Nazwa modułu: Rodzina, mikrostrukturalna analiza Rok akademicki: 2013/2014 Kod: HSO-2-306-EG-n Punkty ECTS: 7 Wydział: Humanistyczny Kierunek: Socjologia Specjalność: E-gospodarka Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 3 Strona www: Osoba odpowiedzialna: dr Kapralska Łucja (lkapral@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr Kapralska Łucja (lkapral@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Ma podstawowa wiedzę o relacjach między strukturami i instytucjami w zakresie powiązań między zjawiskami społecznymi, ekonomicznymi, kulturowymi i religijnymi. SO1A_W03 M_W002 Zna metody i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych pozwalające opisywać i wyjaśniać zjawiska i procesy przemian rodzin. SO1A_W06 M_W003 Ma wiedzę o procesach zmian procesów i struktur, instytucji oraz ich elementów, o przyczynach, przebiegu i skali i konsekwencjach tych zmian. SO1A_W08 M_W004 Posiada świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii. SO1A_W09 M_W005 Zna i przestrzega zasad etyki zawodowej. SO1A_W10 Umiejętności M_U001 Potrafi posługiwać się podstawowymi kategoriami teoretycznymi do opisu i analizy zmian społecznych, ekonomicznych i ich wpływu na rodziny. SO1A_U03 1 / 5
M_U002 Potrafi formułować sądy na temat motywów działania oraz przewidywać społeczne konsekwencje tego działania np. wybory małżeńskie, życie intymne, posiadanie dzieci, funkcje rodziny. SO1A_U06 M_U003 Posiada umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społecznych. SO1A_U08 M_U004 Posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych, dotyczących zagadnień szczegółowych z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł. SO1A_U09, SO2A_U11 M_U005 a SO1A_U11 Kompetencje społeczne M_K001 Rozumie potrzebę ciągłego uczenia się oraz posiada umiejętności doskonalenia swoich umiejętności zawodowych z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod. SO1A_K01 M_K002 Potrafi właściwie określić priorytety służące realizacji podejmowanych działań w zakresie życia rodzinnego, generacyjnych powinności. SO1A_K03 M_K003 Dostrzega i prawidłowo rozstrzyga dylematy służące realizacji podejmowanych działań. SO1A_K04 Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne Inne terenowe E-learning Wiedza M_W001 M_W002 M_W003 Ma podstawowa wiedzę o relacjach między strukturami i instytucjami w zakresie powiązań między zjawiskami społecznymi, ekonomicznymi, kulturowymi i religijnymi. Zna metody i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych pozwalające opisywać i wyjaśniać zjawiska i procesy przemian rodzin. Ma wiedzę o procesach zmian procesów i struktur, instytucji oraz ich elementów, o przyczynach, przebiegu i skali i konsekwencjach tych zmian. 2 / 5
M_W004 M_W005 Umiejętności M_U001 M_U002 M_U003 M_U004 Posiada świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii. Zna i przestrzega zasad etyki zawodowej. Potrafi posługiwać się podstawowymi kategoriami teoretycznymi do opisu i analizy zmian społecznych, ekonomicznych i ich wpływu na rodziny. Potrafi formułować sądy na temat motywów działania oraz przewidywać społeczne konsekwencje tego działania np. wybory małżeńskie, życie intymne, posiadanie dzieci, funkcje rodziny. Posiada umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społecznych. Posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych, dotyczących zagadnień szczegółowych z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł. M_U005 a Kompetencje społeczne M_K001 M_K002 M_K003 Rozumie potrzebę ciągłego uczenia się oraz posiada umiejętności doskonalenia swoich umiejętności zawodowych z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod. Potrafi właściwie określić priorytety służące realizacji podejmowanych działań w zakresie życia rodzinnego, generacyjnych powinności. Dostrzega i prawidłowo rozstrzyga dylematy służące realizacji podejmowanych działań. Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład 3 / 5
