PODRĘCZNIK METODYCZNY DLA NAUCZYCIELA

PODRĘCZNIK METODYCZNY DLA NAUCZYCIELA dla kursów multimedialnych SuperMemo Francuski. Pas de problème!+ z panelem nauczyciela Spis treści OPIS ZAWARTOŚCI MERYTORYCZNEJ PROGRAMU...2 Poziom podstawowy... 2 Poziom średni... 7 Poziom zaawansowany... 11 WSKAZÓWKI METODYCZNE DLA NAUCZYCIELA...14 MODELE PRACY Z OPROGRAMOWANIEM...17 Kurs z programem SuperMemo UX... 17 Pierwsze kroki z programem... 17 Charakterystyka ćwiczeń... 18 Podstawowe typy ćwiczeń... 19 System zapamiętywania... 22 Panel nauczyciela... 24 Zasada działania zarządzanie grupą uczniów... 24 Rozpoczęcie pracy z grupą uczniów... 25 Przeglądanie postępów w nauce... 26 Zlecanie zadań... 27 Pozostałe opcje programu... 28 Zadania widok ucznia... 29 Podsumowanie metodyczne... 30 PRZYKŁADY SCENARIUSZY LEKCJI Z WYKORZYSTANIEM OPROGRAMOWANIA...31 Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 1

OPIS ZAWARTOŚCI MERYTORYCZNEJ PROGRAMU Wprowadzenie Poziom podstawowy Wymowa francuska Akcentowanie wyrazów Łączenie wyrazów Jak czytać Lekcja 1 Zagadnienia gramatyczne Zaimki osobowe Narodowość Pytania Zagadnienia leksykalne Przedstawianie się Pytanie o imię Lekcja 2 Zagadnienia gramatyczne Odmiana czasownika être Tworzenie pytań przez inwersję (przestawienie) Przeczenie Forma grzecznościowa Przyimek à/en Zagadnienia leksykalne Informowanie o swojej narodowości Lekcja 3 Zagadnienia gramatyczne Czasownik avoir Elizja Zaimki osobowe akcentowane i nieakcentowane Podwójne przeczenie Forma Ŝeńska przymiotników Stopień wyŝszy przymiotnika Zasady ortograficzne dotyczące zapisywania liczebników Zagadnienia leksykalne Pytanie o wiek Informowanie o swoim wieku Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 2

Lekcja 4 Zagadnienia gramatyczne Rodzajnik Rodzajnik określony Rodzajnik nieokreślony Przymiotniki dzierŝawcze Liczba mnoga rzeczowników Zdania przeczące z rodzajnikiem nieokreślonym Zagadnienia leksykalne Opisywanie osób Zwierzęta domowe Części garderoby Lekcja 5 Zagadnienia gramatyczne Przymiotniki dzierŝawcze Stosowanie przymiotników dzierŝawczych Przyimki avec oraz chez RóŜnice w rodzaju gramatycznym Inwersja po wyrazach pytających Czasowniki z pierwszej grupy zakończone na -er Pytanie z inwersją w III osobie liczby pojedynczej Czasownik aimer z rodzajnikiem Zagadnienia leksykalne Określanie połoŝenia przedmiotów i osób Pytanie o miejsce zamieszkania Lekcja 6 Zagadnienia gramatyczne WyraŜenie il y a WyraŜenie beaucoup de Rodzajnik cząstkowy Pytanie qu'est-ce que? Podkreślanie podmiotu Czasowniki zakończone w bezokoliczniku na -er Odmiana czasowników nieregularnych Zagadnienia leksykalne Rzeczowniki określające narodowość Przy stole, przygotowywanie śniadania Typowe potrawy na śniadanie Lekcja 7 Zagadnienia gramatyczne Konstrukcja il y a w formie pytającej oraz w formie przeczącej Stawianie pytań rozstrzygnięcia Dopełnienie Przyimek à Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 3

Liczba mnoga rzeczowników Bezokolicznik Odmiana czasownika aller i préférer Zaimek nieokreślony on Zagadnienia leksykalne Zwyczaje Ŝywieniowe Francuzów i Polaków Typowe potrawy na obiad Lekcja 8 Zagadnienia gramatyczne Czasowniki zwrotne Elizja z zaimkami zwrotnymi i rodzajnikami le, la Uwagi ortograficzne Odmiana czasowników partir, connaître, dire Uzgodnienie orzeczenia po beaucoup de oraz tout le monde Godziny Zaimek nieosobowy il Zaimek względny qui Formy ściągnięte rodzajników Rzeczownik odprzymiotnikowy Pour Zagadnienia leksykalne Pytanie o czas Określanie godziny Lekcja 9 Zagadnienia gramatyczne Przymiotniki dzierŝawcze w liczbie mnogiej Odmiana czasowników: s'appeler, finir, descendre Zaimek on Vous w funkcji dopełnienia bliŝszego oraz zaimek dzierŝawczy le mien Zagadnienia leksykalne PodróŜowanie metrem Dojazdy do pracy Plany na wieczór Lekcja 10 Zagadnienia gramatyczne Tryb rozkazujący Czas przyszły bliski Odmiana czasowników voir, pouvoir, venir Stopień wyŝszy przysłówka Onomatopeje Zagadnienia leksykalne Spotkania z przyjaciółmi Zwroty i idiomy Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 4

