nieruchomości i budownictwo Raport z rynku nieruchomości Podsumowanie cen nieruchomości Ponad 900 tys. rodzin bez własnych domów! Aż połowa Polaków szuka mieszkań do 200 tys zł! na podstawie danych i analiz serwisu Dom.Gratka.pl www.dom.gratka.pl
Raport w skrócie: Ceny ofertowe mieszkań na rynku wtórnym spadły w ciągu roku o 4-5 proc. Z perspektywy minionych 12 miesięcy roku na rynku nieruchomości widać, że właściwe były prognozy o zmniejszonym popycie w sektorze mieszkalnictwa. Nadwyżka lokali na rynku pierwotnym. Sprzedaż obecnie posiadanych w zasobach deweloperskich mieszkań, może zająć nawet dwa lata. Jednocześnie będą trwały budowy kolejnych inwestycji, choć większość firm zakłada, że ich ilość będzie znacznie mniejsza. Z końcem roku przestał obowiązywać program dopłat do kredytu hipotecznego Rodzina na swoim. Transakcje, które były zawierane na rynku, dotyczyły mieszkań posiadających małą powierzchnię i cenę mieszczącą się w granicach dopłat lub z ceną niewiele wyższą. Zmiany w rekomendacji S II maksymalny okres spłaty kredytu wynosi 25 lat. W następstwie tych zmian ilość udzielonych kredytów hipotecznych w całym roku zdecydowanie spadła. Plany deregulacji zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami, spowodowały wiele protestów i kontrowersji w środowisku pośredników. Wejście w życie ustawy deweloperskiej, której założenia również przyczyniły się do nadpodaży. Wielu deweloperów chciało zacząć budowę przed tą datą co warunkowało sprzedaż lokali na starych zasadach. N ajbardziej popularną kategorią wśród użytkowników serwisu Dom.Gratka.pl były mieszkania na sprzedaż (ponad 43 proc. wszystkich wyszukiwań w serwisie). Kolejnymi były: domy na sprzedaż, mieszkania do wynajęcia i działki/grunty na sprzedaż. Spis treści: 1. PREFERENCJE OSÓB POSZUKUJĄCYCH NIERUCHOMOŚCI 2. ZMIANY CEN NIERUCHOMOŚCI W ROKU W WYBRANYCH KATEGORIACH 3. KREDYTY HIPOTECZNE 4. DEREGULACJA ZAWODU POŚREDNIKA 5. USTAWA DEWELOPERSKA str. 3 6 str. 7 9 str. 10 str. 10 str. 11 2
PREFERENCJE OSÓB POSZUKUJĄCYCH NIERUCHOMOŚCI Z analizy wyników poszukiwań przez użytkowników serwisu Dom.Gratka.pl na koniec roku wynika, że najbardziej popularną kategorią są mieszkania na sprzedaż (ponad 43 proc. wszystkich wyszukiwań w serwisie). Kolejnymi były: domy na sprzedaż, mieszkania do wynajęcia i działki/grunty na sprzedaż. 15,3 NAJPOPULARNIEJSZE KATEGORIE W SERWISIE DOM.GRATKA.PL 9,5 3,1 1,8 6,4 MIESZKANIA SPRZEDAM DOMY SPRZEDAM MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA DZIAŁKI I GRUNTY SPRZEDAM LOKALE UŻYTKOWE DO WYNAJĘCIA PŁATNY DODATKOWO 5,4 PARKING PODZIEMNY 21,6 MIEJSCE PARKINGOWE 17,1 GARAŻ 33,7 GARAŻ BRAK 12,8 MOŻLIWOŚĆ WYNAJĘCIA 4,0 PARKING STRZEŻONY 5,4 LOKALE SPRZEDAM 20,8 43,1 POZOSTAŁE KATEGORIE CEGŁA 48,7 PUSTAK 10,6 Mieszkania na sprzedaż W kategorii mieszkań na sprzedaż, blisko połowa użytkowników poszukuje mieszkania którego cena nie będzie wyższa niż 200 tys. złotych, z czego 11 proc. osób poszukuje mieszkania do 100 tys. złotych, 18,2 proc. użytkowników wybiera lokale z ceną od 100 150 tys. złotych, a prawie 20 proc. użytkowników preferuje mieszkania z cena od 150 200 tys. złotych. Nadal najmniejsze zainteresowanie jest w segmencie mieszkań najdroższych. SILIKAT 7,9 BETON 7,6 MATERIAŁ MIESZANY 9,1 PŁYTA 8,3 ZOBACZ TAKŻE JAKIE DANE SZCZEGÓŁOWE MIESZKANIA SĄ WAŻNE DLA UŻYTKOWNIKÓW RAMA H 7,8 FORMA WŁASNOŚCI: WŁASNOŚCIOWE 55,6 LOGGIA 4,4 BALKON 16,8 SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE KWATERUNKOWE 21,2 STRYCH 0,2 POW. DODATKOWA DRZWI BALKONOWE 0,5 UDZIAŁ SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE Z KW 20,2 1,7 1,3 PIWNICA 2,2 KOMÓRKA LOKATORSKA 1,8 TARAS 2,9 3
