Wykaz skrótów................................. 13 Przedmowa.................................... 15 Część pierwsza Konstrukcja prawna pełnomocnictwa procesowego Rozdział I. Prawo do wsparcia i reprezentacji............ 17 Rozdział II. Pojęcie pełnomocnictwa.................. 20 Rozdział III. Udzielenie pełnomocnictwa............... 24 Rozdział IV. Ustanowienie pełnomocnika w ramach prawa pomocy............................ 36 Rozdział V. Zakres pełnomocnictwa procesowego......... 43 Rozdział VI. Wygaśnięcie pełnomocnictwa.............. 53 Rozdział VII. Procesowe skutki ustanowienia pełnomocnika.... 61 Część druga Czynności pełnomocnika w postępowaniu administracyjnym Rozdział I. Czynności techniczno-procesowe postępowania administracyjnego....................... 65 1. Odbiór pism przez pełnomocnika..................... 65 1.1. Zasady doręczania pism........................ 65 1.2. Sposoby doręczeń............................ 68 2. Wgląd do akt sprawy............................. 73 2.1. Jawność postępowania administracyjnego.............. 73 2.2. Zakres prawa strony wglądu do akt................. 73 2.3. Ograniczenia wglądu do akt sprawy................. 76 5
Rozdział II. Wszczęcie postępowania administracyjnego...... 80 1. Sporządzenie i wniesienie podania do organu administracji...... 80 1.1. Wszczęcie postępowania administracyjnego............. 80 1.2. Forma i wymogi formalne podania.................. 85 2. Wniosek o rozstrzyg nięcie sporu o właś ciwość (sporu kompetencyjnego)............................... 90 2.1. Definicja i rodzaje sporów o właś ciwość............... 90 2.2. Organy właś ciwe do rozstrzygania sporów o właś ciwość (sporów kompetencyjnych)............................ 93 2.3. Postępowanie w sprawie rozstrzyg nięcia sporu o właś ciwość przed organami administracji publicznej...... 94 2.4. Postępowanie w sprawie rozstrzyg nięcia sporu o właś ciwość i sporu kompetencyjnego przed Naczelnym Sądem Administracyjnym............................ 96 3. Wniosek o wyłączenie pracownika (członka organu kolegialnego) od udziału w postępowaniu lub o wyłączenie organu od załatwienia sprawy..................................... 99 3.1. Wyłączenie z mocy ustawy....................... 99 3.2. Wyłączenie pracownika na żądanie.................. 104 3.3. Skutki naruszenia przepisów o wyłączeniu............. 108 Rozdział III. Czynności pełnomocnika w toku postępowania administracyjnego...................... 111 1. Wniosek o przywrócenie uchybionego terminu.............. 111 1.1. Rodzaje terminów i zasady ich obliczania.............. 111 1.2. Przesłanki przywrócenia terminu................... 113 1.3. Rozstrzygnięcie organu w przedmiocie przywrócenia terminu.. 120 2. Wniosek w przedmiocie zawieszenia postępowania........... 121 2.1. Wniosek w przedmiocie fakultatywnego zawieszenia postępowania.............................. 123 2.2. Wniosek w przedmiocie obligatoryjnego zawieszenia postępowania.............................. 126 3. Środki prawne służące przeciwdziałaniu bezczynności organów administracji publicznej........................... 130 3.1. Terminy załatwiania spraw....................... 130 3.2. Zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie........... 134 3.3. Skarga na bezczynność organu administracji publicznej..... 138 4. Udział w czynnościach poprzedzających zawarcie ugody........ 141 4.1. Prawo do zawarcia ugody....................... 141 4.2. Przesłanki dopuszczalności zawarcia ugody............. 142 4.3. Tryb i forma zawarcia ugody..................... 144 5. Wniosek w przedmiocie kosztów postępowania............. 147 6 www.lexisnexis.pl
Rozdział IV. Czynności pełnomocnika w postępowaniu wyjaśniającym........................ 149 1. Udział pełnomocnika w czynnościach postępowania dowodowego.. 149 1.1. Zasada prawdy obiektywnej...................... 149 1.2. Inicjatywa dowodowa pełnomocnika strony............ 153 1.2.1. Wniosek dowodowy....................... 155 1.2.2. Środki dowodowe........................ 156 1.3. Prawo do wypowiedzenia się w przedmiocie przeprowadzonych dowodów................................. 170 2. Udział pełnomocnika w rozprawie administracyjnej........... 172 2.1. Formy postępowania wyjaś niającego................. 172 2.2. Czynności pełnomocnika w toku rozprawy............. 173 Rozdział V. Rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym. 177 1. Wniosek w przedmiocie rektyfikacji decyzji administracyjnej..... 177 1.1. Wniosek o uzupełnienie decyzji.................... 177 1.2. Wniosek o sprostowanie decyzji.................... 180 1.3. Wniosek o wyjaś nienie wątp liwości co do treści decyzji...... 184 2. Wniosek o nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności lub wstrzymanie wykonania decyzji.................... 186 2.1. Przesłanki i tryb nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności............................... 186 2.2. Wstrzymanie wykonania decyzji................... 188 Rozdział VI. Weryfikacja decyzji i postanowień............ 