WYBRANE TECHNIKI ELEKTROANALITYCZNE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WYBRANE TECHNIKI ELEKTROANALITYCZNE"

Transkrypt

1 WYBRANE TECHNIKI ELEKTROANALITYCZNE seminarium dr inż. Piotr Konieczka, mgr inż. Agnieszka Kuczyńska Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska

2 Techniki elektroanalityczne: 1.pomiar wielkości elektrycznej Y; Y=f(a) 2.ważne miejsce w analizie chemicznej 3.niskie koszty aparatury 4.wygoda pomiaru zmiennych elektrycznych 5.wysoka czułość, dokładność i precyzja 6.łatwość automatyzacji i komputeryzacji

3 Techniki elektroanalityczne -podział: 1. potencjometryczne -potencjał elektrody = f(a) a. bezpośrednie b. miareczkowanie 2. elektrolityczne - wydzielanie składnika na elektrodzie a. elektrograwimetria b. elektroliza wewnętrzna 3. kulometryczne -pomiar ładunku do utleniana lub redukcji a. analitu - kulometria bezpośrednia b. titranta - miareczkowanie poza tym podział na: a. potencjostatyczne b. amperostatyczne

4 Techniki elektroanalityczne -podział: 4. woltamperostatyczne - I = f(e, ewentualnie t) a. polarografia b. woltamperometria inwersyjna c. amperometria 5. konduktometryczne -przewodnictwo, pojemność a. konduktometria b. miareczkowanie konduktometryczne c. miareczkowanie oscylometryczne

5 Techniki elektroanalityczne: potencjometria konduktometria kulometria

6 Jest to technika analityczna wykorzystująca zależność stężenia (a właściwie aktywności) jonu od wartości zmierzonego potencjału siły elektromotorycznej. Zależność ta opisywana jest równaniem Nernsta: E = E o + R T ln a utl n F a red

7 Każdy pomiar potecjometryczny - pomiar siły elektromotorycznej za pomocą ogniwa zbudowanego z dwóch elektrod: 1. Elektrody pomiarowej - potencjał zależy od stężenia (aktywności) oznaczanego jonu; 2. Elektrody odniesienia - możliwie stały, łatwo odtwarzalny potencjał; prosta konstrukcja;

8 Podział elektrod 1. elektrody pierwszego rodzaju - odwracalne względem kationu i względem anionu - np.: srebrowa Ag Ag +, 2. elektrody drugiego rodzaju - odwracalne względem wspólnego anionu - np.: kalomelowa Hg Hg 2 Cl 2 (s) KCl, chlorosrebrowa Ag AgCl(s) KCl, 3. elektrody trzeciego rodzaju - odwracalne względem wspólnego kationu np.: Pb PbCO 3 CaCO 3 Ca 2+, 4. elektrody redox np.: chinhydrynowa, 5. elektrody membranowe np.: elektrody jonoselektywne, elektroda szklana.

9 elektrody pierwszego rodzaju - odwracalne względem kationu i względem anionu metaliczna Me e - e - [ ] z + Me aq ( ) Me Me z + ( s ) ( aq ) z + Me + z e Me ( aq ) ( s )

10 elektrody pierwszego rodzaju - odwracalne względem kationu i względem anionu gazowa - wodorowa H 2, p=1013 hpa [ ] + H aq ( ) 1 mol/dm 3 Pt H ( ) + Pt H 2 H ( aq ) ( ) 2H ( ) 2e g aq

11 elektrody pierwszego rodzaju - odwracalne względem kationu i względem anionu gazowa - np. chlorkowa X 2, p=1013 hpa [ ] X ( aq ) 1 mol/dm 3 Pt ( ) Pt X 2 X ( aq ) + e X aq X ( g ) ( )

12 elektrody drugiego rodzaju - odwracalne względem wspólnego anionu e - Me MeX X ( s ) ( aq ) Me e - e - [ ] X MeX ( aq ) MeX + e Me + X aq ( s ) ( )

13 elektrody trzeciego rodzaju - odwracalne względem wspólnego kationu e - e - e - e - Me MeX Me(2)X [ ] z + (2 Me ) aq ( ) Me MeX Me( 2) X Me( 2) z + ( s ) ( aq )

14 elektrody redox e - e - Me Utl 1, Red 1 ( s ) ( aq ) ( aq ) Me Utl 1(aq) Red 1(aq) Utl + z e Red 1 1 ( aq ) ( aq )

15 Elektrody jonoselektywne

16 Elektrody jonoselektywne

17 Techniki analityczne z zastosowaniem elektrod jonoselektywnych. Istnieje wiele metod wzorcowania i obliczeń, które można stosować podczas prac z elektrodami jonoselektywnymi. Do najważniejszych z nich należą: potencjometria bezpośrednia; metoda jednokrotnego dodatku wzorca; metoda dwukrotnego dodatku wzorca; metoda ekstrapolacyjna Grana; metoda roztworów ograniczających; miareczkowanie potencjometryczne;

18 Potencjometria bezpośrednia Metoda polega na odczycie wartości stężenia badanych jonów bezpośrednio z krzywej wzorcowej. Oznaczanie za pomocą liniowej stężeniowej krzywej wzorcowej, wykorzystujące rozcieńczenie odpowiednim roztworem kondycjonującym, obejmuje duży dynamiczny zakres stężeń (zazwyczaj od 4 do 6 rzędów wielkości) z niezmienną względną dokładnością. Metoda jest prosta w wykonaniu i całkowicie umożliwia, w nieobecności zakłóceń pierwszego rodzaju, oznaczanie z błędem około ± 2 % dla jonów jednowartościowych i ± 4 % dla jonów dwuwartościowych.

19 Metoda jednokrotnego dodatku wzorca Podstawą tej metody jest wnioskowanie o początkowym stężeniu oznaczanego jonu w odmierzonej ilości roztworu próbki na podstawie zmian SEM po dodaniu równie dokładnie odmierzonej ilości roztworu wzorcowego tego jonu. W opracowaniu wzoru obliczeniowego wychodzi się z empirycznej postaci równania Nernsta: E = ± log( c E o S f 1 x x ) gdzie: c x -nieznane stężenie oznaczanego jonu w próbce; f x -współczynnik aktywności oznaczanego jonu w próbce;

20 Po dodaniu określonej ilości roztworu wzorcowego i wzroście stężenia oznaczanego jonu o Δc SEM ogniwa wyniesie: E = ± log[( c Δc ) E o S f * 2 x x Jeżeli ilość dodanego roztworu wzorcowego, a tym samym Δc, będzie na tyle mała aby nie spowodować większej zmiany całkowitej siły jonowej badanego roztworu to wówczas f x = f x*. W praktyce stężenie roztworu wzorcowego oznaczanych jonów dobiera się tak, aby nastąpiła zmiana SEM o około 30 mv (w przypadku gdy w wyniku reakcji elektrodowej wymieniany jest 1 elektron). Oprócz tego E o pozostaje stałe i znosi się przy tworzeniu różnicy E 1 - E 2. Otrzymuje się następujące równanie z jedną niewiadomą: ΔE = E 1 E 2 = + c S log x c + x Δc ]

21 Po uwzględnieniu dodanej objętości V w (efekt rozcieńczenia) roztworu wzorcowego o stężeniu c w do objętości V p roztworu próbki otrzymuje się ostateczny wzór: c x c V = w w ( V + V ) 10 Δ E / S p w V p W metodzie tej niezbędna jest znajomość nachylenia charakterystyki elektrody S. Uzyskuje się ją przed rozpoczęciem serii pomiarów ze stężeniowej krzywej wzorcowej. Dokładność tej metody wynosi około 2%.