WYSOKI STANDARD 15,6 BARDZO DOBRY 18,0 DO WYKOŃCZENIA 1,5 W BUDOWIE 0,3 TYP BUDYNKU: PO REMONCIE 13,0 STAN WYKOŃCZENIA IDEALNY 15,1 DO ODŚWIEŻENIA 5,2 DO ODNOWIENIA 4,1 DOBRY 14,0 DO REMONTU 6,4 ODNOWIONE 6,9 12,5 REZYDENCJA 5,5 WILLA 3,7 KAMIENICA 3,7 DWOREK 6,9 PÓŁ BLIŹNIAKA 3,9 GEOTERMICZNE 3,1 WOLNOSTOJĄCY 46,2 TYP DOMU BLIŹNIAK 6,3 CO WĘGLOWE 13,4 SZEREGOWY 6,0 PIĘTRO DOMU 1,3 SEGMENT ŚRODKOWY 5,1 SEGMENT SKRAJNY 5,2 BIOMASA 2,1 REKREACYJNY 3,9 52,7 10,1 ETAŻOWE 1,8 PIEC 2,4 OGRZEWANIE PODŁOGOWE 0,3 BRAK 40,2 16,6 7,9 KOMINEK 13,1 CO GAZOWEY 2,4 BLOK KAMIENICA DOM WIELORODZINNY Domy na sprzedaż APARTAMENTOWIEC WIEŻOWIEC Preferowane ceny domów, jakich poszukiwali użytkownicy serwisu Dom.Gratka.pl na koniec roku pokazują, że nadal planujemy zakup domu z ceną nie przekraczającą 450 tys. złotych. Blisko 79 proc. zapytań dotyczyła takich domów. Najmniej jest osób, które poszukują domów z segmentu ekskluzywnego, z ceną powyżej 1,05 mln złotych. JAKICH DOMÓW POSZUKUJĄ UŻYTKOWNICY SERWISU DOM.GRATKA.PL CENA: MEDIA: GAZ WODA PRĄD SIŁA 21,9 32,0 33,6 12,4 DOJAZD: OLEJOWE 2,6 MIEJSKIE 13,9 CO ELEKTRYCZNE 5,2 ASFALT UTWARDZONY POLNA 53,9 24,6 10,8 4,0 2,8 65,9 29,7 4,4 do 250 tys zł 250-450 tys zł 450-650 tys zł 650-850 tys zł 850-1,05 mln zł 0,5 0,2 1,0 0,2 2,0 1,05-1,4 mln zł 1,4-1,8 mln zł 1,8-2 mln zł 2-2,5 mln zł Powyżej 2,5 mln zł Mieszkania do wynajęcia W kategorii mieszkań do wynajęcia największym zainteresowaniem cieszą się lokale, których czynsz wynosi maksymalnie 2 tys. złotych. Takich użytkowników jest obecnie w serwisie ponad 92 proc. W tej grupie 57 proc. osób poszukuje lokalu z ceną do 1 tys. złotych (są to zatem mieszkania jednopokojowe lub pokoje), ponad 24 proc. użytkowników chciałoby nająć mieszkanie z ceną z przedziału 1-1,5 tys. złotych, natomiast blisko 11 proc. osób poszukuje mieszkania z ceną między 1,5 2 tys. złotych. 4
Z drugiej strony w największych miastach Polski, najwięcej ogłoszeń od ogłoszeniodawców dotyczy wynajmu mieszkań średniej wielkości (od 35 do 55 m kw.). W Warszawie jest to prawie 31 wszystkich ofert wynajmu, w Krakowie ponad 36, w Poznaniu prawie połowa. Sporo propozycji dotyczy również lokali większych, do 80 m kw., które chętnie zasiedlane są przez kilkuosobowe grupy studentów. Najmniejszym zainteresowaniem w tym segmencie rynku cieszą się mieszkania z ceną ofertową powyżej 3 tys. złotych. ZOBACZ TAKŻE JAKIE DANE SZCZEGÓŁOWE MIESZKAŃ DO WYNAJĘCIA SĄ WAŻNE DLA UŻYTKOWNIKÓW. CENA: Do 1 tys. zł WYSOKI STANDARD 15,6 BARDZO DOBRY 18,0 DO WYKOŃCZENIA 1,5 W BUDOWIE 0,3 PO REMONCIE 13,0 STAN WYKOŃCZENIA IDEALNY 15,1 DO ODŚWIEŻENIA 5,2 DO ODNOWIENIA 4,1 DOBRY 14,0 DO REMONTU 6,4 ODNOWIONE 6,9 1 1,5 tys. zł 1,5 2 tys. zł 2 2,5 tys. zł 57,0 24,5 10,9 Działki i grunty na sprzedaż Rynek działek pod zabudowę rządzi się nieco innymi prawami niż pozostałe segmenty rynku nieruchomości. Ponieważ ziemi nie będzie przybywać, właściciele parceli, nie obawiając się konkurencji, nie spieszą się z ich sprzedażą, bo koszty utrzymania takich nieruchomości nie są wysokie. Sprzedający, jeśli mają do wyboru sprzedaż z rabatem i rezygnację z transakcji, zwykle wolą drugie rozwiązanie. 2,5 3 tys. zł 3 3,5 tys. zł 3,6 1,5 Analizy wskazują, że osoby poszukujące działek najbardziej preferują nieruchomości z ceną między 50 150 tys. złotych. Ponad 39 proc. wszystkich poszukiwań dotyczy parceli w takich widełkach cenowych. Na drugim miejscu znajdują się nieruchomości z granicą cenową 50 tys. złotych szuka ich ponad 28 proc. użytkowników zainteresowanych tym segmentem rynku. 3,5 4 tys. zł 4 5 tys. zł Powyżej 5 tys. zł 6 POKOI 0,5 5 POKOI 1,7 1 POKÓJ 24,2 LICZBA POKOI 4 POKOJE 6,9 2 POKOJE 43,5 3 POKOJE 22,7 0,6 0,4 0,4 1,1 JAKICH DZIAŁEK I GRUNTÓW NA SPRZEDAŻ POSZUKUJĄ UŻYTKOWNICY SERWISU DOM.GRATKA.PL CENA: Do 50 tys. zł 50 150 tys. zł 150 250 tys. zł 250 350 tys. zł 350 450 tys. zł 450 550 tys. zł 550 650 tys. zł 650 750 tys. zł Powyżej 750 tys. zł 28,3 39,0 13,0 6,6 2,8 5,1 1,2 0,8 3,2 5