Lekcja 11 Zagadnienia gramatyczne Przeczenie Zaimek względny que Odmiana czasownika zwrotnego w trybie rozkazującym twierdzącym Zaimek zwrotny z bezokolicznikiem Czasowniki attendre, lire, comprendre oraz acheter Rodzaj Ŝeński i liczba mnoga przymiotników Przeczenie z savoir Zagadnienia leksykalne Preferencje czytelnicze Lekcja 12 Zagadnienia gramatyczne Zaimki que i si w zdaniach złoŝonych Przymiotniki wskazujące Zaimki dzierŝawcze Szyk przymiotnika i rzeczownika Stopień najwyŝszy przymiotnika Odmiana czasowników répondre, savoir, sortir, se taire Zagadnienia leksykalne Oglądanie telewizji Lekcja 13 Zagadnienia gramatyczne Zaimki dzierŝawcze Tryb rozkazujący czasowników zwrotnych w formie przeczącej Zaprzeczanie bezokolicznika Konstrukcja faire faire Odmiana czasowników dormir, choisir i plevoir Zagadnienia leksykalne Planowanie wakacji letnich Wycieczka w góry Lekcja 14 Zagadnienia gramatyczne Przyimek à przed rzeczownikiem. Zaimki osobowe w mianowniku, dopełnieniu dalszym i bliŝszym Dopełnienie bliŝsze i dopełnienie dalsze Rekcja czasowników Przysłówki Zagadnienia leksykalne Wyjazd na narty Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 5

Lekcja 15 Zagadnienia gramatyczne Zaimki dopełnienia bliŝszego i dalszego (zobacz teŝ lekcja poprzednia) Przeczenie za pomocą innych wyrazów niŝ pas Stosowanie aussi i non plus Liczebniki porządkowe Odmiana czasowników conduire, payer Zagadnienia leksykalne Prowadzenie samochodu Zasady ruchu drogowego Lekcja 16 Zagadnienia gramatyczne Miejsce dwóch zaimków w zdaniu Zaimek le Gramatyka w języku mówionym Przyimki łączące się z nazwami krajów Odmiana czasowników naître i écrire Zagadnienia leksykalne Wizyta w redakcji gazety Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 6

Poziom średni Lekcja 1 Zagadnienia gramatyczne Czasy przeszłe imparfait i passé composé Uzgadnianie imiesłowu Tworzenie imiesłowów Wyrazy pytające quel, quelle, quels i quelles Zaimek względny qui w celowniku Wymowa wyrazu tous Zagadnienia leksykalne Wspomnienia z czasów szkolnych Zamawianie posiłków w kawiarni Lekcja 2 Zagadnienia gramatyczne Czasownik apparaître w czasie przeszłym złoŝonym Imiesłowy czasu przeszłego znanych juŝ czasowników Miejsce zaimków dopełnienia dalszego w zdaniu Konstrukcja Qu'est-ce que? w czasie przeszłym złoŝonym Zdania przeczące w czasie przeszłym niedokonanym Zdania przeczące w czasie przeszłym złoŝonym Miejsce przysłówka w czasie przeszłym złoŝonym Zdania warunkowe typu I (odnoszące się do przyszłości) część I Zgodność czasów Rekcja czasowników voloir oraz décider Konstrukcja sans + bezokolicznik Zaimek y Zagadnienia leksykalne Wyjście do opery Lekcja 3 Zagadnienia gramatyczne Imiesłowy czasu przeszłego znanych juŝ czasowników Miejsce dopełnienia bliŝszego w czasie przeszłym złoŝonym Uzgadnianie imiesłowu czasu przeszłego z czasownikiem avoir Imiesłów jako przymiotnik Czasownik devoir Zaimki cela oraz ça Zagadnienia leksykalne Powrót z delegacji Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 7

Lekcja 4 Zagadnienia gramatyczne Czasowniki zwrotne Homonimy Uzgodnienie imiesłowu c.d. Odmiana czasownika courir Zaimki le, ça oraz cela Zaimki wskazujące Zagadnienia leksykalne Codzienne dojeŝdŝanie do pracy metrem Lekcja 5 Zagadnienia gramatyczne Rekcja czasowników dire, téléphoner, appeler oraz parler Zdecydować się Słowo si w odpowiedzi na pytanie z negacją Odmiana czasowników croire, perdre i s en aller WyraŜenia parce que oraz puisque Czasowniki, które juŝ znamy w czasie przeszłym dokonanym Znaczenia słowa personne Formy złoŝone zaimków wskazujących Zagadnienia leksykalne Wizyta w banku Opowiadanie jak minął dzień Lekcja 6 Zagadnienia gramatyczne Czasy przyszłe Odmiana niektórych czasowników w czasie przyszłym Odmiana czasowników recevoir, s'asseoir, mourir Struktury moi-même, lui-même, elle-même Bezokolicznik czasu przeszłego Czasownik s'en aller w trybie rozkazującym Inwersja pytajna w I osobie liczby pojedynczej Opuszczenie rodzajnika przed zawodami Province Rzeczowniki odprzymiotnikowe Zagadnienia leksykalne Na pokazie mody Lekcja 7 Zagadnienia gramatyczne Zdania warunkowe typu I (odnoszące się do przyszłości) część II Jeszcze o czasie przyszłym Czas przeszły bliski passé récent Pytania za pomocą quel oraz lequel Czasowniki złoŝone Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 8

