Scenariusz lekcji w klasie I liceum język polski

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji w klasie I liceum język polski Temat: Świat wartości człowieka wolnego, niezależnego w wierszu W. Szymborskiej Możliwości Utwór W. Szymborskiej analizowany na lekcji daje uczniom i nauczycielowi różne możliwości, pozwala kształcić umiejętności, które są istotne całym w życiu. Wiersz można wykorzystać jako kontekst, zapoznając uczniów ze światopoglądem renesansu. O wiele łatwiej jest młodzieży zrozumieć rozważania renesansowych humanistów, myśl neoplatońską, a później twórczość Jana Kochanowskiego, jeżeli zastanowi się nad istotą wolności człowieka, wolną wolą w kontekście własnych wyborów i świata wartości, które tworzą naszą rzeczywistość. Proponowany sposób pracy z wierszem Wisławy Szymborskiej realizuje treści nowej podstawy programowej w obszarach celów kształcenia na II, III i IV etapie: I Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji II Analiza i interpretacja tekstów kultury III Tworzenie wypowiedzi Pytania badawcze Kto, do kogo, o czym i jak mówi? Kim jestem i jaki jestem, co o mnie mówi interpretowany utwór literacki? Jakie słowa, związki frazeologiczne, układy treściowe w tekście interpretowanym prowadzą nas do tekstów innych? Jaki dialog z poznanymi wcześniej tekstami prowadzi interpretowany utwór? Jakie są konsekwencje tego dialogu dla znaczeń interpretowanego utworu? 1

2 Temat: Świat wartości człowieka wolnego, niezależnego w wierszu W. Szymborskiej 2 Możliwości. Cele: Określone zgodnie z nową podstawą programową - IV etap edukacyjny Lekcja jest m.in. okazją do: korzystania z zasobów Internetu I.2.1) poznania znaczeń wyrazów, pojęć ważnych dla budowania świata wartości humanistycznych I.3.1) wykorzystania elementów znaczących tekstu w jego interpretacji II 3.1) prezentowania własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem II.1.1) określenia problematyki wiersza II.1.2) porównywania tekstów, motywów II 3.3) dostrzegania związku języka z wartościami (język jest źródłem poznania i rozumienia wartości) II.4.1) Metody: burza mózgów, mapy pojęciowe, kula śniegowa, dyskusja Formy pracy: praca w grupie, praca w parach, praca indywidualna Środki dydaktyczne: lekcja w pracowni komputerowej, Internet, tablica interaktywna, tekst wiersza W. Szymborskiej w wersji papierowej Czas: 90 (dwie jednostki lekcyjne) Przebieg zajęć: 1. Część wstępna lekcji: Dyskusja na temat wolności, granic naszych życiowych wyborów, Próba zdefiniowania pojęć: wolność, niezależność, możliwość, tożsamość, wolna wola burza mózgów zapisanie efektów dyskusji w formie notatki na tablicy interaktywnej w trzech plikach: 1.wolność, 2.wolna wola,3.tożsamość mapa myśli

3 2. Część główna lekcji: Zapisanie tematu i określenie celu lekcji przez wspólne ustalenie pytań kluczowych ( ważna jest propozycja uczniów, każdy zespół może mieć własne zapisy) W trzech grupach uczniowie indywidualnie wyszukują w Internecie informacji z różnych źródeł na temat wskazanych pojęć i formułują definicje, opracowując je w formie elektronicznej. Praca metodą kuli śniegowej wymaga konsultacji w parach, czwórkach, a następnie w całej grupie, zajmującej się danym problemem. Każda grupa przygotowuje elektroniczną wersję mapy mentalnej, poświęconej danemu pojęciu: Wolna wola Wolność Tożsamość Podsumowanie, prezentacja efektu pracy grup na tablicy interaktywnej. Wszyscy otrzymują tekst wiersza W. Szymborskiej Możliwości w wersji papierowej - Karta pracy 1. praca indywidualna - odczytanie dwukrotne wiersza Szymborskiej, wypisanie słów kluczowych dla tekstu (funkcja słowa wolę i tytułu) praca w parach Czego dowiadujemy się o jego świecie wartości podmiotu lirycznego? (uzupełnienie karty pracy w tabeli) uczniowie pracują z komputerem, dlatego udostępniamy tabelę w formie elektronicznej i taki zapis wykorzystujemy, prezentując efekty pracy. Karta pracy 2. Jakie inne teksty kultury wpisane są w wypowiedź podmiotu i co wnoszą do refleksji nad osobą mówiącą? 3. Część końcowa: Próba podsumowania, odpowiedź na pytanie: o czym jest wiersz? - dyskusja Jak bohater wiersza rozumie pojęcia: wolność, niezależność, możliwość, tożsamość wolna wola - dyskusja Jakie są wasze wybory? Na zakończenie lekcji każdy uzupełnia na karcie zapis obok wiersza Szymborskiej karta pracy 1. 3

