RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203249 (21) Numer zgłoszenia: 362435 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 26.11.2001 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 26.11.2001, PCT/EP01/13829 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 20.06.2002, WO02/47638 PCT Gazette nr 25/02 (51) Int.Cl. A61K 8/22 (2006.01) A61K 48/42 (2006.01) A61K 8/49 (2006.01) A61Q 11/00 (2006.01) (54) Doustna kompozycja czyszcząca zęby (30) Pierwszeństwo: 15.12.2000,EP,00311230.7 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 02.11.2004 BUP 22/04 (73) Uprawniony z patentu: UNILEVER N.V.,Rotterdam,NL (72) Twórca(y) wynalazku: Andrew Joiner,Bebington,GB Philip Christopher Waterfield,Bebington,GB David William Thornthwaite,Bebington,GB (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.09.2009 WUP 09/09 (74) Pełnomocnik: Jolanta Hawrylak, Rzecznik Patentowy, PATPOL Sp. z o.o. PL 203249 B1
2 PL 203 249 B1 Opis wynalazku Wynalazek dotyczy doustnej kompozycji czyszczącej zęby o polepszonym efekcie nadawania białego koloru zębom. Bardziej dokładnie wynalazek dotyczy doustnej kompozycji czyszczącej zęby o polepszonym efekcie nadawania białego koloru, zawierającej bezpieczną i skuteczną ilość określonych organicznych nadkwasów. W publikacji WO 96/05802 ujawniono doustne pielęgnacyjne kompozycje nadające zębom białą barwę. Taką aktywność uzyskano przez wprowadzanie do doustnych pielęgnacyjnych kompozycji pewnych organicznych nadkwasów, jako środków nadających zębom białą barwę/wybielających, a w szczególności peroksyamidoftalamidów i kationowych kwasów peroksykarboksylowych, jak kwas N-ftaimidoperheksanowy i czwartorzędowy benzyloperoksykwas. Byłoby korzystne bardziej skuteczne stosowanie nadkwasów w środku nadającym białą barwę/wybielającym przeznaczonym do stosowania na zębach. Publikacja WO 96/05802 (Unilever) ujawnia doustną pielęgnacyjną kompozycję zawierającą nadkwasy. Przykładowo wymienia się kwas N,N-ftaloiloaminoperoksykapronowy (PAP). Nie ma ujawnienia kombinacji PAP i nadtlenku wodoru. W publikacji US-5616335 (Nicolle) ujawniono organiczny nadkwas w środku dezynfekującym i/albo czyszczącym. Także tutaj brak ujawnienia kombinacji PAP i nadtlenku wodoru. W publikacji US-6136297 (Sagel) ujawniono elastyczną wstęgę (pasmo) przeznaczoną do nakładania wybielającego środka na powierzchnię zębów. Specyficzne ujawnione środki wybielające obejmują nadtlenki, chloryny, nadwęglany, nadkwasy, oraz ich kombinacje. Brak ujawnienia kombinacji PAP i nadtlenku wodoru. W publikacji WO 00/59461 (Unilever) ujawniono nadtlenkowy związek i pentaząbkowany, zawierający azot ligand, taki jak FeMeN 4 Py. Brak ujawnienia kombinacji PAP i nadtlenku wodoru. Celem wynalazku jest dostarczenie wybielającej kompozycji bardziej skutecznej niż ujawniona w WO 96/05802. Nieoczekiwanie stwierdziliśmy, że stosowanie nadtlenku wodoru w połączeniu z nadkwasem daje bardziej skuteczny środek do nadawania białej barwy/wybielania niż ujawnienie ze stanu techniki - WO 96/05802. Przedmiotem wynalazku jest doustna kompozycja czyszcząca zęby zawierająca: nadkwas dopuszczalny do fizycznego kontaktu z wnętrzem jamy ustnej ssaków, a kompozycja dodatkowo zawiera albo nadtlenek wodoru w ilości od 0,01% do 5,0% wagowych, albo jego źródło, przy czym to źródło wytwarza nadtlenek wodoru w ilości od 0,01% do 5,0% wagowych kompozycji, a nadkwasem jest peroksoamidoftalimid o wzorze ogólnym: w którym R oznacza atom wodoru lub grupę C 1-4 alkilową; n wynosi 1 do 8, a X oznacza C=O lub SO 2. Korzystnie nadtlenek wodoru występuje w postaci nadtlenku karbamidu. Korzystnie nadkwas występuje w ilości od 0,01% do 5% wagowych kompozycji. Korzystnie kompozycja według wynalazku jako nadkwas zawiera kwas N,N-ftaloiloaminoperoksokapronowy (PAP). Także korzystnie kompozycja zawiera nadkwas w postaci cyklodekstrynowego kompleksu. Korzystnie kompozycja według wynalazku ma postać wybraną z grupy składającej się z żelowych bioadhezyjnych płatków/pasków, emalii do zębów i pasty do zębów. Oczywiście użyty nadkwas musi być dopuszczalny dla stosujących, oraz ze względu na regulacje prawne. Taka dopuszczalność będzie oczywista dla fachowca. Wymagania wynikające z regulacji prawnych są zależne od ustawodawstwa i leczonego ssaka. Oczywiście wyższe standardy obowiązują dla leczenia ludzi. Określenie dopuszczalny do fizycznego kontaktu musi być odczytywane w sensie przedstawionego tutaj ujawnienia. Nadkwas stosowany w kompozycji według wynalazku to peroksyamidoftalamid o wzorze:
