Pierwsze rejestracje nowych autobusów STYCZEŃ GRUDZIEŃ 2016 roku Analizy PZPM i JMK na podstawie danych Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW/MC) W 2016 r. odnotowaliśmy w Polsce wysoką sprzedaż 1987 szt. nowych autobusów, czyli o +14% więcej niż przed rokiem. To przede wszystkim zasługa minibusów i autobusów turystycznych. Prezentujemy najnowsze analizy PZPM i JMK przygotowane na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW/MC). W okresie styczeń grudzień 2016 r. krajowi przewoźnicy zarejestrowali łącznie 1987 szt. nowych autobusów wszystkie o DMC powyżej 3,5 t. To wynik o 245 szt. wyższy niż rok wcześniej (+14,1%) i jednocześnie najlepszy wynik w historii zarówno w perspektywie ostatnich lat, jak i również od czasów prosperity przed kryzysem w 2009 r. Wpływ na ten sukces miał rekordowy poziom sprzedaży odnotowany w grudniu, kiedy polscy przewoźnicy zarejestrowali aż 318 szt. Pierwsze rejestracje NOWYCH autobusów w Polsce styczeń - grudzień 2016 rok według segmentów sztuki Segment Nadwozie 1-12.2016 1-12.2015 Ogółem Udział % Ogółem Udział % Zmiana % r/r BUS<=3,5T 3 0,43% -100,0% MINI BUS>3,5T 858 100,0% 694 99,6% 23,6% DMC<8T OGÓŁEM 858 100,0% 100,0% 697 43,2% 40,0% 23,1% BUS>3,5T MIEJSKI 722 64,0% 696 66,6% 3,7% MIĘDZYMIASTOWY 56 5,0% 80 7,7% -30,0% SZKOLNY TURYSTYCZNY 347 30,7% 249 23,8% 39,4% INNY 4 0,4% 20 1,9% -80,0% DMC>=8T OGÓŁEM 1129 100,0% 100,0% 1045 56,8% 60,0% 8,0% OGÓŁEM* 1987 100% 1742 100% 14,1% Źródło: PZPM i JMK - analizy na podstawie Centralnej Ewidencji Pojazdów */zasadniczo nie uwzględnia pojazdów własnej marki zarejestrowanych przez jej producenta Autobusowy grudzień W ostatnim miesiącu 2016 roku na polskim rynku przybyło aż 318 fabrycznie nowych autobusów (w styczniu 165 szt., w lutym 110 szt., w marcu 237 szt., w kwietniu 152 szt., w maju - 120 szt., w czerwcu 158 szt., w lipcu 261 szt., a w sierpniu 128 szt., we wrześniu - 103 szt. w październiku 102 szt. i w listopadzie 133 szt. Na tym tle grudzień wygląda zdecydowanie najlepiej i odnotowany wówczas rezultat 318 rejestracji jest jednocześnie najlepszym miesięcznym rezultatem na polskim rynku nowych autobusów w 2016 r
Grudniowy wzrost cieszy tym bardziej, że w listopadzie mieliśmy negatywny trend sprzedaży i zdecydowanie niższy wynik niż rok wcześniej 133 szt. (- 76 szt. / -36,4%). To dobry prognostyk na styczeń. Gwałtowny wzrost sprzedaży w ostatnim miesiącu na autobusowym rynku nie jest niczym nowym, gdyż standardowo większość autobusowych zamówień jest realizowana na koniec roku. Jednak ubiegłoroczny grudzień zaskoczył wszystkich i odnotowany wówczas rezultat to najlepszy wynik w perspektywie ostatnich 6 lat (poza rokiem 2013 r., kiedy przed wejściem przepisów Euro 6 zarejestrowano aż 323 pojazdy). Miejska strategia W 2015 roku motorem napędowym autobusowych rejestracji w Polsce były dwie kategorie - autobusy miejskie (696) i MINI (697). W 2016 roku zdecydowanie wygrała kategoria MINI 858 szt., a autobusy miejskie zostały mocno z tyłu (722). Natomiast nieoczekiwanie w zeszłym roku do tej rywalizacji dołączył się segment turystyczny (347 wobec 249 w 2015r.). Chronologia zakupów w segmencie miejskim jest następująca: w styczniu br. krajowi przewoźnicy zakupili 83 autobusy dla komunikacji w miastach (-6 szt. / -6,7%), w lutym 32 szt. (+ 5 szt. /+18,5%), w marcu już 66 szt. (+44 szt. / +200%), w kwietniu zaledwie 4 szt. (-28 szt. / -87,5%), w maju 14 szt. (-18 szt. / -56,3%), w czerwcu 30 szt. (-49 szt. / -62%), w lipcu padł rekord 176 szt. (+149 szt. / +551,9%), a w sierpniu mieliśmy powrót średniej sprzed wakacji 36 szt. (-22 szt. / -37,9%). Wrzesień wypadł słabo 9 szt. (-31szt. / -77,5%), październik blisko średniej: 46 szt. (-3 szt. / -6,1%), natomiast listopad to wyraźny minus (-86 szt. / -66,2%). W grudniu nastąpiło odbicie i krajowi przewoźnicy zarejestrowali aż 182 pojazdy w tej kategorii (+71 szt. / +64,0%) głównie w Lublinie, Katowicach, Krakowie, Bielsku-Białej, Gdańsku i Gliwicach. Dzięki zimowemu przyspieszeniu autobusy miejskie wyszły na plus i skumulowany od początku roku wynik wyniósł 722 szt. czyli o 26 szt. więcej niż rok wcześniej (+3,7%). To generalnie dobry rezultat biorąc pod uwagę znikomy udział pojazdów zakupionych w ramach programów unijnych, które dopiero wchodzą w fazę realizacji. Dlatego większość z nich została zakupiona z funduszy samych przedsiębiorstw, a blisko 50-procentowy udział w tych inwestycjach mieli przewoźnicy prywatni. Nieznacznie więcej pojazdów zarejestrowały samorządowe spółki, a kilka stanowiły pojazdy demonstracyjne. W miejskim rankingu miast pierwsze miejsce ma Warszawa (94), na której ulicach pojawiło się 40 przegubowych autobusów Solaris Urbino 18 (MZA Warszawa), a w październiku i listopadzie dołączyły do nich nowe Solarisy Urbino 12 dla Arriva Warszawa (53). Natomiast w lipcu w podwarszawskich Mościskach aż 117 pojazdów zarejestrował prywatny przewoźnik. Zdecydowana większość z nich trafiła na stołeczne ulice (od 9 sierpnia), natomiast 10 pojazdów pojechało do Krakowa, aby tam obsłużyć nowe połączenia komunikacyjne. Stolica Małopolski sama też sobie świetnie radzi w rankingu, zajmując mocne drugie miejsce (91). Trzecie ma Jaworzno (39) w barwach Olsztyna i Radomia, czwarte Jastrzębie Zdrój (39), a piąty jest Lublin (33) Po raz kolejny liderem w miejskim segmencie został Solaris, który w 2016 r. sprzedał tutaj rekordową liczbę nowych pojazdów aż 465 szt., czyli o 117 szt. (+33,6%) więcej niż przed rokiem. Zapewniło to marce imponujący udział w tej kategorii na poziomie 64,4%. To efekt zarówno masowych zakupów popularnych jamników do obsługi linii w Warszawie, Krakowie, czy na Śląsku, jak i dużo skromniejszych inwestycji realizowanych przez mniejszych przewoźników, takich jak ZKP Suchy Las, KM Łomianki czy KM Piła.
