NajwyŜsza Izba Kontroli Departament Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia

Transkrypt

1 NajwyŜsza Izba Kontroli Departament Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia Warszawa, dnia października 2009r. KPZ /2009 Pan Bogusław Tyka Dyrektor Wojewódzkiej Stacji Ratownictwa Medycznego w Łodzi WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli przeprowadziła w Wojewódzkiej Stacji Ratownictwa Medycznego, zwanej dalej WSRM lub Stacją, kontrolę w zakresie funkcjonowania WSRM w okresie 2007-I połowa 2009 r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 7 września 2009 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Dyrektorowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenia funkcjonowanie i świadczenie usług z zakresu ratownictwa medycznego przez WSRM. Formułując powyŝszą ocenę, NIK uwzględniła prawidłową realizację przez WSRM zadań objętych kontrolą, w tym w szczególności w zakresie: - funkcjonowania nocnej i świątecznej opieki medycznej, - stosowania zasad i trybów udzielania zamówień publicznych, - stanu wyposaŝenia zespołów ratownictwa medycznego w specjalistyczne środki transportu (ambulanse), - stanu zatrudnienia w zespołach ratownictwa medycznego, 1 Dz.U. z 2007 r. Nr 231, poz ze zm.

2 - funkcjonowania Centrum Powiadamiania Ratunkowego i działalności dyspozytorów medycznych. Jednocześnie NajwyŜsza Izba Kontroli stwierdziła następujące nieprawidłowości: - przekraczanie parametrów czasu dotarcia na miejsce zdarzenia dla zespołu ratownictwa medycznego od chwili przyjęcia zgłoszenia przez dyspozytora medycznego, - wykorzystywanie karetek systemu do wykonywania innych zadań, - brak formalnych kwalifikacji części lekarzy systemu, wchodzących w skład zespołów ratownictwa medycznego, - uchybienia w prowadzonej dokumentacji dot. dezynfekcji ambulansów. 1. W okresie 2007 r. I półrocze 2009 r. jednostki systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego, przeznaczone do wykonywania medycznych czynności ratunkowych w warunkach pozaszpitalnych w stanie nagłego zagroŝenia zdrowotnego, wykorzystywane były przez WSRM do zabezpieczania imprez masowych 2. W 2007 r. 75 imprez masowych zabezpieczały 83 karetki systemu (ogółem WSRM zabezpieczało 77 imprez), w 2008 r. 32 imprezy zabezpieczały 34 karetki (na ogółem 40 imprez zabezpieczanych przez Stację), w I półroczu 2009 r. 3 imprezy zabezpieczane były przez 5 karetek (na ogółem 8 imprez). Łączny przychód WSRM z tego tytułu wyniósł ,28 zł, w tym w 2007 r ,14 zł, w 2008 r ,14 zł, natomiast w I półroczu 2009 r ,00 zł. Wykorzystywanie karetek systemowych do zabezpieczenia imprez masowych stanowiło naruszenie postanowień ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym 3. Ponadto, w umowach Stacji z Łódzkim Oddziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia w Łodzi na świadczenia opieki zdrowotnej w zakresie ratownictwa medycznego zapisano, Ŝe zespoły ratownictwa medycznego, zapewniające dobową gotowość do udzielania świadczeń, nie mogą realizować w tym czasie zleceń dla innych podmiotów. 2. Z analizy zleceń wyjazdów wynikało, Ŝe w 134 przypadkach (stanowiących 3,8% skontrolowanej liczby wyjazdów) karetki systemu przewoziły pacjentów między szpitalami. Przewozy te wynikały z następujących przyczyn: - odmowa przyjęcia pacjentów przez szpitale z powodu braku wolnych miejsc lub braku moŝliwości diagnostycznych (w 37 przypadkach), 2 Organizowanych m.in. przez: Klub śuŝlowy Orzeł, Fundacje Festiwal Dialogu Czterech Kultur, Towarzystwo Sportowe Sokół itp. 3 Dz.U. Nr 191, poz ze zm. 2

