PL B1. UNIWERSYTET GDAŃSKI, Gdańsk, PL BUP 02/16

Podobne dokumenty
PL B1. Kwasy α-hydroksymetylofosfonowe pochodne 2-azanorbornanu i sposób ich wytwarzania. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL

STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ. In search of substrates and inhibitors of human cathepsin C. Design, chemical synthesis and biological studies

PL B1. UNIWERSYTET EKONOMICZNY W POZNANIU, Poznań, PL BUP 21/09. DARIA WIECZOREK, Poznań, PL RYSZARD ZIELIŃSKI, Poznań, PL

PL B1. UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU, Poznań, PL BUP 24/17

PL B1. Instytut Chemii Przemysłowej im.prof.ignacego Mościckiego,Warszawa,PL BUP 07/06

PL B1. Preparat o właściwościach przeciwutleniających oraz sposób otrzymywania tego preparatu. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL

PL B1. UNIWERSYTET EKONOMICZNY W POZNANIU, Poznań, PL BUP 26/15. RENATA DOBRUCKA, Poznań, PL JOLANTA DŁUGASZEWSKA, Poznań, PL

Sposób otrzymywania białek o właściwościach immunoregulatorowych. Przedmiotem wynalazku jest sposób otrzymywania fragmentów witellogeniny.

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

PL B1. Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Izotopów POLATOM,Świerk,PL BUP 12/05

PL B1. Sposób epoksydacji (1Z,5E,9E)-1,5,9-cyklododekatrienu do 1,2-epoksy-(5Z,9E)-5,9-cyklododekadienu

Fotochromowe kopolimery metakrylanu butylu zawierające pochodne 4-amino-N-(4-metylopirymidyn-2-ilo)benzenosulfonamidu i sposób ich otrzymywania

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, Kraków, PL BUP 03/06

PL B1. Sposób oznaczania stężenia koncentratu syntetycznego w świeżych emulsjach chłodząco-smarujących

Technika fluorescencyjnego oznaczania aktywności enzymów. Wstęp:

PL B1. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL BUP 17/11. RADOSŁAW ROSIK, Łódź, PL WUP 08/12. rzecz. pat. Ewa Kaczur-Kaczyńska

data ĆWICZENIE 7 DYSTRYBUCJA TKANKOWA AMIDOHYDROLAZ

PRZYKŁADOWE ZADANIA ORGANICZNE ZWIĄZKI ZAWIERAJĄCE AZOT

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, Kraków, PL BUP 21/10. MARCIN ŚRODA, Kraków, PL

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 11/11

PL B1. ECOFUEL SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Jelenia Góra, PL BUP 09/14

PL B1. Sposób otrzymywania mieszanki spożywczej z kiełków roślin zawierającej organiczne związki selenu

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 14/12

Sposób otrzymywania kompozytów tlenkowych CuO SiO 2 z odpadowych roztworów pogalwanicznych siarczanu (VI) miedzi (II) i krzemianu sodu

PL B1. Sposób zasilania silników wysokoprężnych mieszanką paliwa gazowego z olejem napędowym. KARŁYK ROMUALD, Tarnowo Podgórne, PL

Dr hab. Elżbieta Jankowska

Mechanizm działania buforów *

PL B1 (12) O P I S P A T E N T O W Y (19) P L (11) (13) B 1 A61K 9/20. (22) Data zgłoszenia:

Oznaczanie aktywności proteolitycznej trypsyny metodą Ansona

(54) (13) B1 PL B1 A61K 7/42. (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: PO LSK A (12) OPIS P A T E N T O W Y (19) P L (11)

Kit for rapid detection Legionella pneumophilla

PL B1. PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK SPÓŁKA AKCYJNA, Wrocław, PL BUP 09/13

ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II

Ćwiczenie 6 Aminokwasy

Synteza peptydów na nośniku stałym metodą Fmoc/tBu. Wprowadzenie

(54) Sposób wydzielania zanieczyszczeń organicznych z wody

CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową procedurą odsalania oczyszczanych preparatów enzymatycznych w procesie klasycznej filtracji żelowej.

PL B1. ADAPTRONICA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Łomianki, PL BUP 16/11

PL B1. Ciecze jonowe pochodne heksahydrotymolu oraz sposób wytwarzania cieczy jonowych pochodnych heksahydrotymolu

PL B BUP 14/16

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 07/17

Łódź Łódź, ul. Żeromskiego 116 Prof. dr hab. inż. Aleksandra Olma

PL B1. INSTYTUT MEDYCYNY DOŚWIADCZALNEJ I KLINICZNEJ IM. MIROSŁAWA MOSSAKOWSKIEGO POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Warszawa, PL

Synteza oligonukleotydów przy użyciu automatycznego syntezatora

21. Wstęp do chemii a-aminokwasów

PL B1. Sposób usuwania zanieczyszczeń z instalacji produkcyjnych zawierających membrany filtracyjne stosowane w przemyśle spożywczym

PL B1. Symetryczne czwartorzędowe sole imidazoliowe, pochodne achiralnego alkoholu monoterpenowego oraz sposób ich wytwarzania

Synteza peptydów na nośniku stałym metodą Fmoc/tBu. Wprowadzenie

Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1

EKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?

