Mariola Smektała SCENARIUSZ ZAJĘĆ Typ szkoły: podstawowa Etap kształcenia: II Rodzaj zajęć: uroczystość szkolna Temat zajęć: Spotkanie z Fryderykiem Chopinem Cele kształcenia: Cele szczegółowe: Uczeń: zna najważniejsze fakty związane z życiem i twórczością Fryderyka Chopina, rozumie pojęcia muzyczne dotyczące zapisu nutowego, słucha muzyki, śpiewa w grupie, efektywnie pracuje w zespole. Metody kształcenia: podająca, problemowa, eksponująca Formy organizacyjne pracy uczniów: praca indywidualna, grupowa i zbiorowa Środki dydaktyczne i materiały: odtwarzacz CD, płyty CD z utworami Fryderyka Chopina, prezentacja multimedialna, komputer, rzutnik, ekran, konturowa mapa Polski, wskaźnik, markery, cztery dwustronne stojące tablice na stelażach (z jednej strony znajduje się dekoracja składająca się z portretów Fryderyka Chopina, a na drugiej są duże arkusze brystolu z zadaniami konkursowymi), karty pracy dla uczniów z zadaniami konkursowymi, karty rozwiązań i punktacji dla komisji, zdjęcia portretów Fryderyka Chopina, długopisy (na stoliki startowe ), czerwone cienkopisy (na stoliki startowe ), żółte kartki z bloku (na stoliki startowe ), kleje (na stoliki startowe ), komplety kredek pastelowych (6), brystole z konturami dzbanów (6), przygotowany brystol do punktacji (dla każdej klasy osobna pięciolinia, a punkty to nutki ), stroje dla gazeciarzy i współczesne czarno-białe gazety z naklejonymi, wydrukowanymi tytułami gazet z czasów Chopina ( Kurier Warszawski, Gazeta Warszawska itd.) Czas trwania zajęć: około 70 80 minut 1
W przygotowanych zajęciach interdyscyplinarnych zawarłam treści kilku przedmiotów, takich jak: język polski, przyroda, historia, muzyka, plastyka. Myślę, że umiejętne powiązanie materiału narracyjnego (zawierającego elementy humoru) z formą prezentacji multimedialnej i zabawą (proponowaną w części konkursowej) stworzy widowisko atrakcyjne dla uczniów. Urozmaiceniem są również zadania inspirujące młodzież do pracy twórczej (plastycznej) i śpiew dzieci. Zajęcia te można przygotować z grupą 12 uczniów (po dwóch uczniów z każdej klasy). Proponowane zajęcia warto przeprowadzać każdego roku okolicznościowo, np. 1 marca, w rocznicę narodzin Fryderyka Chopina, lub 17 października, w rocznicę jego śmierci. W roku 2010 można je przeprowadzić w każdym dogodnym terminie, nawiązując do Roku Chopinowskiego. Organizacja zajęć Uczniowie prowadzący całość programu: - dziewczynka i chłopiec (stoją z lewej strony sali przy mikrofonach obok ekranu, siadają na czas prezentacji i części konkursowej) Uczniowie przedstawiający prezentację: Uczeń 1 Uczeń 2 Uczeń 3 (siedzą przez cały czas na krzesełkach z lewej strony sali w pierwszym rzędzie naprzeciw ekranu, odczytują materiał prezentacji można zwiększyć ich liczbę, np. do sześciu) Uczniowie odpowiedzialni za część konkursową Dziecko 1 Dziecko 2 Dziecko 3 (wychodzą do części konkursowej z prawej strony sali, gdzie są ustawione stoliki startowe i tablica punktowa w pięciolinie) 2
Występujący gazeciarze: Gazeciarz 1 Gazeciarz 2 Gazeciarz 3 (wchodzą na salę i wychodzą głównym wejściem; można zwiększyć ich liczbę, np. do sześciu) jedna osoba obsługująca sprzęt dekoracja sceny: Na scenie: duży napis Spotkanie z Fryderykiem Chopinem, niżej flaga, godło i motto spotkania (słowa C. Norwida), na przodzie sceny rozstawione małe znicze. Na sali: z przodu sali, z lewej strony: mikrofony dla prowadzących, ekran i pozostały sprzęt, z prawej strony stoliki startowe dla drużyn, z tyłu sali duże stoły do prac plastycznych. Przebieg zajęć Głównym wejściem przez środek sali wchodzą gazeciarze i kolejno wykrzykując, zachwalają swoje gazety. Gazeciarz 1 Kurier Warszawski Kurier Warszawski! Tylko u nas Młody warszawianin, pan Chopin okazał swój talent tylko u nas, tylko u nas po każdym solo wznawiano rzęsiste oklaski. Tylko u nas tylko u nas czytajcie Gazeciarz 2 Gazeta Warszawska Czytajcie w naszej gazecie Pan Chopin w najwyższym stopniu: moc, biegłość, a nade wszystko czucie stanowią jego główną zaletę, każde uderzenie klawisza jest u niego wyrazem serca Gazeta Warszawska Czytajcie w naszej gazecie! Gazeciarz 3 Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Hej, ziomale, czytajcie, jak na świecie przyjęto go z upodobaniem Gazeta Polska Gazeta Polska Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Gazeciarz 1 3
Kurier Warszawski Kurier Warszawski Uwaga! Gorący temat: młody, zdolny warszawianin! Gazeciarz 2 Gazeta Warszawska! Dziś nasza gazeta jak świeże bułeczki czytajcie o geniuszu Gazeta Warszawska! Gazeciarz 3 Gazeta Polska Gazeta Polska Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Polecam temat dnia Gazeciarz 1 Kurier Warszawski Kurier Warszawski! Gazeciarze stopniowo wyciszają się i pomału wychodzą, a zaczyna rozbrzmiewać utwór Fryderyka Chopina Polonez As-dur op. 53. Wolnym krokiem na salę wchodzi dziewczynka i zapala znicze ustawione przed sceną, a później podchodzi do mikrofonu. Po około 2 minutach muzyka przyciszona. Frycek usiadł przy instrumencie. I uderzył kilka mocnych akordów. ( ) Położył ręce na klawiszach i zaczął opowiadać. ( ) Muzyka brzmiała coraz ciszej, aż umilkła zupełnie. Frycek zsunął dłonie z klawiatury. To fragmenty zaczerpnięte z Opowieści o zbójcach Marii Kędziorzyny, opowiadające o małym Frycku na podstawie anegdoty, według której pomógł on guwernerowi uspokoić hałaśliwych wychowanków, grając im na fortepianie kołysankę. Dlatego też był nazywany poetą fortepianu. Wchodzi chłopiec. z roztargnieniem, ale i z ciekawością O kim mówiłaś, kiedy wchodziłem? Kim jest Frycek? Nie wiesz? (zdziwiona) Czy imię Frycek nic ci nie mówi? Frycek, Frycek nie nic pustka. zupełnie nie kojarzę z pewnym oburzeniem, ale też ironią w głosie 4
