WOJEWODA MAŁOPOLSKI OK-III.431.59.2015 Kraków, dnia 21.01.2016 r. Pan Paweł Piasny Starosta Olkuski ul. Adama Mickiewicza 2 32-300 Olkusz WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r., poz. 149 z późn. zm.), art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r., poz. 525), art. 2 ustawy z 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) oraz art. 175 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885 z późn. zm.) w związku z art. 86 ust. 1 pkt 7 i ust. 3 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 581 z późn. zm.) Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie przeprowadził w Starostwie Powiatowym w Olkuszu oraz w Powiatowym Urzędzie Pracy w Olkuszu kontrolę, której przedmiotem było rozliczenie pod kątem finansowo-księgowym wykorzystania dotacji przekazanej z budżetu Wojewody Małopolskiego w 2014 roku na opłacanie składek zdrowotnych za osoby bezrobotne niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r. Kontrola została przeprowadzona przez Lidię Graboń inspektora wojewódzkiego, pracownika Wydziału Organizacji i Kontroli Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie upoważnienia znak: OK-III.0030.62.2015 z 18 czerwca 2015 r. o numerze 77/15, wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r. W związku z przeprowadzoną kontrolą działalność jednostek w zakresie objętym kontrolą ocenia się pozytywnie z nieprawidłowościami. 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 238 * fax 12 39 21 438 http://www.malopolska.uw.gov.pl
Powyższa ocena wynika z następujących ustaleń dokonanych w czasie kontroli. Zadania z zakresu zadań dotowanych z budżetu państwa, wynikających z przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy opłacanie składek zdrowotnych za osoby bezrobotne niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu realizował Powiatowy Urząd Pracy (PUP), który we własnym zakresie prowadzi obsługę finansowo-księgową. DZIAŁ 851 OCHRONA ZDROWIA Rozdział 85156 Składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz świadczenia dla osób nieobjętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. 2110 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na zadania bieżące z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami realizowane przez powiat Działanie 20.1.1.9 Opłacanie i refundacja składek na ubezpieczenie zdrowotne z budżetu państwa za osoby uprawnione. Wydział Finansów i Budżetu Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie pismem nr WF-I.3110.1.5.2013 z dnia 23 października 2013 r. poinformował Starostwo Powiatowe w Olkuszu o przyznaniu dotacji na rok 2014 w kwocie 5.066.640,00 zł w dziale 851, rozdziale 85156, 2110. Dotacja powyższa została ujęta w budżecie Powiatu Uchwałą Budżetową Powiatu Olkuskiego na 2014 rok Nr XXVI/305/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. W ciągu roku plan ten ulegał zmniejszeniu i na koniec roku wyniósł kwotę 4.450.393,00 zł: Pismo WF-I.3111.1.2014 z dnia 20 lutego 2014 r. kwota 336.218,00 zł, Zarządzenie Wojewody Małopolskiego z dnia 14 listopada 2014 r. kwota 280.029,00 zł. Na kontrolowane zadanie Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie przekazał do Powiatu Olkuskiego w 2014 r. środki dotacji wysokości 4.431.031,00 zł z przeznaczeniem na składki ubezpieczenia zdrowotnego oraz świadczenia dla osób nieobjętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. Środki te zostały wykorzystane przez Powiatowy Urząd Pracy w kwocie 4.431.025,82 zł. Niewykorzystana w 2014 roku dotacja w wysokości 5,18 zł została zwrócona przelewem z PUP na rachunek Starostwa Powiatowego w dniu 22 grudnia 2014 r., natomiast powyższe środki przekazano na rachunek Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w dniu 30 grudnia 2014 r. 2
