Zadania rachunkowe obowiązujące na ćwiczeniach seminaryjnych w semestrze letnim w roku akademickim 2015/16. Statystyczna ocena wyników

Transkrypt

1 Zadania rachunkowe obowiązujące na ćwiczeniach seminaryjnych w semestrze letnim w roku akademickim 2015/16 Statystyczna ocena wyników (opracowała Prof. dr hab. Alina Pyka - Pająk) 1. Podczas opracowywania w Zakładzie Chemii Analitycznej SUM oznaczania kwasu acetylosalicylowego w preparacie farmaceutycznym metodą chromatografii cienkowarstwowej uzyskano następujące wyniki: 51,1; 49,9; 50,9; 49,8; 50,8; 50,9; 50,1 [mg/tabletkę]. Na podstawie tych wyników oblicz: średnią arytmetyczną, medianę, modę, błąd bezwzględny, błąd względny, rozstęp, odchylenie standardowe, względne odchylenie standardowe, odchylenie standardowe średniej, przedział ufności µ przy założonym poziomie ufności 0, Uzyskano następujące wyniki oznaczania naproksenu w preparacie farmaceutycznym metodą spektrofotometryczną: 0,42; 0, 46; 0,46; 0,44; 0,45; 0,46; 0,47; 0,46; 0,43; 0,45 [mg/tabletkę]. Oblicz średnią arytmetyczną i medianę. 3. Wyniki oznaczenia żelaza w preparacie farmaceutycznym są następujące: 6,1; 7,2; 7,3; 7,4; 7,5 i 7,6%. Stosując test Dixona oceń czy któryś z otrzymanych wyników jest wynikiem wątpliwym. Wartości krytyczne Q testu Dixona w zależności od liczby oznaczeń n i prawdopodobieństwa 95% n ~ Q 0,94 0,76 0,64 0,56 0,51 0,47 0,44 0,41 0,00 4. Roztwór kwasu acetylosalicylowego oznaczano metodą spektrofotometryczną. Stwierdzono obecność w próbce 0,51 g kwasu acetylosalicylowego. Rzeczywista zawartość kwasu acetylosalicylowego wynosi 0,50 g. Oblicz bezwzględny i względny błąd oznaczenia. 5. Metodą miareczkową oznaczano zawartość paracetamolu w tabletkach firmy Biofarm. Uzyskano następujące wyniki [w mg/tabletkę]: 489, 499, 489, 501, 496, 497, 503, 498, 502, 496, 504, 493. Rzeczywista zawartość paracetamolu w jednej tabletce wynosi 500 mg. Sprawdź czy wszystkie wyniki należą do serii (na podstawie testu Dixona). Oblicz: średnią arytmetyczną, medianę, przedział ufności średniej na poziomie 95% oraz 99%. 6. Jak zmieni się przedział ufności średniej na poziomie 95% i 99% jeśli w zadaniu 5 powiększono liczbę wyników o następujące [w mg/tabletkę]: 495, 505, 498, 506, 490, 494, 502, 501, 499, Odważono sproszkowaną tabletkę o zawartości 50,0 mg kwasu acetylosalicylowego. Po ekstrakcji kwas acetylosalicylowy oznaczano trzema różnymi metodami: HPLC, spektrofotometryczną i TLC w połączeniu z densytometrią, wykonując po sześć oznaczeń każdą metodą. Na podstawie uzyskanych wyników wyznaczono przedziały ufności, które wynoszą: 1