2.1. Charakterystyka badanego sorbentu oraz ekstrahentów

PL B1. Sposób i układ pomiaru całkowitego współczynnika odkształcenia THD sygnałów elektrycznych w systemach zasilających

PL B1. PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP, Warszawa, PL BUP 13/06. ZBIGNIEW BORKOWICZ, Wrocław, PL

(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) PL B1 WZÓR 1. (57) 1. Sposób wytwarzania nowych N-(triaryloraetylo)-1-amino-2-nitroalkanów

Metody badania ekspresji genów

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

PL B1. Sposób pobierania próbek materiałów sypkich i urządzenie do pobierania próbek materiałów sypkich

PL B1. Sposób otrzymywania nieorganicznego spoiwa odlewniczego na bazie szkła wodnego modyfikowanego nanocząstkami

Badanie uwalniania paracetamolu z tabletki. Mgr farm. Piotr Podsadni

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/IL02/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 19/15

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/US04/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

Współczesne metody chromatograficzne: Chromatografia cienkowarstwowa

PL B1. ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE, Szczecin, PL BUP 06/14

PL B1. GULAK JAN, Kielce, PL BUP 13/07. JAN GULAK, Kielce, PL WUP 12/10. rzecz. pat. Fietko-Basa Sylwia

KREW: 1. Oznaczenie stężenia Hb. Metoda cyjanmethemoglobinowa: Zasada metody:

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

1 ekwiwalent 1 ekwiwalent

PL B1. Proteza ścięgna zginacza palca ręki oraz zastosowanie protezy ścięgna zginacza palca ręki. GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY, Gdańsk, PL

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/DE03/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

3. Badanie kinetyki enzymów

46 i 47. Wstęp do chemii -aminokwasów

Przegląd budowy i funkcji białek

(62) Numer zgłoszenia, z którego nastąpiło wydzielenie:

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Oznaczanie aktywności - i β- amylazy słodu metodą kolorymetryczną

Oznaczanie aktywności proteolitycznej trypsyny Zajęcia 3-godzinne część A, zajęcia 4-godzinne część A i B

PL B1. Instytut Automatyki Systemów Energetycznych,Wrocław,PL BUP 26/ WUP 08/09. Barbara Plackowska,Wrocław,PL

Laboratorium 4. Określenie aktywności katalitycznej enzymu. Wprowadzenie do metod analitycznych. 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA

PL B1. POLITECHNIKA WARSZAWSKA, Warszawa, PL BUP 25/06

SKUTECZNOŚĆ IZOLACJI JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?

Sposób otrzymywania dwutlenku tytanu oraz tytanianów litu i baru z czterochlorku tytanu

PL B1. EKOPROD SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Bytom, PL

J CD CD. N "f"'" Sposób i filtr do usuwania amoniaku z powietrza. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL BUP 23/09

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE

PL B1. PRZEDSIĘBIORSTWO ARKOP SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Bukowno, PL BUP 19/07

UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU,

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 08/13

1. Oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej i jej zależności od stężenia enzymu oraz żółci jako modulatora reakcji enzymatycznej.

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/SI94/00010

Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA

JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 08/13

Kuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI

PL B1. WIJAS PAWEŁ, Kielce, PL BUP 26/06. PAWEŁ WIJAS, Kielce, PL WUP 09/12. rzecz. pat. Wit Flis RZECZPOSPOLITA POLSKA

Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 6 marca 2015 r. zawody III stopnia (wojewódzkie)

PL B1. UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W LUBLINIE, Lublin, PL BUP 26/11

Transkrypt:

PL 225341 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 225341 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 408905 (22) Data zgłoszenia: 17.07.2014 (51) Int.Cl. C07K 7/06 (2006.01) C07K 1/04 (2006.01) G01N 33/68 (2006.01) G01N 33/52 (2006.01) (54) Nowy związek, sposób jego otrzymywania, roztwór farmaceutyczny zawierający nowy związek, sposób określania obecności choroby nowotworowej, zestaw do wykrywania nowotworów oraz zastosowanie hydrolizy nowego związku do wykrywania nowotworów (73) Uprawniony z patentu: UNIWERSYTET GDAŃSKI, Gdańsk, PL (43) Zgłoszenie ogłoszono: 18.01.2016 BUP 02/16 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.03.2017 WUP 03/17 (72) Twórca(y) wynalazku: DAWID DĘBOWSKI, Gdańsk, PL NATALIA GRUBA, Gościcino, PL ADAM LESNER, Gdańsk, PL MAGDALENA WYSOCKA, Śliwice, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Małgorzata Matyka

