Szczecin, dn. sierpnia 2008 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI Delegatura w Szczecinie 71-420 S Z C Z E C I N ul. Jacka OdrowąŜa 1 tel. (091) 423-06-06 fax (091) 422-45-81 P/08/163 LSZ 41040-1-08 Pan st. chor. sztab. Robert Mrozek Komendant Szkoły Podoficerskiej Sił Powietrznych w Koszalinie WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej,,ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Szczecinie skontrolowała Podoficerską Szkołę Sił Powietrznych w Koszalinie (Szkołę) w zakresie realizacji przypisanych zadań szkoleniowych w latach 2005 2008 (do 30.06.). W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli podpisanym w dniu 23.07.2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Komendantowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działania Szkoły w zakresie objętym kontrolą, mimo stwierdzonych uchybień. Szkoła do której zadań wg obowiązującego statutu naleŝało m.in.: kształcenie kandydatów na podoficerów, doskonalenie kadry podoficerskiej i szkolenie rezerw osobowych w badanym okresie realizowała tylko pierwsze z tych zadań. Działania w tym zakresie polegały na organizacji kursów szkoleniowych w specjalności radiotechnicznej i przeciwlotniczej, na które w latach szkolnych 2004/2005 2007/2008 przyjęto łącznie 385 osób. Ograniczenie działalności statutowej Szkoły wynikało z niedostosowania jej struktury etatowej i organizacyjnej do załoŝeń statutu, zawierającego zapisy zgodne z treścią 4 roz- 1 Dz.U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701
2 porządzenia Ministra Obrony Narodowej z 8 marca 2004 r. sprawie utworzenia szkół podoficerskich 2. Podejmowane przez Pana Komendanta działania, polegające na skierowaniu w latach 2006 2008 (do 28.02.) do Dowództwa Sił Powietrznych 8 wniosków organizacyjnoetatowych w sprawie dostosowania struktury etatowej Szkoły do wymogów określonych w przywołanym powyŝej rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej, do czasu zakończenia kontroli nie zostały uwzględnione. W badanym okresie Szkoła miała w swej dyspozycji obiekty szkoleniowo-socjalne, udostępnione jej na podstawie stosownych rozkazów Dowódcy Sił Powietrznych przez Centrum Szkolenia Sił Powietrznych w Koszalinie (Centrum). Zgodnie z tymi rozkazami Szkoła korzystała takŝe ze sprzętu, laboratoriów i środków technicznych będących na wyposaŝeniu Centrum, a takŝe z jego zasobów bibliotecznych. Udostępniana baza szkoleniowo-socjalna, jak i zasoby biblioteczne w pełni zabezpieczały potrzeby dydaktyczno-szkoleniowe Szkoły. Zajęcia dydaktyczne na poszczególnych kursach szkolenia kandydatów na podoficerów, prowadzone były wyłącznie przez Ŝołnierzy zawodowych zatrudnionych w Szkole, którzy posiadali wymagane kwalifikację i niezbędne doświadczenie do prowadzenia poszczególnych zajęć, w tym nabyte na polu walki. Na 30.06.2008 r. kadra Szkoły liczyła 33 Ŝołnierzy zawodowych (16 osób kadra kierownicza i 17 instruktorów), z których 9 legitymowało się wyŝszym wykształceniem i 24 średnim stosownym do prowadzonych zajęć. Stan ten był mniejszy o 16 osób (w tym 11 instruktorów) od stanu etatowego określonego w wykazie Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego z dnia 17.03.2008 r. Miało to związek z brakiem zainteresowania pracą w Szkole ze strony Ŝołnierzy zawodowych zatrudnionych w innych jednostkach wojskowych, którzy w przeciwieństwie do kadry instruktorskiej Szkoły pełniąc w tych jednostkach słuŝbę na stanowiskach równorzędnych otrzymują tam dodatki dowódcze. Szkoła w okresie objętym kontrolą nie posiadała samodzielności finansowej. Dysponentem trzeciego stopnia środków budŝetowych w stosunku do Szkoły, od chwili jej utworzenia, było Centrum, w którego strukturach Szkoła występowała jako pododdział gospodarczy. Centrum finansowało wydatki Szkoły, związane z jej funkcjonowaniem, w tym m.in. obejmujące zakupy materiałów, sprzętu i usług oraz związane z uposaŝeniem kadry i pracowników cywilnych. Dokonywane one były zgodnie z potrzebami Szkoły w oparciu o roczne plany finansowe sporządzane przez słuŝby finansowe Centrum, po uprzednim uzgodnieniu planów wydatków z Komendantem Szkoły. W 2007 r. wydatki te wyniosły 2.059,4 tys. zł 2 Dz.U. Nr 51, poz. 505 ze zm.
