X Konferencja z cyklu Dagnostyka edukacyjna 20-22 IX 2004 Barbara HANKUS, Anna STELMACH Mejske Gmnazjum nr 1 w Knurowe JAK SKALA STANINOWA STOSOWANA W RAPORTACH OKE W JAWORZNIE JEST PRZYJMOWANA, ROZUMIANA I WYKORZYSTYWANA W PODNOSZENIU JAKOŚCI NAUCZANIA NA PRZYKŁADZIE MIEJSKIEGO GIMNAZJUM NR 1 W KNUROWIE WSTĘP Analza wynków nauczana Mejskego Gmnazjum nr 1, zwłaszcza w kontekśce uwarunkowań środowskowych, postawła w plane rozwoju gmnazjum na perwszym mejscu podnoszene jakośc nauczana jako jednego z celów strategcznych. Borąc pod uwagę jedno z głównych zadań gmnazjum, jakm jest wyrównywane szans edukacyjnych młodzeży, ważnym stało sę zbadane oraz określene słabych mocnych stron kształcena w naszej szkole, aby to co dobre wzmacnać, zaś błędy naprawać. Doskonałym źródłem nformacj o jakośc nauczana stały sę wynk egzamnów gmnazjalnych zawarte w raportach OKE, ale także nne formy zewnętrznego badana kompetencj ucznów, które stały sę podstawą do stworzena w naszym gmnazjum sposobu systematycznego dagnozowana pozomu umejętnośc wedzy ucznów w celu ch podnoszena. Od 2002 r. na perwszej serpnowej konferencj Rady Pedagogcznej zostają powoływane trzy zespoły zadanowe do opracowana: a) wynków sprawdzanu w klase szóstej, b) wynków zewnętrznego badana kompetencj po klase I II (przeprowadzonych przez Instytut Badań Kompetencj w Wałbrzychu), c) wynków egzamnu gmnazjalnego. Na kolejnej konferencj poszczególne zespoły nauczycelske przedstawają sprawozdane ze swoch analz. W nnejszym referace chcałybyśmy zaprezentować jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana, rozumana wykorzystywana w ntepretacj wynków egzamnu gmnazjalnego, ale także w tworzenu wnosków do planowana pracy dydaktycznej po egzamne próbnym. 399
Jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... WYKORZYSTANIE SKALI STANINOWEJ DO INTERPRETACJI OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Spośród welu skal standardowych znormalzowanych stosowanych w psychometru najbardzej godna polecena dydaktykom jest skala najkrótsza, dzewęcopunktowa, zwana stannową. 1 Ta rekomendacja prof. Nemerk sprawdza sę w pomarowej rzeczywstośc szkolnej, poneważ skala stannowa jest stosowana jako jedna z form prezentowana wynków egzamnu gmnazjalnego w raportach OKE jest dobrze rozumana przez nauczycel MG1 jako narzędze do nterpretacj osągnęć ucznów. Pozwala porównywać osągnęca mędzy przedmotam, ucznam szkołam. Tworzy sę ją przez dokonane podzału uporządkowanych rosnąco surowych wynków na dzewęć ponumerowanych przedzałów zawerających kolejno 4 7 12 17 20 7 4 procent wynków. Przedzały te są nazywane Stannam, którym odpowadają numery nazwy: 1 najwyższy, 2 bardzo nsk, 3 nsk, 4 nżej średn, 5 średn, 6 wyżej średn, 7 wysok, 8 bardzo wysok, 9 najwyższy. Skala stannowa po - zwala rangować czyl określać pozycję wynku uczna w stosunku do wynku całej klasy, szkoły czy nawet badanej populacj ucznów. Na przykład uczeń, który uzyskał wynk 35 pkt. z częśc humanstycznej, meszczący sę w Stanne 5, otrzymuje nformację, że jego wynk jest średn. Tabela 1. Wynk egzamnu gmnazjalnego w 2003 r. ucznów MG1 na znormalzowanej skal stannowej część humanstyczna Nazwy Stannów Najnższy nsk Nsk Nżej