg raportu Allied Market Research, udział rynku niemieckiego w rynku globalnym wynosi 6,4%. Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 12,6 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 15,3 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,9%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 46,7% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 27%. Niemcy (4 650 mln EUR) 3. Polska 13,0% 605 4. Szwajcaria 11,6% 541 5. Francja 9,6% 444 6. Włochy 9,2% 426 7. Austria 6,1% 286 8. Wlk. Brytania 3,1% 143 9. Hiszpania 2,6% 119 10. Dania 2,3% 109 Struktura importu słodyczy Niemiec 26,1% Wyroby piekarnicze inne* 22,1% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 12,6% 9,9% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach Całkowity import Niemiec 4 650 000 tys. EUR 8,6% Herbatniki słodkie 7,9% 5,8% lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** 4,5% Gofry i wafle 0,9% Guma do żucia, nawet pokryta cukrem 0,6% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 1,1% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 22

WIELKA BRYTANIA Import słodyczy do Wlk. Brytanii zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o blisko 27% z 3,48 mld EUR do 4,42 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. Niemcy 20,0% 882 W strukturze brytyjskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmują Niemcy z udziałem wynoszącym 20%. Słodycze importowane z Polski o wartości 415 mln EUR stanowiły w 2016 r. niespełna 9,4% importu słodyczy Wlk. Brytanii, co daje Polsce 6. miejsce w imporcie słodyczy Wlk.Brytanii. Wg raportu Allied Market Research, udział rynku brytyjskiego w rynku globalnym wynosi 5,7%. Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 11,2 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 13,1 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,2%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 46,2% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 28%. Wielka Brytania (4 418 mln EUR) 2. Francja 13,5% 598 3. Belgia 12,7% 563 4. Holandia 10,6% 469 5. Irlandia 10,1% 448 6. Polska 9,4% 415 7. Włochy 5,6% 249 8. Hiszpania 3,5% 154 9. Czechy 2,0% 89 10. USA 1,9% 86 Struktura importu słodyczny Wielkiej Brytanii 35,0% Wyroby piekarnicze inne* 20,6% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 11,3% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 9,4% Herbatniki słodkie Całkowity import Wlk. Brytanii 4 418 365 tys. EUR 8,7% 6,2% 3,6% lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach, 2,6% Gofry i wafle 0,7% Chleb chrupki 0,5% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 1,3% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 23

FRANCJA Import słodyczy do Francji zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o blisko 27% z 3,32 mld EUR do 4,2 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. Belgia 24,1% 1 012 W strukturze francuskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmuje Belgia z udziałem wynoszącym 24,1%. Słodycze importowane z Polski o wartości 164 mln EUR stanowiły w 2016 r. ponad 3,9% importu słodyczy Francji co daje Polsce 6. miejsce w imporcie słodyczy Francji. Wg raportu Allied Market Research, udział rynku francuskiego w rynku globalnym wynosi 3,95%. Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 7,8 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 9,4 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,8%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 47,6% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 26,4%. Francja (4 203 mln EUR) 2. Niemcy 23,5% 986 3. Włochy 13,4% 562 4. Holandia 8,6% 360 5. Hiszpania 7,9% 332 6. Polska 3,9% 164 7. Wlk.Brytania 3,6% 150 8. Szwajcaria 3,5% 145 9. Wybrzeże Kości Słoniowej 2,6% 108 10. Szwecja 1,6% 55 Struktura importu słodyczy Francji 25,4% Wyroby piekarnicze inne* 20,1% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 11,7% Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach 10,7% Herbatniki słodkie Całkowity import Francji 4 203 444 tys. EUR 9,0% 7,4% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** 6,4% Gofry i wafle 5,6% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** 1,6% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 0,8% Piernik z dodatkiem imbiru i podobne 1,3% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 24

KANADA Import słodyczy do Kanady zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o blisko 30% z 1,95 mld EUR do 2,53 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. USA 70,5% 1 784 W strukturze kanadyjskiego importu słodyczy niekwestionowanym liderem jest USA z udziałem wynoszącym 70,5%. Słodycze importowane z Polski o wartości 19 mln EUR stanowiły w 2016 r. niespełna 0,8% importu słodyczy Kanady, co daje Polsce 10. miejsce w imporcie słodyczy Kanady. Wg raportu Allied Market Research, udział rynku kanadyjskiego w rynku globalnym wynosi 1,9%. Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 3,8 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 4,4 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,1%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 36% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 28%. Kanada (2 531 mln EUR) 2. Meksyk 4,2% 106 3. Wlk. Brytania 2,7% 68 4. Niemcy 2,7% 67 5. Belgia 2,5% 64 6. Szwajcaria 2,4% 61 7. Włochy 2,0% 51 8. Francja 1,9% 48 9. Chiny 1,8% 46 10. Polska 0,8% 19 Struktura importu słodyczny Kanady 32,3% Wyroby piekarnicze inne* 15,5% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 11,6% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 6,6% Herbatniki słodkie Całkowity import Kanady 2 531 015 tys. EUR 6,0% Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach 5,9% Ziarna kakao, całe lub łamane, surowe lub palone 5,5% Masło, tłuszcz i olej, kakaowe 3,8% lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** 3,1% Pasta kakaowa nieodtłuszczona 2,9% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** 6,9% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 25