ponowoczesne przemiany małżeństwa i rodzin oraz związków intymnych W trakcie kursu studenci zapoznają się z klasycznymi i ponowoczesnymi koncepcjami małżeństwa i rodziny/rodzin, które ukazują z jednej strony znaczenie rodziny dla człowieka, jej bezkonkurencyjny -pierwotny charakter, stabilność relacji małżeńskorodzinnych, a z drugiej strony ich głębokie i dynamiczne przemiany. Nacisk położony zostanie na zrozumienie tych strukturalno-kulturowych wymiarów ponowoczesnego świata, które wymuszają odchodzenie od jednorodnych i homogenicznych form związków, oddziałują na zmiany modeli, strukturę rodzin, praktyki intymne, sposoby doboru partnera, praktyki małżeńskie i rodzicielskie oraz funkcje rodzin (seksualną, prokreacyjną, socjalizacyjną, ekonomiczną, emocjonalną). Dyskusji poddane zostanie funkcjonowanie, trwałość i kondycja współczesnej rodziny, czynniki rodzące więź rodzinną, jej dekonstrukcję i konsekwencje tego procesu. Ukazane zostaną nowe alternatywne style życia rodzinnego oraz inkluzyjne sposoby definiowania rodziny/rodzin. W analizach problematyki rodzinno-małżeńskiej uwzględniona zostanie perspektywa płci kulturowej. Dzięki kursowi student/studentka potrafi zrozumieć nie tylko przeobrażenia w sferze małżeństwa i rodziny, ale i diagnozować jej stan i kondycję, co w przyszłości pozwoli mu/jej pracować w organizacjach pozarządowych zogniskowanych na rzecz rodzin i dzieci, czy specjalizować się w terapii małżeńsko-rodzinnej 1.Małe grupy a struktura społecznego świata. Rodzina jako egzemplifikacja małej (grupy społecznej. Miejsce rodziny w historii myśli społecznej i socjologii. 2. Tradycja i nowoczesność w analizie rodziny Genderowe aspekty przemian rodziny 3.Podstawowe pojęcia i definicje związane z małżeństwem i rodziną 3.1Dualistyczny charakter rodziny rodzina jako grupa i instytucja społeczna 3.2Analiza systemowa rodziny 3.3Struktura rodziny 3.4Funkcje rodziny 3.5 Przemiany więzi w rodzinie 3. Małżeństwo i rodzina w systemie wartości życiowych, tradycja i współczesność 3.6Stare i nowe zasady doboru małżeńskiego 3.7Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego ( np.single life, kohabitacja, homorodziny) 3.8Zmiany w zakresie i sposobie realizacji funkcji rodziny 4.Dynamizm życia małżeńsko-rodzinnego 4.1Charakterystyka psycho-socjologiczna cyklu życiowego małżeństwa i rodziny 4.2Szanse i zagrożenia fazy przedparentalnej 4.3Modele małżeństwa, modele rodziny, komunikowanie 4.4Problemy fazy parentalnej 4.5Problemy fazy postparentalnej 5.Trwałość wspólnot małżeńskich i rodzinnych dawniej i dziś 5.1Czynniki destabilizacji małżeństwa i rodziny 5.2Psychospołeczne konsekwencje rozpadu rodziny 5.3Problemy rekonstrukcji rodzin 6.Przyszłość małżeństwa i rodziny w sytuacji globalizacji Wyjaśnianie fenomenu kryzysu rodziny Sposób obliczania oceny końcowej Wynik testu egzaminacyjnego 4 / 5
Wymagania wstępne i dodatkowe Wymagania wstępne brak. Wymagania dodatkowe: Obowiązkowy udział w wykładach. Zalecana literatura i pomoce naukowe Szlendak, T. (2010) Socjologua rodziny, PWN,Warszawa rodz.2, 3, 5 Kocik, L(2006) Rodzina w obliczu wartości i wzorów życia ponowoczesnego świata, Krakowska Szkoła Wyższa im. A.F. Modrzewskiego, Kraków (ćwiczenia teksty wybrane) Slany K. (2002). Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków. Zakład Wydawniczy NOMOS. Rozdz.I-III Adamski F. (2002). Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy Cz.I i rozdz.vii, Kraków. Wyd. UJ Slany K. (2007) Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego, w: Jedna Polska? Dawne i nowe zróżnicowania społeczne, Kraków WAM PAN Duch Krzysztoszek D, (2007) Kto rządzi w rodzinie, Warszawa IFSiS PAN, rozdz.iii i IV Dyczewski L. (2003). Rodzina twórcą i przekazicielem kultury. Rozdz.II. Lublin. Towarzystwo Naukowe KUL Doris Lessing, Piąte dziecko, Warszawa Slany, K., Szczepaniak-Wiecha I. (2003), Bezdzietność czy nowa wartość we współczesnym świecie? W: K. Slany, I. Szczepaniak-Wiecha (red.) Systemy wartości a procesy demograficzne, NOMOS, Kraków Ratecka Anna, (2011), Niedokończona egalitaryzacja o władzy w polskich małżeństwach, w :. K. Slany, B. Kowalska, M. Ślusarczyk, Kalejdoskop genderowt. W drodze do poznania płci społeczno-kulturowej, Wyd. UJ, Kraków Warzywoda-Kruszyńska W., Szukalski P.(2004). Rodzina w procesie przemian w: Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie polskim. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź, s.13-21 Key Trimberger, (2009) Nowa singielka, WAB, Warszawa, Wprowadzenie, rozdz.1, 6, 9 Olsen, B.M. Aarseth, Food and masculinity in dual-career couples, Journal of Gender vol. 17,nr 4 Studies Weeks, J. 2004, The lesbian and gay family, in: The Blackwell Companion to the Sociology of Families, Blackwell Publishing Ltd. Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Nie podano dodatkowych publikacji Informacje dodatkowe Brak Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Samodzielne studiowanie tematyki zajęć lub kolokwium zaliczeniowe Udział w wykładach Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 150 godz 2 godz 18 godz 5 godz 175 godz 7 ECTS 5 / 5