KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii Zarządzania i Turystyki Katedra Ekonometrii i Informatyki Andrzej Dudek KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM 1/31

Plan Prezentacji Ewolucja systemów informatycznych zarządzania Rynek systemów ERP (Enterprise Resource Planning) na świecie i w Polsce Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania: przetwarzanie w chmurze media społecznościowe urządzenia mobilne ERP vs. best of breed (najlepsze z gatunku) odchodzenie od systemów ewidencyjnych pozostałe tendencje 2/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania System informacyjny to wielopoziomowa struktura pozwalająca na przetwarzanie danych przy pomocy modeli, procedur i algorytmów (por. Kisielnicki, Sroka [2005]). System informatyczny jest podzbiorem systemu informacyjnego, związanym z komputerowym przetwarzaniem danych. Do podstawowych funkcji systemu informatycznego należą: gromadzenie danych; przetwarzanie danych (w tym agregacja danych w postaci raportów i zestawień); przechowywanie danych; prezentowanie informacji. System informatyczny zarządzania to zbiór powiązanych ze sobą elementów służących do komputerowego przetwarzania danych, którego finalnym efektem jest wspomaganie procesu podejmowania i realizowania decyzji w przedsiębiorstwie (por. Klonowski [2004]). 3/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania CRM (ok. 2000) SCM (ok. 2000) ERP II (ok. 2003) ERP I (ok. 1990) MRP II (ok. 1980) MRP I (ok. 1970) IC (ok. 1960) 4/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania Systemy klasy ERP I i II Systemy klasy ERP (Enterprise Resource Planning) rozszerzyły zastosowanie techniki komputerowej zarówno do wszystkich szczebli zarządzania przedsiębiorstwem jak i na wszelkie typy przedsiębiorstw w tym przemysł, bankowość, medycynę i służbę zdrowia, handel, naukę, transport, kulturę i sztukę, organizacje rządowe i samorządowe itp. Systemy ERP II choć funkcjonalnie nie różnią się od systemów ERP, jednak można wyróżnić kilka cech odróżniających te dwie generacje systemów: wykorzystywanie w większym stopniu Internetu i standardu Web Services; nowocześniejszy i bardziej przyjazny interfejs użytkownika; podział na procesy front office i back office. 7/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania Systemy klasy ERP Do funkcji najczęściej spotykanych w systemach klasy ERP należą (na podstawie [Bytniewski red. 2005]): sprzedaż, dystrybucja i marketing: podsystem zarządzania relacjami z klientem (CRM Customer Relationship Management); serwis; raporty; HR (Human Resources) zarządzanie personelem; finanse podsystem środków trwałych; podsystem controllingu; wytwarzanie; 8/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania Systemy klasy ERP ewidencja i zaopatrzenie; podsystem logistyki: systemy zarządzania łańcuchem dostaw (SCM Supply Chain Management); systemy zarządzania procesami magazynowymi (WMS - Warehousing Management Systems); podsystem elektronicznej transmisji danych (EDI Electronic Data Interchange); podsystem inteligencji biznesowej (BI - Business Inteligence): proces analityczny wielowymiarowej analizy danych (OLAP - Online Analytical Processing); hurtownia danych; data mining. 9/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania systemy klasy CRM Wg S. Łobejko System klasy CRM to system informacyjny gromadzący oraz przetwarzający informacje, opisujące wszelkie dokumenty, kontakty oraz relacje przedsiębiorstwa z klientem. Systemy klasy CRM wspomagające zarządzanie relacjami z klientem (Customer Relationship Management) można przedstawić jako architekturę: CRM operacyjnego rejestrowanie zamówień, prowadzenie baz klientów, zarządzanie sprzedażą; CRM analitycznego hurtownia danych i aplikacje analizujące dane z działów zarządzania, sprzedaży, marketingu itp.; CRM komunikacyjnego (interakcyjnego) rozwiązania technologiczne umożliwiające kontakt z klientem. 11/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania systemy klasy CRM 12/33

