SYLABUS Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu Instytut (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej przedmiot Kierunek studiów Poziom kształcenia Profil kształcenia Forma studiów Rok i semestr studiów Moduł kształcenia Koordynator Imię i nazwisko osoby prowadzącej / osób prowadzących Rola kuratora sądowego a system probacji - Instytut Nauk Humanistycznych Przedmiot ogólnouczelniany Pierwszy i drugi stopień praktyczny niestacjonarna II rok, III semestr (zimowy) ogólnouczelniany prof. nadzw. dr hab. Grzegorz Grzybek dr Andrzej Świerczek Formy zajęć dydaktycznych, wymiar godzin i punktów ECTS Wykł. Ćw. Konw. Lab. Sem. ZP Prakt. Inne ( jakie?) Liczba pkt ECTS 18 2 Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną WYMAGANIA WSTĘPNE Cele przedmiotu/modułu Przedmiot pełni funkcję poszerzenia wiedzy ogólno akademickiej na temat roli i rangi probacji w systemie prawno karnym państwa. Zajęcia mają za zadanie wyposażenie słuchaczy w elementarną wiedzę z prezentowanego zakresu. Wśród podstawowych celów należy wskazać: wyjaśnienie zagadnień funkcjonowania polityki karnej, jej wad i zalet oraz aktualnych tendencji. Ukazanie filozoficznych aspektów poddawania sprawcy próbie. Przedstawienie rysu historycznego i konsekwencji sytuacji politycznej Polski w obszarze prawno-karnym - po II Wojnie Światowej. EK ( efekt kształcenia) EK_01 EK_02 Treść efektu kształcenia zdefiniowanego dla przedmiotu (modułu) zna procesy tworzenia się i oddziaływania głównych środowisk wychowawczych, ma wiedzę o występujących w nich problemach oraz o przyczynach tych problemów; potrafi, dzięki posiadanej wiedzy teoretycznej, diagnozować problemy pedagogiczne w odniesieniu do działalności praktycznej; Odniesienie do efektów kierunkowych (KEK) 1
EK_03 EK_04 EK_05 dostrzega związki przyczynowo-skutkowe w praktycznej działalności pedagogicznej; rozumie etyczny wymiar badań naukowych, potrafi rozwiązywać problemy etyczne w tym zakresie jest zdolny do współpracy i współdziałania z innymi - specjalistami i niespecjalistami - zarówno podczas pracy indywidualnej jak i zespołowej Problematyka wykładu TREŚCI PROGRAMOWE 1. Wprowadzenie podstawy prawa karnego. 2. Zagadnienie przestępstwa i rola kary. 3. Zasady karania na przestrzeni wieków. 4. Współczesny model karania. 5. Funkcje i cele współczesnych kar. 6. Kary izolacyjne i przyczyny ich powszechności w Polsce. 7. Kary alternatywne dlaczego i jakie? 8. Kary średniej mocy i środki wolnościowe, jako alternatywa dla kar izolacyjnych. 9. Czym jest proces, jak przebiega 10. Podstawy definicyjne i filozoficzne instytucji Probacji. 11. Instytucje probacyjne funkcjonujące w polskim prawie karnym model pracy indywidualnej. 12. Sylwetka kuratora sądowego w aspekcie historycznym. 13. Osoba kuratora sądowego cele, zadania, oczekiwania, kompetencje. 14. Uczestnicy działań probacyjnych skazany i kurator sądowy. 15. Rola kuratora sądowego w systemie probacji. 16. Obecny stan faktyczny w kontekście oczekiwań i możliwości. Wykłady Metoda podające metoda problemowa prezentacje tematyczne Sposoby weryfikacji efektów kształcenia METODY DYDAKTYCZNE METODY I KRYTERIA OCENY Symbol efektu Metody oceny efektów kształcenia Forma zajęć dydaktycznych EK_ 01 Zaliczenie z oceną w formie ustnej wykład EK_ 02 EK_ 03 2
Warunki zaliczenia przedmiotu (kryteria oceniania) Wykłady Zaliczenie w formie ustnej z treści zrealizowanych na wykładach. Student powinien zaprezentować usystematyzowaną, refleksyjną i krytyczną wiedzę dotyczącą na temat systemu prawno-karnego w Polsce. Powinien rozumieć założenie probacji i znać specyfikę pracy kuratora sądowego jako koordynatora licznych działań diagnostycznych, reosjalizacyjnych, naprawczych, kontrolnych i prewencyjnych. Zaliczenie trwa 15 minut. Student losuje trzy pytania o charakterze naukowym i problemowym. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta godziny zajęć wg planu z nauczycielem 18 przygotowanie do zajęć - udział w konsultacjach 5 Samodzielne ćwiczenia - przygotowanie do egzaminu 10 udział w egzaminie - przygotowanie prezentacji 15 SUMA GODZIN 48 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 2 PRAKTYKI ZAWODOWE W RAMACH PRZEDMIOTU/ MODUŁU wymiar godzinowy zasady i formy odbywania praktyk Nie dotyczy Nie dotyczy LITERATURA Literatura podstawowa: 1. Ambroziak W., Postępowanie probacyjne z perspektywy pedagogiki resocjalizacyjnej, Probacja, 2009, Nr 1. 2. Badora S., Stojecka Zuber R., (Red.), Pedagogika wobec problemów opieki i resocjalizacji, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, Tarnobrzeg 2007. 3. Bałandynowicz A., Resocjalizacja wspierająca z udziałem społeczeństwa, oparta na paradygmacie tożsamości osobowej, społecznej i kulturowej, w: Konopczyń- 3
ski M., Nowak B. M. (Red.), Resocjalizacja ciągłość i zmiana, Wydawnictwo PEDAGOGIUM, Warszawa 2008. 4. Bałandynowicz A., Probacja, wychowanie do wolności, Wyd. Zakład Poligraficzny Primus, Warszawa 1996. 5. Bałandynowicz A., Probacja, system sprawiedliwego karania, Wydawnictwo Kodeks Sp. z o.o., Warszawa 2002. 6. Bałandynowicz A., Probacja wielopasmowa teoria resocjalizacji z udziałem społeczeństwa, Probacja, 2009, Nr 1. 7. Bałandynowicz A., Filozofia probacji. Podstawy aksjologiczne systemu sprawiedliwego karania, w: Bulenda T., Musiadłowski R. (Red.), System penitencjarny i postpenitencjarny w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2003. 8. Bałandynowicz A., Destygmatyzacja i wychodzenie z opresji skazanych w warunkach kurateli sądowej a ich readaptacja społeczna, w: Kozaczuk F. (Red.), Zagadnienia readaptacji społecznej skazanych, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2009. 9. Bałandynowicz A., Doświadczenia Polski i innych krajów Europy Zachodniej dotyczące odpowiedzialności społeczności lokalnych za działalność probacyjną, Probacja, 2011, Nr 1. 10. Bałandynowicz A., System probacji, Kary średniej mocy i środki wolności dozorowanej jako propozycja sprawiedliwego karania, w: Bulenda T., Musiadłowski R. (Red.), System penitencjarny i postpenitencjarny w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2003. 11. Bałandynowicz A., System probacji w Polsce diagnoza i kierunki zmian w polityce kryminalnej, Problemy Alkoholizmu, 2005, Nr 4-5. 12. Bałandynowicz A., Środki probacyjne a praktyka resocjalizacyjna w warunkach wolności dozorowanej szansa na zmianę jakości polityki penitencjarnej, w: Ambrozik W., Machel H., Stępniak P. (Red.), Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Uniwersytet Gdański, CZSW, COSzSW, Poznań Gdańsk Warszawa 2008. Literatura uzupełniająca: 1. Czerkawski A., Uwarunkowania skutecznej resocjalizacji w: Czerkawski A., Nowak A. (Red.), Wybrane zagadnienia patologii społecznej i resocjalizacji, Wydawnictwo Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania, Katowice 2007. 2. Górski S., Metodyka resocjalizacyjna, PWN, Warszawa 1985. 3. Gromek K., Kuratorzy sądowi. Komentarz do ustawy z 27 lipca 2001 r., Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002. 4. Konopczyński M., Współczesne nurty w resocjalizacji, w: Urban B., Stanik J.M. (Red.), Resocjalizacja Tom I, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. 5. Nowak A., Zarys postępowania z nieletnimi dla pedagogów, Wydawnictwo U.Śl. Katowice 1998. 6. Nowak A., Zarys prawa dla pedagogów społecznych, Wyd. Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania, Katowice 2005. 7. Nowak A., Wysocka E., Problemy i zagrożenia we współczesnym świecie. Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice 2001. 8. Stępniak P., Kryzys resocjalizacji penitencjarnej a praca socjalna, Przegląd Więziennictwa Polskiego, Nr 44-45, Warszawa 2004. 9. Stępniak P., Formy probacji a praca socjalna ze skazanymi, Przegląd Więziennictwa Polskiego, 2005, Nr 47-48. 4
10. Urban B. (Red.), Społeczne konteksty zaburzeń w zachowaniu, Wydawnictwo UJ, Kraków 2001. 11. Urban B., Stanik J.M. (Red.), Resocjalizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. Tom I i II. Akceptacja Kierownika Jednostki lub osoby upoważnionej 5