2 PL 225 341 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest nowy związek, sposób jego otrzymywania, roztwór farmaceutyczny zawierający nowy związek, sposób określania obecności choroby nowotworowej, zestaw do wykrywania nowotworów oraz zastosowanie hydrolizy nowego związku do wykrywania nowotworów. Nowy sposób analizy ludzkiego proteasomu 20S obecnego w moczu lub innych płynach biologicznych przy użyciu sondy fluorescencyjnej i jej zastosowanie do diagnostyki raka pęcherza. Synteza peptydów na fazie stałej (nośniku) została wprowadzona po raz pierwszy w latach 80 ubiegłego wieku przez Bruca Merfielda, który za to osiągnięcie otrzymał nagrodę Nobla. Proteasom jest multikatalitycznym kompleksem endopeptydazy (EC 3.4.25.1) odpowiedzialnym za nielizosomalne usuwanie białek uszkodzonych i nieprawidłowo ukształtowanych w wyniku wystąpienia mutacji lub pod wpływem czynników zewnętrznych powodujących stres oksydacyjny [1,2]. Dotychczas opracowane związki umożliwiające oznaczanie aktywności proteasomu 20S lub 26S to krótkie peptydy zawierające 4 5 reszt aminokwasowych zawierające na C-końcu ugrupowanie fluorescencyjne. Związki te umożliwiają oznaczanie aktywności proteasomu w tym w obecności proteasomu lub innego enzymu proteolitycznego C-końcowa grupa fluorescencyjna ulega uwolnieniu wykazując wysoki stopień fluorescencji. Przykładowe sekwencje takich substratów fluorogenicznych opisano w pracy Ma [3], wykorzystując tego typu związki do oznaczania aktywności proteasomu w osoczu. Leu-Leu-Val-Tyr-AMC, AMC to aminokumaryna. Przegląd danych literaturowych wskazuje że głównym obiektem badań monitorujących p o- ziom aktywności proteasomu są nowotwory układu krwionośnego [4]. Zdecydowana większość p o- chodnych peptydowych będących substratami proteasomu została opracowana w laboratoriach komercyjnych takich jak Promega czy Molecular Probes [5]. Alternatywnie pomiar stężenia proteasomu przeprowadza się stosując techniki immunochemiczne (testy ELISA) [6] które wykorzystują rozpoznanie określonej podjednostki proteasomu przez określony typ przeciwciał. Jednak procedura ta jest czasochłonna i prowadzi do oznaczania całej populacji proteasomu a nie jego aktywnie e n- zymatycznej frakcji. Opracowany i otrzymany nowy związek znakowany peptyd charakteryzuje się wysoką wartością stałej specyficzności (rzędu 7,5 x 10 5 M -1 x s -1 ) oraz właściwym dla tego typu oznaczeń limitem oznaczalności i detekcji, wynoszącym odpowiednio 32 pm i 5 pm. Wartości te świadczą o tym że związek jest hydrolizowany przez proteasom z dużą wydajnością, a ponadto już w obecności 32 pm tego enzymu. Cała procedura oznaczania aktywności proteasomu wymaga niewiele czasu (60 minut), nieskomplikowana (wymaga zmieszania 2 roztworów oraz wymaga niewielkiej ilości łatwo dostępnego materiału biologicznego jakim jest ludzki mocz (minimalna objętość 50 l). Podstawową zaletą otrzymanego związku i związanej z nią metody jest możliwość diagnostyki nowotworu pęcherza moczowego poprzez opisaną poniżej procedurę. Wynik dodatni (wzrost fluorescencji w czasie) jest jednoznaczny z obecnością w moczu aktywnego proteasomu co z kolei silnie koreluje z obecnością nowotworu. Celem niniejszego wynalazku jest dostarczenie związku i sposobów, które mogłyby być zastosowane do wykrywania nowotworów, korzystnie nowotworu pęcherza. Nieoczekiwanie problem ten został rozwiązany w istotnym stopniu w niniejszym wynalazku. Przedmiotem wynalazku jest nowy związek o wzorze ogólnym: ABZ 1 -Val 2 -Val 3 -Ser 4 -Tyr 5 -Ala 6 -Met 7 -Gly 8 -(Tyr(3-NO 2 ) 9 -NH 2 gdzie: ABZ oznacza kwas 2-amino benzoesowy. Przedmiotem wynalazku jest również sposób otrzymywania nowego związku zdefiniowanego powyżej, gdzie w następujących etapach: a) osadzenie Fmoc-Tyr(3-NO 2 )-OH na żywicy TentaGel S RAM, poprzez przyłączenie pochodnej aminokwasowej Fmoc-Tyr(3-NO 2 ) do wolnych grup aminowych żywicy, b) żywicę przemyto DMF, a następnie usunięto osłony Fmoc z grupy aminowej, c) przyłączono resztę aminokwasową Fmoc-Gly-OH, d) w taki sam sposób wprowadzono kolejne chronione pochodne aminokwasowe: metioninę, alaninę, tyrozynę, serynę, dwukrotnie waliny i cząsteczkę kwasu 2-aminobenzoesowego (ABZ), e) otrzymano peptyd oznakowany fluorescencyjnie: ABZ 1 -Val 2 -Val 3 -Ser 4 -Tyr 5 -Ala 6 -Met 7 - Gly 8 -(Tyr(3-NO 2 ) 9 -NH 2, f) następnie amid peptydu usunięto z nośnika wraz z jednoczesnym usunięciem osłon bocznych za pomocą mieszaniny: TFA : fenol : woda : TIPS (88 : 5 : 5 : 2, v/v/v/v).

