Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Biotechnologia, pierwszy Sylabus modułu: Chemia ogólna (1BT_05) 1. Informacje ogólne koordynator modułu/wariantu rok akademicki 2014/2015 semestr I (zimowy) forma studiów stacjonarne sposób ustalania oceny Ocena końcowa modułu ustalana jest na podstawie ocen z laboratorium (0,5) końcowej modułu oraz egzaminu (0,5). Ocena z laboratorium jest średnią arytmetyczną ocen z kolokwiów cząstkowych oraz sprawdzianu umiejętności praktycznych. 2. Opis i pracy Wykład treści 1BT_05_fs_1 Wykłady obejmują: 1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne. Tematyka wykładów. Stężenia roztworów. Reakcje chemiczne. Utlenianie redukcja. Bilansowanie równań redoks. Prawa chemiczne. Stechiometria. 2. Budowa atomu. Wiązania chemiczne i prawidłowości w układzie okresowym. Model atomu Bohra. Podstawy mechaniki kwantowej. Struktura elektronowa i układ okresowy pierwiastków. Energie jonizacji, elektropowinowactwo, elektroujemność. Elektronowa teoria wiązania chemicznego. Teoria orbitali molekularnych. Teoria wiązań walencyjnych. Wiązanie wodorowe. 3. Stan gazowy. Energia gazów. Prawa gazowe. Równanie Clapeyrona. Gazy rzeczywiste. 4. Kinetyka chemiczna. Teoretyczne podstawy kinetyki chemicznej. Szybkość reakcji. Rzędowość i cząsteczkowość. Równania kinetyczne. Czynniki zmieniające szybkość reakcji. Kataliza. 5. Równowaga chemiczna. Stan równowagi. Prawo działania mas. Stała równowagi. Reguła przekory. 6. Elektrolity. Elektrolity mocne. Aktywność. Iloczyn rozpuszczalności. Elektrolity słabe. Teorie kwasów i zasad. ph. Hydroliza soli. Roztwory buforowe. 7. Analiza kationów i anionów. Podział na grupy analityczne. Analiza jakościowa i reakcje charakterystyczne kationów i anionów.
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 2 www Laboratorium treści 15 35 Praca z podręcznikiem ( oraz ) w celu uzupełnienia wiedzy przekazanej przez prowadzącego na wykładach. 2-godzinne wykłady zgodnie z planem 1BT_05_fs_2 Konieczkowska, mgr Kinga Skrzeczyna, mgr Anna Motyl 1. Ćwiczenia informacyjno-organizacyjne. Pokaz szkła i aparatury laboratoryjnej. Zapoznanie z regulaminem obowiązującym w laboratorium chemicznym, przepisami BHP oraz warunkami zaliczenia laboratorium. Pokaz szkła i sprzętu laboratoryjnego, technika pracy w laboratorium chemicznym. Zapoznanie z aparaturą chemiczną służącą do destylacji prostej, sączenia pod zmniejszonym ciśnieniem itp. 2. Roztwory. Sporządzanie roztworów chlorku sodu o określonym stężeniu. Wyznaczanie gęstości sporządzonego roztworu i gęstości wybranych metali np. miedzi, cynku, żelaza, glinu. 3. Chromatografia i ekstrakcja. Metoda rozdzielania mieszaniny tuszu techniką chromatografii cienkowarstwowej. Metoda wydzielenia jodu z wodnego roztworu jodu techniką ekstrakcji. 4. Typy reakcji chemicznych. Reakcja syntezy, analizy, reakcje utlenienia redukcji. Bilansowanie równań redoks. Pojęcie utleniacza i reduktora. 5. Repetytorium I. Kolokwium zaliczeniowe z zakresu laboratoriów 1-4. 6. Kinetyka chemiczna. Szybkość reakcji chemicznych. Kataliza i jej wpływ na szybkość reakcji chemicznych. 7. Równowaga chemiczna. Prawo działania mas Guldberga-Waagego, reguła przekory Le Chateliera-Brauna. 8. Stężenie jonów wodorowych. Roztwory buforowe. Określenie stężenia jonów wodorowych w roztworach. Stała i stopień dysocjacji kwasu octowego. Badanie mechanizmu działania buforu octanowego. 9. Hydroliza soli. Odczyn wodnych roztworów wybranych soli. Wpływ temperatury na stopień hydrolizy. Wpływ rozcieńczania roztworu na stopień hydrolizy. 10. Repetytorium II. Kolokwium zaliczeniowe z zakresu laboratoriów 6-9 11. Reakcje chemiczne kationów i anionów (część I). Analiza jakościowa kationów i anionów. 12. Reakcje chemiczne kationów i anionów (część II). Rozdział i wykrywanie kationów w