ZOBACZ TAKŻE JAKIE DANE SZCZEGÓŁOWE DZIAŁEK I GRUNTÓW SĄ WAŻNE DLA UŻYTKOWNIKÓW. NAJPOPULARNIEJSZE SŁOWA KLUCZOWE WYBIERANE PRZEZ UŻYTKOWNIKÓW SERWISU DOM.GRATKA.PL PODCZAS POSZUKIWANIA NIERUCHOMOŚCI SIEDLISKOWA 4,1 LEŚNA 2,6 GOSPODARSTW0 5,9 REKREACYJNA 9,4 PRZEMYSŁOWA 2,7 BUDOWLANA 39,7 RODZAJ DZIAŁKI USŁUGOWA 2,4 RZEMIEŚLNICZA 0,6 ROLNO-BUDOWLANA 4,6 ROLNA 21,8 INWESTYCYJNA 3,6 LEŚNA Z PRAWEM BUDOWY 2,6 MIESZKANIA SPRZEDAM OGRÓDEK BEZCZYNSZOWE BALKON WINDA OGRÓD TBS TARAS PODDASZE DO REMONTU METRO MEDIA: PRĄD 35,5 TELEFON WODA GAZ 30,7 14,2 KANALIZACJA SZAMBO GARAŻ UMEBLOWANE NIEUMEBLOWANE OGRÓDEK KAWALERKA ZMYWARKA METRO TARAS BALKON WANNA MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA 2,9 14,0 Słowa kluczowe (wybrane kategorie) 2,7 Ważnym elementem ogłoszenia jest jego szczegółowy opis. Kilka chwil, które zostaną poświęcone na opisanie najważniejszych cech nieruchomości podniesie wartość ogłoszenia oraz zaoszczędzi czas kupującego, a także sprzedającego. Użytkownicy poszukujący mieszkania do kupna, oprócz najważniejszego kryterium jakim jest cena, wybierają także podczas wyszukiwania szczegółowego nieruchomości frazy kluczowe nieruchomości. Najważniejszymi wyrażeniami kluczowymi przy poszukiwaniu mieszkania są: ogródek, mieszkanie bezczynszowe, balkon i winda. Wiele zapytań dotyczyło także mieszkań pochodzących z TBS. Widać, że dla Użytkowników poszukujących mieszkania do wynajęcia ważnym elementem takiej nieruchomości jest garaż. To wyrażenie jest najczęściej używane jako kluczowe. Inne frazy to m.in.: mieszkanie umeblowane, nieumeblowane czy mieszkanie z ogródkiem. Domy na sprzedaż poszukiwane są według następujących dodatkowych kryteriów: dom nad jeziorem, dom w kamienicy, dom z garażem czy dom z basenem. Poszukujący działek i gruntów często w wyszukiwarce szczegółowej zamieszczają m.in.: działka nad jeziorem, z linią brzegową, działka nad stawem. Widać zatem, że wielu użytkowników szuka działek rekreacyjnych. DOMY SPRZEDAM JEZIORO LINIA BRZEGOWA STAW NAD JEZIOREM WIELORODZINNA RZEKA GOSPODARSTWO LAS WIELORODZINNE GÓRY JEZIORO KAMIENICA NAD JEZIOREM GARAŻ BASEN DWURODZINNY DO ZAMIESZKANIA PENSJONAT GOSPODARSTWO SIEDLISKO DZIAŁKI I GRUNTY NA SPRZEDAŻ 6
ZMIANY CEN NIERUCHOMOŚCI W ROKU W WYBRANYCH KATEGORIACH Z danych zawartych w serwisie Dom.Gratka.pl wynika, że w kategorii mieszkań jednopokojowych na rynku wtórnym, ceny ofertowe spadały najbardziej w Krakowie zanotowano tutaj korektę ceny z grudnia do ceny ze stycznia na poziomie 15 proc. Mieszkania dwupokojowe w ciągu zeszłego roku najbardziej potaniały w stolicy Dolnego Śląska (-11,3 proc.). Lokale trzypokojowe największe spadki zanotowały w Łodzi (-9 proc.). CENY OFERTOWE MIESZKAŃ NA RYNKU WTÓRNYM SPADAŁY W CAŁEJ POLSCE. KOREKTA WYNIOSŁA PONAD 4 PROC Warto wspomnieć, że struktura mieszkań będących w sprzedaży na rynku wtórnym w zeszłym roku, dawała obraz większej ilości mieszkań wybudowanych po 2000 roku. To daje podstawę by sądzić, że sprzedający którzy nadal pozostają z taką nieruchomością w sprzedaży, będą coraz mniej skłonni by dalej obniżać ceny. Mieszkania z tzw. nowego rynku wtórnego (wybudowane po 2000 roku) są droższe niż mieszkania wybudowane przed 2000 r. Rynek pierwotny Ceny nowych mieszkań w zeszłym roku rządziły się swoimi prawami, głównie ze względu na kończący się program Rodzina na swoim i wprowadzanie przez deweloperów na rynek sprzedaży tańszych inwestycji. Wielu deweloperów chciało