Nr 7 / Maj 2012 W numerze: Impreza integracyjna: czy pracodawca świadczy usługę na rzecz pracowników? Czy wzrost wartości praw stanowi przychód z częściowo nieodpłatnego świadczenia Kiedy można obniżyć podatek należny bez posiadania odbioru faktury korygującej Różnice kursowe powstałe na podatku VAT orzecznictwo, interpretacje, zagadnienia podatkowe
Impreza integracyjna: czy pracodawca świadczy usługę na rzecz pracowników? Sygnatura pisma: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi Interpretacja indywidualna z 15.05.2012 r., IPTPP1/443-184/12-3/MS Podatek od towarów i usług Organizacja spotkania integracyjnego dla własnych pracowników nie stanowi nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste pracowników, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT Podatnik we wniosku o udzielnie pisemnej interpretacji przedstawił stan faktyczny, gdzie wskazał, że jest podatnikiem VAT czynnym, a całość prowadzonej działalności gospodarczej zasadniczo opodatkowana jest podatkiem VAT. Podatnik zamierza zorganizować spotkanie integracyjne, którego uczestnikami będą jego pracownicy. Spotkanie będzie miało charakter motywacyjno integracyjny, a jego celem będzie zintegrowanie pracowników Podatnika. Podatnik wskazał, że wymiana doświadczeń zawodowych, wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków przełoży się na wydajność pracowników, wysoką jakość wykonywanych obowiązków służbowych, a tym samym przyczyni się do zwiększenia przychodów Podatnika. Podczas spotkania przeprowadzone zostaną zawody sportowe (piłka siatkowa) z udziałem pracowników Podatnika. Spotkanie sfinansowanie zostanie ze środków obrotowych. W ich skład będą wchodziły wydatki związane m.in. z zakupami usług zakwaterowania, ubezpieczenia, wynajęcia pomieszczeń do rozgrywek sportowych. Zakupy ww. towarów i usług będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wydatki powyższe zostaną udokumentowane fakturami VAT. Na tle powyżej zarysowanego stanu faktycznego Podatnik zwrócił się do Ministra Finansów z następującym zapytaniem: czy na gruncie ustawy o VAT organizacja spotkania integracyjnego dotyczącego własnych pracowników stanowi nieodpłatne świadczenie usług na ich cele osobiste, o których mowa w art. 8 ust. 2. Tym samym, czy w konsekwencji Podatnik zobowiązany będzie do wykazania podatku należnego z tytułu nieodpłatnego świadczenia w fakturze wewnętrznej. Istotą komentowanej interpretacji była wątpliwość powzięta przez Podatnika w związku z ewentualnym uznaniem, iż w opisanym stanie faktycznym dojdzie do świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 uvat. Zgodnie z tym przepisem za odpłatne świadczenie usług uznaje się między innymi użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników ( ). Tak więc kluczowym było określenie, czy dochodzi do konsumpcji usługi na cele osobiste pracowników Spółki. Biorąc pod uwagę fakt, iż a) planowane spotkanie będzie miało charakter motywacyjno-integracyjny, b) będzie służyło wymianie doświadczeń zawodowych pomiędzy pracownikami, c) przełoży się na wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków, d) a także na wydajność i wysoką jakość wykonywanych obowiązków służbowych przez pracowników, trudno w tej sytuacji uznać, że zajdą przesłanki wskazane w art. 8 ust. 2 uvat. Konsumpcja usługi przez pracowników związana więc będzie nie z ich celami osobistymi lecz ze świadczonymi przez Podatnika czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Konkludując należy podkreślić słuszność przyjętego przez Podatnika i potwierdzonego przez Ministra Finansów stanowiska. Jednakże nie zależy zapominać, iż każdorazowe nieodpłatne świadczenie na rzecz pracowników powinno być analizowane pod kątem opodatkowania podatkiem VAT jak też PIT celem uniknięcia ewentualnych ryzyk podatkowych (choć przedmiotowa interpretacja nie dotyczyła kwestii ewentualnego przychodu po stronie pracowników). Henryk Suchecki Partner DMS TAX Nr 7 / Maj 2012 2