Otrzymane przez PUP (za pośrednictwem Starostwa Powiatowego w Olkuszu) dotacje na opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne, wpływały w terminach i wysokościach umożliwiających prawidłową realizację tego zadania, stosownie do wymagań art. 79 ust. 1 i 2 oraz art. 87 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych ustalono, że PUP w Olkuszu obliczał i odprowadzał składki zdrowotne dla bezrobotnego bez prawa do zasiłku w prawidłowej wysokości, zgodnie z art. 79 ust. 1 i 2, art. 81 ust. 8 pkt 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej w związku z art. 72 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia oraz z pkt 2 Obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 maja 2013 r. (MP z 17 maja 2013 r. poz. 391) oraz z dnia 16 maja 2014 r. (MP z 22 maja 2014 r. poz. 367) w sprawie wysokości zasiłku dla bezrobotnych. Wymiar składki zdrowotnej obliczanej dla bezrobotnego wynosił w 2014 r. odpowiednio w okresach: - od 1 stycznia do 31 maja 2014 r. 646,70 zł x 9% = 58,20 zł, - od 1 czerwca do 31 grudnia 2014 r. 652,60 zł x 9% = 58,73 zł. Prawidłowość ustalania wysokości składek zdrowotnych. Według sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r. ogółem zarejestrowanych było 6465 osób, w tym z prawem do zasiłku 716 osób. Oznacza to, że liczba bezrobotnych bez prawa do zasiłku, a objętych ubezpieczeniem zdrowotnym wyniosła na koniec 2014 r. 5.749 osób (6.465 716). Celem sprawdzenia prawidłowości ustalenia wysokości składek zdrowotnych szczegółowej kontroli poddano dokumentację 22 akt wybranych przez Wydział Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, tj. osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku o następujących numerach ewidencyjnych: 20090305002, 110313/00004, 19981030006, 20040426009, 030113/00013, 19950720007, 20010831005, 19970910006, 19981130010, 20000704031, 150711/00006, 19930630008, 020611/00004, 19940926007, 210214/00002, 110511/00003, 19940608008, 210214/00002, 19950922001, 19970708013, 010714/00004, 20000816005. Poddane szczegółowej kontroli wydatki, wynikające z wyżej wybranych akt, jak również z raportów z list wyniosły kwotę 9.078,63 zł co stanowiło 0,25% wykorzystanej dotacji w wysokości 4.431.025,82 zł. 3
Wszystkie objęte kontrolą osoby bezrobotne zostały zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego ZUS P ZZA kod tytułu ubezpieczenia 09 11 00 osoba bezrobotna niepobierająca zasiłku dla bezrobotnych. Dla objętych kontrolą akta były sporządzone na druku ZUS P RZA Imienne raporty miesięczne o należnych składkach na ubezpieczenie zdrowotne. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie naliczania i opłacania składek za 22 bezrobotnych, którzy podlegali temu ubezpieczeniu w 2014 roku. Odprowadzanie składek realizowane było zgodnie z przepisami art. 79 ust. 1 i 2 i art. 81 ust. 8 pkt 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych, w prawidłowej wysokości i z zachowaniem zasady niepodzielności składki w pełnej wysokości za miesiąc, w którym istniał obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Kontrolą objęto zgodność deklaracji rozliczeniowych ZUS P DRA dotyczących przekazanych składek na ubezpieczenie zdrowotne od świadczeniobiorców za okres od stycznia do grudnia 2014 r. w porównaniu z ewidencją księgową i przelewami. Równocześnie stwierdzono, że PUP w roku 2014 dokonał pomniejszenia wydatków o wynikające z korekt nadpłacone składki zdrowotne za lata 1999-2013 w kwocie 70.197,13 zł, przekazując bieżące składki do ZUS w pomniejszonej wysokości, co znalazło swoje potwierdzenie w składnych przez PUP comiesięcznych zapotrzebowaniach na środki finansowe w dziale 851, rozdziale 85156 2110. Na okoliczność potrącania bieżących przelewów składek o nadpłaty z lat ubiegłych, wyjaśnienie złożyła Główna Księgowa PUP. W wyjaśnieniach podano, cyt. W wyniku sporządzanych korekt deklaracji składek na ubezpieczenie zdrowotne od osób bezrobotnych, w ZUS powstają na koncie Powiatowego Urzędu Pracy w Olkuszu nadpłaty, które do końca 2013 roku za pośrednictwem Powiatu Olkuskiego odprowadzałam do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ustalenia w zakresie odprowadzonych składek w poszczególnych miesiącach przedstawiają się następująco: Składki w styczniu 2014 r. za grudzień 2013 r. Deklaracja nr RZA 51/12/2013 kwota 391.511,40 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 646,70 zł = 58,20 zł x 6727 osób = 391.511,40 zł. Przelew 391.511,40 zł 15.01.2014 r. dowód księgowy WB nr 6/2014. 4
