Zadania rachunkowe obowiązujące na ćwiczeniach seminaryjnych w semestrze letnim roku akademickiego 2015/16. Statystyczna ocena wyników



Podobne dokumenty
Zadania rachunkowe obowiązujące na ćwiczeniach seminaryjnych w semestrze letnim w roku akademickim 2015/16. Statystyczna ocena wyników

OBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I

Obliczanie stężeń roztworów

Precypitometria przykłady zadań

Obliczanie stężeń roztworów

PODSTAWY STECHIOMETRII

Ćwiczenia nr 2: Stężenia

10. ALKACYMETRIA. 10. Alkacymetria

Regulamin zaliczenie rachunków z chemii analitycznej Chemia Medyczna Grupa

Miareczkowanie wytrąceniowe

8. MANGANOMETRIA. 8. Manganometria

ZADANIA Z KONKURSU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ (RÓWNOWAGI W ROZTWORZE) Opracował: Kuba Skrzeczkowski (Liceum Akademickie w ZS UMK w Toruniu)

STAłA I STOPIEŃ DYSOCJACJI; ph MIX ZADAŃ Czytaj uważnie polecenia. Powodzenia!

Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks

2.4. ZADANIA STECHIOMETRIA. 1. Ile moli stanowi:

SEMINARIUM Z ZADAŃ ALKACYMETRIA

INŻYNIERIA PROCESÓW CHEMICZNYCH

009 Ile gramów jodu i ile mililitrów alkoholu etylowego (gęstość 0,78 g/ml) potrzeba do sporządzenia 15 g jodyny, czyli 10% roztworu jodu w alkoholu e

Odpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )

PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 5

Obliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy

XI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (10 pkt)

ALKACYMETRIA. Ilościowe oznaczanie HCl metodą miareczkowania alkalimetrycznego

Zakres wymagań z przedmiotu CHEMIA ANALITYCZNA dla II roku OML

Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia II (semestr II)

CHEMIA ANALITYCZNA. 1 mol Na 2 CO mole HCl 0, mola x moli HCl x = 0,00287 mola HCl

dr inż. Marlena Gąsior-Głogowska 9 Lista 1

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7

11 Lista 2 1. Oblicz skład procentowy ditlenku węgla. 2. Ile procent P 2 O 5 znajduje się w fosforanie (V) wapnia? 3. Oblicz procentową zawartość żela

STĘŻENIA ROZTWORÓW. 2. W 100 g wody rozpuszczono 25 g cukru. Oblicz stężenie procentowe roztworu.

5. STECHIOMETRIA. 5. Stechiometria

Zadanie: 1 (1 pkt) Oblicz stężenie molowe jonów OH w roztworze otrzymanym przez rozpuszczenie 12g NaOH w wodzie i rozcieńczonego do 250cm 3

INŻYNIERIA PROCESÓW CHEMICZNYCH

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I

VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 8. Argentometryczne oznaczanie chlorków metodą Fajansa

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH

Piotr Chojnacki 1. Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą reakcji charakterystycznych.

Chemia Nieorganiczna ćwiczenia CHC012001c Powtórzenie materiału II

REDOKSYMETRIA ZADANIA

Spis treści. Wstęp... 9

WYKONANIE ANALIZ. Chemia analityczna ilościowa- metody chemiczne (klasyczne)

PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy

6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity

Zagadnienia obowiązujące na ćwiczeniach laboratoryjnych i seminaryjnych w semestrze letnim roku akademickiego 2016/17

4. Jakie reakcje mogą być wykorzystywane w analizie miareczkowej? Jakie reakcje są wykorzystywane w poszczególnych działach analizy miareczkowej?

ĆWICZENIE 3. I. Analiza miareczkowa mocnych i słabych elektrolitów

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 9

X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12

g % ,3%

PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE

Identyfikacja wybranych kationów i anionów

Ćwiczenie 1: Elementy analizy jakościowej

STĘŻENIA STĘŻENIE PROCENTOWE STĘŻENIE MOLOWE

Przeliczanie zadań, jednostek, rozcieńczanie roztworów, zaokrąglanie wyników.

PRACOWNIA PODSTAW CHEMII ANALITYCZNEJ -OPISY ĆWICZEŃ

Odchylenia od deklarowanej zawartości substancji leczniczej dla tabletek o deklarowanej zawartości 100 mg i powyżej ±5%

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

ĆWICZENIE 2 WSPÓŁOZNACZANIE WODOROTLENKU I WĘGLANÓW METODĄ WARDERA. DZIAŁ: Alkacymetria

ANALIZA OBJĘTOŚCIOWA

Związki nieorganiczne

Fragmenty Działu 5 z Tomu 1 REAKCJE W ROZTWORACH WODNYCH

2. Procenty i stężenia procentowe

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.