dostosować ceny w swoich inwestycjach do poziomu cenowego kwalifikującego do dopłaty w programie rządowym, który cieszył się największym powodzeniem kupujących pod koniec roku. Jednocześnie należy zaznaczyć, że mimo takich działań pozostała nadal wysoka nadwyżka niesprzedanych lokali. Taka sytuacja może powodować, że na rynku pierwotnym możemy nadal obserwować delikatne obniżki cenowe przynajmniej w pierwszych kwartałach 2013 roku, głównie w grupie mieszkań wcześniej kwalifikowanych na sprzedaż w programie Rodzina na swoim. Jednak taka sytuacja może trwać jedynie do momentu zmniejszenia nadwyżki lokalowej. Zmiany cen ofertowych m kw mieszkania w miastach wojewódzkich na rynku wtórnym, MIASTO 1 pokojowe 2 pokojowe 3 pokojowe Białystok 5325 5238-1,6 4909 4813-2,0 4731 4650-1,7 Bydgoszcz 4191 4120-1,7 4141 4083-1,4 3971 3958-0,3 Gdańsk 6625 6411-3,2 6507 7132 4,2 6181 5895-4,6 Gorzów Wielkopolski 2967 2905-2,1 3273 2997-8,4 2987 3018 1,0 Katowice 3954 3957 0,1 4109 4059-1,2 4105 4069-0,9 Kielce 4909 4773-2,8 4758 4485-5,7 4704 4534-3,6 Kraków 8485 7209-15,0 7347 6925-5,7 7172 6797-5,2 Lublin 5484 5241-4,4 5238 5048-3,6 5062 4953-2,2 Łódź 3698 3259-11,9 4066 3678-9,5 4324 3935-9,0 Olsztyn 5179 4918-5,0 4981 4820-3,2 4621 4432-4,1 Opole 4661 4815 3,3 4498 4416-1,8 4254 4255 0,0 Poznań 6102 5924-2,9 6066 5839-3,7 5614 5447-3,0 Rzeszów 5496 5382-2,1 5134 5000-2,6 4699 4664-0,7 Szczecin 4956 4718-4,8 4804 4532-5,7 4542 5074 5,9 Warszawa 9920 8984-9,4 9074 8818-2,8 8780 8431-4,0 Wrocław 7184 6863-4,5 6953 6169-11,3 6289 5839-7,2 Źródło: opracowanie na podstawie danych zawartych w serwisie Dom.Gratka.pl( ). 7
NA RYNKU PIERWOTNYM NAJBARDZIEJ POSZUKIWANE SĄ MIESZKANIA 2-3 POKOJOWE, NALEŻĄCE DO TZW. SEGMENTU KOMPAKTOWEGO Warto także wspomnieć, że sytuacja na rynku nowych mieszkań wynika po części z ostrzejszej od początku roku polityki kredytowej banków. Niekorzystne dla kupujących zmiany w udzielaniu kredytów hipotecznych, powodowały wstrzymanie decyzji o zakupie nieruchomości lub drastycznie zmniejszały zdolność kredytową potencjalnych klientów. Oprócz wysokich kosztów kredytowych, duża podaż w stosunku do popytu wynika także z: rosnącego bezrobocia, emigracji osób będących potencjalnymi nabywcami nieruchomości, a także spekulacji na rynku nieruchomości. Część z tych czynników musi się zmienić, jeżeli znacząco ma wzrosnąć zakup nowych lokali. dwupokojowych największe obniżki widać we Wrocławiu blisko 11 proc. Nowe mieszkania trzypokojowe najbardziej potaniały w Krakowie 10,1 proc. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego i Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 r., wynika, że w Polsce z końcem roku było ponad 13,7 mln mieszkań. Natomiast liczba gospodarstw domowych wyznaczana jest na 14,6 mln. Rachunek matematyczny wskazuje, że 900 tys. rodzin w naszym kraju nie posiada własnego lokum. Rynek wynajmu mieszkań Rynek wynajmu mieszkań jest obok mieszkań i domów na sprzedaż, jedną z najważniejszych gałęzi rynku nieruchomości. Co roku, pod koniec wakacji, głównie z powodu poszukujących stancji studentów następuje największy ruch w tym segmencie rynku. Jednocześnie warto dodać, że od II kwartału roku wzrasta odsetek osób poszukujących mieszkania do wynajęcia. Zmiany cen ofertowych m kw mieszkań w miastach wojewódzkich na rynku pierwotnym, 1 pokojowe 2 pokojowe 3 pokojowe MIASTO Białystok 5305 5580 5,2 4943 5150 4,2 4938 5060 2,5 Bydgoszcz 4761 4540-4,6 4955 4720-4,7 4711 4650-1,3 Gdańsk 9270 6840-26,2 6270 5879-6,2 5722 5645-1,3 Gorzów Wielkopolski 3400 3320-2,4 3704 3470-6,3 3217 3350 4,1 Katowice 4654 4704 1,1 5200 5468 5,2 4890 5220 6,7 Kielce 5241 4977-5,0 5119 4932-3,7 4970 4850-2,4 Kraków 7336 6950-5,3 