Przymiotniki o zakończeniach: -able lub -ible Rekcja czasownika empêcher Plutôt oraz plus tôt Przyimek avec Zaimek y i czas przyszły aller Zagadnienia leksykalne Na meczu piłki noŝnej Lekcja 8 Zagadnienia gramatyczne Zaimek soi Czasowniki devenir oraz s'endormir Imiesłów przysłówkowy czasu teraźniejszego Czasownik se plaindre Zaimek względny lequel Porównanie an i année oraz jour i journée Konstrukcje bezokolicznikowe Czasownik sembler Zagadnienia leksykalne ZagroŜenia cywilizacyjne: hałas, stres Rozmawianie o swojej pracy Lekcja 9 Zagadnienia gramatyczne Zaimkek en Zaimek dont Czas zaprzeszły Przedrostek re- Zagadnienia leksykalne Jak odzyskać zgubiony przedmiot? Lekcja 10 Zagadnienia gramatyczne Odmiana czasowników vivre, accueillir, offrir Zaimki quelques uns i quelques unes Zaimki aucun i aucune Zagadnienia leksykalne Obcokrajowcy we Francji Lekcja 11 Zagadnienia gramatyczne Tryb warunkowy (conditionnel) Czasownik vendre Czasownik valoir Jeszcze o wyrazie en Zagadnienia leksykalne Kupowanie uŝywanego samochodu Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 9

Lekcja 12 Zagadnienia gramatyczne Zaimek y Rekcja czasownika penser Odmiana czasownika plaire L'autre Zagadnienia leksykalne Konflikt pokoleń Lekcja 13 Zagadnienia gramatyczne Zdania względne Zagadnienia leksykalne Jak wychowywać dzieci? Lekcja 14 Zagadnienia gramatyczne Tryb subjonctif Wzór odmiany trybu subjonctif w czasie teraźniejszym Ekspresywne uŝycie czasów prostszych Czasownik sortir Wymowa wyrazu œuf Zastosowanie où Stosowanie przymiotnika dzierŝawczego Zagadnienia leksykalne Pieczenie ciasta Miary Lekcja 15 Zagadnienia gramatyczne RóŜne znaczenia wyrazu que Subjonctif czasowników écrire, faire i czasowników II koniugacji Czasownik gêner oraz empêcher Zagadnienia leksykalne Wizyta znajomych WyraŜanie Ŝyczeń Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 10

Poziom zaawansowany Lekcja 1 Zagadnienia gramatyczne Następstwo czasów WyraŜenie nierówności Zagadnienia leksykalne Majsterkowanie Remont mieszkania, tapetowanie Interpretowanie opisów technicznych Lekcja 2 Zagadnienia gramatyczne Zgodność czasów Kierunki geograficzne świata i ich przymiotniki Przyimki dans i à Liczebniki Zagadnienia leksykalne Wyprawa przez Syberię z psim zaprzęgiem Konferencja prasowa Lekcja 3 Zagadnienia gramatyczne Czasownik gésir Zgodność czasów cd. Tryb subjonctif Zagadnienia leksykalne Katastrofa kolejowa Wywiad radiowy Lekcja 4 Zagadnienia gramatyczne Akceptacja i odmowa Słownictwo specjalistyczne Czasowniki prognozy pogody Zgodność czasów cd. Zagadnienia leksykalne Planowanie wyjazdu wakacyjnego do Turcji Prognoza pogody Lekcja 5 Zagadnienia gramatyczne Participe présent w funkcji czasownikowej i przymiotnikowej Zdanie warunkowe III typu Przyimek de par Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 11

Tryb subjonctif cd. O zaimku nieokreślonym tel que Przymiotniki porównawcze Liczba mnoga rzeczowników złoŝonych Zagadnienia leksykalne Nowoczesna rodzina Lekcja 6 Zagadnienia gramatyczne Mowa zaleŝna i niezaleŝna Zgodność czasów w mowie zaleŝnej Zagadnienia leksykalne Trudy wychowywania młodzieŝy (ADHD) Lekcja 7 Zagadnienia gramatyczne Określenie dokładnej daty Konektory logiczne Zagadnienia leksykalne Związki partnerskie Lekcja 8 Zagadnienia gramatyczne Najczęściej uŝywane nagłówki Popularne Ŝyczenia z okazji świąt Zwroty zaczynające list Zwroty kończące list Zwracanie się tytułem Zagadnienia leksykalne Sztuka pisania listów Święta religijne i państwowe Lekcja 9 Zagadnienia gramatyczne Apozycja O nominalizacji czasowników Koncentracja informacji O wyraŝeniu soi-disant Zagadnienia leksykalne Telewizja najpowszechniejsze medium Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 12

Lekcja 10 Zagadnienia gramatyczne O participe passé, po którym występuje bezokolicznik Zagadnienia leksykalne Przestępczość wśród nieletnich Lekcja 11 Zagadnienia gramatyczne O participe passé, po którym występuje bezokolicznik Konstrukcja pourvu que + subjonctif Zagadnienia leksykalne Postęp we współczesnej medycynie Słownictwo związane z chorobą Podstawowe części ciała Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 13