3 i były wyŝsze o 716,3 tys. zł (o 53,3 %) od wydatków poniesionych na funkcjonowanie Szkoły w 2005r. (1.343,1 tys. zł). Wzrost w tym zakresie był uzasadniony, bowiem wynikał ze zwiększenia rozmiaru osobowego szkoleń oraz dokonania w 2007 r. zakupu sprzętu specjalistycznego wzmacniającego potencjał dydaktyczny Szkoły. W badanym okresie Szkoła prawidłowo prowadziła działalność promocyjną. Działania te polegały m.in. na zamieszczaniu w prasie, radiu i internecie stosownych informacji o kierunkach i zasadach kształcenia, stawianych wymaganiach oraz moŝliwościach zatrudnienia po ukończeniu szkolenia. Skutkowało to zwiększeniem zainteresowania ofertą edukacyjną Szkoły, o czym świadczy wzrost liczby kandydatów ubiegających się o przyjęcie do Szkoły z 80 osób w roku szkoleniowym 2004/2005 do 281 w 2006/2007, tj. o 251 %. Pewne zmniejszenie zainteresowania ofertą Szkoły zanotowano w roku 2007/2008, w którym o przyjęcie ubiegało się 165 osób (o 41,3 % mniej niŝ w roku poprzednim). W ww. latach szkolnych zgodnie z decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr 362/MON z 3.12.2004 r. w sprawie procesu kształcenia i doskonalenia zawodowego w Szkole prowadzone były szkolenia w ramach korpusu radiotechnicznego i korpusu przeciwlotniczego. Nabór w latach szkolnych 2004/2005 2007/2008 prowadzony był wg zasad określonych w wydawanych corocznie rozkazach Dowódcy Sił Powietrznych w sprawie organizacji kształcenia i zabezpieczenia funkcjonowania oraz rekrutacji do szkół podoficerskich Sił Powietrznych, bez przekroczenia wyznaczonych w nich limitów przyjęć. W wyniku rekrutacji do Szkoły w 4 objętych kontrolą latach szkoleniowych przyjęto łącznie 385 osób (od 65 do 129 w poszczególnych latach). W okresie objętym kontrolą, nauki w Szkole nie ukończyło łącznie 18 osób, w tym: 2 osoby w związku z orzeczeniem komisji lekarskiej o niezdolności do słuŝby, 3 z powodu przeniesienia do Szkoły Podoficerskiej w Dęblinie i 13 ze względu na rezygnację z nauki uwarunkowaną względami osobistymi bądź trudnościami w nauce. Spośród 15 słuchaczy którzy zrezygnowali ze szkolenia lub zostali wykluczeni ze względów zdrowotnych 1 został obciąŝony rzeczywistymi kosztami szkolenia (dokonał wpłaty 2.428 zł). W stosunku do 14 pozostałych słuchaczy Komendant Szkoły, na podstawie 41 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z 31 marca 2004 r. w sprawie słuŝby wojskowej kandydatów na Ŝołnierzy zawodowych 3, uwzględniając trudną sytuację materialną zainteresowanych podjął decyzję o zwolnieniu ich z zapłaty kosztów szkolenia na sumę 25.033 zł. 3 Dz.U. Nr 66, poz. 614 ze zm.
