Rola poszczego lnych składniko w w diecie kobiet w ciąz y
Spis treści 1. Kwas foliowy Wpływ kwasu foliowego na przebieg ciąży Produkty, zawierające kwas foliowy Dawkowanie 2. Żelazo Wpływ żelaza na przebieg ciąży Źródła żelaza w diecie 3. Magnez 4. Jod Znaczenie magnezu dla organizmu Źródła magnezu w diecie Znaczenie jodu dla organizmu Źródła jodu w diecie 5. Wapń Znaczenie wapnia dla organizmu Źródła wapnia w diecie 6. Tłuszcze Rola tłuszczy w odżywianiu kobiet w ciąży Źródła zdrowych tłuszczy 7. Płyny Rola płynów w diecie kobiet w ciąży
Kwas foliowy Kwas foliowy (folacyna) odgrywa ogromną rolę w rozwoju płodu, w okresie ciąży zapotrzebowanie na ten składnik jest 2 -krotnie, a w okresie laktacji 1,5 razy wyższe niż zwykle. Kwas foliowy powinny przyjmować zarówno kobiety w ciąży, jak i wszystkie panie, planujące zajście. Biorąc pod uwagę, że znaczna część ciąż to zapłodnienia nieplanowane, każda kobieta w wieku rozrodczym powinna zażywać kwas profilaktycznie. Niskie spożycie kwasu foliowego w ciąży: Zwiększa ryzyko urodzenia dziecka z wrodzoną wadą układu nerwowego, m.in. rozszczep kręgosłupa oraz bezmózgowie. Trzeba pamiętać, że wady te powstają bardzo wcześnie, tj. 3 / 4. tygodniu ciąży. Powoduje liczne komplikacje w przebiegu ciąży Zawartość kwasu foliowego w poszczególnych produktach (mg / 100g ):
wątroba (219-364) szpinak (155) bób (130) kalafior (120) brokuły (90) brukselka (88-170) groch (87) szparagi (75-175) jajko (70) chleb pszenny pełnoziarnisty (39) papryka (37) sałata (33) banany (28-36) pomarańcze (24) sery (16) mleko krowie (5-12) Dawkowanie kwasu foliowego Ludzki organizm nie jest w stanie przyswoić naturalnych folianów dlatego kobiety w ciąży powinny przyjmować przyswajalne w 100% syntetyczne preparaty. W celu profilaktyki wad cewy nerwowej u płodu, zaleca się przyjmowanie 0,4 mg kwasu foliowego dziennie, przez okres począwszy od trzech miesięcy przed planowaną ciążą, aż do jej ukończenia. Ze względu na duży odsetek ciąż nieplanowanych, zaleca się, aby wszystkie kobiety w wieku rozrodczym, przyjmowały stale doustną suplementację folacyny w dawce 0,4 mg.
Żelazo Żelazo to niezwykle ważny pierwiastek w diecie kobiety w ciąży. Pierwiastek ten odgrywa podstawową rolę w wytwarzaniu hemoglobiny składnika krwi niezbędnego do transportu tlenu z płuc do wszystkich tkanek organizmu. Hemoglobina bierze także udział w procesach oddychania tkankowego i w prawidłowym funkcjonowaniu mózgu. Niedobory żelaza w ciąży prowadzą do: Niedotlenienia ciężarnej i płodu, Przedwczesnego porodu bądź poronienia Nieprawidłowego rozwoju umysłowego dziecka Niedobór żelaza u kobiety w ciąży może powodować anemię, która może doprowadzić do zaburzenia wzrostu płodu, przedwczesnego porodu, a we wczesnej ciąży nawet poronienia. Żelazo jest niezbędne również do prawidłowego funkcjonowania mózgu, dlatego jego duży deficyt w organizmie przyszłej mamy może odbić się niekorzystnie na rozwoju umysłowym dziecka. Zapotrzebowanie na żelazo
W okresie ciąży zapotrzebowanie na żelazo wzrasta prawie o połowę: przed ciążą wynosi 18 mg dziennie, a w ciąży 26 27 mg. Źródła żelaza w diecie: chude mięso i wędliny drobiowe mięso wołowe (nerki, serca), wątroba wieprzowa, żółtko jaja, płatki owsiane, sezam, słonecznik, suszone owoce, buraki, brokuły, szpinak, drożdże, pietruszka, pokrzywy, herbatka z liści malin. orzechy, Zazwyczaj trudno zapewnić organizmowi kobiety ciężarnej właściwe ilości żelaza tylko w pokarmach, dlatego zaleca się suplementację preparatami z żelazem. Należy też wiedzieć, że niektóre składniki, takie kofeina blokują wchłanianie żelaza. Dlatego też w okresie ciąży nie zaleca się spożywania nadmiernych ilości kawy, herbaty, czekolady lub coca-coli
Magnez Magnez uczestniczy w działaniu około 300 enzymów organizmu człowieka. U kobiet w ciąży prawidłowy poziom magnezu zapobiega nadmiernej kurczliwości mięśni, chroni przed nadciśnieniem tętniczym i wpływa na zwiększenie gęstości kości. Natomiast niedobór magnezu objawia się między innymi bolesnymi skurczami mięśni. Dzienna dawka magnezu, zalecana kobietom ciężarnym wynosi 350 mg., matkom karmiącym - 380 mg. Źródła magnezu w diecie: płatki owsiane kasza gryczana otręby pszenne zarodki pszenne fasola groch soja kakao gorzka czekolada orzechy suszone owoc
Jod Jod zapewnia prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Hormony tarczycy regulują procesy przemiany materii w organizmie. Ponadto jod reguluje pracę ośrodkowego układu nerwowego. Niedobór jodu u kobiet w ciąży prowadzi do upośledzenia umysłowego dziecka. Ponadto niedobory jodu w ciąży powodują : Poronienia Wady wrodzone dziecka, kretynizm czy zaburzenia rozwoju funkcji intelektualnych i motorycznych, Ryzyko urodzenia martwego płodu i zgonu okołoporodowego. Najlepszym źródłem jodu w diecie są : Ryby morskie Owoce morza i glony Sól kuchenna jodowana
Zbyt duże spożycie soli sprzyja nadciśnieniu, a także obrzękom. Należy więc rezygnować z dosalania potraw przed spożyciem i ograniczać dodawanie soli w czasie gotowania. Należy wziąć pod uwagę, że dużo soli znajduje się w gotowych produktach, takich jak wędliny, sery i pieczywo. U kobiet w ciąży zaleca się spożywanie soli spożywczej w ilości 4-6 g./ dobę. Do przyrządzania potraw nie należy stosować soli kamiennej (niejodowanej) ani słonych mieszanek przyprawowych. Wapń W okresie ciąży i karmienia zalecane jest zwiększenie spożycia produktów, stanowiących źródło wapnia - budulca kości i zębów. Składnik ten jest niezbędny dla rozwoju dziecka, dlatego należy zadbać o jego odpowiednią ilość jeszcze przed narodzeniem. Najlepszym źródłem wapnia są produkty mleczne, najlepiej o obniżonej zawartości tłuszczu. Ich spożywanie ułatwia utrzymanie odpowiedniej wagi ciała, co jest wyjątkowo ważne w przypadku kobiet w ciąży.