średn Średn Wyżej średn Wysok wysok Najwyższy Skala 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Przedzały punktowe 0-15 16-20 21-25 26-31 32-36 37-39 40-42 43-45 46-50 Województwo 3,6% 7,2% 10,9% 17,7% 20,7% 14,8% 13,0% 8,2% 3,8% Powat 4,1% 9,8% 13,7% 19,2% 20,6% 13,2% 10,9% 6,1% 2,5% Gmna 5,5% 9,3% 13,1% 19,4% 21,3% 12,8% 11,6% 5,4% 1,6% Szkoła 4,6% 4,6% 8,0% 18,4% 20,7% 13,8% 13,8% 9,2% 6,9% A 5,0% 5,0% 0,0% 15,0% 25,0% 20,0% 5,0% 15,0% 10,0% B 5,0% 0,0% 20,0% 15,0% 30,0% 10,0% 10,0% 5,0% 5,0% C 8,3% 8,3% 4,2% 25% 12,5% 8,3% 25,0% 4,2% 4,2% D 0,0% 4,3% 8,7% 17,4% 17,4% 17,4% 13,0% 13,0% 8,7% Powyższa tabela zawarta w raporce OKE jest perwszym ważnym źródłem nformacj o wynkach egzamnu gmnazjalnego w naszej szkole. Pozwala zespołow nauczycelskemu odneść uzyskane wynk do osągnęć ucznów całego województwa, powatu gmny. Pomaga określć lu ucznów osągnęło wynk średn, a lu nsk czy wysok. Możemy na przykład zaobserwować w rubrykach z najnższym 1 B. Nemerko, Pomar wynków kształcena, WSP, Warszawa 1999, s. 271. 400
Barbara HANKUS, Anna STELMACH Stannam, że procentowy udzał w nch naszych ucznów jest nższy w stosunku do udzału ucznów gmny, powatu czy województwa co lustruje także wykres. 25,00% 20,00% 1 15,00% 10,00% J 5,00% 0,00%! : & S & 1 2 3 4 5 Numer stana / Województwo B Powat ngmna ag 1 Knurów Rysunek 1. Porównane osągnęć wg skal stannowej GH Wdzmy, że osągnęca ucznów z wynkam średnm (stann 5) są porównywalne z wynkam ucznów powatu neznaczne nższe od osągnęć w gmne. Ceszyć może fakt, że ucznowe naszego Gmnazjum osągnęl wyższe wynk w Stannach 6,7,8,9 od wynków uzyskanych w powece gmne co pozwala optymstyczne wnoskować o stopnu opanowana przez nch umejętnośc z przedmotów humanstycznych. Odrzucając stann 5. jako środkowy, możemy zsumować procent ucznów uzyskujących w MG1 wynk ponżej powyżej średnch. Ponżej średnch wynków znalazło sę 35,6 % ucznów, zaś powyżej 45,8%. To proste porównane potwerdza dobre przygotowane ucznów z przedmotów humanstycznych, jednocześne wskazuje lu jeszcze ucznów pownno doskonalć swoje umejętnośc. Wyweszene na korytarzu szkolnym skal stannowej z przedzałam punktowym dla poszczególnych Stannów jest konkretną nformacją dla rodzców oraz ucznów o pozome uzyskanego wynku na egzamne gmnazjalnym. Wynk ucznów wyrażone na skal stannowej nterpretujemy także jakoścowo, wykorzystując nformacje na temat łatwośc standardów w poszczególnych przedzałach stannowych dla ogółu ucznów województwa śląskego. To pozwala stworzyć tak zwane profle stannowe dla każdej częśc egzamnu gmnazjalnego z uwzględnenem poszczególnych standardów. Przykładem nech będze tworzene proflu stannowego z częśc humanstycznej egzamnu gmnazjalnego. 401
Jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... Nazwy Stannów Skala stannowa nsk Nsk Nżej średn Średn Wyżej średn Wysok wysok Tabela 2. Łatwość standardów w poszczególnych przedzałach stannowych dla ogółu ucznów województwa śląskego, powatu, gmny gmnazjum Nazwy Najnższy nsk średn średn wysok wyższy Nżej Wyżej Naj- Nsk Średn Wysok Stannów Skala 1 2 3 4 5 6 7 8 9 stannowa Lczba punktów 0-15 16-20 21-25 26-31 32-36 37-39 40-42 43-45 46-50 Zestaw 0,25 0,36 0,46 0,57 0,68 0,76 