2 (51,1±0,6) mg (metoda HPLC) (50,2±0,8) mg (metoda spektrofotometryczna) (48,9±0,9) mg (metoda TLC w połączeniu z densytometrią) Wskaż która z metod jest najbardziej dokładna, a która najbardziej precyzyjna. Ponadto oblicz błąd procentowy każdej metody. Obliczenia w alkacymetrii (opracowały mgr Danuta Gurak, dr Katarzyna Bober) 1. Ile ml roztworu HCl o stężeniu 0,1000 mol/l zużyje się do miareczkowania odważki a) 0,3000 g Na2B4O7x10H2O b) 0,2525 g Na2CO3. 2. Do 25 ml roztworu 0,2000 mol/l NaOH dodano próbkę roztworu H2SO4 o nieznanym stężeniu. Na odmiareczkowanie nadmiaru roztworu NaOH zużyto 17,50 ml roztworu 0,1240 mol/l HCl. Ile gramów H2SO4 było w badanej próbce? 3. Na miareczkowanie wobec fenoloftaleiny roztworu zawierającego KOH i K2CO3 zużyto 0,02 l HCl o stężeniu 0,0950 mol/l. Po dodaniu oranżu metylowego zużyto na dalsze miareczkowanie 0,0022 l roztworu tego kwasu. Obliczyć zawartość KOH i K2CO3 w próbce. 4. Do 110 ml roztworu 0,9500 mol/l HCl dodano 85 ml roztworu 0,2500 mol/l NaOH. Jakie jest ph roztworu? 5. Ile ml 15% wodnego roztworu NH3 o gęstości 0,96 g/ml należy użyć do zobojętnienia 250 ml 0,0950 mol/l HCl? 6. Do 0,5 l buforu zawierającego 0,15 mola kwasu octowego i 0,15 mola octanu sodu dodano 1 ml roztworu HCl o stężeniu 1 mol/l. Jak zmieni się ph buforu? Oblicz jego pojemność buforową. 7. Ile gramów glikolanu sodu należy dodać do 250 ml roztworu kwasu glikolowego o stężeniu 0,8 mol/l, stosowanego w dermatologii, aby otrzymać roztwór buforowy o ph=4. KA kwasu glikolowego wynosi 1, Ile ml stężonego H2SO4 o gęstości 1,8 g/ml o stężeniu 87% należy użyć do przygotowania 3,5 l roztworu o stężeniu 0,095 mol/l H2SO4? 2

3 9. Ile wynosi ph 2,5% roztworu azotanu (III) baru o gęstości d =1, 02 g/ml? (pka=3,3) 10. W 750 ml roztworu znajduje się 27,5 g NH3. Oblicz stężenie molowe tego roztworu. 11. Ile wynosi stężenie procentowe roztworu fluorku sodu o gęstości d= 1,03 g/ml i ph = 8,7? (pka=3,2). Krzywe miareczkowania alkacymetrycznego (opracowały mgr Danuta Gurak, dr Katarzyna Bober) 1. 0,01 l roztworu 0,2000 mol/l NaOH miareczkowano 0,2000 mol/l HCl. Obliczyć ph po dodaniu: a) 0 l titranta ; b) 0,003 l titranta; c) 0,01 l titranta; d) 0,015 l titranta. 2. 0,02 l kwasu mlekowego, będącego składnikiem preparatów farmaceutycznych, o stężeniu 0,1000 mol/l (KA = 1, ) miareczkowano mocną zasadą o stężeniu 0,1000 mol/l. Obliczyć ph roztworu po dodaniu: a) 0 l titranta; b) 0,002 l titranta; c) 0,02 l titranta; d) 0,028 l titranta ml słabej zasady o stężeniu 0,1500 mol/l (pka= 9,6) miareczkowano mocnym kwasem o stężeniu 0,1500 mol/l. Obliczyć ph roztworu po dodaniu: a) 0 ml titranta; b) 13 ml titranta; c) 25 ml titranta; d) 28 ml titranta. 4. Oblicz skok krzywej miareczkowania 10 ml roztworu HCl o stężeniu 1 mol/l roztworem wodorotlenku sodu o stężeniu 1 mol/l. 5. Obliczyć skok krzywej miareczkowania roztworu Ca(OH)2 o stężeniu 0,04 mol/l roztworem HCl o stężeniu 0,04 mol/l. 6. Jakiego wskaźnika należy użyć do miareczkowania 20 ml roztworu kwasu octowego o stężeniu 0,2 mol/l roztworem wodorotlenku sodu o stężeniu 0,2 mol/l? 7. Analizowano próbkę, składającą się z mieszaniny węglanu i wodorowęglanu sodowego, rozpuszczono w wodzie i rozcieńczono do 250 ml. 50 ml tego roztworu zmiareczkowano wobec fenoloftaleiny zużywając 16,3 ml 0,11 molowego kwasu solnego, a następnie domiareczkowano w obecności oranżu metylowego dodając jeszcze 23,2 ml tego samego kwasu. Obliczyć zawartość składników w mieszaninie. 