RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2376698 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 17.11.2009 09752823.6 (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 07.11.2012 Europejski Biuletyn Patentowy 2012/45 EP 2376698 B1 (13) (51) T3 Int.Cl. A47L 15/00 (2006.01) A47L 15/42 (2006.01) D06F 33/02 (2006.01) D06F 39/08 (2006.01) (54) Tytuł wynalazku: Urządzenie gospodarstwa domowego o sterowanym nagrzewaniu silnika pompy (30) Pierwszeństwo: 03.12.2008 TR 200809319 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 19.10.2011 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2011/42 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 30.04.2013 Wiadomości Urzędu Patentowego 2013/04 (73) Uprawniony z patentu: Arçelik Anonim Sirketi, Istanbul, TR (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 2376698 T3 CAGATAY BUYUKTOPCU, Istanbul, TR MEHTAP GENCER, Istanbul, TR NAMIK YILMAZ, Istanbul, TR (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Joanna Kostrzewa DENNEMEYER & ASSOCIATES SP. Z O.O. ul. Hrubieszowska 2 01-209 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
PL-PAT-2012-64 EP 2 376 698 B1 5 10 15 20 25 30 Opis [0001] Niniejszy wynalazek dotyczy urządzenia gospodarstwa domowego, w którym zapobiega się przegrzewaniu pompy stosowanej w procesach prania i/lub suszenia, w obiegu wody lub jej usuwaniu. [0002] W urządzeniach gospodarstwa domowego, przykładowo w pralkach i/lub suszarkach lub zmywarkach, stosuje się pompy odpływowe zapewniające usunięcie wody na końcu procesu prania/suszenia. Pompy odpływowe są zasilane silnikiem elektrycznym zasilanym prądem zmiennym (AC) pochodzącym ze źródła zasilania, a gdy z różnych przyczyn silnik pompy jest narażony na działanie prądu stałego (DC), uzwojenie silnika przegrzewa się co może spowodować pożar. W stanie techniki, zabezpieczenie uzwojenia silnika pompy (P) przed działaniem prądu stałego (DC) i zabezpieczenie przed przegrzaniem uzyskuje się za pomocą elementu bezpieczeństwa zwanego wyłącznikiem termicznym (TP) (Figura 1). Wyłącznik termiczny (TP) jest umieszczony na uzwojeniu silnika pompy (P) lub w jakimkolwiek miejscu, w którym może on wykrywać ciepło i jest połączony szeregowo z uzwojeniem silnika, a dzięki temu zatrzymuje pracę silnika pompy poprzez odcięcie przepływającego przez niego prądu w przypadku przegrzania i/lub nadmiernego wzrostu prądu. W związku z tym, że wyłącznik termiczny jest elementem związanym z wysokimi kosztami pracy, istnieje potrzeba opracowania sposobu kontroli nad przegrzewaniem się silnika pompy bez zastosowania wyłącznika termicznego. [0003] Silniki elektryczne z rodzaju silników synchronicznych i działające przy prądzie zmiennym (AC) są ogólnie sterowane przez triak, który jest sterowany mikroprocesorem, który zapewnia zasilanie uzwojenia silnika i wykonuje przełączenie na AC. W przypadku usterki takiej jak powstanie obwodu otwartego lub zwarcia zwłaszcza podczas działania triaka, silniki elektryczne nie działają w ogóle lub działają w sposób stały; jednakże takie usterki triaka nie są usterkami, które mogą powodować przegrzanie silnika elektrycznego i jego spalenie. W pewnych przypadkach, pomimo braku uszkodzenia, mikroprocesor może wykrywać triak jako uszkodzony. [0004] W patencie europejskim nr EP0702103, pralka, silnik zasilający bęben obrotowy i ustawienie blokady bezpieczeństwa drzwiczek są sterowane przez triak i gdy mikroprocesor wykrywa stan zwarcia w triaku, odcina on zasilanie silnika zasilającego bęben i zwalnia blokadę drzwiczek. [0005] W zgłoszeniu na patent Japonii nr JP2001009189, praca pralki po wykryciu zwarcia w triakach sterujących działaniem silnika zasilającego bęben w kierunku do przodu i do tyłu, zostaje zatrzymana. [0006] W zgłoszeniu na patent Japonii nr JP 11 019393 A ujawniono pralkę, która może bez opóźnienia wykrywać prąd elektryczny.
