ORGANIZATORZY KURSU: SZKOŁA TERAPII RĘKI Program autorski Szkoła Terapii Ręki 2013 Agnieszka Rosa Dzieo/ godziny zajęd Osoba prowadząca Program: Program Częśd I Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania 29.00-18.00 A. Rosa dr A. Stępieo Terapia ręki- wprowadzenie do zagadnienia Zanim zacznę pisad Przedstawienie czynników zaburzających pracę ręki Miejsce sprawności ręki w rozwoju psychomotorycznym dziecka Sterowanie ruchem- mózgowe mechanizmy kontroli ruchu Zarys anatomii i fizjologii ręki Kontrola posturalna a funkcje ręki Wpływ pozycji dziecka na sprawnośd ręki Wpływ napięcia mięśniowego na rozwój małej motoryki Liczba godzin 4 6 A. Rosa Rozwój psychomotoryczny dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania się: - Chwytu i manipulacji - Koordynacji wzrokowo ruchowej Wpływ Integracji Sensorycznej na rozwój małej motoryki Propriocepcja, somatognozja a praca rąk Warsztat: Zabawy sensoryczne Warsztat: Masaż sensoryczny rąk 5
I A. Gregorczyk Napięcie mięśniowe a kontrola posturalna Specyfika obniżonego napięcia mięśniowego Sposoby oceny napięcia mięśniowego u dzieci w normie Warsztat: Prezentacja dwiczeo normalizujących napięcie mięśniowe oraz wzmacniające mięśnie posturalne 9.00 16.00 A. Rosa Warsztat: dwiczenia praktyczne rozwijające sprawnośd ręki Czynniki warunkujące rozwój umiejętności grafomotorycznych Mózgowa organizacja pisania Rozwój chwytu pisarskiego Praksja a sprawnośd ręki Kształtowanie się umiejętności posługiwania najprostszymi narzędziami Uczenie się czynności motorycznych Analiza ruchu rąk podczas pisania dzieci prawo i leworęcznych oraz innych czynności manualnych Chwyt pisarski a mechanika ręki Przyczyny nieprawidłowego chwytu pisarskiego analiza funkcji ręki na podstawie materiału filmowego Budowanie stabilizacji w terapii ręki i podczas pisania Warsztat: Zastosowanie Opaski grafomotorycznej w terapii ręki oraz podczas nauki pisania Częśd II Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania 29 5 9
.00-18.00 A. Rosa Wzrok a terapia ręki Anatomia narządu wzroku, fizjologia i neurofizjologia widzenia- wprowadzenie do zagadnienia Kontrola posturalna a sprawnośd funkcji wzrokowych Wpływ zaburzeo funkcji wzrokowych na rozwój umiejętności motorycznych, manualnych i grafomotorycznych Przetwarzanie słuchowo- wzrokowe a funkcja pisania Warsztat: Badanie, ocena oraz dwiczenia podstawowych funkcji wzrokowych wpływających na małą motorykę Warsztat: Prezentacja wybranych zagadnieo autorskiego programu Sensomotoryczna terapia widzenia mającego na celu usprawnianie ręki w bezpośredniej korelacji z funkcjami wzrokowymi. Dynamiczna Terapia Widzenia - program skierowany jest w szczególności do dzieci z obniżonym tempem pisania, trudnościami w przełożeniu informacji wzrokowych na ruch, akt graficzny Rytm, sekwencje ruchowe, integracja bilateralna a sprawnośd ręki Analiza rysunku dziecka w kontekście sprawności grafomotorycznych i terapii ręki Percepcja wzrokowa A. Rosa Etapy nabywania sprawności manualnej Warsztat: Opowieści pisane ręką - zabawy rozwijające sprawnośd manualną Terapia ręki w dążeniu do samoobsługi Warsztat: Bajki - pomagajki czyli zabawy rozwijające umiejętności samoobsługowe oraz posługiwania się narzędziami Warsztat: Gry manualne prezentacja zabaw i gier rozwijających sprawnośd ręki Terapia ręki w korekcji nieprawidłowego chwytu Terapia ręki w pracy z dzieckiem leworęcznym Konstruowanie planu terapii w korekcji nieprawidłowego chwytu Analiza materiału filmowego Zapoznanie z metodyką prowadzenia zajęd terapii ręki I 9.00 16.00 A.Gregorczyk Rozwój motoryczny dziecka od 1 r.ż. do 12 r.ż. z uwzględnieniem norm rozwojowych oraz prawidłowych wzorców ruchowych 9 Częśd III Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania 27 dr n.hum. Ewa Wczesna interwencja i profilaktyka logopedyczna 9