HOLANDIA Import słodyczy do Holandii zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o ponad 39% z 1,78 mld EUR do 2,47 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. Belgia 34,0% 839 W strukturze holenderskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmuje Belgia z udziałem wynoszącym 34%. Słodycze importowane z Polski o wartości 145 mln EUR stanowiły w 2016 r. ponad 5,9% importu słodyczy Holandii co daje Polsce 5. miejsce w imporcie słodyczy Holandii. Wg danych Statista przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 3,1 mld USD, a do 2021 r. zwiększyć się do 3,43 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,37%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 35% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 23%. Holandia (2 466 mln EUR) 2. Niemcy 26,1% 643 3. Francja 7,7% 191 4. Wlk. Brytania 6,1% 150 5. Polska 5,9% 145 6. Włochy 5,2% 127 7. Hiszpania 2,3% 56 8. Austria 1,4% 35 9. Chiny 1,1% 27 10. Szwecja 1,0% 24 Struktura importu słodyczy Holandii 28,7% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 25,7% Wyroby piekarnicze inne* 12,5% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 10,9% Herbatniki słodkie Całkowity import Holandii 2 466 145 tys. EUR 6,4% 4,8% 4,5% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach, lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** 3,2% Gofry i wafle 1,1% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 1,0% Guma do żucia, nawet pokryta cukrem 1,3% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Statista, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 26

BELGIA Import słodyczy do Belgii zanotował wzrost w latach 2012 2016 o blisko 27% z 1,57 mld EUR do 1,99 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. Francja 25,9% 516 W strukturze belgijskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmuje Francja z udziałem wynoszącym blisko 26%. Słodycze importowane z Polski o wartości 72 mln EUR stanowiły w 2016 r. ponad 3,6% importu słodyczy Belgii co daje Polsce 6. miejsce w imporcie słodyczy Belgii. Wg danych Statista przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 2,24 mld USD, a do 2021 r. zwiększyć się do 2,4 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 1,72%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 41% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 25%. Belgia (1 993 mln EUR) 2. Holandia 25,3% 504 3. Niemcy 19,8% 395 4. Włochy 7,5% 150 5. Wlk. Brytania 4,1% 82 6. Polska 3,6% 72 7. Hiszpania 3,0% 61 8. Czechy 1,5% 31 8. Szwecja 1,2% 24 10. Austria 1,0% 20 Struktura importu słodyczy Belgii 30,0% Wyroby piekarnicze inne* 16,8% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 12,9% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 12,4% Herbatniki słodkie Całkowity import Belgii 1 993 754 tys. EUR 11,0% 5,5% 4,3% Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach, lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** 3,8% Gofry i wafle 1,8% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 0,6% Guma do żucia, nawet pokryta cukrem 0,9% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Statista, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 27

WŁOCHY Import słodyczy do Włoch zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o ponad 20% z 1,19 mld EUR do 1,43 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. Niemcy 33,2% 475 W strukturze włoskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmują Niemcy z udziałem wynoszącym 33,2%. Słodycze importowane z Polski o wartości 130 mln EUR stanowiły w 2016 r. ponad 9,1% importu słodyczy Włoch co daje Polsce 5. miejsce w imporcie słodyczy Włoch. Wg raportu Allied Market Research, udział rynku włoskiego w rynku globalnym wynosi 2,63%. Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 5,2 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 6,2 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,7%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 45,9% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 27%. Włochy (1 432 mln EUR) 2. Francja 16,1% 231 3. Belgia 10,4% 149 4. Austria 9,1% 130 5. Polska 9,1% 130 6. Hiszpania 7,5% 108 7. Holandia 3,0% 42 8. Wlk. Brytania 2,3% 33 9. Szwajcaria 2,3% 31 10. Czechy 0,8% 11 Struktura importu słodyczy Włoch 34,5% Wyroby piekarnicze inne* 15,1% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 10,0% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 9,0% Herbatniki słodkie Całkowity import Włoch 1 431 903 tys. EUR 8,2% Gofry i wafle 7,8% 6,7% Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach, lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** 5,3% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** 1,5% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 0,9% Chleb chrupki 1,1% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, Statista, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 28