PL 203 249 B1 3 w którym R oznacza atom wodoru lub grupę C 1-4 alkilową, n wynosi 1 do 8, a X oznacza C=O lub SO 2. Najbardziej korzystnym nadkwasem jest kwas N,N-ftaloiloaminoperoksykapronowy (PAP). Korzystnie nadkwas występuje w kompozycji w ilości w zakresie od 0,01% do 5% wagowych, bardziej korzystnie od 0,05% do 4%, a zwłaszcza od 0,1% do 2% a najbardziej korzystnie od 0,5% do 1,5% wagowych, liczone na wagę kompozycji. Korzystnie źródło nadtlenku występuje w ilości od 0,05% do 4%, bardziej korzystnie od 0,1 do 2% wagowych, liczone na kompozycję. Źródłem nadtlenku jest korzystnie nadtlenek wodoru ale także inne źródła mogą być odpowiednie do stosowania w doustnych pielęgnacyjnych kompozycjach, na przykład nadtlenek karbonidu. Niniejszy wynalazek może być wykorzystany przy stosowaniu kompozycji dla nadawania zębom białej barwy/wybielania/czyszczenia. Wynalazek eksploatuje się jako handlowe opakowanie obejmujące czyszczącą kompozycję według wynalazku razem z instrukcją jej stosowania. Obok doustnego stosowania kompozycja może być używana do czyszczenia protez zębowych. Doustne kompozycje według wynalazku mogą także zawierać dalsze, typowe w tej dziedzinie składniki, takie jak: środki przeciwmikrobowe, np. triklosan, chlorheksydyna, sole miedzi, cynku i cyny, jak cytrynian cynku, siarczan cynku, glicynian cynku, cytrynian sodowocynkowy i pirofosforan cyny, ekstrakt sanguinaryny, metronidazol, czwartorzędowe związki amoniowe, jak chlorek cetylopirydyniowy; biguanidyny, jak diglukonian chlorheksydyny, heksetydyna, oktenidyna, aleksydyna i chlorowcowane związki bifenylowe, jak 2,2'-metyleno-bis-(4-chloro-6-bromo-fenol); środki przeciwzapalne, jak ibuprofen, flurbiprofen, aspiryna, indometacyna, itd.; środki przeciw próchnicze, jak fluorek sodu i cyny, aminofluorki, monofluorofosforan sodu, trimetafosforan sodu i kazeina; bufory tworzenia płytki nazębnej, jak mocznik, mleczan wapnia, glicerofosforan wapnia i poliakrylan strontu; witaminy, takie jak witaminy A, C i E; ekstrakty roślinne; środki dezynfekujące, np. cytrynian potasu, chlorek potasu, winian potasu, kwaśny węglan potasu, szczawian potasu, azotan potasu i sole strontu; środki przeciw tworzeniu kamienia nazębnego, np. pirofosforany metali alkalicznych, polimery zawierające podfosforyn, organiczne fosfoniany i fosfocytryniany itd.; biocząsteczki, np. bakteriocyny, przeciwciała, enzymy itp.; środki smakowe, np. olejki z mięty pieprzowej i mięty ogrodowej; inne materiały proteinowe, jak kolagen, keratyna; konserwanty; środki zmętniające; środki barwiące; środki dostosowujące ph; środki słodzące; farmaceutycznie dopuszczalne nośniki, np. skrobia, sacharoza, woda lub układy woda/alkohol itp.; środki powierzchniowo czynne, jak anionowe, niejonowe, kationowe i obojniaczojonowe lub amfoteryczne środki powierzchniowo czynne; rozdrobnione materiały ścierne, jak krzemionki, tlenki glinu, węglany wapnia, fosforany diwapniowe, pirofosforany wapnia, hydroksyapatyty, trimetafosforany, nierozpuszczalne heksametafosforany i podobne, w tym zaglomerowane rozdrobnione materiały ścierne, zazwyczaj w ilości między 3 a 60% wagowych doustnej pielęgnacyjnej kompozycji; środki utrzymujące wilgoć, jak glicerol, sorbitol, propylenoglikol, ksylitol, laktitol itp.; środki wiążące i zagęszczające, jak karboksymetyloceluloza sodowa, guma ksantanowa, guma arabska itd. jak również syntetyczne polimery, jak poliakrylany i polimery karboksywinylowe jak Carbopol ;
