Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego Agencje zajmujące się tworzeniem ponadnarodowych systemów zapewnienia jakości, wymianą informacji oraz przykładów dobrych praktyk (the European Association for the Quality Assurance in Higher Education) Przyjęcie przez Komisję Europejską w 2000 roku Europejskiego Systemu Zapewnienia Jakości
1995 rok Biała Księga : znajomość 3 języków niezbędna do korzystania w pełni z możliwości jakie stwarza otwarty rynek pracy oraz umożliwia rozwój osobisty, poznanie i zrozumienie innych kultur Jak sprostać temu wyzwaniu? Podniesienie jakości edukacji poprzez zastosowanie nowoczesnych materiałów nauczania, technologii oraz metod nauczania przy równoczesnym dostosowaniu się do potrzeb, stylów uczenia się studentów w XXI wieku
Podniesienie jakości nauczania poprzez kooperację, wymianę doświadczeń, tworzenie innowacyjnych programów: European Language Label European Network for the Promotion of Language Learning Among All Undergraduates (ENLU) Thematic Network Project in the Area of Language III (TNP 3) (efekty ich działań widoczne na wielu uczelniach) ENLU przedstawił w 2005 roku raport dotyczący wykorzystania kształcenia na odległość w edukacji językowej: doświadczenia Uniwersytetu Otwartego z Wielkiej Brytanii
E-nauczanie pozwala w znakomity sposób podnieść jakość nauczania i uczenia się Umożliwia przygotowanie studentów do ich przyszłych ról na rynku pracy (wykorzystanie narzędzi pracy wielkich korporacji) Zwiększa autonomię studenta w procesie uczenia się Stawia na wiedzę nie tylko deklaratywną, ale również proceduralną Umożliwia nauczycielom zdobywanie wiedzy i umiejętności potrzebnych do dostosowania narzędzi /metod pracy oraz nauki do nowego profilu studenta
Wzorce: Raport amerykańskiego instytutu zajmującego się polityką edukacyjną wyższych uczelni (2000) zasady dobrych praktyk, procedury, standardy Raport podkreśla ważną rolę samej instytucji oferującej edukację na odległość, wsparcie dla e-nauczycieli Na co mogą liczyć e-nauczyciele ze strony władz? E-nauczyciele w Polsce: entuzjaści nowoczesnych technologii, indywidualiści lubiący wyzwania
Dwie drogi polskich uczelni : Władze udzielają wsparcia technicznego (w różnym stopniu) przy równoczesnym zadbaniu, aby kursy spełniały ogólne standardy projakościowe. Cały ciężar odpowiedzialności za kurs spoczywa na osobie prowadzącej; Zalety: kursy często poprawiane, udoskonalane, wykorzystujące możliwości jakie stwarzają narzędzia nowoczesnych technologii (Web 2.0) Wady: kursy bardzo czasochłonne dla e-nauczycieli
Tworzenie kursów w ramach projektów międzyuczelnianych, finansowanych z funduszy europejskich (projekt Opracowanie programów nauczania do kształcenia na odległość na kierunku studiów wyższych Informatyka ) Zalety/Wady : E-nauczyciel nie opracowuje już e-materiałów dydaktycznych ale również nie może wprowadzać w nich zmian; Statyka kursu bywa demotywująca dla bardziej zaawansowanych językowo studentów; Brak wykorzystania narzędzi Web 2.0
Aby ocenić jakość kursu należy wziąć pod uwagę grupę docelową: Studenci stacjonarni & Studenci niestacjonarni 1. studenci stacjonarni: nauka poprzez zabawę, eksperymentowanie, wykorzystanie narzędzi używanych na co dzień 2. studenci niestacjonarni: mający liczne obowiązki (praca, dom, rodzina, studia) cenią w kursach internetowych łatwy, szybki, przeprowadzony w dowolnym czasie i miejscu sposób nauki, brak czasu na eksperymentowanie, podkreślają efektywność nauki poprzez powtarzanie tego samego materiału w różnego typu ćwiczeniach
Absurdem jest oczekiwanie, że kolejne młode pokolenia pozytywnie będą reagowały na wiedzę wykładaną w tradycyjny sposób, skoro urodziły się one i żyją w epoce telewizji. To jakby uważać, że orzeł zacznie pływać wbrew prawom natury. Mikołaj Lipowski
Czym jest obecnie jakość w nauczaniu? Jak dostosować nasz sposób nauczania do nowego profilu studenta? Analfabetami w XXI wieku nie będą ci którzy nie potrafią pisać i czytać, lecz ci, którzy nie potrafią się nauczyć, oduczyć i na nowo nauczyć Alvin Toffler
