Pszenżyto ozime Według danych GUS powierzchnia uprawy pszenżyta ozimego w roku 2014 wynosiła 1052 tys. ha, co stanowi zwyżkę areału o około 104 tys. ha w stosunku do 2013 roku. Powierzchnia zakwalifikowanych plantacji nasiennych była większa niż w poprzednich latach i wyniosła 14,7 tys. ha. Obecnie Krajowy Rejestr liczy 40 odmian, w tym dwanaście krótkosłomych, udział odmian zagranicznych utrzymuje się na stałym poziomie i wynosi około 10%, natomiast odmian rodzimych wynosi 90% (źródło: Lista Opisowa Odmian COBORU, www.coboru.pl). W sezonie 2013/2014 w doświadczeniach porejestrowych badano 20 odmian pszenżyta ozimego (Tabela 1). W opracowaniu wykorzystano wyniki ze ścisłych doświadczeń dwuczynnikowych, założonych w ZDOO Lućmierz (powiat zgierski), z SDOO Sulejów (powiat piotrkowski) i HR Strzelce (powiat kutnowski). Warunki siedliskowe i agrotechniczne doświadczenia przedstawiono w tabeli 2, natomiast daty ważniejszych terminów agrotechnicznych i faz wegetacji dla poszczególnych punktów podano w tabeli 3. Duża presja chwastów jedno- i dwuliściennych spowodowała wykonanie dwukrotnego zabiegu herbicydowego w SDOO Sulejów. Doświadczenia z pszenżytem ozimym prowadzono na dwóch, zróżnicowanych poziomach agrotechniki: przeciętnym (a 1 ) i wysokim (a 2 ). Wysoki poziom agrotechniki (a 2 ) różnił się od przeciętnego (a 1 ) zastosowaniem wyższego nawożenia azotowego, dolistnych preparatów wieloskładnikowych oraz ochroną przed chorobami i wyleganiem. Na poziomie a 1 zastosowano 107-125 kg/ha, natomiast na poziomie a 2 odpowiednio 40 kg/ha więcej. Wielkość dawek nawożenia fosforem i potasem ustalono w oparciu o zasobność gleby. W tabeli 4 przedstawiono plonowanie pszenżyta ozimego w roku 2014 dla poszczególnych miejscowości. Plon ziarna na przeciętnym poziomie agrotechniki wyniósł średnio od 69,7 dt/ha w Lućmierzu do 80,2 dt/ha w Strzelcach. Efekt zastosowania intensywnej technologii w roku 2014 wyniósł od 94,9 w Lućmierzu do 108,5 dt/ha w Strzelcach. W tabeli 5 podano plon ziarna pszenżyta ozimego w % wzorca, z trzech miejscowości, na dwóch poziomach agrotechniki. Średni plon badanych odmian w 3-leciu wyniósł 66,5 dt/ha na przeciętnym poziomie a 1 i 82,9 dt/ha na wysokim a 2 poziomie agrotechniki. W sezonie 2012-2014 na obu poziomach agrotechniki dobrze plonowały odmiany: Pawo, Pizarro, Borowik i Fredro. Średni plon z dwóch lat najlepszy u odmian Tomko i Subito. Duże znaczenie w wyborze odmiany ma odporność na choroby i wyleganie. W tabeli 6 zestawiono porażenie odmian ważniejszymi rolniczo chorobami. Szczegółową ocenę nasilenia chorób przeprowadzono na przeciętnym (a 1 ) poziomie agrotechniki. Największe różnice odmianowe występowały w odporności na mączniaka prawdziwego, septoriozę liści i rdzę brunatną. W roku 2014 w woj. łódzkim odnotowano dużą ilość opadów, już w maju na odmianach pszenżyta można było obserwować porażenie przez grzyba Blumeria graminis. Dużą wrażliwością na mączniaka charakteryzowały się odmiany Elpaso, Mikado i Aliko, odmiana Pizarro wykazała największą odporność na tego patogena. Rdza brunatna i septorioza plew uwidoczniła się u odmiany Elpaso w roku badania i w trzyleciu. Na podstawie oceny szczegółowej na poziomie a1 nasilenie septoriozy liści dla wzorca, średnio dla badanych miejscowości i średniej wielolecia określono na 7,1-7,2 0. Nasilenie septoriozy liści widoczne głównie u odmiany Elpaso i odmiany Aliko, badanej dwa lata. Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej i przed zbiorem, wysokość roślin i masę tysiąca ziaren określono dla dwóch poziomów agrotechnicznych, liczbową charakterystykę przedstawiono w tabelach 7 i 8. Notowane intensywne opady deszczu w roku 2014 sprawiły, że wyleganie przed zbiorem odnotowano szczególnie u odmian Pawo, Todan i odmian badanych dwa lata Aliko i Subito. Największą odporność na wyleganie zanotowano u odmian Torino, Tomko i Wiarus. W ocenie laboratoryjnej masa tysiąca ziaren odmian Todan, Algoso, Pizarro i Borowik charakteryzowała się ziarnem najbardziej dorodnym, zaś Mikado i Wiarus posiadały ziarno drobniejsze. Biorąc pod uwagę wyniki uzyskane z doświadczeń porejestrowych z pszenżytem ozimym Łódzki Zespół Wojewódzki PDOiR zadecydował o utworzeniu dla tego gatunku Listy Odmian Zalecanych do uprawy (LOZ): 1. Agostino (ks) 4. Tomko 7. Pizarro 2. Borowik 5. Torino 8. Subito 3. Fredro 6. Tulus 9. Witon Prezentowana lista z pewnością ułatwi rolnikom dokonanie wyboru odmiany najbardziej dostosowanej do lokalnych warunków gospodarowania. Dzięki rekomendacji odmian postęp odmianowy wytwarzany przez jednostki hodowlane jest wdrażany do systemu PDOiR w lokalnych województwach. Rekomendacja odmian bezpośrednio przyczynia się do poprawy konkurencyjności polskiej hodowli roślin, rodzimego nasiennictwa i rolnictwa. 1
Tabela 1. Pszenżyto ozime. Odmiany badane. Rok zbioru: 2014 Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - - pełnomocnika w Polsce 1 2 3 4 1 Pawo 2002 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 2 Todan 2003 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 3 Algoso 2007 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 4 Borwo (ks) 2008 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 5 Pizarro 2008 2011 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 6 Tulus 2009 2012 Saaten - Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62 100 Wągrowiec 7 Elpaso 2010 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 8 Fredro 2010 2012 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 9 Borowik 2011 2013 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 10 Mikado (ks) 2011 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 11 Witon 2002 2007 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 12 Aliko 2005 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 13 Amorozo 2012 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 14 Tomko 2012 2015 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 15 Torino 2012 2015 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 16 Twingo (ks) 2012 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 17 Subito 2012 2014 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 18 Wiarus (ks) 2012 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce 19 Palermo 2013 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, 64 000 Kościan 20 Transfer 2013 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99 307 Strzelce (ks) - odmiany krótkosłome. 2