3 - uzaleŝnienie przyjęcia pacjenta przez szpital od wykonania badań diagnostycznych lub konsultacji specjalistycznych w innym szpitalu (w 22 przypadkach), - transport z lub na lądowisko śmigłowców (w 8 przypadkach), - transport chorych z Izby Przyjęć pacjentów z objawami wymagającymi natychmiastowego leczenia szpitalnego w zakresie wykraczającym poza świadczenia udzielane przez dany szpital, do którego zgłosił się pacjent (w 8 przypadkach), - transport pacjentów między szpitalami na pilne zabiegi operacyjne lub badania diagnostyczne (59 przypadkach). Zadaniem zespołów ratownictwa medycznego, będących jednostkami systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego, jest podejmowanie medycznych czynności ratunkowych w warunkach pozaszpitalnych 4 i transport osób w stanie nagłego zagroŝenia zdrowotnego do najbliŝszego, pod względem dotarcia, szpitalnego oddziału ratunkowego lub do szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego 5. NajwyŜsza Izba Kontroli dostrzega okoliczności, które utrudniają wyeliminowanie występujących nieprawidłowości - nie dostosowanie innych jednostek systemu (SOR) i jednostek współpracujących z systemem (izby przyjęć, szpitali) do wymogów ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, oraz nie opracowanie przez Ministra Zdrowia standardów postępowania zespołu ratownictwa medycznego 6, w tym m.in. w zakresie ustalenia kolejności udzielania pomocy poszczególnym osobom w stanie nagłego zagroŝenia zdrowotnego (segregacji medycznej) i ich transportu. 3. W 726 przypadkach, co stanowiło 20,6% skontrolowanych wyjazdów, przekroczono maksymalny czas dotarcia zespołu ratownictwa medycznego do miejsca zdarzenia, określony w art. 24 ust. 1 pkt 3 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, tj: 15 minut w mieście powyŝej mieszkańców, 20 minut poza miastem powyŝej mieszkańców. W 29 przypadkach czas wyjazdu karetki od chwili otrzymania zgłoszenia wynosił ponad 3 godziny. W pozostałych przypadkach czas wyjazdu karetki wynosił: od 17 do 19 minut (w 51 przypadkach), od minut (w 327 przypadkach), od 41 do 56 min (w 133 przypadkach), od 1 do 3 godzin (w 186 przypadkach). 4 Art. 3 pkt 4 i 10 oraz art. 40 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 5 Art. 44 ust. 1 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 6 Do czego zobowiązuje art. 43 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 3

4 NIK przyjmuje do wiadomości, Ŝe w sytuacji powszechnego przekonania, iŝ pogotowie ratunkowe ma obowiązek przyjęcia kaŝdego otrzymanego zgłoszenia, WSRM ma kłopoty z bieŝącą ich realizacją, i w konsekwencji następuje wydłuŝenie czasu oczekiwania na przyjazd karetki. Ponadto, uchylenie w grudniu 2001 r. przez Ministra Zdrowia rozporządzenia z 2 lipca 1998 r., w sprawie wykazu świadczeń ponadstandardowych, które przewidywało opłaty za nieuzasadnione wezwanie pogotowia ratunkowego, spowodowało, Ŝe WSRM boryka się z problemem podawania przez osoby zgłaszające wezwanie nieprawidłowego stanu faktycznego (wezwanie często nie znajduje potwierdzenia w stanie zdrowia pacjenta określonego na miejscu zdarzenia). 4. Część lekarzy systemu, wchodzących w skład zespołów ratownictwa medycznego, nie posiadało formalnych kwalifikacji wymaganych przepisami ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym 7. W 2007 r. na ogółem 221 lekarzy karetek systemowych wymaganej specjalizacji nie miało 27 (12,2%), w 2008 r. odpowiednio na 182 lekarzy wymagań nie spełniało 15 (8,2%), natomiast w 2009 r. na 144 lekarzy bez specjalizacji było 6 (4,2%). NIK pozytywnie ocenia podejmowane działania WSRM w celu pozyskiwania lekarzy z wymaganymi kwalifikacjami. 5. Stwierdzono przypadki nie odnotowywania w ksiąŝce dezynfekcji czynności jej przeprowadzenia (mimo faktycznego jej wykonania), co naruszało 3 zarządzenia Dyrektora Nr 19/2002 z 25 listopada 2002 r. w sprawie trybu i zasad utrzymywania czystości oraz prowadzenie dezynfekcji ambulansów sanitarnych. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Zaniechanie dysponowania zespołami ratownictwa medycznego w sposób niezgodny z przeznaczeniem jednostek systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego. 2. Podjęcie działań organizacyjnych w celu zapewnienia wymaganych parametrów czasu dotarcia zespołów ratownictwa medycznego do miejsca zdarzenia. 7 Art. 3 pkt 3 i art. 57 ustawy z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 4

5 3. Podjęcie działań w celu zatrudniania lekarzy wchodzących w skład specjalistycznych zespołach ratownictwa medycznego z kwalifikacjami wymaganymi przepisami ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli oczekuje od Pana Dyrektora, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Panu Dyrektorowi prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Departamentu Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia NIK umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen i uwag zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały, o której mowa w art. 56 ust. 7 ustawy o NIK. 5