8. Obliczyć zawartość wodorowęglanu sodu w próbce jeśli na jej zmiareczkowanie wobec oranżu metylowego zużyto 7 ml kwasu solnego o stężeniu 0,15 mol/l. 9. Jakie będzie ph w punkcie równoważnikowym miareczkowania 50 ml kwasu barbiturowego, będącego składnikiem preparatów farmaceutycznych (KA= ) miareczkowanego za pomocą NaOH o stężeniu 0,01 mol/l. 3

4 10. Roztwór przygotowano przez rozpuszczenie 25g kwasu mlekowego (HC3H5O3), którego KA = 1, i 38g mleczanu potasu (KC3H5O3). Oblicz: a) jakie jest ph tego roztworu? b) jak zmieni się ph tego roztworu jeśli dodamy do niego 100 ml kwasu solnego o stężeniu 0,1 mol/l. c) jak zmieni się ph tego roztworu jeśli dodamy do niego 25 ml KOH o stężeniu 2 mol/l? Obliczenia w redoksymetrii (opracowała dr Małgorzata Dołowy) 1. Uzupełnij współczynniki w następujących reakcjach redoks. Wskaż utleniacz i reduktor. a. Na2S2O3 + I2 = Na2S4O6 + NaI 2- b..cr 2 O 7 + SO H+ = Cr 3+ + S2O H2O c. AsO I - + H + = AsO I2 + H2O d....mno NO H +...NO Mn H2O e....mno H2O2 +...H +...Mn O2 +...H2O f....vo MnO H2O...VO Mn H + g....vo Fe H +...VO Fe H2O h....fe(cn) MnO H +...Fe(CN) Mn H2O i....sno I2 +...H2O...SnO I H + j....so I2 +...H2O...SO I H + k....scn I2 +...H2O...I HCN +...SO H + l....hcho +...H2O +...I2...HI +...HCOOH m.... Cr2O I H +...Cr I2 +...H2O n....cio I H +...I2 +...Cl H2O o....kio3 +...KI +...HCl...I2 +...KCl +...H2O 4

5 p....c +...S +...KNO3... K2CO K2SO4 +...CO +...CO2 +...N2 2. Określ redoksymetryczne współczynniki równoważności (f) dla reagentów biorących udział w poniższych reakcjach redoks: a..mno4 - + Fe 2+ + H + = Mn 2+ + Fe 3+ + H2O b..cr2o Fe 2+ + H+ = Cr 3+ + Fe 3+ + H2O c..mno4 - + C2O H + = Mn 2+ + CO2 + H2O 3. Oblicz miano KMnO4 ( c KMnO4 i c 1/5KMnO4 ), jeżeli na miareczkowanie 0,23 g H2C2O4 w środowisku kwaśnym zużyto 25 ml roztworu KMnO4. M H2 C 2 O 4 = 90 g/mol. 4. Oblicz miano Na2S2O3 (c Na2 S 2 O 3 ), jeżeli na zmiareczkowanie odważki K2Cr2O7 o masie 0,150 g zużyto 12 ml tiosiarczanu (VI) sodu. MK2Cr2O7 = 294,2 g/mol. 5. Oblicz miano roztworu I2 stosowanego w farmacji w postaci płynu Lugola (c 1/2I2 ), jeżeli w celu jego sporządzenia odważono 25 g jodu, który następnie rozpuszczono w 5 l roztworu KJ. M I2 = 253,8 g/mol. 6. Ile g miedzi znajduje się w próbce preparatu farmaceutycznego, jeżeli na zmiareczkowanie jodu wydzielonego w równoważnej do miedzi ilości zużyto 28 ml roztworu tiosiarczanu (VI) sodu o stężeniu c = 0,1000 mol/l. MCu= 63,5 g/mol. 7. Ile g Fe(II) zawierała próbka preparatu farmaceutycznego zawierającego glukonian żelaza, jeżeli na zmiareczkowanie próbki Fe(II) w środowisku kwaśnym zużyto 28 ml roztworu KMnO4 o c 1/5KMnO4 = 0,125 mol/l. MFe= 56 g/mol. 8. Próbkę soli żelaza (II) o masie 0,252 g miareczkowano w środowisku