Niewiarygodne Gdzie ty się wychowałeś w kosmosie? (delikatny śmiech) Po-słu-chaj! Tak nazywano szczupłego chłopca z jasnymi włosami o niebywałym talencie muzycznym! Aaa (zamyśla się i pomału wylicza) Szczupłego chłopca czyli nie ty. (śmiejąc się, wskazuje na koleżankę) Z jasnymi włosami czyli nie ja. (ze smutną miną wskazuje na swoje ciemne włosy) O niebywałym talencie muzycznym czyli odpadają wszyyyyyscy nasi kumple. Przeciągając wyraz wszyscy, wskazuje na uczniów na sali. z niesmakiem Oj ty ty antytalencie nasze! (z fascynacja w głosie) Przecież ja mówię o kimś naprawdę znanym, wyjątkowym, wybitnym, wspaniałym! Przy każdym przymiotniku uśmiecha się coraz radośniej i wskazując na siebie, wykrzykuje. Tak, to ja! patrzy na niego z zażenowaniem i kręcąc głową wcale się już nie odzywa. z pokorą Oj, dobrze już, dobrze przecież żartowałem. Wiem, że mały Frycek to wielki Fryderyk Chopin. Chciałem tylko sprawdzić (chwila przerwy) no, chciałem sprawdzić czy oni wszyscy to wiedzą? Mówiąc to, wskazuje na uczniów na sali. No to kamień spadł mi z serca. Oczywiście, że to Fryderyka Chopina w dzieciństwie nazywano Fryckiem lub Chopinkiem, ale jego talent słynny był na całą Polskę na całą Europę a nawet na cały świat! Slajd 1. Na ekranie pojawiają się słowa C. Norwida motto spotkania. Cyprian Norwid napisał o nim: Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel. I to jest motto naszego dzisiejszego spotkania z Fryderykiem Chopinem. Spotkania z najwybitniejszym polskim kompozytorem! Spotkania ze znakomitym pianistą! 5
Spotkania z czołowym przedstawicielem muzyki okresu romantyzmu. A w czasie tego spotkania mamy dla was wiele ciekawych propozycji. Posłuchacie muzyki Fryderyka Chopina i zobaczycie czteroczęściową prezentację dotyczącą jego życia i twórczości. A po każdej części prezentacji zmierzycie się w konkurencjach podsumowujących przedstawiony materiał i sprawdzających, co z niego zapamiętaliście. O więcej szczegółów na ten temat prosimy uczniów prowadzących część konkursową. Dziecko 1 Zapraszamy wszystkich do uważnego słuchania i do wspólnej dobrej zabawy. A jak wiemy, zabawa również uczy. Po każdej prezentacji klasy typują po trzy osoby (najlepiej za każdym razem inne) do części konkursowej. Wasi przedstawiciele przychodzą tu do przygotowanych stolików startowych i wykonują zadania konkursowe. Mogą to być: krzyżówka, łamigłówki, pytanie dotyczące słuchanego utworu muzycznego czy też zadania zręcznościowe, na spryt i spostrzegawczość Ważne, by zapamiętać z tego ile się da. Dziecko 2 Wasze osiągnięcia w rywalizacji będzie oceniać nasza trzyosobowa komisja w składzie: Tu następuje przedstawienie członków komisji powołanej z pracowników szkoły. W czasie gdy komisja będzie oceniała poprawność wykonania poszczególnych zadań, my rozwiążemy je wraz z wami dzięki przygotowanym dwustronnym tablicom. Tu na brystolach mamy przygotowane tajne (na razie dla was) zadania z poszczególnych części konkursowych. Dziecko 3 Komisja otrzymała już zestawy konkursowe z dokładnym opisem poprawnych odpowiedzi i na podstawie tego będzie przydzielać kolejne punkty nutki, które ja będę zawieszać na tych oto specjalnie przygotowanych pięcioliniach. Zwycięży klasa, która zdobędzie najwięcej nutek na swojej pięciolinii. Otrzyma ona tytuł Mistrzowskiej Klasy i nagrodę niespodziankę. Dziecko 2 6
A więc do boju Myślę, że w ten bój, ale przede wszystkim w dobry nastrój, wprowadzi nas wszystkich jeden z polonezów Fryderyka Chopina. Na wstępie słyszeliśmy fragment jego patriotycznego Poloneza As-dur op. 53. A przed nami Polonez A-dur op. 40 nr 1. Jest to utwór dostojny, ale jednocześnie wprowadza nastrój radości i wzruszenia. Zwróćcie uwagę na pierwsze takty tego najsłynniejszego poloneza, bo są one sygnałem I Programu Polskiego Radia. Rozbrzmiewa Polonez A-dur op. 40 nr 1 Fryderyka Chopina. Odczekuje chwilę i zaczyna czytać, gdy utwór zostaje delikatnie przyciszony. Fryderyk Chopin urodził się 200 lat temu, dlatego ten rok, rok 2010, ogłoszono w naszym kraju Rokiem Chopinowskim. Urodził się 1 marca 1810 roku. Ale w akcie chrztu zapisano datę 22 lutego 1810 roku jest więc mała rozbieżność. Ale czy taka drobna rozbieżność tych kilku dni ma jakieś większe znaczenie? W książce Jarosława Iwaszkiewicza Chopin czytamy: Nie ma to absolutnie żadnego znaczenia, czy Chopin urodził się 22 lutego czy 1 marca. Natomiast rok jego urodzin przypada na bardzo znamienną epokę. Był to rok 1810 1810 Zapamiętajmy ten rok rok 1810 Wówczas narodziła się gwiazda i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie. Prezentacja I pt. Narodziny gwiazdy Do prezentacji I są przygotowane slajdy od 2 do 12. Troje uczniów przedstawiających materiał z prezentacji siedzi w pierwszym rzędzie i trzyma w rękach mikrofony bezprzewodowe. Slajd 2 (napis na tle zdjęcia gwiazdki) 7
Prezentacja I pt. Narodziny gwiazdy (czyta uczeń 1) Slajd 3 (np. zdjęcie Fryderyka Chopina) Fryderyk Franciszek Chopin urodził się w 1810 roku. Muzyka całkowicie cichnie. Slajd 4 (np. zdjęcie przedstawiające mapę z zaznaczonymi miejscowościami) Jeden uczeń ze wskaźnikiem w trakcie czytania wskazuje położenie wymienionych miejscowości na mapie konturowej Polski. Urodził się w Żelazowej Woli, małej, ale malowniczej wsi koło Sochaczewa, około 60 km od Warszawy. Slajd 5 (np. zdjęcie przedstawiające dworek w Żelazowej Woli) Przyszedł na świat w małym dworku, o którym Czesław Janczarski w swoim wierszu Żelazowa Wola pisze tak: (czyta uczeń 2) W tle cicho gra utwór Fryderyka Chopina Preludium Des-dur op. 28 nr 15 ( Deszczowe ). Slajd 6 (np. zdjęcie przedstawiające dworek w Żelazowej Woli) Stary dworek słońce zagląda do okien, szumią cicho wierzby płaczące. Tu mieszkał pan Szopen, kiedy był małym chłopcem. Slajd 7 (np. inne zdjęcie przedstawiające dworek w Żelazowej Woli) Wieczorem w parku śpiewają słowiki i żaby w zielonej Utracie. Słuchał kiedyś mały Szopen tej muzyki, zbierał nuty. Teraz nut tych słuchacie. Slajd 8 (np. inne zdjęcie przedstawiające dworek w Żelazowej Woli) Płyną z fortepianu jakby znajome głosy. Czy to wiatr na klawiszach swawoli? Wszystkie nuty jak krople rosy, 8