PL 225 341 B1 3 Sposób gdzie ABZ jest donorem fluorescencji na N-końcu, a 3-nitro-L-tyrozyna jest wygaszaczem fluorescencji na C-końcu. Roztwór farmaceutyczny do wykrywania nowotworów zawierający substancję czynną i bufor gdzie jako substancję czynną zawiera nowy związek określony w zastrzeżeniu 1 oraz bufor o ph 8,1 8,5. Roztwór gdzie bufor ma ph korzystnie 8,3. Roztwór gdzie bufor jest wybrany z grupy zawierającej TRIS HCl, bufor fosforanowy, HEPES, BisTRIS, korzystnie TRIS-HCI. Roztwór, który wykrywa nowotwory, korzystnie nowotwór pęcherza moczowego. Sposób określania obecności choroby nowotworowej, który obejmuje analizowanie in vitro pobranej od człowieka próbki moczu, do której dodaje się nowy związek określony w zastrzeżeniu 1 i miesza się z buforem o ph 8,1 8,5. Sposób gdzie dokonuje się w czasie 0 min, 30 min, 60 min. Pomiaru intensywności fluorescencji powstałej na skutek uwolnienia fragmentu zawierającego znacznik fluorescencyjny ABZ 1 -Val 2 -Val 3 - Ser 4 -Tyr 5. Sposób gdzie bufor ma ph korzystnie 8,3. Sposób gdzie bufor jest wybrany z grupy TRIS HCl, bufor fosforanowy, HEPES, BisTRIS, korzystnie TRIS-HCI. Sposób, który wykrywa nowotwory, korzystnie nowotwór pęcherza moczowego. Zestaw do wykrywania nowotworów, korzystnie nowotworu pęcherza moczowego, który zawiera nowy związek określony w zastrzeżeniu 1 oraz bufor o ph 8,1 8,5. Zestaw gdzie bufor ma ph korzystnie 8,3. Zestaw gdzie bufor jest wybrany z grupy TRIS HCl, bufor fosforanowy, HEPES, BisTRIS, korzystnie TRIS-HCI. Zastosowanie hydrolizy in vitro nowego związku określonego powyżej gdzie w pozycji 5 poprzez proteasom 20S do wykrywania nowotworów, korzystnie nowotworu pęcherza. Określenia stosowane powyżej oraz w opisie i zastrzeżeniach patentowych, mają następujące znaczenie: Boc grupa tert-butyloksykarbonylowa Fmoc grupa 9-fluorenylometoksykarbonylowa DMF dimetyloformamid NMP N-metylopirolidon DCM dichlorometan TFA Trifluoroacetic acid TIPS Triisopropylsilan TRIS-HCI Tris(hydroxymethyl)aminomethane hydrochloride ABZ kwas 2-amino benzoesowy Opis figur: Fig. 1 przedstawia wynik analizy chromatograficznej związku (A) w obecności ludzkiego proteasomu 20S (B) oraz w trakcie inkubacji z ludzkim moczem (C) po 5 minutach i (D) po 60 minutach. Fig. 2 Krzywa zależności intensywności fluorescencji od czasu dla próbek 42, 4, 16, 39 oraz H2 i H4. Fluorescencję monitorowano przy długości fali 450 nm. Fig. 3 przedstawia wyniki analizy próbek ludzkiego moczu osób zdrowych próbki H (39) oraz zdiagnozowanym rakiem pęcherza (69). Fig. 4 przedstawia Blot próbek moczu osób ze zdiagnozowanym rakiem pęcherza moczowego. Fig. 5 przedstawia wyniki Elisa human proteasome 20S detection kit dla 6 próbek osób zdrowych / 15 chorych. Tabela 1 przedstawia przykładowe wartości aktywności proteosomu zależności fluorescencji w czasie dla próbek 42, 18, 27, 37 oraz H1 i H11. Wynalazek ilustruje następujący przykład wykonania, nie stanowiący jego ograniczenia.