Składki w lutym 2014 r. za styczeń 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/01/2014 kwota 410.484,60 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 646,70 zł = 58,20 zł x 7053 osób = 410.484,60 zł. Przelew 410.484,60 zł 17.02.2014 r. dowód księgowy WB nr 23/2014. Składki w marcu 2014 r. za luty 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/02/2014 kwota 415.780,80 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 646,70 zł = 58,20 zł x 7144 osób = 415.780,80 zł. Przelew 415.780,80 zł 14.03.2014 r. dowód księgowy WB nr 40/2014. Składki w kwietniu 2014 r. za marzec 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/03/2014 kwota 413.336,40 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 646,70 zł = 58,20 zł x 7102 osoby = 413.336,40 zł. Przelew 413.336,40 zł 15.04.2014 r. dowód księgowy WB nr 57/2014. Składki w maju 2014 r. za kwiecień 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/04/2014 kwota 395.352,60 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 646,70 zł = 58,20 zł x 6793 osoby = 395.352,60 zł. Przelew 395.352,60 zł 15.05.2014 r. dowód księgowy WB nr 73/2014. Składki w czerwcu 2014 r. za maj 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/05/2014 kwota 387.786,60 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 646,70 zł = 58,20 zł x 6663 osoby = 387.786,60 zł. Przelew 387.786,60 zł 13.06.2014 r. dowód księgowy WB nr 90/2014. Składki w lipcu 2014 r. za czerwiec 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/06/2014 kwota 367.708,53 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 6261 osób = 367.708,53 zł. Przelew 367.708,53 zł 15.07.2014 r. dowód księgowy WB nr 105/2014. Składki w sierpniu 2014 r. za lipiec 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/07/2014 kwota 359.016,49 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 6113 osób = 359.016,49 zł. Korekty z lat ubiegłych (1999-2013) 70.197,13 zł: Korekta nr 32 za lata 1999-2001 kwota 7.454,72 zł. 5
Korekta nr 33 za lata 2002-2004 kwota 5.931,60 zł. Korekta nr 34 za lata 2005-2007 kwota 3.391,08 zł. Korekta nr 35 za lata 2008-2011 kwota 8.361,90 zł. Korekta nr 12 S za lata 2011-2012 kwota 17.618,79 zł. Korekta nr 11 S za rok 2013 kwota 27.439,04 zł. Po potrąceniu korekt na łączną kwotę 70.197,13 zł przelew 288.819,36 zł 14.08.2014 r. dowód księgowy WB nr 122/2014. Składki we wrześniu 2014 r. za sierpień 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/08/2014 kwota 345.097,48 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 5876 osób = 345.097,48 zł. Przelew 345.097,48 zł 15.09.2014 r. dowód księgowy WB nr 138/2014. Składki w październiku 2014 r. za wrzesień 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/09/2014 kwota 339.811,78 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 5786 osób = 339.811,78 zł. Przelew 339.811,78 zł 15.10.2014 r. dowód księgowy WB nr 157/2014. Składki w listopadzie 2014 r. za październik 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/10/2014 kwota 334.702,27 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 5699 osób = 334.702,27 zł. Przelew 334.702,27 zł 15.11.2014 r. dowód księgowy WB nr 173/2014. Składki w grudniu 2014 r. za listopad 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/11/2014 kwota 340.634,00 zł. Wysokość składki 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 5800 osób = 340.634,00 zł. Przelew 340.634,00 zł 15.12.2014 r. dowód księgowy WB nr 192/2014. Ponadto na podstawie dowodów źródłowych (wyciągi bankowe i przelewy) stwierdzono, że przelewy należnych składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zostały odprowadzone w terminie do 15. dnia następnego miesiąca, wynikającym z art. 47 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm. ). Obecnie: Dz. U. z 2015 r. poz. 121. Należne składki za grudzień 2014 r. odprowadzono 14 stycznia 2015 roku stosownie do pisma Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie znak: WP-II.3112.1.33.2013 z 26 listopada 2013 r. 6
