Program Szkolenia Asystent rodziny I ZJAZD 25 godzin dydaktycznych I dzień 22.05.2013r. 9 godzin dydaktycznych: 1. Forum wymiany doświadczeń uczestników - doświadczenia w pracy zbliżonej do zadań asystenta rodziny - wiedza na temat zakresu obowiązków asystenta rodziny - omówienie założeń pracy pisemnej oraz zasad jej pisania i składania 2. Część integracyjna: - gry integracyjne - gry psychologiczne - gry budowania zespołów 3. Ja w roli asystenta rodziny: analiza własnych możliwości i ograniczeń w wykonywaniu zadań asystenta rodziny: - moje mocne strony - moje ograniczenia - mój warsztat pracy oparty na technikach Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach 4. Etyka pracy asystenta rodziny: - systemy wartości, wybory indywidualne - dylematy moralne oraz trudne decyzje 5. Metodyka pracy asystenta: - wyzwania pracy - specyfika środowisk versus historia rodziny 6. Higiena pracy: - przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu 7. Podsumowanie dnia: - czego nauczyły nas gry - dlaczego chcemy być asystentami rodziny - nasze mocne i słabe strony - nasze potrzeby i cele - próba wytyczenia/określenia ścieżki rozwoju w przyszłości II dzień 23.05.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Rodzina - definicja, skład - podstawowa struktura - funkcje, potrzeby, wyzwania Rodzina przed, w trakcie i po rozwodzie - przemiany w jednostkach - przemiany w małżeństwie - przemiany w rodzinie - przemiany społeczne Struktura rodziny, cykl życia rodziny - rodzaje przywiązania Role w rodzinie - identyfikacja własnych uczuć, myśli i hipotez Charakterystyka problemów rodziny: - destruktywne zachowania dziecka i rodziców - nieprawidłowe postawy rodzicielskie - problemy wychowawcze: szukanie zasobów 1
III dzień 24.05.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Wyzwania rodziny: - role społeczne: własne założenia, stereotypy i specyfika środowiska - bezrobocie - uzależnienia - choroby psychiczne i zaburzenia - śmierć II ZJAZD 25 godzin dydaktycznych IV dzień 4.06.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Regulacje prawne w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej - zagadnienia ogólne dotyczące pieczy zastępczej - rodzinna piecza zastępcza - instytucjonalna piecza zastępcza - postępowanie adopcyjne Zadania administracji publicznej w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej - zadania gminy, powiatu, samorządu województwa, wojewody, ministra właściwego do spraw rodziny, - finansowanie zadań w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej Zadania i uprawnienia asystenta rodziny wynikające z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej V dzień 5.06.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Wybrane zagadnienia z prawa - rodzinnego Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w tym ograniczenie i pozbawienie władzy rodzicielskiej, - karnego naruszenie i zaniedbanie obowiązków rodzicielskich, jako przesłanka objęcia pomocą w formie asystenta rodziny - cywilnego obowiązek alimentacyjny - prawa pracy- status asystenta rodziny - administracyjnego - KPA - zabezpieczenia społecznego system wsparcia rodzin z dziećmi Omówienie zmian w obowiązujących przepisach prawa - aktualny stan prawny i zmiany (ustawy i przepisy wykonawcze) VI dzień 6.06.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Dokumentacja prowadzona przez asystenta rodziny. III ZJAZD 25 godzin dydaktycznych VII i VIII dzień 26-27.06.2012r. 9 +9 godzin dydaktycznych: Warsztat praktycznej pracy z rodziną Analiza potrzeb, problemów i zasobów rodziny Sporządzanie planu pracy z rodziną - techniki dochodzenia do celów - praca nad metodami wychowawczymi w sytuacjach trudnych/kryzysowych -genogram metody obrazowania etapów pracy: rysunki, wykresy, listy (Blok ćwiczeń praktycznych, praca w grupach, symulacja i odgrywaniu scenek pracy z rodziną) 2
