Zadanie I. [16 punktów] kod ucznia W zadaniach od 1 5 jedna odpowiedź jest poprawna. Zad.1. Pewna reakcja chemiczna przebiega zgodnie z równaniem: 2A + B C Stężenia równowagowe substancji wynoszą: A - 1 mol/dm 3, B - 3 mol/dm 3, C - 2 mol/dm 3. Stężenia początkowe wynosiły zatem: A [mol/dm 3 ] B [mol/dm 3 ] A. 4 2 0 B. 4 3 1 C. 5 5 0 D. 3 5 0 C [mol/dm 3 ] Zad.2. Równanie kinetyczne reakcji ma następującą postać: V = k[a] [B] 2 Zatem stała szybkości reakcji k ma wymiar: A. s -1 B. mol dm -3 s -1 C. mol -1 dm 3 s -1 D. mol -2 dm 6 s -1 Zad.3. Liczba elektronów niesparowanych w jonie Cu + wynosi: A. 0 B. 1 C. 2 D. 3 Zad.4. W reakcji utleniania-redukcji zachodzą następujące procesy: I. AsO 4 3- AsO 3 3- II. S 2- S Podczas tej reakcji można spodziewać się: A. zachowania stałej wartości ph B. spadku ph C. wzrostu ph D. dostarczona ilość danych nie pozwala wnioskować o zmianach ph *W rozwiązaniu zadania może pomóc Ci zapis jonowo-elektrotonowy równań połówkowych I i II. Zad.5. Hydrazyna (N 2 H 4 ) w warunkach normalnych to oleista bezbarwna ciecz (d = 1 g/cm 3 ) o charakterystycznym zapachu. Substancja ta jest stosowana jako paliwo rakietowe. Proces katalitycznego rozkładu hydrazyny zachodzi zgodnie z równaniami: I. 3 N 2 H 4 4 NH 3 + N 2 II. 4 NH 3 + N 2 H 4 3 N 2 + 8 H 2 Podczas tych reakcji wydziela się duża ilość ciepła oraz znaczna objętość gazów. Jaką objętość produktów gazowych w warunkach normalnych można otrzymać podczas rozkładu 100 cm 3 hydrazyny? A. 245 dm 3 B. 210 dm 3 C. 193 dm 3 D. 400 cm 3 W zadaniach nr 6 10 jedna, dwie, trzy lub wszystkie odpowiedzi mogą być poprawne. Zad.6. Związek organiczny o wzorze: H 2 C CH CH 2 C zawiera w cząsteczce: A. Dwa atomy węgla w stanie B. Jedno wiązanie typu hybrydyzacji sp 2 C. Dwa atomy węgla w stanie D. Jedenaście wiązań typu hybrydyzacji sp 3 Zad.7. Masa atomowa wodoru jest średnią ważoną mas trzech izotopów: protu, deuteru i trytu. Prawdą jest, że: A. Elektrony trytu w stanie podstawowym są opisane orbitalami 1s i 2s. B. Tryt tworzy z azotem związek o wzorze NT 3. C. Tryt posiada trzy neutrony w jądrze. D. Tryt nie występuje w naturze, może być otrzymany tylko na drodze reakcji jądrowych. O OH
Zad.8. Jod jest substancją niebezpieczną. Stężenie jodu w powietrzu, stwarzające zagrożenie dla życia człowieka to 20 mg/m 3. W zlewce znajduje się 100 cm 3 roztworu jodu w wodzie o stężeniu 0,001 mol/dm 3. Jaka maksymalna objętość powietrza zostałaby zatruta, gdyby cały jod odparował? (Należy przyjąć, że powietrze trujące to takie, w którym stężenie jodu ma wartość niebezpieczną dla życia człowieka oraz, że jod w roztworze występuje w postaci takich samych cząsteczek jak w fazie gazowej.) A. 1,27 m 3 B. 127 m 3 C. 127 dm 3 D. 1,27 x 10 3 dm 3 Zad.9. Reakcja Habera i Boscha to technologiczny proces syntezy amoniaku z wodoru i azotu. Reakcję tę prowadzi się w zakresie temperatur 450-600 o C i pod ciśnieniem 20-100 MPa. Entalpia tego procesu wynosi -92 kj/mol. Prawdą jest, że: A. Zwiększenie temperatury podniesie wydajność opisanego procesu. B. Zwiększenie temperatury skróci czas osiągnięcia stanu równowagi. C. Zwiększenie ciśnienia podniesie wydajność opisanego procesu. D. Największą wydajność procesu można osiągnąć stosując niską temperaturę i bardzo wysokie ciśnienie. Zad.10. Kwas stearynowy: A. Można otrzymać przez hydrolizę enzymatyczną