Drugie miejsce w miejskim rankingu ma Mercedes-Benz, który dzięki zmasowanym dostawom dla trzech klientów (Mobilis, Warbus Lublin i ZKM Gdańsk) osiągnął w 2016 r. łączną sprzedaż 120 szt. Tym samym marka mocno odbiła się od wyników z 2015 r., kiedy zarejestrowano zaledwie 12 miejskich autobusów z logo Mercedes-Benz. Trzecie miejsce ma Scania (26) z udziałem 3,6%. Warto zaznaczyć, że w Polsce coraz mocniej widoczny jest trend zakupów pojazdów z alternatywnymi napędami. Nie inaczej było w 2016 roku. W styczniu pulę 15 gazowych pojazdów (i to w wersji hybrydowej) zarejestrowało MPK Częstochowa. W czerwcu przybyły kolejne cztery autobusy gazowe po dwa w Myślenicach i Katowicach oraz w Jaworznie jeden elektrobus chińskiej marki Yutong, który jest aktualnie używany przez spółkę Tauron Dystrybucja w celach demonstracyjno-testowych. We wrześniu tę grupę wzmocniły cztery krakowskie elektrobusy Solaris Urbino 8,9 LE electric. W listopadzie do tego ekologicznego grona dołączyło pięć standardowych hybryd, które zakupiła Arriva do obsługi warszawskiego pakietu oraz 12 szt. przegubowych hybryd zakupionych przez MPK Kraków. Generalnie rosnąca liczba "zielonych" autobusów wskazuje na kontynuację eko-trendu z zeszłego roku, kiedy odnotowaliśmy rekordowy wynik 119 gazowych rejestracji, w tym 36 szt. dla Tych (CNG), 35 szt. dla Warszawy (LNG), 25 szt. dla Częstochowy(CNG hybryda), 15 szt. dla Gdyni (CNG) i 5 szt. dla Słupska (CNG). Do tego przewoźnicy zakupili 16 elektrobusów. Razem daje to poziom 135 szt. Z kolei w 2016 r. była to suma 41 szt., w tym 19 szt. gazowców (w tym 15 hybrydowych), 17 hybryd i 5 elektrobusów). To oznacza, że rok 2016 było zdecydowanie mniej zielony niż poprzedni. Prawdziwy jednak wysyp zamówień na pojazdy z alternatywnymi napędami z unijnym wsparciem czeka nas w tym roku. Rok MINI Z roku na rok segment autobusów MINI umacnia swoją pozycję na autobusowym rynku w Polsce. W styczniu poziom rejestracji minibusów (49) był niższy niż rok wcześniej. W lutym i marcu było podobnie (48 szt. i 58 szt.), w kwietniu mieliśmy mocny skok do przodu (79), a później podobne ilości w maju (71), czerwcu (75), lipcu (75), sierpniu (75), we wrześniu (83), w październiku (52) i listopadzie (75). Z kolei w grudniu odnotowaliśmy rekordowy poziom sprzedaży - 118 szt. To jednocześnie najlepszy miesięczny wynik w tym roku, jak w perspektywie ostatnich pięciu lat. Tak masowej rejestracji minibusów mogła sprzyjać zmiana w zakresie norm emisji spalin Euro 6 z poziomu stage 1 do poziomu stage 3 od stycznia 2017 r. Skumulowany wynik autobusów MINI za cały 2016 rok to łącznie 858 szt. (+161 szt. / +23,1%), co oznacza najwyższy poziom w tej kategorii od początku systemu rejestracji autobusów w Polsce. Dzięki temu segment ten zdecydowanie wyprzedził autobusy miejskie i jest obecnie najważniejszą kategorią funkcjonalną na autobusowym rynku w Polsce powyżej 3,5 tony DMC. Przypomnijmy, że tej kategorii cały czas sprzyja PFRON dotując zakupy pojazdów przystosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych i tym samym wyrównując różnice pomiędzy regionami. Od października do grudnia ruszyła kolejna fala przetargów na pojazdy dla niepełnosprawnych. Od zawsze liderem segmentu MINI jest marka Mercedes-Benz, która w 2016 roku zarejestrowała w tej kategorii 694 pojazdy, osiągając udział 80,9%. Najlepszy z konkurentów Ford może pochwalić się rezultatem 105 zarejestrowanych minibusów (12,2% udział w segmencie). Za nim