kwaśnym mianowanym roztworem KMnO4 o c 1/5KMnO4 = 0,0500 mol/l. Oblicz procentową zawartość żelaza w próbce jeżeli na zmiareczkowanie próbki zużyto 14,5 ml titranta. MFe= 56 g/mol. 9. Na zmiareczkowanie 15 g próbki H2O2 w środowisku kwaśnym zużyto 25 ml roztworu KMnO4 o c KMnO4 = 0,022 mol/l jako titranta. Oblicz procentową zawartość H2O2 w próbce. M H2 O 2 = 34 g/mol. 10. Oblicz zawartość wapnia w gramach w preparacie farmaceutycznym, oznaczanego manganometrycznie, jeżeli na zmiareczkowanie H2C2O4 uzyskanego przez roztworzenie osadu CaC2O4 otrzymanego z 1/5 próbki zużyto 15 ml roztworu KMnO4 o c 1/5KMnO4 = 0,021 mol/l. M H2 C 2 O 4 = 90 g/mol, MCa = 40 g/mol. 11. Oblicz zawartość kwasu askorbinowego w gramach w preparacie farmaceutycznym, jeżeli na zmiareczkowanie roztworu wodnego tego preparatu zużyto 20 ml roztworu KMnO4 o c=0,01 mol/l. Mkw. askorb. = 176,13 g/mol, fkw. as korb. = 1/2, f KMnO4= 1/ Do 25 ml roztworu soli żelaza (II) o c = 0,2 mol/l dodawano roztwór KMnO4 o stężeniu c = 0,02 mol/l. Oblicz potencjał układu w punkcie: przed PR, w PR i po PR krzywej 5

6 miareczkowania soli żelaza (II) roztworem KMnO4, a ph roztworu wynosi 0. E Fe3+/Fe2+=+0,77V, E MnO4-/Mn2+=1,51V. 13. Oblicz wartość stałej równowagi reakcji utleniania jonów Fe 2+ za pomocą KMnO4 w środowisku kwaśnym w t=25 o C na podstawie potencjałów normalnych układów redoks: E Fe3+/Fe2+=+0,77V, E MnO4-/Mn2+=1,51V. 14. Oblicz jak zmieni się potencjał układu redoks MnO 4 - /Mn 2+ jeżeli ph roztworu wzrośnie o jednostkę. Stężenia formy utlenionej i zredukowanej są sobie równe i wynoszą 0,01 mol/l, ph roztworu wynosi 2, E MnO4-/Mn2+=1,51V. Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności Obliczenia w analizie wagowej (opracowały dr Wioletta Parys, dr Katarzyna Bober) 1. pkso węglanu magnezu wynosi 4,2. Oblicz ile moli węglanu magnezu, stosowanego w postaci preparatu farmaceutycznego, rozpuści się w 50 ml wody. 2. Iloczyn rozpuszczalności ortofosforanu (V) wapnia, składnika preparatów farmaceutycznych, wynosi 2, Oblicz ile gramów ortofosforanu (V) wapnia rozpuści się w 500 ml wody. 3. Oblicz iloczyn rozpuszczalności węglanu kadmu w temperaturze pokojowej wiedząc, że w tych warunkach w 250 ml wody rozpuszcza się 0, g węglanu kadmu. 4. Obliczyć rozpuszczalność PbF2 w 0,11 mol/l NaF (pkso=7,6). 5. Jeśli stężenie jonów magnezowych w wodzie morskiej, stosowanej do higieny śluzówki nosa, wynosi 1250 mg/l to jakie powinno być stężenie jonów [OH - ] by wytrącić osad Mg(OH)2? pksomg(oh)2 = 10,7. 6. Ile ml 2,1 mol/l roztworu BaCl2 potrzeba, aby wytrącić BaSO4 z roztworu zawierającego ok. 1,450 g Na2SO4? Nadmiar odczynnika ma wynosić 30%. 7. W wyniku analizy wagowej otrzymano 0,8025 g Fe2O3. Ile gramów żelaza zawierała analizowana próbka? Współmierność kolby i pipety (W) wynosi Z 50,00 ml roztworu Al2(SO4)3, o działaniu przeciwbakteryjnym, strącono jony w postaci BaSO4 za pomocą BaCl2. Osad odsączono, przemyto i po wyprażeniu otrzymano 0,4560g BaSO4. Ile gramów: 2 a) jonów SO 4 oraz b) siarczanu glinu w postaci soli uwodnionej Al2(SO4)3 18H2O zawiera 0,50 l roztworu wyjściowego? 6