IX dzień 28.06.2012r. 7 godzin dydaktycznych: Podstawy komunikacji z młodzieżą - stereotypy i założenia dorosłych versus młodzieży - cele i potrzeby dzisiejszej młodzieży - budowanie zaufania Uwzględnienie specyfiki ryzykownych zachowań młodzieży Techniki pracy z młodzieżą: generowanie i modelowanie scenek/symulacji Podstawy interwencji kryzysowej i rozmowy z osobą wykorzystywaną seksualnie Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży - tworzenie lokalnej sieci wsparcia dziennego - diagnoza potrzeb i możliwości środowiska - aktywizacja twórczości i inicjatywy dzieci i młodzieży - praca nad rozwojem osobistym IV ZJAZD 25 godzin dydaktycznych X dzień 11.09.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Podstawy mediacji - kto to jest mediator, uprawnienia - rola, obowiązki, teoria mediacji - podstawy prawne, założenia mediacji Podstawowe zasady oraz przebieg procesu mediacji - zasady mediacji (dobrowolność, bezstronność, neutralność, poufność). - etapy procesu - mediacje sądowe, prywatne/przed sądowe Etyka mediatora w praktyce asystenta rodzinnego - zasady etyki mediatora - wskazówki, kiedy można być mediatorem - przeciwskazania do pełnienia roli mediatora Różnicowanie pomiędzy mediacją a innymi formami pracy z rodziną na ile podobne są cele i strategie mediacji rozwodowych, poradnictwa rozwodowego oraz terapii rozwodowej Mediacja, jako narzędzie do zarządzania konfliktem Psychologia konfliktu - teoria z praktyką: teorie konfliktów i ich przełożenie na życie codzienne - rodzaje konfliktów - model konfliktu - siły eskalujące konflikt - tendencyjność poznawcza a rozwiązanie konfliktu - konsekwencje konfliktów - co można zyskać na konflikcie - sposoby rozwiązywania XI dzień 12.09.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Metody rozwiązywania konfliktu - dochodzenie do ukrytych potrzeb i celów - techniki mediatora nieoficjalnego - dochodzenie do porozumienia poprzez poszukiwanie niezrealizowanych potrzeb Przebieg mediacji (symulacje mediacji, praca na casusach) Metody i techniki pracy z rodziną Narzędzia mediatora: techniki pokonywania impasu, dochodzenia do potrzeb, Praca nad indywidualnym warsztatem mediatora nieoficjalnego 3
- tworzenie alternatywnych rozwiązań BATNA/WATNA - szukanie kompromisów i dróg pośrednich - tworzenie listy potrzeb i zasobów - interwencje podczas mediacji - praca z genogramem - pytania cyrkularne -wachlarz pomocnych pytań XII dzień 13.09.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Praktyka mediacyjna - symulacje sesji mediacyjnych Strategie pracy z nierównowagą sił w mediacjach rodzinnych - klaryfikacja rozkładu sił - urealnianie celów i potrzeb - zachęcanie do zmiany punktu widzenia - kreatywność, jako narzędzie pracy mediatora V ZJAZD 25 godzin dydaktycznych XIII dzień 25.09.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Rozwód, zdrada, konflikt przemiany rodziny i rozkład sił w związkach Symulacje typowych konfliktów Korzyści i trudności mediacji motywacja stron Rodzina w ujęciu systemowym - podstawy podejścia systemowego - założenia dotyczące rodziny - natura konfliktu Rodzina w mediacji - specyfika i cele mediacji w rodzinie - konflikt stały, czasowy - podejmowanie decyzji o rozstaniu - czym dla rodziny mogą być mediacje - zagrożenia dla procesu mediacji Rodzina po rozwodzie - dzieci - rodzicielstwo - funkcjonowanie w społeczeństwie - stereotypy, założenia, drogi rozwoju Rozwód jako szansa rozwojowa XIV dzień 26.09.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Komunikacja interpersonalna - podstawy budowania konstruktywnych komunikatów - konstruktywna krytyka - budowanie i utrzymywanie granic - higiena emocji w przekazie werbalnym Podstawy konstruktywnej komunikacji - komunikaty TY i JA - krytyka konstruktywna - pytania wokół 4