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania systemy klasy CRM Do klasy CRM zaliczymy system, który zawiera większość z wymienionych modułów: 1. Sprzedaż - zarządzanie kontaktami (profile klientów, struktura klientów instytucjonalnych, historia kontaktów sprzedażowych i serwisowych), zarządzanie kontem klienta, jak. czynności sprzedażowe, zamówienia, generowanie ofert). 2. Zarządzanie sprzedażą przewidywanie i analiza cyklu sprzedaży. 3. Zarządzanie czasem i terytorium - kalendarz i baza danych pojedynczego użytkownika lub całej grupy. 4. Korespondencja - listy, e-mail e, faksy. 5. Marketing - zarządzanie kampanią, encyklopedia produktów, konfigurator produktu, cenniki, oferty, generator celowanych list adresowych, analiza efektywności kampanii. 6. Obsługa zgłoszeń handlowych - przyjmowanie i dystrybucja w obrębie struktur sprzedażowych informacji o klientach zgłaszających zainteresowanie 13/33

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania systemy klasy CRM 7. Telemarketing - układanie list telefonicznych według definicji grup docelowych, automatyczne wybieranie numeru, zbieranie zamówień. 8. Serwis i wsparcie klienta po sprzedaży - przydzielanie, śledzenie i raportowanie zadań, zarządzanie problemem, kontrola zamówienia, gwarancja. 9. Informacja - szeroka i łatwa w użyciu funkcja raportowania. 10. Integracja z systemami ERP - księgowość, produkcja, dystrybucja. 11. Synchronizacja danych - pomiędzy urządzeniami przenośnymi i centralną bazą danych lub spośród różnych centralnych baz danych i serwerów aplikacji. 12. E-commerce całokształt handlu oraz komunikacji prowadzonych za pomocą Internetu. 13. Call (Contact) Center telefoniczne centrum obsługi klienta. 14/33

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania systemy klasy SCM Systemy SCM (Supply Chain Management Zarządzanie Łańcuchem Dostaw), to wyspecjalizowane systemy informatyczne implementujące koncepcję łańcucha dostaw do integracji systemów klasy ERP w grupie organizacji powiązanych w sieć logistyczną. Łańcuch dostaw jest traktowany jako grupa współdziałających organizacji powiązanych ze sobą siecią logistyczną, obejmującą dostawców, producentów, dystrybutorów oraz klientów. Jest kolekcją wszystkich fizycznych zdarzeń, ludzi i procesów związanych z przesunięciem materiałów z początkowego źródła, przez produkcję, dystrybucję, do końcowego konsumenta. Łańcuch powstaje w wyniku aliansu niezależnych partnerów, których współpraca ma na celu osiągnięcie przewagi konkurencyjnej. W sieci współdziałających partnerów wymienia się informacje, a także współpracuje w ramach wspólnie wytyczonych celów gospodarczych. 15/31

Ewolucja systemów informatycznych zarządzania systemy klasy SCM 16/31

Rynek systemów ERP na świecie Wg Forbes w 2012 roku dynamika światowego rynku systemów ERP, wyniosła 2,2%, a wartość tego rynku - liczona wartością licencji - szacowana jest na 24,5 mld USD. 10 czołowych dostawców oprogramowania wspomagającego zarządzanie przedsiębiorstwem posiada łącznie 63% udziału w globalnym rynku. Największymi graczami są: SAP, który na sprzedaży systemów ERP zarobił w 2012 roku 8 mld USD, Oracle 3,12 mld SD oraz Sage 1,5mld USD. 17/31

Rynek systemów ERP w Polsce Dla porównania według raportu IDC Poland Enterprise Application Software Market 2013 2017 Forecast and 2012 Vendor Shares w 2012 roku wartość polskiego rynku systemów klasy ERP wyniosła 237 mln USD. Natomiast dynamika rynku ERP w Polsce, liczona wartością licencji, od 2008 roku jest ujemna. Największym dostawcą systemów klasy ERP w Polsce w 2012 roku również był SAP Polska z 40,9% udziałem w rynku, który zarobił 24,7 mln USD. 18/33