Czy wzrost wartości praw stanowi przychód z częściowo nieodpłatnego świadczenia Sygnatura pisma: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Interpretacja indywidualna z 21.05.2012, IPPB3/423-150/12-2/GJ Podatek dochodowy od osób prawnych Wzrost wartości praw nabytych w ramach zakupu zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP), wycenionych z uwzględnieniem niepewnych roszczeń oraz wad prawnych głównego składnika ZCP jakim jest nieruchomość, nie skutkuje powstaniem przychodu w postaci częściowo nieodpłatnego świadczenia w sytuacji późniejszego zakupu nieruchomości pozbawionej już wad prawnych, również w sytuacji jej istotnej zwyżki wartości na dzień sprzedaży. Spółka prowadząca działalność w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomościami dokonała w 2007 r. zakupu ZCP za globalną cenę X, w ramach której nabyła składniki materialne i niematerialne w postaci m. in. rzeczy ruchomych, praw z papierów wartościowych, wierzytelności oraz prawa do nieruchomości gruntowej wraz z nakładami na nie poniesionymi przez Sprzedającego (oszacowana cena nieruchomości to wartość Y), w takim kształcie w jakim prawa te będą przysługiwać Sprzedającemu w chwili zawarcia umowy przeniesienia własności nieruchomości. Zgodnie z treścią umowy z uwagi na występujące wady prawne dotyczące nieruchomości, przeniesienie praw własności nieruchomości na Spółkę ma nastąpić po ich całkowitym wyjaśnieniu i uregulowaniu dzień sprzedaży notarialnej nieruchomości za cenę Y. Na moment sprzedaży, Sprzedający udostępnił Spółce całość praw do ZCP w tym prawo do nieruchomości, za umówioną cenę X, zobowiązując się w przyszłości do sprzedaży prawa własności nieruchomości, w sytuacji gdy pozbawiona ona będzie wad prawnych za cenę Y, wcześniej uzgodnioną w umowie nabycia ZCP. Spółka jako nabywca ZCP zgodnie z umową przejęła na siebie całość ryzyk w związku z koniecznością usunięcia wad prawnych do nieruchomości otrzymując w tym zakresie stosowne pełnomocnictwa. Po okresie 4-5 lat od umowy istnieje duże prawdopodobieństwo, iż na skutek usunięcia wad prawnych Spółka uzyska tytuł prawny do nieruchomości, której wartość będzie znacznie wyższa od ceny X zapłaconej w ramach umowy sprzedaży ZCP. Spółka zadała pytanie czy w związku z udostępnieniem jej prawa do przedmiotowej nieruchomości za cenę stanowiącą wartość rynkową na dzień podpisania umowy sprzedaży w 2007 r. powstanie przychód z częściowo nieodpłatnych świadczeń w przypadku, gdy na moment przeniesienia własności nieruchomości jej wartość będzie istotnie wyższa od ceny sprzedaży Y oszacowanej na dzień sprzedaży ZCP. Minister Finansów zgodził się ze stanowiskiem Spółki, iż pomimo że wartość nieruchomości na dzień jej sprzedaży będzie istotnie wyższa aniżeli cena zakupionej w 2007 roku ZCP, to po stronie Spółki nie powstanie przychód z częściowo nieodpłatnych świadczeń. Wydaje się, że niniejsza interpretacja jak rzadko stanowi spójne połączenie wykładni gramatycznej, celowościowej i ekonomicznej istniejących przepisów ucit. Za wnioskodawcą organ zgodził się, że istniejąca ucit nie zawiera definicji legalnej przychodu w tym także wartości otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy, praw i świadczeń. Oczywiście ucit wskazuje jak należy ustalić wartość nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, co niejednokrotnie skutkuje tym, iż wartość ta zależy od ich przedmiotu (usługi, towary, prawa). Spółka wskazała, że cena nieruchomości Y, stanowiąca składową całościowej ceny sprzedaży ZCP tj. ceny X, stanowiła wartość rynkową uwzględniającą niewyjaśniony stan prawny oraz wady prawne nieruchomości, czas oraz miejsce udostępnienia. Natomiast fakt późniejszego zaistnienia czynników niezależnych od Spółki mogących mieć wpływ na cenę nieruchomości np. wzrost wartości nieruchomości czy różnice wynikające z kursów walut, nie może wskazywać na nierynkową wartość nieruchomości i tym samym na nieodpłatne lub częściowo nieodpłatne świadczenie, gdy ustalona pierwotnie cena zawierała wartość obciążeń wynikających z ryzyka, które przejął na siebie nabywca nieruchomości. Jacek Dobrucki doradca podatkowy, partner w DMS TAX Nr 7 / Maj 2012 3
Kiedy można obniżyć podatek należny bez posiadania odbioru faktury korygującej Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu Sygnatura pisma: Wyrok z 09.05.2012 r., I SA/Wr 412/12 Podatek od towarów i usług W niektórych sytuacjach TSUE dopuszcza możliwość obniżenie należnego podatku VAT bez posiadania stosownego potwierdzenia gdy uzyskanie takiego potwierdzenia, w rozsądnym terminie, jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione. Spółka wystąpiła z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji w zakresie określenia momentu obniżenia podstawy opodatkowania w związku z wystawianiem faktur korygujących, faktury te są przesyłane lub