uplasowało się Renault i Iveco, które razem z coraz popularniejszymi słowackimi zabudowami marki Rosero, byłoby trzecie. Patrząc na wyniki minibusów przez pryzmat polskich firm zabudowujących pojazdy klasy MINI to na pierwszym miejscu znalazła się firma Mercus Bus (225), a następnie Auto-CUBY (74), Bus Prestige (48), CMS-Auto (46) i Automet (39). Najwięcej pojazdów zabudowanych przez krajowe firmy nadwoziowe zarejestrowano w Wejherowie (183) oraz Pruszkowie (91) i Warszawie (39). Turystyczna moc O ile w autobusach miejskich i MINI rok 2016 minął dość spokojnie, tak segment turystyczny rozpoczął dynamicznie. W styczniu zarejestrowano w Polsce 32 fabrycznie nowe autokary (+28 szt. / +700%), w lutym 26 (+17 szt. / +189%), a w marcu aż 109 szt. (+54 szt. / + 98,2%). Potem tempo wzrostu sprzedaży autokarów zaczęło słabnąć w kwietniu uzyskano taki sam wynik jak przed rokiem 52 szt., w maju 35 szt. (-13 szt. / -27,1%) i wreszcie w czerwcu mieliśmy małe odbicie do poziomu 49 szt. (+7 szt. / +16,7%). W lipcu zarejestrowano 10 szt., a w sierpniu 9 szt. (+4 szt. / + 80%). Wrzesień był kolejnym miesiącem sukcesywnego wypracowywania przewagi nad zeszłym rokiem (+2 szt. / + 66,7%). Ten wzrostowy trend zburzył październik, kiedy zarejestrowano tylko dwa autokary wobec 10 szt. rok wcześniej (-80%). W listopadzie znowu wolumen był niewysoki polscy przewoźnicy zakupili tylko 8 autokarów (+2 szt. / +33,3%), a w grudniu zarejestrowano 10 egzemplarzy, czyli mieliśmy lekki wzrost na koniec roku (+4 szt. / +66,7%). Razem daje to skumulowany wynik 347 szt. (+98 szt. / +39,4%). Należy podkreślić, że zeszłoroczny wynik to najlepszy autokarowy rezultat w Polsce w ciągu ostatnich 5 lat i zapowiedź, że odnotowany w 2015 roku rekordowy poziom sprzedaży autobusów turystycznych nie był przypadkiem i nie było to ostatnie słowo autokarowego segmentu. Dla porównania w całym 2015 r. zarejestrowano w Polsce łącznie 249 fabrycznie nowych autobusów turystycznych, a dodatkowo 48 autokarów (23 szt. typu Mercedes-Benz Tourismo oraz 25 szt. Plaxton Elite i) zarejestrowanych zostało jako pojazdy międzymiastowe. Do tego doszły 34 autobusy MAN Lion`s Coach zakupione przez wojsko (niewidoczne dla Centralnej Ewidencji Pojazdów) oraz 10 strażackich autokarów Volvo 9700, które zaklasyfikowano jako inne. Razem daje to potężną sumę 341 egzemplarzy. W tym roku mieliśmy 347 cywilnych rejestracji oraz 56 wojskowych, czyli kontrakt MAN z autokarami Lion`s Coach dla wojska. To 403 autobusy turystyczne + 12 autokarów zarejestrowanych jako międzymiastowe. Razem 415 szt.! W 2016 roku prymat wśród autokarów zdecydowanie należał do marki Mercedes-Benz, która w ciągu 12. miesięcy zarejestrowała tutaj aż 123 pojazdy z udziałem 35,4% w tej części rynku. Za nim uplasowała się Setra druga obok Mercedes-Benz marka koncernu Daimler Buses ze świetnym wynikiem 68. rejestracji. Stawkę najważniejszych turystycznych graczy zamyka Scania (52) z ekonomicznymi konstrukcjami typu Touring. Międzymiastowe na minusie W 2016 roku kategoria autobusów międzymiastowych, podobnie jak w całym 2015 roku, znalazła się pod kreską. W styczniu tylko 1 szt., w lutym segment wyszedł na plus odnotowując 4 rejestracje (wszystkie autobusy marki Mercedes-Benz). Podobnie było w marcu 4 szt. ( -50%). W kwietniu odnotowaliśmy wysoki poziom rejestracji 17 szt. (-6 szt. / -26,1%). W maju zapanował kompletny marazm i w Polsce nie sprzedano żadnego nowego międzymiastowego pojazdu. W czerwcu było nieco lepiej - zarejestrowano trzy autobusy (Mercedes-Benz Tourismo), w lipcu
