KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE I ZSZ Dotyczy tematu uwzględniającego realizację Ścieżki Edukacyjnej ER Temat: Kultura czy cool-tura? Próba zdefiniowania zjawiska. Cele ogólne: - próba zdefiniowania zjawiska kultura i natura - sprawdzenie wiadomości z zakresu orientacji w życiu kulturalnym Cele szczegółowe: - kształci umiejętności współpracy w zespole - rozwija poczucie odpowiedzialności za efekty wspólnego działania - rozwija umiejętność analizy porównawczej - wyzwala konieczność oceniania i krytycznego myślenia Metody i formy: - drama (wywiad, improwizacja) - praca z tekstem - praca w zespołach i w parach Środki dydaktyczne: - karteczki z poleceniami do losowania Bibliografia: Podręcznik do pracy w szkole. Język polski. PWN Czas trwania: 1 godz.
Przebieg lekcji: - zapisanie tematu lekcji na tablicy - zapoznanie z celem i charakterem pracy na lekcji - rozdanie kartek po jednej na rząd - uczniowie na otrzymanych kartkach zapisują własne refleksje na temat: co to jest kultura?, czytając poprzednią wypowiedź ucznia, ponieważ uwagi nie mogą się powtarzać, pracują w rzędach tj. zespołach, posyłając kartkę, wygrywa zespół, który pierwszy ukończył zadanie - sprawdzenie wykonanego zadania - odczytanie z podręcznika różnych definicji pojęcia kultura i porównanie ich z refleksjami uczniów, zapisanie notatki w zeszycie - kolejne zadanie polega na zdefiniowaniu pojęcia natura, uczniowie pracują tak jak poprzednio (zmiana kolejności posyłania kartek) - odczytanie zadania i porównanie z definicją jaką podaje podręcznik, zapisanie notatki w zeszycie - na tablicy schemat kultura i jej rodzaje - przyporządkowanie pojęć odpowiednio kulturze masowej i wysokiej (ochotnicy losują karteczki i przypisują odpowiednio ww pojęciom) - klasa opowiada się po wybranej stronie, tworząc tym samym dwa zespoły - dyskusja między zespołami jako próba przekonania obozu przeciwnego o wartościach kultury masowej lub elitarnej - dwóch ochotników otrzymuje polecenia typu przeprowadź wywiad z..., ochotnicy opracowują zestaw pytań dla swych rozmówców, których następnie wybierają z klasy i przeprowadzają wywiad Zad. dom. Przygotuj spis treści czasopisma Kultura Masowa lub Kultura przez duże K oraz projekt okładki. Oprac.: D. Talik
KONSPEKT LEKCJI J. POLSKIEGO W KLASIE I Technikum TEMAT: Dlaczego nikt nie mieszka na wyspie Utopii? METODY: metoda przekładu intersemiotycznego FORMY: praca indywidualna i zbiorowa. CELE: uczeń powinien: - dokonać przekładu intersemiotycznego (obrazowe przedstawienie treści utworu ), - znać i rozumieć termin utopia, - porównać własną analizę tekstu z odczytaniem utworu przez innych uczniów, - samodzielnie zinterpretować omawiany na lekcji wiersz, ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Podręcznik do pracy w domu. Język polski (literatura i nauka o języku ). Tekst Wisławy Szymborskiej pt. Utopia. Czyste kartki papieru, KLUCZOWE POJĘCIA: utopia; symbol drzewa, jaskini, CZAS TRWANIA LEKCJI: 1-2 godz. PRZEBIEG LEKCJI: 1. Odczytanie wiersza Wisławy Szymborskiej pt. Utopia (nauczyciel). 2. Ponowne odczytanie utworu (każdy uczeń po cichu). 3. Uczniowie rysują na kartkach mapę wyspy uwzględniając realia przedstawione w utworze. 4. Rozłożenie rysunków pod tablicą, obejrzenie przez uczniów prac wykonanych przez innych, porównanie ze swoją pracą. 5. Wybrany uczeń wskazuje elementy powtarzające się na wszystkich rysunkach. Wypisanie ich na tablicy. jezioro jaskinia dolina las morze źródło W Y S P A droga szczyt krzaki drzewo 6. Wyszukiwanie w tekście określeń do podanych haseł. DROGA DRZEWO KRZAKI droga dojścia drzewo Słusznego Domysłu, drzewo Zrozumienia krzaki z odpowiedziami