krople rosy z Żelazowej Woli. Slajd 9 (np. zdjęcia rodziców Fryderyka Chopina) (czyta uczeń 3) Jak głosi legenda, Fryderyk Chopin przyszedł na świat przy pięknej muzyce na skrzypcach grał mu jego ojciec. Ojciec Mikołaj pochodził z Francji. Matka Justyna była Polką. Slajd 10 (np. zdjęcia sióstr Fryderyka Chopina) Fryderyk Chopin to drugie dziecko w rodzinie państwa Chopinów. Miał on trzy siostry: starszą Ludwikę i młodsze od niego Izabellę i Emilię. Slajd 11 (np. zdjęcie Fryderyka Chopina) Fryderyk Chopin otrzymał drugie imię Franciszek po swym dziadku. Parę miesięcy po narodzinach Fryderyka cała rodzina przenosi się do Warszawy. Mały Frycek jest nazywany cudownym dzieckiem ze względu na swój talent muzyczny, który wszyscy dookoła dostrzegają. Slajd 12 (napis: Preludium Des-dur op. 28 nr 15 umieszczony na zdjęciu przedstawiającym krople deszczu) i chłopiec wracają do mikrofonów. Muzyka cichnie. Slajd 13 (na ekranie pojawiają się słowa C. Norwida motto spotkania) Gdy mały Fryderyk nazywany cudownym dzieckiem zaczyna grywać w salonach arystokracji, w Pamiętniku Warszawskim piszą o nim: I na naszej ziemi powstają geniusze. I to prawda był geniuszem. W tle prezentacji mogliśmy słuchać wspaniałego preludium tego geniusza: Des-dur op. 28 nr 15, zwanego Deszczowym. Dlaczego tak? A zapewne dlatego, że słuchając go, możemy sobie wyobrazić małe, przeźroczyste kropelki deszczu uderzające delikatnie, jednostajnie o szybę, Lecz później zmienia się nastrój ten drobniutki deszczyk przeistacza się w szalejącą ulewę, co znajduje swoje odzwierciedlenie w muzyce. : A teraz my sprawdzimy, jak wy genialnie zapamiętaliście przedstawiony materiał i jak zaszalejecie w części konkursowej. Prosimy pierwsze trójki z każdej klasy do stolików startowych. 9
i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie, a na środek wychodzą dzieci prowadzące część konkursową. Zadania konkursowe do prezentacji I Zadanie 1 Dziecko 1 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr. 1, wyjaśnia je i przedstawia punktację. Proponowana punktacja zadania 1: 1 pkt. za prawidłowo podaną nazwę Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 1 30 sekund Treść zadania 1: (rozwiązują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Zapiszcie potoczną nazwę Preludium Des-dur op. 28 nr 15 słuchanego w czasie prezentacji:.. Dziecko 1 zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 2 Dziecko 2 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 2, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 2: 2 pkt. za dopisanie wszystkich 10 szczegółów brakujących w zapisie nutowym 1 pkt. za dopisanie 5 9 szczegółów brakujących w zapisie nutowym Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 2 1 minuta Treść zadania 2: 10
(rozwiązują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Znajdźcie 10 szczegółów różniących dwa zapisy nutowe jednego z utworów Fryderyka Chopina. Brakujące szczegóły dopiszcie czerwonym cienkopisem. W karcie pracy dla ucznia poniżej pierwszego zapisu nutowego będzie zamieszczony drugi przykład zapisu z wytartymi 10 elementami. Zostaną wytarte: kreska taktowa, bemol, pauza ćwierćnutowa, znak dynamiczny f, znak dynamiczny ff, znak dynamiczny p, ćwierćnuta, ósemka, półnuta, znak dynamiczny diminuendo. Dziecko 2 zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 3 Dziecko 3 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 3, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 3: 2 pkt. za w pełni prawidłowo uzupełnioną krzyżówkę 1 pkt., jeżeli będzie trzy pięć prawidłowych odpowiedzi 1 pkt. za uzupełnione hasłem zdanie (może się zdarzyć, że drużyna nie będzie znała odpowiedzi na jedno czy dwa pytania, ale prawidłowym hasłem uzupełni zdanie) Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 3 2 minuty Treść zadania 3: (rozwiązują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Wypełnijcie krzyżówkę, a powstałym hasłem uzupełnijcie podane zdanie. 11
1. Jak miała na imię matka Fryderyka Chopina? 2. Ile sióstr miał Fryderyk Chopin? 3. Jak zdrobniale nazywano Fryderyka Chopina, gdy był małym chłopcem? 4. Jak brzmiało drugie imię Fryderyka Chopina? 5. Mały Fryderyk od najmłodszych lat przejawiał niebywały muzyczny 6. Jak brzmi nazwa miasta, do którego przeprowadza się rodzina Chopinów, gdy Fryderyk ma zaledwie kilka miesięcy? 1 2 3 4 5 6 Rzeczka, która przepływa przez wieś Żelazowa Wola, to. Dziecko 3 zbiera koperty i oddaje je komisji. Gdy komisja sprawdza i ocenia prace drużyn, prezentowane zadania są rozwiązywane z wszystkimi uczniami na przygotowanych dużych brystolach. Można również ten element spotkania przygotować w formie prezentacji ale kolorowe brystole i markery są pewnego rodzaju urozmaiceniem. Dziecko 1 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadanie nr 1 Dziecko 2 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadanie nr 2 i 3 Przy rozwiązywaniu zadania 2 należy zwrócić uwagę na wyjaśnienie znaczenia uzupełnianych na pięciolinii następujących elementów: kreska taktowa linia wyznaczająca takty w utworze, bemol obniża dźwięk o pół tonu, 12
pauza ćwierćnutowa oznacza ciszę trwającą tyle co ćwierćnuta, znak dynamiczny f czytany forte, czyli głośno, znak dynamiczny ff czytany fortissimo, czyli bardzo głośno, znak dynamiczny p czytany piano, czyli cicho, ćwierćnuta nuta trwająca jedną czwartą czasu trwania całej nuty, ósemka nuta trwająca jedną ósmą czasu trwania całej nuty, półnuta trwa połowę całej nuty, znak dynamiczny diminuendo ściszając, coraz ciszej. Komisja ogłasza wyniki uzyskane przez grupy w trzech pierwszych zadaniach. Dziecko 3 przypina nutki na pięcioliniach wskazanych klas Do mikrofonu wracają dziewczynka i chłopiec. Dziękujemy za udział w I części konkursowej. Uczniowie z drużyn wracają na swoje miejsca. Narodziła się gwiazda. Jerzy Broszkiewicz w książce Opowieść o Chopinie pisze o nim tak: Mały Chopin został przez krytyków, przez najsurowszych nawet fachowców uznany za gwiazdę przyszłości. Popatrzmy, jak ta gwiazda rozbłysła. A w tle będzie nam towarzyszyć jeden z nokturnów Fryderyka Chopina. Nokturn to bardzo spokojna i nastrojowa forma muzyczna. Posłuchamy Nokturnu e-moll op. 72 nr 1 o romantycznym nastroju, wdzięcznym stylu który może przenieść każdego z nas w krainę marzeń. Marzeń o gwiazdach. Popatrzmy, jaką drogę przeszła jedna z tych gwiazd. i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie. Prezentacja II pt. Muzyczna droga Do prezentacji II są przygotowane slajdy od 14 do 22. Slajd 14 (napis na tle zdjęcia drogi) Prezentacja II pt. Muzyczna droga 13