Reakcje utleniania i redukcji Reakcje metali z wodorotlenkiem sodu (6 mol/dm 3 )

a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to...

WNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG

5. RÓWNOWAGI JONOWE W UKŁADACH HETEROGENICZNYCH CIAŁO STAŁE - CIECZ

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: rozszerzony Punkty

Materiały dodatkowe do zajęć z chemii dla studentów

2. Podczas spalania 2 objętości pewnego gazu z 4 objętościami H 2 otrzymano 1 objętość N 2 i 4 objętości H 2O. Jaki gaz uległ spalaniu?

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2012/2013 eliminacje rejonowe

Analiza ilościowa ustalenie składu ilościowego badanego materiału. Można ją prowadzić: metodami chemicznymi - metody wagowe - metody miareczkowe

Zadanie: 2 (1 pkt) Zmieszano 100 g 30% roztworu azotanu (V) sodu z 500 g wody. Oblicz Cp otrzymanego roztworu.

1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

IX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (11 pkt)

Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach

ĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW.

Inżynieria Środowiska S1. Chemia zajęcia laboratoryjne. Badanie fizykochemiczne wody

Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Wyznaczanie parametrów kolektywnych układu

Dysocjacja elektrolityczna, przewodność elektryczna roztworów

Ćwiczenie 1. Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń

Spis treści. Wstęp. Twardość wody

PODSTAWOWE PRAWA I POJĘCIA CHEMICZNE. STECHIOMETRIA

OZNACZANIE TWARDOŚCI WODY SPOSOBEM WARTHA - PFEIFERA

Karta modułu/przedmiotu

Wodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M)

analogicznie: P g, K g, N g i Mg g.

BADANIE WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNYCH WODY

Obliczenia analityczne. Jacek Krystek

XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. I Etap szkolny - 23 listopada 2016

Zagadnienia obowiązujące na ćwiczeniach laboratoryjnych i seminaryjnych w roku akademickim 2016/17 ZAGADNIENIA OGÓLNO ANALITYCZNE

Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów

LABORATORIUM Z CHEMII ANALITYCZNEJ. II rok Ochrony Środowiska (I stopnia)

Materiały pomocnicze do przedmiotu Chemia I dla studentów studiów I stopnia Inżynierii Materiałowej

Opisy ćwiczeń laboratoryjnych z chemii. Semestr I (zimowy) Rok akademicki 2012/13

Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia I (semestr I)

Transkrypt:

Zadania rachunkowe obowiązujące na ćwiczeniach seminaryjnych w semestrze letnim roku akademickiego 2015/16 Statystyczna ocena wyników (opracowała Prof. dr hab. Alina Pyka - Pająk, dr Małgorzata Dołowy ) 1. Uzyskano następujące wyniki oznaczania hemoglobiny we krwi pacjenta: 15,8; 16,2; 15,8; 16,0; 16,1; 15,9 [g/100 ml]. Oblicz średnią arytmetyczną, medianę oraz modę wykonanego oznaczenia. 2. Uzyskano następujące wyniki oznaczania hemoglobiny we krwi pacjenta: 15,8; 16,2; 15,8; 16,0; 16,3; 16,1; 15,9 [g/100 ml]. Oblicz średnią arytmetyczną, medianę oraz modę wykonanego oznaczenia. 3. Wyniki oznaczenia glukozy we krwi pacjenta są następujące: 6,4; 7,1; 7,3; 7,4; 7,4 i 7,6 mmol/l. Stosując test Dixona oceń czy któryś z otrzymanych wyników jest wynikiem wątpliwym. Wartości krytyczne Q testu Dixona w zależności od liczby oznaczeń n i prawdopodobieństwa 95% n 3 4 5 6 7 8 9 10 ~ Q 0,94 0,76 0,64 0,56 0,51 0,47 0,44 0,41 0,00 4. Kwas solny oznaczano metodą alkacymetryczną w próbce biologicznej (soku żołądkowym) pacjenta cierpiącego na nadkwasotę. Stwierdzono obecność w próbce 0,6627 g HCl. Rzeczywista zawartość HCl wynosi 0,6700 g. Oblicz bezwzględny i względny błąd oznaczenia. 5. Metodą miareczkową oznaczano zawartość kwasu salicylowego w etanolowym roztworze sporządzonym dla celów dezynfekcyjnych. Uzyskano następujące wyniki [w g/l]: 18,9; 20,1; 18,9; 20,1; 19,6; 19,7; 20,3; 19,8; 20,2; 19,6; 20,4; 19,3. Rzeczywista zawartość kwasu salicylowego w powyższym roztworze powinna wynosić 20 g/l. Sprawdź czy wszystkie wyniki należą do serii (na podstawie testu