ŻRÓDŁO DOLINA JASKINIA JEZIORO SZCZYT Ach Więc To Tak dolina Oczywistości w której mieszka Sens jezioro Głębokiego Przekonania Pewność Niewzruszona, Istota Rzeczy Pytania dotyczące wymienionych haseł: Czy istnieją w rzeczywistości miejsca wymienione przez poetkę? Gdzie zatem one się znajdują? (Na wyspie Utopii). A gdzie leży wyspa Utopia? (Nie ma takiej wyspy). Co to więc takiego Utopia? Czas do namysłu. Uczniowskie próby odczytania znaczenia tego terminu. Podyktowanie terminu utopia (nie mająca szans urzeczywistnienia i nie licząca się z realnym stanem rzeczy i stosunków społecznych wizja idealnego społeczeństwa, potocznie mrzonka, plan, pomysł, idealny, ale nieżyciowy, nieziszczalny. Do jakiej dziedziny życia odnoszą się te pojęcia? (do sfery ludzkiego poznania) Interpretacja symboli występujących w tekście (nauczyciel). SYMBOL DRZEWA (drzewo poznania dobra i zła. Adam i Ewa spożyli owoc tego drzewa i nauczyli się dokonywać wyborów moralnych),,,nie ma bowiem drzewa dobrego, które by rodziło owoc zły, ani... [Ewangelia Św. Łukasza] Zatem ludzi można oceniać po owocach ich działania. To człowiek musi dokonać wyboru między dobrem i złem. W wierszu Szymborskiej jest na odwrót. Człowiek nie musi wybierać, wszystko jest jasne i jednoznaczne. SYMBOL JASKINI (1ks. Samuela Dawid schronił się w jaskini Adullam a wraz z nim wszyscy uciśnieni), symbol zwątpienia, jaskinia Platona, symbol znikomości wiedzy ludzkiej, mizernych perspektyw poznania); ludzie w jaskini przyjmują poznawane za pomocą zmysłów,,rzeczy za rzeczywiste, a one są jedynie odbiciem, cieniem idei), u Szymborskiej w jaskini leży sens, a więc znów na odwrót. Dlaczego na wyspie nikt nie mieszka? (Życie na wyspie, która rozstrzygała ludzkie wątpliwości, ułatwiała wybory moralne, okazało się niemożliwe. Według Szymborskiej prawda nie powinna być człowiekowi dana, lecz musi być przez niego doświadczona na drodze prób i błędów. Rzeczą ludzką jest błądzić, a wszystkie ideologie muszą zostać odrzucone. Utopia ma charakter społeczny, a jeśli na wyspie nie ma ludzi, tzn. że utopia na bezludnej wyspie jest niemożliwa. Nie ma wyspy Utopii, na której wszystko się wyjaśnia.) Podsumowanie: ponowna interpretacja utworu przez wybranego ucznia. Oprac. D. Talik
SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KL. I Technikum TEMAT LEKCJI: Litość wzbudza w nas nieszczęście człowieka niewinnego, trwogę natomiast nieszczęście człowieka, który jest do nas podobny. Teatr, dramat, tragedia. CELE OGÓLNE: 1. Kształtowanie umiejętności komunikowania się. 2. Kształtowanie umiejętności logicznego i krytycznego myślenia. 3. Wychowywanie do współodpowiedzialności. 4. Najważniejsze wiadomości na temat tragedii antycznej. CELE SZCZEGÓŁOWE: Po lekcji uczeń potrafi: 1. Przeanalizować problem pracując w grupie. 2. Komunikować się z kolegami w grupie. 3. Wybrać informacje najważniejsze oraz jasno i czytelnie przekazać je kolegom. 4. Utworzyć notatkę na podstawie przeczytanego tekstu i uzyskanych informacji. 5. Przyswoić sobie wiadomości uzyskane od przedstawicieli innych grup. 6. Umieć zebrać wszystkie wiadomości z lekcji i połączyć je w logiczną całość. METODY I FORMY: Rozmowa nauczająca, dyskusja za i przeciw, pogadanka. Praca w grupach, metoda układanki ( składanka ekspercka). ŚRODKI DYDAKTYCZNE: - ksero tekstu dotyczącego tragedii antycznej ( z podziałem na fragmenty), - materiały pomocnicze (arkusze papieru). BIBLIOGRAFIA: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej Sofokles, Król Edup, Słownik pisarzy antycznych, J. polski (Podr. do domu) J. Klejnocki.PWN. CZAS TRWANIA: 2 godziny. PRZEBIEG LEKCJI: 1. Zapoznanie z formą pracy na lekcji. 2. Utworzenie grup na zasadzie odlicz do sześciu (pięć grup). 3. Polecenie utworzenia krótkiego wiersza i znaku grupy w celu zintegrowania grupy. 4. Prezentacja pomysłów. 5. Rozdanie tekstów (oznaczonych kolejno numerami 1-6).
Sześć zagadnień do opracowania: I. Teatr w starożytnej Grecji. II. Budowa teatru w Atenach. III. Maszyneria teatralna (dawne efekty specjalne) IV. Zawód aktor. V. Budowa tragedii. VI. Tragedia znaczenie filozoficzne. 6. Polecenie połączenia się jedynek, dwójek itd. 7. Uczniowie pracują w grupach, redagując na otrzymanych kartkach notatkę i ucząc się jej. Wymyślenie pytania do swojego tekstu. 8. Powrót do grupy pierwotnej, zabawa w nauczyciela. 9. Sprawdzenie wiadomości przez naucz. wg podanych przez uczniów pytań. 10. Pogadanka na temat: - teatr dawniej a dziś, - aktor dawniej a dziś, - współczesne a starożytne efekty specjalne. 11. Zad. dom. Po przeczytaniu Króla Edypa, zastanów się nad treścią tematu lekcji. Oprac. D. Talik