NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy Bydgoszcz, dnia sierpnia 2009 r. P/09/042 LBY-410-01-1/2009 Pan Stefan Smulski Prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Uzdrowisko Ciechocinek S.A. w Ciechocinku WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy przeprowadziła w Przedsiębiorstwie Uzdrowisko Ciechocinek S.A. w Ciechocinku, zwanym dalej Uzdrowiskiem lub Spółką, kontrolę restrukturyzacji i przygotowania do prywatyzacji w ramach strategii prywatyzacji uzdrowiskowych spółek Skarbu Państwa w latach 2006-2008. W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli podpisanym 15 lipca 2009 r., NajwyŜsza Izba Kontroli na podstawie art. 60 ustawy o NIK przekazuje Panu Prezesowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność Uzdrowiska w kontrolowanym zakresie, pomimo stwierdzenia nieprawidłowości. 1. Formułując powyŝszą ocenę, NajwyŜsza Izba Kontroli uwzględniła prawidłową realizację zadań objętych kontrolą, polegających na: 1) uregulowaniu stanu prawnego nieruchomości będących własnością lub w uŝytkowaniu wieczystym Spółki. Spółka na dzień 31.12.2008 r. była właścicielem zabudowanych budynkami szpitalnymi i sanatoryjnymi działek o łącznej powierzchni 0,7558 ha i łącznej wartości księgowej 899.810,00 zł, a w uŝytkowaniu wieczystym Spółki pozostawały 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701 ze zm. ul. Wały Jagiellońskie 12, 85-131 Bydgoszcz tel.: (0-52) 339 06 10, fax: (0-52) 339 06 60, e-mail: LBY@nik.gov.pl Adres korespondencyjny: Skr. poczt. 612, 85-950 Bydgoszcz
zabudowane grunty, będące własnością Skarbu Państwa, o łącznej powierzchni 40,6448 ha i wartości księgowej 3.967.863,50 zł 2 ; 2) zbyciu w latach 2006-2008 prawa uŝytkowania wieczystego gruntów oraz prawa własności budynków, budowli i urządzeń o łącznej wartości przychodów ze sprzedaŝy 6.104.111,08 zł (w tym: w 2006 r. 1.171.855,00 zł, w 2007 r. 253.450,00 zł i w 2008 r. 4.678.806,08 zł) po cenach nie niŝszych niŝ ich wartość określona w operatach szacunkowych sporządzonych przez uprawnionych rzeczoznawców majątkowych. Zbycie tych nieruchomości przyczyniło się do usprawnienia funkcjonowania Spółki i poprawy jej wyniku finansowego; 3) zaprojektowaniu, budowie i uruchomieniu nowoczesnej kotłowni gazowej oraz obniŝeniu w wyniku powyŝszego o ok. 40 % zuŝycia gazu przez Spółkę; 4) rozpoczęciu w dniu 24.11.2008 r. inwestycji nadbudowy szpitala nr 1, zwanego dalej szpitalem, którego ukończenie (przewidywane na sierpień 2009 r.) podwyŝszy standard usług medycznych i hotelowych, zwiększy ilość miejsc hotelowych o 110-120 oraz spowoduje zwiększenie przychodów Spółki; 5) oddaniu w najem, dzierŝawę, outsourcing elementów majątku Spółki, które dotychczas generowały koszty bez przychodów, bądź ich eksploatacja przynosiła straty (restauracja Kmita, ogródki działkowe, garaŝe, basen w Domu Zdrojowym w godzinach popołudniowych); 6) przygotowaniu planu poprawy funkcjonowania Zakładu Produkcji Zdrojowej (najbardziej deficytowej jednostki organizacyjnej Spółki) i w ramach tego programu uzyskaniu certyfikatu HACCP na wyroby Rozlewni Wód Mineralnych. 