Dixona). Oblicz: średnią arytmetyczną, medianę, przedział ufności średniej na poziomie 95% oraz 99%. 6. Jak zmieni się przedział średniej na poziomie 95% i 99% jeśli w zadaniu 5 powiększono liczbę wyników o następujące [w g/l]: 20,5; 20,6; 19,5; 19,8; 19,0; 19,4; 20,2; 19,9; 20,1; 19,6. 7. Odważono 100 g kwasu salicylowego i sporządzonego z niego jeden litr etanolowego roztworu do celów leczniczych. W celu wyznaczenia rzeczywistego stężenia kwasu [w g/l] w przygotowanym roztworze posłużono się trzema różnymi metodami analitycznymi: HPLC, spektrofotometryczną i TLC w połączeniu z densytometrią, wykonując po sześć oznaczeń każdą metodą. Na podstawie uzyskanych wyników wyznaczono przedziały ufności, które wynoszą: a) (100,5±1,6) g/l (metoda HPLC) b) (98,5 ±0,3) g/l (metoda spektrofotometryczna) c) (98,5 ±1,1) g/l (metoda TLC w połączeniu z densytometrią) Wskaż która z metod jest najbardziej dokładna, a która najbardziej precyzyjna. Ponadto oblicz błąd procentowy każdej metody. Obliczenia w alkacymetrii (opracowała Prof. dr hab. Alina Pyka - Pająk, mgr Danuta Gurak) 1. Ile ml roztworu HCl o stężeniu 0,1200 mol/l zużyje się do zmiareczkowania odważki poniższych substancji stosowanych do celów leczniczych: a) 0,3110 g Na2B4O7 10H2O b) 0,2115 g Na2CO3 3. Do 60 ml roztworu 0,1100 mol/l NaOH działającego silnie żrąco na skórę dodano próbkę roztworu H2SO4 o nieznanym stężeniu. Na odmiareczkowanie nadmiaru roztworu NaOH zużyto 17,50 ml roztworu 0,1300 mol/l HCl. Ile gramów H2SO4 było w badanej próbce?

4. Węglan sodu ma działanie zobojętniające kwas solny. Często występuje jako zanieczyszczenie stałego NaOH. W celu wyznaczenia rzeczywistej zawartości NaOH i towarzyszącego mu jako zanieczyszczenie Na2CO3 w próbce, wykonano miareczkowanie roztworu zawierającego te dwie substancje. Na zmiareczkowanie wobec fenoloftaleiny roztworu zawierającego NaOH i Na2CO3 zużyto 0,02 l 0,095 mol/l HCl. Po dodaniu oranżu metylowego zużyto na dalsze miareczkowanie 0,0028 l roztworu tego kwasu. Obliczyć zawartość NaOH i Na2CO3 w próbce. 5. W celu wyznaczenia rzeczywistego stężenia HCl stosowanego w niedokwasocie zastosowano metodę miareczkową. Na zmiareczkowanie 0,8086 g Na2B4O7 10H2O zużyto 0,018 l HCl. Obliczyć stężenie molowe kwasu. 6. Do 100 ml roztworu 0,1000 mol/l HCl (stanowiącego główny składnik soku żołądkowego) dodano 55 ml roztworu 0,15 mol/l NaOH. Jakie jest ph roztworu? 7. Ile ml 15% wodnego roztworu NH3 stosowanego w medycynie jako środek cucący o gęstości 0,960 g/ml należy użyć do zobojętnienia 300 ml 0,1000 mol/l HCl? 8. Bufor octanowy ma zastosowanie w stabilizowaniu ph roztworów leczniczych. Do 1 l tego buforu zawierającego 0,3 mola kwasu octowego i 0,3 mola octanu sodu dodano 1 ml roztworu HCl o stężeniu 2 mol/l. Jak zmieni się ph buforu? Oblicz jego pojemność buforową. 9. Właściwości buforowe krwi zależą od występowania w niej m.in. HCO3 - i H2CO3 stanowiących składniki buforu węglanowego. Obliczyć ph buforu węglanowego jeżeli do 100 ml roztworu HCO3 - o stężeniu 0,2 mol/l dodano 25 ml 0,2 mol/l H2CO3. 10. Ile ml stężonego H2SO4 o gęstości 1,8 g/ml o stężeniu 87% należy użyć do przygotowania 4 l roztworu o stężeniu 0,1 mol/l H2SO4 stosowanego do wykrywania jonów baru jako zanieczyszczeń w próbkach biologicznych? 11. Ile wynosi ph 4% roztworu azotanu (III) baru o gęstości d =1, 03 g/ml? 12. W 525 ml roztworu znajduje się 23,5 g NH3. Oblicz stężenie molowe powstałego roztworu amoniaku mającego zastosowanie w lecznictwie. 13. Jony fluorkowe mają zastosowanie w stomatologii w postaci różnych związków. Ile wynosi stężenie procentowe roztworu fluorku sodu o gęstości d=1,03 g/ml i ph = 8,7?

