Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Rok studiów Semestr Moduły wprowadzające / wymagania wstępne i dodatkowe Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Pielęgniarstwo I stopnia (licencjackie) II, III ( stacjonarne) III, IV, V(stacjonarne) Student zna zagadnienia z zakresu anatomii, fizjologii, patologii, epidemiologii, farmakologii, podstaw pielęgniarstwa, psychologii, etyki zawodu Nazwa modułu (przedmiotu lub grupa przedmiotów): NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Typ modułu/ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) Język wykładowy: Osoba(y) prowadząca(e): Forma studiów /liczba godzin/liczba punktów ECTS: zajęcia zorganizowane: praca własna studenta: studia stacjonarne w/ćw. wykłady - 90 seminaria - 25 zajęcia praktyczne -160 obowiązkowy j. polski dr hab. n med. A. Górska dr n. o zdr. Agata Panas, mgr Anna Kasperuk Studia niestacjonarne w/ćw. Liczba punktów ECTS 19 Opis przedmiotu Założenia i cel przedmiotu 1. Zdobycie wiedzy i umiejętności z zakresu: - wpływu choroby na funkcjonowanie dziecka i jego rodziny, - identyfikowania i rozwiązywania problemów pielęgnacyjnych w wybranych stanach chorobowych, - oceny wyników opieki pielęgniarskiej, - farmakoterapii w pediatrii, - postępowania przeciwbólowego. 2. Wdrażanie do podejmowania edukacji zdrowotnej dziecka i jego rodziny. 3. Kształtowanie postawy samodzielnego i twórczego rozwiązywania problemów. 4. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za jakość opieki pielęgniarskiej. Metody dydaktyczne wykład, seminarium, ćwiczenia, dyskusja dydaktyczna,
burza mózgów, metoda sytuacyjna, studium pacjenta, pokaz Narzędzia/środki dydaktyczne - pracownia umiejętności praktycznych, - rzutnik multimedialny, - plansze, fantomy / symulatory, narzędzia - sprzęt medyczny, aparatura medyczna Efekty kształcenia: Symbol i numer przedmiotowego efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł/przedmiot wie/umie/potrafi WIEDZA Forma zajęć dydaktycznych DW01 DW02 DWO3 DW04 DW05 DW06 DW07 DW08 charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń zdrowotnych pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia; zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku; wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostnostawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku; zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie pediatrycznym; zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia; zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia; charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania; M1D_W01 M1D_W02 M1D_W03 M1D_W04 M1D_W05 M1D_W06 M1D_W07 M1D_W08 DW09 charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; M1D_W09
DW10 DW11 DW12 DW14 DW18 DW19 DW20 zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego w zależności od wieku i stanu zdrowia pacjenta; zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej (pediatrycznej); wyjaśnia patofizjologię i objawy chorób wieku rozwojowego: układu oddechowego, układu krążenia, dróg moczowych, układu pokarmowego, chorób alergicznych oraz chorób krwi; omawia patofizjologię i objawy kliniczne chorób i stanów zagrożenia życia noworodka i wcześniaka; charakteryzuje podstawy opieki nad wcześniakiem i noworodkiem; M1D_W10 M1D_W11 M1D_W12 M1D_W14 M1D_W18 M1D_W19 M1D_W20 UMIEJĘTNOŚCI DU01 DU02 DU03 DU05 DU07 DU09 DU10 DU11 gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki; rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia; prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów różnym wieku i stanie zdrowia, dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień; prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób; ocenia rozwój psychofizyczny dziecka, wykonuje testy przesiewowe, wykrywa zaburzenia w rozwoju; pobiera materiał do badań diagnostycznych; ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań po specjalistycznych badaniach diagnostycznych i powikłań pooperacyjnych; doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko M1D _U01 M1D _U02 M1D _U03 M1D _U05 M1D _U07 M1D _U09 M1D _U10 M1D _U11
DU12 DU13 DU19 DU20 DU22 DU25 DU26 DU27 DU28 DU32 DU33 i krótko działającej; przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym; dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską; prowadzi żywienie enteralne i parenteralne u dzieci z wykorzystaniem różnych technik, w tym pompy obrotowoperystaltycznej; rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego i leczniczo-pielęgnacyjnego; prowadzi rozmowę terapeutyczną; prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta; przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego; asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych i leczniczych; prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki; dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych; przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza; M1D _U12 M1D _U13 M1D _U19 M1D _U20 M1D _U22 M1D _U25 M1D _U26 M1D _U27 M1D _U28 M1D _U32 M1D _U33 KOMPETENCJE SPOŁECZNE/POSTAWY DK01 DK02 DK03 DK04 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece; wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; M1D_K01 M1D_K02 M1D_K03 M1D_K04
