Rachunek prawdopodobieństwa projekt Ilustracja metody Monte Carlo obliczania całek oznaczonych

Podobne dokumenty
Ilustracja metody Monte Carlo do obliczania pola obszaru D zawartego w kwadracie [a, b] [a, b].

Ilustracja metody MONTE CARLO. obliczania całek podwójnych

Ilustracja metody Monte Carlo obliczania pola obszaru D zawartego w kwadracie [a,b]x[a,b]

Nie do końca zaawansowane elementy programowania w pakiecie R. Tomasz Suchocki

Mikroekonometria 6. Mikołaj Czajkowski Wiktor Budziński

Prawdopodobieństwo i statystyka

Metody numeryczne. materiały do wykładu dla studentów. 7. Całkowanie numeryczne

Metoda Monte Carlo i jej zastosowania

Literatura. Leitner R., Zacharski J., Zarys matematyki wyŝszej dla studentów, cz. III.

Metody numeryczne. Wykład nr 12. Dr Piotr Fronczak

Całkowanie metodą Monte Carlo

Metoda Monte Carlo. Jerzy Mycielski. grudzien Jerzy Mycielski () Metoda Monte Carlo grudzien / 10

Mikroekonometria 5. Mikołaj Czajkowski Wiktor Budziński

Modelowanie rynków finansowych z wykorzystaniem pakietu R

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA STUDIA DOKTORANCKIE JEDNOSTKA ZGŁASZAJĄCA/REALIZUJĄCA KURS: WYDZIAŁ BUDOWNICTWA LĄDOWEGO I WODNEGO / STUDIUM DOKTORANCKIE

WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCHY KOMPETENCJI EFEKTY KSZTAŁCENIA

Zastosowanie Excela w matematyce

Generatory liczb losowych

Ćwiczenie nr 2: ZaleŜność okresu drgań wahadła od amplitudy

Kwantyle. Kwantyl rzędu p rozkładu prawdopodobieństwa to taka liczba x p. , że. Możemy go obliczyć z dystrybuanty: P(X x p.

Prawdopodobieństwo i statystyka

Spis treści. Przedmowa... XI. Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar Rozdział 2. Pomiar: liczby i obliczenia liczbowe... 16

Algorytmy zrandomizowane

Kilka słów o metodzie Monte Carlo

Jeśli wszystkie wartości, jakie może przyjmować zmienna można wypisać w postaci ciągu {x 1, x 2,...}, to mówimy, że jest to zmienna dyskretna.

Rekurencje. Jeśli algorytm zawiera wywołanie samego siebie, jego czas działania moŝe być określony rekurencją. Przykład: sortowanie przez scalanie:

1. Znajdowanie miejsca zerowego funkcji metodą bisekcji.

Opis efektów kształcenia dla programu kształcenia (kierunkowe efekty kształcenia) WIEDZA. rozumie cywilizacyjne znaczenie matematyki i jej zastosowań

Weźmy wyrażenie. Pochodna tej funkcji wyniesie:. Teraz spróbujmy wrócić.

1. Symulacje komputerowe Idea symulacji Przykład. 2. Metody próbkowania Jackknife Bootstrap. 3. Łańcuchy Markova. 4. Próbkowanie Gibbsa

Generacja liczb pseudolosowych

DOBÓR PRÓBY. Czyli kogo badać?

Prawdopodobieństwo geometryczne

Inżynierskie metody analizy numerycznej i planowanie eksperymentu / Ireneusz Czajka, Andrzej Gołaś. Kraków, Spis treści

Metody Obliczeniowe w Nauce i Technice

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Metody numeryczne w przykładach

- prędkość masy wynikająca z innych procesów, np. adwekcji, naprężeń itd.

STATYSTYKA MATEMATYCZNA. rachunek prawdopodobieństwa

Odniesienie symbol I [1] [2] [3] [4] [5] Efekt kształcenia

Matematyka. Wzornictwo Przemysłowe I stopień ogólno akademicki studia stacjonarne wszystkie specjalności Katedra Matematyki dr Monika Skóra

Temat: BADANIE ZGODNOŚCI ROZKŁADU CECHY (EMPIRYCZNEGO) Z ROZKŁADEM TEORETYCZNYM TEST CHI-KWADRAT. Anna Rajfura 1

Sylabus do programu kształcenia obowiązującego od roku akademickiego 2012/13

EFEKTY UCZENIA SIĘ DLA KIERUNKU INŻYNIERIA DANYCH W ODNIESIENIU DO EFEKTÓW UCZENIA SIĘ PRK POZIOM 6

1 Równania nieliniowe

MATLAB Prowadzący: dr hab. inż. Marek Jaszczur Poziom: początkujący

Całkowanie numeryczne

ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Definicja pochodnej cząstkowej

Wstęp do teorii niepewności pomiaru. Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński

OSTASZEWSKI Paweł (55566) PAWLICKI Piotr (55567) Algorytmy i Struktury Danych PIŁA

Przedmiotowy System Oceniania Fizyka z Astronomią

Korzystanie z podstawowych rozkładów prawdopodobieństwa (tablice i arkusze kalkulacyjne)

Rozkład Gaussa i test χ2

Z52: Algebra liniowa Zagadnienie: Zastosowania algebry liniowej Zadanie: Operatory różniczkowania, zagadnienie brzegowe.