2 5 10 15 20 25 30 35 40 [0007] W zgłoszeniu na patent Stanów Zjednoczonych Ameryki nr US 2002/093306 A1 ujawniono sposób i urządzenie do sterowania pompą zasilaną silnikiem elektrycznym. [0008] Celem niniejszego wynalazku jest otrzymanie urządzenia gospodarstwa domowego, w którym zapobiega się przegrzaniu pompy stosowanej do zapewnienia obiegu wody lub jej odprowadzania w procesach prania i/lub suszenia, bez zastosowania wyłącznika termicznego. [0009] Urządzenie gospodarstwa domowego otrzymane dla osiągnięcia celu niniejszego wynalazku opisano w zastrzeżeniach patentowych. [0010] Urządzenie gospodarstwa domowego stanowi pralka/suszarka do bielizny do prania lub zmywarka naczyń, zawierająca co najmniej jedną pompę zapewniającą dostarczanie wody w obiegu lub jej odprowadzenie w procesach prania i/lub suszenia i triak pompy starowany mikroprocesorem zapewniający zasilanie silnika pompy prądem zmiennym ze źródła zasilania. Zgodnie z konkretną postacią według niniejszego wynalazku, mikroprocesor starujący działaniem urządzenia gospodarstwa domowego wykrywa czy triak pompy ma usterkę zgodnie z dolnymi i górnymi wartościami kwadratu sygnału napięcia w kształcie fali docierającego do niego z obwodu sprzężenia zwrotnego, który jest podłączony pomiędzy triakiem pompy i mikroprocesorem i składającego się z elementów obwodu elektronicznego takich jak rezystor, i jeśli wykryje on usterkę trybu pracy diody w triaku pompy, wykrywa, iż silnik pompy jest przegrzany i odcina prąd docierający do pompy. Gdy mikroprocesor wykrywa usterkę trybu pracy diody, odcina zasilanie pompy, jak również innych elementów takich jak grzałka, silnik bębna i silnik wentylatora pracujących przy zasilaniu w urządzeniu gospodarstwa domowego oraz powoduje zatrzymanie urządzenia gospodarstwa domowego. [0011] Zgodnie z pewną postacią według niniejszego wynalazku, gdy mikroprocesor wykrywa usterkę trybu pracy diody w triaku pompy, zatrzymuje pracę urządzenia gospodarstwa domowego, ale nie zmienia jego pracy na tryb usterki i po upływie pewnego okresu czasu, przykładowo gdy silnik pompy ulega ogrzaniu, na końcu okresu czasu wymaganego do schłodzenia silnika pompy, pozwala na podjęcie pracy przez urządzenie gospodarstwa domowego. Zatem, gdy triak w rzeczywistości nie ma usterki i mikroprocesor wykryje jego usterkę z jakiegokolwiek powodu, zapobiega się niepotrzebnej zmianie trybu pracy urządzenia gospodarstwa domowego na tryb usterki i zapobiega się wzywaniu serwisu. [0012] Zgodnie z pewną postacią według niniejszego wynalazku, urządzenie gospodarstwa domowego stanowi pralka i zawiera ona blokadę drzwiczek sterowaną mikroprocesorem, zapobiegającym otwarciu drzwiczek poprzez ich blokadę podczas prania i pozwalającym na ich otwarcie na końcu procesu prania, a ta blokada drzwiczek jest sterowana za pomocą triaka blokady drzwiczek. Zgodnie z tą postacią, gdy mikroprocesor wykryje usterkę trybu pracy diody w triaku pompy, zwalnia blokadę drzwiczek poprzez wydanie polecenia triakowi blokady drzwiczek i gdy blokada drzwiczek jest zwolniona, zapewnia odcięcie prądu płynącego do pompy, która jest zasilana przez blokadę drzwiczek. Gdy mikroprocesor wykrywa usterkę trybu pracy diody w triaku pompy, zatrzymuje pracę pompy, jak również silnika bębna i grzałki, które są zasilane przez blokadę drzwiczek, poprzez wydanie polecenia triakowi blokady drzwiczek. [0013] W urządzeniu gospodarstwa domowego według niniejszego wynalazku, w związku z tym, że kontrolę ogrzewania silnika pompy prowadzi się bezpośrednio za pomocą oprogramowania znajdującego się w mikroprocesorze, zastosowanie wyłącznika termicznego nie jest wymagane co
