Przedmitwy system ceniania z gegrafii OBSZARY AKTYWNOŚCI PODLEGAJĄCE OCENIANIU W TOKU NAUCZANIA GEOGRAFII W GIMNAZJUM OCENIE PODLEGAJĄ KLUCZOWE KOMPETENCJE W EDUKACJI GEOGRAFICZNEJ ZA, KTÓRE UZNAJE SIĘ: Czytanie map różnej treści, Wyjaśnianie prawidłwści występujących w cyklach astrnmicznych, gegraficznych, spłecznych i gspdarczych, Umiejętnść psługiwania sie przyrządami raz mdelami gegraficznymi, Umiejętnść dknywania planwych raz systematycznych bserwacji, Umiejętnść dczytywania i wykrzystywania raz sprządzania dkumentacji gegraficznej (dane statystyczne, wykresy, diagramy, ryciny), Umiejętnść dknywania bliczeń (dległści, różnica wyskści, średnie temperatur, amplitudy, spadek temperatury z wyskścią, wyskść słńca w różnych szerkściach gegraficznych, różnice czaswe), Umiejętnść psługiwania sie słwnictwem, terminlgia i symblika gegraficzna w mwie żywej i pisanej, Wartściwanie działalnści człwieka w śrdwisku przyrdniczym. OCENIE PODLEGAJĄ WYMIENIONE FORMY AKTYWNOŚCI UCZNIA: Wypwiedzi ustne. Wypwiedzi pisemne (kartkówki z statniej lekcji, sprawdziany z trzech statnich lekcji, inne - np. sprawdzające wybrane umiejętnści; interpretacja treści mapy, graficznych spsbów przedstawiania zjawisk). Aktywnść i praca na lekcji (indywidualna i w zespłach grupwych - tu: zaangażwanie, umiejętnść kmunikwania sie i współpracy w zesple, krzystanie z różnych źródeł infrmacji, efektywnść pracy). Pdstawwe umiejętnści praktyczne (czytanie mapy, wyknywanie i interpretacja rysunku pzimicweg, dwzrwywanie jej wybranych treści; rientacja w terenie - płżenie, kierunki; dknywanie pdstawwych bliczeń stswanych w gegrafii; czytanie i graficzna interpretacja danych liczbwych). Praca dmwa (krótkterminwe - zadania w zeszycie ćwiczeń, inne: plecenia z lekcji na lekcje; długterminwe - referaty, plakaty, makiety i inne pracwania tematyczne d lekcji, pracwania d prjektów realizwanych w śrdwisku, pracwania d gazetki szklnej). Aktywnść bejmująca prezentwanie wyników swjej pracy w różnej frmie (knkursy przedmitwe, udział prjektach raz innych przedsięwzięciach śrdwiskwych). Odpwiedz ustna, zadanie dmwe, kartkówka i praca na lekcji pdlegają cenie na bieżąc, bez zapwiedzi. Ocenianie wszystkich innych frm pza 1
wymieninymi - jest wcześniej zapwiadane. Dłuższe sprawdziany, z większej partii materiału - z c najmniej tygdniwym. Oceny są jawne, uzasadnine i zgdne z wymgami na dana ntę. Skala cen zawiera stpnie d 1 d 6, rzszerzne "+" i "-" niebecnść pdczas ceniania dntwywana jest symblem "nb." i należy dana partie rzliczyć. W przypadku "ćwiczeń" dbywa sie t na lekcji w terminie wybranym przez nauczyciela. Termin rzliczania wiedzy i umiejętnści sprawdzanych na dłuższych sprawdzianach ustala sie z nauczycielem i dtyczy t czasu i frmy ( mżna pisemnie lub ustnie). Z pdstawwych umiejętnści należy uzyskać cenę pzytywna. Pdczas ceniania w zależnści d frmy brane są pd uwagę: jakść, pprawnść, terminwść, częsttliwść i systematycznść. W przypadku sprawdzianów pisemnych stswane są knkretne kryteria punktwe, tu: - uzyskanie, c najmniej: 0%-29% - cena niedstateczna 30% 50% - cena dpuszczająca 51% - 74% - cena dstateczna 75% - 90% - cena dbra 91% - 100% - cena bardz dbra Ocena celująca - tylk w przypadku, gdy w treści pleceń zaplanwane są d wyknania ddatkwe zadania dużym stpniu trudnści (standard III i IV wymagań egzaminacyjnych), a bwiązkwe wyknane zstały prawidłw. W stsunku d ucznia, u któreg stwierdzn specyficzne trudnści w nauce uniemżliwiające sprstanie wymgm edukacyjnym wynikającym z realizwaneg prgramu nauczania, ptwierdzne pisemna pinia pradni psychlgiczn-pedaggicznej lub innej upważninej d teg jednstki - nauczyciel stsuje bniżenie wymagań jednak są ne nie mniejsze niż pisane wymagania na cenę dpuszczającą. Jeżeli uzyskana przez ucznia cena nie satysfakcjnuje g - istnieje mżliwść pprawy w terminie ustalnym przez nauczyciela. Uwaga: pprawiać ceny w pełni teg słwa znaczeniu mżna z zakresu panwania pdstawwych umiejętnści raz wynik sprawdzianu wiedzy - w tym przypadku przy wystawianiu ceny kńcwej brana jest pd uwagę cena uzyskana z pprawy, 2
