Chemia fizyczna (2013/2014) kinetyka chemiczna

Podobne dokumenty
BIOTECHNOLOGIA. Materiały do ćwiczeń rachunkowych z chemii fizycznej kinetyka chemiczna, 2014/15

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA

a) 1 mol b) 0,5 mola c) 1,7 mola d) potrzebna jest znajomość objętości zbiornika, aby można było przeprowadzić obliczenia

Odwracalność przemiany chemicznej

KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa

KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa

Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.

1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym

Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych

Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ

Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych

ZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji

Wykład 10 Równowaga chemiczna

WNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG

Zadania pochodzą ze zbioru zadań P.W. Atkins, C.A. Trapp, M.P. Cady, C. Giunta, CHEMIA FIZYCZNA Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN, Warszawa 2001

1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego:

Inżynieria Biomedyczna

Przedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu

Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr letni, rok akademicki 2012/2013

Dysocjacja kwasów i zasad. ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to:

Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19)

Inżynieria Biomedyczna

Kinetyka. Kinetyka. Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? energia swobodna, G. postęp reakcji.

Kinetyka. energia swobodna, G. postęp reakcji. stan 1 stan 2. kinetyka

KINETYKA INWERSJI SACHAROZY

PRACOWNIA CHEMII. Kinetyka reakcji chemicznych (Fiz1)

Kinetyka reakcji chemicznych. Dr Mariola Samsonowicz

Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 2, zadanie nr 1 1

Chemia ogólna nieorganiczna Wykład XII Kinetyka i statyka chemiczna

Chemia fizyczna 2 - wykład

fermentacja alkoholowa erozja skał lata dni KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.)

Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych

Kinetyka i równowaga reakcji chemicznej

Ćwiczenia rachunkowe z termodynamiki technicznej i chemicznej Zalecane zadania kolokwium 1. (2014/15)

WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI I ENERGII AKTYWACJI

Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16

WNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru

Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks

relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach

a. Dobierz współczynniki w powyższym schemacie tak, aby stał się równaniem reakcji chemicznej.

Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej

imię i nazwisko, nazwa szkoły, miejscowość Zadania I etapu Konkursu Chemicznego Trzech Wydziałów PŁ V edycja

1 Kinetyka reakcji chemicznych

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I

Za poprawną metodę Za poprawne obliczenia wraz z podaniem zmiany ph

VIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016

Wykład 4. Anna Ptaszek. 27 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 31

erozja skał lata KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.)

Termochemia efekty energetyczne reakcji

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe

Wykład 21 XI 2018 Żywienie

KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ

Jak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji?

c. Oblicz wydajność reakcji rozkładu 200 g nitrogliceryny, jeśli otrzymano w niej 6,55 g tlenu.

Zadanie 1. Zadanie: Odpowiedź: ΔU = 2, J

Wyznaczanie stałej szybkości reakcji wymiany jonowej

Chemia - laboratorium

VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014

6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity

... Nazwisko, imię zawodnika; Klasa Liczba punktów. ... Nazwa szkoły, miejscowość. I Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2008/09

2. Oblicz gęstość pary wodnej w normalnej temperaturze wrzenia wody. (Odp. 0,588 kg/m 3 )

Badanie kinetyki katalitycznego rozkładu H 2 O 2

Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr zimowy, rok akademicki 2018//2019 Część II Gazy.

Praca objętościowa - pv (wymiana energii na sposób pracy) Ciepło reakcji Q (wymiana energii na sposób ciepła) Energia wewnętrzna

1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru

Termochemia elementy termodynamiki

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie

Zadanie 1. Zadanie: Odpowiedź: ΔU = 2, J

Inżynieria Środowiska

Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2016/17)

XIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Średnich Etap II rozwiązania zadań

... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych

TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II

1. PIERWSZA I DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI TERMOCHEMIA

Zad: 5 Oblicz stężenie niezdysocjowanego kwasu octowego w wodnym roztworze o stężeniu 0,1 mol/dm 3, jeśli ph tego roztworu wynosi 3.

Pochodne węglowodorów

VII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2014/2015

X / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto

Wykład 4. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 29

Układ Graficzny przygotowano na podstawie materiałów egzaminacyjnych CKE

STAłA I STOPIEŃ DYSOCJACJI; ph MIX ZADAŃ Czytaj uważnie polecenia. Powodzenia!