3 5 10 15 20 25 30 35 40 jest zaletą pod względem kosztów. W przypadku wykrycia usterki triaka pompy, który steruje silnikiem pompy wskutek czynników takich jak nierównomierność napięcia źródła zasilania, hałas i ogrzewanie pomimo, iż w rzeczywistości nie ma on usterki, zapobiega się niepotrzebnej zmianie trybu pracy urządzenia gospodarstwa domowego na tryb usterki i zapobiega się wzywaniu serwisu. [0014] Urządzenie gospodarstwa domowego otrzymane dla osiągnięcia celu niniejszego wynalazku zobrazowano na załączonych figurach rysunku, na których: Figura 1 - przedstawia schemat obwodu sterowania urządzenia gospodarstwa domowego ze stanu techniki. Figura 2 - przedstawia schemat obwodu sterowania urządzenia gospodarstwa domowego według wynalazku. Figura 3 - przedstawia schemat obwodu sterowania urządzenia gospodarstwa domowego zgodnie z inną postacią według niniejszego wynalazku. [0015] Elementy zobrazowane na figurach ponumerowano w następujący sposób: 1 - Urządzenie gospodarstwa domowego 2 - Pompa 3 - Triak pompy 4 - Obwód sprzężenia zwrotnego 5 - Mikroprocesor 6 - Blokada drzwiczek 7 - Triak blokady drzwiczek 8 - Silnik bębna 9 - Triak silnika bębna 10 - Grzałka 11 - Przekaźnik grzałki [0016] Urządzenie gospodarstwa domowego (1) zawiera co najmniej jedną pompę (2) stosowaną w celu zapewnienia obiegu lub odprowadzania wody w procesach prania i/lub suszenia, triak pompy (3) zapewniający zasilanie silnika pompy (2) za pomocą prądu zmiennego (AC) ze źródła zasilania i mikroprocesor (5) kierujący pracą wszystkich elementów. [0017] Urządzenie gospodarstwa domowego (1) według niniejszego wynalazku zawiera obwód sprzężenia zwrotnego (4), który jest podłączony pomiędzy triakiem pompy (3) i mikroprocesorem (5) i który ma elementy takie jak rezystor (R), i mikroprocesor (5), który wykrywa czy triak pompy (3) ma usterkę zgodnie ze zmianą górnych i dolnych wartości napięcia między którymi oscyluje kwadrat sygnału napięcia w kształcie fali otrzymany z obwodu sprzężenia zwrotnego (4) i przy wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3), decyduje że silnik pompy (2) jest przegrzany i odcina prąd zasilający pompę (2) i zatrzymuje pracę pompy (2) lub razem z pompą (2) innych elementów działających na energię elektryczną w urządzeniu gospodarstwa domowego (1) (Figura 2). [0018] Gdy następuje usterka trybu pracy diody, triak pompy przepuszcza jedynie dodatnie lub jedynie ujemne wartości zmienne (półfale) prądu ze źródła zasilania i dzięki temu powoduje zasilanie pompy prądem stałym (DC). W związku z tym, iż pompa jest zaprojektowana w ten sposób, iż jest zasilana prądem zmiennym (AC), jest ona zasilana prądem stałym (DC) gdy występuje usterka trybu pracy diody, a w związku z tym, iż uzwojenie silnika pompy nie może