2. Jednocześnie NajwyŜsza Izba Kontroli wskazuje na nieprawidłowości polegające na: 1) występowaniu w latach 2006-2008 w Spółce straty ze sprzedaŝy w wysokości: 2745 tys. zł w 2006 r., 3399 tys. zł w 2007 r. i 3265 tys. zł w 2008 r. Na wielkość ww. straty znaczący wpływ miało uwzględnienie w latach 2005-2008 w kosztach działalności operacyjnej Spółki m.in. kosztów remontu tęŝni w kwotach: 3460 tys. zł w 2005 r., 1976 tys. zł w 2006 r., 1971 tys. zł w 2007 r. i 1971 tys. zł w 2008 r. Natomiast bezpośrednio na wynik finansowy Spółki wpływała nierentowna sprzedaŝ produktów Spółki, w tym usług uzdrowiskowych. Za 2006 r. Spółka odnotowała 632 tys. zł zysku netto, pomimo, iŝ uzyskała w tym roku 1172 tys. zł przychodów ze zbycia nieruchomości. Rok 2007 Spółka zamknęła stratą netto w wysokości 833 tys. zł, przy przychodach ze zbycia nieruchomości w kwocie 253,5 tys. zł. Wprawdzie za 2008 rok Spółka uzyskała zysk netto w kwocie 2759 tys. zł, ale na wynik ten 2 dane z odpisów ksiąg wieczystych oraz ewidencji prowadzonej przez starostę aleksandrowskiego 2
zasadniczy wpływ miały uzyskane w 2008 r. przychody ze zbycia nieruchomości w kwocie 4679 tys. zł; 2) niezakończeniu do końca 2008 r. zadania polegającego na modernizacji i rozbudowie szpitala, finansowanego ze środków otrzymanych od Ministra Skarbu Państwa w dniu 28.12.2005 r. (w ramach dokapitalizowania) w kwocie 9500 tys. zł, pomimo, iŝ we wnioskach o dokapitalizowanie zakładano, Ŝe okres realizacji inwestycji będzie nie dłuŝszy niŝ 26 miesięcy (bez uwzględnienia czasu niezbędnego na rozpatrzenie ewentualnych protestów i odwołań w postępowaniach o zamówienie publiczne). Do końca 2008 r. poniesiono w ramach ww. zadania koszty w wysokości 5463 tys. zł, wykonując kotłownię gazową, remont elewacji budynku głównego, przyłącze kanalizacyjne, rozbiórkę basenu rehabilitacyjnego oraz remont hallu głównego. W dniu 17.11.2008 r. rozpoczęto prace związane z remontem i modernizacją szpitala wraz z nadbudową budynku kinezyterapii, których zakończenie przewidziano na sierpień 2009 r. Do końca 2008 r. nie rozpoczęto planowanych prac związanych z zagospodarowaniem terenu przyszpitalnego (tereny zielone, mała architektura). Podstawową przyczyną opóźnienia terminu realizacji przedmiotowego zadania było stosunkowo niewielkie zainteresowanie potencjalnych wykonawców przetargami na jego wykonanie. W trzech spośród sześciu zorganizowanych przez Spółkę przetargach (dwa w 2006 r., trzy w 2007 r. i jeden w 2008 r.) nie wpłynęły Ŝadne oferty. Ostatecznie w dniu 24.10.2008 r. dokonano wyboru oferty Przedsiębiorstwa Budowlano-Instalacyjnego Rembud Sp. z o.o. za kwotę 14.188,2 tys. zł, któremu udzielono zamówienia w dniu 04.11.2008 r.. Ponadto: a) w trzech przetargach (oznaczonych numerami: KP41/06/2007, KP52/04/2007 i KP65/10/2007) przeprowadzonych w II połowie 2007 r., Spółka dopuściła moŝliwość składania ofert częściowych, pomimo, Ŝe zamawiana usługa budowlana nie była podzielna, co stanowiło naruszenie przepisów art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 3, zwanej dalej Pzp. Specyfikacje istotnych warunków zamówienia, zwane dalej siwz, zatwierdzone dla ww. przetargów przez Pana Stanisława Bołdaka Prezesa Zarządu Spółki i Pana Zdzisława Cybruka Członka Zarządu Spółki, przewidywały moŝliwość składania ofert częściowych na zadania: przebudowa i modernizacja zabytkowego budynku głównego szpitala oraz nadbudowa budynku kinezyterapii, pomimo, Ŝe prace w obu połączonych ze sobą budynkach szpitala były zarówno technicznie, jak i funkcjonalnie ze sobą związane, przez co nie było moŝliwości ich niezaleŝnej realizacji. UniemoŜliwiało to rozstrzygnięcie przetargu, gdy wpłynęła jedna waŝna oferta na jedną z części zadania, co wystąpiło w postępowaniu nr KP65/10/2007. Wobec powyŝszego Zarząd Spółki 3 Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm. 3