22 Metoda dwukrotnego dodatku wzorca Do wyprowadzenia wzoru obliczeniowego wychodzi się ponownie z równania Nernsta. Po zanurzeniu pomiarowej elektrody jonoselektywnej i elektrody odniesienia w roztworze próbki o nieznanym stężeniu c x oznaczanego składnika SEM ogniwa można opisać następującym równaniem: o E = E ± S 1 log Następnie do roztworu próbki dodaje się dokładnie odmierzoną ilość roztworu wzorcowego oznaczanego jonu. Przez zwiększenie stężenia roztworu badanego o Δc zmienia się SEM ogniwa pomiarowego i otrzymujemy: o E = E ± S log( c + Δc ) 2 x c x

23 Następnie wprowadza się taką samą ilość oznaczanego jonu do roztworu próbki. SEM ogniwa pomiarowego można opisać równaniem: ) 2 log( 3 c c S E E x o Δ + ± = gdy E o = const, wtedy dla obu wywołanych zmian SEM otrzymuje się: Δ + = = Δ x x c c c S E E E log Δ + = = Δ x x c c c S E E E 2 log 3 1 2

24 Po podzieleniu ΔE 2 przez ΔE 1 uzyskuje się: ΔE ΔE 2 1 = c log c log x x + 2Δc c x + Δc c x W równaniu skraca się stały czynnik S. Równocześnie uzyskuje się teraz w jednym równaniu z jedną niewiadomą potrzebne powiązanie zmiany SEM z odpowiadającą jej zmianą stężenia. Ponieważ rozwiązanie tego równania względem c x jest skomplikowane, w celu wyznaczenia wartości c x stosuje się metodę graficzną wykorzystującą podstawy teoretyczne metody ekstrapolacyjnej Grana.

25 Naturalnie w metodzie tej, ze względu na dwukrotne dodawanie wzorca, trzeba szczególnie przestrzegać wymienionych już przy zwykłej metodzie środków ostrożności (stała siła jonowa). Ponieważ nachylenie charakterystyki elektrody wywzorcowane jest w obrębie względnie wąskiego zakresu stężeń (2Δc), metodę tę można stosować również w zakresie, w którym charakterystyka jest zakrzywiona. Stanowi to zaletę przy wykonywaniu prac w pobliżu granicy wykrywalności.

26 Metoda ekstrapolacyjna Grana Gran podał sposób określania stężenia oznaczanych jonów, wyrażonych jako objętość dodawanego wzorca, przez ekstrapolację zlinearyzowanej krzywej wzorcowej. Metoda Grana wywodzi się stąd, że otrzymuje się liniową krzywą wzorcową, gdy na osi rzędnych nanosi się wyrażenie (V p +V w ) 10 ΔE/S, a na osi odciętych objętość dodawanego wzorca. Ponieważ jon, który ma być oznaczany jest wykazywany przez elektrodę, a także dodawany w roztworze wzorcowym, mamy tu do czynienia z metodą wielokrotnego dodatku wzorca. Ilość dodanego roztworu wzorcowego dobiera się tak, aby nastąpiła zmiana SEM o około 7 mv przy pojedynczym dodatku. Dzięki większej liczbie punktów pomiarowych (około 10) i ekstrapolacji można osiągnąć dużą dokładność.

27 Na podstawie uzyskanych wyników sporządza się wykres w celu wyznaczenia stężenia oznaczanego jonu. Objętość roztworu wzorcowego

28 Ponieważ wyznaczone w ten sposób stężenie oznaczanego jonu wyrażone jest jako objętość dodawanego wzorca (V x ), przeliczamy ją na jednostki stężenia według zależności: gdzie: c x = c w V V p c x -stężenie oznaczanego jonu w próbce; c w -stężenie dodawanego wzorca; V p -początkowa objętość roztworu próbki; V x -objętość dodawanego wzorca odczytana z wykresu. x Uzyskany wynik (c x ) zależy od kąta nachylenia wykreślonej prostej. Teoretycznie prosta ta powinna przecinać oś rzędnych w punkcie V p. Zaobserwowano, że nawet minimalne różnice w wartości wyrazu wolnego (w równaniu opisującym uzyskaną prostą) a wartością V p wpływają w istotny sposób na dokładność oznaczenia tą metodą.

29 Metoda roztworów ograniczających Metoda ta polega na wyborze dwóch roztworów ograniczających, które muszą spełniać następujący warunek: sygnał dla próbki musi się "znajdować" pomiędzy sygnałami dla wzorców. Stężenie oznaczanego jonu wyznaczamy na podstawie zależności: gdzie: E E wz 1 wz 1 E E p wz 2 = log log ( c ) log( c ) wz 1 ( c ) log( c ) wz 1 p wz 2 E wz1 -potencjał dla roztworu ograniczającego 1; E wz2 -potencjał dla roztworu ograniczającego 2; E p -potencjał dla roztworu próbki; c wz1 -stężenie w roztworze ograniczającym 1; c wz2 -stężenie w roztworze ograniczającym 2; c p -stężenie w próbce.

30 Metoda roztworów ograniczających 160 E w1 E p E w ,5 2 2,5 3 3,5 ln(c w2) ln(c p ) ln(c w1 )

31 Metoda roztworów ograniczających E w1 E p E w Wynik oblicza się po 0 przekształceniu zależności: ,5 2 2,5 3 3,5 ln(c w2) ln(c p ) ln(c w1 ) E E w 1 w 1 E E p w 2 = ln ln ( C ) ln( C ) w 1 ( C ) ln( C ) w 1 p w 2 ln ( C ) = ln( C ) p w 1 ( ln( C ) ln( C )) ( E E ) w 1 E w 1 w 2 E w 2 w 1 p lub E E p w 1 E E w 2 w 2 = ln ln ( C ) ln( C ) p ( C ) ln( C ) w 1 w 2 w 2 ln ( C ) = ln( C ) p w 2 + ( ln( C ) ln( C )) ( E E ) w 1 E w 1 w 2 E w 2 p w 2 Wynik końcowy jest tym dokładniejszy, im różnica stężeń analitu w próbkach wzorcowych jest mniejsza.

32 Miareczkowanie potencjometryczne Pomiar różnicy potencjałów między elektrodą wskaźnikową i elektrodą odniesienia po dodaniu każdej porcji titranta. Elektroda wskaźnikowa - czuła na zmianę stężenia jonu oznaczanego, jon titranta lub jon reagenta. Wyznaczanie PK: -metoda środkowej - metoda pierwszej pochodnej - metoda drugiej pochodnej -metoda Hahna

33 Miareczkowanie potencjometryczne Charakterystyka -duża szybkość -mała dokładność - brak wskaźników PK - prostota wykonania - łatwość automatyzacji

34 Przykład Oznaczano stężenie fluorków w moczu stosując metodę potencjometryczną z wykorzystaniem fluorkowej elektrody jonoselektywnej. Pomiar wykonano stosując 4 techniki analizy ilościowej: - potencjometrię bezpośrednią; - metodę roztworów ograniczających; - metodę dodatku wzorca; - metodę ekstrapolacyjną Grana. Przygotowanie próbki: Do 20 cm 3 próbki moczu dodano 20 cm 3 roztworu buforu TISAB.