0,82 0,88 0,94 egzamnacyjny Standard I 0,44 0,59 0,68 0,75 0,81 0,86 0,89 0,92 0,95 Standard II 0,06 0,14 0,24 0,40 0,56 0,66 0,75 0,83 0,93 Standard I 0,44 0,59 0,68 0,75 0,81 0,86 0,89 0,92 0,95 Nazwy Najnższy nsk średn średn wysok wyższy Nżej Wyżej Nsk Średn Wysok Naj- Stannów Skala stannowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Województwo 0,79 Powat 0,76 Gmna 0,76 G 1 Knurów 0,79 Standard U 0,06 0,14 0,24 0,40 0,56 0,66 0,75 0,83 0,93 Nazwy Najnższy Nżej Wyżej Nsk Stannów Średn Wysok Najwyższy nsk średn średn wysok Skala stannowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Województwo 0,52 Powat 0,49 Gmna 0,47 G 1 Knurów 0,56 Najnższy Najwyższy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2002 GHI 2003 GHI Badając kategore standardów oraz ch łatwośc z poszczególnych przedzałów stannowych można wnoskować, że dla ucznów MG1, którzy uzyskal 4 stann, czynnośc z kategor czytane odbór tekstów kultury okazały sę łatwe tak jak dla ucznów z następnych Stannów. Podobna sytuacja zachodz dla wynków ucznów województwa, powatu gmny. Dla ucznów MG1, ale także województwa, którzy osągnęl Stann 5 czynnośc znajdujące sę w obszarze standardu II, okazały sę umarkowane trudne. Powyższe tabele lustrują także, że łatwość standardu I dla ucznów Gmnazjum jest taka sama jak dla ucznów całego województwa (0,79) meśc sę w 5 Stanne, a węc średnm. Łatwość standardu II (0,56) dla ogółu ucznów MG1, mmo, że 402
' ;V Barbara HANKUS, Anna STELMACH przewyższa wskaźnk województwa, powatu gmny, równeż meśc sę w Stanne 5. Porównując łatwość standardów dla ucznów MG1 w roku 2002 2003 możemy wywnoskować, że są one na podobnym, średnm pozome, poneważ meszczą sę w Stanne 5. Jednako dokładna analza łatwośc standardów wskazuje na podnoszene wskaźnka co pozwala potwerdzć realzację założonych w Gmnazjum celów zwązanych z podnoszenem jakośc nauczana. 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 0,68 źz»«' ' 0,79 Standard I Rysunek 2.Porównane łatwośc standardów GH Standard 0,55 0,56 Bll SlB JUS Standard II Rok 2002 Rok 2003 Znajomość łatwośc poszczególnych standardów w humanstycznej częśc egzamnu gmnazjalnego pozwala wykreślć profl stannowy w roku 2003. 2003 Łatwość standardu Czytane odbór tekstów kultury (I) Łatwość standardu Tworzene własnego tekstu (II) Województwo 0,79 0,52 Powat 1 0,76 0,49 Gmna 1 0,76 0,47 G 1 Knurów JL 0,79 0,56 * 403
Jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... Profl stannowy Nazwy Stannów szy ż Najn ej ż nsk Nsk N ej ż średn Średn Wy szy ż średn Wysok wysok Najwy Stanny 1 2 3 4 5 6 7 8 9. Czytane odbór tekstów kultury (I) Tworzene własnego tekstu (ID m w \ J L Kolejnym krokem w badanu wynków egzamnu gmnazjalnego jest jakoścowa analza zadań, najczęścej na podstawe wskaźnka łatwośc zadań. Zespół nauczycelsk wyodrębna zadana, które okazały sę trudne, a przez to równeż określa umejętnośc koneczne do dalszego doskonalena. Metodą analzy pola sł (APS) powstaje zaps mocnych słabych stron naszej pracy dydaktycznej, oczywśce pod kątem stworzena programu naprawczego wzmacnana tego co dobre. WYKORZYSTANIE SKALI STANINOWEJ W ANLIZIE WYNIKÓW EGZAMINU PRÓBNEGO Próbny egzamn gmnazjalny jest