4 5 10 15 20 25 30 35 40 przewodzić prądu stałego (DC), zaczyna on gwałtownie ogrzewać się i jak tylko mikroprocesor wykrywa, iż triak pompy działa przy usterce trybu pracy diody, natychmiast odcina on prąd i zatrzymuje działanie pompy i innych elementów. [0019] W stanie techniki, podczas gdy bezpieczeństwo użytkownika zapewnia wyłącznik termiczny, w urządzeniu gospodarstwa domowego (1) według niniejszego wynalazku, bezpieczeństwo użytkownika zapewnia jedynie oprogramowanie znajdujące się w mikroprocesorze (5) bez zastosowania wyłącznika termicznego, a dzięki temu zapewnia się zaletę pod względem kosztów. [0020] Zgodnie z pewną postacią według niniejszego wynalazku, jak tylko mikroprocesor (5) wykrywa usterkę trybu pracy diody w triaku pompy (3), utrzymuje urządzenie gospodarstwa domowego (1) w stanie zatrzymania pracy w określonym okresie czasu (T) ustalonym z góry w celu schłodzenia silnika pompy (2), przykładowo w okresie (T) wynoszącym 10 minut i umożliwia ponowne podjęcie pracy urządzenia gospodarstwa domowego (1) jedynie po upływie tego okresu czasu (T). W pewnych przypadkach, mikroprocesor (5) może wykryć usterkę triaka pompy (3) dzięki takim czynnikom jak nierównomierność napięcia źródła zasilania, hałas i ogrzewanie pomimo, iż w rzeczywistości nie ma on usterki i działanie urządzenia gospodarstwa domowego (1) jest zatrzymywane poprzez odcięcie prądu, który przepływa do pompy (2) i innych elementów. W stanie techniki, po zatrzymaniu działania przez oprogramowanie, wymagana jest interwencja serwisu w celu ponownego jego uruchomienia, podczas gdy zgodnie z tą postacią według wynalazku, w związku z tym, że oprogramowanie umożliwia ponowne podjęcie pracy przez urządzenie, interwencja serwisu nie jest wymagana. [0021] Zgodnie z inną postacią według niniejszego wynalazku, po wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3) i odczekaniu pewnego okresu czasu (T) po wykryciu usterki, mikroprocesor (5) umożliwia podjęcie pracy przez urządzenie gospodarstwa domowego (1). [0022] Zgodnie z pewną postacią według niniejszego wynalazku, po wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3) i odczekaniu pewnego okresu czasu (T) po wykryciu usterki, mikroprocesor (5) zapewnia ostrzeżenie użytkownika przykładowo za pomocą dźwięku lub migającej diody LED i dzięki temu wskazuje, iż urządzenie gospodarstwa domowego (1) jest gotowe do ponownego podjęcia pracy i użytkownik powoduje wznowienie pracy urządzenia gospodarstwa domowego (1). [0023] Zgodnie z inną postacią według niniejszego wynalazku, po wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3) i odczekaniu pewnego okresu czasu (T) po wykryciu usterki, mikroprocesor (5) umożliwia użytkownikowi przeprowadzenie maksymalnie pewnej liczby (n) prób ponownego uruchomienia urządzenia, przykładowo maksymalnie 2 lub 3 prób. Gdy triak pompy (3) ma rzeczywiście usterkę, a w związku z tym nie można oczekiwać iż zostanie on naprawiony automatycznie, ta sama usterka występuje przy próbach podjęcia działania po upływie okresu czasu oczekiwania (T). Po tym jak użytkownik wykonał pewną liczbę (n) prób, mikroprocesor (5) nie pozwala na podjęcie kolejnych prób, zmienia tryb pracy urządzenia gospodarstwa domowego (1) na tryb usterki i w tym przypadku musi zostać wezwany serwis. [0024] Zgodnie z pewną postacią według niniejszego wynalazku, urządzenie gospodarstwa domowego (1) prowadzi się proces prania bielizny do prania i zawiera bęben, w którym umieszcza się bieliznę do prania, drzwiczki umożliwiające dostęp do bębna, blokadę drzwiczek (6) sterowaną