35 Metoda krzywej wzorcowej. Sporządzono 9 roztworów wzorcowych, w których dokonano pomiarów potencjału (do roztworów wzorcowych dodawano roztworu TISAB, a stężenia podano po uwzględnieniu rozcieńczenia 1:1). Uzyskane wyniki zestawiono w tabeli: stężenie F - [mol dm -3 ] potencjał [mv] , ,5 2, , , ,9 2, , , , ,0

36 Dla tak uzyskanych wyników pomiarów sporządzono wykres zależności E=f(log c): potencjał [mv] Z krzywej wzorcowej wyznaczono parametry badanej elektrody: log (c) nachylenie charakterystyki (S): 58,46 mv zakres liniowy stężeń: mol/dm 3

37 Dla badanej próbki moczu uzyskano wartość potencjału E p = 2,3 mv. Odczytana dla tej wartości potencjału wartość log(c) wynosi -4,21; stąd zaś obliczona wartość stężenia F - w badanym roztworze liczymy... 6, mol/dm 3 co po uwzględnieniu rozcieńczenia próbki moczu da wartość stężenia jonu F - w moczu równą liczymy... 1, mol/dm 3, czyli 2,34 mg/dm potencjał [mv] nachylenie charakterystyki (S): 58,46 mv zakres liniowy stężeń: mol/dm log (c)

38 Metoda roztworów ograniczających Sygnał dla próbki jest sygnałem pomiędzy roztworami o stężeniach: c 1 = mol/dm 3 E 1 = 7,0 mv log c 1 = -4,3 c 2 = mol/dm 3 E 2 = -51,8 mv log c 2 = -3,3 stężenie w próbce obliczamy ze wzoru: E 1 E p logc ( ) 1 logc p = logc 1 logc 2 E E gdzie E p = 2,3 mv liczymy... obliczamy stąd wartość logc p = -4,22 stąd zaś obliczona wartość stężenia F - w badanym roztworze liczymy , mol/dm 3 co po uwzględnieniu rozcieńczeniapróbkimoczudawartość stężenia jonu F - w moczu równą: liczymy... 1, mol/dm 3,czyli2,29 mg/dm 3 2

39 Metoda dodatku wzorca Dokonano pomiaru potencjału w próbce E p1 = 2,3 mv; następnie do próbki dodano 0,5 cm 3 roztworu fluorków o stężeniu 0,010 mol/dm 3 i zmierzono ponownie wartość potencjału E p2 = -26,3 mv. Stężenie w próbce obliczono rozwiązując następujący układ równań: gdzie: liczymy... E p1 = E o - S log c p E p2 = E o - S log ((40 c p +0,5 c wz )/(40+0,5)) S - nachylenie charakterystyki elektrody = 58,46 mv

40 odejmując równania stronami otrzymujemy: E p1 - E p2 = S log((40 c p +0,5 c wz )/(40,5 c p ) (2,3 -(-26,3))/58,46 = log((40 c p +0,5 0,01)/(40,5 c p )) stąd po rozwiązaniu względem c p otrzymujemy liczymy... c p = 5, mol/dm 3 co po uwzględnieniu rozcieńczenia próbki moczu da wartość stężenia jonu F- w moczu równą 1, mol/dm 3, czyli 2,24 mg/dm 3

41 Metoda ekstrapolacyjna Grana Dokonano pomiaru potencjału w próbce E 1 = 2,3 mv Następnie do próbki dodano 0,5 cm 3 roztworu fluorków o stężeniu 0,010 mol/dm 3 i zmierzono ponownie wartość potencjału E 2 = -26,3 mv Z kolei dodano ponownie 0,5 cm 3 tego samego roztworu wzorcowego i zmierzono wartość potencjału E 3 = - 39,8 mv Czynność te powtórzono jeszcze dwa razy uzyskując wartości potencjałów E 4 = -47,9 mv E 5 = -53,9 mv

42 Dla tak uzyskanych danych sporządzono wykres zależności: (V p +V wz ) 10 ΔE/S = f(v wz ) (Vp+Vwz) 10 Δ E/S , Vwz [cm3]

43 Odczytana z wykresu wartość V' wz = 0,233 cm 3 jest wartością stężenia fluorków w próbce wyrażoną w jednostkach objętości wzorca. Zatem aby obliczyć stężenie fluorków w próbce należy skorzystać z zależności: liczymy... c p = (c wz V' wz )/V p c p = (0,01 0,233)/40 = 5, mol/dm 3 co po uwzględnieniu rozcieńczenia próbki moczu da wartość stężenia jonu F - w moczu równą 1, mol/dm 3 czyli 2,21 mg/dm 3

44 Otrzymane wyniki potencjometria bezpośrednia 1, mol/dm 3 2,34 mg /dm 3 metoda roztworów ograniczających 1, mol/dm 3 2,29 mg/dm 3 metoda dodatku wzorca 1, mol/dm 3 2,24 mg/dm 3 metoda ekstrapolacyjna Grana 1, mol/dm 3 2,21 mg/dm 3 średnia 1, mol/dm 3 2,27 mg/dm 3 CV = RSD 100% CV = 2,5 %

45 Konduktometria Polega na pomiarze przewodnictwa elektrycznego lub oporu roztworu znajdującego się między dwiema elektrodami obojętnymi w warunkach stosowania napięcia zmiennego. χ = f(skład, stężenie)

46 Konduktometria Konduktometria bezpośrednia - metoda nieselektywna stosowana gdy: - przewodnictwo jest wystarczającym źródłem informacji; - selektywność jest zbędna (do reaktora doprowadzany jest jeden składnik); - selektywność można uzyskać w inny sposób;

47 Konduktometria Miareczkowanie konduktometryczne: χ=f(v t ) -punkt końcowy miareczkowania wyznaczany na podstawie krzywych; - w trakcie miareczkowania mierzy się zmianę przewodnictwa (nie jest konieczna znajomość stałej naczyńka, musi być zachowana stała odległość między elektrodami i ich powierzchnia); -można je stosować, gdy istnieje możliwość obserwowania zmian przewodnictwa (wyznaczenie PK); - zastosowanie w miareczkowaniach alkacymetrycznym, strąceniowym;

48 Konduktometria Miareczkowanie konduktometryczne: χ=f(v t ) -stężenie jonu oznaczanego musi być wystarczająco duże w stosunku do innych jonów obecnych w roztworze; -nie jest metodą selektywną; -zaletą jest uzyskiwanie dokładnych wyników oznaczeń przy dużych rozcieńczeniach; - zaleta - oznaczanie nawet bardzo słabych kwasów;

49 Konduktometria

50 Konduktometria

51 Kulometria Metoda analizy elektrochemicznej, w której masę oznaczanej substancji określa się na podstawie zmierzonego ładunku elektrycznego potrzebnego do zmiany stopnia utlenienia oznaczanej substancji.

52 Kulometria Wykorzystanie praw Faradaya: 1 o Masa produktu elektrolizy jest proporcjonalna do ilości przepłyniętego ładunku. gdzie: m = k Q = k I dt k równoważnik elektrochemiczny; t czas; 2 o Ładunek potrzebny do wydzielenia 1 mola elektronów jest równy stałej Faradaya (F = C). M gdzie: k = n M masa molowa; n liczba elektronów; F

53 Kulometria Wykorzystanie praw Faradaya: 1 o + 2 o m = M n Q F

54 Kulometria Kulometria bezpośrednia mierzony jest ładunek, zużywany na zmianę stopnia utlenienia oznaczanego analitu - oznaczanie substancji elektrochemicznie aktywnych (pomiar Q). Miareczkowanie kulometryczne mierzony jest ładunek zużywany na wygenerowanie titranta -(ilość obliczona z Q), który następnie reaguje z analitem.