Krzywe miareczkowania alkacymetrycznego (opracowała Prof. dr hab. Alina Pyka - Pająk, mgr Danuta Gurak) 1. W celu wyznaczania ph soku żołądkowego zastosowano metodę miareczkowania alkalimetrycznego, w której to 0,01 l roztworu (soku żołądkowego, którego głównym składnikiem jest HCl o stężeniu 0,2 mol/l) miareczkowano 0,2 mol/l NaOH. Obliczyć ph po dodaniu: a) 0 l titranta b) 0,007 l titranta c) 0,01 l titranta d) 0,0135 l titranta 2. 100 ml roztworu NaOH o stężeniu 0,3 mol/l miareczkowano roztworem HCl o stężeniu 0,3 mol/l. Oblicz ph roztworu po dodaniu: a) 0 l titranta b) 0,01 l titranta c) 0,1 l titranta d) 0,105 l titranta 3. 0,02 l kwasu octowego stosowanego jako środek odkażający o stężeniu 0,1 mol/l (pka = 4,8) miareczkowano mocną zasadą o stężeniu 0,1mol/l. Obliczyć ph roztworu po dodaniu: a) 0 l titranta; b) 0,0199 l titranta; c) 0,02 l titranta; d) 0,0250 l titranta. 4. 50 ml roztworu amoniaku stosowanego w medycynie jako środek cucący o stężeniu 0,15 mol/l (pka= 9,6) miareczkowano mocnym kwasem o stężeniu 0,15 mol/l. Obliczyć ph roztworu po dodaniu: a) 0 ml titranta b) 49 ml titranta c) 50 ml titranta d) 52 ml titranta. 5. Oblicz skok krzywej miareczkowania 20 ml roztworu HCl jako składnika soku żołądkowego o stężeniu 0,1 mol/l roztworem wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol/l. 6. Obliczyć skok krzywej miareczkowania roztworu Ca(OH)2 stosowanego do zobojętniania kwasu solnego o stężeniu 0,02 mol/l roztworem HCl o stężeniu 0,02 mol/l. 7. Oblicz skok krzywej miareczkowania roztworu NaOH o stężeniu 0,2 mol/l roztworem HCl o stężeniu 0,1 mol/l. 8. Jakiego wskaźnika należy użyć do miareczkowania 40 ml roztworu kwasu octowego wykazującego działanie dezynfekujące o stężeniu 0,1 mol/l roztworem wodorotlenku sodu o stężeniu 0,2 mol/l?

Obliczenia w redoksymetrii (opracowała dr Małgorzata Dołowy) 1. Uzupełnij współczynniki w następujących reakcjach redoks. Wskaż utleniacz i reduktor. a) Na2S2O3 + I2 = Na2S4O6 + NaI b).cr2o7 2- + SO4 2- + H + = Cr 3+ + S2O8 2- +..H2O c) AsO4 3- + I - + H + = AsO3 3- + I2 + H2O d)...mno4 - +...NO2 - +...H +...NO3 - +...Mn 2+ +...H2O e)...mno4 - +...H20 +...H +...Mn 2+ +...O2 +...H2O f)...vo 2+ +...MnO4 - +...H2O...VO4 3- +...Mn 2+ +...H + g)...vo4 3- +...Fe 2+ +...H +...VO 2+ +...Fe 3+ +...H2O h)...fe(cn)6 4- +...MnO4 - +...H +...Fe(CN)6 3- +...Mn 2+ +...H20 i)...sno2 2- +...I2 +...H2O...SnO3 2- +...I - +...H + j)...so3 2- +...I2 +...H2O...SO4 2- +...I - +...H + k)...scn - +...I2 +...H2O...I - +...HCN +...SO4 2- +...H + l)...hcho +...H2O +...I2...HI +...HCOOH m)...pbcro4 +...H +...Cr2O7 2- +...H2O +...Pb 2+ n)...cio - +...I - +...H +...I2 +...Cl - +...H2O o)...kio3 +...KI +...HCl...I2 +...KCl +...H2O p)...c +...S +...KNO3... K2CO3 +...+ K2SO4 +...CO +...CO2 +...N2 2. Określ redoksymetryczne współczynniki równoważności (fi) dla reagentów biorących udział w poniższych reakcjach redoks: a).mno4 - + Fe 2+ + H + = Mn 2+ + Fe 3+ + H2O