HISZPANIA Import słodyczy do Hiszpanii zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o blisko 29% z 1,05 mld EUR do 1,35 mld EUR. Top 10 Dostawców Kraj Udział mln EUR 1. Niemcy 23,7% 319 W strukturze hiszpańskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmują Niemcy z udziałem wynoszącym 23,7%. Słodycze importowane z Polski o wartości 67 mln EUR stanowiły w 2016 r. 5% importu słodyczy Hiszpanii, co daje Polsce 7. miejsce w imporcie słodyczy Hiszpanii. Wg raportu Allied Market Research, udział rynku hiszpańskiego w rynku globalnym wynosi 1,3%. Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 2,6 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 3,12 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,6%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 44,7% w rynku będą miały produkty z wyrobów czekoladowych oraz ciastka i herbatniki 28%. Hiszpania (1 350 mln EUR) 2. Francja 19,1% 257 3. Włochy 17,4% 235 4. Belgia 9,7% 130 5. Holandia 5,4% 73 6. Portugalia 5,4% 73 7. Polska 5,0% 67 8. Wlk. Brytania 3,5% 48 9. Austria 2,2% 30 10. Szwajcaria 1,8% 24 Struktura importu słodyczy Hiszpanii 30,0% Wyroby piekarnicze inne* 23,9% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** 9,0% Herbatniki słodkie 8,9% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia Całkowity import Hiszpanii 1 349 977 tys. EUR 7,2% lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** 6,1% Gofry i wafle 4,6% Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach 4,0% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** 2,4% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 1,7% Guma do żucia, nawet pokryta cukrem 2,2% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 29

CHINY Import słodyczy do Chin zanotował wzrost, w latach 2012 2016 o ponad 20% z 1,19 mld EUR do 1,15 mld EUR. Top 10 Dostawców + Polska Kraj Udział mln EUR 1. Indonezja 15,2% 175 W strukturze chińskiego importu słodyczy dominującą pozycję zajmuje Indonezja z udziałem wynoszącym 15,2%. Słodycze importowane z Polski o wartości 15 mln EUR stanowiły w 2016 r. 1,3% importu słodyczy Chin co daje Polsce 19. miejsce w imporcie słodyczy Chin. Wg raportu Allied Market Research, udział rynku chińskiego w rynku globalnym wynosi 10,5%. Przychody ze sprzedaży słodyczy w 2017 r. powinny osiągnąć poziom 20,7 mld USD, a do 2022 r. zwiększyć się do 24,6 mld USD, co oznacza, iż roczna średnia stopu wzrostu wyniesie 3,6%. Największy udział w 2017 r. w wysokości 32,4% w rynku będą miały produkty na bazie cukru oraz ciastka i herbatniki 32,8%. Chiny (1 152 mln EUR) 2. Włochy 9,0% 104 3. Hong Kong 8,7% 100 4. Malezja 8,4% 97 5. Tajwan 5,6% 65 6. Korea Płd. 5,0% 58 7. USA 4,8% 55 8. Dania 4,6% 53 9. Belgia 4,6% 52 10. Niemcy 4,3% 49......... 19. Polska 1,3% 15 Struktura importu słodyczy Chin 25,5% Herbatniki słodkie 22,9% Wyroby piekarnicze inne* 14,1% Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao, z wyjątkiem gumy do żucia 13,9% Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao** Całkowity import Chin 1 152 355 tys. EUR 9,7% Gofry i wafle 4,7% 3,9% lub batonach włącznie z produktami z nadzieniem**** Przetwory spoż. zaw. kakao w blokach, tabliczkach, batonach, o masie >2 kg, lub w płynie, paście, proszku, granulkach, 3,5% lub batonach z wyłączeniem produktów nadziewanych*** 1,2% Sucharki, tosty z chleba i podobne tosty 0,3% Proszek kakaowy zawierający dodatek cukru lub innego środka słodzącego 0,2% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r., Allied Market Research, szczegółowe objaśnienia gwiazdek znajdują się w słowniku pojęć i źródeł 30