odpowiedniego tłuszczu. B. Można otrzymać przez nasycenie wiązań podwójnych w kwasie oleinowym. C. Powoduje odbarwienie wody bromowej. D. W reakcji z wodorotlenkiem potasu tworzy mydło. W zadaniach 11-13 wybierz prawidłową odpowiedź A, B, C lub D oraz jej uzasadnienie I, II, III lub IV. Zad.11. Starzy górale mawiają śnieg zaczyna padać więc się cieplej robi, stwierdzenie to jest: A Prawdziwe I proces tworzenia śniegu z pary wodnej jest endotermiczny. B Fałszywe II proces tworzenia śniegu z pary wodnej jest egzotermiczny. ponieważ C Bez sensu III opady śniegu nie mają wpływu na temperaturę. D Tylko przysłowiem IV śnieg pada jak robi się zimno. Zad.12. Rozważ budowę jonów Na + i F -. Promień jonowy: A obu jonów jest taki sam I promień atomowy maleje w okresie. oba jony mają taką samą konfigurację elektronową, ale B Na + > F - II chmura elektronowa kationu sodu jest przyciągana przez ponieważ większą liczbę protonów. C Na + < F - III oba jony mają taką samą konfigurację elektronową. D nie da się porównać IV oba jony mają konfigurację elektronową taką jak neon, więc ich promień jonowy jest taki jak promień atomowy tego pierwiastka. Zad.13. Na roztwór wodny białka jaja kurzego skierowano strumień zielonego światła z latarki LED. Zaobserwowano: Strumień światła A przechodzi przez roztwór niezmieniony I roztwór ten jest roztworem koloidalnym. B Denaturację białka II intensywne światło zniszczy strukturę białka. ponieważ energia światła zostanie przekazana cząsteczkom białka, C Koagulację białka III przez co będą one przemieszczać się i łączyć w duże aglomeraty. Rozproszenie D światła w kształcie IV roztwór ten jest roztworem właściwym. stożka
Zadanie II. [10 punktów] kod ucznia 1. Niewielką ilość wybranych soli (ciała stałe) wprowadzono do wody destylowanej i intensywnie wymieszano. Następnie zbadano odczyn powstałych roztworów. Podaj jakie odczyny powinny mieć badane roztwory, odpowiedź uzasadnij zapisując odpowiednie równania reakcji lub zaznacz, że reakcja nie zachodzi. A) Na 2 CO 3 odczyn:...... B) ZnCl 2 odczyn:..... C) MgCl 2 odczyn:... D) Cr 2 (SO 3 ) 3 odczyn:... 2. Proces hydrolizy kationu amonu można rozważać w kategorii reakcji kwasowo zasadowej, zgodnie z teorią Brönsteda-Lowry ego. A. Zapisz równanie opisanej reakcji. B. Podaj jaką funkcję pełni w tym procesie woda. Woda pełni funkcję:
C. Podaj sprzężone pary kwas-zasada występujące w opisanym procesie. 3. Do 150 cm 3 roztworu kwasu siarkowego(vi) o stężeniu 0,2 mol/dm 3 dodano 100 cm 3 zasady potasowej o stężeniu 0,7 mol/dm 3. Oblicz ph powstałego roztworu. Należy założyć, że roztwory po reakcji mają gęstość d = 1 g/cm 3. [3 pkt]
Zadanie III. [10 punktów] kod ucznia W czterech oddzielnych reaktorach przeprowadzono reakcje chemiczne opisane poniższymi równaniami, przy czym równanie reakcji oznaczonej jako C nie zostało uzgodnione: A. 4 HCl (g) + O 2(g) 2 H 2 O (g) + 2 Cl 2(g) H < 0 B. CO 2(g) + H 2(g) CO (g) + H 2 O (g) H > 0 kat C..NH 3(g) + O 2(g) NO (g) +.H 2 O (g) H < 0 D. 2 SO 2(g) + O 2(g) 2 SO 3(g) H < 0 1. Podaj wyrażenie na stężeniową stałą równowagi dla procesu opisanego równaniem A.... 2. Podaj od czego zależy wartość stałej równowagi reakcji A. Określ czy reakcja A jest egzo czy endoenergetyczna.... 