b).cr2o7 2- + Fe 2+ + H + = Cr 3+ + Fe 3+ + H2O c).mno4 - + C2O4 2- + H + = Mn 2+ + CO2 + H2O 3. Oblicz miano roztworu KMnO4 (ckmno4 i c1/5kmno4) stosowanego w medycynie jako środek odkażający, jeżeli na zmiareczkowanie 0,2505 g H2C2O4 w środowisku kwaśnym zużyto 26 ml roztworu KMnO4. MH2C2O4=90 g/mol. 4. Tiosiarczan sodu stosowany jest w medycynie w leczeniu m.in. chorób skóry. Oblicz miano Na2S2O3 (cna2s2o3) nastawiane na odważkę K2Cr2O7, jeżeli na miareczkowanie odważki K2Cr2O7 o masie 0,100 g zużyto 15 ml tiosiarczanu (VI) sodu. MK2Cr2O7 =294,2 g/mol. 5. Roztwory jodu mają działanie odkażające na skórę. Oblicz miano roztworu I2 (c1/2i2) stosowanego w lecznictwie, jeżeli w celu sporządzenia roztworu odważono 50 g jodu, który następnie rozpuszczono w 3 l roztworu KJ. MI2 =253,8 g/mol. 6. Miedź występuje we krwi człowieka w ilościach śladowych. Ile g miedzi znajduje się w próbce biologicznej, jeżeli na miareczkowanie jodu wydzielonego w równoważnej do miedzi ilości zużyto 1,8 ml roztworu tiosiarczanu (VI) sodu o stężeniu c =0,0825 mol/l. MCu=63,5g/mol. 7. Żelazo jest jednym ze składników krwi. W przypadku niedoboru żelaza pacjentowi podaje się preparaty zawierające żelazo w postaci jego soli. Ile mg Fe (II) zawierał preparat, jeżeli na zmiareczkowanie próbki preparatu Fe (II) w środowisku kwaśnym zużyto 46 ml roztworu KMnO4 o c1/5=0,063 mol/l. MFe=56 g/mol. 8. Na zmiareczkowanie 10 g roztworu H2O2 (stosowanej w medycynie jako środek odkażający) w środowisku kwaśnym zużyto 20 ml roztworu KMnO4 o ckmno4 = 0,02 mol/l jako titranta. Oblicz procentową zawartość H2O2 w roztworze. MH2O2=34 g/mol. 9. Wapń jest ważnym składnikiem organizmu ludzkiego. Oblicz zawartość wapnia w gramach w próbce biologicznej oznaczanego manganometrycznie, jeżeli na zmiareczkowanie H2C2O4 uzyskanego przez roztworzenie osadu CaC2O4 otrzymanego z 1/5 próbki zużyto 16 ml roztworu KMnO4 o c1/5kmno4 = 0,0205 mol/l. MH2C2O4 = 90 g/mol, MCa = 40g/mol. 10. Witamina C (kwas askorbinowy) zalecany jest pacjentom w celu podniesienia m.in. odporności ich organizmu na przeziębienia. Oblicz zawartość kwasu askorbinowego w gramach w preparacie farmaceutycznym, jeżeli na zmiareczkowanie roztworu wodnego tego preparatu zużyto 20 ml roztworu KMnO4 o c=0,01 mol/l. Mkw askorb. = 176,13 g/mol, fkw askorb. = 1/2, fkmno4= 1/5.