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej

Obliczanie wydajności reakcji

g % ,3%

2. Procenty i stężenia procentowe

KONKURS CHEMICZNY ROK PRZED MATURĄ

LABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY

IX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017. ETAP II r. Godz

ZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa

EFEKT SOLNY BRÖNSTEDA

PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE

5. STECHIOMETRIA. 5. Stechiometria

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12

Podstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).

Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1

Transkrypt:

Chemia fizyczna (01/014) kinetyka chemiczna Zadanie 1. Dla reakcji rozkładu N O 5 4NO +O w roztworze CCl 4, w warunkach T,V=const w temperaturze 45 o C otrzymano następującą zależność stężenia N O 5 (A) w funkcji czasu: t/s 0 18 19 58 867 c A /mol dm,,08 1,91 1,67 1,6 a) Wykazać metodą graficznocałkową, że reakcja nie jest II rzędu i obliczyć jej stałą szybkości. b) Obliczyć chwilową szybkość reakcji dla pozostałych czasów. Zadanie. Szybkość reakcji rozkładu nadtlenku dwu tbutylu w fazie gazowej: (CH ) COOC(CH ) (g) (CH CO) (g) +C H 6(g) N D + E Badano mierząc ciśnienie całkowite układu reagującego w warunkach T,V = const w funkcji czasu. W temperaturze 48 K otrzymano następujące wyniki: t/min 0 6 9 1 15 18 1 P c /Tr 169, 188,4 07,1 4,4 40, 55,0 69,7 8,6 Wyznaczyć rząd i stałą szybkości reakcji. Zadanie. Szybkość reakcji S produkty, w roztworze ciekłym, badano mierząc absorbancję roztworu jako funkcję czasu: t/s 0 18 57 10 40 7 98 A 1,9 1,6 1,0 0,706 0,98 0,57 0,180 Zakładając, że światło absorbowało wyłącznie substrat, zgodnie z prawem LambertaBeera, wykazać, że reakcja jest I rzędu oraz wyznaczyć jej stałą szybkości i czas półtrwania substratu. Zadanie 4. Badano reakcję w fazie ciekłej A + B produkty dla identycznych stężeń początkowych substratów c 0A =c 0B =c 0 =5 10 mol dm. Wyznaczano stężenie wybranego substratu w funkcji czasu. t/h 0 0,5 1 4 5 6 7 8 c 10 /mol dm 5 4,85 4,7 4,48 4,6 4,0,86,70,55,40 Wyznaczyć rząd i stałą szybkości reakcji. Zadanie 5. Reakcję otrzymywania butadienu w fazie gazowej: CH Cr O CH CH CH (g) CH CH CH CH (g) H (g) badano w warunkach T,V=const., mierząc ciśnienie całkowite P w funkcji czasu. W temperaturze 0 o C uzyskano następujące wyniki: t/s 00 40 540 750 P/mmHg 1 15,5 18,7 1 Którego nrzędu jest reakcja? Obliczyć jej stałą szybkości. Zadanie 6. Stała szybkości reakcji: CHCOOC H5 NaOH CHCOONa C H5OH w temperaturze 98 K wynosi 6,6 mol 1 dm min 1. Jaki % estru ulegnie hydrolizie po 10 minutach, jeżeli stężenia początkowe obu substratów są identyczne i równe 0,00 mol dm? Rząd reakcji jest równy 1 w stosunku do każdego z substratów. Zadanie 7. Reakcję rozkładu podtlenku azotu w fazie gazowej: N O(g) N (g) O (g) badano w warunkach T,V=const. Stwierdzono, że w temperaturze 10 K czas półtrwania substratu jest równy 55 s dla ciśnienia początkowego P 01 = 90 Tr oraz 1 s dla ciśnienia początkowego P 0 = 60 Tr. Wyznaczyć czas półtrwania dla ciśnienia początkowego P 0 = 760 Tr. Zadanie 8. Reakcję rozkładu podtlenku azotu w fazie gazowej N O(g) N (g) O (g) badano w warunkach T,V=const. W temperaturze 10 K wyznaczono zależność czasu półtrwania substratu od jego ciśnienia początkowego: 1