przeprowadzany w Mejskm Gmnazjum nr 1 od 2001 roku. Perwszy ogólnopolsk został przeprowadzony w paźdzernku, pozo - stałe, z wyboru Gmnazjum, są przeprowadzane w oparcu o narzędza OKE w lutym z zachowanem pełnej procedury. Organzując egzamn próbny, pragnemy przede wszystkm zapoznać gmnazjalstów ze strukturą, formą egzamnu jego proceduram. Jest to równeż okazja do sprawdzena stopna przygotowana ucznów do egzamnu ogólnopolskego wycągnęca wnosków do dalszej pracy w celu osągnęca jak najlepszych wynków egzamnacyjnych. W roku szkolnym 2003/2004 egzamn próbny odbył sę 11 lutego z częśc humanstycznej 12 lutego z częśc matematyczno-przyrodnczej. Objął badanem 86 ucznów, w tym 3 z dysleksją. Egzamn trwał 120 mnut (do 180 mnut dla ucznów z trudnoścam w uczenu sę). Arkusze zawerały nstrukcję dla uczna, zestaw zadań zamknętych otwartych oraz kartę odpowedz. Oprócz zespołów nadzorujących przebeg egzamnu powołano zespoły sprawdzające prace ucznów, w skład których weszl nauczycele przedmotów objętych badanem w każdej częśc egzamnu próbnego. Ich przewodnczącym zostal czynn egzamnatorzy zatrudnen w naszym Gmnazjum, 404
Barbara HANKUS, Anna STELMACH którzy późnej angażowal sę w opracowane przekazane wynków w postac raportu z przeprowadzonego egzamnu próbnego. Raport ten został przygotowany na wzór raportu OKE zawerał: a) wstęp, b) podstawowe wskaźnk statystyczne dotyczące wynków próbnego egzamnu, jak surowe wynk, łatwość egzamnu, średna arytmetyczna, najwyższy wynk, najnższy wynk, rozstęp wynków, perwszy kwartyl, drug kwartyl, trzec kwartyl, c) łatwość zadań standardów, d) wykaz badanych czynnośc zadanam zamknętym otwartym, e) wynk ucznów na znormalzowanej 9-stopnowej skal stannowej. Poneważ przedmotem referatu jest ukazane rozumena wykorzystywana znormalzowanej skal stannowej przez nauczycel, sądzę, że najlepszym obrazem śwadomośc nauczycelskej w tym zakrese będze właśne prezentacja tej częśc ch raportu, która zawera nteresujące nas zagadnene. Oto fragment raportu z częśc humanstycznej egzamnu próbnego: WYNIKI UCZNIÓW NA ZNORMALIZOWANEJ 9. STOPNIOWEJ SKALI STANINOWEJ Uczeń, otrzymując wynk punktowy tzw. surowy wynk testu nemal zawsze zastanawa sę, jak ten wynk odneść do wynków nnych ucznów, gdze ten wynk znajduje sę na pewnej skal. Wynk podany w postac surowej, np. 28 punktów na 50 możlwych do uzyskana ne nformuje uczna, jak on jest dobry w stosunku do nnych ucznów. Tabela 3. Wynk ucznów w częśc humanstycznej na skal stannowej Procent Ilość Stanny Ilość ucznów Kategora wynku ucznów punktów 1 4% 3 0 10 najnższy 2 7% 6 11 13 bardzo nsk 3 12% 12 15 19 nsk 4 17% 14 20 25 nżej średn 5 20% 18 26 31 średn 6 17% 12 32 36 wyżej średn 7 12% 12 37 40 wysok 8 7% 6 41 43 bardzo wysok 9 4% 3 44 50 najwyższy Jednym ze sposobów nformowana ucznów o pozome ch wynku jest normalzacja wynków wszystkch badanych ucznów w MG 1. Proces normalzacj polega na uporządkowanu wynków rosnąco według lczby uzyskanych punktów, a następne pogrupowanu ch w dzewęć ponumerowanych klas. Tak węc lczbe punktów uzyskanej przez danego uczna przyporządkowujemy wynk znormalzowany numer stanana na skal dzewęcopunktowej wraz z opsem dydaktycznym. Każdy uczeń, który zna swoja lczbę punktów uzyskaną na egzamne próbnym może w ponższej 405
Jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... tabel odnaleźć przypsany mu Stann, czyl nformację, jak wysok jest jego wynk w odnesenu do nnych ucznów. 20 5 15 O 10 - Z3 O *(/) O 5-0 IHI m I n 8 I I I 1 g mw I 2 3 4 5 6 Stanny Rysunek 3. Rozkład wynków ucznów na skal stannowej GH Tabela 4. Wynk ucznów na skal stannowej 7 standard I GH I 1 I W 8 9 Procent Stanny Ilość ucznów Ilość punktów Kategora wynku ucznów 1 4% 4 6 7 najnższy 2 1% 7 8 9 bardzo nsk 3 12% 12 10 11 nsk 4 17% 11 12 13 nżej średn 5 20% 18 14 16 średn 6 17% 13 17 18 wyżej średn 7 12% 10 19 20 wysok 8 7% 9 21 22 bardzo wysok 9 4% 2 23 24 najwyższy 20 *o 1u o m 10 - g; O m P O O p 0 - Ul I II : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Stanny Rysunek 4. Rozkład wynków na skal stannowej standard I GH f 406
Barbara HANKUS, Anna STELMACH Tabela 5. Wynk ucznów na skal stannowej standard IIGH Procent Stanny Ilość ucznów Ilość punktów Kategora wynku ucznów 1 4% 4 0 1 najnższy 2 7% 7 2 4 bardzo nsk 3 12% 11 5 8 nsk 4 17% 14 9 11 nżej średn 5 20% 17 12 15 średn 6 17% 16 16 18 wyżej średn 7 12% 10 19 20 wysok 8 7% 6 21 23 bardzo wysok 9 4% 2 24 25 najwyższy 20 1 1 5 c N g 10 *t> ' O r- (/) 5 T m I a T S 0 1 T * 1 I I 1 2 3 4 5 6 7 8 Stanny Rysunek 5. Rozkład wynków na skal stannowej standard II GH m mh r: m g Tabela.6. Lczebnośc występowana poszczególnych wynków Część humanstyczna Razem część humanstyczna wynk standard I Standard II n % 0 2 1 2 2 2 3 2 4 3 5 4 6 1 2 1 1,16 7 3 2 8 3 3 9 4 5 1 1,16 10 8 3 1 1,16 11 4 5 1 1,16 12 2 1 2 2,33 407
Jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... Część humanstyczna Razem część humanstyczna wynk standard I Standard II n % 13 9 5 3 3,49 14 7 3 15 8 7 2 2,33 16 3 10 2 2,33 17 7 2 2 2,33 18 6 4 2 2,33 19 1 5 4 4,65 20 9. 5 3 3,49 21 6 2 3 3,49 22 3 2 2 2,33 23 1 2 4 4,65 24 1 1 1 1,16 25 1 1,16 26 4 4,65 27 3 3,49 28 2 2,33 29 6 6,98 30 1 1,16 31 2 2,33 32 2 2,33 33 5 5,81 34 1 1,16 35 1 1,16 36 3 3,49 37 5 5,81 38 3 3,49 39 0,00 40 4 4,65 41 3 3,49 42 2 2,33 43 1 1,16 44 1 1,16 408
Barbara HANKUS, Anna STELMACH Część humanstyczna Razem część humanstyczna wynk standard I Standard II n % 45 1 1,16 46 1 1,16 47 48 49 50 Tworzene rozkładu wynków jest pracochłonne, jednak późnej służy rzetelnemu przekazanu nformacj o wynkach oraz ch częstotlwośc dla całego egzamnu, ale także dla poszczególnych standardów co było wdoczne w prezentowanym wyżej fragmence raportu. WYKORZYSTANIE SKALI STANINOWEJ W PROCESIE INDYWIDUALIZACJI NAUCZANIA Skala stannowa pozwala rangować wynk ucznów, tworząc dzewęcopunktowe przedzały ukazujące pozom kompetencj od najnższych do najwyższych. W ten sposób można grupować ucznów, których wynk znalazły sę w poszczególnych Stannach w celu opracowana systemu dzałań dydaktyczno-wychowawczych pod kątem podnoszena doskonalena ch umejętnośc. Analzę poszczególnych Stannów dla lepszego objaśnena pozomu opanowana przez ucznów umejętnośc wyznaczonych standardam zaproponowała T. Chrostowska z CKE 2. Właśne egzamn próbny w MG1 stał sę okazją by zbadać pozom umejętnośc ucznów w poszczególnych Stannach nadać m nową jakość nformacj