55 Kulometria Warunki stosowania metod kulometrycznych 100% wydajność prądowa reakcji elektrochemicznej; dokładne określenie ładunku; możliwość wyznaczenia punktu końcowego reakcji elektrochemicznej; Miareczkowanie kulometryczne: Potencjostatyczne -stały potencjał elektrody Amperostatyczne -stałe natężenie prądu

56 Kulometria Miareczkowanie kulometryczne: Zalety metoda bezpośrednia; miareczkowanie roztworów barwnych, nieklarownych; precyzyjne dozowanie titranta; możliwość miareczkowania titrantami nietrwałymi;

57 Kulometria Miareczkowanie kulometryczne: Wady -konieczność wyznaczenia PK; wizualnie (skrobia w jodometrii); potencjometrycznie; spektrofotometrycznie; amperometrycznie;

58 Kulometria Przykład W jaki sposób oznaczyć HCl stosując technikę miareczkowania kulometrycznego? HCl + H 2 O H 3 O + + Cl - Oznaczać możemy albo zawartość jonów H 3 O + albo jonów Cl - 1. Oznaczanie jonów H 3 O + reakcja zobojętniania wytwarzanie jonów OH - 2. Oznaczanie jonów Cl - reakcja strącania wytwarzanie jonów Ag +

59 Kulometria Jakie zastosować elektrody? 1. wytwarzanie jonów OH - np.: reakcja redukcji wody 2 H 2 O + 2 e - 2 OH - + H 2 Jaka elektroda????? Oczywiście katoda z materiału nieulegającemu reakcji np.: Pt

60 Kulometria Jakie zastosować elektrody? 2. wytwarzanie jonów Ag + np.: reakcja utlenienia Ag Ag - e - Ag + Jaka elektroda????? Oczywiście anoda z Ag

61 Kulometria K(-) Pt A(+) Ag KBr OH - Ag + H 3 O + Cl -

62 Kulometria Wyznaczenie PK??? dodatek wskaźnika np.: oranż metylowy (?) -jaka jest precyzja dozowania titranta w przypadku miareczkowania kulometrycznego??? Załóżmy, że ładunek możemy zmierzyć z dokładnością do 1 mc.

63 Kulometria Jaka ilość (masa) HCl odpowiada tej ilości ładunku? m = M Q n F = 3 36,5[ g / mol ] 1 10 [ C ] 1[1 / mol ] 96500[ C ] liczymy... m = 0, [ g ] = 378[ ng ]!!!!!!! Wskaźnik wizualny przy takiej precyzji dozowania titranta nie ma sensu

64 Kulometria Miareczkujemy HCl jako kwas Układ mocny kwas mocna zasada w PR ph = 7 Do określenia PK miareczkowania zastosować można technikę potencjometryczną - kontrola potencjału miareczkowanie do zadanego potencjału ustawionego na roztwór buforowy o ph = 7

65 Kulometria K(-) Pt A(+) Ag

Metody Badań Składu Chemicznego

Metody Badań Składu Chemicznego Metody Badań Składu Chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa (NIESTACJONARNE) Ćwiczenie 5: Pomiary SEM ogniwa - miareczkowanie potencjometryczne. Pomiary

Bardziej szczegółowo

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia,

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia, Potencjometria Potencjometria instrumentalna metoda analityczna, wykorzystująca zaleŝność pomiędzy potencjałem elektrody wzorcowej, a aktywnością jonów lub cząstek w badanym roztworze (elektrody wskaźnikowej).

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA

ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA 1. Oznaczanie słabych kwasów w sokach i syropach owocowych metodą miareczkowania konduktometrycznego Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie zawartości słabych kwasów w sokach

Bardziej szczegółowo

A4.05 Instrukcja wykonania ćwiczenia

A4.05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego A4.05 nstrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie współczynników aktywności soli trudno rozpuszczalnej metodą pomiaru rozpuszczalności Zakres zagadnień obowiązujących

Bardziej szczegółowo

Podział metod elektrochemicznych

Podział metod elektrochemicznych Podział metod elektrochemicznych 1. potencjometryczne mierzymy potencjał elektrody, który jest funkcją aktywności analitu(ów) w roztworze 1. potencjometria bezpośrednia 2. miareczkowanie potencjometryczne

Bardziej szczegółowo

Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej

Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej opracowanie: dr Jadwiga Zawada Cel ćwiczenia: poznanie podstaw teoretycznych i praktycznych metody

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA DO KOLOKWIUM

WYMAGANIA DO KOLOKWIUM Aktualizacja 1 X 2016r. ĆWICZENIE 1 Absorpcjometria. Jednoczesne oznaczanie Cr 3+ i Mn 2+ w próbce. 1. Podział metod optycznych (długości fal, mechanizm powstawania widma, nomenklatura itp.), 2. Mechanizm

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu

Ćwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu Ćwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu Potencjometria Klasyczne miareczkowanie od miareczkowania potencjometrycznego różni się

Bardziej szczegółowo

Przewodnictwo elektrolitów (7)

Przewodnictwo elektrolitów (7) Przewodnictwo elektrolitów (7) Rezystancja (opór bierny) dana jest wzorem (II prawo Ohma): R = U i 1 = κ l s U l = κ 1 i s i s U = j = κ = κ l E Chem. Fiz. TCH II/14 1 Wyznaczanie liczb przenoszenia (1)

Bardziej szczegółowo

Oznaczanie zawartości wody

Oznaczanie zawartości wody Oznaczanie zawartości wody metodą Karla-Fischera mgr inż. Monika Śmiełowska Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska 1. Dlaczego oznaczamy zawartość wody? 2. Rodzaje wody w próbkach.

Bardziej szczegółowo

Oznaczanie zawartości fluorków w naparze herbacianym z wykorzystaniem potencjometrii bezpośredniej

Oznaczanie zawartości fluorków w naparze herbacianym z wykorzystaniem potencjometrii bezpośredniej Oznaczanie zawartości fluorków w naparze herbacianym z wykorzystaniem potencjometrii bezpośredniej Celem tego ćwiczenia laboratoryjnego jest zbadanie zawartości jonów fluorkowych w naparach herbacianych

Bardziej szczegółowo

Oznaczanie zawartości wody metodą Karla-Fischera

Oznaczanie zawartości wody metodą Karla-Fischera Oznaczanie zawartości wody metodą Karla-Fischera Dr inż. Piotr Konieczka, mgr inż. Anna Naganowska-Nowak Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska 1. Dlaczego oznaczamy zawartość

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia 1

Podstawowe pojęcia 1 Tomasz Lubera Półogniwo Podstawowe pojęcia 1 układ złożony z min. dwóch faz pozostających ze sobą w kontakcie, w którym w wyniku zachodzących procesów utleniania lub redukcji ustala się stan równowagi,

Bardziej szczegółowo

Przewodnictwo elektrolitów (7)

Przewodnictwo elektrolitów (7) Przewodnictwo elektrolitów (7) Rezystancja (opór bierny) dana jest wzorem (II prawo Ohma): U R = i 1 = κ l s U l = κ 1 i s i s U = j = κ = κ E l Chem. Fiz. TCH II/14 1 Gęstość prądu ważna wielkość w elektrochemii

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ

POLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ WARTOŚĆ ph ROZTWORÓW WODNYCH WSTĘP 1. Wartość ph wody i roztworów Woda dysocjuje na jon wodorowy i wodorotlenowy: H 2 O H + + OH (1) Stała równowagi tej reakcji, K D : wyraża się wzorem: K D = + [ Η ][

Bardziej szczegółowo

Metody badań fizykochemicznych w inżynierii środowiska. Wykład na kierunku IŚ studia III stopnia 8.10.2010 Ewa Regulska

Metody badań fizykochemicznych w inżynierii środowiska. Wykład na kierunku IŚ studia III stopnia 8.10.2010 Ewa Regulska Metody badań fizykochemicznych w inżynierii środowiska Wykład na kierunku IŚ studia III stopnia 8.10.2010 Ewa Regulska 1 ANALIZA ILOŚCIOWA KLASYCZNA Analiza objętościowa (miareczkowa) - alkacymetria -

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA PRZEDMIOT: KOROZJA I OCHRONA PRZED KOROZJĄ ĆWICZENIA LABORATORYJNE Temat ćwiczenia: OGNIWA GALWANICZNE Cel