Tabela 2. Pszenżyto ozime. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2014 Miejscowość Lućmierz Sulejów Strzelce Powiat Zgierski Piotrkowski Kutnowski Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni słaby żytni bardzo dobry pszenny dobry Klasa bonitacyjna gleby IV b III b III a ph gleby w KCl 5,5 6,3 6,4 Przedplon groch siewny groch siewny pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) 27.09.13 01.10.13 30.09.13 Obsada nasion (szt/m 2 ) 450 400 350 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 07.08.14 11.08.14 09.08.14 Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) 125 115 107 N na poziomie a 2 (kg/ha) 165 155 147 P 2 O 5 (kg/ha) 75 50 45 K 2 O (kg/ha) 17 75 90 Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 (l/ha) Florowit 2 x 1,0 l/ha Wuxal Mikro 2 x 1,0 l Siarczan magnezu + ADOB Cu IDHA + ADOB Fe IDHA 7,5 kg +1,0 kg + 2,0 l Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Funaben Plus 02 WS Lamardor 400 FS Kinto Duo 080 FS Herbicyd Huzar Activ 387 OD 1,0 l Legato Plus 600 SC 1,5 l Huzar Activ 387 OD 0,75 l Legato Plus 600 SC 1,5 l Insektycyd Karate Zeon 050 EC 0,1 l Patriot 100 EC 2 x 62,5 l Bi 58 Nowy 400 EC 0,5 l Fungicyd- pierwszy zabieg Fungicyd drugi zabieg Regulator wzrostu (tylko na poziomie a 2 ) Amistar 250 SC + Artea 330 EC 0,6 l + 0,4 l Mondatak 450 EC + Soligor 425 EC 0,5 l + 0,7 l Capalo 337,5 SE 1,5 l Falcon 460 EC 0,6 l Falcon 460 EC 1,0 l Cerone 480 SL 1,0 l Cerone 480 SL 1,0 l Medax Top 350 SC 0,8 l 3
Tabela 3. Pszenżyto ozime. Warunki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2014 Cecha Lućmierz Sulejów Strzelce a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 8,1 8,8 8,4 3 Martwe rośliny (%) 0,1 0,0 0,0 4 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 19.05 20.05 18.05 20.05 18.05 22.05 5 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 10.07 11.07 05.07 06.07 15.07 17.07 6 Wysokość roślin (cm) 121 114 124 120 130 125 7 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 9,0 9,0 8,9 9,0 9,0 9,0 8 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 7,1 8,4 4,7 5,8 3,0 2,5 9 Porażenie przez mączniaka (skala 9 o ) 7,0 8,2 6,3 8,0 3,8 6,4 10 Porażenie przez rdzę brunatną (skala 9 o ) 7,6 8,7 8,6 9,0 9,0 9,0 11 Porażenie przez septoriozę liści (skala 9 o ) 7,4 8,8 6,6 7,5 9,0 9,0 12 Porażenie przez septoriozę plew (skala 9 o ) 7,6 8,7 7,2 8,5 9,0 9,0 13 Masa 1000 ziaren (g) 39,2 42,8 40,9 40,2 41,2 44,0 14 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 12,0 12,5 12,0 14,6 14,6 14,8 15 Plon ziarna (dt z ha) 69,7 94,9 76,2 92,8 80,2 108,5 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian. a 1 przeciętny poziom agrotechniki; a 2 wysoki poziom agrotechniki. Skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny. 4
Tabela 4. Pszenżyto ozime. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: 2014 Odmiana Poziom a 1 Poziom a 2 Lućmierz Sulejów Strzelce Lućmierz Sulejów Strzelce Wzorzec, dt z ha 69,7 76,2 80,2 94,9 92,8 108,5 1 Pawo 107 101 92 105 91 83 2 Todan 93 80 85 99 92 101 3 Algoso 96 97 95 101 102 109 4 Borwo (ks) 85 88 100 86 83 95 5 Pizarro 134 121 108 107 114 98 6 Tulus 107 97 102 108 103 103 7 Elpaso 96 87 94 105 98 105 8 Fredro 118 117 114 114 111 114 9 Borowik 106 105 120 109 117 115 10 Mikado (ks) 91 99 92 98 104 91 11 Witon 118 110 108 112 109 100 12 Aliko 87 91 87 99 87 96 13 Amorozo 97 92 99 95 96 92 14 Tomko 104 100 112 99 104 105 15 Torino 117 108 115 108 105 112 16 Twingo (ks) 79 107 99 85 99 96 17 Subito 112 115 104 102 106 108 18 Wiarus (ks) 85 98 78 93 97 94 19 Palermo 96 100 95 98 103 92 20 Transfer 73 86 102 80 78 92 Wzorzec wszystkie badane odmiany. 5