- metafory - przeformułowania Rodzaje komunikatów, informacje zwrotne, konstruktywna krytyka Impas i strategie radzenia sobie z silnymi emocjami - techniki kompensacji emocji - samoświadomość Strategie pracy z nierównowagą sił - redukcja konfliktu - poprawa komunikacji - klaryfikacja obszarów zgody - pytania otwarte - informacje zwrotne XV dzień 27.09.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Podstawy edukacji zdrowotnej - profilaktyka bezpiecznych zachowań seksualnych wśród młodzieży - używki, jako świadomy wybór konsekwencji - podstawy diagnozy potencjalnych niezdrowych wzorców zdrowotnych przekazywanych pokoleniowo Asertywność - komunikowanie granic w kontakcie interpersonalnym - strefa intymna, charakterystyka obszaru - strefa osobista, prywatna a publiczna - zgodność z wewnętrznym JA i zewnętrznym spostrzeganiem - techniki asertywnej komunikacji podstawy asertywności i komunikatów NIE Motywowanie klienta do zmiany - definicja motywacji, docieranie i identyfikacja motywów klienta - zmiana, jako sytuacja trudna psychologicznie, techniki wsparcia psychologicznego, aktywne słuchanie Elementy technik psychologicznych - techniki motywacyjne oparte na zasobach klienta - metody pracy z planem zmian Praca z trudnymi klientami: - agresywnymi - roszczeniowymi - bezradnymi - relacje klientów z pomagaczami - techniki pracy z trudnymi klientami - identyfikacja potrzeb pomagacza, a potrzeb klienta - techniki obrony własnego stanowiska - techniki nawiązywania współpracy Podstawy interwencji kryzysowej VI ZJAZD 25 godzin dydaktycznych XVI dzień 14-15.10.2013r. 9+9 godzin dydaktycznych: Organizowanie wspomagania rozwoju dziecka z problemami emocjonalnymi i zaburzeniami zachowania - anoreksja, bulimia, samookaleczanie - ADHD - kompulsywne zachowania i agresja Wprowadzenie do tematyki psychogennych zaburzeń odżywiania Zapoznanie się ze specyfiką choroby i pracy z młodzieżą Ćwiczenia praktyczne stosowane w pracy z osobami chorymi Podstawy systemowego podejścia w pracy z rodziną Techniki zastępowania destruktywnych zachowań na rzecz zdrowego stylu odżywiania i utrzymywania uzyskanych postępów Pielęgnacja niemowląt i dzieci 5
- Różnice w anatomicznej budowie ciała dziecka i dorosłego: - Fizjologiczny proces rozwoju psychoruchowego niemowląt i dzieci, - Obszary funkcjonowania niemowlaka (regulacja stanów, sen, jedzenie, aktywność) oraz dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym (nauka, zabawa). - Niepokojące objawy w rozwoju psychoruchowym dziecka, symptomy zaniedbań ze strony rodziny Praca z osobami niepełnosprawnymi - ograniczenia i możliwości prawne - specyfika choroby/niepełnosprawności - specyfika kontaktu: empatia, radzenie sobie z trudnymi emocjami Problemy wynikające z opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem - charakterystyka funkcjonowania rodziny - potencjalne problemy i praca na zasobach - udzielanie wsparcia - pomoc przy delegowaniu obowiązków oraz organizowaniu życia rodziny Praca z własnymi uczuciami i doświadczeniami: przeformułowanie trudności i blokad na zasoby i pomocne techniki XXI dzień 16.10.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Coaching rodzicielski, jako nowoczesna i sprawdzona metoda pracy z dziećmi i młodzieżą - jak pracować z dzieckiem na jego zasobach - docieranie do potrzeb i blokad dziecka - wsparcie i stawianie granic Wstęp do metod pracy z rodziną, jako systemem Motywowanie poprzez docieranie do zasobów osobistych, potrzeb i celów Techniki projektowania pożądanych zmian i ścieżek rozwoju Trudne komunikaty jak utrzymywać granice - empatia - konstruktywna krytyka - krótkie komunikaty - ilość przekazywanych szczegółów - radzenie sobie z emocjami XIX dzień 13.11.2013r. 9 godzin dydaktycznych: VII ZJAZD 25 godzin dydaktycznych Przemoc w rodzinie - funkcjonowanie rodziny - role członków rodziny Cykle przemocy - historia związku przemocowego od początku - próba wgłębienia się w podstawy, na których urosła przemoc Uwikłanie w związku - przyczyny pozostawania w przemocy - czynniki wikłające - argumentacja osób doznających i stosujących przemoc - identyfikacja własnych uczuć i reakcji Rodzaje przemocy Kto jest odpowiedzialny - argumenty obu stron Podstawy prawne - prawo a przemoc Komunikacja w rodzinie skonfliktowanej - wzory i poziomy komunikacji - techniki manipulacji 6