ponownie zanotowaliśmy zero, w sierpniu aż 7 szt., we wrześniu 5 szt., a w październiku 2 szt. Zdecydowanie lepiej wypadł listopad, kiedy mieliśmy pięć rejestracji, w tym trzy marki SOR. W grudniu było jeszcze bardziej obiecująco. Liczba rejestracji osiągnęła poziom 8 szt. i było to o 4 szt. więcej niż przed rokiem. To zasługa wyłącznie jednego przewoźnika PKS Białystok, który na koniec roku zarejestrował osiem pojazdów MAN Lion`s Intercity. Grudniowy skok nie pomógł jednak przerwać marazmu panującego od lat w tym segmencie rynku i ostatecznie autobusy międzymiastowe zakończyły cały rok 2016 stratą (-24 szt. / -30,0%). Skumulowany wynik wyniósł 56 szt. i był jednym z najniższych w historii tej kategorii. Mamy nadzieję, że wraz z wejściem z dniem 1 stycznia 2018 r. ustawy o publicznym transporcie drogowym i uporządkowaniem pasażerskiego transportu regionalnego, ten segment odżyje. Aktualnie autobusy międzymiastowe tkwią w zapaści w jakiej znalazły się w 2009 r. po ustaniu masowych zakupów ze strony przedsiębiorstw PKS. Struktura zakupów to głównie kontrakty na autobusy do przewozów pracowniczych oraz zamówienia ze strony regionalnych przewoźników. Zmienia się stopniowo poziom ich wyposażenia, jak i gabaryty. W ciągu ostatnich lat notujemy coraz więcej zakupów bardziej komfortowych autokarów (jak konstrukcje Plaxton Elite i oraz Mercedes-Benz Tourismo) jak i autobusów lokalnych dostosowanych do obsługi osób niepełnosprawnych. Tak było też w 2016 roku. W zakresie pojazdów o podwyższonym komforcie zarejestrowano pojazdy Mercedes-Benz Tourismo i Setra, natomiast udogodnienia dla osób starszych oferują zakupione w tym roku autobusy międzymiastowe Iveco Crossway oraz SOR CN 12 o obniżonym poziomie podłogi. Tylko cały czas poziom tych dostaw nie jest wystarczający do potrzeb. Najlepiej w tym roku w tym segmencie radzi sobie Iveco zarejestrowano 15 szt. tej marki (m.in. dzięki dostawie 10 autobusów dla PKS Zielona Góra) następny jest Mercedes-Benz (14 szt.) i MAN (10 szt.). Pozycja Pierwsze rejestracje NOWYCH autobusów w Polsce styczeń - grudzień 2016 rok Marka 1-12.2016 1-12.2015 Ogółem Udział % Ogółem Udział % sztuki Zmiana % r/r 1 MERCEDES-BENZ* 951 47,86% 625 35,88% 52,2% 2 SOLARIS 465 23,40% 348 19,98% 33,6% 3 FORD 105 5,28% 99 5,68% 6,1% 4 SCANIA 78 3,93% 63 3,62% 23,8% 5 SETRA 71 3,57% 49 2,81% 44,9% inni 317 15,95% 558 32,03% -43,2% OGÓŁEM** 1987 100% 1742 100% 14,1% */ w tym zabudowane podwozia marki MB, rejes trowane również pod inną marką **/zas adniczo nie uwzględnia pojazdów własnej marki zarejestrowanych przez jej producenta Źródło: PZPM i JMK - analizy na podstawie Centralnej Ewidencji Pojazdów
Lista rankingowa marek W styczniu mieliśmy dwóch liderów na autobusowym rynku w Polsce markę Mercedes-Benz i Solaris. Wyniki za luty pozwoliły rozstrzygnąć kolejność na szczycie podium i pierwszy został Mercedes. Do grudnia sytuacja nie uległa zmianie. Biorąc pod uwagę skumulowany rezultat wśród autobusów powyżej 3,5 tony DMC zdecydowanie prowadzi marka Mercedes-Benz z wynikiem 951 szt. (+326 szt. / + 52,2%), która swój sukces zawdzięcza przede wszystkim świetnym wynikom w segmencie MINI (poniżej 8 ton DMC). Obok 694 szt. minibusów, niemiecki producent sprzedał 257 pojazdów w pozostałych segmentach, przy czym głównie w turystycznym (123) i miejskim (120). To zapewniło marce 47,9% udział w całym rynku (+12pkt. proc. w porównaniu do 2015 