Targi branżowe w 2018 r. Włochy Mediolan, 15-18.02.2018 r. Salon du Chocolat Odbywające się w Mediolanie targi z cyklu Salon du Chocolat są jednymi z najważniejszych wydarzeń tego typu ze świata czekolady. Perugia, 19-28.10.2018 r. Eurochocolate Swiss 25 Międzynarodowy Festiwal Czekolady w Perugii. Niemcy Monachium, 15-20.09.2018 r. iba Międzynarodowe Targi Cukiernictwa, Słodyczy i Przekąsek. Kolonia, 28-31.01.2018 r. ISM+ ProsSweets Największe Międzynarodowe Targi Słodyczy oraz Międzynarodowe Targi Poddostawców dla Branży Cukierniczej. Rumunia Târgu Mures, 19-22.04.2018 r. GastroPan Exhibition Targi dedykowane przemysłowi żywnościowemu, podczas których jedna z części będzie poświęcona przemysłowi czekoladowemu. Ukraina Kijów, 18-20.04.2018 r. Bakery and Confectionery Industry Międzynarodowa wystawa dla branży piekarskiej i cukierniczej. Polska Warszawa, 25-28.02.2018 r. Expo Sweet Targi Cukiernictwa i Lodziarstwa. Katowice, 17-19.03.2018 r. SweetTargi Targi Cukiernictwa, Piekarstwa i Lodziarstwa. Turcja Stambuł, 13-15.06.2018 r. Sweet Eurasia Międzynarodowe Targi dla całego przemysłu cukierniczego. 31

Wielka Brytania Londyn, 10.2018 r. The Chocolate Show Największe targi w Wlk. Brytanii dotyczące wyrobów ciastkarskich oraz produktów z czekolady. Rosja Moskwa, 11.2018 r. Salon du Chocolat Międzynarodowe targi słodyczy Belgia Bruksela, 02-04.03.2018 r. Salon du Chocolat Belgijska odsłona cyklu największych targów branży czekoladowej na świecie. Kortrijk, 30.09-03.10.2018 r. Broodway Targi dla przemysłu cukierniczego w szczególności cukiernictwa i lodziarstwa. Francja Paryż, 03-06.02.2018 r. Sens&Chocolat Podczas festiwalu odbędą się spotkania z profesjonalistami z branży czekoladowej m.in. na temat jakości i ważności etyki wyborów w zakresie zachowania bioróżnorodności czekolady. Paryż, 03-06.02.2018 r. Europain Międzynarodowe Targi Piekarstwa, Lodziarstwa, Wyrobów Czekoladowych i Słodyczy. Paryż, 28.10-01.11.2018 r. Salon du Chocolat Międzynarodowe targi producentów kakao i czekolady. Lyon, 09-11. 2018 r. Salon du Chocolat Międzynarodowe targi poświęcone czekoladzie, domowym wyrobom cukierniczym i regionalnym specjałom. USA Portland, 20-22.01.2018 r. Chocolate Fest 2018 Festiwal dedykowany czekoladzie oraz produkcji od ziarna kakaowca do postaci czekoladowej tabliczki. San Juan, 10-11.03.2018 r. Coffee and Chocolate Expo Wydarzenie organizowane specjalnie dla miłośników kawy i czekolady. Nowy Jork, 09-11.11.2018 r. Chocolate Show Jedne z największych tego typu wydarzeń w Ameryce całkowicie poświęconych czekoladzie. Chicago, 22-25.05.2018 r. Sweets and Snacks Expo Targi Słodyczy i Przekąsek. Korea Południowa Seul, 18-21.01.2018 r. Salon du Chocolat Seoul Koreańska edycja cyklu największych targów branży czekoladowej na świecie. 32

Goyang, 22-25.03.2018 r. Sweet Korea W czasie seminariów odwiedzający będą mieli okazję zapoznać się z najnowszymi rozwiązaniami w zakresie produkcji, dekoracji i pakowania słodyczy. Japonia Tokio, 11-13.04.2018 r. Dessert, Sweets, Bakery & Drink Festival Wystawa poświęcona czekoladzie, słodyczom i wyrobom cukierniczym oraz wielu innym. Tokio, 20-28.01.2018 r. Salon du Chocolat Międzynarodowe targi producentów czekolady. Fukuoka, 24.01-14.02.2018 r. Salon du Chocolat Międzynarodowe targi producentów czekolady. Kyoto/Sapporo/Nagoya, 30.01-14.02.2018 r. Salon du Chocolat Międzynarodowe targi producentów czekolady. Zjednoczone Emiraty Arabskie Dubaj, 16-18.09.2018 r. yummex Middle East Targi Słodyczy i Przekąsek. Singapur Singapur, 22-24.03.2018 r. Sweets & Bakes Asia Międzynarodowe Targi Słodyczy, Deserów i Piekarnictwa. Meksyk Guadalajara, 31.07.-03.08.2018 r. Confitexpo Międzynarodowe targi cukiernicze, których ważną częścią będzie branża wyrobów z czekolady. Brazylia Sao Paulo, 18-21.06.2018 r. Expo Brasil Chocolate Dziewiąta edycja targów brazylijskich w pełni poświęconych czekoladzie. 33