Bardziej szczegółowo

TŻ Wykład 9-10 I 2018

TŻ Wykład 9-10 I 2018 TŻ Wykład 9-10 I 2018 Witold Bekas SGGW Elementy elektrochemii Wiele metod analitycznych stosowanych w analityce żywnościowej wykorzystuje metody elektrochemiczne. Podział metod elektrochemicznych: Prąd

Bardziej szczegółowo

K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Sn, Pb, H, Cu, Ag, Hg, Pt, Au

K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Sn, Pb, H, Cu, Ag, Hg, Pt, Au WSTĘP DO ELEKTROCHEMII (opracowanie dr Katarzyna Makyła-Juzak Elektrochemia jest działem chemii fizycznej, który zajmuje się zarówno reakcjami chemicznymi stanowiącymi źródło prądu elektrycznego (ogniwa

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania

Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a Zadania I prawo Faraday a Masa substancji wydzielonej na elektrodach podczas elektrolizy jest proporcjonalna do natężenia prądu i czasu trwania elektrolizy q

Bardziej szczegółowo

Chemia analityczna. Redoksymetria. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Chemia analityczna. Redoksymetria. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia analityczna Redoksymetria Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Miareczkowanie redoksymetryczne Oksydymetria - miareczkowanie reduktora utleniaczem (częstsze - utleniacz nie

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA. Tabela wyników pomiaru

Wyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA. Tabela wyników pomiaru Wyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną. Zakres wymaganych

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E 6. Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach

Ć W I C Z E N I E 6. Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach HYDROMETALURGIA METALI NIEŻELAZNYCH 1 Ć W I C Z E N I E 6 Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach WPROWADZENIE ażdej elektrodzie, na której przebiega reakcja elektrochemiczna typu: x Ox + ze y Red (6.1)

Bardziej szczegółowo

10. OGNIWA GALWANICZNE

10. OGNIWA GALWANICZNE 10. OGNIWA GALWANICZNE Zagadnienia teoretyczne Teoria powstawania potencjału, czynniki wpływające na wielkość potencjału elektrod metalowych. Wzór Nernsta. Potencjał normalny elektrody, rodzaje elektrod

Bardziej szczegółowo

10. OGNIWA GALWANICZNE

10. OGNIWA GALWANICZNE 10. OGNIWA GALWANICZNE Zagadnienia teoretyczne Teoria powstawania potencjału, czynniki wpływające na wielkość potencjału elektrod metalowych. Wzór Nernsta. Potencjał normalny elektrody, rodzaje elektrod

Bardziej szczegółowo

(1) Przewodnictwo roztworów elektrolitów

(1) Przewodnictwo roztworów elektrolitów (1) Przewodnictwo roztworów elektrolitów 1. Naczyńko konduktometryczne napełnione 0,1 mol. dm -3 roztworem KCl w temp. 298 K ma opór 420 Ω. Przewodnictwo właściwe 0,1 mol. dm -3 roztworu KCl w tej temp.

Bardziej szczegółowo

ANALIZA MIARECZKOWA. ALKACYMERIA

ANALIZA MIARECZKOWA. ALKACYMERIA Grażyna Gryglewicz ANALIZA MIARECZKOWA. ALKACYMERIA l. Wiadomości ogólne Analiza miareczkowa jest jedną z ważniejszych metod analizy ilościowej. Metody analizy miareczkowej polegają na oznaczeniu ilości

Bardziej szczegółowo

Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne

Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne I. Elektroda, półogniwo, ogniowo Elektroda przewodnik elektryczny (blaszka metalowa lub pręcik grafitowy) który ma być zanurzony w roztworze elektrolitu

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE DO ANALIZY INSTRUMENTALNEJ POTENCJOMETRIA

WPROWADZENIE DO ANALIZY INSTRUMENTALNEJ POTENCJOMETRIA WPROWADZENIE DO ANALIZY INSTRUMENTALNEJ POTENCJOMETRIA Metody potencjometryczne wykorzystują zależność między stężeniem (a ściślej aktywnością) oznaczanego jonu w roztworze i potencjałem elektrycznym odpowiedniej

Bardziej szczegółowo

Podstawy elektrochemii

Podstawy elektrochemii Podstawy elektrochemii Elektrochemia bada procesy zachodzące na granicy elektrolit - elektroda Elektrony można wyciągnąć z elektrody bądź budując celkę elektrochemiczną, bądź dodając akceptor (np. kwas).

Bardziej szczegółowo

ELEKTROGRAWIMETRIA. Zalety: - nie trzeba strącać, płukać, sączyć i ważyć; - osad czystszy. Wady: mnożnik analityczny F = 1.

ELEKTROGRAWIMETRIA. Zalety: - nie trzeba strącać, płukać, sączyć i ważyć; - osad czystszy. Wady: mnożnik analityczny F = 1. Zasada oznaczania polega na wydzieleniu analitu w procesie elektrolizy w postaci osadu na elektrodzie roboczej (katodzie lub anodzie) i wagowe oznaczenie masy osadu z przyrostu masy elektrody Zalety: -

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO

WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO 10 WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowych zagadnień teorii dysocjacji elektrolitycznej i problemów związanych z właściwościami kwasów i zasad oraz

Bardziej szczegółowo

TEMAT ĆWICZENIA: KULOMETRIA JAKO METODA ABSOLUTNA-MIARECZKOWANIE KULOMETRYCZNE

TEMAT ĆWICZENIA: KULOMETRIA JAKO METODA ABSOLUTNA-MIARECZKOWANIE KULOMETRYCZNE PROBLEMATYKA: Ilościowa analiza bezkalibracyjna TEMAT ĆWICZENIA: KULOMETRIA JAKO METODA ABSOLUTNA-MIARECZKOWANIE KULOMETRYCZNE METODA: Kulometria WPROWADZENIE Metody instrumentalne analizy wykorzystują

Bardziej szczegółowo

Fizykochemiczne podstawy elektrochemicznych metod analizy

Fizykochemiczne podstawy elektrochemicznych metod analizy Fizykochemiczne podstawy elektrochemicznych metod analizy Robert Piech Elektroanalityczne metody analizy stanowią liczną grupę metod instrumentalnych, przydatnych szczególnie w analizie próbek ciekłych

Bardziej szczegółowo

JAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE

JAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE 1 JAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE Precyzja Dr hab. inż. Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/1 80-95 GDAŃSK e-mail: kaczor@chem.pg.gda.pl

Bardziej szczegółowo

wykład 6 elektorochemia

wykład 6 elektorochemia elektorochemia Ogniwa elektrochemiczne Ogniwo elektrochemiczne składa się z dwóch elektrod będących w kontakcie z elektrolitem, który może być roztworem, cieczą lub ciałem stałym. Elektrolit wraz z zanurzona

Bardziej szczegółowo

KALIBRACJA BEZ TAJEMNIC

KALIBRACJA BEZ TAJEMNIC KALIBRACJA BEZ TAJEMNIC 1 Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska e-mail: piotr.konieczka@pg.gda.pl 2 S w S x C x -? C w 3 Sygnał wyjściowy detektora funkcja

Bardziej szczegółowo

Miareczkowanie kulometryczne

Miareczkowanie kulometryczne KULOMETRIA Oznaczanie reduktorów metodą miareczkowania kulometrycznego amperostatycznego Dr Dorota Gugała-Fekner, Zakład Chemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnej, Wydział Chemii UMCS w Lublinie Materiały

Bardziej szczegółowo

NOWOCZESNE TECHNIKI BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ. Beata Grabowska, pok. 84A, Ip

NOWOCZESNE TECHNIKI BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ. Beata Grabowska, pok. 84A, Ip NOWOCZESNE TECHNIKI BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Beata Grabowska, pok. 84A, Ip http://home.agh.edu.pl/~graboska/ Metody elektrochemiczne Metody elektrochemiczne Zalecane przez IUPAC metody elektroanalityczne