szczegółowej o kompetencjach nekompetencjach naszych gmnazjalstów. Przykładem może być opracowane mocnych słabych stron ucznów znajdujących sę w Stanne I, V, VII, a węc stnnów przypsanych najnższym, średnm wysokm kompetencjom. W Stanne 1 znalazły sę wynk trzech ucznów, w Stanne 5 wynk 18 ucznów, zaś w Stanne 7 wynk 12 wychowanków. M T.Chrostowska, Wykorzystane skal stannowej do komentowana wynków egzamnu gmnazjalnego w:dwa rodzaje ocenana szkolnego. Ocenane wewnątrzszkolne zewnętrzne a jakość pracy szkoły. Materały konferencyjne VIII konferencj z cyklu Dagnostyka Edukacyjna, Katowce 2002. 409
Jak skala Stannówa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... s c3 Q. (0 O NO 12 10 8 6 4 2 0 Rysunek 6. Wynk testu ANALIZA KOMPETENCJI STANIN 1 g łjpspj gglpś ' mm Sl IPP Pffl fellws 2 Ucznowe Ifffl %ś& 3 łatwo ś c czynnk ół Wsp 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 T[ m [ rrrtn ntrrn m rrrrnrn rrrrrrr 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 Numer zadana Rysunek 7. Łatwość zadana WNIOSKI STANDARD I MOCNE STRONY: > odczytywane ntencj podmotu lrycznego, > dostrzegane jego postawy wobec śwata wartośc, > wskazywane autora, przywołując kontekst lterack, > odczytywane wymowy fragmentu tekstu, > rozpoznawane sformułowań zgodnych z wymową fragmentu tekstu, > odczytywane symbolcznych znaczeń wskazanego elementu plastycznego, > wyszukwane nformacj z mapy. 410
Barbara HANKUS, Anna STELMACH STANDARD I SŁABE STRONY: > odczytywane ntencj podmotu lrycznego, > dostrzegane jego postawy wobec śwata wartośc, > wskazywana autora, przywołując kontekst lterack, > odczytywane wymowy fragmentu tekstu, > rozpoznawane sformułowań zgodnych z wymową fragmentu tekstu, > odczytywane symbolcznych znaczeń wskazanego elementu plastycznego, > wyszukwane nformacj z mapy. STANDARD II MOCNYCH STRON BRAK Ucznowe znajdujący sę w Stanne 1 ne posedl umejętnośc zawartych w standardze II tzn. Tworzene własnego tekstu (zaproszene, rozprawka). Wynk testu łatwość zadań w Stanne 5. 32 Wynk testu punkt ó w Lczba 30 29 28 27 26 25 24 1 1 1 1 23 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Ucznowe łatwo ś c czynnk ół Wsp 1,2 0 0 0,8 0 0,6 0 0,4 0 0,2 Łatwość zadań 0 u, 0,0 o 1 3 5 7 9 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 4 4 4 4 1 3 5 7 9 1 3 5 7 9 1 3 5 7 9 1 3 5 7 Numer zadana 411
412 Jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... WNIOSKI STANDARD I MOCNE STRONY: > dostrzegane postawy podmotu lrycznego wobec śwata wartośc, > odczytywane symbolcznych znaczeń wskazanego elementu plastycznego, > odczytywane wymowy fragmentu tekstu, > wyszukwane nformacj na zadany temat w tekśce źródłowym, > wskazywane autora, > przywołując kontekst lterack, odczytywane ntencj podmotu lrycznego, > wskazywane wyrazów o znaczenu przecwstawnym, > odnajdywane metaforycznych określeń w tekśce publcystycznym, > rozpoznawane sformułowań zgodnych z wymowa fragmentu tekstu, > określane cechy pojęca na podstawe tekstu. STANDARD I SŁABE STRONY: > wskazywane zdana zbudowanego według podanego schematu, > rozpoznawane środka stylstycznego we wskazanym fragmence tekstu, > określane ntencj podmotu lrycznego, > dostrzegane