Słownik pojęć i źródeł Świat Dane dotyczące rynku słodyczy na świecie opracowano w oparciu o raport Allied Market Research opublikowany w lutym 2017 r. Rynek słodyczy w Europie oraz Unii Europejskiej Dane dotyczące rynku słodyczy w UE zostały podane według danych PKD 10.82 Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych (PKD) oraz PKD 10.72 produkcja ciastek i herbatników w UE (2015) z Eurostat wg Statystycznej Klasyfikacji Działalności Gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej, Rev. 2 (NACE Rev. 2) http://ec.europa.eu/eurostat/data/database. Dane dotyczące rynku słodyczy w Europie opracowano w oparciu o raport Allied Market Research opublikowany w lutym 2017 r. Eksport, Import Dane wg zharmonizowanego systemu klasyfikacji (ang. Harmonized System, HS) opracowanego przez Światową Organizację Celną pod numerami HS1704 Wyroby cukiernicze (włącznie z białą czekoladą), niezawierające kakao), HS 1806 (Czekolada i pozostałe przetwory spożywcze zawierające kakao) oraz HS 1905 (Chleb, bułki, pieczywo cukiernicze, ciasta i ciastka i inne wyroby piekarnicze, nawet zawierające kakao, opłatki, puste kapsułki farmac., wafle, papier ryżowy) i publikowanego na stronie International Trade Center http://www.trademap.org, Dane nie obejmują lodów oraz chipsów. * wg HS 190590 Wyroby piekarnicze inne tj.: Chleb, bułki, pieczywo cukiernicze, ciasta i ciastka, herbatniki i pozostałe wyroby piekarnicze, nawet zawierające kakao; opłatki sakralne, puste kapsułki stosowane do celów farmaceutycznych, wafle wytłaczane, papier ryżowy i podobne wyroby (z wyłączeniem chleba chrupkiego, pierników i podobnych, słodkich herbatników, gofrów, wafli niewymienionych, sucharów, tostowego chleba i podobnych wyrobów tostowych). ** wg HS 180690 Czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao, w pojemnikach lub opakowaniach o zawartości netto <= 2 kg (z wyłączeniem w blokach, tabliczkach lub batonach i proszku kakaowego). *** wg HS 180632 Czekolada i pozostałe przetwory spożywcze zawierające kakao, w blokach, tabliczkach lub batonach, o masie <= 2 kg z wyłączeniem produktów nadziewanych. **** wg HS 180631 Czekolada i pozostałe przetwory spożywcze zawierające kakao, w blokach, tabliczkach lub batonach, o masie <= 2 kg włącznie z produktami z nadzieniem. Branża słodyczy w Polsce Dane dotyczące branży słodyczy w Polsce zostały podane według danych z Eurostat wg Statystycznej Klasyfikacji Działalności Gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej, Rev. 2 (NACE Rev. 2) http://ec.europa.eu/eurostat/ data/database. Informacje o sytuacji na rynkach w poszczególnych krajach Informacje dotyczące rynków: USA, Niemiec, Wlk. Brytanii, Francji, Kanady, Włoch Hiszpanii i Chin opracowano w oparciu o raport Allied Market Research opublikowany w lutym 2017 r. Informacje dotyczące rynku słodyczy Belgii oraz Holandii opracowano w oparciu o dane publikowane przez serwis Statista. 34

DEPARTAMENT STRATEGII I ANALIZ MIĘDZYNARODOWYCH PKO Bank Polski S.A. ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa DSM@pkobp.pl Robert Zmiejko Dyrektor Departamentu robert.zmiejko@pkobp.pl Jolanta Ostrowska Menedżer Zespołu jolanta.ostrowska.2@pkobp.pl Janusz Auleytner Ekspert janusz.auleytner@pkobp.pl Karolina Sędzimir Ekspert karolina.sedzimir@pkobp.pl Janusz Łukomski Ekspert janusz.lukomski@pkobp.pl Paweł Konopka Specjalista pawel.konopka.2@pkobp.pl Monika Kachniarz Starszy Specjalista monika.kachniarz@pkobp.pl NADZÓR MERYTORYCZNY Maks Kraczkowski Wiceprezes Zarządu PKO Banku Polskiego Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł. 35