Bardziej szczegółowo

CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 2

CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 2 CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 2 PODSTAWY CHEMICZNEJ ANALIZY ILOŚCIOWEJ OZNACZANIE STĘŻENIA WODOROTLENKU SODU METODĄ MIARECZKOWANIA ALKACYMETRYCZNEGO WSTĘP TEORETYCZNY Analiza ilościowa Analiza ilościowa

Bardziej szczegółowo

KALIBRACJA. ważny etap procedury analitycznej. Dr hab. inż. Piotr KONIECZKA

KALIBRACJA. ważny etap procedury analitycznej. Dr hab. inż. Piotr KONIECZKA KALIBRAJA ważny etap procedury analitycznej 1 Dr hab. inż. Piotr KONIEZKA Katedra hemii Analitycznej Wydział hemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/12 8-233 GDAŃK e-mail: piotr.konieczka@pg.gda.pl

Bardziej szczegółowo

KONDUKTOMETRIA. Konduktometria. Przewodnictwo elektrolityczne. Przewodnictwo elektrolityczne zaleŝy od:

KONDUKTOMETRIA. Konduktometria. Przewodnictwo elektrolityczne. Przewodnictwo elektrolityczne zaleŝy od: KONDUKTOMETRIA Konduktometria Metoda elektroanalityczna oparta na pomiarze przewodnictwa elektrolitycznego, którego wartość ulega zmianie wraz ze zmianą stęŝenia jonów zawartych w roztworze. Przewodnictwo

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ. Ćwiczenie 2 Temat: Potencjometria bezpośrednia i pośrednia (miareczkowanie potencjometryczne) POTENCJOMETRIA

ELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ. Ćwiczenie 2 Temat: Potencjometria bezpośrednia i pośrednia (miareczkowanie potencjometryczne) POTENCJOMETRIA ELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ Ćwiczenie 2 Temat: Potencjometria bezpośrednia i pośrednia (miareczkowanie potencjometryczne) POTENCJOMETRIA Metody potencjometryczne wykorzystują zależność między stężeniem

Bardziej szczegółowo

cyklicznej woltamperometrii

cyklicznej woltamperometrii 17. Badanie właściwości oksydacyjno-redukcyjnych kompleksów żelaza metodą cyklicznej woltamperometrii Jedną z częściej stosowanych w badaniach związków kompleksowych technik jest cykliczna woltamperometria.

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie parametrów równania Tafela w katodowym wydzielaniu metali na elektrodzie platynowej

Wyznaczanie parametrów równania Tafela w katodowym wydzielaniu metali na elektrodzie platynowej Ćwiczenie 2. Wyznaczanie parametrów równania Tafela w katodowym wydzielaniu metali na elektrodzie platynowej 1. Przygotowanie do wykonania ćwiczenia. 1.1. Włączyć zasilacz potencjostatu i nastawić go na

Bardziej szczegółowo

Akademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe

Akademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe Ogniwo paliwowe 1. Zagadnienia elektroliza, prawo Faraday a, pierwiastki galwaniczne, ogniwo paliwowe 2. Opis Główną częścią ogniwa paliwowego PEM (Proton Exchange Membrane) jest membrana złożona z katody

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska

Inżynieria Środowiska ROZTWORY BUFOROWE Roztworami buforowymi nazywamy takie roztwory, w których stężenie jonów wodorowych nie ulega większym zmianom ani pod wpływem rozcieńczania wodą, ani pod wpływem dodatku nieznacznych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 5 AN Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej.

Ćwiczenie 5 AN Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej. Ćwiczenie 5 AN Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej. 1. Metoda potencjometryczna Układy do badań potencjometrycznych składają się z dwóch zasadniczych

Bardziej szczegółowo

Pytania przykładowe na kolokwium zaliczeniowe z Podstaw Elektrochemii i Korozji

Pytania przykładowe na kolokwium zaliczeniowe z Podstaw Elektrochemii i Korozji Pytania przykładowe na kolokwium zaliczeniowe z Podstaw Elektrochemii i Korozji Kolokwium obejmuje zakres materiału z wykładów oraz konwersatorium. Pytania na kolokwium mogą się różnić od pytań przedstawionych

Bardziej szczegółowo

ODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ

ODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ ODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wprowadzenie 1.1. Odczyn wody Odczyn roztworu określa stężenie,

Bardziej szczegółowo

IX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017. ETAP II r. Godz

IX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017. ETAP II r. Godz KOPKCh IX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017 ETAP II 17.12.2016 r. Godz. 10.30-12.30 Uwaga! Masy molowe pierwiastków i związków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Płytkę Zn zanurzono do

Bardziej szczegółowo

BIOTECHNOLOGIA. Materiały do ćwiczeń rachunkowych z chemii fizycznej kinetyka chemiczna, 2014/15

BIOTECHNOLOGIA. Materiały do ćwiczeń rachunkowych z chemii fizycznej kinetyka chemiczna, 2014/15 Zadanie 1. BIOTECHNOLOGIA Materiały do ćwiczeń rachunkowych z chemii fizycznej kinetyka chemiczna, 014/15 W temperaturze 18 o C oporność naczyńka do pomiaru przewodności napełnionego 0,0 M wodnym roztworem

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 13 WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE POTENCJOMETRYCZNYCH CZUJNIKÓW GAZOWYCH

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 13 WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE POTENCJOMETRYCZNYCH CZUJNIKÓW GAZOWYCH AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 13 WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE POTENCJOMETRYCZNYCH CZUJNIKÓW GAZOWYCH Występowanie dwutlenku węgla w atmosferze i powolny wzrost jego stęŝenia jest główną

Bardziej szczegółowo

ELEKTROCHEMIA ZAKŁAD CHEMII MEDYCZNEJ POMORSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

ELEKTROCHEMIA ZAKŁAD CHEMII MEDYCZNEJ POMORSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY ELEKTROCHEMIA ZAKŁAD CHEMII MEDYCZNEJ POMORSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Co to jest elektrochemia? Dział chemii fizycznej zajmujący się procesami jakie zachodzą w roztworze elektrolitu, związanymi: 1. z powstawaniem

Bardziej szczegółowo

Porównanie precyzji i dokładności dwóch metod oznaczania stężenia HCl

Porównanie precyzji i dokładności dwóch metod oznaczania stężenia HCl Porównanie precyzji i dokładności dwóch metod oznaczania stężenia HCl Metoda 1: Oznaczanie stężenia HCl metodą miareczkowania potencjometrycznego (strąceniowe) Wyposażenie: - miernik potencjału 1 szt.

Bardziej szczegółowo

Miareczkowanie potencjometryczne

Miareczkowanie potencjometryczne Miareczkowanie potencjometryczne Miareczkowanie potencjometryczne polega na mierzeniu za pomocą pehametru zmian ph zachodzących w badanym roztworze pod wpływem dodawania do niego mol ściśle odmierzonych

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stałej i stopnia dysocjacji kwasu octowego i chlorooctowego

Wyznaczanie stałej i stopnia dysocjacji kwasu octowego i chlorooctowego Wyznaczanie stałej i stopnia dysocjacji kwasu octowego i chlorooctowego (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest: 1) wyznaczenie stałych dysocjacji K a dwóch słabych kwasów: octowego CH 3

Bardziej szczegółowo

Analiza ilościowa ustalenie składu ilościowego badanego materiału. Można ją prowadzić: metodami chemicznymi - metody wagowe - metody miareczkowe

Analiza ilościowa ustalenie składu ilościowego badanego materiału. Można ją prowadzić: metodami chemicznymi - metody wagowe - metody miareczkowe ANALIZA ILOŚCIOWA Analiza ilościowa ustalenie składu ilościowego badanego materiału. Można ją prowadzić: metodami chemicznymi - metody wagowe - metody miareczkowe analiza klasyczna metodami fizycznymi

