Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele Szczecin Kuratorium Oświaty w Szczecinie
Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w przedszkolu przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania przedszkola w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci. 2. Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się 3. Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Dzieci są aktywne. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość wychowania przedszkolnego. 9. Rodzice są partnerami przedszkola. 10. Wykorzystywane są zasoby przedszkola i środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez przedszkole wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Przedszkole może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 2/14
Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 6 i 7 marca 2014 r. przez zespół wizytatorów ds.ewaluacji, w skład którego weszli Alina Przerwa i Elżbieta Kanicka. Badaniem objęto 20 dzieci (wywiad grupowy), 16 rodziców (ankieta) i 3 nauczycieli (ankieta, wywiad grupowy i wywiady indywidualne po obserwacji zajęć). Przeprowadzono ankietę i wywiad indywidualny z dyrektorem placówki oraz 5 obserwacji zajęć. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje jeden z podstawowych obszarów działania przedszkola. Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 3/14
Obraz przedszkola Przedszkole Niepubliczne "Przyjaciele" w Szczecinie zostało założone 8 października 2012 r. Znajduje się w szczecińskiej dzielnicy Niebuszewo na Osiedlu Książąt Pomorskich. Placówka funkcjonuje w pomieszczeniach ciągu budynków mieszkalnych, z osobnym wejściem. W kameralnej placówce dla dwóch oddziałów znajdują się 2 sale zabaw z przylegającymi do nich łazienkami, szatnia z ekspozycjami prac dziecięcych oraz rozdzielnia posiłków. Sale są odpowiednio wyposażone w pomoce dydaktyczne i zabawki. Przedszkole korzysta z osiedlowego placu zabaw oraz z placu zabaw znajdującego się w pobliskim kompleksie sportowo-rekreacyjnym "Orlik". Misją przedszkola jest wspomaganie wszechstronnego rozwoju każdego wychowanka w oparciu o rozpoznanie jego potrzeb i możliwości oraz kształtowanie poczucia własnej wartości wychowanków. Przedszkole jest bezpieczne, przyjazne dzieciom, rodzicom i środowisku lokalnemu oraz otwarte na ich potrzeby. Dzieciom oferuje się działania rozwijające ich kreatywność oraz zaspokajające ich indywidualne potrzeby edukacyjne. Oprócz zajęć przewidzianych podstawą programową wychowania przedszkolnego wprowadzono zajęcia dodatkowe: język angielski, rytmikę, zajęcia plastyczne i zajęcia sportowe. Dzieci objęte są opieką logopedy. Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 4/14
Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele Przedszkole Szczecin Warcisława I Numer 8 lok. 1-2 Kod pocztowy 71-667 Urząd pocztowy Szczecin Telefon 512 299 029 Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 20 Oddziały 2 Nauczyciele pełnozatrudnieni 2.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 5.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 10 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy niepubliczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki 10 ZACHODNIOPOMORSKIE Szczecin Szczecin gmina miejska Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 5/14
Poziom spełniania wymagań państwa Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. (D) W przedszkolu monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego dziecka, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci przyczyniają się do rozwijania ich umiejętności i zainteresowań. Modyfikowane w przedszkolu programy wychowania przedszkolnego uwzględniają wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci oraz rozwój ich zainteresowań. (B) C Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 6/14
Wnioski 1. Nauczyciele, zgodnie z przyjętymi w przedszkolu rozwiązaniami, realizują i dokumentują w pracy z dziećmi podstawę programową wychowania przedszkolnego - uwzględniając przy tym zalecane warunki i sposoby jej realizacji. 2. Realizacja podstawy programowej jest wspierana wykorzystywaniem przez nauczycieli właściwie dobranych pomocy dydaktycznych oraz wyposażeniem pomieszczeń, z których na co dzień korzystają dzieci. 3. Wnioski wypływające z monitorowania i analizowania procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są podstawą do planowania, realizowania i doskonalenia tego procesu, co wpływa na ich użyteczność. 4. Monitorowanie i analiza osiągnięć dzieci wpływają na stosowanie przez nauczycieli różnorodnych metod pracy oraz na planowanie i modyfikowanie własnych działań wpływających na wzrost umiejętności i kompetencji dzieci, jednak te działania nie w pełni przekładają się na rozwój indywidualnych zainteresowań przedszkolaków. Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 7/14