4 Zgodnie z zatwierdzonym przez Szefa Szkolenia Sił Powietrznych regulaminem nauki, nauka w Szkole składała się ze szkolenia ogólnego, specjalistycznego i kierunkowego oraz praktyki odbywanej w jednostkach wojskowych i była organizowana stosownie do obowiązujących w danym roku ramowych programów nauczania i planów. ZałoŜenia w tym zakresie, dotyczące dni i godzin zajęć realizowanych w Szkole (ogółem od 1155 do 1220 godzin w zaleŝności od roku, w tym przedmioty ogólne od 280 do 441 godzin), uwzględniające róŝnice programowe w szkoleniu specjalistycznym w latach szkoleniowych objętych kontrolą wykonane zostały w całości, mimo braków kadrowych w kadrze instruktorskiej Szkoły. Zanotowano przy tym wzrost rozmiaru szkolenia w zakresie języka angielskiego (z 200 godzin w roku 2004/2005 do 365 godzin w rok 2007/2008), co ma związek z ew. udziałem absolwentów Szkoły w pełnieniu w przyszłości słuŝby w misjach zagranicznych. W pełni zrealizowane zostały takŝe załoŝenia dotyczące rozmiaru praktyk osób objętych szkoleniem w jednostkach wojskowych (po 15 dni w kaŝdym roku szkoleniowym). W całym badanym okresie Szkołę ukończyło 367 elewów, w tym 9 (2,5 %) z wynikiem bardzo dobrym i 348 (94,8 %) z ocena dobrą. Wyszkoleni w Szkole kandydaci na Ŝołnierzy zawodowych ocenieni zostali w większości przypadków pozytywnie przez dowódców jednostek wojskowych, w których objęli pierwsze stanowiska słuŝbowe w korpusie podoficerów zawodowych. W przekazanych w toku kontroli przez 11 dowódców jednostek informacjach: 7 z nich stwierdziło, Ŝe poziom przygotowania absolwentów Szkoły gwarantuje skuteczne pełnienie funkcji dowódczych, 3 dalszych, Ŝe absolwentom brakuje umiejętności do wykorzystania w praktyce posiadanej wiedzy teoretycznej, a 1, Ŝe poziom wyszkolenia nie gwarantuje skutecznego pełnienia funkcji dowódczych. Uwagi dotyczące posiadanej przez absolwentów Szkoły wiedzy w zakresie efektywnego wykorzystania wysoce zintegrowanych systemów w ww. informacjach przedstawiło 6 (z 11 dowódców), z których 5 wskazało na potrzebę ich doszkolenia w celu uzyskania doświadczenia w tym zakresie. W informacjach tych 6 dowódców wskazało na potrzebę rozszerzenia programu szkoleń w zakresie praktycznego dowodzenia zespołem ludzkim. Działalność dydaktyczna Szkoły, prawidłowość przebiegu procesu kształcenia, poziom nauczania oraz realizacja programów szkolenia były przedmiotem kontroli wewnętrznych i zewnętrznych. W Szkole w ramach nadzoru słuŝbowego prowadzonego przez Dowództwo Sił Powietrznych w latach 2005 2008 w przeprowadzono łącznie 10 kontroli. Wszystkie one zakończyły się wydaniem pozytywne oceny dotyczącej kontrolowanego zakresu działalności Szkoły.
5 Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnioskuje o: 1. Prowadzenie działalności szkoleniowo-doskonalącej Ŝołnierzy w zakresie przewidzianym w obowiązującym Statucie Szkoły. 2. Uzupełnienie stanu osobowego kadry Szkoły do poziomu określonego w wykazie Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego z dnia 17.03.2008 r. 3. RozwaŜenie zasadności wprowadzenia zmian w programie szkolenia pod kątem rozszerzenia o praktyczne dowodzenie zespołem ludzkim oraz doszkalania elewów w zakresie obsługi sprzętu. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Szczecinie, na podstawie art. 62 ust.1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Komendanta - w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego - informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu ich realizacji lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu Komendantowi prawo zgłoszenia na piśmie, do Dyrektora Delegatury NIK w Szczecinie, umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.