- interwencje mediatora Ćwiczenia, symulacje praktyczne rozpoznawanie komunikatów, identyfikacja emocji oraz dobieranie technik interwencji Więzi rodzinne i ich ochrona - reakcje na konflikt w rodzinie Gry małżeńskie Podstawy pomocy psychologicznej i wsparcia w kryzysie XX dzień 14.11.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Elementy pedagogiki - metody wychowawcze - podstawy wzorców wychowania Wstęp do psychologii dziecka Etapy rozwojowe - rozwój psychiczny - rozwój fizyczny - rozwój społeczny - rozwój dziecka od okresu prenatalnego do dorosłości - elementy profilaktyki zdrowych zachowań przed, w trakcie i po ciąży Sytuacje kryzysowe w rodzinie: kłótnie, rozwody, przemoc a ich wpływ na zachowanie i rozwój dziecka - konsekwencje negatywnych wzorców komunikacyjnych i emocjonalnych - nauka mechanizmów przyswajania przez dzieci i młodzież wzorców rodzinnych - metody rozpoznawania zaniedbań w prawidłowym funkcjonowaniu rodziny Kryzysy rozwojowe - zaufanie - nieufność (niemowlęctwo) - autonomia - wstyd i zwątpienie (niemowlęctwo) - inicjatywa - poczucie winy (dzieciństwo) - pracowitość - poczucie niższości (okres szkolny) - faza dojrzewania płciowego - tożsamość a niepewność roli - wczesny okres dojrzałości - intymność a izolacja Potrzeby i ograniczenia rozwojowe na różnych etapach rozwoju XXI dzień 15.11.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Rozwój dziecka: prawidłowości i anomalie Reakcje dziecka - na rozwód - przemoc - uzależnienia - wykorzystywanie seksualne - reakcje uzależnione od wieku Dziecko, jako - nieobecny świadek - nieobecny sędzia VIII ZJAZD 25 godzin dydaktycznych XXII dzień 27.11.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Elementy ekonomii i organizacji gospodarstwa domowego Proste zasady oszczędności faktycznych i pozornych Podstawy tworzenia i zarządzania domowym budżetem Techniki planowania i przewidywania wydatków Samokontrola versus realne potrzeby rodziny 7
XXIII dzień 28.11.2013r. 9 godzin dydaktycznych: Doskonalenie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny - umiejętności radzenia sobie w sytuacjach wyzwań wychowawczych - wypełnianie ról społecznych Pomoc w funkcjonowaniu rodziny w środowisku lokalnym - przygotowanie do pracy w środowisku - poszukiwanie zasobów/sojuszników w środowisku lokalnym - praca interdyscyplinarna - kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych - umiejętność uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej Współpraca asystenta ze służbami i ośrodkami wsparcia - poznanie zadań i kompetencji służb - współpraca w opracowaniu i realizacji plany pomocy rodzinie Elementy superwizji własnej, a tworzenie grup wymiany doświadczeń - analiza doświadczeń (w pracy z klientem, z grupą, we współpracy w zespole pracowniczym) - wykorzystanie doświadczeń zawodowych współpracowników i innych specjalistów zaangażowanych w pomoc podopiecznym Zebranie prac uczestników oraz ustalenie kolejności prezentacji Prezentacja pracy jest dobrowolna, służy natomiast wymianie doświadczeń na forum grupy. W przypadku gdyby żaden z uczestników nie wyraził chęci prezentacji swojej pracy trenerowi zaleca się przeprowadzenie symulacji pracy asystenta opartej na studium przypadku zgłoszonym przez uczestników lub własnym. Prezentacja wybranych prac uczestników XXIV dzień 29.11.2013r. 7 godzin dydaktycznych: Prezentacja wybranych prac uczestników Zebranie prac uczestników oraz ustalenie kolejności prezentacji Prezentacja pracy jest dobrowolna, służy natomiast wymianie doświadczeń na forum grupy. W przypadku gdyby żaden z uczestników nie wyraził chęci prezentacji swojej pracy trenerowi zaleca się przeprowadzenie symulacji pracy asystenta opartej na studium przypadku zgłoszonym przez uczestników lub własnym. Zakończenie szkolenia (zebranie ocen uczestników, rozdanie certyfikatów) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ *Każdy blok szkoleniowy rozpoczyna się od: - prezentacja osoby trenera - wprowadzenie do tematyki szkolenia - zebrania oczekiwań/potrzeb oraz doświadczeń uczestników - przedstawienia ramowego programu dnia **Każdy blok szkoleniowy kończy się: - podsumowaniem tematyki szkolenia - zebraniem wrażeń uczestników - rundą wypowiedzi na forum grupy, co każdy z uczestników zabiera ze szkolenia dla siebie: technikę, pomysł - możliwością zgłoszenia indywidualnych tematów wnoszonych przez uczestników 8