Slajd 15 (np. zdjęcie wschodu słońca) (czyta uczeń 1) Od najmłodszych lat Fryderyk Chopin wykazywał wielkie uzdolnienia muzyczne. Zawsze fascynował go fortepian. Jego pierwszą nauczycielką była matka, która była bardzo muzykalna, lubiła śpiewać i często grała na fortepianie. A on jako małe dziecko zasiadał do fortepianu i grał usłyszane melodie. W wieku sześciu lat Chopin rozpoczyna naukę gry u Wojciecha Żywnego. Slajd 16 (np. zdjęcie zapisu nutowego) W wieku siedmiu lat ma pierwsze osiągnięcia jako kompozytor: pierwszy utwór (który zapisuje ojciec) Polonez B-dur, pierwszy opublikowany utwór Polonez g-moll. Slajd 17 (np. zdjęcie w czasie koncertu) (czyta uczeń 2) Mając lat osiem, po raz pierwszy występuje publicznie. Od tego czasu często grywa w pięknych salonach arystokracji warszawskiej i bierze udział w licznych koncertach o charakterze dobroczynnym. Slajd 18 (np. zdjęcie rozkwitającego kwiatu) 16-letni Fryderyk rozpoczyna naukę w Szkole Głównej Muzyki w Warszawie pod kierunkiem Józefa Elsnera, którą kończy w wieku lat 19. Slajd 19 (np. wzór świadectwa) Wówczas to profesor Elsner na świadectwie pisze o nim szczególna zdolność, geniusz muzyczny. Ten geniusz tworzy wiele, wiele polonezów, mazurków, walców i innych form muzycznych. Slajd 20 (np. zdjęcie Fryderyka Chopina) (czyta uczeń 3) W październiku 1830 roku Fryderyk Chopin po raz ostatni występuje przed warszawską publicznością. Slajd 21 (np. zdjęcie mapy Polski) W licznych recenzjach czytamy, że nie jest to tylko pożegnanie z Warszawą, ale pożegnanie z całą Polską. Slajd 22 (np. zdjęcie niezapominajek) W listopadzie 1830 roku na zawsze opuszcza Polskę, wyjeżdżając w podróż po Europie, by w końcu na stałe zamieszkać w Paryżu. Tam komponuje, gra na wielu koncertach i udziela lekcji muzyki aż do śmierci. 14
i chłopiec wracają do mikrofonów. Muzyka cichnie. Slajd 23 (na ekranie pojawiają się słowa C. Norwida motto spotkania) W książce Jerzego Broszkiewicza czytamy: Tak więc w muzykalnej Warszawie zabłysła nowa sława. Zabłysła jak rakieta. Ale porównanie to jest o tyle nieścisłe, że rakiety szybko gasną. Ta zaś ( ) świeciła coraz piękniej, coraz jaśniej. Teraz będziecie mieli możliwość zabłysnąć wiedzą wyniesioną z następnej prezentacji. Zapraszamy trzech przedstawicieli z każdej klasy do stolików startowych. i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie, a na środek wychodzą dzieci prowadzące część konkursową. Zadania konkursowe do prezentacji II Zadanie 4 Dziecko 1 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 4, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 4: 1 pkt. za prawidłowo połączone wszystkie trzy nazwy Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 4 2 minuty Treść zadania 4: (wykonują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Z elementów rozsypanki sylabowej ułóżcie nazwy trzech form muzycznych, jakie między innymi komponował Fryderyk Chopin, i zapiszcie je na załączonej karcie. 15
MA ZUR KI PO LO NE ZY WAL CE Dziecko 1 zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 5 Dziecko 3 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 5, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 5: 1 pkt. za prawidłowy tytuł Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 5 1 minuta Treść zadania 5: (wykonują trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Oto króciutki fragment kolejnego utworu Fryderyka Chopina, Scherza h- moll op. 20. Zapiszcie tytuł znanej kolędy, której dźwięki tam usłyszycie.. Dziecko 3 Zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 6 Dziecko 2 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 6, wyjaśnia je i omawia punktację. 16
Proponowana punktacja zadania 6: 2 pkt. za prawidłowe połączenie wszystkich informacji 1 pkt. za prawidłowe połączenie dwóch czterech informacji Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 6 2 minuty Treść zadania 6: (rozwiązują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Połącz prawidłowo podane informacje, przyporządkowując każdej cyfrze jedną literę zapisz to w tabeli (tak jak w przykładzie). 1. We wczesnym dzieciństwie A zadebiutował jako kompozytor. 2. W wieku siedmiu lat B. rozpoczyna naukę gry u Wojciecha Żywnego. 3. Mając lat 19, C. jego nauczycielką była matka. 4. 16-letni Fryderyk D. po raz pierwszy występuje publicznie. 5. Mając lat osiem, E. rozpoczyna naukę w Szkole Głównej Muzyki. 6. Mając sześć lat, F. ukończył Szkołę Główną Muzyki w Warszawie. 1 C 2 3 4 5 6 Dziecko 2 zbiera koperty i oddaje je komisji. 17
Gdy komisja sprawdza i ocenia prace drużyn, prezentowane zadania są rozwiązywane z wszystkimi uczniami na przygotowanych dużych brystolach. Również ten element spotkania można przygotować w formie prezentacji, ale kolorowe brystole i markery są pewnego rodzaju urozmaiceniem. Dziecko 1 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadanie nr 4. Dziecko 2 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadania nr 5 i 6. Komisja ogłasza wyniki uzyskane przez grupy za rozwiązanie zadań nr 4, 5, 6. Dziecko 3 przypina nutki na pięcioliniach wskazanych klas. Do mikrofonu wracają dziewczynka i chłopiec. Dziękujemy za udział w II części konkursowej. Uczniowie z drużyn wracają na swoje miejsca. Za nami połowa spotkania więc czas na relaks Relaks przy muzyce i rysunku. O utworach Fryderyka Chopina pisano wiele W książce Jarosława Iwaszkiewicza czytamy o jego kompozycjach: to bukiet kwiatów, różnorodnych i pozornie rozsypanych, ułożonych jednak przemyślną ręką w kompozycyjną całość. Rozbrzmiewa utwór Fryderyka Chopina Mazurek D-dur op.33 nr 3. W tej chwili słyszycie inny jego utwór: Mazurek D-dur op. 33 nr 3. Wsłuchajcie się w jego nastrój To muzyka dziarska, żywa, wręcz wirująca po sali. Czy umiecie wyobrazić sobie różnokolorowe kwiaty pasujące do tej właśnie melodii? Oto zadanie dla każdego z was. Za chwilę poprosimy, byście przeszli do przygotowanych z tyłu sali dużych stołów, na których są już białe brystole z narysowanymi wazonami i komplety kredek pastelowych. Wazony te należy wypełnić barwnymi kompozycjami z kwiatów w czasie, gdy Mazurek będzie rozbrzmiewał ponownie. Mogą być duże, małe, drobne, o dużych płatkach, jednokolorowe lub wielobarwne jakie tylko przyjdą wam do głowy. 18
