Zkłd Elektronlzy Elektrohem tedr Chem Neorgnznej Anltyznej Unwersytet Łódzk l.tmk 9-403 Łódź Dr Pweł rzyzmonk Łódź mrze 04
P wykłd Wstę - sensory z detekją otenjometryzną Elektrody Rodzje membrn Potenjł n grny dwóh fz ekłyh Potenjł membrnowy (otnjł Donnn) Potenjł membrny jonoselektywnej Elektrody z membrn jontową embrny z jonoform
Wstę - sensory z detekją otenjometryzną Potenjometr - metod olegją n omrze sły elektromotoryznej (SE) odowedno zbdownego ognw glwnznego w którym jedn elektrod ełn rolę elektrody odnesen o stłym otenjle drg rolę elektrody wskźnkowej której otenjł jest zleżny od stężen nlt. Sensory z detekją otenjometryzną ognw glwnzne któryh bdow gwrntje zleżność wrtoś SE od ktywnoś nlt. 3
Elektrody Elektrody I rodzj Elektrody II rodzj Elektrody III rodzj Elektrody red_ox Elektrody tlenkowe Elektrody jonoslektywne Równne Nerst E E 0 z ox red SE (sł elektromotoryzn) Elektrod roztwór Elektrod SE =E -E Elektrod roztwór A roztwór Elektrod SE =E -E A -E 4
Rodzje membrn Przegrody embrny ółrzeszze embrny jonoselektywne embrny jontowe embrny z jonoform 5
Potenjł n grny dwóh fz ekłyh roztwór membrn roztwór d x= x= J L L dx x d dx j z J t z d z dx j 0 t z j x Równne Henderson L z z d x Dl elektrolt symetryznego z + =-z - =z L t t Równne Lews-Srgent Przydek wsóego kton L 6
Potenjł n grny dwóh fz ekłyh roztwór membrn roztwór d x= x= Równne Henderson L z z Równne Lews-Srgent L Przykłdy zmerzonyh oblzonyh wrtoś otenjłów L Roztwór Roztwór L (dośw.) [mv] L (teor.) [mv] 0. HCl 0. CL -6.78-8.5 0. Cl 0. NCl -6.4-4.86 0. NCl 0. NH 4 Cl 4. 4.8 0.0 HCl 0.0 Cl -5.73-7.48 0.0 Cl 0.0 NCl -5.65-4.54 7
Potenjł membrnowy (otnjł Donnn) roztwór XCl () HCl ( ) membrn roztwór HCl ( ) xhcl ~( ) ~ () HCl HCl H + +x H + -x Cl - + +x Cl - -x ~ ~ T T z z 0 0 0 HCl () HCl HCl 0 HCl H Cl () () () () Cl H Cl H x x () () () () Cl H Cl H x () HCl Równne Donnn D x 8
Potenjł membrny jonoselektywnej roztwór + - + - - + - + - + - - + - + - + - x= membrn roztwór - - - - - - - + + + + + + + + + - - - - - - - wyrz Donnn d x= + - + - - + - + - + - - + - + - + - D L D. x x wyrz Henderson D t t x 4 4 4 4 D L D. x x x x x x x x x 9
0 Elektrody z membrn jontową membrn roztwór roztwór x= x= d dx d dx d J + ( ) + ( ) + ( ) + ( ) + ( ) + ( ) D D + (woy) + (zwązny) + (woy) + (zwązny) 0 J J dx d dx d J Równne Nkolskego-Esenmn gdze:
Elektrody z membrn jontową Równne Nkolskego-Esenmn gdze: Stł selektywnoś membrny Jeśl jest dż b k = onst. gdze: Elektrod z membrną stłą Jeśl jest mł b k = onst. Elektrod z membrną ekłą
Elektrody z membrn jontową Elektrod szk Równne Nkolskego-Esenmn E E E E 0 0 H H H N N łąd sodowy E H H N H N
Elektrody z membrn jontową Elektrod florkow ze stłą membrną Elektrod hlorosrebrow w roztworze CL okryt membrną zbdowną z ojedynzego krysztł flork tn (L 3 ) domeszkownego jonm ero. L 3 L +3 + 3 - Równne Nkolskego-Esenmn E E 0 OH OH E E 0 Dl H<7 Przykłdy mntryzj sensorów otenjometryznyh 3
embrny z jonoform jonofor tworząy knł jonofor ty nośnkowego Zsd dzłn jonofor nośnkowego 4
embrny z jonoform Eter koronowy jonofor syntetyzny. Wlnomyyn zwązek ohodzen ntrego yklzny olgoetyd. Jonofor nonowy Cl -. 5
Ltertr. Z. rzózk W. Wróblewsk Sensory hemzne Ofyn Wydwnz Poltehnk WrszwskejW-w 999.. Pr. zborow od red Z.rzózk nrryzj w nltye Ofyn Wydwnz Poltehnk Wrszwskej W-w 005. J. Jnt Prnles of Cheml Sensors Srnger wyd. 009 3. P. Gründler Cheml Sensors An Introdton for Sentsts nd Engneers Srnger 007 4. P. N. rtlett (ed.) oeletrohemetry fndmentls exermentl tehnes nd ltons Wlley & Sons 008. 5. W. Szzenk etody Instrmente w nlze hemznej PWN W-w 00. 6. A.J.rd G.Inzelt.Sholz Eletroheml Dtonry Srnger008 6
Dzękje z wgę 7