Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl
Zajęcia Ostatnio: Trochę o organizacji i zarządzaniu Dziś: Cykl działania zorganizowanego, Cykl życia organizacji Cykl życia produktu
Cykl działania zorganizowanego Opracował Henri Le Châtelier Nazywany inaczej Cyklem organizacyjnym Wybór celu, który mamy osiągnąć. Kontrola otrzymanych wyników. Zbadanie środków i warunków, potrzebnych do jego osiągnięcia. Wykonanie stosownie do powziętego planu. Przygotowanie środków i warunków, które uznane są za potrzebne.
Cykl działania zorganizowanego Dobre przygotowanie podstawą sukcesu Odpowiednie (dokładne) określenie celu stanowi więcej niż połowę sukcesu. Gdy jasno widzimy cel, który chcemy osiągnąć, to zrobiliśmy już więcej niż połowę drogi. Wysiłki same zwracają się ku osiąganemu celowi Cel powinien być: Jedyny Ścisły Ograniczony Użyteczny
Definiowanie celu ZMORA i SMART ZMORA Każdy cel powinien być: Z rozumiały M ierzalny O kreślony w czasie R ealny do osiągnięcia A mbitny SMART Każdy cel powinien być: S pecific (określony) M easurable (mierzalny) A ttainable (osiągalny) R esults-focused (zorientowany na wyniki) T ime-related (ograniczony w czasie)
Definiowanie celu Cel niewłaściwie zdefiniowany: Chcę być szczęśliwy Chcę w ciągu dwóch lat mieć dziecko Cel spełniający kryteria SMART: Chcę do końca marca 2016 zdać na pozytywną ocenę resortowy egzamin MSZ z języka Japońskiego
Ćwiczenie definiowanie celu Zdefiniuj cel rzeczywisty/fikcyjny cel w oparciu o SMART: 1. Cel związany z własnym kształceniem 2. Cel związany z życiem zawodowym
Cykl życia organizacji
Cykl życia organizacji Jest to ciąg zmian którym podlega organizacja od jej narodzin, aż do śmierci. W przenośni można więc powiedzieć o: Rodzeniu się Wzroście/Rośnięciu Dojrzałości Starzeniu się Umieraniu Niekiedy - Odrodzeniu R W D S U
Cykl życia organizacji wg Gościńskiego Faza przedsiębiorczości Faza odnowy Faza zespołowości Faza formalizacji
Czy istnieje możliwość wpływania na naturalny cykl życia organizacji?
Wielkość i znaczenie Cykl życia organizacji Rewitalizacja Formalizacja Reanimacja Rozwój Przedsiębiorczość Powstanie Firmy Skostnienie Stagnacja Upadek Rozpad Rezurekcja Inicjacja Czas
Organizacje rosnące i starzejące się Rosnące Poszukiwanie szans (podejmowanie ryzyka) Unikanie zagrożeń Starzejące się Działanie nastawione na szybkie efekty Przestrzeganie procedur Nagradzanie za efekty Nagradzanie za legalizm i konformizm Struktury: zadaniowe i procesowe, płynne i zmienne Struktury funkcjonalne, ale sztywne i nienaruszalne Władza i jej zakres ma sytuacyjny, zmienny charakter Władza formalna jest większa niż władza rzeczywista Ogólne upoważnienie do działania Działanie ograniczone różnymi formalnymi przepisami, regułami, procedurami, a także kulturą organizacyjną, zwyczajowością Stosunkowo wysoki poziom tolerancji dla popełnianych błędów Brak tolerancji dla błędów, kary Koalicje proaktywne i ofensywne Stabilne i silne nieformalne grupy interesów
Wielkość organizacji Cykl życia organizacji wg L. Greinera
Cykl życia organizacji wg L. Greinera - kryzysy kryzys przywództwa tarcia/walka o przywództwo; ustępowanie pola managerom; stopniowe wprowadzanie procedury, kształtowanie formalnej struktury organizacji; kryzys autonomii wertykalne tarcia o kompetencje; potrzeba większej swobody dla managerów niższego szczebla; konieczność przekazania części władzy; kryzys kontroli usamodzielnianie się części pracowników w zbyt dużym stopniu; zwiększanie kontroli;
Cykl życia organizacji wg L. Greinera - kryzysy kryzys biurokracji rozrost procedur i nadmierna biurokracja; nadmierne formalne planowanie i procesy decyzyjne (redukcja elastyczności i innowacyjności); kryzys? rozwój przez współpracę może przyczynić się do kryzysu wypalenia zawodowego (powstanie struktury macierzowej; redukcja managerów; zbytnie obciążenie pracą)
Co ma wpływ na Cykl Życia Organizacji? Według Greinera: Wielkość organizacji Wiek Tempo rozwoju branży (długość trwania) etapów ewolucji i rewolucji Inne wyznaczniki: Forma własności i sposób zarządzania Dywersyfikacja działalności w układzie produktowym i rynkowym
Cykl życia produktu
Wielkość sprzedaży Cykl życia produktu w kontekście organizacji Stabilizacja Wzrost Spadek Inicjacja Degradacja Rewitalizacja? Innowacja Czas
Macierz BCG Przedłużanie życia poprzez marki (wiele/pojawianie się nowych)
Cykl życia branży
Cykl życia branży M. Gort i S. Klepper faza nieaktywna niewielka liczba konkurentów korzysta z dobrodziejstwa oligopolu; faza pobudzenia nowi gracze pojawiają się na rynku, niewielu go opuszcza; faza wysokich obrotów wielu nowych graczy na rynku, ale równie wielu go opuszcza; faza redukcji masowo opuszczany rynek przez graczy (bankructwa, przejęcia, fuzje)
Cykl życia branży M. Gort i S. Klepper faza stabilizacji ponowne kształtowanie się oligopolu Na fazy i długość ich trwania wpływają bezpośrednio między innymi: Cykl życia produktu Tempo rozwoju innowacji Regulacje prawne (liberalizacja/zaostrzenie) Zmiany w zakresie techniki transportu Zmiany w kosztach transakcyjnych
Podsumowanie Cykl życia organizacji jak i poszczególne jego fazy można świadomie planować i realizować Teorie CŻO starają się określić: cechy skutecznej organizacji w poszczególnych fazach cyklu, skuteczne sposoby zarządzania ewolucją firmy, przechodzeniem do kolejnych faz, sposoby tworzenia szansy odnowy starej firmy, zrozumieć typowe problemy organizacji w poszczególnych fazach cyklu i wynaleźć sposoby ich rozwiązywania Praktycznie nie istnieją firmy, które przechodzą z jednej fazy do drugiej bez kryzysów W większości przypadków liderzy nieakceptujący potrzeby zmian w organizacji
Czy są jakieś pytania?