Jeden warunek: współpraca musi być zgodna. Musicie podzielić się miejscem tak, by każdy z was mógł narysować jeden kwiat w tej wspólnej kompozycji waszym klasowym bukiecie dla Fryderyka Chopina. A czasu nie jest zbyt wiele, około trzech minut, bo prawie tyle trwa ten Mazurek oczywiście odtworzymy go ponownie. Chcielibyśmy i o waszych pracach powiedzieć: to przepiękne bukiety kwiatów, różnorodnych i pozornie rozsypanych, ułożonych jednak przemyślną ręką w kompozycyjną całość. Do dzieła! Uczniowie przechodzą do przygotowanych i oznaczonych stanowisk pracy. Rozbrzmiewa utwór Fryderyka Chopina Mazurek D-dur op. 33 nr 3) Prace poszczególnych klas nadzorują ich wychowawcy. Dziękujemy wam za piękne prace i wspaniałą zabawę. Prosimy was już o powrót na swoje miejsca, a wychowawców z przewodniczącymi klas o zaprezentowanie waszych dzieł. Te prace nie są oceniane przez naszą komisję. Uczniowie wracają na swoje miejsca. Przyjaciółka George Sand mówiła o Fryderyku Chopinie, że był jeszcze bardziej polski niż sama Polska. A jaki był na co dzień? Zobaczmy W tle będzie słychać jego znaną Balladę g-moll op. 23. Ballada to muzyczna opowieść. Temat główny Ballady g-moll op. 23 opowiada o perypetiach młodzieńca pragnącego zdobyć serce ukochanej. Piękne prawda? i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie. Prezentacja III pt. Czas zabawy, czas przyjaźni, czas miłości Do prezentacji III są przygotowane slajdy od 24 do 32. 19
Slajd 24 (napis na tle zdjęcia rozkwitającej róży) Prezentacja III pt. Czas zabawy, czas przyjaźni, czas miłości. Slajd 25 (np. zdjęcie nieba) (czyta uczeń 1) Muzyka Fryderyka Chopina często jest bardzo smutna i tęskna. Jednak on sam był od najmłodszych lat chłopcem ruchliwym, żywym i dowcipnym. Opowiadano o nim, że miał wrodzony dar naśladowania kogo tylko chciał. Miał też wyważone poczucie humoru. Dla zabawy wraz z siostrą pisał wiersze i komedie. Przejawiał także talent malarski i aktorski. Slajd 26 (np. zdjęcie przedstawiające Szafarnię) (czyta uczeń 2) W latach nauki w Liceum Warszawskim (1823 1826) wakacje spędzał w Szafarni. Uwielbiał ten sielankowy czas zabaw i swawoli na malowniczej wsi mazowieckiej. Wyrósł na człowieka bardzo towarzyskiego. Slajd 27 (np. zdjęcie Konstancji Gładkowskiej) Nadchodzi czas pierwszej miłości Fryderyka Chopina. Zakochał się bez pamięci w śpiewaczce Konstancji Gładkowskiej, którą w liście do swego przyjaciela Tytusa Woyciechowskiego określa ideałem kobiety. Slajd 28 (np. zdjęcie Marii Wodzińskiej) (czyta uczeń 3) W roku 1835 jego serce ogarnia nowa miłość do młodej Polki mieszkającej w Niemczech Marii Wodzińskiej, ale ze złamanym sercem wyjeżdża do Paryża. Slajd 29 (np. zdjęcie George Sand) Tam na długie lata zaprzyjaźnia się z francuską pisarką o pseudonimie George Sand. Slajd 30 (np. zdjęcie Jane Stirling) (czyta uczeń 1) Ostatnią kobietą w życiu Fryderyka Chopina jest jego była uczennica Jane Stirling. Nigdy jednak się nie ożenił. Slajd 31 (np. zdjęcie koniczynki) W swoim życiu Fryderyk Chopin nawiązał wiele trwałych przyjaźni, zarówno ze sławnymi, jak i mniej znanymi muzykami, poetami, wydawcami, a nawet krytykami. Slajd 32 (np. zdjęcia Fryderyka Chopina) (czyta uczeń 2) 20
Powstało wiele portretów z różnych okresów jego życia. Oto kilka z nich. i chłopiec wracają do mikrofonów. Muzyka stopniowo cichnie. Slajd 33 (na ekranie pojawiają się słowa C. Norwida motto spotkania) Wysłuchaliśmy pięknej Ballady g-moll op. 23 Fryderyka Chopina. W prezentacji powiedziano, że Fryderyk Chopin nigdy się nie ożenił, ale kochał i był kochany Konstancja, żegnając się z nim, w albumiku wpisała mu takie słowa: Ażeby wieniec sławy w niezwiędły zamienić, Rzucasz lubych przyjaciół i rodzinę drogą; Mogą Cię obcy lepiej nagrodzić, ocenić, Lecz od nas kochać mocniej pewno Cię nie mogą. Za to wy możecie podjąć kolejne wyzwanie. Prosimy następnych troje uczniów z poszczególnych klas. i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie, a na środek wychodzą dzieci prowadzące część konkursową. Zadania konkursowe do prezentacji III Zadanie 7 Dziecko 1 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 7, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 7: 2 pkt. za prawidłowo wypełniony tekst 1 pkt. za wypełniony tekst z jednym błędem Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 7 1 minuta Treść zadania 7: (wykonują trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) 21
Uzupełnij poniższy tekst, wybierając odpowiedni wyraz spośród słów zaproponowanych w nawiasach: Muzyka Fryderyka Chopina często jest bardzo.. (smutna, rozrywkowa). Jednak on sam był od najmłodszych lat chłopcem (spokojnym, żywym) i.. (smutnym, dowcipnym). Opowiadano o nim, że miał wrodzony dar naśladowania kogo tylko chciał. Charakteryzowało go też (rażące poczucie humoru, wyważone poczucie humoru). Dziecko 1 zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 8 (wykonują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Dziecko 2 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 8, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 8: 2 pkt. za prawidłowe złożenie wszystkich portretów 1 pkt. za prawidłowe złożenie dwóch trzech portretów Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 8 3 minuty 22
Treść zadania 8: Z podanych elementów złóżcie prawidłowo zdjęcia przedstawiające Fryderyka Chopina w różnych latach życia i naklejcie je na przygotowaną kartę (jest to żółta kartka z bloku). (zdjęcia są pocięte na cztery pięć elementów) Dziecko 2 zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 9 Dziecko 3 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 9, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 9: 2 pkt. za zapis: Ballada g-moll op. 23 1 pkt. za zapis: Ballada Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 9 30 sekund Treść zadania 9: (wykonują trzyosobowe drużyny z klas) Zapiszcie tytuł wysłuchanego przed chwilą utworu muzycznego... Dziecko 3 zbiera koperty i oddaje je komisji. 23