WSKAZÓWKI METODYCZNE DLA NAUCZYCIELA Niniejszy przewodnik ma za zadanie zaprezentować róŝne sposoby wykorzystania multimedialnego kursu do nauki języka francuskiego Francuski Pas de problème! (poziom podstawowy, średni oraz zaawansowany) na lekcjach języka francuskiego, zarówno w gimnazjach, jak i szkołach ponadgimnazjalnych. Prezentacja ta ma charakter praktycznego poradnika zawierającego propozycje rozwijania kompetencji lingwistycznych i komunikacyjnych u uczniów przy pomocy kursów multimedialnych. Treści zawarte w kursach multimedialnych są zgodne z aktualnym programem nauczania języków obcych i obejmują wszystkie poziomy kompetencji językowej, począwszy od A1 skończywszy na C2, ustalone przez Europejski System Opisu Kształcenia Językowego. Komponenty kursu: Multimedialny kurs językowy w wersji elektronicznej na 3 poziomach językowych: podstawowy, średni i zaawansowany. Podręcznik. Budowa kursu multimedialnego: KaŜdy kurs składa się z odrębnych jednostek lekcyjnych, z czego kaŝda z nich podzielona jest na poszczególne części. I tak Francuski Pas de problème! poziom podstawowy (A1-A2) i średni (B1) zawierają odpowiednio 15 i 16 jednostek o następującym układzie: Leçon - Phrases modèles - Dialogue - Minidialogues - Expressions - Explications - Exercices W kursie Francuski Pas de problème! poziom zaawansowany (B2-C1) moŝemy znaleźć 11 jednostek lekcyjnych o podobnej strukturze: Leçon - Dialogue - Minidialogues - Expressions - Explications - Exercices Taki układ pozwala nauczycielowi szybko wyszukać potrzebną jednostkę oraz wybrać niezbędny materiał. Dodatkowo, na kaŝdej stronie kursu istnieje moŝliwość odsłuchania wszystkich tekstów oraz słownictwa francuskiego. Podręcznik: Jest on wersją drukowaną kursu multimedialnego i zawiera wszystkie dialogi oraz teksty wraz z ich tłumaczeniami na język polski oraz większość ćwiczeń leksykalno-gramatycznych, poza ćwiczeniami interaktywnymi, które znajdują się tylko w wersji elektronicznej kursu. Nauczanie z kursem Francuski Pas de problème! Multimedialny kurs Francuski Pas de problème! moŝna wykorzystać na wiele sposobów. Praca z kursem moŝe być przede wszystkim doskonałym elementem urozmaicającym i pomocniczym na Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 14

lekcjach języka francuskiego. Ponadto kurs ten moŝe wspomagać samodzielną pracę uczniów, którzy chcą rozwinąć swoją znajomość języka francuskiego. Istotny nacisk połoŝony został na komunikację językową. Zarówno ćwiczenia leksykalne jak i gramatyczne słuŝą w głównej mierze temu celowi. Istotniejsze jest bowiem wypracowanie umiejętności płynnego i skutecznego wypowiadania się oraz rozumienia ze słuchu niŝ poprawności gramatycznej. Stąd teŝ tak duŝa ilość dialogów w kursie, które pozwalają rozwijać działania interakcyjne. Nauczyciel moŝe wykorzystać multimedialny kurs Francuski Pas de problème! do rozwijania róŝnych sprawności receptywnych i produktywnych oraz elementów językowych takich jak: wymowa, pisownia, słownictwo i gramatyka. Nauczanie rozumienia ze słuchu Kurs Francuski Pas de problème! zawiera wiele róŝnorodnych dialogów oraz minidialogów wraz z nagraniami dźwiękowymi, które nauczyciel moŝe wykorzystać w rozwijaniu sprawności rozumienia ze słuchu, poniewaŝ odpowiadają celom nauczania języka francuskiego w szkołach. Istnieje moŝliwość zatrzymania nagrania w dowolnym momencie, co pozwala na swobodne nim operowanie, niezwykle przydatne w ćwiczeniach na rozumienie tekstu mówionego, podczas odsłuchów globalnych jak i szczegółowych. Zdania wzorcowe mogą słuŝyć jako wprowadzenie do tematu dialogu oraz zaprezentowanie nowego materiału gramatycznego występującego w dialogu. Nauczanie czytania ze zrozumieniem Dialogi oraz minidialogi zawarte w kursach Francuski Pas de problème! są równieŝ doskonałym materiałem do rozwijania sprawności czytania ze zrozumieniem. Nauczyciel, korzystając z podanych tekstów, moŝe z łatwością łączyć czytanie z innymi sprawnościami językowymi. Nauczanie mówienia Bazując na kursie multimedialnym, nauczyciel moŝe rozwijać u uczniów sprawność mówienia. Praca na dialogach, minidialogach i ćwiczeniach róŝnego typu jest doskonałym sposobem na wywołanie wypowiedzi ustnej. Wśród podstawowych ćwiczeń moŝemy wyróŝnić odpowiadanie na pytania, opisywanie sytuacji, streszczanie wydarzeń, jak i te bardziej interakcyjne np. przeprowadzanie wywiadu, odgrywanie ról. Nauczanie słownictwa Kursy Francuski Pas de problème! bazują w duŝej mierze na ćwiczeniach słownictwa, które jest niezbędne w swobodnej komunikacji. Uczniowie, po zapoznaniu się z nowym słownictwem w dialogach czy minidialogach, mają moŝliwość przećwiczenia go dzięki najróŝniejszym ćwiczeniom z kursu. Dodatkowo, waŝniejsze wyraŝenia i konstrukcje językowe wypisane są w dziale Expressions. Nauczanie gramatyki Kurs multimedialny pozwala równieŝ na nauczanie gramatyki w sposób ciekawy i nie nuŝący uczniów. W kaŝdej jednostce kursu zawarty jest zbiór reguł gramatycznych występujących w danej lekcji (Explications). Nauczyciel, tłumacząc zasady, moŝe bazować na wyjaśnieniach z kursu, odtwarzać dane przykłady, zadawać ćwiczenia w celu utrwalenia nowego materiału. Forma przedstawiania gramatyki zachęca do jej nauki, a uczniowie, którzy są negatywnie nastawieni do przyswajania zasad gramatycznych, przekonują się, Ŝe moŝe być ona interesująca i prosta. Nauczanie wymowy W kursie Francuski Pas de problème! na poziomie podstawowym zawarte jest wprowadzenie opisujące zasady wymowy francuskiej. MoŜemy przeczytać o obowiązujących regułach wymowy oraz odsłuchać przykłady dźwięków występujących w języku francuskim. Jest to duŝym atutem na lekcjach języka francuskiego, kiedy nauczyciel moŝe zaprezentować uczniom wymowę nagraną Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 15