P 0 /Tr 05 19 109 5,5 t 1/ /s 46 5 688 199 Wyznaczyć rząd reakcji i jej stałą szybkości. Zadanie 9. W wyniku biegu pewnej reakcji I rzędu stężenie substratu zmalało z 8,0 mmol dm do 1,0 mmol dm w ciągu 85, minut. Jaki jest czas półtrwania substratu? Zadanie 10. Badano reakcję: NO (g) H N H O w fazie gazowej w warunkach T,V=const., (g) (g) mierząc początkową szybkość zmniejszania się ciśnienia w układach o podanych początkowych ciśnieniach cząstkowych substratów. W temperaturze 97 K otrzymano następujące wyniki: Ciśnienie początkowe P 0 /atm P NO H atm t min 0,50 0,0 0,0048 0,50 0,10 0,004 0,5 0,0 0,001 Wyznaczyć rząd reakcji dla każdego z substratów. Zadanie 11. Reakcję A + B produkty badano w warunkach T,V=const. Przy dużym nadmiarze substratu B, stężenie [mol dm ] substratu A zmieniło się od 0,40 d0 0,89 w ciągu 1,5 minut oraz od 0,79 do 0,64 w ciągu 14, minut. Natomiast prowadząc reakcję przy dużym nadmiarze substratu A stężenie [mol dm ] substratu B zmieniło się od 0,69 do 0,58 po upływie 1,1 minut a od 0,8 do 0,16 po upływie 8,9 minut. Wyznaczyć rząd reakcji. Zadanie 1. Szybkość reakcji C6H5C CCOONa I C6H5IC CICOONa w fazie ciekłej dla równomolowej mieszaniny substratów śledzono pobierając co pewien czas próbkę mieszaniny reakcyjnej i oznaczając wolny I metodą miareczkowania mianowanym roztworem tiosiarczanu sodu. Otrzymano następujące wyniki: Stężenie początkowe I Czas biegu reakcji Stężenie I mol t/h mol C 0 C dm dm 0,496 9 0,08 0,100 4,5 0,0701 Wyznaczyć rząd reakcji i stałą szybkości. Zadanie 1. W warunkach T,V=const. badano reakcję rozkładu amoniaku: NH (g) 1 N (g) H (g) na powierzchni metalicznego wolframu. W temperaturze 1100 o C wyznaczono zmiany ciśnienia cząstkowego amoniaku w funkcji czasu. Jeżeli jego ciśnienie początkowe było równe 65 Tr, to zmalało ono do 5 Tr po upływie czasu 1,16 minut. Jeżeli natomiast było równe 1 Tr, to zmalało ono do 6,5 Tr po upływie 6,09 minut. Wyznaczyć rząd i stałą szybkości reakcji oraz czas, po którym amoniak ulegnie całkowitemu rozkładowi. Zadanie 14. Reakcję tlenku azotu wodorem: NO H 1 N H O prowadzono w warunkach T,V=const. Mieszanina substratów miała skład stechiometryczny. Badano zmianę ciśnienia cząstkowego NO w funkcji czasu. Jeżeli ciśnienie początkowe NO było równe 0,454 10 5 N m, to po upływie czasu 51 s zmalało ono do 0,115 10 5 N m. Jeżeli natomiast ciśnienie początkowe NO było równe 0,88 10 5 N m to po upływie 698 s zmalało ono do 0,097 10 5 N m. Wyznaczyć rząd reakcji. Zadanie 15. Estryfikacja etanolu kwasem mrówkowym w temperaturze 5 o C, w wodnym roztworze w obecności kwasu solnego przebiega zgodnie z równaniem: (g)