Bardziej szczegółowo

Miareczkowanie potencjometryczne Na 2 CO 3 roztworem HCl

Miareczkowanie potencjometryczne Na 2 CO 3 roztworem HCl Miareczkowanie potencjometryczne Na 2 CO 3 roztworem HCl (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości Na 2 CO 3 w próbce (w gramach) drogą potencjometrycznego otrzymanej

Bardziej szczegółowo

OCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIARÓW PRZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOROTLENKU SODU METODĄ MIARECZKOWANIA KONDUKTOMETRYCZNEGO

OCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIARÓW PRZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOROTLENKU SODU METODĄ MIARECZKOWANIA KONDUKTOMETRYCZNEGO OCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIAÓW PZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOOTLENKU SODU METODĄ MIAECZKOWANIA KONDUKTOMETYCZNEGO Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 13 Przewodnictwo roztworów elektrolitów. Konduktometria nanotechnologia II rok 1

WYKŁAD 13 Przewodnictwo roztworów elektrolitów. Konduktometria nanotechnologia II rok 1 WYKŁAD 13 Przewodnictwo roztworów elektrolitów. Konduktometria 2013-06-03 nanotechnologia II rok 1 Przewodnictwo elektrolitów Skąd wiadomo, że w roztworach wodnych elektrolitów istnieją jony? Eksperymenty

Bardziej szczegółowo

KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI

KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI 6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego

Bardziej szczegółowo

ANALIZA INSTRUMENTALNA

ANALIZA INSTRUMENTALNA ANALIZA INSTRUMENTALNA TECHNOLOGIA CHEMICZNA STUDIA NIESTACJONARNE Sala 522 ul. Piotrowo 3 Studenci podzieleni są na cztery zespoły laboratoryjne. Zjazd 5 przeznaczony jest na ewentualne poprawy! Możliwe

Bardziej szczegółowo

Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami.

Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami. Ćwiczenie nr 1: Reakcje redoks Autorki: Katarzyna Kazimierczuk, Anna Dołęga 1. WSTĘP Reakcje redoks polegają na przenoszeniu (wymianie) elektronów pomiędzy atomami. Utlenianie jest to utrata elektronów,

Bardziej szczegółowo

3. Ogniwa galwaniczne i ich podział (ogniwa chemiczne i stężeniowe). 5. Zasada i sposoby pomiaru siły elektromotorycznej ogniwa (metoda kompensacyjna

3. Ogniwa galwaniczne i ich podział (ogniwa chemiczne i stężeniowe). 5. Zasada i sposoby pomiaru siły elektromotorycznej ogniwa (metoda kompensacyjna Potencjometria 1. Zasada oznaczenia potencjometrycznego. 2. Pojęcie elektrody. 3. Ogniwa galwaniczne i ich podział (ogniwa chemiczne i stężeniowe). 4. Siła elektromotoryczna ogniwa. 5. Zasada i sposoby

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia elektroliza. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1

Elektrochemia elektroliza. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1 Elektrochemia elektroliza Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1 ELEKTROLIZA POLARYZACJA ELEKTROD Charakterystyka prądowo-napięciowa elektrolizy i sposób określenia napięcia rozkładu Wykład z Chemii Fizycznej

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali

Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Wymagane wiadomości Podstawy korozji elektrochemicznej, wykresy E-pH. Wprowadzenie Główną przyczyną zniszczeń materiałów metalicznych

Bardziej szczegółowo

Spis treści CZĘŚĆ I. PROCES ANALITYCZNY 15. Wykaz skrótów i symboli używanych w książce... 11

Spis treści CZĘŚĆ I. PROCES ANALITYCZNY 15. Wykaz skrótów i symboli używanych w książce... 11 Spis treści Wykaz skrótów i symboli używanych w książce... 11 CZĘŚĆ I. PROCES ANALITYCZNY 15 Rozdział 1. Przedmiot i zadania chemii analitycznej... 17 1.1. Podstawowe pojęcia z zakresu chemii analitycznej...

Bardziej szczegółowo

Oznaczanie kwasu fosforowego w Coca-Coli

Oznaczanie kwasu fosforowego w Coca-Coli Oznaczanie kwasu fosforowego w Coca-Coli Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. Miareczkowanie jest jedną z podstawowych czynności laboratoryjnych. Polega

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 13. ANALIZA INSTRUMENTALNA Miareczkowanie Potencjometryczne

ĆWICZENIE 13. ANALIZA INSTRUMENTALNA Miareczkowanie Potencjometryczne ĆWICZENIE 13 ANALIZA INSTRUMENTALNA Miareczkowanie Potencjometryczne Oznaczanie kwasu ortofosforowego w Coca-Coli za pomocą miareczkowania potencjometrycznego roztworem wodorotlenku sodu DZIAŁ: Potencjometria

Bardziej szczegółowo

POTENCJOMETRIA KONDUKTOMETRIA

POTENCJOMETRIA KONDUKTOMETRIA POTENCJOMETRIA 1. Zasada oznaczenia potencjometrycznego. 2. Pojęcie elektrody. 3. Ogniwa galwaniczne i ich podział (ogniwa chemiczne i stężeniowe). 4. Siła elektromotoryczna ogniwa. 5. Zasada i sposoby

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Elektrochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Elektrochemia Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Elektrochemia Dział chemii fizycznej zajmujący się procesami jakie zachodzą w roztworze elektrolitu, związanymi: 1. z powstawaniem potencjału

Bardziej szczegółowo

Schemat ogniwa:... Równanie reakcji:...

Schemat ogniwa:... Równanie reakcji:... Zadanie 1. Wykorzystując dane z szeregu elektrochemicznego metali napisz schemat ogniwa, w którym elektroda cynkowa pełni rolę anody. Zapisz równanie reakcji zachodzącej w półogniwie cynkowym. Schemat

Bardziej szczegółowo

POTENCJOMETRIA KONDUKTOMETRIA

POTENCJOMETRIA KONDUKTOMETRIA POTENCJOMETRIA 1. Zasada oznaczenia potencjometrycznego. 2. Pojęcie elektrody. 3. Ogniwa galwaniczne i ich podział (ogniwa chemiczne i stężeniowe). 4. Siła elektromotoryczna ogniwa. 5. Zasada i sposoby

Bardziej szczegółowo

ELEKTROCHEMIA. Podstawy

ELEKTROCHEMIA. Podstawy ELEKTROCHEMIA Podstawy 1 Reakcje przenoszenia Przenoszenie atomu HCl (g) + H 2 OCl - (aq) + H 3 O + (aq) Przenoszenie elektronu Cu (s) +2Ag + (aq) Cu 2+ (aq) +2Ag (s) utlenianie -2e - +2e - redukcja 3

Bardziej szczegółowo

ZAKRES MATERIAŁU Z ANALIZY INSTRUMENTALNEJ

ZAKRES MATERIAŁU Z ANALIZY INSTRUMENTALNEJ Strona1 ZAKRES MATERIAŁU Z ANALIZY INSTRUMENTALNEJ Kierunek: Chemia; Specjalizacja: Chemia w nauce i gospodarce" - studia niestacjonarne; I rok 2 stopień; rok akademicki 2015/2016 METODY ELEKTROCHEMICZNE

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z CHEMII FIZYCZNEJ POTENCJOMETRYCZNY POMIAR PH POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY. Agata Blacha-Grzechnik.