przez rodowitego Francuza. Ponadto, we wszystkich kursach, uczniowie wykonując ćwiczenia np. ze słownictwa, słyszą zawsze poprawną odpowiedź, dzięki czemu mogą samodzielnie poprawiać błędy w wymowie, jakie popełniają. Korzyści pracy z kursem Francuski Pas de problème! na lekcji języka francuskiego Kurs multimedialny jest doskonałym narzędziem wspomagającym autonomię uczniów. Mogą oni pracować we własnym tempie w ramach danej jednostki lekcyjnej. Dodatkowym plusem dla nauczyciela jest moŝliwość róŝnicowania programu nauczania na lekcji i zapewnienia osiągnięcia optymalnego progresu językowego przed kaŝdego ucznia. KaŜdy z uczniów robi postępy w przyswajaniu i utrwalaniu materiału co pozwala na zwiększenie jego motywacji do nauki. Kurs jest gwarancją, Ŝe w momencie, kiedy w klasie jest duŝe zróŝnicowanie poziomów, kaŝdy z uczniów bierze czynny udział w lekcji. Nauczyciel moŝe bowiem zadać ćwiczenia z danego poziomu pozwalające na indywidualną pracę przy stanowisku komputerowym. Tematyka kursu jest tak dobrana, aby przygotować osobę uczącą się do umiejętności komunikowania się we wszystkich istotnych obszarach Ŝycia publicznego, zawodowego i prywatnego. Zachęca do działań interakcyjnych, które naleŝą do jednych z najwaŝniejszych tendencji w obszarze. Nowy materiał językowy jest wprowadzany i ćwiczony stopniowo. Kurs składa się z krótkich bloków materiału, które naleŝy przerobić w jednej sesji. Jest to duŝym atutem dla uczniów pracujących samodzielnie. Dialogi i teksty nagrane są przez lektorów pochodzących z Francji. Program SuperMemo został skonstruowany w oparciu o wiedzę o procesach zapamiętywania. Kurs zapewnia samokontrolę postępów w uczeniu się, gdyŝ program analizuje jak uŝytkownik radzi sobie z pamiętaniem poszczególnych informacji i wyznacza powtórki w dniu, w którym informacja jest bliska zapomnieniu. Podczas powtórki program mierzy i analizuje w sposób ciągły poziom zdolności zapamiętywania. Atutem tego kursu jest moŝliwość samodzielnego oceniania własnych postępów w nauce na kaŝdym etapie uczenia się. Uczeń sprawdza po rozwiązaniu zadania poprawność swojej odpowiedzi. Program jest tak skonstruowany, iŝ róŝnicuje odpowiednim kolorem prawidłowe i błędne odpowiedzi. Taki system oceniania ma wpływ na lepsze planowanie nauki i wpływa na jej efektywność. Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 16

MODELE PRACY Z OPROGRAMOWANIEM Kurs z programem SuperMemo UX PoniŜszy instruktaŝ moŝna wykorzystać do pracy z kaŝdym multimedialnym kursem językowym SuperMemo. Z tego względu ilustracje zawarte w nim pochodzą z róŝnych kursów Pierwsze kroki z programem Aby uruchomić zainstalowany wcześniej program, wystarczy wskazać ikonę SuperMemo UX w menu Start lub na pulpicie. W pierwszej kolejności pojawi się okno uŝytkownika. Funkcja ta umoŝliwia korzystanie z programu przez kilka osób. Aby utworzyć konto uŝytkownika naleŝy kliknąć na Nowy oraz wypełnić poniŝszy formularz, w którym naleŝy podać dowolnie wybrany przez siebie identyfikator. Następnym krokiem jest wybranie kursu, którego uŝytkownik zamierza się uczyć. JeŜeli jest to kolejny kurs oparty na SuperMemo UX, który został zainstalowany na danym komputerze, to zostanie pokazana lista kursów, które mogą zostać wybrane do nauki. Istnieje takŝe moŝliwość ręcznego wskazania kursu, który ma być wybrany do nauki. Wystarczy wybrać opcję dodaj na głównej stronie programu. Naukę moŝna rozpocząć na 2 sposoby: klikając nazwę wybranego do nauki kursu, klikając okrągły przycisk Rozpocznij na panelu nawigacyjnym. Jako pierwsza wyświetli się strona tytułowa kursu. NaleŜy kliknąć Dalej, aby przejść do pierwszych stron ćwiczeniowych. Na wstępie naleŝy zapoznać się z przyciskami nawigacyjnymi umieszczonymi w górnej części okna: Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 17