Gdy komisja sprawdza i ocenia prace drużyn, prezentowane zadania są rozwiązywane z wszystkimi uczniami na przygotowanych dużych brystolach. Również ten element spotkania można przygotować w formie prezentacji ale kolorowe brystole i markery są pewnego rodzaju urozmaiceniem. Dziecko 1 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadanie nr 7 Dziecko 2 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadania nr 8 i 9 Komisja ogłasza wyniki uzyskane za rozwiązanie zadań nr 7, 8 i 9. Dziecko 3 przypina nutki na pięcioliniach wskazanych klas Do mikrofonu wracają dziewczynka i chłopiec. Dziękujemy za udział w III części konkursowej. Uczniowie wracają na swoje miejsca. Gwiazda, która rozbłysła przyszedł czas, że zgasła Cicho rozbrzmiewa utwór Fryderyka Chopina Preludium e-moll op. 28 nr 4. i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie. Prezentacja IV pt. Pamiętamy i nigdy nie zapomnimy Do prezentacji IV są przygotowane slajdy od 34 do 45. Slajd 34 (napis na tle zdjęcia zachodzącego słońca) Prezentacja IV pt. Pamiętamy i nigdy nie zapomnimy Slajd 35 (np. zdjęcie grobu na cmentarzu Père-Lachaise) (czyta uczeń 1) Krótkie, bo zaledwie 39-letnie życie Fryderyka Chopina naznaczyła choroba, ciężka choroba nieuleczalna gruźlica. Chopin zmarł 17 października 1849 roku w Paryżu i tam, na cmentarzu Père-Lachaise, znajduje się jego grób. Slajd 36 (np. zdjęcie kościoła św. Krzyża w Warszawie) Serce na jego prośbę zostało przywiezione do Polski i złożone w kościele św. Krzyża w Warszawie, na Krakowskim Przedmieściu. Slajd 37 (np. czarno-biały kadr filmu) (czyta uczeń 2) Jest w Polsce wiele miejsc związanych z Fryderykiem Chopinem. 24
Slajd 38 (np. zdjęcie Muzeum w Żelazowej Woli) Są muzea, np. w Żelazowej Woli, w rodzinnym domu Fryderyka Chopina. Slajd 39 (np. zdjęcie muzeum w Dusznikach-Zdroju) Muzeum Fryderyka Chopina w Dusznikach-Zdroju. Slajd 40 (np. zdjęcie Zamku Ostrogskich) (czyta uczeń 1) A oto muzeum w Warszawie, mieszczące się w Zamku Ostrogskich. Slajd 41 (np. pomnik Fryderyka Chopina w Parku Łazienkowskim w Warszawie) Są jego pomniki, np. pomnik w Parku Łazienkowskim w Warszawie, u którego stóp odbywają się koncerty sławnych pianistów. Slajd 42 (np. zdjęcie pomnika Fryderyka Chopina we Wrocławiu) (czyta uczeń 2) Pomnik całkiem, całkiem niedaleko Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu. Slajd 43 (np. zdjęcie żaglowca Fryderyk Chopin ) Jest również żaglowiec nazwany jego imieniem Fryderyk Chopin Slajd 44 (np. zdjęcie fortepianu) (czyta uczeń 3 Oprócz tego cały świat organizuje szereg festiwali i konkursów muzyki Chopina. Slajd 45 (np. zdjęcie krajobrazu z otwartą furtką) Jednak największym uznaniem niezmiennie cieszy się Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, który od 1927 roku (z przerwą w latach wojny) odbywa się co pięć lat w Warszawie. W konkursie tym udział biorą pianiści z całego świata. Slajd 46 (na ekranie pojawiają się słowa C. Norwida motto spotkania) i chłopiec wracają do mikrofonów. Muzyka stopniowo cichnie. Tak, w konkursach Chopinowskich biorą udział pianiści z całego świata, a my teraz prosimy troje uczniów z każdej klasy do rywalizacji szkolnej. Prosimy o zajęcie miejsc przy stolikach startowych. i chłopiec siadają w pierwszym rzędzie, a na środek wychodzą dzieci prowadzące część konkursową. 25
Zadania konkursowe do prezentacji IV Zadanie 10 Dziecko 1 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 10, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 10: 1 pkt. za prawidłowo ułożone zdanie. Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 10 1,5 minuty Treść zadania 10: (rozwiązują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Z elementów rozsypanki wyrazowej ułóżcie zdanie i zapiszcie je na podanej karcie. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina odbywa się co 5 lat w Warszawie. Dziecko 1 zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 11 Dziecko 2 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 11, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 11. 2 pkt. za prawidłowe podpisanie wszystkich zdjęć 1 pkt. za prawidłowe podpisanie dwóch trzech zdjęć 26
Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! Czas na wykonanie zadania 11 2 minuty Treść zadania 11: (rozwiązują je trzyosobowe drużyny z poszczególnych klas) Dobierzcie odpowiednie nazwy do zaprezentowanych niżej zdjęć. Podpiszcie je. (zamek Ostrogskich w Warszawie, muzeum w Żelazowej Woli, pomnik Fryderyka Chopina w Łazienkach Królewskich w Warszawie, pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu)............ Dziecko 2 zbiera koperty i oddaje je komisji. Zadanie 12 Dziecko 3 przekazuje stolikom startowym koperty z zadaniem nr 10, wyjaśnia je i omawia punktację. Proponowana punktacja zadania 12: 1 pkt. za pełne motto (Należy zwrócić uwagę, by drużyny nie oglądały się za siebie motto widnieje na scenie). Jeżeli wszystko jest jasne, uczniowie otwierają koperty i Startujemy! 27
Czas na wykonanie zadania 12 1 minuta Treść zadania 12: (rozwiązują je trzyosobowe drużyny z klas) Uzupełnijcie tekst naszego motta: Rodem.. Polak a. obywatel. Dziecko 3 zbiera koperty i oddaje je komisji. Gdy komisja sprawdza i ocenia pracę drużyn, prezentowane zadania są rozwiązywane z wszystkimi uczniami na przygotowanych dużych brystolach. Dziecko 1 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadanie nr 10. Dziecko 2 rozwiązuje (wraz z publicznością) zadanie nr 11 i 12. Komisja ogłasza wyniki za rozwiązanie zadań 10 12. Dziecko 3 przypina nutki na pięcioliniach wskazanych klas. Do mikrofonu wracają dziewczynka i chłopiec. Dziękujemy za udział w IV i ostatniej części konkursowej. Oczywiście za chwilę ogłosimy zwycięzców, ale musimy dać komisji czas na podliczenie punktów i wypisanie dyplomów. My w tym czasie posłuchajmy, jak wielki skarb zostawił po sobie Fryderyk Chopin. Uczniowie z drużyn wracają na swoje miejsca. Fragment utworu Fryderyka Chopina Mazurek a-moll op. 68 nr 2 cicho rozbrzmiewa w tle. Jego twórczość to nasz narodowy majątek. Pozostawił po sobie: 16 polonezów, o których mówiono, że są narodowe i z ducha, i z dźwięku, 57 mazurków, w których nawiązywał do muzyki ludowej. 28