Wyjaśnienie w sprawie terminowości odprowadzania składek w miesiącu styczniu 2014 roku złożyła Główna Księgowa PUP o następującej treści: W księgach rachunkowych Powiatowego Urzędu Pracy koszty ewidencjuje się w miesiącu, którego one dotyczą (przepisy ustawy o rachunkowości i rozporządzenie dla jednostek budżetowych). Dlatego koszty dotyczące składek na ubezpieczenie zdrowotne od osób bezrobotnych np. za miesiąc XII/2013 roku księgowane są w grudniu 2013 roku, natomiast płatność tych składek następuje w terminie do 15 stycznia 2014 roku. Kwota poniesionych wydatków na kontrolowane zadanie w wysokości 4.431.025,82 zł jest zgodna z zapisami konta 130 prowadzonego do rozdziału 85156, 4130 W-1 PUP na opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne za bezrobotnych bez prawa do zasiłku. Wykonanie według ewidencji księgowej wydatków prowadzonej przez PUP do rozdziału 85156, 4130 wyniosło kwotę 4.431.025,82 zł i jest zgodne ze sprawozdaniem Rb-50 o wydatkach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami za IV kwartał 2014 r. oraz sprawozdaniem rocznym Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego za okres od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2014. W sporządzonym przez Powiat sprawozdaniu Rb-50 o dotacjach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami za IV kwartał 2014 rok oraz w rocznym sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego za okres od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2014, wykazano wykonanie w dziale 851, rozdziale 85156, 2110 w kwocie 4.438.420,22 zł (w tym kontrolowana kwota 4.431.025,82 zł). Środki z budżetu Wojewody przyznane na realizację zadania objętego kontrolą zostały wykorzystane na opłacanie składek zdrowotnych za osoby bezrobotne niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, a dokumentacja źródłowa potwierdza, że dotacja celowa została wydatkowana w odpowiednim dziale i rozdziale klasyfikacji budżetowej określonej w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r. poz. 1053 z późn. zm.). 7
W toku kontroli stwierdzono, że PUP pomniejszył wydatki roku 2014 o wynikające z korekt nadpłaconych składek zdrowotnych za lata 1999-2013, przekazując bieżące składki do ZUS w pomniejszonej wysokości. Potrącenia z lat ubiegłych dokonano jednorazowo w miesiącu sierpniu 2014 r. o kwotę 70.197,13 zł. Oznacza to, że nie dokonywano systematycznego rozliczenia składek do ZUS przez okres 14 lat. Mając na względzie powyższe pouczono Jednostkę o konieczności bieżącego weryfikowania danych świadczeniobiorców aby nie doprowadzać do powstawania nadpłat składek ZUS. Przedstawiając powyższe ustalenia kontroli zwracam się do Pana Starosty o podjęcie stosownych działań zmierzających do wyeliminowania ujawnionych nieprawidłowości w szczególności poprzez prawidłowe rozliczanie nadpłaconych składek ZUS za lata ubiegłe. W przypadku nadpłaty składek ZUS dotyczącą lat ubiegłych (opłaconych pierwotnie z dotacji celowej z budżetu państwa) uzyskany zwrot składek należy odprowadzić na dochody budżetu państwa, a nie kwalifikować go, jako zmniejszenie wydatków bieżących jednostki budżetowej. Informację o sposobie wykorzystania wyników kontroli oraz realizacji niniejszego wystąpienia proszę przekazać za pośrednictwem Wydziału Organizacji i Kontroli Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w terminie 30 dni od daty otrzymania wystąpienia. Z up. Wojewody Małopolskiego Sławomir Dyl Dyrektor Wydziału Organizacji i Kontroli 8