11. Żelazo (II) występujące w preparatach farmaceutycznych można oznaczać metodą miareczkowania redoksymetrycznego. Do 25 ml roztworu soli żelaza (II) o c= 0,2 mol/l dodawano roztwór KMnO4 o stężeniu c= 0,02 mol/l. Oblicz potencjał układu w punkcie: przed PR, w PR i po PR krzywej miareczkowania soli żelaza (II) roztworem KMnO4. E Fe3+/Fe2+=+0,77V, E MnO4-/Mn2+=+1,51V. 12. Oblicz wartość stałej równowagi reakcji utleniania jonów Fe 2+ (występujących w preparacie farmaceutycznym) za pomocą KMnO4 w środowisku kwaśnym w t=25 o C na podstawie potencjałów normalnych układów redoks: /Mn2+=+1,51V. E Fe3+/Fe2+=+0,77V, E MnO4-13. Oblicz jak zmieni się potencjał układu redoks MnO4 - /Mn 2+ jeżeli ph roztworu. wzrośnie o jednostkę. Stężenia formy utlenionej i zredukowanej są sobie równe i wynoszą 0,01 mol/l, ph roztworu wynosi 2, E MnO4-/Mn2+=+1,51V. Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności (opracowała dr Wioletta Parys, dr Małgorzata Dołowy) 1. Jony PO4 3- mogą być wytrącane w postaci Ag3PO4 w celu zidentyfikowania ich w próbkach biologicznych. Iloczyn rozpuszczalności Ag3PO4 wynosi 1,58 10-16. Oblicz rozpuszczalność tego związku w wodzie w mol/l i g/l. MAg3PO4=418,6 g/mol. 2. Jony siarczanowe (VI) występujące w płynach ustrojowych tworzą z jonami strontu trudno rozpuszczalny związek (siarczanu (VI) strontu). Iloczyn rozpuszczalności siarczanu (VI) strontu wynosi 7,6 10-7. Oblicz ile moli siarczanu (VI) strontu i gramów rozpuści się w 160 ml wody. MSrSO4=183,7 g/mol. 3. Jony Ca 2+ mają zdolność tworzenia z jonami ortofosforanowymi (V) trudno rozpuszczalny związek tj. ortofosforan (V) wapnia. Iloczyn rozpuszczalności ortofosforanu (V) wapnia wynosi 2,0 10-29. Oblicz ile gramów ortofosforanu (V) wapnia rozpuści się w 375 ml wody. MCa3(PO4)2=310,2 g/mol. 4. Jony kadmu wykazują działanie szkodliwe na organizm ludzki. Oblicz iloczyn rozpuszczalności węglanu kadmu w temperaturze pokojowej, wiedząc że w tych warunkach w 500 ml wody rozpuszcza się 1,964 10-4 g węglanu kadmu. MCdCO3=172,4 g/mol.

5. Jony srebra wykazujące działanie antyseptyczne identyfikuje się jakościowo w postaci barwnych związków z jonami dichromianowymi (VI). W 500 cm 3 nasyconego roztworu Ag2CrO4 znajduje się 0,00015 mola tej soli. Oblicz Kso i pkso tej soli. 6. pkso dla Ag2S wynosi 49,2. Oblicz stężenie molowe jonów srebra oraz jonów siarczkowych w tym roztworze. 7. Jony miedzi stanowiące ważny składnik próbek biologicznych tworzą z jonami wodorotlenowymi charakterystyczny związek trudno rozpuszczalny w wodzie tj. Cu(OH)2. Wartość pkso Cu(OH)2 wynosi 18,6. Jakie będzie najniższe ph roztworu zawierającego jony miedzi (II) o stężeniu 0,011 mol/l przy którym strąci się osad Cu(OH)2. 8. Ile gramów jonów magnezu strąconego z próbki biologicznej w postaci Mg(OH)2 znajduje się w 275 ml takiego nasyconego roztworu Mg(OH)2 o ph równym 11. pkso Mg(OH)2 wynosi 10,7. MMg=24 g/mol. 9. Do 195 ml 0,010 mol/l roztworu AgNO3 dodano 145 ml 0,011 mol/l roztworu NaCl. Określ czy strącił się w tych warunkach osad AgCl. pksoagcl =9,75. 10. Jony magnezu stosowane w celu zwiększenia odporności organizmu na stres strącają się w postaci Mg(OH)2. Ile grama Mg(OH)2 rozpuści się w roztworze NaOH o stężeniu 0,095 mol/l. pksomg(oh)2 = 10,7. MMg(OH)2=58,3 g/mol. 11. Jony żelaza (III) można zidentyfikować w próbkach biologicznych w postaci charakterystycznego osadu Fe(OH)3. Ile miligramów wytrąconego osadu Fe(OH)3, rozpuści się w 1000 ml roztworu NaOH o stężeniu 0,01 mol/l. pksofe(oh)3 =37,1. MFe(OH)3=106,9 g/mol. 12. Jony fluorkowe stanowiące składnik preparatów stomatologicznych tworzą z jonami ołowiu trudno rozpuszczalny związek (fluorek ołowiu (II)). Oblicz rozpuszczalność PbF2 w roztworze NaF o stężeniu 0,55 mol/l. pksopbf2=7,44. MPbF2=245,2 g/mol.

