Paweł Borys Polski Fundusz Rozwoju

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Paweł Borys Polski Fundusz Rozwoju"

Henryka Paluch
5 lat temu
Przeglądów:

1 Oszczędności długoterminowe z perspektywy rynku kapitałowego a wzrost gospodarczy kraju Paweł Borys Polski Fundusz Rozwoju Forum Funduszy Inwestycyjnych, Warszawa,

2 Model wzrostu Polski oparty o tanią siłę roboczą Rozkład wartości dodanej na pracownika oraz kosztów pracy na pracownika (tys. EUR) w przemyśle Aby umożliwić doganianie krajów bogatych model wzrostu gospodarczego Polski musi być zmieniony na model zorientowany na produkcję dóbr i usług o wysokiej wartości dodanej. Źródło: Bukowski M., A. Halesiak, R. Petru, Konkurencyjna Polska Deregulacja i innowacyjność, WISE, Warszawa,

Szwajcaria Niemcy Szwecja Austria Francja Belgia Słowenia Strefa euro Holandia Włochy Czechy EU28 Norwegia Hiszpania Węgry Irlandia Finlandia Słowacja Wlk.

3 Szwajcaria Niemcy Szwecja Austria Francja Belgia Słowenia Strefa euro Holandia Włochy Czechy EU28 Norwegia Hiszpania Węgry Irlandia Finlandia Słowacja Wlk. Brytania Portugalia Estonia Dania Polska Cypr Łotwa Litwa Islandia Norwegia Szwajcaria Szwecja Holandia Austria Niemcy Dania Belgia Estonia Słowenia Czechy Finlandia Łotwa Strefa euro Rumunia EU28 Chorwacja Francja Słowacja Węgry Hiszpania Irlandia Bułgaria Włochy Litwa Polska Wlk. Brytania Portugalia Serbia Islandia Cypr Grecja Albania Rumunia Estonia Czechy Łotwa Bułgaria Hiszpania Szwajcaria Słowacja Słowenia Macedonia Szwecja Chorwacja Belgia Austria Finlandia Francja Norwegia Irlandia Węgry Strefa euro Litwa EU28 Polska Serbia Dania Cypr Islandia Holandia Czarnogóra Niemcy Włochy Luksemburg Malta Portugalia Grecja Wlk. Brytania Oszczędności długoterminowe z perspektywy rynku kapitałowego a wzrost gospodarczy kraju Niskie stopy inwestycji i oszczędności Niska stopa inwestycji dodatkowo pogłębia problem przyspieszenia tempa wzrostu gospodarczego z obecnych 3%, które umożliwiłoby szybszą konwergencję z krajami bogatymi. Dodatkowym problemem jest niska stopa oszczędności, która powoduje, że aby zaspokoić i tak niski relatywnie niskie potrzeby inwestycyjne, Polska musi importować oszczędności z zagranicy dodatkowo powiększając zadłużenie zagraniczne. Stopa inwestycji (%PKB) w Polsce na tle innych krajów (średnio od 2006 r.) 30 % Stopa oszczędności gospodarstw domowych (% dochodów do dyspozycji) w Polsce na tle innych krajów (średnio od 2006 r.) Stopa oszczędności (%PKB) w Polsce na tle innych krajów (średnio od 2006 r.) % % 0 Źródło: Eurostat. 3

4 utrudniają przyspieszenie wzrostu gospodarczego Stopa oszczędności (%PKB) w Polsce - struktura %PKB Sektor publiczny Przedsiębiorstwa Oszczędności brutto Sektor finansowy Gosp.domowe Stopa oszczędności gospodarstw domowych w Polsce jest jedną z najniższych w Europie, a jej niski poziom jest - obok sektora publicznego - głównym czynnikiem determinującym niską stopę oszczędności ogółem. Źródło: GUS, Eurostat. 4

5 Hong Kong Singapur Norwegia Szwajcaria Japonia Wenezuela Izrael Rosja Chiny Kanada Argentyna Korea Płd. Malezja Szwecja RPA Strefa euro Chile Wlk. Brytania Filipiny Indie Peru Tajlandia Kolumbia Czechy Brazylia Meksyk USA Indonezja Ukraina Australia Turcja Rumunia Polska Węgry Oszczędności długoterminowe z perspektywy rynku kapitałowego a wzrost gospodarczy kraju Istotny udział importu kapitału w finansowaniu gospodarki Międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto (%PKB) Polski na tle innych krajów % PKB Import kapitału z zagranicy paradoksalnie generuje presję na cenę kapitału w Polsce - stopa procentowa - pozostaje relatywnie niska, co dodatkowo zniechęca do (długoterminowego) oszczędzania. Źródło: MFW. 5

6 Produkt krajowy vs. narodowy Produkt krajowy brutto (PKB) vs. dochód narodowy brutto (DNB) 1700 mld zł %PKB 4,0 3, ,0 2,5 2,0 1, PKB (L) DNB (L) Dochody nierezydentów (P) ,0 0,5 0,0 Import kapitału z zagranicy kosztuje rocznie przynajmniej 3,5% PKB (dodatkowo część dochodów nierezydentów jest przekazywana zagranicę w postaci wewnątrzkorporacyjnych rozliczeń - cen transferowych). Źródło: Eurostat. 6