3. Jak należy zmienić ciśnienie, aby przesunąć stan równowagi reakcji A w kierunku wzrostu wydajności reakcji. Zaznacz poprawną odpowiedź: podwyższyć / obniżyć / pozostawić bez zmian 4. Jak należy zmienić temperaturę, aby przesunąć stan równowagi reakcji B w kierunku wzrostu ilości substratów. Zaznacz poprawną odpowiedź: podwyższyć / obniżyć / pozostawić bez zmian 5. Określ, jak na ilość tlenku węgla(ii), który powstaje w reakcji B wpływa zastosowanie katalizatora 6. Do reaktora o pojemności 5 dm 3 wprowadzono 3 mole CO 2(g) oraz 2 mole H 2(g). Układ ogrzano, a reakcję prowadzono do czasu ustalenia się w układzie stanu równowagi w danej temperaturze. W stanie równowagi w reaktorze zachodziła reakcja opisana równaniem B. Wiedząc, że stężeniowa stała równowagi reakcji B w danej temperaturze wynosi 1, oblicz stężenia równowagowe wszystkich reagentów. Wyniki podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku. [2 pkt]
7. Dobierz współczynniki stechiometryczne w równaniu reakcji C, oraz wyznacz w jakim stosunku objętościowym i jakim stosunku masowym reagują amoniak z tlenem..nh 3(g) + O 2(g) NO (g) +.H 2 O (g) Stosunek masowy Stosunek objętościowy..... [1,5 pkt] 8. Oblicz jak zmieni się szybkość reakcji D przebiegającej w fazie gazowej, dla której równanie kinetyczne powstawania SO 3(g) można wyrazić wzorem: v = k [SO 2 ] 2 [O 2 ], jeżeli stężenie SO 2 wzrośnie trzykrotnie i jednocześnie stężenie O 2 zmaleje dwukrotnie. 9. Określ, jak zmieni się szybkość pewnej reakcji, jeżeli temperaturę układu obniżymy o 30 o C. Przy obliczeniach należy założyć, że ogrzanie układu o 10 o C powoduje dwukrotny wzrost szybkości reakcji chemicznych. 10. Oblicz ile dm 3 gazowego chlorowodoru (warunki normalne) należy użyć w reakcji A, aby otrzymać 280 cm 3 chloru, wiedząc że reakcja A przebiega z wydajnością 70 %.
Zadanie IV. [10 punktów] kod ucznia 1. Siarka występuje w przyrodzie w postaci czterech izotopów: S 1, S 2, S 3 i S 4. Liczby masowe dla izotopów S 2 i S 4 wynoszą odpowiednio 33 i 36, natomiast izotop S 1 zawiera 16 neutronów a izotop S 3-18 neutronów. Zawartość izotopu siarki S 2 jest równa 0,75 %. Oblicz zawartość procentową dwóch izotopów siarki: S 1 i S 3. W obliczeniach zaniedbaj zawartość izotopu siarki S 4 oraz przyjmij, że średnia masa atomowa siarki wynosi 32,066u. Wyniki obliczeń podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku. 2. Napisz pełną konfigurację elektronową atomu siarki w stanie podstawowym: [2 pkt]... 3. Podaj najwyższy stopień utlenienia siarki w związkach chemicznych oraz nazwę jednego, przykładowego związku, w którym siarka występuje na tym stopniu utlenienia.... 4. Podaj najniższy stopień utlenienia siarki w związkach chemicznych oraz nazwę jednego związku, w którym siarka występuje na tym stopniu utlenienia.... 5. Jednym z tlenków, które tworzy siarka jest tlenek siarki(iv) a) określ typ hybrydyzacji orbitali walencyjnych atomu siarki (sp, sp 2, sp 3 ) oraz kształt cząsteczki SO 2 Typ hybrydyzacji orbitali walencyjnych atomu siarki. Kształt cząsteczki SO 2.
b) narysuj wzór elektronowy (kreskowy) cząsteczki SO 2 z uwzględnieniem kształtu tej cząsteczki. 6. Siarkę można otrzymać w wyniku reakcji siarczku ołowiu(ii) z kwasem azotowym(v). Oprócz siarki, w reakcji powstaje tlenek azotu(ii), woda oraz azotan(v) ołowiu(ii). Zapisz równanie tej reakcji i uzgodnij je w oparciu o bilans elektronowy.. Równanie procesu redukcji:... Równanie procesu utleniania:... [3 pkt]