Tabela 5. Pszenżyto ozime. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2014, 2013, 2012, 2012-2014 Plon ziarna w % wzorca Poziom a Odmiana Mrozoodporność 1 Poziom a 2 Średnia 2014 2013 2012 2014 2013 2012 2012-2014 Średnia 2012-2014 Wzorzec, dt z ha 75,4 59,2 64,7 66,5 98,7 77,6 72,3 82,9 1 Pawo 5,5 100 98 116 105 93 101 114 101 2 Todan 5,5 86 92 110 95 98 98 108 101 3 Algoso 4 96 92 114 101 104 106 117 108 4 Borwo 5,5 91 87 124 101 88 93 120 99 5 Pizarro 5 121 116 112 116 106 101 113 106 6 Tulus 4 102 100 110 104 105 97 106 103 7 Elpaso 4 92 98 49 80 103 110 48 89 8 Fredro 4,5 116 117 121 118 113 107 113 111 9 Borowik 5,5 110 105 121 112 113 105 124 114 10 Mikado 5 94 83 116 98 97 99 131 107 11 Witon 5,5 112 95 105* 107 98 103* 12 Aliko 6 88 91 90* 94 98 96* 13 Amorozo 4 96 95 95* 94 95 94* 14 Tomko 6,5 105 110 108* 103 101 102* 15 Torino 3,5 113 108 111* 109 100 105* 16 Twingo 6 96 88 92* 93 89 91* 17 Subito 5,5 110 118 114* 105 109 109* 18 Wiarus 6,5 87 109 97* 95 99 95* 19 Palermo 6 97 97* 97 96* 20 Transfer 6,5 88 86* 83 75* Liczba doświadczeń 3 3 3 9 3 3 3 9 Wzorzec w roku 2014 wszystkie badane odmiany, w roku 2013 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik, Mikado, Witon, Aliko, Amorozo, Tomko, Torino, Twingo, Subito i Wiarus, w 2012 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik i Mikado. * - średnia z dwóch lat. 6
Tabela 6. Pszenżyto ozime. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki a 1 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2014, 2012 2014 Odmiana Liczba lat badań Mączniak Rdza brunatna Septorioza liści Septorioza plew 2014 2012-2014 2014 2012-2014 2014 2012-2014 2014 2012-2014 Wzorzec, (skala 9 o ) 5,7 6,4 8,4 8,5 7,2 7,1 7,4 7,1 1 Pawo 3-0,3 0,0-0,1-0,3-0,2 0,5 0,4 0,4 2 Todan 3 1,3 0,6 0,1-0,1 0,5 0,9-0,9-0,4 3 Algoso 3 0,0-0,5-0,6-0,8-1,5-0,5 0,4 0,5 4 Borwo (ks) 3-1,0-0,9 0,3 0,3 0,8 0,5 0,1 0,3 5 Pizarro 3 1,8 2,0 0,3 0,3 1,0 1,6 1,1 1,2 6 Tulus 3-0,7-0,1 0,1 0,1 0,3 0,2-0,1 0,0 7 Elpaso 3-1,8-2,3-0,1-0,1-1,7-2,2-0,4-2,3 8 Fredro 3-0,5-0,3 0,1-0,1-0,5 0,0 0,9 1,4 9 Borowik 3-0,2 0,6 0,3 0,2 0,3 0,3-0,6-0,4 10 Mikado (ks) 3-1,8-1,2 0,3 0,3-1,0-0,4-0,6 0,0 11 Witon 2 0,5 0,5* -1,2-0,4* 0,5-1,0* -0,4 0,0* 12 Aliko 2-1,2-1,6* -0,1-0,3* -1,2-2,9* -1,1-0,5* 13 Amorozo 2-0,2-0,3* 0,3 0,3* 0,3-0,2* -0,9-0,1* 14 Tomko 2 1,3 1,5* -0,1 0,2* 1,0 0,8* 0,6 1,1* 15 Torino 2 0,7 0,3* -0,1 0,1* 0,3 0,3* -0,6-0,3* 16 Twingo (ks) 2 0,0 0,3* 0,3 0,3* -0,5-0,3* -0,1 0,0* 17 Subito 2 1,7 1,6* -0,1 0,2* 0,5 0,2* 0,9 1,2* 18 Wiarus (ks) 2 1,3 1,5* -0,4-0,2* 1,0 0,9* 0,6 0,9* 19 Palermo 1-0,3 0,3 0,0 0,6 0,6* 20 Transfer 1-0,7 0,3 0,3-0,1-0,1* Liczba doświadczeń 3 9 3 6 3 9 2 7 Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą. Wzorzec w roku 2014 wszystkie badane odmiany, w roku 2013 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik, Mikado, Witon, Aliko, Amorozo, Tomko, Torino, Twingo, Subito i Wiarus, w 2012 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik i Mikado. Septorioza plew w roku 2014 z dwóch miejscowości (ZDOO Lućmierz, SDOO Sulejów). * - średnia z dwóch lat. 7