w przypadku dpwiedzi ustnych, kartkówek, zadań dmwych, wyknanych ćwiczeń - przy cenie kńcwej brane są pd uwagę wszystkie uzyskane w tym zakresie nty. Uczeń ma praw zgłsić bez knsekwencji 2 nieprzygtwania w półrczu w klasie I. W Kl. II i III - adekwatnie d siatki gdzin (szczegóły uzgadnia nauczyciel). Każde następne zgłszenie jest dntwywane jak klejne "np.", a ich ilść wpłynie na cenę kńcwą. "nieprzygtwanie" zgłasza sie na pczątku lekcji i przez nie rzumie sie: niegtwść d dpwiedzi ustnej, brak zeszytu przedmitweg i zeszytu ćwiczeń tylk w przypadku gdyby musiał sie w nich znajdwać bieżące zadanie dmwe. Przy zgłaszaniu nie trzeba pdawać przyczyny. uwaga: Nie mżna zgłaszać nieprzygtwań w przypadku zapwiedzianeg wcześniej na dany dzień sprawdzania i ceniania kreślnej frmy - tu: sprawdzianu, kartkówki, innych zlecnych zadań. 1. P dłuższej, usprawiedliwinej niebecnści w szkle (pwyżej 1 tygdnia) uczeń będzie ceniany p nadrbieniu braków w wiadmściach, zapisach lekcyjnych, ćwiczeniach wyknywanych na lekcjach, pracach dmwych - c należy d jeg bwiązku. Nastąpi t nie później niż p 2 tygdniach d czasu pwrtu na zajęcia. Dkładny termin i frmę ustala nauczyciel uwzględniając przyczynę absencji i mżliwści ucznia. 2. Na kniec semestru nie przewiduje sie ddatkwych sprawdzianów zaliczeniwych. Uzyskane stpnie w pszczególnych frmach aktywnści ucznia stanwią pdstawę stpnia semestralneg. Przy wystawianiu ceny na kniec rku szklneg uwzględnia sie prace i wyniki z całeg rku szklneg. Stpień/cena - niedstateczny OGÓLNE KRYTERIA I WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Uczeń nie panwał niezbędnych wiadmści i umiejętnści zawartych w wymaganiach pdstawy prgramwej dla gimnazjum - ptrzebnych d kntynuwania nauki. W szczególnści: wykazuje brak systematycznści i chęci d nauki, nie psiada pdstawwej rientacji na mapie, nie wyknuje zadań dmwych, nie ptrafi samdzielnie krzystać z różnych źródeł, w tym treści pdręcznika, nie pracuje na lekcji, nie ptrafi rzwiązać zadań teretycznych i praktycznych elementarnym stpniu trudnści samdzielnie, w grupie lub nawet przy pmcy nauczyciela, nie udziela prawidłwych dpwiedzi na większść zadanych mu pytań. 3
Stpień/cena - dpuszczający (wymagania knieczne) Uczeń ma braki w wymaganiach kniecznych z zakresu wiadmści i umiejętnści. Tu: panwał w stpniu elementarnym umiejętnść czytania map, psiada elementarna rientacje na mapie świata, Eurpy i Plski, psługuje sie w stpniu elementarnym słwnictwem i terminlgia gegraficzna w mwie żywej i pisanej, samdzielnie rzwiązuje i wyknuje zadania niewielkim stpniu trudnści, przejawia chęć i gtwść pracy i współpracy, umie wykrzystać różne źródła infrmacji, przy czym bjawia sie t jak praca dtwórcza, wskazująca na słabe zrzumienie plecenia, nadrabia zaległści, przy pmcy nauczyciela udziela dpwiedzi na prste pytania. UWAGA: uczeń pwinien uzyskać nie mniej niż p 2 ceny pzytywne w jednym półrczu. Pdczas wypwiedzi pisemnej uzyskuje min. 30% pprawnych dpwiedzi. Stpień/cena - dstateczny (wymagania pdstawwe) Uczeń panwał pdstawwe wiadmści i wybrane umiejętnści kreślne pdstawa prgramwa. W szczególnści: psiada pdstawwa rientacje na mapie i w przestrzeni gegraficznej, pprawnie wyraża swje myśli w prstych i typwych przykładach w mwie żywej i pisanej, przy