C H 5 OH + HCCO HCOOC H 5 +H O (E) (K) (M) (W) W roztworze zawierającym nadmiar etanolu i wody stała szybkości estryfikacji k 1 wynosi 1,85 10 min 1 natomiast stała szybkości reakcji odwrotnej k 1 = 1,76 10 min 1. Przy początkowym stężeniu kwasu mrówkowego C 0K = 0,07mol dm obliczyć: a) Równowagowe stężenie mrówczanu etylu; b) Czas potrzebny aby estryfikacja zaszła w 90%. Zadanie 16. Izomeryzacja cistrans 1,dimetylocyklopropanu w temperaturze 76 K jest reakcją odwracalną I rzędu. Procentowy skład mieszaniny w funkcji czasu był następujący: t/s 0 50 94 8 71 6 495 585 675 % trans 0 10,8 18,9 7,7 41,8 49, 56,5 60,1 6,7 70,0 Obliczyć stałą równowagi reakcji oraz stałe szybkości k i k. Zadanie 17. W temperaturze 5 0 C w roztworze acetonowym pewna reakcja przegrupowania wewnątrzcząsteczkowego: A B ma stałe szybkości reakcji równe: =6 10 min 1 i k 1 =6 10 min 1. Po jakim czasie stężenie będzie równe stężeniu? Jak zmieniłby się ten czas, gdyby k 1 miało wartość = 10 min 1 a wartość byłaby jak powyżej? Zadanie 18. Stwierdzono, że reakcja chlorowania pewnej pochodnej benzenu do monochloropochodnej przebiega jako reakcja pierwszego rzędu. Po 0 min. Zużyte zastało 0% tego substratu. W produkcie stwierdzono 65% pochodnej orto, 5% pochodnej meta i resztę pochodnej para. Obliczyć stałe szybkości powstawania odpowiednich monochloropochodnych. Zadanie 19. Związek A ulega rozkładowi w wyniku przebiegu dwóch równoległych praktycznie nieodwracalnych reakcji pierwszego rzędu, tworząc produkty B i C. Stałe szybkości reakcji są odpowiednio równe: =8,47 10 s 1 a k =5,8 10 s 1. Obliczyć po jakim czasie 90% A ulegnie rozkładowi i jakie będą wówczas stężenia B i C, jeżeli stężenie początkowe było równe 5,00 mol dm. Zadanie 0. Wyznaczono stałą szybkości reakcji II rzędowej rozkładu aldehydu octowego w następujących temperaturach: T/K 700 70 760 790 810 840 910 1000 k/mol 1 dm s 1 0,011 0,05 0,105 0,4 0,789,17 0,0 145 Wyznaczyć energię aktywacji i wartość czynnika przedwykładniczego w równaniu Arrheniusa. Zadanie 1. Reagent A ulega rozkładowi zgodnie ze schematem: A k B + C D + E Substancje B i C są produktami właściwymi podczas gdy D i E niepożądanymi produktami ubocznymi. Zakłada się, że współczynniki częstości zderzeń dla obu reakcji są identyczne i niezależne od temperatury, natomiast energia aktywacji E1 E. a)sporządzić dla obu reakcji półilościowy wykres ln k f (1/ T ) ; b) Wyjaśnić, czy szybkość reakcji 1 jest większa czy mniejsza od szybkości reakcji ; c) W którym przypadku zmiana temperatury wpływa mocniej na szybkość reakcji? Zadanie. Związek A ulega rozkładowi w dwóch równoległych praktycznie nieodwracalnych reakcjach pierwszego rzędu tworząc produkty B i C. Stałe szybkości reakcji są odpowiednio równe = 10 s 1 oraz k = 10 1 s 1, a ich energie aktywacji wynoszą odpowiednio E 1 =105 kj mol 1 i E =146 kj mol 1. Jaka jest wartość energii aktywacji sumarycznej reakcji rozkładu A?