Tabela 7. Pszenżyto ozime. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2014, 2012 2014 Odmiana Wyleganie (skala 9 o ) Liczba Wysokość roślin Masa 1000 ziaren w fazie lat przed zbiorem (cm) (g) dojrzałości mlecznej badań 2014 2012-2014 2014 2012-2014 2014 2012-2014 2014 2012-2014 Wzorzec, (skala 9 o ) Poziom agrotechniki a 1 9,0 8,8 5,0 6,2 125 112 40,4 42,3 1 Pawo 3 0,0-0,1-2,1-1,3 11 7-0,6-0,8 2 Todan 3-0,3 0,1-1,3-0,6 10 8 4,0 2,2 3 Algoso 3 0,0-0,1-1,1-0,3 7 4 2,1 2,9 4 Borwo (ks) 3 0,0 0,0 1,1 1,1-15 -11-2,3-1,3 5 Pizarro 3 0,0 0,2 0,1 0,1 11 6 2,7 1,5 6 Tulus 3 0,0 0,1 0,2 0,2 7 3 2,3 1,4 7 Elpaso 3 0,0 0,0 1,1 0,2-2 -1-6,9-7,3 8 Fredro 3 0,0 0,0 0,2-0,1 5 2 3,8 1,6 9 Borowik 3 0,0-0,2 0,1 0,3 16 15 9,5 7,9 10 Mikado (ks) 3 0,0 0,0-1,0-0,5-9 -7-3,8-4,0 11 Witon 2 0,0 0,1* 0,2 0,8* -5-4* -3,2-3,1* 12 Aliko 2-0,5-0,2* -1,3-1,4* 14 13* 0,1 0,1* 13 Amorozo 2 0,0 0,1* -0,5-0,8* 6 5* 3,1 0,4* 14 Tomko 2 0,0 0,1* 1,2 0,7* -10-7* -2,5-0,6* 15 Torino 2 0,0-0,0* 1,6 1,5* 7 5* 1,8 2,1* 16 Twingo (ks) 2 0,0 0,1* -0,6 0,3* -23-24* 2,6 1,1* 17 Subito 2 0,0 0,1* -2,5-1,5* 4 3* -2,3-0,8* 18 Wiarus (ks) 2 0,0 0,1* 2,2 2,5* -23-20* -8,7-6,6* 19 Palermo 1 0,0 1,4 3 3,7 20 Transfer 1 0,0 1,1-14 -5,2 Liczba doświadczeń 3 9 3 9 3 9 3 9 Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą. Wzorzec w roku 2014 wszystkie badane odmiany, w roku 2013 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik, Mikado, Witon, Aliko, Amorozo, Tomko, Torino, Twingo, Subito i Wiarus, w 2012 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik i Mikado. * - średnia z dwóch lat. 8
cd tabeli 7. Odmiana Liczba lat badań Wyleganie (skala 9 o ) Wysokość roślin Masa 1000 ziaren w fazie przed zbiorem (cm) (g) dojrzałości mlecznej 2014 2012-2014 2014 2012-2014 2014 2012-2014 2014 2012-2014 Wzorzec, (skala 9 o ) Poziom agrotechniki a 2 9,0 8,9 5,5 6,6 120 105 42,3 44,7 1 Pawo 3 0,0 0,0-1,4-0,7 5 5-1,5-0,6 2 Todan 3 0,0 0,1-0,7-0,4 7 7 4,3 2,7 3 Algoso 3 0,0 0,0-0,4-0,3 5 4 5,3 5,7 4 Borwo (ks) 3 0,0-0,2 0,1 0,2-14 -9-3,1-2,7 5 Pizarro 3 0,0 0,1-0,2-0,0 8 4 1,0 0,3 6 Tulus 3 0,0 0,1-0,7-0,4 5 1 2,3 1,6 7 Elpaso 3 0,0-0,4 0,3-0,1-1 -2-8,0-7,7 8 Fredro 3 0,0-0,2 0,5 0,3 6 1 3,0 1,3 9 Borowik 3 0,0-0,2 0,3 0,4 17 12 10,1 8,6 10 Mikado (ks) 3 0,0 0,1-0,0-0,0-4 -4-4,9-3,9 11 Witon 2 0,0-0,2* 0,5 0,1* -3-2* -3,9-3,2* 12 Aliko 2-0,3-0,9* -2,0-1,6* 16 14* 1,4 0,5* 13 Amorozo 2 0,0 0,0* 0,1-0,3* 2 3* 3,9 1,0* 14 Tomko 2 0,0 0,0* 1,3 0,6* -10-5* -1,7-1,0* 15 Torino 2 0,0 0,0* 1,1 1,3* 7 7* 1,7 1,4* 16 Twingo (ks) 2 0,0 0,0* 1,0 1,0* -22-23* 1,4 0,7* 17 Subito 2 0,0 0,0* -2,9-1,6* 6 8* -1,5 0,3* 18 Wiarus (ks) 2 0,0 0,0* 1,8 2,4* -21-18* -8,4-7,3* 19 Palermo 1 0,0 0,8 3 4,8 20 Transfer 1 0,0 0,5-13 -6,2 Liczba doświadczeń 3 9 3 9 3 9 3 9 Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą. Wzorzec w roku 2014 wszystkie badane odmiany, w roku 2013 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik, Mikado, Witon, Aliko, Amorozo, Tomko, Torino, Twingo, Subito i Wiarus, w 2012 Pawo, Todan, Algoso, Borwo, Pizarro, Tulus, Elpaso, Fredro, Borowik i Mikado. * - średnia z dwóch lat. 9