Obliczenia w analizie wagowej (opracowała dr Wioletta Parys, dr Małgorzata Dołowy) 1. Ile ml 2,5 mol/l roztworu BaCl2 potrzeba, aby wytrącić jony Ba 2+ stanowiące zanieczyszczenie preparatu farmaceutycznego w postaci BaSO4 z roztworu zawierającego ok. 2,500 g Na2SO4? Nadmiar odczynnika ma wynosić 50%. 2. Jony Fe (III) występujące w próbce biologicznej strącono w postaci Fe(OH)3 a następnie próbkę wyprażono celem wagowego oznaczenia tych jonów. W wyniku analizy wagowej otrzymano 0,7845 g Fe2O3. Ile gramów żelaza zawierała analizowana próbka? 3. Z 50,00 ml roztworu próbki biologicznej zawierającego jony siarczanowe (VI) strącono BaSO4 za pomocą BaCl2. Osad odsączono, przemyto i po wyprażeniu otrzymano 0,4575 g BaSO4. Ile gramów jonów siarczanowy (VI) zawierała próbka biologiczna? 4. W celu oznaczenia jonów srebra i miedzi w próbce biologicznej próbkę o masie 4,5813g rozpuszczono w HNO3. Następnie roztwór rozcieńczono do objętości 250,00 ml, z której pobrano 25,00 ml do analizy, strącając jony srebra w postaci AgCl. Osad po odsączeniu, przemyciu i wysuszeniu ważył 0,5029 g. Następnie z przesączu oznaczono jony miedzi (II) jako CuO, którego masa wynosiła 0,0989 g. Obliczyć procentową zawartość jonów srebra i miedzi w próbce. 5. Jony baru oznacza się w preparatach farmaceutycznych metodą wagową w postaci trudno rozpuszczalnego związku (BaSO4). Ile gramów BaCl2 2H2O należy odważyć, aby podczas oznaczania w nim zawartości jonów baru otrzymać ok. 2,15 g wyprażonego osadu BaSO4. 6. Z roztworu o objętości 500 ml zawierającego jony Ba 2+ jako zanieczyszczenie preparatu farmaceutycznego, do analizy pobrano 100 ml. Jony baru wytrącono w postaci BaSO4. Masa osadu po wyprażeniu wynosiła 6,250 g. Oblicz zawartość jonów Ba 2+ w preparacie. 7. Srebro oznacza się w roztworach leczniczych w postaci trudno rozpuszczalnych związków. Mieszanina bromku i chlorku srebra o masie 0,5025 g zawiera 0,3719 g srebra. Obliczyć masę AgBr i AgCl w mieszaninie. Jaka jest procentowa zawartość chlorków w badanej próbce?

8. W próbce technicznego chlorku potasu, który zawiera jony wpływające na gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu znaleziono 92,50% KCl, 2,54% NaCl, 1,70% zanieczyszczeń oraz 3,26% H2O (przez wysuszenie w temperaturze 105 o C). Przeliczyć procentową zawartość KCl, NaCl i zanieczyszczeń na substancję suchą. Obliczenia w analizie kompleksometrycznej i precypitometrii (opracowała dr Katarzyna Bober, dr Małgorzata Dołowy, dr Wioletta Parys) Kompleksometria 1. Wersenian dwusodowy stosowany jest w postaci roztworu w toksykologii jako odtrutka w zatruciach metalami ciężkimi. Oblicz ile gramów krystalicznego wersenianu dwusodowego należy odważyć, aby przygotować 1250 ml roztworu o stężeniu 0,25 mol/l. 2. Ile procent Cu zawierała analizowana próbka biologiczna, jeżeli po rozpuszczeniu odważki o masie 0,8000 g i zamaskowaniu innych składników, na kompleksometryczne zmiareczkowanie miedzi zużyto 28,9 ml roztwory EDTA o stężeniu 0,0093 mol/l? 3. Jony glinu mają działanie neutralizujące na nadmiar HCl w żołądku. Ile procent jonów glinu zawierała próbka preparatu farmaceutycznego o masie 3,1635 g, jeżeli po jej rozpuszczeniu i zamaskowaniu innych składników na kompleksometryczne zmiareczkowanie jonów glinu (III) zużyto 18,6 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0254 mol/l. 4. Do 100 ml roztworu wersenianu dwusodowego o stężeniu 0,0150 mol/l stosowanego dla celów toksykologicznych wprowadzono próbkę chlorku glinu. Nadmiar wersenianu odmiareczkowano za pomocą 34,8 ml roztworu chlorku magnezu o stężeniu 0,0095 mol/l. Oblicz masę próbki chlorku glinu. 5. Jony wapnia i magnezu mają działanie zobojętniające nadmiar kwasu solnego w żołądku u pacjentów cierpiących na nadkwasotę. Na zmiareczkowanie roztworu preparatu farmaceutycznego podawanego pacjentom w nadkwasocie o objętości 20