190 1. Odwołanie od decyzji............................ 191 1.1. Zasada dwuinstancyjności....................... 191 1.2. Przedmiot odwołania.......................... 194 1.3. Legitymacja do wniesienia odwołania................ 196 1.4. Wymagania formalne odwołania................... 197 1.4.1. Forma i treść odwołania..................... 198 1.4.2. Tryb i termin do wniesienia odwołania............ 200 1.5. Ograniczenie i cofnięcie odwołania.................. 202 2. Zażalenie.................................... 204 2.1. Przedmiot zażalenia........................... 204 2.2. Wymagania formalne zażalenia.................... 207 3. Nadzwyczajne środki zaskarżenia decyzji (postanowienia)...... 208 3.1. Podanie o wznowienie postępowania................ 209 3.2. Wniosek o stwierdzenie nieważności................. 213 3.3. Wniosek o uchylenie lub zmianę decyzji dotkniętej wadami niekwalifikowanymi bądź decyzji prawidłowej........... 216 7
Rozdział VII. Czynności pełnomocnika w postępowaniach uproszczonych........................ 219 1. Wniosek w sprawie wydania zaświadczenia................ 219 1.1. Pojęcie i charakter zaświadczenia................... 219 1.2. Rodzaje zaświadczeń.......................... 220 1.3. Osoby uprawnione do żądania wydania zaświadczenia...... 221 1.4. Termin i forma wydania zaświadczenia............... 222 1.5. Postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia i możliwość jego wzruszenia............................. 222 1.6. Ograniczenia w przedstawianiu zaświadczenia na żądanie przez organ................................ 224 2. Skarga, wniosek i petycja w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego...................... 226 2.1. Konstytucyjne prawo do składania petycji, skarg i wnios ków.. 226 2.2. Pojęcie petycji.............................. 227 2.3. Adresaci skarg, wnios ków i petycji.................. 227 2.4. Interes do złożenia skargi, wnios ku i petycji............ 229 2.5. Brak kontroli sądowoadministracyjnej sposobu załatwiania petycji, skarg i wnios ków....................... 230 2.6. Skarga a wniosek........................... 230 2.7. Zakaz szykanowania osób składających skargi i wnios ki.... 231 2.8. Przedmiot skargi............................ 231 2.9. Właściwość organów do załatwienia skargi............ 232 2.10. Skarga jako podstawa do wszczę cia postępowania administracyjnego........................... 232 2.11. Skarga jako pismo procesowe w toku postępowania administracyjnego........................... 233 2.12. Skarga jako podstawa do wszczę cia postępowania w trybach nadzwyczajnych............................ 234 2.13. Terminy załatwiania skarg...................... 234 2.14. Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi........... 235 2.15. Przedmiot wnios ku........................... 236 2.16. Przyjmowanie skarg i wnios ków................... 238 2.17. Nadzór i kontrola nad załatwianiem skarg............. 238 Rozdział VIII. Udział pełnomocnika w postępowaniach szczególnych uregulowanych przepisami Ordynacji podatkowej.. 240 1. Postępowanie podatkowe w Ordynacji podatkowej (wybrane zagadnienia).................................... 240 2. Czynności sprawdzające........................... 242 3. Kontrola podatkowa............................. 243 8 www.lexisnexis.pl
4. Urzędowe interpretacje przepisów prawa podatkowego........ 247 5. Porozumienie w sprawach ustalania cen transakcyjnych........ 250 Część trzecia Czynności pełnomocnika w postępowaniu sądowoadministracyjnym Rozdział I. Pisma w postępowaniu przed sądem administracyjnym....................... 255 1. Wymagania związane z wnoszeniem pism procesowych........ 255 2. Sporządzenie i wniesienie skargi do sądu administracyjnego...... 260 2.1. Zakres przedmiotowy skargi i podmioty uprawnione do wniesienia skargi................................... 260 2.2. Przesłanki dopuszczalności skargi.................. 262 2.2.1. Wyczerpanie środków zaskarżenia i wezwanie do usunięcia naruszenia prawa........................ 262 2.2.2. Termin do wniesienia skargi.................. 264 2.2.3. Tryb wnoszenia skargi..................... 266 2.2.4. Warunki formalne skargi.................... 269 3. Odbiór pism przez pełnomocnika...................... 271 Rozdział II. Czynności pełnomocnika w toku postępowania sądowoadministracyjnego................. 277 1. Wniosek w przedmiocie wstrzymania wykonania aktu lub czynności organu administracji............................. 277 2. Wniosek o wyłączenie sędziego....................... 284 2.1. Przesłanki wyłączenia sędziego z mocy ustawy........... 285 2.2. Przesłanki względne wyłączenia sędziego.............. 287 3. Wniosek o przyznanie prawa pomocy................... 291 3.1. Zakres udzielenia prawa pomocy................... 291 3.2. Forma i treść wnios ku o przyznanie prawa pomocy........ 292 3.3. Przesłanki przyznania prawa pomocy................. 295 3.4. Zaskarżanie rozstrzyg nięć w przedmiocie prawa pomocy..... 299 4. Wniosek o przywrócenie uchybionego terminu.............. 301 4.1. Rodzaje terminów i zasady ich obliczania.............. 301 4.2. Uchybienie terminowi.......................... 303 4.3. Przesłanki przywrócenia terminu................... 304 4.4. Wstrzymanie postępowania...................... 311 5. Udział pełnomocnika w posiedzeniu mediacyjnym........... 312 6. Udział pełnomocnika w rozprawie przed sądem administracyjnym. 317 7. Wniosek w przedmiocie dowodu uzupełniającego z dokumentu... 324 9