Są nimi kolejno: - PokaŜ plan sesji, - PokaŜ terminarz, - PokaŜ słowniczek, - Wyloguj lub przełącz uŝytkownika, - Ustawienia programu, - PokaŜ plik pomocy, - Zakończ pracę z programem. Charakterystyka ćwiczeń KaŜdy poziom kursu składa się z kilkunastu obszernych lekcji, podzielonych na następujące sekcje: Teksty i dialogi do samodzielnej analizy pokazujące znaczenie wyrazów i wyraŝeń w kontekście oraz uczące prawidłowych kolokacji, Nowe słowa i wyraŝenia listy nowego słownictwa do trwałego zapamiętania, Gramatyka objaśnienia gramatyczne, Komentarze językowe i kulturowe, Ćwiczenia leksykalne i gramatyczne, utrwalające poznany materiał. Dodatkowym atutem kursu jest wbudowany analizator mowy (zwany Trenerem wymowy), dzięki któremu moŝna przetestować i poprawić wymowę słówek i zdań w domowym zaciszu. Jedno z głównych zadań polega na wysłuchaniu zaprezentowanego tekstu/dialogu. Aby odsłuchać nagranie naleŝy kliknąć ikonkę: Dodatkowo, po naciśnięciu strzałki skierowanej pionowo w dół umieszczonej na ikonie, moŝna sterować wypowiedzią lektora, zwalniając lub przyspieszając jej tempo: Po najechaniu kursorem na poszczególne akapity na ekranie pojawiają się polskie tłumaczenia (ta opcja nie dotyczy kursów na poziomie zaawansowanym). Po zapoznaniu się z materiałem naleŝy kliknąć Dalej. Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 18

Podstawowe typy ćwiczeń tłumaczenia wskazanego wyraŝenia lub słowa: ustne w wersji pasywnej (z języka obcego na polski) i aktywnej (z polskiego na obcy), pisemne: pomoc stanowi klawiatura ze znakami diakrytycznymi lub z cyrylicą oznaczona symbolem: ćwiczenia testowe, wymagające wybrania prawidłowej odpowiedzi spośród kilku podanych: jednokrotnego wyboru wielokrotnego wyboru: uzupełnianie zdań o brakujące wyrazy lub wyraŝenia: samodzielne za pomocą jednej z podanych opcji: Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 19

układanie wyrazów lub zdań z podanych elementów, dopasowywanie podanych elementów do kategorii lub luk w tekście, przenoszenie ruchomych elementów na stronie we właściwe miejsca: Uwaga: symbol umoŝliwia powrót danego słowa na jego pierwotne miejsce. wyszukiwanie i zaznaczanie prawidłowego elementu w tekście: Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 20

zadania typu prawda czy fałsz, wpisywanie słów lub wyraŝeń ze słuchu: Po wykonaniu ćwiczenia naleŝy kliknąć Sprawdź odpowiedź, aby zobaczyć poprawne rozwiązanie. Większość zadań jest oceniana automatycznie przez program. Jeśli ćwiczenie zostało wykonane poprawnie, odpowiedź będzie miała kolor zielony. W przeciwnym razie będzie ona zaznaczona kolorem czerwonym, a poniŝej lub obok znajdzie się wersja poprawna, zapisana na zielono: W zaleŝności od poprawności udzielonej odpowiedzi program sugeruje jaką ocenę uŝytkownik powinien sobie wystawić (podświetlając nazwę oceny). Jednak końcowa decyzja, jaką ocenę wystawić, naleŝy do uŝytkownika. MoŜliwość taka jest szczególnie przydatna, jeśli np. uŝytkownik popełni drobny błąd (literówkę) i w związku z typ program oceni jego odpowiedź jako błędną pomimo, Ŝe odpowiedź była tak naprawdę prawidłowa. Taki sposób oceniania i wyświetlania prawidłowych odpowiedzi dotyczy wszystkich ćwiczeń z wyjątkiem ćwiczeń typu pytanie-odpowiedź. W tym przypadku wykonanie ćwiczenia polega na udzieleniu odpowiedzi na głos lub w myślach, a prawidłowa (lub przykładowa) odpowiedź wyświetlana jest pod pytaniem. Do uŝytkownika naleŝy wystawienie sobie jednej spośród trzech dostępnych w programie ocen: Nie wiem, Prawie lub Wiem: Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 21