Zadanie. Lewis sprawdzając poprawność swojej teorii zderzeń aktywnych przeliczył wyniki dotyczące kinetyki rozpadu jodowodoru w fazie gazowej i otrzymał dla tej reakcji stałe szybkości reakcji w różnych temperaturach: T/K 575 69 647 666 68 700 716 781 k/mol 1 dm s 1 1,17 10 6,0 10 5 8,587 10 5,195 10 4 5,115 10 1,157 10,501 10,954 10 W temperaturze 575 K obliczyć energię aktywacji i czynnik częstości. Zadanie 4. W kilku temperaturach wyznaczono stałe szybkości reakcji rozpadu nadtlenku ditertbutylu (reakcja w fazie ciekłej): T/K 418,5 40,4 4, 47,6 41, k 10 /s 1 1,14 1,4,00,8 4,9 Obliczyć: a) energię aktywacji i czynnik częstości b) entalpię swobodną aktywacji w temperaturze 4, K. Zadanie 5. Arrheniusowski czynnik przedwykładniczy A dwucząsteczkowej reakcji gazowej, w temperaturze 00 K wynosi,64 10 11 dm mol 1 s 1. Obliczyć entropię aktywacji. Zadanie 6. W roztworze wodnym w temperaturze 0 o C badano reakcję A + B C. Początkowe stężenia ustalono c 0A = c 0B = 5 10 mol dm. Badano c A = c B = c w funkcji czasu: t/min 0 60 10 180 40 00 mol 4,85 4,7 4,48 4,6 4,0,86 10 c dm a) Wyznaczyć rząd i stałą szybkości reakcji oraz czas, po którym szybkość reakcji zmniejszy się do 1/9 wartości szybkości początkowej. b) Oszacować entalpię swobodną aktywacji w temperaturze 0 o C wiedząc, że ogrzewanie od 0 o C do 5 o C powoduje zwiększenie stałej szybkości,87 krotnie. Zadanie 7. W tabeli zestawiono wartości stałej szybkości reakcji rozpadu termicznego N O 5 w fazie gazowej w funkcji temperatury: T/K 7 98 18 8 k/s 1 7,8 10 7, 10 5 5,0 10 4 5,0 10 Zakładając, że jest to jednocząsteczkowa reakcja I rzędu obliczyć w temperaturze 7 K: a) Doświadczalną energię aktywacji b) Entalpię aktywacji c) Arrheniusowski czynnik przedwykładniczy d) Entropię aktywacji (korzystając z wartości obliczonych w punkcie a i c). Zadanie 8. Dla dwucząsteczkowej reakcji H + I HI w temperaturze T 1 =69 K wyznaczono stałą szybkości reakcji =,0 10 5 dm mol 1 s 1 a w temperaturze T =666 K stałą k =,195 10 4 dm mol 1 s 1. Oszacować wartości standardowej entalpii i entropii aktywacji. Zadanie 9. Reakcja rozkładu jodowodoru w gazie gazowej jest reakcją dwucząsteczkową. Jej stała szybkości reakcji określona jest doświadczalnym równaniem: Obliczyć entalpię swobodną aktywacji w temperaturze 00 K. k 510 1 1 dm mol s 10 e 1 18400 Jmol RT Zadanie 0. W reakcji pierwszego rzędu A produkty, okres połówkowy reakcji w temperaturze 7 o C wynosi 5000 s, a w temperaturze 7 o C zmniejszył się do 1000 s. a) Obliczyć stałe szybkości reakcji w obu temperaturach b) Wyznaczyć czas t /4 potrzebny do przereagowania ¾ substratu w temperaturze 7 o C c) Oszacować energię aktywacji. Zadanie 1. W temperaturze 00 K pewna reakcja A + B + C produkty przy równych stężeniach początkowych substratów zachodzi w 0% w czasie 1,6 minut a w temperaturze 40 K w,0 minut. Oszacować doświadczalną energię aktywacji tej reakcji. 4