Źródła wapnia w diecie: Mleko - 1 litr mleka dostarcza 1200 mg. wapnia Produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu - 10 dkg. żółtego sera - 800-900 mg.wapnia Jogurt naturalny, kefir i maślanka 10 dkg. żółtego sera - 800-900 mg.wapnia W mniejszych ilościach produkty rolinne: - warzywa ciemnozielone (brokuły, kapusta włoska, liście rzepy), - warzywa strączkowe, ziarna zbóż, orzechy, pieczywo Należy wiedzieć, iż zbyt dużo białka, tłuszczów, fosforu (napoje gazowane, orzeszki, chipsy itd.), stres oraz brak ruchu zaburzają przyswajanie wapnia. Tłuszcze Tłuszcze odgrywają znaczącą rolę w procesach komórkowych każdego organizmu. Są źrodłem energii, niezbędnych nienasyconych kwasow tłuszczowych, materiału budulcowego dla struktur komorkowych oraz nośnikiem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Wywiera także istotny wpływ na metabolizm lipidow i lipoprotein.
Kobietom w ciąży zaleca się spożycie tłuszczów naturalnego pochodzenia. Zabronione są margaryny oraz dania typu fast food, które są źródłem izomerów trans" kwasów tłuszczowych, które zwiększają stężenie cholesterolu w surowicy i lipoproteinach o niskiej gęstości (LDL). Izomery trans" przechodzą przez łożysko i odkładają się w pępowinie, przenikają również do mleka matki. Izomery trans obecne są także w maśle, które jest dopuszczane jako źródło tłuszczu w diecie kobiet ciężarnych i karmiących - izomery zawarte w maśle powstają w sposób naturalny w przewodzie pokarmowym krowy i z tego powodu uważane są za bezpieczniejsze. Źródła zdrowych tłuszczy w diecie: Ryby i owoce morza - są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych w szczególności kwasów omega-3, które mają dobroczynny wpływ na rozwój mózgu nienarodzonego dziecka. Mięso i organy zwierząt Jaja Zdrowe oleje (oliwa z oliwek, olej lniany, kokosowy, z pestek awokado, z pestek dyni ) Orzechy i nasiona Płyny
Woda stanowi przeciętnie 60% masy ciała człowieka, jednak jej zawartość zmienia się w rożnych okresach życia. Jest ona również składnikiem tkanek i narządów rozwijającego się w łonie matki dziecka u 24-tygodniowego płodu woda stanowi 88,6%, a u noworodka około 75% masy ciała. Woda jest więc bardzo ważnym składnikiem w diecie kobiet w ciąży. W pierwszych miesiącach ciąży należy spożywać około 1,5 litra wody/ dobę. W ostatnim trymestrze ciąży zaleca się pewne ograniczenie napojów w diecie, ok. 1-1,2 litra / dobę, ponieważ zbyt wiele wody w organizmie matki może niekorzystnie wpływać na skurcze macicy i przebieg porodu. Matka karmiąca piersią powinna przyjmować każdego dnia około 1,5-2 litry płynów ( 7-8 szklanek ) woda, mleko, świeże soki owocowowarzywne, zupy) Istotna jest nie tylko na ilość, ale również na jakość spożywanych płynów. Zalecane jest picie niegazowanej wody mineralnej. W okrsie ciąży nie powinno się przyjmować : napojów gazowanych, mocnej herbaty i kawy napojów alkoholowych Szczególnie ważne zalecenia dotyczą okresu karmienia, kiedy to kobiety powinny dostarczyć sobie większych ilości wapnia, białko i witaminy B2. Zaleca się przyjmowanie płynów bogatych w te składniki, takich jak: mleko > 0,5 l/ dziennie ok. 0,5 litra dziennie (ale nie więcej ) soków owocowo-warzywnych ziołowe herbaty o właściwie dobranym składzie, wpływające na wytwarzanie pokarmu: herbata z owoców anyżu, kopru włoskiego, kminku oraz liści pokrzywy i melisy.
PODSUMOWANIE TEORIA: Zapoznaj się dokładnie z materiałami z dzisiejszej lekcji, a gdy już je opanujesz, przystąp do testu cząstkowego Dzisiejsza lekcja i zadania w niej powierzone powinny zająć Ci minimum 3 godziny