8. Wniosek w przedmiocie zawieszenia postępowania sądowoadministracyjnego......................... 329 9. Cofnięcie skargi............................... 334 10. Skarga na przewlekłość postępowania.................. 336 11. Koszty postępowania związane z udziałem w sprawie pełnomocnika................................ 341 11.1. Obowiązek ponoszenia kosztów.................. 341 11.2. Wniosek strony jako przesłanka zasądzenia kosztów postępowania............................. 342 11.3. Pojęcie niezbędnych kosztów postępowania........... 342 11.4. Zwrot kosztów postępowania przed sądem pierwszej instancji w wyroku............................... 347 11.5. Zwrot kosztów postępowania w przypadku uwzględnienia skargi w trybie autokontroli organu administracji publicznej i pomyślnego zakończenia postępowania mediacyjnego.... 349 11.6. Zwrot kosztów postępowania w razie częściowego uwzględnienia skargi......................... 349 11.7. Zwrot kosztów postępowania zawinionych zachowaniem strony.................................. 350 11.8. Zwrot kosztów postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.......................... 350 11.8.1. Zwrot kosztów postępowania w razie uwzględnienia skargi kasacyjnej....................... 350 11.8.2. Zwrot kosztów postępowania w razie oddalenia skargi kasacyjnej........................... 352 11.8.3. Odstąpienie od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego................ 354 11.9. Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.... 355 ROZDZIAŁ III. Czynności pełnomocnika po wydaniu orzeczenia sądowego........................... 356 1. Wniosek o rektyfikację orzeczenia sądowego............... 356 1.1. Wniosek o uzupełnienie wyroku................... 357 1.2. Wniosek o sprostowanie orzeczenia................. 360 1.3. Wniosek o wykładnię orzeczenia................... 363 2. Skarga na niewykonanie wyroku...................... 365 ROZDZIAŁ IV. Zaskarżanie orzeczeń sądowych............. 372 1. Skarga kasacyjna............................... 374 1.1. Charakter skargi kasacyjnej...................... 374 1.2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej................... 375 10 www.lexisnexis.pl
1.2.1. Przedmiot zaskarżenia...................... 376 1.2.2. Legitymacja do wniesienia skargi kasacyjnej......... 378 1.2.3. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej........... 379 1.2.4. Przymus zastępstwa procesowego............... 381 1.2.5. Wymagania fiskalne....................... 382 1.2.6. Skarga kasacyjna jako kwalifikowane pismo procesowe.. 383 1.2.6.1. Wymagania skargi kasacyjnej jako pisma w postępowaniu sądowym.............. 385 1.2.6.2. Wskazanie zakresu zaskarżenia........... 386 1.2.6.3. Przytoczenie podstaw kasacyjnych......... 387 1.2.6.4. Wniosek zaskarżenia.................. 392 1.3. Najczęściej popełniane uchybienia przy sporządzaniu skarg kasacyjnych................................ 395 1.4. Odpowiedź na skargę kasacyjną................... 399 1.5. Orzeczenia w przedmiocie skargi kasacyjnej............. 401 2. Zażalenie.................................... 402 2.1. Przedmiot zażalenia........................... 403 2.2. Wymagania formalne zażalenia.................... 404 3. Skarga o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego.... 406 4. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia................................... 413 Część czwarta Wzory pism procesowych Rozdział I. Wzory pism w postępowaniu administracyjnym.... 423 1. Wzór wnios ku o wyłączenie pracownika................. 423 2. Wzór wnios ku o przywrócenie uchybionego terminu.................................... 424 3. Wzór zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie......... 425 4. Wzór wnios ku o sprostowanie decyzji................... 426 5. Wzór odwołania od decyzji......................... 427 6. Wzór podania o wznowienie postępowania............... 428 Rozdział II. Wzory pism w postępowaniu sądowoadministracyjnym................. 430 1. Wzór skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego........ 430 2. Wzór wnios ku o wyłączenie sędziego................... 432 3. Wzór wnios ku o przywrócenie uchybionego terminu.......... 433 4. Wzór wnios ku o uzupełnienie wyroku................... 434 5. Wzór skargi kasacyjnej........................... 435 11
6. Wzór skargi o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego 439 7. Wzór skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia................................... 441 Bibliografia................................... 445 www.lexisnexis.pl