Zadanie. Proponowany jest następujący mechanizm reakcji termicznego rozkładu ozonu: O +O k a następnie O O k O. Doświadczalnie stwierdzono, że v k [O] /[O]. 1 O Wyprowadzić metodą stanu stacjonarnego wyrażenie na szybkość rozkładu ozonu. Jakie relacje pomiędzy szybkościami etapów elementarnych uzasadniają wyznaczoną doświadczalnie postać równania kinetycznego? Zadanie. Lindemann podał następujący mechanizm reakcji: A A A A I etap ze stałą szybkości A A A A II etap ze stałą szybkości k A P III etap ze stałą szybkości k Przy jakich relacjach pomiędzy szybkościami etapów elementarnych będzie to reakcja I rzędu? Zadanie 4. W roztworze wodnym reakcja: IO 5I 6H I HO przebiega wieloetapowo. Stwierdzono, że szybkość reakcji daje opisać się równaniem: v [IO ][I ][H ]. Określ jakiego rzędu jest reakcja względem jonów jodkowych i jaki jest całkowity rząd reakcji. Sprawdzić, czy podany mechanizm reakcji jest zgodny z powyższym równaniem kinetycznym. a) IO + H + HIO (szybka równowaga) (1) I + H + HI (szybka równowaga) () HIO + HI HIO + HIO (reakcja powolna) () następne szybkie reakcje dla niskich stężeń jodków b) IO + I + H + H I O (szybka równowaga) (1) H I O I O + H O (szybka równowaga) () I O + I I O (reakcja powolna) () następne szybkie reakcje c) IO + I + H + H I O (szybka równowaga) (1) H I O HIO + HIO (reakcja powolna) () następne szybkie reakcje dla niskich stężeń jodków Zadanie 5. Uzasadnić, że reakcja rozkładu w fazie gazowej, w stałej objętości: N O 5 4NO + O jest reakcją I rzędową. Proponowany mechanizm reakcji: N O 5 NO + NO dalej k k NO NO NO O NO i NO5 NO NO Zadanie 6. Wyznaczono stałe szybkości reakcji: (CH ) CBr HO (CH) COH w różnych temperaturach: t/ o C 5 40 50 60 75 k/s 1 1,4 10 5 7,6 10 5,16 10 4 5,75 10 4,5 10 a) Na podstawie proponowanego mechanizmu reakcji: HBr (1) k1 (CH) CBr (CH) C Br etap powolny () k (CH) C HO (CH) C OH etap szybki () k (CH) C OH (CH) C OH H etap szybki Określić, czy reakcja jest pierwszego czy pseudopierwszego rzędu. b) Obliczyć energię aktywacji, oraz entalpię i entropię aktywacji w temperaturze K. 5

Zadanie 7. W temperaturze 5 o C badano kinetykę reakcji: N O 5 + NO NO (P+TD). W doświadczeniu I ciśnienia początkowe substratów były odpowiednio równe p 0P = 1 Pa i p 0T = 1, 10 4 Pa, a zależność ln (p P ) = f(t) była linią prostą a czas połowicznej przemiany N O 5 wynosi 1,96 h. W doświadczeniu II dla identycznych wartości p 0P = p 0T = 6,66 10 Pa otrzymano następujące wyniki zależności ciśnienia całkowitego od czasu: t/h 0 0,5 1 1,5 10 4 p c / Pa 1,1 1,441 1,59 1,604 1,670 a) Przyjmując, że równanie kinetyczne ma postać: v = k p P α p T β. Oblicz α, β i k. b) Zaproponowano następujący mechanizm reakcji: N O 5 NO + NO a następnie k NO NO NO. Przyjmując, że stężenie NO jest małe i nie zmienia się w czasie wyprowadzić wyrażenie na szybkość reakcji dp p /dt, wyrażając stałą szybkości reakcji sumarycznej za pomocą stałych szybkości reakcji elementarnych. Zadanie 8. W temperaturze 0 o C pod normalnym ciśnieniem przebiega nieodwracalny rozkład N O 5, przy czym = 0,0010 min 1 k : 1) N O 5(g) 1 k N O 4(g) + 1/O (g) (P 1 C+1/T). W tej samej temperaturze odwracalna dysocjacja N O 4 zachodzi bardzo szybko, a jej ciśnieniowa stała równowagi jest równa 45,0 Tr: ) N O 4 k k NO Obliczyć ciśnienia cząstkowe N O 5, O, N O 4, i NO po upływie 00 minut od umieszczenia N O 5 w pustym naczyniu pod ciśnieniem 00 Tr. Zadanie 9. Dla reakcji NO + O NO (*) zaproponowano następujący mechanizm: (1) NO + NO N O 4 k a następnie () N O O NO a) Wyrazić pochodną d[no ]/dt za pomocą, k 1 i k jeżeli prężność N O nie zmienia się w czasie b) Obliczyć energię aktywacji reakcji przyjmując, że energia aktywacji reakcji 1, 1_ oraz są odpowiednio równe 8kJ/mol, 05 kj/mol oraz 18 kj/mol. Uwzględnić, że v 1 >> v. Zadanie 40. W temperaturze 5,0 o C przebiega pewna reakcja: A + B C + D katalizowana produktem C. Jej szybkość, wprost proporcjonalna do c A i c C (v = k c A c B ) początkowo wzrastała, następnie po,9 minutach osiągnęła maksimum i zaczęła spadać. Początkowe stężenia reagentów wynosiły: c 0A = 0,6; c 0B = 0,84 i c 0C = 0,16 mol dm. Jakie będzie stężenie A w momencie osiągnięcia maksymalnej szybkości reakcji? a) Ile wynosi stała szybkości reakcji? Zadanie 41. W kwaśnym roztworze szybkość reakcji jodowania acetonu: CH COCH + I k CH COCH I + H + + I (A+I) jest wprost proporcjonalna do iloczynu v kc A c, a nie zależy od stężenia jodu. Po czasie t 1 roztwór zawierał (c 0I x) mol dm jodu w postaci I i I. a) Podać scałkowane równanie kinetyczne tej reakcji b) W doświadczeniu A przeprowadzonym w 98 K stężenia początkowe wynosiły: c 0H+ = 15,5 mmol dm ; c 0A = 75,85 mmol dm ; c 0I = 1,91 mmol dm. Po czasie 9,99 10 s stężenie acetonu zmniejszyło się o,469. Obliczyć stałą szybkości reakcji. c) W doświadczeniu B c 0H+ = 100 mmol dm ; c 0A = 108 mmol dm ; c 0I = 0 mmol dm. Po jakim czasie od zapoczątkowania reakcji jej szybkość będzie największa? Zadanie 4. W temperaturze 5 0 C badano wpływ chlorku sodowego na szybkość reakcji nadtlenodwusiarczanu potasowego z jodkami: SO8 I SO4 I (N) (I) H 6