Wyniki ewaluacji Wymaganie: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania dzieci do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego dzieci uczęszczające do przedszkola nabywają kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz pozyskania wiedzy o indywidualnych potrzebach rozwojowych i możliwościach każdego dziecka. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki badania wskazują, że w przedszkolu podstawa programowa wychowania przedszkolnego realizowana jest z uwzględnianiem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji, przy czym największą uwagę zwraca się na zachowanie właściwych proporcji zagospodarowania czasu. W placówce stwarza się warunki do osiągania przez dzieci sukcesu edukacyjnego na miarę ich możliwości i potrzeb. Nauczyciele monitorują oraz analizują osiągnięcia dzieci i przekładają je na adekwatne działania, które wpływają na rozwój dzieci i na nabywanie przez nie wiedzy i umiejętności, jednak nie w pełni przekładają się na rozwój indywidualnych zainteresowań przedszkolaków. Obszar badania: Podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Przedszkole realizuje procesy edukacyjne zgodnie z podstawą programową wychowania przedszkolnego, uwzględniając przy tym zalecane warunki i sposoby jej realizacji - głównie właściwe proporcje zagospodarowania czasu. Nauczyciele i dyrektor deklarują (zob. Rys. 1w i Tab. 1) wykorzystywanie podczas realizacji podstawy programowej zalecanych warunków i sposobów jej realizacji, takich jak np.: właściwe proporcje zagospodarowania czasu; prowadzenie obserwacji pedagogicznych w celu poznania potrzeb i możliwości rozwojowych dzieci; wprowadzanie elementów edukacji zdrowotnej; współpraca z rodzicami w trosce o jednolite oddziaływanie wychowawcze; poznanie podstawy programowej pierwszego etapu edukacji szkolnej. Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 8/14
Podczas obserwacji zajęć stwierdzono, że nauczyciele pracują zgodnie z podziałem zagospodarowania czasu podczas pobytu dziecka w placówce - co najmniej jedną piątą tego czasu przeznaczają na zabawę (w tym czasie dzieci bawią się swobodnie przy niewielkim udziale nauczyciela); co najmniej 1/5 (dzieci młodsze 1/4) czasu przeznaczają na zajęcia dydaktyczne realizowane według programu przedszkolnego; co najmniej 1/5 (młodsze 1/4) czasu dzieci spędzają na placu zabaw, boisku, spacerach (organizowane są tam gry i zabawy ruchowe, zajęcia sportowe, obserwacje przyrodnicze, itp.); pozostały czas (2/5) zagospodarowywany jest dowolnie (poprzez czynności opiekuńcze, samoobsługowe). Ponadto nauczyciele wskazali na wykorzystywanie przez siebie w czasie zajęć z dziećmi innych elementów podstawy programowej, np.: wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji; uczestniczenie w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach; kształtowanie sprawności rąk oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej potrzebnej do prac manualnych; wdrażanie dziecka do grupowania obiektów według określonego dopasowania; kształtowanie umiejętności dostosowania dynamiki i tempa utworów muzycznych do pląsania i tańczenia; kształtowanie umiejętności porozumiewania się z dorosłymi i z dziećmi. Nie wskazali jednak innych niż właściwe proporcje zagospodarowania czasu warunków i sposobów realizacji podstawy programowej, skupiając się na celach i realizowanych treściach. Wykres 1w Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 9/14
Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Treść pytania: Nauczyciel wykorzystuje zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. (5620) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 3 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 całkowicie się zgadzam 0 0 2 raczej się zgadzam 2 66.7 3 raczej się nie zgadzam 0 0 4 całkowicie się nie zgadzam 0 0 Brak odpowiedzi 1 0 Razem 3 100 Obszar badania: W przedszkolu monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego dziecka, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. Wszyscy nauczyciele przedszkola monitorują i analizują osiągnięcia dzieci, a wnioski z tych analiz wdrażają poprzez odpowiednie działania. Z przeprowadzonego badania wynika (wypowiedzi dyrektora i nauczycieli oraz obserwacje zajęć), że wszyscy n auczyciele monitorują osiągnięcia dzieci, stosując różne sposoby monitorowania (zob. Rys. 1w). Podczas zajęć nauczyciele najczęściej sprawdzali, w jaki sposób dzieci wykonywały zadania. W czasie 2 zajęć sprawdzali, czy dzieci zrozumiały polecenia oraz zadawali im pytania. Rzadko natomiast zachęcano dzieci do zadawania pytań i zbierano od nich informacje zwrotne. Nikt z nauczycieli nie prosił dzieci o wypowiedzenie się (zob. Tab. 1). Na podstawie monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci formułowane są wnioski, które następnie wdrażane są poprzez odpowiednie działania, np.: opracowano narzędzia do badania przyrostu umiejętności dzieci z zakresu edukacji ekologicznej; nawiązano współpracę z logopedą - powstał własny program profilaktyki i terapii logopedycznej Przedszkolaki - mądre smyki, ćwiczą swoje języki"; zmodyfikowano metody i formy pracy - wprowadzono program autorski prof. Edyty Gruszczyk Kolczyńskiej Dziecięca matematyka, metodę Ruch rozwijający dla dzieci W. Sherborne, metodę Dobry start Z. Bogdanowicz i elementy pedagogiki zabawy Klanza; utworzono grupy kompensacyjno-wyrównawcze; dokonano wyboru narzędzi badawczych (arkusze obserwacji); wprowadzono więcej zabaw i ćwiczeń rozwijających i doskonalących umiejętności dzieci, m.in.: samodzielności, sprawności manualnej i grafomotorycznej, rozwijania koncentracji. Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 10/14
Wykres 1w Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 11/14
Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel/ka monitoruje osiągnięcia dzieci podczas zajęć? (9560) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 3 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy dzieci zrozumiały polecenia/omawiane kwestie 2 / 1 66.7 / 33.3 2 sprawdza, w jaki sposób dzieci wykonują zadania 3 / 0 100 / 0 3 zadaje dzieciom pytania 2 / 1 66.7 / 33.3 4 stwarza dzieciom możliwość zadania pytania/zachęca dzieci do zadawania 1 / 2 33.3 / 66.7 pytań 5 inne, jakie? 1 / 2 33.3 / 66.7 6 prosi dzieci o wypowiedzenie się 0 / 3 0 / 100 7 wykorzystuje różne techniki badawcze 1 / 2 33.3 / 66.7 8 zbiera informacje zwrotne od dzieci 1 / 2 33.3 / 66.7 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci przyczyniają się do rozwijania ich umiejętności i zainteresowań. Modyfikowane w przedszkolu programy wychowania przedszkolnego uwzględniają wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci oraz rozwój ich zainteresowań. Prowadzone przez nauczycieli działania wynikające z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci mają wpływ na ich rozwój oraz na nabywanie przez nie umiejętności, jednak nie w pełni przekładają się na rozwój indywidualnych zainteresowań przedszkolaków. W opinii nauczycieli i dyrektora do rozwoju umiejętności dzieci opisanych w podstawie programowej przyczyniły się następujące działania prowadzone w przedszkolu: prowadzenie miesięcznej ewaluacji zamierzonych osiągnięć dzieci, której wyniki wykorzystywane są do dalszej pracy wyrównawczej z dziećmi; badanie przyrostu umiejętności dzieci, które najsłabiej wypadły w badaniu w poprzednim roku; prowadzenie obserwacji pedagogicznych w celu poznawania potrzeb rozwojowych dzieci; posługiwanie się indywidualną dokumentacją każdego dziecka; wykorzystywanie różnych technik badawczych: zbieranie informacji zwrotnych o dziecku, sprawdzanie jakości wykonania zadania przez dziecko, sprawdzanie rozumienia przekazu i stwarzanie dzieciom możliwości zadawania jak największej liczby pytań. W wyniku tych działań dzieci poszerzyły wiedzę na temat ekologii, uświadomiły sobie, że trzeba segregować śmieci. Praca wyrównawcza przyczyniła się do podniesienia poziomu umiejętności dzieci, które nabyły większej sprawności manualnej. Dzieci usprawniły samoobsługę oraz potrafią samodzielnie działać. Wyniki analiz osiągnięć dzieci i wnioski z nich płynące wykorzystuje się do planowania pracy wychowawczo-dydaktycznej oraz Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 12/14
do pracy indywidualnej z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Służą do przedstawiania informacji rodzicom o postępach ich dziecka oraz do dokonywania ewaluacji własnych działań nauczyciela. Organizowane są grupy kompensancyjno-wyrównawcze. Dzieci prezentują swoje możliwości i umiejętności podczas uroczystości, popisów recytatorskich, wokalno-tanecznych, ruchowych. Efektem wdrożonych wniosków z analiz było otoczenie opieką logopedyczną dzieci z zaburzeniami mowy. W wyniku współpracy z poradnią psychologiczno-pedagogiczną zostały opracowane narzędzia do badania przyrostu umiejętności z zakresu edukacji ekologicznej. Nauczyciele analizują osiągnięcia dziecka i całej grupy. Dobierają atrakcyjne metody i formy pracy z dziećmi z uwzględnieniem ich możliwości psychofizycznych. Organizowane są wystawy prac dzieci. Przedszkolaki biorą udział w konkursach, akcjach, uroczystościach. Rodzice są informowani o stanie rozwoju dziecka po diagnozie wstępnej, środkowej i końcowej. Jednak zdaniem tylko nieco ponad połowy (9 z 16) rodziców przedszkole zdecydowanie pomaga rozwijać zainteresowania ich dzieci (zob. Rys. 1 j). Wykres 1j Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 13/14
Raport sporządzili Alina Przerwa Kanicka Elżbieta Kurator Oświaty:... Przedszkole Niepubliczne Przyjaciele 14/14