4 PL 225 341 B1 Przykład I) Synteza nowego związku: a) Pierwszym etapem syntezy było otrzymanie peptydu oznakowanego fluorescencyjnie który otrzymano metodą syntezy w fazie stałej z wykorzystaniem chemii Fmoc/tBu Związek o sekwencji ABZ 1 -Val 2 -Val 3 -Ser 4 -Tyr 5 -Ala 6 -Met 7 -Gly 8 -(Tyr(3-NO 2 ) 9 -NH 2, gdzie ABZ oznacza kwas 2-amino benzoesowy, otrzymano na drodze syntezy chemicznej w fazie stałej z wykorzystaniem następujących pochodnych aminokwasowych. Boc-ABZ, Fmoc-Val, Fmoc-Ser(tBu), Fmoc-Tyr(tBu), Fmoc-Ala, Fmoc-Met, Fmoc-Gly, Fmoc-Tyr(3-NO 2 ). Syntezę substratów peptydowych prowadzono na dwóch rodzajach nośnika stałego: żywicy TentaGel S RAM firmy RAPP Polymere (Niemcy) o osadzeniu 0,23 mmol/g Syntezę wszystkich peptydów prowadzono w sposób manualny z zastosowaniem wytrząsarki laboratoryjnej. Przez większość etapów reaktorami była strzykawka zakończona spiekiem do syntezy w fazie stałej o pojemności 25 ml. Wszystkie syntezowane substraty zawierały w swojej sekwencji na N-końcu kwas 2-aminobenzoesowy (ABZ) i cząsteczkę 3-nitro-L-tyrozyny położoną na C-końcu. ABZ pełnił rolę donora fluorescencji, natomiast Tyr(3-NO 2 ) pełniła rolę wygaszacza fluorescencji. Peptydy w swojej sekwencji zawierały jedno miejsce reaktywne zlokalizowane pomiędzy resztami aminokwasowymi położonymi w pozycji P1-P1'. Osadzenie Fmoc-Tyr(3-NO 2 )-OH na żywicy TentaGel S RAM: Syntezę peptydów wykonano na żywicy TentaGel S RAM firmy Rapp Polymere o osadzeniu 0,23 mmol/g. W pierwszym etapie dokonano spulchnienia żywicy poprzez cykl przemywań. Kolejno przystąpiono do usunięcia z nośnika osłony grupy aminowej Fmoc za pomocą 20% roztworu piperydyny w NMP. Następnie przeprowadzono cykl przemywań rozpuszczalnikami. W celu potwierdzenia obecności wolnych grup aminowych wykonano test chloranilowy. Cykl przemywań rozpuszczalnikami: DMF 1 x 10 minut IsOH 1 x 10 minut DCM 1 x 10 minut Usunięcie osłony Fmoc: DMF 1 x 5 minut 20% piperydyna w NMP 1 x 3 minuty 20% piperydyna w NMP 1 x 8 minut Cykl przemywań rozpuszczalnikami: DMF 3 x 2 minuty IsOH 3 x 2 minuty DCM 3 x 2 minuty Test chloranilowy: Test chloranilowy polegał na przeniesieniu za pomocą łopatki, kilku ziaren żywicy z reaktora strzykawki do szklanej ampułki, do której następnie dodano 100 l nasyconego roztworu p-chloranilu w toluenie i 50 l świeżego aldehydu octowego. Po upływie 10 minut przeprowadzono kontrolę zabarwienia ziaren. Na tym etapie po przeprowadzeniu testu otrzymano zielone zabarwienie ziaren, które świadczyło o obecności wolnych grup aminowych. Po potwierdzeniu usunięcia osłon fluorenylometoksykarbonylowych z żywicy można było przystąpić do kolejnego etapu, przyłączania pochodnej aminokwasowej Fmoc-Tyr(3-NO 2 ). Przyłączanie Fmoc-Tyr(3-NO 2 )-OH do żywicy: Wszystkie przyłączania reszt aminokwasowych poprzedzono przemywaniem żywicy za pomocą DMF przez 5 minut. W kolejnych przyłączaniach stosowano diisopropylokarbodiimid jako środek sprzęgający. Procedurę powtarzano dwukrotnie.