7 9. W celu oznaczenia srebra i miedzi w srebrnej monecie rozpuszczono 5,1813g monety w HNO3. Roztwór rozcieńczono do objętości 250 ml, z której pobrano 25 ml do analizy, strącając srebro w postaci AgCl. Osad po odsączeniu, przemyciu i wysuszeniu ważył 0,5029g. Następnie z przesączu oznaczono miedź jako CuO, którego masa wynosiła 0,0989g. Obliczyć procentową zawartość srebra i miedzi w monecie. 10. Ile gramów BaCl2 2H2O należy odważyć, aby podczas oznaczania w nim zawartości baru otrzymać ok. 1,80g wyprażonego osadu BaSO4? 11. Z roztworu o objętości 250 ml zawierającego jony Ba 2+, do analizy pobrano 50 ml. Jony baru wytrącono w postaci BaSO4. Masa osadu po wyprażeniu wynosiła 4,2000 g. Oblicz zawartość jonów Ba 2+ w próbce. 12. Mieszanina bromku i chlorku srebra o masie 0,5025g zawiera 0,3719g srebra. Obliczyć masę AgBr i AgCl w mieszaninie. Jaka jest procentowa zawartość chloru w badanej próbce? 13. W próbce chlorku potasu, stosowanego w postaci roztworu w zaburzeniach gospodarki wodno elektrolitowej, oznaczono: 91,50% KCl, 2,54% NaCl, 2,70% zanieczyszczeń oraz 3,26% H2O (przez wysuszenie w temperaturze 105 C). Przeliczyć procentową zawartość KCl, NaCl i zanieczyszczeń na substancję suchą. Obliczenia w analizie kompleksometrycznej i precypitometrii (opracowała dr Katarzyna Bober) 1. Oblicz ile gramów krystalicznego wersenianu dwusodowego należy odważyć, aby przygotować 250 ml roztworu o stężeniu 0,0255 mol/l. 2. Analizowano preparat farmaceutyczny zawierający chlorek magnezu. W tym celu sporządzono odpowiedni roztwór chlorku magnezu. Na zmiareczkowanie 25 ml roztworu pobranego z kolby miarowej na 250 ml zużyto 33,5 ml roztworu wersenianu dwusodowego o stężeniu 0,0255 mol/l. Obliczyć stężenie molowe roztworu chlorku magnezu oraz masę jonów magnezowych w kolbie. 3. Ile procent Cu zawierała analizowana próbka preparatu farmaceutycznego, jeżeli po rozpuszczeniu naważki o masie 0,8515 g i zamaskowaniu innych składników, na kompleksometryczne miareczkowanie miedzi zużyto 29,9 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0105 mol/l? 4. Ile procent glinu zawierała analizowana próbka preparatu farmaceutycznego o masie 3,1635 g, jeżeli po jej rozpuszczeniu i zamaskowaniu innych składników na kompleksometryczne miareczkowanie jonów glinu (III) zużyto 21,6 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0264 mol/l. 7