6721 6440-4,2 7427 6680-10,1 Lublin 5084 4860-4,4 4726 4820 2,0 4880 4810-1,4 Łódź 5066 4940-2,5 5170 4920-4,8 5271 4930-6,5 Olsztyn 4886 4550-6,9 4718 4450-5,7 4305 4370 1,5 Opole 4622 4700 1,7 4600 4580-0,4 4600 4640 0,9 Poznań 6690 6905 3,2 6450 6409-0,6 6260 6395 2,2 Rzeszów 5020 4950-1,4 4787 4720-1,4 4601 4630 0,6 Szczecin 5104 4970-2,6 4900 4750-3,1 4990 4710-5,6 Warszawa 8290 8200-1,1 7830 7788-0,5 7750 7605-1,9 Wrocław 7025 7100 1,1 7266 6480-10,8 6468 6055-6,4 Źródło: opracowanie na podstawie danych zawartych w serwisie Dom.Gratka.pl ( ). Z danych serwisu Dom.Gratka.pl wynika, że mieszkania najbardziej poszukiwane przez kupujących na rynku pierwotnym należą do tzw. segmentu kompaktowego lokale 2-3 pokojowe z metrażem nie przekraczającym 60 m kw. Z analizy cen, które kształtowały się na rynku pierwotnym mieszkań na początku i na końcu roku wynika, że w większości miast wojewódzkich przedstawionych powyżej dochodziło do spadku cen ofert deweloperskich. W grupie mieszkań jednopokojowych największy spadek nastąpił na rynku gdańskim korekta wyniosła ponad 26 proc. Jest to największa zauważona obniżka. W segmencie mieszkań Z analizy cen wynajmu mieszkań jednopokojowych wynika, że w większości badanych miast dochodziło do wzrostu ceny ofertowej. Największy wzrost miał miejsce w Olsztynie, wynosząc blisko 7 proc., do widocznego spadku w tej grupie mieszkań doszło w Gorzowie Wielkopolskim (-12,1 proc.). W grupie mieszkań dwupokojowych najbardziej wzrosły stawki za wynajem w Gdańsku 4,4 proc. Do najwyższej obniżki doszło, podobnie jak w przypadku mieszkań jednopokojowych, w Gorzowie Wielkopolskim (-9 proc.). Mieszkania dwupokojowe są lokalami o największym zainteresowaniu wśród użytkowników serwisu Dom. 8
Gratka.pl poszukujących mieszkania w kategorii wynajmu. W grupie mieszkań trzypokojowych największy wzrost ceny wynajmu nastąpił na rynku lubelskim ponad 3,7 proc. w ciągu całego roku. Największa obniżka czynszu takich mieszkań miła miejsce w Białymstoku 7 proc. Mieszkania największe są jednocześnie relatywnie najtańsze dla najemców. poszukujące mieszkania do najmu, bez względu na rodzaj pozostałych wymogów, najważniejszym nadal dla blisko 75 proc. respondentów jest cena. Ten czynnik oferty zwraca zawsze uwagę na samym początku. Kolejne ważne aspekty poszukiwanego lokalu to lokalizacja, metraż, ilość pokoi, stan mieszkania oraz całego budynku. MIASTO Zmiany cen ofertowych wynajmu mieszkań w miastach wojewódzkich na rynku wtórnym, 1 pokojowe 2 pokojowe 3 pokojowe Białystok 955 879-8,0 1270 1189-6,4 1480 1377-7,0 Bydgoszcz 850 817-3,9 1113 1110-0,3 1522 1507-1,0 Gdańsk 1230 1255 2,0 1660 1733 4,4 2160 2198 1,8 Gorzów Wielkopolski 770 677-12,1 995 905-9,0 1145 1120-2,2 Katowice 1060 1122 5,8 1603 1645 2,6 2160 2100-2,8 Kielce 975 994 1,9 1244 1170-5,9 1870 1760-5,9 Kraków 1244 1250 0,5 1750 1703-2,7 2790 2660-4,7 Lublin 1050 1031-1,8 1460 1480 1,4 1900 1970 3,7 Łódź 1150 1188 3,3 1490 1540 3,4 2060 2088 1,4 Olsztyn 855 912 6,7 1250 1277 2,2 1770 1690-4,5 Opole 1088 1045-4,0 1266 1275 0,7 1588 1634 2,9 Poznań 1066 1040-2,4 1470 1510 2,7 2077 1995-3,9 Rzeszów 1040 1090 4,8 1380 1357-1,7 1955 1842-5,8 Szczecin 1150 1207 5,0 1477 1490 0,9 1820 1860 2,2 Warszawa 1806 1890 4,7 2467 2530 2,6 3780 3950 4,5 Wrocław 1360 1305-4,0 1840 1790-2,7 2314 2340 1,1 Źródło: opracowanie na podstawie danych zawartych w serwisie Dom.Gratka.pl ( ). BLISKO 50 PROC. OSÓB OFERUJĄCYCH SWOJE MIESZKANIE DO WYNAJMU CHCIAŁOBY, ABY NAJEMCĄ BYŁA PARA BEZ DZIECI. Aż 64 proc. badanych uważa, że mieszkanie powinno być w bliskiej odległości od miejsca pracy lub nauki. Jednocześnie tylko 12,4 proc. ankietowanych chciałoby, aby w bliskiej okolicy mieszkania