NaleŜy pamiętać, Ŝe od oceny wystawionej kaŝdemu poszczególnemu ćwiczeniu zaleŝy, kiedy pojawi się ono ponownie w powtórkach. W przypadku błędów w ćwiczeniu, odpowiedzi dalekiej od proponowanej przez kurs albo gdy dany materiał nie został dostatecznie opanowany, naleŝy wybrać Nie wiem lub Prawie. Ćwiczenia ocenione w ten sposób wchodzą automatycznie w cykl utrwaleń, co daje moŝliwość na ponowne przećwiczenie zawartych w nich treści tego samego dnia, na koniec danej sesji nauki. RównieŜ tym razem moŝna ocenić odpowiedź, jednak poniewaŝ jest to juŝ drugi kontakt z danym ćwiczeniem do dyspozycji są tylko dwie oceny: Nie wiem i Wiem. Ćwiczenia są utrwalane w ramach danej sesji i powtarzane tak długo, aŝ zostaną ocenione w sposób świadczący o opanowaniu prezentowanego w nich materiału. Ćwiczenia ocenione na ocenę Wiem nie są włączane w program utrwaleń. NiezaleŜnie od udzielonej odpowiedzi, wszystkie ćwiczenia są powtarzane w ramach powtórek przygotowanych przez SuperMemo UX w trakcie kolejnych dni pracy z programem. Powtórki wyznaczane są według metody SuperMemo, co oznacza, Ŝe program wyznacza uczącemu się kolejne daty powtórek zaleŝnie od tego, jak radzi on sobie z pamiętaniem poszczególnych informacji (lub wykonywaniem poszczególnych ćwiczeń). Powtórka wyznaczana jest w dniu, w którym informacja jest juŝ bliska zapomnienia. Dzięki optymalizacji tych odstępów nauka przebiega znacznie sprawniej i praktycznie wyeliminowany jest problem zapominania, a czas spędzany na naukę i powtórki jest maksymalnie skrócony. Po ocenie ćwiczenia automatycznie wyświetli się następne i tak kolejno, aŝ wyczerpana zostanie pula ćwiczeń na dany dzień. Po wykonaniu dziennej porcji ćwiczeń i utrwaleniu wiedzy, program zakończy sesję nauki i przejdzie do głównego ekranu. Aby kontynuować naukę i przejść do następnej puli ćwiczeń, wystarczy kliknąć Rozpocznij lub kliknąć nazwę kursu, którego naukę uŝytkownik chce kontynuować. MoŜna takŝe zakończyć naukę w danym dniu poprzez wybranie opcji Zakończ. System zapamiętywania Wciśnięcie przycisku Nauka spowoduje, Ŝe program przeprowadzi uŝytkownika najpierw przez proces powtórek wyznaczonych na dany dzień. Podczas nauki nowego materiału istnieje moŝliwość pominięcia jego części. Wystarczy wybrać w spisie treści kursu stronę, od której chcemy kontynuować naukę. MoŜna równieŝ nawigować pomiędzy stronami wykorzystując do tego klawisze PageUp i PageDown. Uwaga: moŝliwość zmiany strony jest dostępna tylko i wyłącznie podczas nauki nowego materiału. Węzły spisu treści mają róŝne oznaczenia, które dodatkowo zmieniają się w trakcie nauki w programie: strony przeznaczone do zapamiętywania strony pomijane w trakcie nauki strony nieprzeznaczone do powtórek. Po pierwszym przejrzeniu w trybie nauki tytuły ćwiczeń zmieniają kolor na jasny, co oznacza, Ŝe rozpoczął się dla nich cykl powtórek. Natomiast strony oznaczone jako nieprzeznaczone do utrwalania sygnalizują, Ŝe program nie będzie ich juŝ więcej prezentował w trybie nauki. MoŜna do nich wrócić w trybie przeglądania. Zwykle od momentu pierwszego wykonania ćwiczenia do jego pierwszej powtórki SuperMemo UX wyznacza odstęp 2-3 dni. Ten odstęp nie zaleŝy od oceny wystawionej po pierwszym wykonaniu ćwiczenia. Ocena będzie miała natomiast decydujący wpływ na długość przerw pomiędzy następnymi powtórkami. JeŜeli oceny będą pozytywne, to Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 22

kolejne powtórki staną się coraz rzadsze. JeŜeli oceny będą niskie, to odstępy między powtórkami będą bardzo krótkie. SuperMemo UX wyświetla w lewym górnym rogu ekranu plan nauki, czyli okno z danymi o kursie, ćwiczeniach i powtórkach. Dane te zmieniają się w trakcie nauki. W powyŝszym przykładzie: 6 informuje o liczbie ćwiczeń z poprzednich lekcji, od wykonania których uczeń rozpocznie kolejną sesję nauki, 27 oznacza liczbę stron do nauki podczas bieŝącej sesji, 3 informuje o liczbie ćwiczeń zaliczonych do etapu utrwalania. Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 23

Panel nauczyciela Zasada działania zarządzanie grupą uczniów Program Panel nauczyciela jest częścią pakietu pracy grupowej opartej na oprogramowaniu SuperMemo UX. Praca w grupie polega na zarządzaniu działaniem wielu aplikacji SuperMemo UX zainstalowanych na komputerach uczniów za pomocą pojedynczej aplikacji Panelu nauczyciela. Panel pozwala nauczycielowi: tworzyć klasy (grupy) uczniów, przeglądać wyniki nauki poszczególnych uczniów, porównywać postępy uczniów pomiędzy sobą w ramach grupy, zlecać zadania uczniom w grupie i monitorować ich realizację. Komunikacja pomiędzy programem nauczyciela, a komputerami uczniów odbywa się poprzez przesyłanie komunikatów w sieci komputerów. Komunikaty są wysyłane co określony czas (istnieje moŝliwość zmiany tego czasu w opcjach Panelu nauczyciela). Domyślnie informacje o postępach uczniów są aktualizowane przez aplikacje uczniów co 5 minut. Oznacza to, Ŝe program Panelu nauczyciela powinien być włączony, aby móc odbierać informacje wysyłane przez programy uczniów. Najlepiej, jeśli będzie włączony przez cały czas podczas lekcji. Dzięki temu informacje dostępne w programie będą na bieŝąco aktualizowane. Jeśli program nie będzie włączony, po jego uruchomieniu minie trochę czasu zanim spłyną do niego informacje z komputerów uczniów o postępach w nauce. Podczas pracy z programem dane są zbierane od uczniów w tle (to znaczy w sposób niezauwaŝalny dla nauczyciela). Podczas przechodzenia pomiędzy poszczególnymi oknami wyświetlane są aktualne dane. Aby jednak wymusić odświeŝenie danych w głównym oknie, moŝna skorzystać z przycisku OdświeŜ. Proszę zauwaŝyć jednak, Ŝe nie powoduje on pobrania danych od uczniów, a tylko ponownie wyświetla dane juŝ zebrane w tle. Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 24