Rynek systemów ERP w Polsce Firma SAP AG Comarch S.A. Oracle Siedziba Republika Federalna Niemiec Oprogramowanie MySAP Bussiness Suite; SAP R/3; SAP ERP Polska (Kraków) CDN XL, CDN Optima Odbiorcy systemu firmy średnie i duże firmy małe, średnie i duże System operacyjny IBM OS/400, MS Windows, Solaris, Unix Baza danych IBM DB2, Informix, MS SQL, Oracle, własna MS Windows NT, Unix MS SQL, Oracle USA JD Edwards, PeopleSoft, ORACLE E-Bussiness Suite firmy średnie i duże MS Windows, Unix, Linux IBM DB2/400, MS SQL Server, Oracle Platforma sprzętowa IBM, Bull, HP, Sun, Compaq HP, IBM AS/400, Sun IBM AS/400, IBM RS/6000, HP9000 Metodyka wdrażania acceleratedsap własna OnTrack Udział w polskim rynku 40,9 % 12,5% 11,7% 19/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Przetwarzanie w chmurze Integracja z mediami społecznościowymi Urządzenia mobilne ERP vs. Best of breed (najlepsze z gatunku) Odchodzenie od systemów ewidencyjnych Inne 20/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Przetwarzanie w chmurze Przewarzanie w chmurze to model przetwarzania oparty na użytkowaniu usług dostarczonych przez producenta oprogramowania bez konieczności posiadania infrastruktury IT, zwłaszcza jej części serwerowej. Zasada działania chmury polega na przeniesieniu całego ciężaru świadczenia usług IT (danych, oprogramowania lub mocy obliczeniowej) na serwer i umożliwieniu stałego dostępu poprzez komputery klienckie. Dzięki temu ich bezpieczeństwo nie zależy od tego, co stanie się z komputerem klienckim, a szybkość procesów wynika z mocy obliczeniowej serwera. 21/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Przetwarzanie w chmurze Dla systemów informatycznych zarządzania najbardziej popularne są dwa modele sprzedaży oprogramowania poprzez chmurę: ASP (Application Service Provider) klient kupuje oprogramowanie, które jest instalowane w centrach obliczeniowych u dostawcy (lub innej firmie zewnętrznej), co zwalnia go od konieczności zakupu i utrzymania własnych serwerów. SaaS (Software as a Service) klient nie kupuje oprogramowania, a jedynie usługę. Dostawca jest odpowiedzialny zarówno za cała infrastrukturę serwerową, jak i za ciągłe uaktualnienie oprogramowania. Z roku na roku obserwuje się coraz większe zainteresowanie usługami w chmurze, równocześnie można stwierdzić, że model ASP powoli przechodzi do historii, a standardem staje się przetwarzanie typu SaaS. O popularności tego typu rozwiązań może świadczyć fakt, iż wprowadzili je dwaj najwięksi gracze na rynku: SAP (Business ByDesign ) i Oracle (Fusion Cloud ERP). 22/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Media społecznościowe Systemy informatyczne zarządzania to jeden z niewielu segmentów na rynku oprogramowania, którego nie zmienił nagły rozkwit mediów społecznościowych takich jak Facebook, Twitter czy Nasza Klasa na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI w. O ile media tego typu znacząco zmieniły zawartość sieci www, a nawet wielu aplikacji biurowych, o tyle wydaje się, że nie mają większego wpływu na systemy informatyczne zarządzania. Podejmowane są wprawdzie próby wprowadzani rozwiązań wzorowanych na mediach społecznościowych. Przykładem może być sieć Yammer, oferująca mechanizmy integracyjne z aplikacjami SAP, czy oprogramowanie Chatter współpracujące ze znanym systemem typu CRM SalesForce, jednak są to raczej wyjątki potwierdzające regułę i w perspektywie zarówno krótko, jak i długookresowej media społecznościowe nie będą wpływały na kształt systemów informatycznych zarządzania. 23/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Urządzenia mobilne Od połowy 2014 roku telefony wyprzedziły komputery jako najczęściej używane urządzenia dostępu do sieci na całym świecie, a ponad 80% sprzedawanych telefonów stanowią smartfony. Te dwa czynniki silnie determinują również kształt rynku oprogramowania na świecie a rynek systemów informatycznych zarządzania nie jest tu wyjątkiem. Wersje mobilne aplikacji produkuje już większość dostawców. 24/31