ml, zawierającego jony wapnia i magnezu zużyto 34 ml roztworu wersenianu sodu o stężeniu 0,0250 mol/l wobec czerni eriochromowej T (oznaczenie sumy wapnia i magnezu) i 6 ml tego samego roztworu wersenianu wobec mureksydu (oznaczenie wapnia). Ile gramów jonów magnezowych i ile gramów jonów wapniowych zawierał badany roztwór? 6. Z roztworu preparatu farmaceutycznego stosowanego w nadkwasocie o objętości 150 ml zawierającego jony glinu (III) pobrano do analizy próbkę o objętości 25 ml. Próbkę zakwaszono do ph=4 i zadano 10 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0220 mol/l. Nadmiar EDTA odmiareczkowano 24 ml roztworu soli cynku o stężeniu 0,0050 mol/l. Ile miligramów glinu zawierał roztwór wyjściowy preparatu? 7. Wersenianu dwusodowy stosowany w zatruciach metalami ciężkimi musi charakteryzować się dużym stopniem czystości. W celu oznaczenia czystości tego związku, odważkę 0,1825 g zanieczyszczonego wersenianu dwusodowego rozpuszczono w wodzie w kolbie miarowej na 250 ml. Na zmiareczkowanie kompleksometryczne wobec czerni eriochromowej T zużyto 20,85 ml roztworu chlorku wapnia o stężeniu 0,0198 mol/l. Oblicz procentową zawartość zanieczyszczeń w odważce wersenianu. 8. Jony wapnia są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W celu oznaczenia zawartości tych jonów w próbce biologicznej zastosowano miareczkowanie kompleksometryczne. Na kompleksometryczne miareczkowanie próbki jonów Ca 2+ o objętości 20 ml pobranej ze 150 ml roztworu, zużyto 18,1 ml roztworu wersenianu dwusodowego, którego 250 ml zawiera 2,22 g czystego EDTA. Oblicz masę jonów wapniowych w wyjściowym roztworze. 9. Ile gramów jonów wapnia i magnezu znajdowało się w roztworze preparatu stosowanego w nadkwasocie o objętości 500 ml, jeśli do oznaczeń pobierano próbki o objętości 25 ml każda, a na ich zmiareczkowanie roztworem EDTA o stężeniu molowym 0,0034 mol/l wobec mureksydu (oznaczenie wapnia) zużyto 17,5 ml, zaś wobec czerni eriochromowej T (oznaczenie sumy wapnia i magnezu) 28,5 ml EDTA? 10. Jony magnezu stosowane są w stanach wyczerpania umysłowego i fizycznego organizmu w postaci preparatów farmaceutycznych. W celu kontroli zawartości jonów magnezu w roztworze preparatu farmaceutycznego stosuje się miareczkowanie kompleksometryczne. Próbkę 100 ml jonów Mg 2+ o stężeniu 0,1000 mol/l miareczkowano roztworem EDTA o stężeniu 0,1000 mol/l. Oblicz pmg po dodaniu:

a) 0 ml titranta, b) 80 ml titranta, c) 100 ml titranta, d) 110 ml titranta, wiedząc, że log Mg-EDTA = 8,7. Precypitometria 1. Jony chlorkowe w próbkach biologicznych oznacza się metodą miareczkowania precypitometrycznego. Obliczyć objętość roztworu zawierającego 35 g AgNO3 w 1 l potrzebną do strącenia jonów Cl - z roztworu próbki biologicznej, w której występuje 0,31 g jonów Cl -. 2. Sole srebra mają działanie antyseptyczne. Mieszanina bromku i chlorku srebra o masie 1,0050 g zawiera 0,7438 g jonów srebra. Obliczyć masę AgBr i AgCl w mieszaninie. Jaka jest procentowa zawartość jonów chlorkowych w badanej próbce? 3. Zawartość jonów chlorkowych w próbce biologicznej była oznaczana metodą Volharda. Do roztworu zawierającego 0,5000 g tej próbki dodano 50,00 ml roztworu AgNO3 o mianie na chlorek sodowy, równym 0,005821 g NaCl/ml. Nadmiar AgNO3 odmiareczkowano, zużywając 14,95 ml roztworu KSCN, przy czym 32,10 ml roztworu AgNO3 odpowiada 33,20 ml KSCN. Obliczyć procentową zawartość jonów chlorkowych w próbce. 4. W celu nastawienia miana roztworu AgNO3 stosowanego jako środek antyseptyczny w lecznictwie odważono 0,5217 g NaCl i sporządzono 100 ml roztworu. Następnie, roztwór ten zmiareczkowano roztworem AgNO3, zużywając 20,15 ml. Jakie jest stężenie molowe AgNO3? 5. Jakie było stężenie molowe (Cm) roztworu KSCN, jeżeli na zmiareczkowanie 25,00 ml 0,0995 mol/l roztworu AgNO3 zużyto 27,40 ml roztworu KSCN? 6. Próbkę biologiczną zawierającą 100 ml jonów Cl - o stężeniu 0,1000 mol/l miareczkowano roztworem AgNO3 o stężeniu 0,1000 mol/l. Oblicz pcl po dodaniu: a) 0 ml titranta, b) 98 ml titranta, c) 100 ml titranta, d) 101 ml titranta, wiedząc, że pkso, AgCl = 10.