nokturny, walce, scherza, ballady, etiudy, preludia, sonaty i koncerty fortepianowe. Skomponował również 19 pieśni solowych, a wśród nich słynne Życzenie, znane większości z was. Zaśpiewajmy ją wspólnie Na ekranie pojawiają się słowa pieśni Życzenie. Slajd 47 (np. zdjęcie kwiatu) Pieśń. Życzenie Muzyka: Fryderyk Chopin, Słowa: Stefan Witwicki Slajd 48 (np. zdjęcie słońca na niebie) Gdybym ja była słoneczkiem na niebie, Nie świeciłabym, jak tylko dla ciebie. Slajd 49 (np. woda i lasy) Ani na wody, ani na lasy: Ale przez wszystkie czasy, Slajd 50 (np. okno) Pod twym okienkiem i tylko dla ciebie, Slajd 51 (np. słońce) Gdybym w słoneczko mogła zmienić siebie. Slajd 52 (np. ptaszek) Gdybym ja była, ptaszkiem w pięknym gaju, Tylko bym w twoim chciała śpiewać kraju. Slajd 53 (np. woda i las) Ani na wody, ani na lasy: Ale po wszystkie czasy. Slajd 54 (np. domek) Pod twym okienkiem i tylko dla ciebie. Slajd 55 (np. dziewczynka) Czemuż nie mogę w ptaszka zmienić siebie? Slajd 56 (na ekranie pojawiają się słowa C. Norwida motto spotkania) 29
Pięknie. A teraz czas na wręczenie nagród dla najlepszych i tych troszeczkę za nimi też bardzo dobrych. Wszyscy bowiem wykazaliście się dużą spostrzegawczością, wiedzą i umiejętnościami. Poprosimy zatem przewodniczącego komisji o wyniki, dyplomy i nagrody. Klasa, która uzyskała największą liczbę punktów, otrzymuje dyplom MISTRZOWSKA KLASA, pozostałe klasy dyplomy za udział i nagrody słodycze. Ale mamy dla was jeszcze jedną propozycję. Jeżeli udało nam się zafascynować was postacią Fryderyka Chopina i jego muzyką a myślę, że tak Jeżeli udało się nam rozpalić w was taką iskierkę mrugającą słowami: To było fajne a wygląda na to, że tak Jeżeli udało nam się wzbogacić waszą wiedzę o tym znakomitym Polaku a widzieliśmy, że tak To proponujemy wam jeszcze jeden sposób na utrwalenie wiedzy o Fryderyku Chopinie. Ogłaszamy konkurs indywidualny: Znam życie i twórczość Fryderyka Chopina. Wszystkich zainteresowanych prosimy o zgłaszanie się przez najbliższy tydzień do pani bibliotekarki, od której otrzymają gotowe materiały. Niestety, nadszedł czas, by pożegnać się z Fryderykiem Chopinem, którego muzyka jest przepojona miłością do Polski Chyba mogę tak podsumować nasze dzisiejsze spotkanie z Fryderykiem Chopinem? Nieśmiało patrzy w stronę koleżanki. Oczywiście, bo w jego muzyce słychać polskie rytmy i melodie ludowe. Jego polonezy i mazurki mają charakter polskich tańców narodowych. Możemy więc śmiało powiedzieć, że muzyka Fryderyka Chopina krzewi patriotyczne uczucia i jest 30
przepojona polskością. Polskie nuty, które w niej rozbrzmiewają, będą brzmieć zawsze i zawsze będą łączyć kolejne pokolenia Polaków. Głównym wejściem, przez środek sali, wchodzą gazeciarze i kolejno wykrzykując, zachwalają swoje gazety. Gazeciarz 1 Kurier Warszawski Kurier Warszawski Tylko u nas Młody warszawianin, pan Chopin, okazał swój talent Tylko u nas, tylko u nas Po każdym solo wznawiano rzęsiste oklaski. Tylko u nas. tylko u nas czytajcie Gazeciarz 2 Gazeta Warszawska Czytajcie w naszej gazecie Pan Chopin w najwyższym stopniu: moc, biegłość, a nade wszystko czucie stanowią jego główną zaletę, każde uderzenie klawisza jest u niego wyrazem serca Gazeta Warszawska Czytajcie w naszej gazecie! Gazeciarz 3 Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Hej, ziomale, czytajcie, jak na świecie przyjęto go z upodobaniem Gazeta Polska Gazeta Polska Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Gazeciarz 1 Kurier Warszawski Kurier Warszawski Uwaga! Gorący temat: młody, zdolny warszawianin! Gazeciarz 2 Gazeta Warszawska! Dziś nasza gazeta jak świeże bułeczki czytajcie o geniuszu Gazeta Warszawska! Gazeciarz 3 Gazeta Polska Gazeta Polska Nasz ziomek w Gazecie Polskiej! Polecam temat dnia Gazeciarz 1 Kurier Warszawski Kurier Warszawski Gazeciarze stopniowo wyciszają się i pomału wychodzą Zaczyna rozbrzmiewać utwór Fryderyka Chopina Polonez As-dur op. 53. Rodem Warszawianin 31
sercem Polak Razem Podchodzą do zapalonych zniczy i gaszą je. a talentem świata obywatel. Uwaga organizacyjna Jeżeli zdarzy się sytuacja, że dwie lub trzy klasy uzyskają identyczny najwyższy wynik, będzie konieczna dogrywka między nimi bo tylko jedna klasa ma być mistrzowska. Wówczas do stolików startowych jest typowanych troje uczniów z każdej klasy, którzy rozwiązują dodatkowe zadania pisemne. W zestawie znajduje się pięć zadań. Wygrywa drużyna z większą liczbą punktów uzyskanych w dogrywce. Proponowany zestaw pytań w dogrywce (etap I): 1. W którym roku urodził się Fryderyk Chopin? 2. Którym z kolei dzieckiem w rodzinie był Fryderyk Chopin? 3. Z jakiego kraju pochodził ojciec Fryderyka Chopina? 4. Po kim Fryderyk Chopin otrzymał swoje drugie imię? 5. Podaj nazwisko jednego z nauczycieli muzyki Fryderyka Chopina. Jeżeli nie zostanie wyłoniony zwycięzca, drużyny rozwiązują następne zadania. Proponowany zestaw pytań do dogrywki (etap II): 1. Jak miały na imię siostry Fryderyka Chopina? 2. Gdzie zmarł Fryderyk Chopin? 3. Ile Fryderyk Chopin miał lat, gdy zmarł? 4. Gdzie jest złożone serce Fryderyka Chopina? 5. Jak nazywała się szkoła, do której Fryderyk Chopin wstąpił w wieku lat 16? 32
Bibliografia Broszkiewicz J., Opowieść o Chopinie, Czytelnik, 1966. Chopin. Utwory fortepianowe, Muzyka Mistrzów. Dulęba W., Chopin, PWM. Encyklopedia muzyczna PWM, część biograficzna pod red. E. Dziembowskiej, Kraków 1984. Iwaszkiewicz J., Chopin, Kraków 1966. Wachowiak E., Słuchanie Muzyki, Wyd. Gawa. Wesoła szkoła (podręcznik dla klas 2), fragmenty opowiadania i wiersz. Wykorzystane utwory muzyczne Fryderyka Chopina Polonez As-dur op. 53 Polonez A-dur op. 40 nr 1 Preludium Des-dur op.28 nr 15 Nokturn e-moll op. 72 nr 1 Scherzo h-moll op. 20 Mazurek D-dur op. 33 nr 3 Ballada g-moll op. 23 Mazurek a-moll op. 68 nr 2 Pieśń Życzenie W załączeniu do scenariusza: - wzór kart dla komisji, - wzór tabeli z punktami uzyskanymi przez poszczególne klasy dla komisji, - wzory kart pracy dla drużyn, - przygotowana na płycie prezentacja multimedialna. 33
Wzór kart dla komisji (odpowiedzi do zadań z punktacją oraz tabela uzyskanych punktów) Tabela z punktami uzyskanymi przez poszczególne klasy: Po części I Klasa IV a Klasa IV b Klasa V a Klasa V b Klasa VI a Klasa VI b Zadanie 1 Zadanie 2 Zadanie 3 Razem Po części II Klasa IV a Klasa IV b Klasa V a Klasa V b Klasa VI a Klasa VI b Zadanie 4 Zadanie 5 Zadanie 6 Razem Po części III Klasa IV a Klasa IV b Klasa V a Klasa V b Klasa VI a Klasa VI b Zadanie 7 Zadanie 8 Zadanie 9 \ Razem Po części IV Klasa IV a Klasa IV b Klasa V a Klasa V b Klasa VI a Klasa VI b Zadanie 10 Zadanie 11 Zadanie 12 \ Razem OGÓŁEM Miejsca klas 34