Obserwując studentów można zauważyć, że bardzo często nie wiedzą oni jak współpracować ze sobą. Preferują pracę samodzielną. Nauka poprzez kooperację Nauka jako proces społeczny Kooperacja = konkurencja = zglobalizowany rynek pracy
Oblinger & Oblinger 2005 Educating the Net Generation Pokolenie Sieci(po 1982)
nacisk na nie tylko wysokie kwalifikacje, znajomość języków obcych, ale również na umiejętności medialne, umiejętności miękkie umiejętność szybkiego i elastycznego działania/przywództwa, wszechstronna współpraca dzięki zastosowaniu nowoczesnych narzędzi Internetu (różne punkty widzenia, doświadczenia) jamming umiejętność samoorganizacji pracy, nieformalnej kooperacji w ramach społeczności internetowych umiejętność szybkiego uczenia się, odpowiedzialności na własny wkład pracy, jak i sposób i konsekwencje dobieranych środków przekazu communability
85% pracowników korzysta z laptopów w pracy 40% pracuje poza siedzibą firmy Wirtualne miejsce pracy: MYSPACE, FACEBOOK, blogi, wiki Portale społecznościowe źródłem informacji branżowej XXI wiek :czas reputacji, rekomendacji Online EDUCA 2008
Blog pozwala wykorzystać/rozwinąć umiejętności medialne oraz społeczne studentów Blog to otwarta przestrzeń edukacyjna, która: 1. buduje motywację; 2. podnosi jakość prezentowanych materiałów; 3. uczy kreatywności; 4. uczy jak odpowiedzialnie korzystać z zasobów Internetu; 5. rozwija umiejętność krytycznego myślenia, umiejętności komunikacyjne.
Zaleta kursu: podejście heurestyczne, kładące duży nacisk na rolę studenta; Kurs koncentruje się na wyrobieniu umiejętności samokształcenia, samodzielnego zdobywania wiedzy, przetwarzania i selekcjonowania informacji (knowledgeable versus knowledge + able) Kurs koncentruje się również na zdobywaniu umiejętności kooperacji w ramach społeczności internetowej, tym samym promując zdobywanie umiejętności niezbędnych w procesie uczenia się przez całe życie
Zróżnicowane formy przekazu wykorzystywane w Web 2.0 dostosowują naukę do różnych stylów uczenia się, a nawet: 1. promują nowe, dotychczas unikane sposoby uczenia się (Claxton & Murrell 1988); 2. pobudzają wykorzystanie wszystkich aspektów inteligencji wielorakiej; Student staje się autonomicznym uczestnikiem procesu kształcenia zdolnym do transformacyjnego uczenia się oraz kierowania własnym rozwojem i edukacją.
Większość nadal oparta na behawioralnym podejściu do nauczania (narzędzia Web 1.0) Nauczyciel kontroluje cały proces uczenia Student przyzwyczajony do kontroli (szkoła podstawowa, średnia) domaga się powielania tego schematu również na uczeniach wyższych
Cześć e-nauczycieli wykorzystuje narzędzia Web 2.0, które: 1. ożywiły naukę; 2. stała się ona bardziej autentyczna; 3. pomogła studentom w budowaniu autoreflekcji (ankiety, wywiady). Niestety kursy przygotowywane w ramach dużych projektów nie wykorzystują narzędzi Web 2.0 (zmiany zbyt kosztowne)
E-nauczanie uświadamia nam jak ważną rolę w procesie uczenia mają studenci; E-nauczyciele powinni być tylko pomocnikami, którzy wskazują drogę, którą podążają już studenci sami; Student ma również wspomóc współuczestników całego procesu, jak ich ocenić; Ocena w formie autorefleksji.
O jakości e-kursu decyduje/ą: 1. wiedza i umiejętności z jakimi przychodzą studenci (ich style uczenia się, przyzwyczajenia, umiejętności techniczne); 2. dynamika społeczności internetowej; 3. warunki nauki; 4. umiejętność uczenia się, pracy w grupach w wirtualnym środowisku; 5. zrozumienie celowości/zasadności zadań wykonywanych;
Ewaluacja/ocenianie pracy studentów: 1. Nie może być tylko zautomatyzowane; 2. E-nauczyciele powinni również decydować się na ocenianie alternatywne, które jest bardziej autentyczne, dynamiczne, bardziej angażujące dla studenta
Jak podkreśla Biggs nauczanie to zmiana sposobu myślenia, zmiana sposobu widzenia świata; Uczenie się nie polega na przyswajaniu faktów, lecz zmianach w koncepcji myślenia, widzenia świata; Nauczanie/uczenie się to bezstresowa kooperacja między nauczycielem i studentem, studentami oraz studentem i światem zewnętrznym; Uczenie się to: budowanie więzi, relacji, kooperowanie, konkurowanie z osobami nie tylko w grupie, ale na całym świecie.
Dziękuję! Małgorzata Świerk mswierk@pjwstk.edu.pl