4 PL 203 249 B1 związki polimeryczne, które mogą zwiększać dostarczanie składników aktywnych, jak środki przeciwmikrobowe, również mogą być wprowadzane. Przykładami takich polimerów są kopolimery poliwinylometyloeteru z bezwodnikiem maleinowym, oraz inne podobne polimery zwiększające dostarczanie, np. jak opisane w DE-A-3942643 (Colgate); bufory i sole dla buforowania wartości ph i siły jonowej doustnej pielęgnacyjnej kompozycji; oraz inne ewentualne składniki, które można wprowadzać, np. środki wybielające, jak związki nadtlenowe, np. peroksydifosforan potasu, układy musujące, jak układy kwaśny węglan sodu/kwas cytrynowy, układy zmieniające barwę i podobne. Dla polepszenia dostarczania lub trwałości składników aktywnych można również stosować lipozomy. Doustne kompozycje mogą mieć dowolną postać typową w tej dziedzinie, np. pasty do zębów, żelu, pianki, bioadhezyjnych płatków/pasków, aerozolu, gumy, pastylek do ssania, emalii do zębów, płukanek do ust, proszku, kremu itp. i mogą także być formułowane w układy do stosowania w pojemnikach typu dwukomorowego. Część doświadczalna Środki wybielające oceniano następująco: (1) syntetyczne hydroksyapatytowe krążki poleruje się i umieszcza w sterylnej ślinie w temperaturze 37 C przez noc dla utworzenia błonki; (2) krążki barwi się w roztworze herbaty przez siedem dni w temperaturze 37 C; (3) zabarwione krążki zanurza się w wybielającym roztworze na żądany okres czasu; (4) zmianę barwy krążków mierzy się stosując chromametr CR-300 w układzie L*a*b*. Za pomocą wartości L* (początkowa), L* (zabarwiona) i L* (oczyszczona) oblicza się procentowe usunięcie zabarwienia. Ujemne wartości wskazują ściemnienie a dodatnie wartości pokazują efekt wybielenia (nadania barwy białej). Wszystkie stosowane kompozycje przygotowywano w 0,5 M NaHCO 3. Wartości ujemne wskazują na ściemnienie. Poniższa Tabela 1 przedstawia wyniki dla stosowania samego PAP w wodnym roztworze 0,5 M NaHCO 3 razem z 0,1% H 2 O 2. % usunięcia zabarwienia 15 minut 0,5 M NaHCO 3-13 0,5 M NaHCO 3 /0,1% H 2 O 2-11 0,5 M NaHCO 3 /1% wag/wag PAP 11 0,5 M NaHCO 3 /0,1% H 2 O 2 /1% wag/wag M PAP 16 Wyniki przedstawione w Tabeli 1 pokazują że dodanie nadtlenku wodoru do nadkwasu daje bardziej skuteczną kompozycję wybielającą niż dodanie samego PAP. W Tabeli 2 przedstawiono dane dla doświadczenia wybielania PAP w którym do wytwarzania formulacji używano handlowo dostępnych produktów. % usunięcia zabarwienia 1 min 5 min 10 min 0,5 M NaHCO 3 (kontrolna) -28-30 -31 Eureco HCP-11 (1% wagowy PAP) -4 32 45 Eureco HCL-17 (1% wagowy PAP) 4 47 63 0,1% H 2 O 2-30 -31-25 0,1% H 2 O 2 /Eureco HCL-17 (1% wagowy PAP) 7 60 86
PL 203 249 B1 5 Eureco HCP-11 jest handlowo dostępną formulacją zawierającą kompleks PAP/cyklodekstryna. Eureco HCL-17 jest handlowo dostępną formulacją zawierającą wodną dyspersję PAP. Wyżej podane handlowo dostępne formulacje są dostępne z firmy Ausimont; Via S. Piętro, 50/A 1-20021 Bollate, Milano, Włochy. Wyniki przedstawione w powyższej Tabeli 2 pokazują, że HCL-17 jest bardziej aktywnym środkiem wybielającym niż HCP-11 przy równej zawartości wagowo/wagowo PAP. Obecność 0,1% H 2 O 2 w HCL-17 daje nieoczekiwane zwiększenie efektu wybielania. Zastrzeżenia patentowe 1. Doustna kompozycja czyszcząca zęby zawierająca: nadkwas który jest dopuszczalny do fizycznego kontaktu z wnętrzem jamy ustnej ssaków, a kompozycja dodatkowo zawiera albo nadtlenek wodoru w ilości od 0,01% do 5,0% wagowych, albo jego źródło, przy czym to źródło wytwarza nadtlenek wodoru w ilości od 0,01% do 5,0% wagowych kompozycji, znamienna tym, że nadkwasem jest peroksoamidoftalimid o wzorze ogólnym: w którym R oznacza atom wodoru lub grupę C 1-4 alkilową; n wynosi 1 do 8, a X oznacza C=O lub SO 2. 2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że nadtlenek wodoru występuje w postaci nadtlenku karbamidu. 3. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że nadkwas występuje w ilości od 0,01% do 5% wagowych kompozycji. 4. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienna tym, że jako nadkwas zawiera kwas N,N-ftaloiloaminoperoksokapronowy (PAP). 5. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienna tym, że zawiera nadkwas w postaci cyklodekstrynowego kompleksu. 6. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienna tym, że ma postać wybraną z grupy składającej się z żelowych bioadhezyjnych płatków/pasków, emalii do zębów i pasty do zębów.
6 PL 203 249 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.