5 5 10 15 20 25 30 mikroprocesorem (5), zabezpieczającą drzwiczki przed otwarciem poprzez ich blokadę podczas prania i umożliwiającą otwarcie drzwiczek na końcu procesu prania, triak blokady drzwiczek (7) zapewniający zasilanie blokady drzwiczek (6) prądem zmiennym (AC), silnik bębna (8) zapewniający ruch obrotowy bębna, triak silnika bębna (9) zasilający silnik bębna (8), grzałkę (10) zapewniającą ogrzewanie wody do prania i przekaźnik grzałki (11) umożliwiający włączenie i wyłączenie grzałki (10) (Figura 3). [0025] Zgodnie z tą postacią, zasilanie pompy (2) przepływa przez blokadę drzwiczek (6) i gdy mikroprocesor (5) wykrywa usterkę trybu pracy diody w triaku pompy (3) dzięki obwodowi sprzężenia zwrotnego (4), zwalnia blokadę drzwiczek (6) poprzez wydanie polecenia triakowi blokady drzwiczek (7), a gdy blokada drzwiczek (6) jest zwolniona, prąd płynący do pompy (2), który otrzymuje zasilanie przez blokadę drzwiczek (6), jest odcinany. [0026] Zgodnie z tą postacią, w związku z tym, iż prąd zasilający silnik bębna (8) i grzałkę (10) jak również pompę (2) przepływa również przez blokadę drzwiczek (6), gdy mikroprocesor (5) wykrywa usterkę trybu pracy diody w triaku pompy (3), zatrzymuje pracę pompy (2), jak również silnika bębna (8) i grzałki (10), które otrzymują zasilanie przez blokadę drzwiczek (6). Jak tylko mikroprocesor (5) wykrywa usterkę trybu pracy diody w triaku pompy (3), a zatem zwalnia blokadę drzwiczek (6), triak silnika bębna (9) zatrzymuje pracę silnika bębna (8) poprzez odcięcie prądu płynącego do niego, a także przekaźnik grzałki (11) zatrzymuje pracę grzałki (10) poprzez odcięcie płynącego do niej prądu. [0027] W urządzeniu gospodarstwa domowego (1) według niniejszego wynalazku, w związku z tym, że kontrolę ogrzewania silnika pompy (2) prowadzi się bezpośrednio za pomocą oprogramowania znajdującego się w mikroprocesorze (5), zastosowanie wyłącznika termicznego nie jest wymagane, co zapewnia zaletę pod względem kosztów. W przypadku wykrycia usterki triaka pompy (3), który zasila silnik pompy (2) wskutek czynników takich jak nierównomierność napięcia źródła zasilania, hałas i ogrzewanie pomimo, iż w rzeczywistości nie ma on usterki, zapobiega się niepotrzebnej zmianie trybu pracy urządzenia gospodarstwa domowego (1) na tryb usterki i zapobiega się wzywaniu serwisu. [0028] Rozumie się, iż niniejszy wynalazek nie ogranicza się do postaci ujawnionych powyżej i fachowiec z dziedziny może w łatwy sposób wprowadzić różne inne postacie tak długo jak mieszczą się one w zakresie ochrony zdefiniowanym zastrzeżeniami patentowymi niniejszego wynalazku. Arçelik Anonim Sirketi Pełnomocnik:
PL-PAT-2012-64 EP 2 376 698 B1 Zastrzeżenia patentowe 1. Urządzenie gospodarstwa domowego (1) zawierające co najmniej jedną pompę (2) stosowaną w celu zapewnienia obiegu lub odprowadzania wody w procesach prania i/lub suszenia, triak pompy (3) zapewniający zasilanie silnika pompy (2) za pomocą prądu zmiennego (AC) ze źródła zasilania, mikroprocesor (5), i obwód sprzężenia zwrotnego (4), który jest podłączony pomiędzy triakiem pompy (3) i mikroprocesorem (5) i który ma takie elementy jak rezystor (R), znamienny tym, że mikroprocesor (5), który jest skonfigurowany w ten sposób, iż wykrywa czy triak pompy (3) przepuszcza jedynie dodatnie lub jedynie ujemne półfale prądu zmiennego ze źródła zasilania, mianowicie wykrywa usterkę trybu pracy diody triaka pompy (3), zgodnie ze zmianą górnych i dolnych wartości napięcia między którymi oscyluje kwadrat sygnału napięcia w kształcie fali otrzymany z obwodu sprzężenia zwrotnego (4) i decyduje że silnik pompy (2) jest przegrzany i odcina prąd AC zasilający pompę (2) poprzez wykrycie usterki trybu pracy tej diody w triaku pompy (3). 2. Urządzenie gospodarstwa domowego (1) według zastrz. 1, znamienne tym, że zawiera mikroprocesor (5), który jest skonfigurowany w ten sposób, iż umożliwia podjęcie pracy urządzenia gospodarstwa domowego (1) po wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3) i odczekanie określonego z góry okresu czasu (T) po wykryciu usterki. 3. Urządzenie gospodarstwa domowego (1) według zastrz. 1 i 2, znamienne tym, że zawiera mikroprocesor (5), który jest skonfigurowany w ten sposób, iż zapewnia ostrzeżenie użytkownika i wskazuje, iż urządzenie gospodarstwa domowego (1) jest gotowe do ponownego podjęcia pracy po wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3) i odczekaniu określonego z góry okresu czasu (T) po wykryciu usterki. 4. Urządzenie gospodarstwa domowego (1) według zastrz. 1 i 2, znamienne tym, że zawiera mikroprocesor (5), który jest skonfigurowany w ten sposób, iż umożliwia użytkownikowi przeprowadzenie maksymalnie pewnej liczby (n) prób ponownego uruchomienia urządzenia, po wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3) i odczekaniu określonego z góry okresu czasu (T) po wykryciu usterki. 5. Urządzenie gospodarstwa domowego (1) według któregokolwiek z powyższych zastrz., znamienne tym, że zawiera - bęben, w którym umieszcza się bieliznę do prania, drzwiczki, które zapewniają dostęp do bębna, blokadę drzwiczek (6), która jest sterowana mikroprocesorem (5) i która zapobiega otwarciu drzwiczek poprzez ich zablokowanie podczas prania i umożliwia otwarcie drzwiczek na końcu procesu prania, triak blokady drzwiczek (7), który zapewnia zasilanie blokady drzwiczek (6) prądem zmiennym (AC), silnik bębna (8), który zapewnia ruch obrotowy bębna, grzałkę (10), która zapewnia ogrzewanie wody do prania i - mikroprocesor (5), który jest skonfigurowany w ten sposób, iż zwalnia blokadę drzwiczek (6) poprzez wydanie polecenia triakowi blokady drzwiczek (7) przy wykryciu usterki trybu pracy diody
2 w triaku pompy (3) i zapewnia odcięcie prądu płynącego do pompy (2), która otrzymuje zasilanie przez blokadę drzwiczek (6), gdy blokada drzwiczek (6) jest zwolniona. 6. Urządzenie gospodarstwa domowego (1) według zastrz. 5, znamienne tym, że zawiera mikroprocesor (5), który jest skonfigurowany w ten sposób, iż zatrzymuje pracę pompy (2), jak również silnika bębna (8) i grzałki (10), która otrzymuje zasilanie przez blokadę drzwiczek (6) poprzez wydanie polecenia triakowi blokady drzwiczek (7) przy wykryciu usterki trybu pracy diody w triaku pompy (3). Arçelik Anonim Sirketi Pełnomocnik:
EP 2 376 698 B1 Rysunek PL-PAT-2012-64
EP 2 376 698 B1 PL-PAT-2012-64
EP 2 376 698 B1 PL-PAT-2012-64