LABORATORIUM Z CHEMII FIZYCZNEJ POTENCJOMETRYCZNY POMIAR PH POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY. Agata Blacha-Grzechnik. POLITCHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHMICZNY KATDRA IZYKOCHMII I TCHNOLOGII POLIMRÓW POTNCJOMTRYCZNY POMIAR PH Prowadzący: Miejsce ćwiczenia: Agata Blacha-Grzechnik Katedra izykochemii i Technologii Polimerów,

Bardziej szczegółowo

6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity

6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity 6. ph i ELEKTROLITY 31 6. ph i elektrolity 6.1. Oblicz ph roztworu zawierającego 0,365 g HCl w 1,0 dm 3 roztworu. Odp 2,00 6.2. Oblicz ph 0,0050 molowego roztworu wodorotlenku baru (α = 1,00). Odp. 12,00

Bardziej szczegółowo

Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak)

Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak) Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak) 1. Właściwości roztworów buforowych Dodatek nieznacznej ilości mocnego kwasu lub mocnej zasady do czystej wody powoduje stosunkowo dużą

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z PODSTAW BIOFIZYKI ĆWICZENIE NR 4 1. CEL ĆWICZENIA

LABORATORIUM Z PODSTAW BIOFIZYKI ĆWICZENIE NR 4 1. CEL ĆWICZENIA 1. CEL ĆWICZENIA Pomiar potencjału dyfuzyjnego roztworów o różnych stężeniach jonów oddzielonych membranami: półprzepuszczalną i jonoselektywną w funkcji ich stężenia. Wykorzystanie równania Nernsta do

Bardziej szczegółowo

VII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2014/2015

VII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2014/2015 II Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2014/2015 ETAP I 12.11.2014 r. Godz. 10.00-12.00 KOPKCh Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 1. Który z podanych zestawów zawiera wyłącznie

Bardziej szczegółowo

RÓWNOWAGI REAKCJI KOMPLEKSOWANIA

RÓWNOWAGI REAKCJI KOMPLEKSOWANIA POLITECHNIK POZNŃSK ZKŁD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENI PRCOWNI CHEMII FIZYCZNEJ RÓWNOWGI REKCJI KOMPLEKSOWNI WSTĘP Ważną grupę reakcji chemicznych wykorzystywanych w chemii fizycznej i analitycznej stanowią

Bardziej szczegółowo

dla której jest spełniony warunek równowagi: [H + ] [X ] / [HX] = K

dla której jest spełniony warunek równowagi: [H + ] [X ] / [HX] = K RÓWNOWAGI W ROZTWORACH Szwedzki chemik Svante Arrhenius w 1887 roku jako pierwszy wykazał, że procesowi rozpuszczania wielu substancji towarzyszy dysocjacja, czyli rozpad cząsteczek na jony naładowane

Bardziej szczegółowo

TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI

TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI Ćwiczenie nr 7 TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami teorii procesów transportu nieelektrolitów przez błony.

Bardziej szczegółowo

Polarografia jest metodą elektroanalityczną, w której bada się zależność natężenia prądu płynącego przez badany roztwór w funkcji przyłożonego do

Polarografia jest metodą elektroanalityczną, w której bada się zależność natężenia prądu płynącego przez badany roztwór w funkcji przyłożonego do Polarografia Polarografia jest metodą elektroanalityczną, w której bada się zależność natężenia prądu płynącego przez badany roztwór w funkcji przyłożonego do elektrod napięcia lub w funkcji potencjału

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ

Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu

Bardziej szczegółowo

Metody badań składu chemicznego

Metody badań składu chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Metody badań składu chemicznego Ćwiczenie : Elektrochemiczna analiza śladów (woltamperometria) (Sprawozdanie drukować dwustronnie

Bardziej szczegółowo

Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII

Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII O G N I W A Zadanie 867 (2 pkt.) Wskaż procesy, jakie zachodzą podczas pracy ogniwa niklowo-srebrowego. Katoda Anoda Zadanie 868* (4 pkt.) W wodnym roztworze

Bardziej szczegółowo

Sem nr. 10. Elektrochemia układów równowagowych. Zastosowanie

Sem nr. 10. Elektrochemia układów równowagowych. Zastosowanie Sem nr. 10. lektrochemia układów równowaowych. Zastosowanie Potencjometryczne wyznaczanie ph a utl + νe a red Substrat produkt a-aktywność formy utlenionej, b-aktywnośc ormy zredukowanej = o RT νf ln a

Bardziej szczegółowo

Zakres wymagań z przedmiotu CHEMIA ANALITYCZNA dla II roku OML

Zakres wymagań z przedmiotu CHEMIA ANALITYCZNA dla II roku OML Zakres wymagań z przedmiotu CHEMIA ANALITYCZNA dla II roku OML Znajomości klasycznych metod analizy ilościowej: wagowej i objętościowej (redoksymetrii, alkacymetrii, argentometrii i kompleksometrii) Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do

Bardziej szczegółowo

Opracował dr inż. Tadeusz Janiak

Opracował dr inż. Tadeusz Janiak Opracował dr inż. Tadeusz Janiak 1 Uwagi dla wykonujących ilościowe oznaczanie metodami spektrofotometrycznymi 3. 3.1. Ilościowe oznaczanie w metodach spektrofotometrycznych Ilościowe określenie zawartości

Bardziej szczegółowo

I. Cel ćwiczenia. II. Zagadnienia wprowadzające

I. Cel ćwiczenia. II. Zagadnienia wprowadzające Ćwiczenie nr 38 ROZTWORY BUFOROWE I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie właściwości roztworu buforowego oraz wyznaczenie zależności pojemności buforowej od ph. II. Zagadnienia wprowadzające 1.

Bardziej szczegółowo

MA M + + A - K S, s M + + A - MA

MA M + + A - K S, s M + + A - MA ROZPUSZCZANIE OSADU MA M + + A - K S, s X + ; Y - M + ; A - H + L - (A - ; OH - ) jony obce jony wspólne protonowanie A - kompleksowanie M + STRĄCANIE OSADU M + + A - MA IS > K S czy się strąci? przy jakim

Bardziej szczegółowo

Spektrofotometria ( SPF I, SPF II ) Spektralna analiza emisyjna ( S ) Fotometria Płomieniowa ( FP )

Spektrofotometria ( SPF I, SPF II ) Spektralna analiza emisyjna ( S ) Fotometria Płomieniowa ( FP ) Spektrofotometria ( SPF I, SPF II ) 1. Rodzaje energii opisujące całkowity stan energetyczny cząsteczki. 2. Długości fal promieniowania elektromagnetycznego odpowiadające zakresom: UV, VIS i IR. 3. Energia

Bardziej szczegółowo

JAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE

JAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE JAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE 1 Granica wykrywalności i granica oznaczalności Dr inż. Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/12

Bardziej szczegółowo

Opracowanie wyników Aneks do instrukcji 1.Oznaczanie stałej i stopnia dysocjacji metodą kolorymetryczną

Opracowanie wyników Aneks do instrukcji 1.Oznaczanie stałej i stopnia dysocjacji metodą kolorymetryczną Opracowanie wyników Aneks do instrukcji 1.Oznaczanie stałej i stopnia dysocjacji metodą kolorymetryczną 1. Sporządzić wykres E = f(λ) dla 2 roztworów HCl i określić długość fali pomiarowej 2. Sporządzić

Bardziej szczegółowo

OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA

OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA 1 OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA PRZEMIANY CHEMICZNE POWODUJĄCE PRZEPŁYW PRĄDU ELEKTRYCZNEGO. PRZEMIANY CHEMICZNE WYWOŁANE PRZEPŁYWEM PRĄDU. 2 ELEKTROCHEMIA ELEKTROCHEMIA dział

Bardziej szczegółowo

Celem dwiczenia są ilościowe oznaczenia metodą miareczkowania konduktometrycznego.

Celem dwiczenia są ilościowe oznaczenia metodą miareczkowania konduktometrycznego. Konduktywność elektrolityczna [S/cm] 16. Objętościowe analizy ilościowe z konduktometryczną detekcją punktu koocowego Konduktometria jest metodą elektroanalityczną polegającą na pomiarze przewodnictwa

Bardziej szczegółowo