8 5. Do 100 ml roztworu wersenianu dwusodowego o stężeniu 0,0125 mol/l wprowadzono próbkę chlorku glinu. Nadmiar wersenianu odmiareczkowano za pomocą 35,2 ml roztworu chlorku magnezu o stężeniu 0,0098 mol/l. Oblicz masę próbki chlorku glinu. 6. Analizowano preparat farmaceutyczny zawierający jony wapnia i magnezu. Na zmiareczkowanie roztworu o objętości 20 ml zużyto 32 ml roztworu wersenianu sodu o stężeniu 0,0250 mol/l wobec czerni eriochromowej T (oznaczenie sumy wapnia i magnezu) i 8 ml tego samego roztworu wersenianu wobec mureksydu (oznaczenie wapnia). Ile gramów jonów magnezowych i ile gramów jonów wapniowych zawierał badany roztwór? ml mianowanego roztworu chlorku wapnia o stężeniu 0,1250 mol/l miareczkowano za pomocą 17,5 ml roztworu EDTA. Oblicz stężenie molowe wersenianu oraz jego masę, którą zużyto do sporządzenia 0,5 l roztworu. 8. W czasie analizy preparatu farmaceutycznego, zawierającego chlorek wapnia, na kompleksometryczne miareczkowanie 20 ml roztworu tego związku, pobranego z kolby miarowej na 200 ml, zużyto 17,5 ml roztworu wersenianu dwusodowego, którego 250 ml zawiera 1,9975 g czystego EDTA. Oblicz masę jonów wapniowych w kolbie miarowej. 9. Z roztworu o objętości 150 ml zawierającego jony glinu (III) pobrano do analizy próbkę o objętości 25 ml. Próbkę zakwaszono do ph=4 i zadano 20 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0110 mol/l. Nadmiar EDTA odmiareczkowano 12 ml roztworu soli cynku o stężeniu 0,0100 mol/l. Ile miligramów glinu zawierał roztwór wyjściowy? 10. Naważkę 0,1825g zanieczyszczonego wersenianu dwusodowego rozpuszczono w wodzie w kolbie miarowej na 250 ml. Na zmiareczkowanie kompleksometryczne wobec czerni eriochromowej T zużyto 21,25 ml roztworu chlorku wapnia o stężeniu 0,0198 mol/l. Oblicz procentową zawartość zanieczyszczeń w próbce wersenianu. 11. Rozpuszczając w wodzie tabletkę preparatu farmaceutycznego, zawierającego związki cynku sporządzono 250 ml roztworu. Następnie 25 ml tego roztworu zmiareczkowano wobec dimetylonafydyny za pomocą 23,25 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0158 mol/l. Ile gramów cynku znajduje się w tabletce. 12. Na kompleksometryczne zmiareczkowanie 25 ml roztworu CaCl2, pobranego z kolby miarowej na 250 ml, zużyto 22,2 ml roztworu wersenianu dwusodowego, którego 250 ml zawiera 2,12 g czystego EDTA. Oblicz masę jonów wapniowych w kolbie miarowej. 13. Ile gramów jonów wapnia i magnezu znajdowało się w roztworze o objętości 500 ml, sporządzonym z preparatu farmaceutycznego, zawierającego oba te jony, jeśli do oznaczeń pobierano próbki o objętości 20 ml każda, a na ich zmiareczkowanie roztworem EDTA o stężeniu molowym 0,0034 mol/l wobec mureksydu (oznaczenie wapnia) zużyto 17,5 ml, zaś wobec czerni eriochromowej T (oznaczenie sumy wapnia i magnezu) 28,5 ml EDTA? 14. Otrzymaną próbkę jonów siarczanowych (VI) rozcieńczono w kolbie miarowej o pojemności 100 ml, pobrano 25 ml i dodano 50 ml 0,0501 mol/l BaCl2. Roztwór po odsączeniu osadu zadano 50 ml 0,0495 mol/l EDTA i nadmiar nie związanego EDTA odmiareczkowano 0,0520 mol/l roztworem cynku, zużywając 15,3 ml tego titranta. Obliczyć zawartość jonów siarczanowych (VI) w próbce wyjściowej. 8