Rozwiązania zadań do I części konkursowej (zadania 1 3) Zadanie 1 Prawidłowa odpowiedź: Deszczowe Punktacja zadania 1: 1 pkt. za prawidłowo podaną nazwę Zadanie 2 10 szczegółów dopisanych czerwonym cienkopisem: kreska taktowa, bemol, pauza ćwierćnutowa, znak dynamiczny f, znak dynamiczny ff, znak dynamiczny p, ćwierćnuta, ósemka, półnuta, znak dynamiczny diminuendo. Punktacja zadania 2: 2 pkt. za dopisanie wszystkich 10 szczegółów brakujących w zapisie nutowym 1 pkt. za dopisanie pięciu dziewięciu szczegółów brakujących w zapisie nutowym Zadanie 3 Prawidłowo wypełniona krzyżówka: 1 J U S T Y N A 2 T R Z Y 3 F R Y C E K 4 F R A N C I S Z E K 5 T A L E N T 6 W A R S Z A W A Zdanie z hasłem: Rzeczka, która przepływa przez wieś Żelazowa Wola, to Utrata. Punktacja zadania 3: 2 pkt. za w pełni prawidłowo uzupełnioną krzyżówkę 1 pkt., jeżeli będzie trzy pięć prawidłowych odpowiedzi 1 pkt. za uzupełnione hasłem zdanie 35
Rozwiązania zadań do II części konkursowej (zadania 4 6) Zadanie 4 Prawidłowa odpowiedź: mazurki, polonezy, walce. Punktacja zadania 4: 1 pkt. za prawidłowo połączone wszystkie trzy nazwy. Zadanie 5 Prawidłowa odpowiedź: Lulajże, Jezuniu Punktacja zadania 5: 1 pkt. za prawidłowy tytuł Zadanie 6 Prawidłowa odpowiedź: 1 C 2 A 3 F 4 E 5 D 6 B Punktacja zadania 6: 2 pkt. za prawidłowe połączenie wszystkich informacji 1 pkt. za prawidłowe połączenie dwóch czterech informacji Rozwiązania zadań do III części konkursowej (zadania 7 9) Zadanie 7 36
Prawidłowo uzupełniony tekst z lukami: Muzyka Fryderyka Chopina często jest bardzo smutna Jednak on sam był od najmłodszych lat chłopcem żywym i dowcipnym Opowiadano o nim, że miał wrodzony dar naśladowania kogo tylko chciał, ale charakteryzowało go też wyważone poczucie humoru Zadanie 8 Prawidłowo złączone portrety: Punktacja zadania 8: 2 pkt. za prawidłowe złożenie wszystkich portretów 1 pkt. za prawidłowe złożenie dwóch trzech portretów (zdjęcia są pocięte na cztery pięć elementów) Zadanie 9 Prawidłowa odpowiedź: Ballada g-moll op. 23 Proponowana punktacja zadania 9: 2 pkt. za zapis: Ballada g-moll op. 23 1 pkt. za zapis: Ballada Rozwiązania zadań do IV części konkursowej (zadania 10 12) Zadanie 10 Prawidłowo ułożone zdanie: Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, odbywa się co 5 lat w Warszawie. Punktacja zadania 10: 1 pkt. za prawidłowo ułożone zdanie. Zadanie 11 Prawidłowo podpisane zdjęcia: 37
Muzeum w Żelazowej Woli Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu Pomnik Fryderyka Chopina w Łazienkach Królewskich w Warszawie Zamek Ostrogskich w Warszawie Punktacja zadania 11: 2 pkt. za prawidłowe podpisanie wszystkich zdjęć 1 pkt. za prawidłowe podpisanie dwóch trzech zdjęć Zadanie 12 Prawidłowo uzupełniony tekst: Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel. Punktacja zadania 12: 1 pkt. za pełne motto 38
Tabela z punktami uzyskanymi przez poszczególne klasy: Wzory kart pracy dla drużyn: Zadanie 1 Zapiszcie potoczną nazwę Preludium Des-dur op. 28 nr 15 wysłuchanego w czasie prezentacji:.. Zadanie 2 Znajdźcie 10 szczegółów różniących dwa zapisy nutowe jednego z utworów Fryderyka Chopina. Brakujące szczegóły dopiszcie czerwonym cienkopisem. 10 elementów wymienionych w scenariuszu należy zamalować korektorem, a następnie powielić kartę. 39
Zadanie 3 Wypełnijcie krzyżówkę, a powstałym hasłem uzupełnijcie podane zdanie. 1. Jak miała na imię matka Fryderyka Chopina? 2. Ile sióstr miał Fryderyk Chopin? 3. Jak zdrobniale nazywano Fryderyka Chopina w dzieciństwie? 4. Jak brzmiało drugie imię Fryderyka Chopina? 5. Mały Fryderyk od najmłodszych lat przejawiał niebywały muzyczny. 6. Jak brzmi nazwa miasta, do którego przeprowadza się rodzina Chopinów, gdy Fryderyk ma zaledwie kilka miesięcy? 1 2 3 4 5 6 Rzeczka, która przepływa przez wieś Żelazowa Wola, to 40
Zadanie 4 Z elementów rozsypanki sylabowej ułóżcie nazwy trzech form muzycznych, jakie między innymi komponował Fryderyk Chopin, i zapiszcie je na załączonej karcie.. Elementy do wycięcia do zadania 4: MA ZUR KI PO LO NE ZY WAL CE 41
Zadanie 5 Usłyszycie króciutki fragment kolejnego utworu Fryderyka Chopina Scherza h-moll op. 20. Zapiszcie tytuł znanej kolędy, której dźwięki usłyszycie w tym utworze.. Zadanie 6 Połączcie prawidłowo podane informacje, przyporządkowując każdej cyfrze jedną literę zapiszcie to w tabeli (tak jak w przykładzie). 1. W najmłodszych latach Fryderyka 2. W wieku siedmiu lat 3. Mając lat 19 4. 16-letni Fryderyk 5. Mając lat osiem 6. Mając sześć lat A. zadebiutował jako kompozytor B. rozpoczyna naukę gry u Wojciecha Żywnego. C. jego pierwszą nauczycielką była matka D. po raz pierwszy występuje publicznie. E. rozpoczyna naukę w Szkole Głównej Muzyki. F. ukończył Szkołę Główną Muzyki w Warszawie. 1 C 2 3 4 5 6 42
Zadanie 7 Uzupełnijcie poniższy tekst z lukami, wybierając odpowiedni wyraz spośród zaproponowanych w nawiasach. Muzyka Fryderyka Chopina często jest bardzo (smutna, rozrywkowa) Jednak on sam był od najmłodszych lat chłopcem (spokojnym, żywym) i. (smutnym, dowcipnym). Opowiadano o nim, że ma wrodzony dar naśladowania kogo tylko chce, ale charakteryzowało go też (rażące poczucie humoru, wyważone poczucie humoru) Zadanie 8 Z podanych elementów złóżcie prawidłowo zdjęcia przedstawiające Fryderyka Chopina w różnych latach życia i naklejcie je na przygotowaną kartę (jest to żółta kartka z bloku). 43
Zdjęcia do zadania 8: 44
Zadanie 9 Zapiszcie tytuł wysłuchanego przed chwilą utworu muzycznego.. Zadanie 10 Z elementów rozsypanki wyrazowej ułóż zdanie i zapisz je poniżej:. Elementy do wycięcia do zadania 10: Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina odbywa się co 5 lat w Warszawie. 45
Zadanie 11 Dobierzcie odpowiednią nazwę do zaprezentowanych niżej zdjęć podpiszcie je: Zamek Ostrogskich w Warszawie, muzeum w Żelazowej Woli, pomnik Fryderyka Chopina w Łazienkach Królewskich w Warszawie, pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu)............ 46
Zadanie 12 Uzupełnijcie tekst naszego motta: Rodem.. Polak a obywatel. 47