przekazywane nabywcom towarów lub usług. W przypadku wystawienia faktur korygujących obniżających podstawę opodatkowania i podatek należny niejednokrotnie zdarzają się sytuacje, w których Spółka otrzymuje od nabywcy potwierdzenia odbioru faktury korygującej ze znacznym opóźnieniem, bądź takiego potwierdzenia w ogóle nie otrzymuje. Powstało zatem pytanie, czy kwoty wynikające z dokonywanych korekt faktur obniżają podstawę opodatkowania (kwotę podatku należnego) w rozliczeniu za miesiąc wystawienia faktury korygującej, także w przypadku nieposiadania przez Spółkę potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. W ocenie Spółki jest ona uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania oraz odliczenia kwotę podatku należnego na podstawie wystawianej faktury korygującej w naliczeniu za okres, w którym wystawiono fakturę nawet wówczas, gdy w dacie złożenia deklaracji spółka nie otrzymała potwierdzenia otrzymania faktury korygującej od nabywcy towaru lub usługi. Organ podatkowy nie zgodził się z taką interpretacją. W wyniku zaskarżenia wydanej interpretacji, WSA we Wrocławiu stwierdził, iż narusza ona przepisy Dyrektywy VAT 112. Po zaskarżeniu wyroku sądu I instancji przez organ podatkowy, NSA uchylił zaskarżony wyrok do ponownego rozpoznania wskazując sądowi I instancji wykładnię przepisów w tym zakresie zakreśloną w wyroku TSUE z 26 stycznia 2012 r., C-588/10. Sąd I instancji ponownie rozpoznając sprawę skonstatował, iż podatnik powinien podejmować działania mające na celu uzyskanie potwierdzenia odbioru przez nabywcę towaru lub usługi faktury korygującej. W tej części zdaniem sądu stanowisko organu, uznające przyjęte rozwiązanie w prawie krajowym za zgodne z prawem wspólnotowym, należy uznać za prawidłowe. Sąd dopuścił w pewnym zakresie możliwość istnienia wyjątku. W tym wypadku podatnik musi jednak wykazać, że do obniżenia podstawy opodatkowania rzeczywiście doszło oraz, że dochował należytej staranności celem upewnienia się, że nabywca jest w posiadaniu korekty faktury i że się z nią zapoznał. Sąd I instancji ponownie uchylił zaskarżoną interpretację oraz nakazał organowi wskazanie w jaki sposób podatnik powinien wykazać, że podjął racjonalne działania uzasadniające działanie mające na celu uzyskanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej. Organ podatkowy powinien również wskazać co należy uznać, za rozsądny termin, po upływie którego od momentu wysłania faktury korygującej podatnicy mogą uwzględnić ją w deklaracji VAT. Zasadniczo kwestia obowiązku posiadania potwierdzenia odbioru faktur korygujących została już przesądzona. Podatnicy powinni zawsze podejmować działania zmierzające do uzyskania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez kontrahenta. Najistotniejszym obecnie problemem będzie jednak ustalenie rozsądnego terminu po upływie którego można uwzględnić w rozliczeniu fakturę korygującą bez posiadania takiego potwierdzenia. Jedno jest pewne, że organy będą musiały określić ten termin, zgodnie z zaleceniami sądów. Jeżeli organy przyjmą zbyt długi termin może to doprowadzić do kolejnej fali sporów z fiskusem. W tej sytuacji wydaje się, że ujmowanie faktur korygujących niepotwierdzonych w dacie ich wystawienia rodzi ryzyko przedwczesnego obniżenia podstawy opodatkowania, z uwagi na brak upływu rozsądnego terminu. Warto poczekać z ich rozliczeniem co najmniej miesiąc. Paweł Świdkiewicz Starszy konsultant, doradca podatkowy Nr 7 / Maj 2012 4
Różnice kursowe powstałe na podatku VAT Naczelny Sąd Administracyjny Sygnatura pisma: Wyrok z 23.03.2012 r., II FSK 1508/10 podatku dochodowego od osób prawnych Istota różnic kursowych polega na urealnieniu przychodów i kosztów podatkowych z tytułu zmian kursów waluty. Jeżeli więc w określonym stanie faktycznym nie ma kosztu uzyskania przychodu, to nie ma również podstawy do jego urealniania. W przypadku podatku od towarów i usług ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wyraził zasadę, że podatek ten nie wywołuje na jej gruncie skutków podatkowych. Jest neutralny podatkowo. Spółka wystąpiła z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości rozpoznania dla celu podatku dochodowego od osób prawnych jako kosztów uzyskania przychodów różnic kursowych powstałych w kwocie podatku VAT przy fakturach wystawianych w walucie obcej. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawierane są umowy na podstawie których płatności są wyrażane i realizowane w walucie obcej, w związku z czym część faktur wystawiana jest w walucie obcej, a kwoty podatku VAT wykazywane zarówno w złotych jak i w walucie obcej dla celów przeliczenia. W związku z faktem, iż zapłaty wynikające z faktur dokonywane są w większości przypadków w terminie późniejszym, niż dzień wystawienia faktury VAT, to wartość podatku VAT obliczona według kursu waluty na dzień otrzymania zapłaty, będzie zazwyczaj różnić się od wartości podatku VAT obliczonej według kursu waluty na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. W związku z powyższym powstało pytanie: czy spółka ma prawo rozpoznawać dla celu podatku CIT jako koszty uzyskania przychodów różnice powstałe w kwocie podatku VAT przy fakturach wystawionych w walucie obcej". W ocenie Spółki uzasadnione jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów lub odpowiednio do przychodów różnic pomiędzy kwotami podatku VAT od wykazanych w złotówkach w deklaracji na cele tego podatku (po przeliczeniu wg odpowiedniego kursu waluty obcej z dnia poprzedzającego wystawienie faktury), a kwotami podatku VAT wyrażonymi w złotych (po przeliczeniu wg odpowiedniego kursu waluty obcej z dnia otrzymania płatności), które zostaną faktycznie otrzymane w dacie zapłaty. Organ, a następnie WSA oraz NSA nie zgodziły się z takim stanowiskiem. Stanowisko NSA potwierdza linię interpretacyjną w tym zakresie, prezentowaną przez organy podatkowe oraz sądy. Argumentem Spółki w niniejszej sprawie było przede wszystkim oparcie się na tezie, iż różnice kursowe powstałe na podatku VAT mogą stanowić koszt/przychód podatkowy na zasadach ogólnych dotyczącej kosztów uzyskania przychodów (tj. art. 15 ucit) oraz przychodów (art. 12 ucit), a nie na podstawie art. 15a ucit. Spółka uznała bowiem, iż dozwolone jest kwalifikowanie podatkowe tych różnic z innego przepisu ucit niż art. 15a, ponieważ zarówno katalog kosztów uzyskania przychodów, jak i przychodów nie mają charakteru zamkniętego. Należy jednak zaznaczyć, iż różnice kursowe są wtórne w stosunku do wydatków/zysków samej transakcji. Dopiero w sytuacji gdy wynikający z transakcji wydatek może zostać uznany za koszt podatkowy, to różnice kursowe związane z tym wydatkiem również mogą stanowić koszt podatkowy (odpowiednio odnosi się to do przychodów podatkowych). Jak podkreślił NSA: różnice kursowe nie mają samodzielnego bytu. Są konsekwencją określonych zdarzeń gospodarczych kwalifikowanych przez ustawę podatkową jako przychód lub koszt podatkowy. Z tego też względu różnice kursowe wpływają na koszty oraz przychody podatkowe tylko w sytuacjach ściśle wymienionych w art. 15a, w innym razie przepis ten byłby zbędny, gdyż wystarczające byłyby zasady ogólne wyrażone w art. 12 oraz 15 ucit. Warto jednak zwrócić uwagę, iż powyższe odnosi się do różnic kursowych transakcyjnych, a nie powstałych od własnych środków (tak również w wyroku WSA we Wrocławiu, z dnia 14.10.11 r., sygn. I SA/Wr 1229-1230/11). Ponadto należy również wskazać, iż opisany stan faktyczny dotyczy sytuacji, w której podatnik wybrał podatkową metodę rozliczania różnic kursowych. Katarzyna Konieczna-Kłobut Konsultant Nr 7 / Maj 2012 5
W celu uzyskania dodatkowych informacji związanych z prezentowanymi treściami prosimy o kontakt pod następującymi adresami e-mail: Redakcja DMS Tax24: Dział Doradztwa Podatkowego: tax24@dmstax.com ddp@dmstax.com lub telefonicznie: 071 79 25 991 Redaktorem DMS Tax24 jest Jacek Dobrucki, partner w DMS TAX Sp. z o.o. Spółka posiada wszelkie prawa autorskie do niniejszej publikacji. Niniejsza informacja nie stanowi czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy o doradztwie podatkowym. Biuletyn DMS Tax24 ma jedynie charakter informacyjny, a zastosowanie się do jego treści nie może rodzić roszczeń pod adresem jej autorów oraz DMS TAX Sp. z o.o. Cytowanie i/lub rozpowszechnianie treści niniejszego biuletyny jest dozwolone pod warunkiem powołania się na źródło pochodzenia informacji. DMS TAX Sp. z o.o. Spółka Doradztwa Podatkowego ul. Kazimierza Wielkiego 1 50-077 Wrocław Spółka jest wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Fabrycznej we Wrocławiu VI Wydział Gospodarczy KRS. Kapitał zakładowy wynosi 50.000 zł i jest w pełni opłacony. KRS 0000231073; REGON 0041354; NIP 894-28-25-006. Zarząd: Jacek Dobrucki; Dawid Michalak; Henryk Suchecki. Nr 7 / Maj 2012 6