PL 225 341 B1 5 Po każdym z acylowań rozpoczynano cykl przemywań żywicy, a następnie wykonywano test chloranilowy, w celu monitorowania przyłączania pochodnej aminokwasowej Fmoc-Tyr(3-NO 2 ) do wolnych grup aminowych żywicy. Cykl przemywań rozpuszczalnikami: DMF 3 x 2 minuty IsOH 3 x 2 minuty DCM 3 x 2 minuty Test chloranilowy: W wyniku przeprowadzonych testów po dwóch pierwszych sprzęganiach zabarwienie ziaren najpierw było zielone, a następnie szare, więc konieczne było przeprowadzenie kolejnego acylowania, w wyniku którego ziarna żywicy badanej testem chloranilowym były bezbarwne. Świadczyło to przyłączeniu Fmoc-Tyr(3-NO 2 )-OH do żywicy TentaGel S RAM, co pozwoliło przejść do następnego etapu syntezy peptydu. Przyłączanie kolejnych chronionych reszt aminokwasowych: Żywicę wraz z przyłączoną resztą Fmoc-Tyr(3-NO 2 )-OH znajdującą się w reaktorku przemyto za pomocą DMF, a następnie przystąpiono do deprotekcji osłony Fmoc z grupy aminowej w celu przyłączenia chronionej pochodnej aminokwasowej glicyny. Usunięcie osłony Fmoc: DMF 1 x 5 minut 20% piperydyna w NMP 1 x 3 minuty 20% piperydyna w NMP 1 x 8 minut Cykl przemywań rozpuszczalnikami: DMF 3 x 2 minuty IsOH 3 x 2 minuty DCM 3 x 2 minuty Test chloranilowy: W wyniku przeprowadzenia testu chloranilowego otrzymano wynik pozytywny, o czym świadczyło zielone zabarwienie ziaren żywicy. Pozwoliło to na rozpoczęcie kolejnego etapu przyłączania reszty aminokwasowej Fmoc-Gly-OH. Przyłączanie pochodnej aminokwasowej: Wykonywane sprzęgania poprzedzono przemywaniem żywicy w DMF. Podczas przyłączania chronionej reszty glicyny skład mieszaniny sprzęgającej pozostawał bez zmian. Po zakończeniu każdego z acylowań stosowano cykl przemywań rozpuszczalnikami według podanej procedury, a następnie przeprowadzono test chloranilowy na obecność wolnych grup aminowych w roztworze. Cykl przemywań rozpuszczalnikami: DMF 3 x 2 minuty IsOH 3 x 2 minuty DCM 3 x 2 minuty Test chloranilowy: Ziarna żywicy testu przeprowadzonego po drugim acylowaniu były bezbarwne, co pozwoliło na przejście do kolejnego etapu syntezy, jakim było wprowadzenie kolejnych chronionych pochodnych aminokwasowych metioniny, alaniny, tyrozyny, seryny, dwukrotnie waliny i cząsteczki kwasu 2-aminobenzoesowego. Procesy sprzęgania odbyły się zgodnie z procedurą omówioną wcześniej. Testy przeprowadzone po przyłączeniu wyżej wymienionych reszt wykazały wyniki pozytywne, ziarna żywicy były bezbarwne. b) Usuwanie peptydu z nośnika Po zakończeniu syntezy amid peptydu usunięto z nośnika wraz z jednoczesnym usunięciem osłon bocznych za pomocą mieszaniny: TFA : fenol : woda : TIPS (88 : 5 : 5 : 2, v/v/v/v) w kolbie okrągłodennej na mieszadle magnetycznym.