9 15. Próbkę 100 ml jonów Mg 2+ o stężeniu 0,1000 mol/l miareczkowano roztworem EDTA o stężeniu 0,1000 mol/l. Oblicz pmg po dodaniu: a) 0 ml titranta, b) 86 ml titranta, c) 100 ml titranta, d) 103 ml titranta, wiedząc, że logβ Mg-EDTA = 8, Obliczyć objętość roztworu zawierającego 25g AgNO3 w 1 l potrzebną do strącenia jonów Cl - z roztworu, w którym rozpuszczono preparat farmaceutyczny, zawierający 1,55 g KCl. 17. Odważkę NaCl o masie 0,8766g rozpuszczono w wodzie destylowanej i rozcieńczono do 250 ml. 25 ml otrzymanego roztworu zmiareczkowano zużywając 45,2 ml roztworu AgNO3. Obliczyć stężenie molowe AgNO Na zmiareczkowanie roztworu NaCl otrzymanego przez rozpuszczenie 0,225 g stosowanej do inhalacji, soli kamiennej w wodzie destylowanej zużyto 30,5 ml 0,1102 molowego roztworu AgNO3.Obliczyć procentową zawartość NaCl w soli kamiennej. 19. W celu nastawienia miana roztworu AgNO3 odważono 0,5335g NaCl i sporządzono 100 ml roztworu. Następnie, sporządzony roztwór zmiareczkowano roztworem AgNO3, zużywając 20,55 ml. Jakie jest stężenie molowe titrantu? 20. Ile mg chlorków zawierało 100,0 ml analizowanego roztworu, jeżeli na zmiareczkowanie 25,00 ml próbki zużyto 32,50 ml 0,1150 mol/l roztworu AgNO3 szeroko stosowanego w farmacji jako środek ściągający i bakteriobójczy? 21. Jakie było stężenie molowe (cm) roztworu KSCN, jeżeli na zmiareczkowanie 25,00 ml 0,1105 mol/l roztworu AgNO3 zużyto 24,30 ml roztworu KSCN? 22. Ile % CaCl2 zawierała próbka soli, jeżeli po rozpuszczeniu 0,250g na zmiareczkowanie chlorków zużyto 16,4 ml 0,0925 mol/l roztworu AgNO3? 23. Analizowano próbkę 20 tabletek sacharyny, stosowanej jako środek słodzący u osób chorujących na cukrzycę. Próbkę zadano 20 ml roztworu AgNO3 o stężeniu 0,0818 mol/l (związki reagują w stosunku 1:1). Nadmiar AgNO3 pozostały po strąceniu osadu odmiareczkowano zużywając 2,81 ml roztworu KSCN o stężeniu 0,0412 mol/l. Oblicz ile mg sacharyny znajdowało się w jednej tabletce preparatu, jeśli masa molowa sacharyny wynosi 205,17 g/mol. 24. Próbkę 100 ml jonów Cl - o stężeniu 0,1000 mol/l miareczkowano roztworem AgNO3 o stężeniu 0,1000 mol/l. Oblicz pcl po dodaniu: a) 0 ml titranta, b) 85 ml titranta, c) 100 ml titranta, d) 102 ml titranta, 9

10 wiedząc, że pkso, AgCl = 10. Metody elektroanalityczne (opracowała dr Grażyna Janikowska) 1. Oblicz potencjał elektrody srebrowej w roztworze AgNO3 o stężeniu 0,0075 mol/l, jeżeli pomiar prowadzono w warunkach standardowych (25 C) a potencjał normalny elektrody srebrowej ma wartość równą +0,799V. 2. Oblicz potencjał elektrody wodorowej ph2 = 1 atm zanurzonej w roztworze o ph = 4,5. Potencjał podaj względem NEW i NEK. 3. Jeżeli w punkcie równoważnikowym miareczkowania kwasu octowego ph wynosi 8,5 to jaka będzie SEM ogniwa złożonego z tego roztworu, elektrody wodorowej i normalnej elektrody kalomelowej? 