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU

Systemy liczenia. 333= 3*100+3*10+3*1

zna metody matematyczne w zakresie niezbędnym do formalnego i ilościowego opisu, zrozumienia i modelowania problemów z różnych

RACHUNEK PRAWDOPODOBIE STWA

Wprowadzenie Metoda bisekcji Metoda regula falsi Metoda siecznych Metoda stycznych RÓWNANIA NIELINIOWE

Rozkłady i ich dystrybuanty 16 marca F X (t) = P (X < t) 0, gdy t 0, F X (t) = 1, gdy t > c, 0, gdy t x 1, 1, gdy t > x 2,

P (A B) = P (A), P (B) = P (A), skąd P (A B) = P (A) P (B). P (A)

Interpretacja krzywych sondowania elektrooporowego; zagadnienie niejednoznaczności interpretacji (program IX1D Interpex) Etapy wykonania:

WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI

Priorytetyzacja przypadków testowych za pomocą macierzy

Zakładane efekty kształcenia dla kierunku

Sylabus do programu kształcenia obowiązującego od roku akademickiego 2014/15

Podstawy OpenCL część 2

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2016/2017

ZAGADNIENIA DO EGZAMINU MAGISTERSKIEGO

XII. Warunek wielokrotnego wyboru switch... case

Wyznaczanie symulacyjne granicy minimalnej w portfelu Markowitza

technologii informacyjnych kształtowanie , procesów informacyjnych kreowanie metod dostosowania odpowiednich do tego celu środków technicznych.

Elementy logiki (4 godz.)

Matematyka - Statystyka matematyczna Mathematical statistics 2, 2, 0, 0, 0

rok 2006/07 Jacek Jarnicki,, Kazimierz Kapłon, Henryk Maciejewski

Matematyka stosowana i metody numeryczne

Metody probabilistyczne

Modelowanie przy uŝyciu arkusza kalkulacyjnego

INSTRUKCJE ITERACYJNE

Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Katedra Logistyki i Systemów Transportowych. Badania operacyjne. Dr inż.

Materiały do laboratorium Przygotowanie Nowego Wyrobu dotyczące metody elementów skończonych (MES) Opracowała: dr inŝ.

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Efekt kształcenia. Ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną w zakresie algorytmów i ich złożoności obliczeniowej.

Lista 6. Kamil Matuszewski 13 kwietnia D n =

Algorytm hybrydowy dla alokacji portfela inwestycyjnego przy ograniczonych zasobach

Metody matematyczne w analizie danych eksperymentalnych - sygnały, cz. 2

Janusz Adamowski METODY OBLICZENIOWE FIZYKI Kwantowa wariacyjna metoda Monte Carlo. Problem własny dla stanu podstawowego układu N cząstek

ZAJĘCIA 25. Wartość bezwzględna. Interpretacja geometryczna wartości bezwzględnej.

PROGNOZOWANIE RENTOWNOŚCI PRODUKCJI WĘGLA KAMIENNEGO Z WYKORZYSTANIEM MODELU KOMPUTEROWEGO

Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka

Modelowanie niezawodności prostych struktur sprzętowych

Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki

MATEMATYKA MATHEMATICS. Forma studiów: studia niestacjonarne. Liczba godzin/zjazd: 3W E, 3Ćw. PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE semestr 1

Całkowanie numeryczne

Obliczenia Naukowe. Wykład 12: Zagadnienia na egzamin. Bartek Wilczyński

Prognozowanie i Symulacje. Wykład I. Matematyczne metody prognozowania

Temat: Zmienna losowa. Rozkład skokowy. Rozkład ciągły. Kody kolorów: Ŝółty nowe pojęcie pomarańczowy uwaga. Anna Rajfura, Matematyka

Układy stochastyczne

Transkrypt:

Rachunek prawdopodobieństwa projekt Ilustracja metody Monte Carlo obliczania całek oznaczonych Autorzy: Marta Rotkiel, Anna Konik, Bartłomiej Parowicz, Robert Rudak, Piotr Otręba

Spis treści: Wstęp Cel pracy Sposób przeprowadzania obliczeń metoda Monte Carlo Algorytm obliczeń Zawartość pracy Opis działania programu Wnioski

Wstęp Często jest tak, iŝ wiemy, Ŝe istnieje całka oznaczona z funkcji f(x) jednak nie potrafimy jej analitycznie policzyć. W większości przypadków stosuje się wtedy metody numeryczne, jednak istnieje wobec nich stosunkowo prosta alternatywa. OtóŜ dla tak deterministycznego problemu, jakim jest liczenie całek przychodzi z pomocą probabilistyka. Metoda Monte Carlo jest szczególnie istotna, gdy funkcja, którą całkujemy jest bardzo nieregularna bądź teŝ w przypadku całek wielokrotnych.