Dla stężeń początkowych c 0N = 1,5 10 4 mol dm ; c 0A = 5,0 10 4 mol dm otrzymano następującą zależność stałej szybkości k od stężenia chlorku sodowego: 10 4 c NaCl / mol dm 18 6 60 90 10 144 10 5 k / dm mol 1 s 1 1,7 1,86,000,147,00,417 Wykazać zgodność z zależnością BrönstedaBjerruma i obliczyć stałą szybkości reakcji dla zerowej siły jonowej. Zadanie 4. Katalizowana kwasem estryfikacja: k RCOOH ROH RCOOR HO (K + A E + W) przebiega praktycznie do końca. Szybkość reakcji opisana jest równaniem: v kc c H KcA. Dla ph = i stężeń początkowych c 0K = c 0A = 0,01 mol dm czasy półtrwania reakcji zmieniają się w funkcji temperatury w następujący sposób: t/ 0 C 15 0 5 0 t 1/ /h,00 1,408 1,004 0,719 a) Oblicz pozorną i rzeczywistą stałą szybkości reakcji w tych temperaturach b) Oblicz entalpię i entropię aktywacji dla 5 o C. Zadanie 44. Hydroliza octanu metylu w obecności HCl przebiega w myśl równania: H H CHCOOCH HO CHCOOH CHOH ( E W K A ). Zakłada się, że reakcja jest nieodwracalna a stężenie kwasu (HCl) jest pomijalnie małe. Jeżeli stężenia początkowe estru i wody były odpowiednio równe: c 0E = 0,701 mol dm, c 0W = 5,19 mol dm uzyskano następującą zależność stężenia estru w funkcji czasu: t/min 00 80 445 60 1515 1705 c E /mol dm 0,6168 0,584 0,586 0,470 0,714 0,45 Jeżeli natomiast stężenia [mol dm ] początkowe estru i wody były odpowiednio równe,511 i 0,99 a rozpuszczalnikiem był aceton to otrzymano następującą zależność stężenia estru od czasu: t/min 60 10 180 40 c E /mol dm,7,50,15,09 Wyznacz stałą szybkości reakcji w środowisku wodnym i acetonowym. Zadanie 45. Hydroliza dioctanu glikolu etylowego w środowisku kwaśnym przebiega dwuetapowo: W temperaturze 18 o C wartość stałych i k są tego samego rzędu. Sumaryczne stężenie monoestru (B) i glikolu (C) oznaczono miareczkując uwolniony kwas octowy wodorotlenkiem baru. Otrzymano następujące wyniki: t/h 0 47,5 96 19 88 10 c (B + C) / mol dm 0 11,65 1,96 8,45 50,84 88,5 W celu wyznaczenia stałych i k wykonano dodatkowe badanie reakcji hydrolizy octanu glikolu (B) uzyskując, tą samą metodą co poprzednią, następujące rezultaty: t/h 0 47 96 19 88 10 c B / mol dm 111,0 10,6 96,1 8,6 7,6 0 Wyznacz stałe szybkości i k. Zadanie 46. Kwas dkamforowy rozkłada się w wyższych temperaturach na dwutlenek węgla i komforę w myśl reakcji: k1 C10H15 OCOOH C10H16O CO. Kinetykę tej reakcji badano w różnych rozpuszczalnikach i stwierdzono, że w etanolu ubytek kwasu dkamforowego był znacznie większy niż w innych rozpuszczalnikach w wyniku przebiegu równoległej reakcji estryfikacji: k C10H15 OCOOH CH5OH C10H16 OCOOCH5 HO. Przebieg obu reakcji śledzono w następujący sposób: 7