wypwiedzi widać nieliczne bledy, dpwiedz ustana dbywa sie przy pmcy nauczyciela zadająceg klejne pytania, samdzielnie i w grupie rzwiązuje pprawnie nieskmplikwane plecenia, ptrafi naśladwać pdbne rzwiązania w analgicznych sytuacjach, wartściuje elementy działalnści człwieka śrdwisku, pprawnie dczytuje dane z tekstu, rysunków, diagramów, tabel, przetwarza prste dane na wykresy, wyknuje wybrane, prste bliczenia stswane w gegrafii, z pmcą nauczyciela pprawnie stsuje wiadmści i umiejętnści d rzwiązywania sytuacji prblemwych. UWAGA: uczeń uzyskuje głównie pzytywne nty pdczas ceniania pszczególnych bszarów (pkt.2). Pdczas wypwiedzi pisemnych uzyskuje min. 50% pprawnych dpwiedzi. Stpień/cena - dbry (wymagania rzszerzające) Uczeń panwał wiadmści i umiejętnści w stpniu dbrym, uwzględniającym wymagania rzszerzające. W szczególnści: pracuje systematycznie, a jeg przygtwanie, chć pełne jest różne jakściw, psiada dbra rientacje na mapie świata, czyta ze zrzumieniem mapy tematyczne, dknuje pprawnych interpretacji różnrdnych tekstów źródłwych, udziela zasadnicz samdzielnie dpwiedzi, chć uwidaczniają sie niewielkie braki w wiedzy lub wypwiedz nie wyczerpuje mawianeg zagadnienia, wiadmści i umiejętnści pdstawwe są dla nieg zrzumiale, ptrafi samdzielnie rzwiązywać zadania pewnym stpniu trudnści tu: treści przystępne, średni trudne, wyknuje wszystkie bliczenia 4
stswane w gegrafii, dstrzega zależnści przyczynw-skutkwe, łączy zagadnienia w lgiczne ciągi, panwał umiejętnść dknywania interpretacji prstych zjawisk przedstawianych graficznie, w mwie żywej i pisanej psługuje sie językiem pprawnym pd względem merytrycznym, stylistycznym i gramatycznym, ptrafi wartściwać działalnść człwieka śrdwisku, aktywnie i efektywnie pracuje i współpracuje w zespłach grupwych, chętnie wyknuje ddatkwe zadania. UWAGA: uczeń uzyskuje głównie dbre, rzadk dstateczne nty pdczas ceniania wymaganych bszarów (pkt.2). Pdczas wypwiedzi pisemnych uzyskuje min.70% pprawnych dpwiedzi. Stpień/cena - bardz dbry (wymagania dpełniające) Uczeń w stpniu wyczerpującym panwał materiał przewidziany w pdstawie prgramwej dla danej klasy raz praktycznie stsuje umiejętnści z zakresu kluczwych kmpetencji w edukacji gegraficznej. W szczególnści: przygtwanie ucznia d lekcji jest pełne, wszechstrnne raz systematyczne, sprawnie psługuje sie wiadmściami i zdbytymi umiejętnściami, pdczas wypwiedzi ustnej samdzielnie ptrafi interpretwać mawiane zagadnienie, jeg wypwiedz jest ładna, ciekawa i pprawna pd względem merytrycznym, stylistycznym i gramatycznym, samdzielnie dknuje interpretacji treści mapy i innych materiałów źródłwych, bk prawidłweg wniskwania przeprwadza prste analizy zjawisk, ptrafi zastswać wiedze w praktycznym działaniu, chętnie wyknuje zadania i prace ddatkwe, wykrzystuje różne źródła infrmacji d pgłębiania swjej wiedzy, bierze aktywny udział w przedsięwzięciach charakterze śrdwiskwym, wnsi twórczy wkład w realizacje zadań raz mawianych zagadnień, pracuje nad własnym rzwjem lub bierze aktywny udział w knkursach treściach gegraficznych. UWAGA: uczeń uzyskuje dbre i bardz dbre wyniki pdczas ceniania pszczególnych bszarów (pkt.2). Pdczas wypwiedzi pisemnych uzyskuje nie mniej niż 80% pprawnych dpwiedzi. Stpień/cena - celujący (wymagania wykraczające) Uczeń spełnia wszystkie kryteria ujęte w wymaganiach na cenę bardz dbrą, a pnadt w zakresie psiadanej wiedzy wykracza pza pdstawę prgramwa, samdzielnie i twórcz rzwija własne uzdlnienia i zaintereswania, a ich efekty ptrafi zaprezentwać innym w knkretnej frmie. Pnadt uczeń pwinien wykazać sie znaczącymi siągnięciami w knkursach na pzimie pzaszklnym. Opracwała: Małgrzata Osswska - Zagórska 5