4. Jaki jest potencjał półogniwa w punkcie równoważnikowym miareczkowania Fe 2+ za pomocą MnO 4 - w obecności kwasu, jeżeli wartość ph w punkcie równoważnikowym wynosi 2,8? E Fe3+/Fe2+=+0,77V, E MnO4-/Mn2+=1,51V. 5. Oblicz potencjał elektrody miedziowej zanurzonej w roztworze zawierającym 0,018 mol/1 CuSO4 i 0,018 mol/1 Cu(NO3)2, względem NEW oraz NEK. Potencjał normalny elektrody miedziowej ma wartość równą 0,34 V. 6. Fluorkowa elektroda jonoselektywna została użyta do oznaczania zawartości jonów fluorkowych (F - ) w preparacie stomatologicznym. Jakie jest stężenie jonów fluorkowych w badanym preparacie (w mol/l) jeżeli zmierzona wartość SEM dla tego układu wyniosła 50 mv. Dokonaj obliczeń w oparciu o sporządzoną krzywą wzorcową. Wartości SEM zmierzone dla roztworów wzorcowych o odpowiednich stężeniach F - zestawiono w poniższej tabeli. L.p. Stężenie F - [mol/l] SEM [mv] 1 0, , , , , , Oblicz wartość stałej naczyńka konduktometrycznego do pomiaru przewodnictwa, jeżeli kalibrowano go 0,0125 molowym roztworem KCl w temp. 25 C. Opór w naczyńku wynosił 20 Ω a przewodnictwo właściwe badanego roztworu KCl w tej temperaturze wynosiło 0,01413 S/cm. 10

11 8. Przewodnictwo molowe 0,1 mol/1 KCl wynosi 128,8 S cm 2 /mol. Oblicz w jakiej odległości należy ustawić dwie równoległe elektrody o powierzchni 12 cm 2, aby opór warstwy roztworu wynosił 80 Ω. 9. W roztworze KCl, którego przewodnictwo właściwe wynosi 0,195 S/cm, ustawiono równolegle w odległości 10 cm dwie elektrody o powierzchni 5 cm 2 każda. Oblicz opór i przewodnictwo warstwy tego roztworu między elektrodami oraz odległość w jakiej powinny one być ustawione, aby przewodnictwo roztworu wynosiło 150 ms. 10. Oblicz stałą dysocjacji kwasu octowego w roztworze wodnym w temperaturze 25 C wiedząc, że przewodnictwo właściwe roztworu o stężeniu 2, mol/1 wynosi 8, S/cm, a przewodnictwo graniczne CH3COOH wynosi 385 S cm 2 /mol. 11. Przewodnictwo molowe roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/1 wynosi 81,8 cm 2 Ω -1 mol -1, a stała naczyńka ma wartość 3,22 cm -1. Oblicz opór tego roztworu. 12. Oblicz przewodnictwo molowe 3,5 (%, m/m) roztworu Na2SO4 jeżeli opór w naczyńku z elektrodami o powierzchni 3 cm 2 każda, umieszczonymi w odległości 1,00 cm od siebie wynosi 10 Ω. Gęstość badanego roztworu przyjmujemy za równą 1 g/cm Oblicz graniczne przewodnictwo równoważnikowe CH3COOH w temp. 25 o C jeżeli graniczne przewodnictwa molowe następujących związków wynoszą: CH3COONa 114 S cm 2 /mol, HCl 426 S cm 2 /mol i NaCl 150 S cm 2 /mol w tej temperaturze. 14. Ile gramów miedzi wydzieliło się podczas elektrolizy roztworu CuSO4 w ciągu 120 minut, jeżeli natężenie prądu wynosiło 0,25 A? 15. Jak długo powinno się przepuszczać prąd elektryczny o natężeniu 0,65 A przez 250 ml 0,1 molowego roztworu siarczanu miedzi (II), aby wydzielić praktycznie całą ilość miedzi? 16. Jak długo należy prowadzić proces elektrolizy 1 dm 3 roztworu zawierającego 2 mole Pb(NO3)2 prądem o natężeniu 5 A w celu całkowitego usunięcia z roztworu te szkodliwe jony ołowiu? 17. W ciągu ilu minut prąd o natężeniu 0,50 A wydzieli 500 mg srebra z roztworu azotanu (V) srebra stosowanego w lecznictwie? 11