środków wyrazu charakterystycznych dla wskazanego dzeła lterackego, > wskazywane przyczyny wydarzena hstorycznego na podstawe nformacj z mapy własnej wedzy, podawane wydarzena, odwołując sę do kontekstu hstorycznego, > odczytywane wyrażena o charakterze metaforycznym, > przywołując kontekst hstoryczny wskazywane funkcj środka językowego w źródle hstorycznym, > znajomość ftazeologzmów typowych dla języka polskego, > formułowane argumentów do tezy. STANDARD II MOCNE STRONY: > redagowane tekstu we fragmentach zgodnego z tematem, > prezentowane własnego stanowska wobec problemu, > formułowane co najmnej jednego argumentu, > poprawne wykorzystywane wedzy, > stosowane zasad kompozycj, > redagowane spójnego logczne uporządkowanego tekstu, > dostosowane stylu wypowedz do sytuacj komunkacyjnej, > przestrzegane zasad ortograf nterpunkcj w zaproszenu. STANDARD II SŁABE STRONY: > przestrzegane ortograf oraz zasad nterpunkcj w rozprawce, > poprawność językowa,
Barbara HANKUS, Anna STELMACH > trafne doberane nformacj, > redagowane tekstu na zadany temat, przestrzegając wymogów typowych dla zaproszena. Wynk testu łatwość zadań w Stanne 7. 1,20 4o 1,00 J2 1 0,60 O 0,80 Łatwość zadań I35 CL f 0,40-0,20 0,00 "r* ' - 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 Numer zadana - - 40.5 40 39.5 39 38,5. 38 S 37,5 N.9 37-1 36,5 36 35.5 Wynk testu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Ucznowe I 413
Jak skala stannowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... 414 WNIOSKI STANDARD I MOCNE STRONY: > odczytywane fragmentu tekstu, > odnajdywane metaforycznego określena pojęca w tekśce publcystycznym, > rozpoznawane sformułowań zgodnych z wymową fragmentu tekstu, > określane cech pojęca na podstawe fragmentu tekstu, > wyszukwane nformacj na wskazany temat w tekśce publcystycznym, > defnowane pojęca na podstawe nformacj z tekstu, > wskazywane wyrazów o znaczenu przecwstawnym, > rozpoznawane zdań zawerających fakty, > odczytywane ntencj podmotu lrycznego, > określane ntencj podmotu lrycznego, > dostrzegane postawy podmotu lrycznego wobec śwata wartośc, > wskazywane środka wyrazu służącego określonej funkcj, > odczytywane symbolcznego znaczena wskazanego elementu plastycznego, > wskazywane autora, przywołując kontekst, > wyszukwane nformacj z mapy, > wyszukwane nformacyjna wskazany temat w tekśce hstorycznym, > wyberane nformacj na zadany temat z tekstu źródłowego opsu bblografcznego, > formułowane argumentów do tezy, > przekształcane tekstu, pozbawając go charakteru metaforycznego. STANDARD I SŁABE STRONY: > wskazywane przyczyny wydarzena hstorycznego na podstawe nformacj z mapy własnej wedzy, > wskazywane funkcj środka językowego w źródle hstorycznym, > znajomość typowych frazeologzmów. STANDARD II MOCNE STRONY: > redagowane tekstu perswazyjnego na zadany temat, > redaguje tekst na zadany temat, przestrzegając wymogów typowych dla zaproszena, > dostosowuje wypowedź do sytuacj komunkacyjnej, > tworzy tekst spójny zwęzły, > psze poprawne pod względem językowym, > przestrzega zasad ortograf, > redaguje rozprawkę na zadany temat, > dostosowuje wypowedź do sytuacj komunkacyjnej, > prezentuje własne stanowsko wobec problemu, > formułuje co najmnej jeden argument, > podsumowuje rozważana,