były placówki zdrowotne. We wrześniu roku serwis Dom.Gratka.pl przeprowadził badanie dotyczące rynku wynajmu mieszkań w Polsce. Ankietowani właściciele mieszkań odpowiedzieli na pytanie, komu najchętniej udostępniliby mieszkanie. Ponad 48 proc. z nich uznało, że na pierwszym miejscu ich potencjalnym najemcą będzie para bez dzieci. Na kolejnym miejscu wskazywano małżeństwo z dziećmi (43,5 proc.), a na trzecim miejscu wskazano małżeństwo bez dzieci (41 proc.). Dalej w rankingu znajdują się m.in.: pary z dziećmi, studenci i studentki. Co ciekawe, dwie ostatnie wymienione grupy osób wskazywane były najczęściej osobno. Nie było przypadków, kiedy respondenci wymienili wynajem studentom obojga płci. Wyniki omawianego badania wskazują, że wśród osób najchętniej poszukujących mieszkania do najmu znajdują się osoby pozostające w związku nieformalnym nie posiadające dzieci. Blisko 35 proc. odpowiedzi pochodziło od tej grupy respondentów. Najmniejszą grupę osób szukających lokum na rynku najmu, stanowią małżeństwa bez dzieci (6,8 proc.). Według ważności kryteriów jakimi kierują się osoby 9
KREDYTY HIPOTECZNE najważniejszą zmianą było obliczanie zdolności kredytowej maksymalnie na 25 lat kredytowania. Rok należał do najsłabszych pod względem wolumenu sprzedaży udzielonych kredytów hipotecznych udzielonych w naszym kraju w perspektywie kilku minionych lat. Z początkiem roku została wprowadzona w życie pozostała część zapisów znowelizowanej rekomendacji S. Od tego czasu praktycznie niedostępne były kredyty hipoteczne w walutach zagranicznych. Instytucje finansujące zmieniły znacząco sposób liczenia zdolności kredytowej Według Związku Banków Polskich banki pożyczyły na mieszkania niewiele ponad 38 mld zł. W bieżącym roku prognozy są jeszcze słabsze szacuje się, że portfel nowych kredytów i pożyczek mieszkaniowych zmniejszy się o ok. 2 3 mld zł. Bankowcy uważają, że na zmniejszający się wolumen pożyczonych na zakup nieruchomości pieniędzy ma wpływ nadpodaż lokalowa. Kupujący mając na rynku mnogość lokali odwlekają zakup, licząc na dalsze obniżki cenowe, a co za tym idzie wstrzymują decyzje o zaciągnięciu kredytu hipotecznego. Zapowiadana jest wprawdzie liberalizacja polityki udzielania kredytów hipotecznych, natomiast nawet poluzowanie założeń udzielania kredytów może nie przynieść oczekiwanych skutków. Brak rządowego wsparcia w zastępstwie wygasającego programu Rodzina na swoim i szczątkowe informacje o mającym zacząć obowiązywać dopiero na początku 2014 roku programie Mieszkania dla Młodych, może powodować dalsze odwlekanie decyzji o zakupie mieszkania. DEREGULACJA ZAWODU POŚREDNIKA W marcu tego roku pojawił się projekt Ustawy o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów. Ustawa potocznie zwana jest deregulacyjną, która ostatecznie obejmie ponad 150 zawodów. Co deregulacja zawodu pośrednika oznacza dla przeciętnego Kowalskiego? Teoretycznie żadnych zmian on nie odczuje. Jednak likwidacja obecnych licencji oznacza jednocześnie brak odpowiedzialności zawodowej agentów nieruchomości. A niezadowolony z usług klient biura nieruchomości będzie mógł jedynie ubiegać się przed sądem o swoje prawa. Łatwiejszy dostęp do zawodu powinien spowodować większą konkurencyjność i doprowadzić do spadku cen. Jednak to może się nie sprawdzić, zwłaszcza wśród dużych biur, które nie konkurują obecnie miedzy sobą ceną. Produkt, jakim zajmują się pośrednicy, jest bowiem specyficzny. 45 CZY ZAWÓD POŚREDNIKA W OBROCIE NIERUCHOMOŚCIAMI WYMAGA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH 21 16 W perspektywie tych zmian w licencjonowaniu pośredników, serwis Dom.Gratka.pl zapytał swoich użytkowników o ich dotychczasowe zadowolenie z usług pośredników i konieczność posiadania przez nich kwalifikacji. Znaczna większość - aż 64 respondentów - korzysta lub korzystała z usług agencji nieruchomości. Wśród wszystkich ankietowanych, aż 66 stwierdziło, że kwalifikacje, które posiadają obecnie pośrednicy nieruchomości są potrzebne do wykonywania tego zawodu. Zdecydowanie zgadzam się Zgadzam się Trudno powiedzieć Nie zgadzam się 9 9 Zdecydowanie nie zgadzam się 10