Cel pracy Celem pracy jest zastosowanie metody Monte Carlo do obliczania przybliŝonej wartości całki oznaczonej dla kilku konkretnych przykładów funkcji f(x) i przedziałów [a, b] oraz dla kilku rzędów parametru N oraz porównanie otrzymanych wyników z dokładnymi wartościami odpowiednich całek.

Sposób przeprowadzania obliczeń metoda Monte Carlo Głównym załoŝeniem metody Monte Carlo jest zastąpienie skomplikowanego problemu numerycznego, zadaniem z dziedziny prawdopodobieństwa, o takim samym rozwiązaniu. Obliczenia statystyczne, szczególnie przy wykorzystaniu moŝliwości nowoczesnych komputerów, pochłaniają znacznie mniej czasu obliczeniowego, niŝ ich numeryczne odpowiedniki.

Algorytm obliczeń losujemy niezaleŝnie liczby u1, u2,..., un z rozkładu jednostajnego U[0, 1]; przekształcamy xk = a + (b a)uk dla k = 1, 2,..., N; jako przybliŝoną wartość całki przyjmujemy

Zawartość pracy W pracy omówiono zastosowanie metody Monte Carlo do obliczania całek oznaczonych. Zaprojektowano i wykonano program komputerowy umoŝliwiający obliczanie całek przy pomocy statystycznej metody Monte Carlo. Następnie omówiono metodę Monte Carlo i wynikającą z niej moŝliwość zastosowania do obliczania całek oznaczonych.

Opis działania programu

Opis działania programu W programie uŝytkownik podaje rząd parametru N, a następnie wartości przedziałów a i b. Po wpisaniu tych parametrów program oblicza wartość całki metodą Monte Carlo.

Przedstawienie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

Porównanie wyników

metoda Monte Carlo Metodę Monte Carlo moŝna określić jako metodę polegającą na generowaniu zmiennych losowych w celu oszacowania parametrów ich rozkładu. Zakłada się, Ŝe to generowanie realizowane jest za pomocą komputera, chociaŝ w niektórych przypadkach moŝna uzyskać dobre rezultaty posługując się urządzeniami typu: ruletka, kartka papieru i ołówek.

metoda Monte Carlo Za datę narodzin idei wykorzystania zjawisk losowych w procesach obliczeniowych przyjęto rok 1878. Wtedy ukazała się praca Halla o obliczaniu liczby π za pomocą losowych rzutów igły na płaszczyznę papieru, poliniowanego równoległymi prostymi. Istota zagadnienia polega na tym, Ŝeby eksperymentalnie zrealizować zdarzenie, którego prawdopodobieństwo wyraŝa się za pomocą liczby π i w przybliŝeniu oszacować to prawdopodobieństwo.

metoda Monte Carlo Wykorzystanie tej idei do róŝnych zastosowań nie było w sposób istotny rozwijane aŝ do 1944 roku. Jon van Neumann, w związku z pracami nad bombą atomową, zaproponował szerokie wykorzystanie aparatu rachunku prawdopodobieństwa dla rozwiązania praktycznych zagadnień. Nazwa omawianej metody pochodzi od kryptonimu "Monte Carlo" nadanego tajnym obliczeniom prowadzonym w USA podczas II Wojny Światowej, na potrzeby broni jądrowej.

metoda Monte Carlo Początkowo metodę Monte Carlo stosowano przede wszystkim do rozwiązywania zagadnień fizyki neutronowej. Później zaczęto stosować tę metodę w szerokiej klasie bardzo zróŝnicowanych w swojej treści zadań fizyki statystycznej. Do dziedzin wiedzy, w których w znacznym stopniu korzysta się z metody Monte Carlo, naleŝy zaliczyć: teorię kolejek, teorię gier, ekonomię matematyczną, teorię przesyłania sygnałów w warunkach zakłóceń. Wiele zawdzięcza jej równieŝ rozwój metod numerycznych (tzw. numeryczne całkowanie). Stosowanie tej metody uzasadnione jest przede wszystkim w takich zadaniach, które moŝna sformułować w języku teorii prawdopodobieństwa.

Wnioski Porównując dokładne wyniki obliczeń kilku przykładowych całek oznaczonych z róŝnych funkcji zauwaŝyliśmy, Ŝe czasami dla mniejszych wartości N otrzymaliśmy dokładniejszy wynik niŝ dla większych - pamiętajmy, Ŝe tutaj mimo wszystko mamy do czynienia z probabilistyką. Natomiast moŝemy się spodziewać (i tak jest) tendencji wzrostu dokładności wyniku wraz ze wzrostem parametru N.

Wnioski PoniewaŜ losowaliśmy parametr u z rozkładu jednostajnego, więc nie mieliśmy wpływu na wariancję wyniku, którą moŝna zmniejszyć. Mimo wszystko biorąc pod uwagę, Ŝe dla N rzędu 10 czy 100 obliczenia moŝna wykonać nawet na kalkulatorze to wyniki są dosyć przyzwoite. Natomiast chcąc otrzymać bardzo dokładny wynik to wtedy obliczenia powinny być robione na mocnym komputerze, poniewaŝ obliczenia zajmują długi okres czasu obliczeniowego procesora.