w osobach Pana Stefana Smulskiego Prezesa Zarządu i Pana Zdzisława Cybruka Członka Zarządu, uniewaŝnił w dniu 28.11.2007 r. postępowanie w części dotyczącej przebudowy i modernizacji zabytkowego budynku głównego szpitala, b) w postępowaniu oznaczonym numerem KP41/06/2007, Pan Stanisław Bołdak Prezes Zarządu Spółki odrzucił w dniu 14.08.2007 r. jedyną ofertę na część II zadania polegającego na przebudowie i modernizacji budynku głównego szpitala oraz oddalił w dniu 29.08.2007 r. protest, przyjmując nieprawidłowo za podstawę odrzucenia, błędy zawarte w kosztorysie ofertowym. PoniewaŜ siwz w tym postępowaniu określała cenę jako ryczałtową, to zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 3 lit. a Pzp (w brzmieniu obowiązującym w sierpniu 2007 r.), zamawiający winien przyjąć jako prawidłową podaną w ofercie cenę ryczałtową, bez względu na sposób jej obliczenia. Błędy w kosztorysie inwestorskim nie miały więc wpływu na cenę, po jakiej oferent winien wykonać przedmiot zamówienia oraz nie wpływały na zakres wykonywanych prac, gdyŝ zgodnie z siwz oferent był zobowiązany do wykonania robót wg posiadanych przez zamawiającego dokumentacji projektowych, przedmiarów robót i specyfikacji technicznych. 3. NajwyŜsza Izba Kontroli zwraca uwagę na: 1) szacowanie przez Spółkę wartości zamówienia na roboty budowlane. Czynności te dokonywano co prawda w oparciu o aktualny kosztorys inwestorski, tj. stosownie do postanowień art. 33 Pzp, jednak w latach 2007-2008 występowały znaczne rozbieŝności w wartości ustalonej w tych kosztorysach, pomimo, Ŝe w poszczególnych przetargach zamawiano zbliŝony zakres zadań. I tak: - w dniu 28.06.2007 r. wartość zamówienia oszacowano na 9.048,0 tys. zł netto, przy zakresie zadań obejmujących remont budynku głównego oraz nadbudowę i modernizację budynku kinezyterapii oraz rozbiórkę basenu; - w dniu 24.08.2007 r. wartość zamówienia oszacowano na 7.606,5 tys. zł netto (tj. o 16% mniej niŝ 2 miesiące wcześniej), przy zakresie zadań zmniejszonym o rozbiórkę basenu oszacowaną na kwotę 140 tys. zł brutto; - w dniu 22.08.2008 r. wartość zamówienia oszacowano na 11.304,8 tys. zł. netto, tj. o 48% więcej niŝ rok wcześniej, przy takim samym jak przed rokiem zakresie zadań. Zgodnie z opublikowanym przez Główny Urząd Statystyczny ogólnym wskaźnikiem cen produkcji budowlano-montaŝowej, w latach 2006-2008 nastąpił 16%-owy wzrost tych cen, 2) nieuwzględnienie przez rzeczoznawcę majątkowego budynku szatni Ciechocińskiego Klubu Sportowego Zdrój usytuowanego na działce nr 105/14 o pow. 6,8113 ha 4
w operatach szacunkowych z dnia 20.09.2007 r. i 25.02.2008 r., dotyczących określenia wartości rynkowej nieruchomości zabudowanej nieczynnym basenem termalnosolankowym, połoŝonej przy al. Pojednania w Ciechocinku, co stało się bezpośrednią przyczyną uniewaŝnienia w dniu 16.02.2009 r. przez Zarząd Spółki przetargu na sprzedaŝ ww. nieruchomości (wygranego w dniu 22.12.2008 r. - z wylicytowaną ceną w wysokości 4.797.500,00 zł - przez ANG Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie). Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Kontynuowanie działań w celu osiągnięcia zysku na sprzedaŝy, zapewniającego Spółce dodatni wynik finansowy. 2. Podjęcie działań zapewniających zakończenie zadania polegającego na modernizacji i rozbudowie szpitala. 3. Podjęcie działań zapewniających prawidłowe stosowanie przepisów dotyczących zamówień publicznych. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Zarząd Spółki, w terminie 21 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Zarządowi Spółki prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Bydgoszczy umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. 5