4 Zadania do domu (do wyboru) 1. Opracuj projekt (np. scenopis) krótkiej reklamy telewizyjnej, która zachęci do wyboru Twoich możliwości. Zastosuj środki perswazji dostosowane do młodych odbiorców. 2. Co na podstawie wiersza Możliwości można powiedzieć o twórczości W.Szymborskiej? Jaka to poetka? Jaka to poezja? Możesz skorzystać ze stron: docs6.chomikuj.pl/ ,0,1,w.ligęza-o-poezji-w.-szymborskiej KARTA PRACY 1. WISŁAWA SZYMBORSKA - MOŻLIWOŚCI JAKIE SĄ TWOJE WYBORY? Wolę kino. Wolę koty. Wolę dęby nad Wartą. Wolę Dickensa od Dostojewskiego. Wolę siebie lubiącą ludzi niż siebie kochającą ludzkość. Wolę mieć w pogotowiu igłę z nitką. Wolę kolor zielony. Wolę nie twierdzić, że rozum jest wszystkiemu winien. Wolę wyjątki. Wolę wychodzić wcześniej. Wolę rozmawiać z lekarzami o czymś innym. Wolę stare ilustracje w prążki. 4

5 Wolę śmieszność pisania wierszy od śmieszności ich niepisania. Wolę w miłości rocznice nieokrągłe, do obchodzenia na co dzień. Wolę moralistów, którzy nie obiecują mi nic. Wolę dobroć przebiegłą od łatwowiernej za bardzo. Wolę ziemię w cywilu. Wolę kraje podbite niż podbijające. Wolę mieć zastrzeżenia. Wolę piekło chaosu od piekła porządku. Wolę bajki Grimma od pierwszych stron gazet. Wolę liście bez kwiatów niż kwiaty bez liści. Wolę psy z ogonem nie przyciętym. Wolę oczy jasne, ponieważ mam ciemne. Wolę szuflady. Wolę wiele rzeczy, których tu nie wymieniłam, od wielu również tu nie wymienionych. Wolę zera luzem niż ustawione w kolejce do cyfry. Wolę czas owadzi od gwiezdnego. Wolę odpukać. Wolę nie pytać jak długo jeszcze i kiedy. Wolę brać pod uwagę nawet tę możliwość, 5

6 że byt ma swoją rację. KARTA PRACY 2. Podmiot liryczny lubi Kino, Koty, Dęby, Dickensa, siebie Kim jest podmiot liryczny? Jaki to człowiek? Scharakteryzuj jego profil. lubiącą ludzi, mieć w pogotowiu igłę z nitką, kolor zielony, nie twierdzić, wyjątki, wychodzić wcześniej, rozmawiać z lekarzami o czymś innym, stare ilustracje w prążki, śmieszność pisania wierszy, w miłości rocznice nieokrągłe do obchodzenia na co dzień, moralistów, którzy nie obiecują nic, dobroć przebiegłą, ziemię w cywilu, kraje podbite, mieć zastrzeżenia, piekło chaosu od piekła porządku, bajki Grimma, liście bez kwiatów, psy z ogonem nie przyciętym, oczy jasne, szuflady, wiele rzeczy, zera luzem, czas owadzi, odpukać, nie pytać, brać pod uwagę Opracowała: Agata Reszewicz 6