Rozpoczęcie pracy z grupą uczniów Podczas pierwszej lekcji uczniowie powinni uruchomić program SuperMemo UX i pozakładać sobie indywidualne konta. Proszę zwrócić uwagę, aby prawidłowo zostały wpisane imiona i nazwiska uczniów w programie, co ułatwi potem zarządzanie uczniami. Po pierwszym zalogowaniu się do programu uczniowie otrzymają moŝliwość zapisania się na zainstalowane na komputerze kursy. Po zapisaniu się na kurs mogą rozpocząć naukę. Szczegółowe informacje dotyczące obsługi programu SuperMemo UX dostępne są w postaci osobnej instrukcji obsługi. MoŜna ją równieŝ wywołać z poziomu programu, wciskając klawisz F1. Po kilku minutach załoŝone konta i informacje o kursach, na które uczniowie się zapisali powinny się pojawić w Panelu nauczyciela. W tym momencie uczniowie figurują jako nieprzypisani do Ŝadnej klasy. Następnym krokiem będzie więc utworzenie klasy i przypisanie do niej uczniów. Klikając przycisk Klasy znajdujący się obok listy klas, przechodzimy do okna zakładania i konfigurowania klas. W nowo otwartym oknie moŝna utworzyć nową klasę, klikając przycisk z plusem po prawej stronie okna. Po wpisaniu nazwy klasy i zaakceptowaniu nowa klasa pojawi się jako wybrana na liście 'Docelowa klasa'. Teraz wystarczy tylko na lewej liście uczniów (oznaczonej jako (nieprzypisani)) zaznaczyć uczniów, których chcemy przypisać do klasy (moŝna zaznaczyć wszystkich, klikając przycisk Zaznacz) i przenieść ich do klasy docelowej za pomocą przycisku ze strzałką w prawo. Po powrocie do głównego okna aplikacji Panelu nauczyciela moŝna juŝ wybrać nowo zdefiniowaną klasę. Po prawej stronie powinny być dostępne kursy, na które uczniowie się zapisali. MoŜe upłynąć kilka minut, zanim lista kursów zostanie uaktualniona. MoŜna skorzystać z przycisku OdświeŜ, aby odświeŝyć zawartość okna. Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 25

Przeglądanie postępów w nauce Program udostępnia dwa rodzaje analizy postępów w nauce: porównanie między sobą postępów uczniów w ramach klasy oraz przeglądanie postępów w nauce kursu poszczególnych uczniów. Aby porównać postępy w nauce uczniów w klasie wystarczy w górnej części okna wybrać klasę i kurs, który chcemy sprawdzić. Następnie na zakładce Porównywanie uczniów po lewej stronie powinien się pojawić spis treści uczonego kursu (jeśli nie ma, oznacza to, Ŝe dane dotyczące kursu nie spłynęły jeszcze od uczniów). Po wybraniu na spisie treści interesującego nas rozdziału po prawej stronie pojawi się lista uczniów, którzy uczą się tego kursu wraz z informacjami o stopniu przerobienia wybranego działu. Dodatkowo po kliknięciu dwa razy nazwiska wybranego ucznia (lub teŝ wybraniu ucznia i kliknięciu przycisku Szczegóły) otworzy się nowe okno, w którym moŝna przeglądać postępy w nauce tylko wybranego ucznia. Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 26

Zlecanie zadań Panel nauczyciela umoŝliwia równieŝ zlecanie zadań uczniom. Aby utworzyć nowe zadanie, wystarczy na zakładce Zadania kliknąć przycisk Nowe. W nowo otwartym oknie moŝemy wpisać tytuł i treść zadania, zdefiniować datę zakończenia zadania oraz zaznaczyć uczniów, którym to zadanie zlecamy. Dodatkowo moŝna przypisać dział w dowolnym kursie do zadania (np. gdy zlecamy uczniom zapoznanie się z materiałem w danym dziale w kursie). Dzięki temu uczniowie mogą potem bardzo łatwo rozpocząć naukę zleconego materiału. Po zatwierdzeniu treści zadania pojawi się ono w głównym oknie programu. Po prawej stronie pojawi się lista uczniów, którym to zadanie zostało przypisane. Obok kaŝdego ucznia wyświetlany jest status zadania. MoŜe on pokazywać następujące wartości: nowe zadanie zostało zdefiniowane przez nauczyciela, ale jeszcze nie zostało wysłane do ucznia. Zostanie przesłane podczas następnego połączenia. wysłane zadanie zostało wysłane do ucznia i jest wyświetlane w jego planie lekcji. Uczeń nie zapoznał się jeszcze jednak z treścią zadania. odczytane uczeń przynajmniej raz odczytał treść zadania. MoŜliwe, Ŝe rozpoczął równieŝ naukę zleconej części materiału (moŝna to sprawdzić, analizując wyniki postępów w nauce). wykonane zadanie zostało oznaczone przez ucznia jako wykonane. Zadania są wyświetlane na liście w kolejności ich tworzenia. Zadania, których termin upłynął, są domyślnie chowane. MoŜna pokazać wszystkie zadania po kliknięciu flagi Wyświetlaj tylko aktywne zadania. Istnieje równieŝ moŝliwość edycji wcześniej zdefiniowanego zadania. SłuŜy do tego opcja Zmień dostępna pod listą zadań. Wprowadzone zmiany w treści zadania pojawią się po jakimś czasie równieŝ u uczniów. Podręcznik metodyczny dla nauczyciela 27