Barbara HANKUS, Anna STELMACH > poprawne wykorzystuje wedzę, > stosuje zasady typowe dla kompozycj rozprawk, > redaguje tekst spójny, > redaguje tekst lotne uporządkowany dostosowuje styl do sytuacj komunkacyjnej. STANDARD II SŁABE STRONY: > znajomość zasad ortograf oraz nterpunkcj, > poprawność językowa. Analza umejętnośc ucznów w poszczególnych Stannach pozwolła określć, jake kompetencje zostały opanowane a jake należy ćwczyć doskonalć. Interesująca staje sę obserwacja przyrostu wedzy kompetencj ucznów np. w zakrese zadań standardu II, który jest dla ucznów najtrudnejszy( tworzene). Łatwo zaobserwować, że ucznowe ze stannu 1 ne opanowal żadnej z wymaganych umejętnośc ten standard jest dla nch najtrudnejszy. Z kole ucznowe osągający Stann 5 w tym samym standardze wykazal sę dobrym opanowane ośmu kompetencj, a nskm pozomem czterech. W Stanne 7 znalazły sę wynk tych ucznów, którzy wykazal sę wysokm umejętnoścam, dlatego tylko dwe kompetencje pozostały m do wydoskonalena, a manowce stosowane zasad ortografcznych nterpunkcyjnych. ZAKOŃCZENIE Skala stannowa jest bardzo dobrym sposobem nformowana o wynkach egzamnów donosłych powszednch, pozwala na porównywane welu elementów, daje obraz pozomu umejętnośc uczna na tle klasy szkoły, umożlwa merzene jakośc pracy szkoły w zakrese efektów nauczana. Jest dobrze rozumana przez nauczycel, ucznów rodzców. Jej tworzene, a późnej analzowane pod kątem opanowanych przez ucznów umejętnośc jest pracochłonne wymaga rzetelnośc oraz samozaparca nauczycel, którzy podejmują sę tego zadana. Wypsane braku umejętnośc ucznów w poszczególnych Stannach to dopero rozpoznane, które ma posłużyć stworzenu dzałań naprawczych. Każdy Stann grupuje ucznów z różnych zespołów klasowych, węc, aby praca dydaktyczna autentyczne korygowała nedoskonałośc w kompetencjach ucznowskch ćwczena musałaby sę odbywać w postac zajęć wyrównawczych, pozalekcyjnych, które obejmowałyby różne grupy stannowe ucznów. W rzeczywstośc szkolnej, kedy różn nauczycele uczą tego samego przedmotu, może to być trudne, poneważ znane jest zjawsko uczęszczana na zajęca tzw. wyrównawcze do swojego nauczycela przedmotu. Młodzeż raczej obawa sę kontaktów z nnym, neznanym m nauczycelam. Tak węc być może w określonych sytuacjach należy pozostać przy nterpretacj wynków na skal stannowej, a późnej Radze Pedagogcznej przedstawć najtrudnejsze zadana o najnższym współczynnku łatwośc. Wtedy w zespołach przedmotowych mogą zostać opracowane roczne plany naprawcze, a każdy nauczycel może skorygować swoją dotychczasową pracę włączyć sę w podnoszene jakośc nauczana 415
Jak skala sta?lnowa stosowana w raportach OKE w Jaworzne jest przyjmowana... szkoły co przypeczętuje podjęcem stosownej uchwały na konferencj rozpoczynającej np. rok szkolny. LITERATURA Chrostowska T., (2002), Wykorzystane skal stannowej do komentowana wynków egzamnu gmnazjalnego. Dwa rodzaje ocenana szkolnego. Ocenane wewnątrzszkolne zewnętrzne a jakość pracy szkoły, Materały konferencyjne VIII konferencj z cyklu Dagnostyka Edukacyjna, Katowce. Nemerko B., (1999), Pomar wynków kształcena, WSP, Warszawa. 416