roku). Drugi Solaris zamknął rok z rezultatem 465 szt. (+117 szt. / +33,6%), rejestrując w przeciwieństwie do swojego konkurenta wyłącznie autobusy miejskie. To zapewniło firmie z Bolechowa udział w całym rynku na poziomie 23,4% (+3,4 pkt. proc. w porównaniu do 2015 roku) i niekwestionowany prymat w miejskim segmencie. Trzecią pozycję w rankingu zajmuje nieoczekiwanie Ford z wynikiem 105 szt. (+6 szt. / + 6,1%). Producent minibusów osiągnął ten bardzo dobry wynik bazując tylko na pojazdach o pojemności do 18 miejsc i w tym przedziale stał się mocną konkurencją dla polskich producentów zabudów, którzy zmuszeni zostali do specjalizacji w bardziej pojemnych busach (powyżej 20 miejsc). Czwarte miejsce należy do Scanii z rezultatem 78 szt. (+ 15 szt. / +0,3%). Szwedzki producent rozpoczął ten rok od mocnego uderzenia i to zarówno w kategorii miejskiej (jastrzębski kontrakt dla Warbusa na 26 pojazdów), jak i turystycznej (52). Piąta jest Setra z wynikiem 71 szt. (+22 szt. / +44,9%). Niemiecki producent z Neu-Ulm oferuje na naszym rynku głównie autokary wielkiej turystyki, czyli z najwyższej klasy Premium. Dlatego sukces tej marki na polskim rynku dobitnie pokazuje tegoroczną siłę segmentu turystycznego. Do tej pory najwyższy poziom sprzedaży tych luksusowych autokarów miał miejsce w 2012 r., kiedy w Polsce zarejestrowano 56 pojazdów z logo Setra (zakupionych głównie do obsługi EURO 2012). W 2016 roku była to suma 71 autokarów (w tym 2 międzymiastowe i 1 inny). Na koniec warto zauważyć, że na początku 2016 r. wyraźnie zmniejszył się udział autobusów, które powstały w krajowych fabrykach. To m.in. efekt bardzo dobrych wyników w segmencie MINI oraz turystycznym, a słabych w miejskim. W efekcie poziom autobusów wytworzonych w naszym kraju i zarejestrowanych wyniósł zaledwie 558 szt. (28,1%). Dla porównania ten rezultat za cały 2015 r. wyniósł 656 szt. (37,6%); w 2014 r. zarejestrowano łącznie 479 szt. autobusów zabudowanych w Polsce (30,9%), a w 2012 r. 456 szt. (34%). Ogólnie ta sytuacja nie wygląda najlepiej. Liczymy, że w tym roku ten wskaźnik ulegnie poprawie, dzięki unijnym zamówieniom na autobusy miejskie. Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego jest największą polską organizacją pracodawców branży motoryzacyjnej, zrzeszającą oficjalnych producentów i przedstawicieli producentów pojazdów samochodowych, autobusów, ciężarówek, samochodów osobowych i dostawczych a także motocykli, motorowerów oraz producentów nadwozi w Polsce. Jako członek Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Pojazdów ACEA oraz Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Motocykli ACEM, PZPM reprezentuje interesy firm członkowskich w organach Unii Europejskiej. 3M Poland Alu Trans System BMW Polska Carpol Citroёn Polska DAF Trucks Polska FCA Poland Ford Polska General Motors Poland Gruau Polska Harley-Davidson C&EE Honda Poland Hyundai Motor Poland Isuzu Automotive Polska Italmoto Iveco Poland JLR Polska KIA Motors Polska KTM C&EE Man Truck & Bus Mazda Motor Logistics Europe Mercedes-Benz Polska MMC Car Poland Moto Wektor MR Auto Nexteer Automotive Poland Nissan SC&EE Peugeot Polska Polonia Cup Renault Polska Scania Polska Ssangyong Motors Polska Subaru Import Polska Suzuki Motor Poland The European Van Company Toyota Motor Poland Toyota Motor Manufacturing Poland Tramp VCruiser Valeo Autosystemy Volkswagen Group Polska Volkswagen Poznań Volvo Auto Polska Volvo Polska Wielton Yamaha Motor Polska ZIPP