.00-17.00 Jeżewska- Krasnodębska Jarosław Krasnodębski Terapia ręki a terapia logopedyczna. Przykłady dwiczeo. Charakterystyka wybranych odruchów ustno twarzowych Definicja synkinezji współruchów Wpływ synkinezji na rozwój dziecka 9.00-17.00 Rozwój motoryki precyzyjnej, a rozwój mowy Powiązanie ośrodków w korze mózgowej odpowiedzialnych za dłonie i ośrodków ruchowych mowy Powiązanie rozwoju chwytu z rozwojem mowy Wpływ niewygaszonych odruchów na rozwój mowy, koordynacji ręka usta, lateralizacji oraz postawę dziecka Zaburzenia procesu lateralizacji; kształtowanie się dominacji stronnej A. Rosa Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania/ analiza materiału filmowego przygotowanego przez uczestników Szkoły Terapii Ręki I A. Rosa Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania/ analiza materiału 8 9.00-15.00 filmowego przygotowanego przez uczestników Szkoły Terapii Ręki Częśd IV Diagnoza i terapia ręki 28 9.00 17.00 A. Gregorczyk Wady postawy u dzieci a funkcja ręki Zajęcia korekcyjne w terapii ręki Ocena postawy u dziecka zajęcia z dzieckiem Terapia ręki w praktyce- zajęcia z dziedmi / analiza materiału filmowego Terapia z ciałem, przejście z pozycji niskich do siedzenia i pracy stolikowej Aktywne siedzenie Dobór właściwej pozycji do dwiczeo podczas dwiczeo/ najczęściej popełniane błędy A.Rosa Prezentacja autorskiego narzędzia diagnostycznego: Arkusz diagnozy sprawności ręki Analiza poszczególnych prób na podstawie materiału filmowego Wywiad- omówienie Warsztat: Diagnoza sprawności ręki - studium przypadku - praca z dzieckiem I 9.00 15.00 A. Rosa Omówienie wyników diagnozy Konstruowanie planów ter Pisanie opinii sprawności ręki 8 Artyterapia w terapii ręki- właściwy dobór technik plastycznych do zaburzeo funkcji ręki Grafosensoryka - czyli od ruchu przez rysunek do pisania Warsztat: Terapia ręki wspomaganie pisania studium przypadku praca z dzieckiem
Podsumowanie zebranych informacji Częśd V Terapia ręki w pracy z dzieckiem niepełnosprawnym ruchowo 29 B. Grzyb A. Sadowska Rozwój funkcji kooczyn na tle rozwój ruchowego dziecka w pierwszym roku życia - dwiczenia praktyczne Wpływ podstawowego napięcia mięśniowego na funkcje kooczyn górnych Odruchy a terapia ręki Dobór odpowiedniej pozycji do pracy, transfery, zmiany pozycji Wpływ pozycji dziecka na sprawnośd ręki Profilaktyka przykurczy i deformacji stawowych, zaopatrzenie ortopedyczne Analiza materiału filmowego B. Grzyb A. Sadowska Funkcjonalna diagnoza sprawności ręki, umiejętności manualnych oraz grafomotorycznych analiza materiału filmowego Aktywności życia codziennego (ADL)- rozwijanie podporowej i chwytnej funkcji ręki w codziennych sytuacjach Terapia ręki przy obniżonym napięciu mięśniowym (Zespół Downa, dystrofia mięśniowa, MPDz) Terapia ręki przy podwyższonym napięciu mięśniowym- (spastycznośd, MPDz) Terapia ręki w zaburzeniach sensorycznych Terapia ręki na przykładzie zajęd nauczania kierowanego szkoła rąk - film Terapia ręki na przykładzie metod neurorozwojowych- film Adaptacja pomocy terapeutycznych I 9.00 16.00 A. Rosa Terapia ręki i usprawnianie manualne dzieci z niepełnosprawnością intelektualną Usprawnianie polisensoryczne w terapii ręki Rozwój oraz zaburzenia koordynacji wzrokowo- ruchowej u dzieci niepełnosprawnych, Charakterystyka zaburzeo wzrokowych u dzieci oraz ich wpływ na sprawnośd motoryczną i manualną dziecka Funkcjonalna diagnoza wzroku u dzieci Funkcjonalna terapia wzroku jako podstawa koordynacji wzrokowo ruchowej oraz terapii ręki dzieci niepełnosprawnych 9
Warsztat: Pisania funkcjonalnej diagnozy sprawności ręki na podstawie materiału filmowego Warsztat: Układanie programów terapeutycznych Podsumowanie zebranych informacji Częśd VI ( gr. A / gr. B) Superwizje 18 9.00-17.00 A. Rosa Analiza materiału filmowego 9.00 15.00 A. Rosa Analiza materiału filmowego Egzamin 8