6 PL 225 341 B1 Po upływie 3 godzin zawartość kolby sączyło się pod zmniejszonym ciśnieniem na lejkach ze spiekiem Schotta przemywając eterem dietylowym. Powstały osad odwirowano na wirówce SIGMA 2K30 (Laboratory Centrifuges) w czasie 20 minut. Osad otrzymany po wirowaniu rozpuszcza się w wodzie przy pomocy ultradźwięków, a następnie poddano liofilizacji. c) Tożsamość/charakterystyka nowego związku analiza HPLC, MS oraz NMR HPLC warunki: kolumna RP Bio Wide Pore Supelco C8 250 mm 4 mm, układ faz A 0,1% TFA w wodzie, B: 80% acetonitrylu w A), przepływ 1 ml/min, detekcja UV przy 226 nm. t R 20.60 MS MALDI TOF matryca kwas alfa cynamonowy masa cząsteczkowa 1054,23 Da obliczona 1053,1 H1 NMR 500 MHz s 8,50 (1H); m 8,00 (11 H); m 7,5-7,1 (11H); m 6,7-6,5 (5H); s 6,3 (2H); s 5,42 (2H); m 4,8 (3H); m 4,7-4,4 (4H); m 4,1 (4H); m 3,9-3,7 (2H); s 3,6 (1H); m 3,4-3,2 (4H); m 2,7 (2H); m 2,06 (2H); m 1,5 (3H); m 0,8 (12H) II) Badania potwierdzające a) Wyniki na modelach/walidacja Otrzymany nowy związek jest efektywnie hydrolizowany przez podjednostkę chymotrypsynopodobną ludzkiego proteasomu 20S. Ten wewnątrzkomórkowy kompleks enzymatyczny w określonych stanach patofizjologicznych wydostaje się z komórki i krąży w osoczu i innych płynach ustrojowych w tym moczu. W wyniku prowadzonej hydrolizy enzymatycznej powstają dwa fragmenty: ABZ-Val-Val-Ser-Tyr- OH silnie fluorescencyjny, którego wzrost stężenia w czasie jest podstawą testu oraz C-końcowy fragment Ala-Met-Gly-Tyr(3-NO 2 )-NH 2 pozbawiony właściwości fluorescencyjnych. (Fig. 1A, 1B). Wzrost fluorescencji w obecności proteasomu jest proporcjonalny do jego stężenia. Analiza HPLC i MS potwierdza obecność omawianych wyżej fragmentów związku ABZ-Val-Val- Ser-Tyr-OH oraz Ala-Met-Gly-Tyr(3-NO 2 )-NH 2 powstałych w wyniku trawienia przez podjednostkę chymotrypsynopodobną proteasomu 20S (rys. 1B). Zahamowanie jej aktywności poprzez użycie selektywnego inhibitora tej podjednostki powoduje brak hydrolizy związku. b) Wyniki w moczu Procedura oznaczania aktywności proteasomu w próbce przebiegała następująco. Badaną próbkę moczu (50 l) mieszano z buforem Tris HCl ph 8,3 w stosunku 1:1. Do tak przygotowanej mieszaniny dodano roztworu związku 100 l w podanym wyżej buforze. Tak otrzymaną mieszaninę inkubowano w temp 37 C. Pomiar fluorescencji układu wykonywano przy długości fali wzbudzenia 320 nm a emisji fluorescencji 450 nm. Pomiar prowadzono w sposób ciągły lub w wybranych odstępach czasu tj.: 0, 30 minut, 60 minut. Podobne wyniki uzyskano w buforze HEPES lecz buforze tym związek wykazywał słabą rozpuszczalność, w buforach fosforanowym i BisTris o analogicznej wartości ph szybkość wzrostu fluorescencji była niższa. Inkubacja otrzymanego nowego związku w moczu pochodzącego od osób chorych na raka pęcherza i analiza chromatograficzna takiej mieszaniny skutkuje powstaniem fragmentów związku tożsamych z opisanymi wyżej gdzie w systemie zastosowano izolowany proteasom 20S. Użycie selektywnych inhibitorów podjednostki chymotrypsynopodobnej powoduje brak rozpadu związku. Rozpadu związku nie obserwuje się w moczu pochodzących od zdrowych ochotników (Fig. 1C, 1D). Przebadano 108 próbek (69 pochodzących od osób chorych i 39 zdrowych) przy użyciu opracowanego nowego związku wykazała że większość próbek pochodzących od pacjentów chorych (61) wykazuje wzrost fluorescencji świadczący o rozpadzie peptydu pod wpływem proteasomu. Przykładowe krzywe zależności fluorescencji w czasie dla próbek 42, 18, 27, 37 oraz H1 i H11 przedstawiono na Fig. 2 oraz tabeli 1. Żadna z próbek zdrowych takiego wzrostu nie wykazała (Fig. 3). Test potwierdzający BLOT Analiza immunochemiczna tj. SDS PAGE próbek moczu zdrowych osób (ochotników) i chorych na raka pęcherza a następnie półsuchy transfer na membranę i inkubacja z przeciwciałem antyproteasome 20S ujawniła obecność prążków tylko w materiale pochodzącym od osób chorych (Fig. 4).