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 3 www Konsultacje treści otrzymanej próbce w roztworze wodnym. 13. Analiza ilościowa. Miareczkowanie alkacymetryczne. Miareczkowanie próbki zawierającej wodorotlenek sodu mianowanym roztworem kwasu solnego i mianowanym roztworem kwasu siarkowego (VI) wobec fenoloftaleiny jako wskaźnika. 14. Repetytorium III. Kolokwium zaliczeniowe z zakresu laboratoriów 11-13. 15. Zajęcia. Odrabianie laboratoriów i zaliczanie zaległych kolokwiów. 45 30 Przygotowanie do ćwiczeń na podstawie instrukcji, wykładu oraz zalecanej przez prowadzącego literatury. 4-godzinne laboratoria w sali ćwiczeń nr 70 w Instytucie Chemii, zgodnie z planem Nieobecność maksymalnie na 3 laboratoriach obliguje do odbycia ich w terminie dodatkowych. Instrukcje do ćwiczeń wraz z zakresem materiału dostępne u ch zajęcia. Konieczkowska, mgr Kinga Skrzeczyna, mgr Anna Motyl Rozwiązywanie problemów z zakresu treści modułu zgłaszanych przez studentów.
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 4 www Konsultacje odbywają się w wyznaczonych przez prowadzącego godzinach. 3. Opis sposobów efektów kształcenia modułu Kolokwia 1BT_05_w_1 (-y) 1BT_05_fs_2 przeprowadzająca(- Konieczkowska, mgr Kinga Skrzeczyna, mgr Anna Motyl wymagania Znajomość zakresu materiału do bieżącego laboratorium. kryteria oceny Treści zawarte w kolokwiach podlegają ocenie w skali 2-5. Skala procentowa ocen kolokwiów cząstkowych: Warunkiem uzyskania zaliczenia jest zaliczenie na ocenę pozytywną 3 kolokwiów pisemnych. Ocena ostateczna jest średnią arytmetyczną ze wszystkich ocen z kolokwiów cząstkowych. Student, który uzyskał ocenę niedostateczną nie podlega dalszej ocenie. Sprawdzian umiejętności praktycznych (-y) 1BT_05_fs_2 przeprowadzająca(- Kolokwia odbywają się w terminach wyznaczonych zgodnie z harmonogramem. Kolokwia składają się z pytań problemowych i zadań obliczeniowych, trwają 60 minut. 1BT_05_w_2 Konieczkowska, mgr Kinga Skrzeczyna, mgr Anna Motyl,
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 5 wymagania kryteria oceny Egzamin pisemny (-y) przeprowadzająca(- wymagania kryteria oceny Znajomość zakresu materiału i instrukcji do bieżącego laboratorium, uczestnictwo w dyskusji oraz rozwiązywanie zadań podczas repetytoriów, aktywne uczestnictwo w pracach laboratoryjnych, przygotowanie pisemnego sprawozdania, umiejętność analizy wyników, umiejętność samodzielnego planowania i wykonywania zadań oraz pracy w zespole, dbałość o powierzony sprzęt oraz bezpieczeństwo i kulturę pracy. Aktywność ciągła w czasie laboratoriów oceniana jest w skali punktowej 0-1 gdzie: 1 spełnienie wymagań merytorycznych 0 wymagania ocenione negatywnie Końcowa ocena ustalana jest na podstawie ilości uzyskanych punktów: Student, który uzyskał negatywną ocenę nie podlega dalszej ocenie. Obserwacja podczas pracy laboratoryjnej, ocena umiejętności analizowania otrzymanych wyników, ocena znajomości zagadnień i umiejętności dyskusji podczas repetytoriów. 1BT_05_fs_1, 1BT_05_fs_2 Znajomość treści wykładów. Warunkiem zaliczenia egzaminu jest uzyskanie pozytywnej oceny. Skala ocen: Egzamin składa się z 12 pytań. Czas trwania egzaminu 90 minut. Na egzamin należy przynieść kalkulator naukowy. 1BT_05_w_3