USTAWA DEWELOPERSKA Wejście w życie z dniem 29 kwietnia roku Ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, czyli tzw. ustawy deweloperskiej sprawiło, że do tej daty deweloperzy wprowadzili na rynek o wiele więcej inwestycji do sprzedaży, aby uniknąć tym samym nowych przepisów w ich sprzedaży. Najważniejszym zadaniem nowej ustawy ma być ochrona klientów firm deweloperskich, poprzez ograniczanie ryzyka związanego z zakupem. Deweloperzy będą zakładać rachunki powiernicze, na których będą kumulowały się wpłaty klientów. Podpisywane umowy przedwstępne mają mieć formę aktu notarialnego. Równie ważnym założeniem jest prezentacja inwestycji w formie prospektu informacyjnego. O tym, jakie są konsekwencje nowych przepisów dla deweloperów, a także ich klientów dowiemy się dopiero, kiedy na rynku zaczną pojawiać się inwestycje, podchodzące pod nowy zapisy. Aktualnie nadal istnieje obawa, że dla małych przedsiębiorców działających w branży deweloperskiej ustawa nie jest do końca sprzyjająca, ponieważ finansują one swoje inwestycje głównie z wcześniejszych wpłat od kupujących. Brak kapitału początkowego będzie oznaczał dla takich przedsiębiorców podstawowy problem. Ponadto zakłada się, że ustawa może wpłynąć na podwyższenie ceny nowych mieszkań. Mieszkania budowane w realiach nowych zapisów będą zawierały także koszt prowadzenia przez deweloperów rachunków powierniczych i pozostałych kosztów związanych z ustawą. Ustawodawca z góry przewidział, że nowa regulacja będzie wymagać doprecyzowania i nowelizacji, zapisując w samej ustawie obowiązek przeglądu funkcjonowania jej przepisów i przygotowania propozycji zmian w terminie 2 lat od dnia jej wejścia w życie. Dlatego Polski Związek Firm Deweloperskich (PZFD) wspólnie z Fundacją na Rzecz Kredytu Hipotecznego, dokonały analizy nowych regulacji oraz trudności we wdrażaniu przepisów. Proponowane zmiany w ustawie przyczyniłyby się do poprawy stabilności i funkcjonowania rynku. Postulaty dotyczą przedstawienia jasnych relacji między bankiem a nabywcą oraz między bankiem a deweloperem. Najważniejsze zmiany w ustawie o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego dotyczą następujących kwestii: 1. Dopuszczenia stosowania odpłatnej umowy rezerwacyjnej. Taki postulat daje możliwość nabywcy na swobodne poszukiwanie kredytu hipotecznego, a dla dewelopera jest zabezpieczeniem. Obecnie są przez niektóre firmy deweloperskie stosowane pewne formy umów rezerwacyjnych, jednak nie wiadomo czy mieszczą sie one w granicach prawnych, które dopuszcza ustawa. W ramach postulowanej przez deweloperów umowy rezerwacyjnej opłata za nią miałaby wynieść nie więcej niż 2 proc. wartości mieszkania. Obecnie podczas podpisywania umowy z deweloperem istnieje możliwość wpisania roszczenia do księgi wieczystej - to jest główny zarzut w obecnie obowiązującej ustawie. 2. Wprowadzenia gwarancji bankowej i gwarancji ubezpieczeniowej jako niezależnych środków ochrony nabywcy bez konieczności łączenia z mieszkaniowym rachunkiem powierniczym. Alternatywa w postaci wymienionych gwarancji daje pewność nabywcy, że nie poniesie szkody w momencie, np.: gdy deweloper nie zrealizuje inwestycji lub gdy dojdzie do jego upadku. 