PL 225 341 B1 7 Test potwierdzający ELISA Badane próbki analizowano zestawem ELISA wykrywającym proteasom 20S. Otrzymane wyniki silnie korelują z tymi otrzymanymi przy użyciu nowego związku będącego przedmiotem wynalazku (Fig. 5). Literatura: 1. Borissenko L., Groll M., Diversity of proteasomal missions: fine tuning of the immune response, Biol. Chem., 388, 947 955, 2007. 2. Groll M., Bochtler M., Brandstetter H., Clausen T., Huber R., Molecular machines for protein degradation, ChemBioChem., 6, 222 256, 2005. 3. Ma W, Kantarjian H, O'Brien S, Jilani I, Zhang X, Estrov Z, et al. Enzymatic activity of circulating proteasomes correlates with clinical behavior in patients with chronic lymphocytic leukemia. Cancer 2008; 112: 1306 12. 4. Ostrowska H, Hempel D, Holub M, Sokolowski J, Kloczko J. Assessment of circulating proteasome chymotrypsin-like activity in plasma of patients with acute and chronic leukemias. Clin Biochem. 2008 Nov; 41 (16 17): 1377 83. 5. www.promega.com 6. Ma W, Kantarjian H, O'Brien S, Jilani I, Zhang X, Estrov Z, et al. Enzymatic activity of circulating proteasomes correlates with clinical behavior in patients with chronic lymphocytic leukemia. Cancer 2008; 112: 1306 12. Zastrzeżenia patentowe 1. Nowy związek o wzorze ogólnym: ABZ 1 -Val 2 -Val 3 -Ser 4 -Tyr 5 -Ala 6 -Met 7 -Gly 8 -(Tyr(3-NO 2 ) 9 -NH 2 gdzie: ABZ oznacza kwas 2-amino benzoesowy. 2. Sposób otrzymywania nowego związku zdefiniowanego w zastrzeżeniu 1, znamienny tym, że w następujących etapach: g) osadzenie Fmoc-Tyr(3-NO 2 )-OH na żywicy TentaGel S RAM, poprzez przyłączenie pochodnej aminokwasowej Fmoc-Tyr(3-NO 2 ) do wolnych grup aminowych żywicy, h) żywicę przemyto DMF, a następnie usunięto osłony Fmoc z grupy aminowej, i) przyłączono resztę aminokwasową Fmoc-Gly-OH, j) W taki sam sposób wprowadzono kolejne chronione pochodne aminokwasowe: metioninę, alaninę, tyrozynę, serynę, dwukrotnie waliny i cząsteczkę kwasu 2-aminobenzoesowego (ABZ), k) otrzymano peptyd oznakowany fluorescencyjnie: ABZ 1 -Val 2 -Val 3 -Ser 4 -Tyr 5 -Ala 6 -Met 7 - Gly 8 -(Tyr(3-NO 2 ) 9 -NH 2, l) następnie amid peptydu usunięto z nośnika wraz z jednoczesnym usunięciem osłon bocznych za pomocą mieszaniny: TFA : fenol : woda : TIPS (88 : 5 : 5 : 2, v/v/v/v). 3. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że ABZ jest donorem fluorescencji na N-końcu, a 3-nitro-L-tyrozyna jest wygaszaczem fluorescencji na C-końcu. 4. Roztwór farmaceutyczny do wykrywania nowotworów zawierający substancję czynną i bufor, znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera nowy związek określony w zastrzeżeniu 1 oraz bufor o ph 8,1 8,5. 5. Roztwór według zastrz. 3, znamienny tym, że bufor ma ph korzystnie 8,3. 6. Roztwór według zastrz. 3, znamienny tym, że bufor jest wybrany z grupy zawierającej TRIS HCl, bufor fosforanowy, HEPES, BisTRIS, korzystnie TRIS-HCI. 7. Roztwór według zastrz. 3, znamienny tym, że wykrywa nowotwory, korzystnie nowotwór pęcherza moczowego. 8. Sposób określania obecności choroby nowotworowej, znamienny tym, że obejmuje analizowanie in vitro pobranej od człowieka próbki moczu, do której dodaje się nowy związek określony w zastrzeżeniu 1 i miesza się z buforem o ph 8,1 8,5.

8 PL 225 341 B1 9. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że dokonuje się w czasie 0 min, 30 min, 60 min, pomiaru intensywności fluorescencji powstałej na skutek uwolnienia fragmentu zawierającego znacznik fluorescencyjny ABZ 1 -Val 2 -Val 3 -Ser 4 -Tyr 5. 10. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że bufor ma ph korzystnie 8,3. 11. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że bufor jest wybrany z grupy TRIS HCl, bufor fosforanowy, HEPES, BisTRIS, korzystnie TRIS-HCI. 12. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że wykrywa nowotwory, korzystnie nowotwór pęcherza moczowego. 13. Zestaw do wykrywania nowotworów, korzystnie nowotworu pęcherza moczowego, znamienny tym, że zawiera nowy związek określony w zastrzeżeniu 1 oraz bufor o ph 8,1 8,5. 14. Zestaw według zastrz. 13, znamienny tym, że bufor ma ph korzystnie 8,3. 15. Zestaw według zastrz. 13, znamienny tym, że bufor jest wybrany z grupy TRIS HCl, bufor fosforanowy, HEPES, BisTRIS, korzystnie TRIS-HCI. 16. Zastosowanie hydrolizy in vitro nowego związku określonego w zastrzeżeniu 1 w pozycji 5 poprzez proteasom 20S do wykrywania nowotworów, korzystnie nowotworu pęcherza. Rysunki

PL 225 341 B1 9

10 PL 225 341 B1

PL 225 341 B1 11

12 PL 225 341 B1 Departament Wydawnictw UPRP Cena 4,92 zł (w tym 23% VAT)