Tendencje i kierunki zmian: Urządzenia mobilne Tendencją długookresowa jest natomiast ujednolicanie funkcjonalności wersji desktopowych i mobilnych (w chwili obecnej w wielu przypadkach te drugie są jeszcze uboższe od pierwszych). 25/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania ERP vs. best of breed (najlepsze z gatunku) Od kilku lat można wyróżnić dwa główne podejścia we wdrażaniu systemów informatycznych zarządzania przedsiębiorstwem: Jednorodne ERP całość procesów biznesowych w firmie jest obsługiwana w systemie klasy ERP pochodzącym od jednego producenta. Osiągana w ten sposób poprawa efektywności firmy jest związana z bardzo dużymi kosztami wdrożenia i utrzymania. Co gorsze, koszt zmiany dostawcy może być jeszcze większy, pozbawiając praktycznie przedsiębiorstwa ruchu w tym zakresie i umożliwiając dostawcy dyktowanie niewspółmiernie dużych kosztów, w stosunku do rynkowych cen, za wsparcie techniczne, uaktualnienia czy szkolenia. Podejście najlepsze z gatunku - tworzenie heterogenicznych systemów informatycznych, w którym poszczególne moduły pochodzące od różnych producentów są tak dobierane, aby jak najlepiej odzwierciedlały specyfikę pracy firmy w tym konkretnym fragmencie jej działalności biznesowej. W podejściu tym moduły przestarzałe, czy źle dopasowane można wymienić już po wdrożeniu na lepsze rozwiązania oferowane przez konkurencję. Podstawową wadą tego podejścia jest konieczność integracji systemów różnych producentów, co jest związane z dodatkową czasochłonnością i zwiększonym kosztem, jednak całościowy koszt wdrożenia jest znacząco mniejszy niż w pierwszym podejściu. 26/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania ERP vs. best of breed (najlepsze z gatunku) Wg raportu firmy analitycznej Gartner w 2011 i 2012 na rynku amerykańskim oraz UE można było zaobserwować przesunięcie wydatków o około 20% z podejścia jednorodne ERP na podejście najlepsze z gatunku. Autorzy raportu tłumaczą to redukcją kosztów na wydatki IT związaną z kryzysem, jednak można postawić tezę, że ta tendencja będzie się utrzymywać, jeżeli nie długookresowo, to przynajmniej przez kilka najbliższych lat. 27/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Odchodzenie od systemów ewidencyjnych (pasywnych) Ewidencja zapasów (części, faktur itp.) 28/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Odchodzenie od systemów ewidencyjnych (pasywnych) Zadania do wykonania, terminarz spotkań, procesy biznesowe, w których uczestniczy pracownik. 29/31

Tendencje rozwoju systemów informatycznych zarządzania Pozostałe tendencje HTML 5.0, CSS 3.0, WEB 2.0/3.0, Web-Services; Internet rzeczy (nie tylko komputery, ale również inne produkty: telewizory, aparaty fotograficzne, samochody itp.); Kompatybilność systemów (aplikacje nie współpracujące z innymi staną się rzadkością); Przetwarzanie danych o rozmiarach dotychczas niespotykanych; Rosnąca rola analityków kosztem metod inteligencji biznesowej; Sklepy on-line z aplikacjami biznesowymi (na wzór Android Market / Google Play / Apple Store). 30/31

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 31/31