a) Miareczkowano próbki mieszaniny reakcyjnej o objętości 0,00cm roztworem Ba(OH) o stężeniu 0,050mol dm b) Wydzielający się CO pochłaniano i oznaczano jego łączną masę w przeliczeniu na 00 cm roztworu reagującego. W temperaturze 98 o C uzyskano następujące wyniki: t/min 0 10 0 0 40 60 80 V Ba(OH) / cm 0,00 16,6 1,5 10,68 8,74 5,88,99 m CO / g 0 0,0841 0,1545 0,094 0,48 0,045 0,556 Wyznaczyć rzędy i stałe szybkości obu reakcji przy założeniu, że w podanych warunkach są one praktycznie nieodwracalne. Zadanie 47. Wyznaczyć rząd i stałą szybkości reakcji (1) rozkładu N O 5 w fazie gazowej N O 5(g) N O 4(g) + O (g) (1) z uwzględnieniem reakcji odwracalnej rozkładu N O 4(g) N O 4(g) NO (g) () Rozkład N O 5(g) badano w układzie izochorycznym w temperaturze 55,0 o C mierząc ciśnienie całkowite w funkcji czasu. Otrzymano następujące wyniki: t/min 4 6 10 14 0 P/Tr 44,5 449,0 491,8 551, 589,4 64,0 654,5 67,7 Wartość ciśnieniowej stałej równowagi reakcji () K p P NO / P i stan jej równowagi ustala się niemal natychmiast. Zadanie 48. Badając w 17 K reakcję termicznego rozkładu amoniaku na katalizatorze (drut wolframowy) znaleziono następujące wartości okresu połowicznej przemiany dla różnych ciśnień początkowych NH : 10 p 0 / Pa 5, 17, 7,7,1 1,07 0,5 t 1/ / s 456 10 60 54 48 Wyznaczyć rząd reakcji i przedyskutować otrzymane wyniki z punktu widzenia mechanizmu reakcji kontaktowych LangmuiraHinselwooda. Zadanie 49. Dla reakcji przebiegającej zgodnie z równaniem stechiometrycznym: określono doświadczalnie równanie kinetyczne:. Zaproponować możliwy mechanizm reakcji. NO4 Zadanie 50. Dla reakcji przebiegającej w fazie gazowej zgodnie z równaniem: NO + O NO określono doświadczalnie równanie kinetyczne v = k [NO] α [O ] β, gdzie α = a β = 1. Stwierdzono, że szybkość reakcji maleje ze wzrostem temperatury (co to oznacza?). Zaproponować możliwy mechanizm reakcji. {NO w fazie stałej występuje jako N O } k Zadanie 51. Szybkość reakcji: CHCHNO OH CHCHNO HO (A) (B) dc określa równanie: A kcacb dt a) Wiedząc, że w temperaturze 5,0 0 C w czasie 0,5 minut przereaguje 0,5% początkowej ilości substancji A, obliczyć stałą szybkości reakcji. Stężenia początkowe wynosiły: c 0E = 0,0000 mol dm, c 0OH = 0,00 mol dm b) Obliczyć czas, po którym przereaguje połowa początkowej ilości substancji A. 8