7 Skokowo pogarszająca się demografia w Polsce Demografia determinantą stabilności systemu emerytalnego i zrównoważonego rozwoju społecznoekonomicznego Obecnie Polska ma korzystną strukturę demograficzną W kolejnych dziesięcioleciach sytuacja istotnie pogorszy się Starzenie się społeczeństwa oznacza presję na stabilność systemu emerytalnego Efektem będzie nierównowaga fiskalna i/lub spadek świadczeń Struktura wiekowa ludności w Polsce 2015 Wiek 2050 Wiek Populacja (w tys.) Populacja (w tys.) 7

8 Zła demografia przekłada się na napięcia w systemie emerytalnym i spadek potencjału rozwoju społeczno-ekonomicznego Dependency ratio (Liczba osób w wieku 65+ przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym) Polska UE-28 OECD USA 55,4 57,7 56,5 57,2 54,5 35,8 x2,5 31,3 38,4 34,1 48,5 33,1 39,5 45,0 23,8 27,3 24,

9 Polacy nie są przygotowani na spadek emerytur niska wartość oszczędności i aktywów Polacy posiadają relatywnie mało oszczędności Głównym instrumentem w ich portfelu są lokaty bankowe i gotówka Długoterminowe oszczędności emerytalne stanowią niewielką część aktywów Polaków Struktura i wielkość oszczędności Polaków stanowią barierę dla zrównoważonego rozwoju gospodarki Aktywa finansowe gospodarstw domowych 2014, tys. USD per capita Gotówka i lokaty Papiery wartościowe Fundusze inwestycyjne Fundusze emerytalne Ubezpieczenia na życie Pozostałe Polska 6% 5% 10% 13% 20% 46% OECD* 35% 25% 7% 16% 11% Źródło: OECD * Średnia dla prezentowanych państw 9

10 Polska jak dotąd nie poradziła sobie z rozwojem III filaru zabezpieczenia emerytalnego PPE (od 1999) IKE (od 2004) IKZE (od 2012) Partycypacja 381 tys. 2,4% pracujących 859 tys. 5,3% pracujących 598 tys. 3,7% pracujących Aktywa 13,3 mld zł +9% w 2015 roku 5,7 mld zł +13% w 2015 roku 622 mln zł +111% w 2015 roku Zasilenia Średnio o 3700 zł +1% Średnio o 3500 zł +2% r/r Średnio o 2600 zł +12% r/r Upowszechnienie dobrowolnych produktów emerytalnych mimo różnych dostępnych wariantów jest niewielkie aktywa pomijalne na poziomie zaledwie 1% PKB (6% z OFE) w porównaniu do 15 20% PKB w krajach OECD Obecne rozwiązanie prawne (IKE, IKZE, PPE) są skomplikowane przez biurokrację oraz nie zapewniają wystarczająco silnych zachęt, które są niezbędne dla długoterminowego oszczędzania 10

Wielkość i struktura aktywów finansowych gospodarstw domowych w Polsce vs benchmark* Aktywa finansowe (%PKB) Struktura aktywów finansowych (%) Pozostałe Fundusze emerytalne Ubezpieczenia Fundusze

11 Wielkość i struktura aktywów finansowych gospodarstw domowych w Polsce vs benchmark* Aktywa finansowe (%PKB) Struktura aktywów finansowych (%) Pozostałe Fundusze emerytalne Ubezpieczenia Fundusze inwestycyjne Pozostałe udziały kapitałowe Akcje notowane Dłużne papiery wartościowe Depozyty Gotówka 12,6 5,5 9,6 20,4 4,6 26,0 5,6 15,2 Polska Benchmark* 16,9 31,4 2,4 8,9 0,3 3,6 35,6 56,5 7,3 4,4 % PKB Pozostałe Fundusze emerytalne Ubezpieczenia Fundusze inwestycyjne Pozostałe udziały kapitałowe Akcje notowane Dłużne papiery wartościowe Depozyty Gotówka 3,2 13,3 10,1 11,9 4,8 15,1 Polska 5,9 8,8 Benchmark* 17,8 18,3 2,5 5,2 0,3 2,1 37,5 32,9 2,6 7,7 % aktywów ogółem Porównanie wielkości i struktury oszczędności gospodarstw domowych miedzy Polską a krajami odniesienia* wskazuje na istotne luki między krajami wyżej rozwiniętymi a Polską, zarówno w odniesieniu do poziomu oszczędności, jak i ich struktury. Źródło: Eurostat. * mediana relacji dla krajów wchodzących w skład benchmarku (Czechy, Francja, Hiszpania, Niemcy, Szwecja). 11

12 Podsumowanie Aby umożliwić doganianie krajów bogatych model wzrostu gospodarczego Polski musi być zmieniony na model zorientowany na produkcję dóbr i usług o wysokiej wartości dodanej Niskie stopy inwestycji i oszczędności utrudniają przyspieszenie wzrostu gospodarczego Sytuacja demograficzna w Polsce skokowo pogarsza się Zła demografia przekłada się na napięcia w systemie emerytalnym i spadek potencjału rozwoju społeczno-ekonomicznego Istotne luki między krajami wyżej rozwiniętymi a Polską, zarówno w odniesieniu do poziomu oszczędności, jak i ich struktury. 12

Podobne dokumenty

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX Cennik połączeń krajowych Kierunek Taryfa Stacjonarne Komórki krajowe stacjonarne krajowe komórkowe Infolinia prefiks 800 infolinia 800 Infolinia prefiks 801 infolinia 801 Infolinia prefiksy 8010, 8015,