DK05 DK06 DK07 DK08 DK09 DK10 przestrzega praw pacjenta; rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; przestrzega tajemnicy zawodowej; współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta; przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami; M1D_K05 M1D_K06 M1D_K07 M1D_K08 M1D_K09 M1D_K10 * FORMA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa; METODY WERYFIKACJI OSIĄGNĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA **PRZYKŁADY METOD PODSUMOWUJĄCYCH Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy: Egzamin ustny (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy) Egzamin pisemny student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Egzamin z otwartą książką Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności: Egzamin praktyczny Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z materiałem klinicznym lub bez niego, z symulatorem, z fantomem, pojedyncze lub sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/ Mini-CEX (mini clinical examination) Realizacja zleconego zadania Projekt, prezentacja Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych / postaw: Esej refleksyjny Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360 (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników) Samoocena ( w tym portfolio)
***PRZYKŁADY METOD FORMUJĄCYCH Obserwacja pracy studenta Test wstępny Bieżąca informacja zwrotna Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Obserwacja pracy na ćwiczeniach Zaliczenie poszczególnych czynności Zaliczenie każdego ćwiczenia Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym Ocena przygotowania do zajęć Dyskusja w czasie ćwiczeń Wejściówki na ćwiczeniach Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Zaliczenia cząstkowe Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów Zaliczenie wstępne Opis przypadku Próba pracy TREŚCI PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Liczba godzin WYKŁADY Klinika 1. Organizacja ochrony zdrowia dzieci i młodzieży w Polsce. 2. Charakterystyka rozwoju dziecka w poszczególnych okresach wieku rozwojowego. 3. Odrębności układowe rozwoju dziecka. 4. Zasady żywienia niemowląt i dzieci zdrowych. 5. Choroby układu krwiotwórczego u dzieci. 6. Choroby układu krążenia wieku rozwojowego. 7. Problemy alergiczne wieku rozwojowego (alergia pokarmowa, wstrząs anafilaktyczny). 8. Problemy profilaktyki i promocji zdrowia dzieci i młodzieży w środowisku nauczania i wychowania. 9. Wady postawy u dzieci i młodzieży. Zasady zapobiegania i kompleksowej rehabilitacji. 10. Choroby reumatyczne wieku dziecięcego, osteopenia i osteoporoza w wieku młodzieńczym. 11. Schorzenia zapalne górnych dróg oddechowych (angina paciorkowcowa i jej powikłania).
12. Wybrane choroby przewodu pokarmowego (biegunki, nieswoiste choroby zapalne jelit, choroba refluksowa, celiakia). 13. Stany niedoborowe wieku rozwojowego (tężyczka, krzywica). 14. Choroby zakaźne wieku dziecięcego. Szczepienia. 15. Stany nagłe (SIDS, ALTE) i zatrucia w pediatrii. Pielęgniarstwo 1. Zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem hospitalizowanym. 2. Czynniki wpływające na rozwój dzieci i młodzieży. Metody oceny rozwoju fizycznego. 3. Mukowiscydoza zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem chorym przewlekle. 4. Opieka nad dzieckiem z atopowym zapaleniem skóry. 5. Zakażenie układu moczowego i profilaktyka zadania pielęgniarki. 6. Rola pielęgniarki w opiece nad dzieckiem z kamicą układu moczowego. 7. Wady układu moczowego. 8. Dziecko z cukrzycą opieka i problemy pielęgnacyjne dziecka. 9. Schorzenia ośrodkowego układu nerwowego wieku rozwojowego zadania pielęgniarki. 10. Zadania terapeutyczno -pielęgnacyjne w opiece nad dzieckiem nieprzytomnym. 11. Zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem oparzonym. 12. Opieka nad dzieckiem nieuleczalnie chorym. Zadania pielęgniarki w opiece terminalnej. 13. Kompleksowe działania pielęgnacyjne i rehabilitacyjne wobec dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym. 14. Wykrywanie symptomów krzywdzenia dziecka kryteria ryzyka, objawy zespołu, pomoc krzywdzonemu 4h 4h 4h
dziecku. Niebieska Karta. ĆWICZENIA SEMINARIA 1. Zespół nerczycowy - terapeutyczna rola pielęgniarki. 2. Dziecko z ostrą i przewlekłą niewydolnością nerek rola pielęgniarki. Pielęgnacja dziecka dializowanego otrzewnowo i hemodializowanego. 3. Zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem ze chorobami układu oddechowego. 4. Zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem w ostrych i przewlekłych schorzeniach układu pokarmowego. 5. Choroby nowotworowe wieku dziecięcego (układu krwiotwórczego, OUN, kości, tkanek miękkich)- zadania pielęgniarki. ZAJĘCIA PRAKTYCZE 1. Przyjęcie dziecka do szpitala. Analiza dokumentacji medycznej dziecka. 2. Komunikowanie się pielęgniarki z dzieckiem. 3. Zapobieganie zakażeniom szpitalnym w oddziałach pediatrycznych. 4. Opieka nad zdrowym noworodkiem. Badania skriningowe w okresie noworodkowym. 5. Opieka pielęgniarska nad dzieckiem z ostrą biegunką. 6. Opieka pielęgniarska nad dzieckiem ze skazą krwotoczną. Niedokrwistość rola pielęgniarki w profilaktyce. 7. Działania pielęgnacyjne i profilaktyczne w schorzeniach dróg oddechowych. 8. Problemy pielęgnacyjne w opiece nad dziećmi z zespołem złego wchłaniania. 9. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym. Diety stosowane w pediatrii. Udział pielęgniarki w badaniach diagnostycznych.
10. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu chorób alergicznych.problemy pielęgnacyjne dziecka z zespołem atopowego zapalenia skóry. 11. Opieka nad dzieckiem z infekcją układu moczowego. 12. Problemy pielęgnacyjne dziecka z zespołem nerczycowym. PRAKTYKI ZAWODOWE 1. Kształtowanie umiejętności praktycznych w opiece nad dzieckiem zdrowym i chorym. 2. Pogłebianie zdobytej wiedzy teoretycznej w bezpośrdniej pracy z pacjentem. 3. Kształtowanie właściwej postawy zawodowej, pracy w zespole interdyscyplinarnym. 4. Dziecko chore na padaczkę. 5. Opieka nad dzieckiem z zespołem Downa. 6. Profilaktyka otyłości w populacji wieku rozwojowego. 7. Omdlenia u dzieci - przyczyny, postępowanie, diagnostyka. 160h SAMOKSZTAŁ- CENIE LITERATURA PODSTAWOWA 1. Kubicka K., Kawalec W.(red.): Pedriatria. Tom 1. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2006. 2. Wysocki M., Czerwionka-Szaflarska M. (red.): Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Dziecko w zdrowiu i chorobie. Wyd. AM, Bydgoszcz 2004. 3. Boznański A. Choroby alergiczne wieku rozwojowego. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2003. 4. Bręborowicz A., Emeryk A., Lis G.: Astma i choroby obturacyjne oskrzeli u dzieci. Wyd. Urban & Partner, Wrocław 2010. 5. Kulus M.: Choroby układu oddechowego u dzieci. Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2010. 6. Herman Z., Kostowski W.: Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2004. 7. Krzeczowska B., Perek M.: Modele pielęgnowania dziecka przewlekle chorego. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2011. 8. Góralczyk E.: Choroba dziecka w twoim życiu. Centrum Medyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej. MEN, Warszawa 2006. 9. Pawlaczyk B.(red.): Pielęgniarstwo pediatryczne. Warszawa 2007, Wyd. Lek. PZWL. 10. Lissauer T., Clayden: Pediatria. Milanowski A. Redakcja Wydania Polskiego, Wyd. Elsivier Urban & Partner, Wrocław 2009. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
1. Kuś J., Rowińska Zakrzewska A.: Choroby układu oddechowego. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2004. 2. Doboszyńska A., Wrotek K.: Badania czynnościowe układu oddechowego. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2004. 3. Kassolik K., Kurpas D.: Rehabilitacja w pielęgniarstwie. Wyd. Continuo, Warszawa 2011. 4. Perek D.: Choroby nowotworowe.]w]pediatria. Kubicka K., Kowalewska W. (red.), Warszawa 2006. 5. Krawczyński M.: Propedeutyka pediatrii. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2003. 6. Michałowicz R.(red.): Mózgowe porażenie dziecięce. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2002. 7. Muscari M.E.: Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne. Wyd. Czelej, Lublin 2005, 8. Rakowska-Róziewicz D. Wybrane standardy i procedury w pielęgniarstwie pediatrycznym. Wyd. Czelej, Lublin 2001. Czasopisma 1. Medycyna praktyczna Pediatria 2. Nowa Pediatria 3. Współczesna Pediatria 4. Klinika Pediatryczna 5. Przegląd Pediatryczny 6. Pielęgniarstwo XXI wieku 7. Pielęgniarka i Położna 8. Pielęgniarstwo Polskie 9. Problemy Pielęgniarstwa 10. Pediatria Polska