3. Wprowadzenie sankcji karnych i cywilnych za brak środków ochrony nabywcy. Istotną rekomendacją w tym przypadku jest wprowadzenie realnej sankcji za brak rachunku powierniczego. Fundacja na Rzecz Kredytu Hipotecznego proponuje, aby nabywcy przysługiwało roszczenie o zwrot pieniędzy wpłaconych deweloperowi poza rachunkiem powierniczym z odsetkami ustawowymi 4. Przesądzenia, że w przypadku gdy wykonana powierzchnia lokalu różni się od projektowanej do 2 procent, klient nie może odstąpić od umowy ale następuje rozliczenie. Koniecznym jest rozwiązanie tej kwestii ustawowo, ponieważ nie ma możliwości stworzenia lokalu z dokładnością w 100 zgodną z projektem. 5. Przesądzenie obligatoryjności wpisu roszczenia kupującego do księgi wieczystej. Według wiedzy bankowców, pewna niewielka część deweloperów próbuje uniknąć wpisania do księgi wieczystej nieruchomości roszczeń klientów, które są wymogiem umowy przedwstępnej. Skoro ustawa obecna mówi, że wpis roszczenia nie jest obowiązkowy, dlatego istnieje szansa, że deweloper i jego klient mogą z takiego wpisu zrezygnować. 6. Zastąpienie kary ograniczenia i pozbawienia wolności karą grzywny. Dotychczasowe przepisy przewidują karę pozbawienia wolności do 2 lat dla dewelopera za podawanie nieprawdziwych informacji, ich zatajania itp. W tym przypadku zasadnym byłoby wprowadzenie kary grzywny do 1 mln złotych. 7. Nowelizacja przepisów o upadłości deweloperskiej. Przepisy upadłościowe w istocie powodują przedłużenie i podrożenie postępowania upadłościowego. 8. Wskazania zamkniętego katalogu informacji z jakich deweloper powinien korzystać przy informowaniu o planowanych inwestycjach w promieniu 1 kilometra od przedsięwzięcia deweloperskiego. 11
O NAS Dom.Gratka.pl to najbardziej rozpoznawalny serwis z ogłoszeniami nieruchomości. Ponad 12 lat doświadczenia pozwala nam zapewnić profesjonalne wsparcie przy sprzedaży nieruchomości. Będąc częścią grupy wydawniczej Polskapresse skutecznie wykorzystujemy jej potencjał i tworzymy synergię pomiędzy działalnością serwisu w Internecie oraz w prasie. W grudniu naszą działalność zasiliła wykupiona grupa e-budownictwo, która uzupełnia wartość serwisu Dom.Gratka o rzetelne i profesjonalne treści z zakresu budownictwa i nieruchomości. Razem tworzymy platformę, która dociera z przekazem do wszystkich grup użytkowników znajdujących się na poszczególnych etapach poszukiwania nieruchomości. W naszej działalności koncentrujemy się głównie na efekcie finalnym jakim jest doprowadzenie do skojarzenia obu stron transakcji kupna/sprzedaży nieruchomości. Nasz dział technologiczny stale monitoruje rynek i w trybie natychmiastowym reaguje na jego potrzeby. Stale udoskonalamy nasz serwis o nowe funkcjonalności oraz prowadzimy rozległą działalność marketingową, co skutkuje stałym wzrostem ilości użytkowników serwisu, a tym samym poprawą dystrybucji ogłoszeń zamieszczanych w serwisie. Pracując nad skutecznością serwisu chcemy doprowadzić do jak największej liczby transakcji zawieranych za pośrednictwem naszego serwisu. Przemysław Kalicki Prezes Zarządu e-budownictwo / Brand Manager Dom.Gratka.pl e-mail: p.kalicki@polskapresse.pl tel. 22/ 201 42 54; tel. komórkowy: 514 800 806 Artur Osak Redaktor - Analityk serwisu Dom.Gratka.pl e-mail: a.osak@polskapresse.pl tel. 22/ 201 42 40; tel. komórkowy: 502 499 937 Wierzymy, że nasze doświadczenie, głęboka specjalizacja i osiągane wyniki stawiają nas w roli skutecznego partnera biznesowego w branży nieruchomości i budownictwa. Justyna Cybula Kierownik ds. Rozwoju i Sprzedaży Dom.Gratka.pl e-mail: j.cybula@polskapresse.pl tel. 22/ 201 40 73; tel. komórkowy: 514 800 877 Justyna Szawłowska Menedżer marketingu Dom.Gratka.pl e-mail: j.szawlowska@polskapresse.pl tel. 22/ 201 41 15, tel. komórkowy: 502 499 980 12