PROJEKT I: PUBLICZNA DEBATA Projekt polega na organizacji debaty z udziałem mieszkańców, przedstawicieli władz samorządowych oraz ekspertów w danej dziedzinie pochodzących z waszej miejscowości. W ten sposób, usprawnicie obieg informacji, umożliwicie wymianę poglądów i szukanie rozwiązań w wybranym przez Was temacie. INSTRUKCJA, krok po kroku. 1. Jeżeli nie macie tematu debaty, najpierw powinniście go wybrać. Postawcie sobie pytanie - Jak dla Was powinna wyglądać Wasza miejscowość idealne do życia? Możecie skonkretyzować pytanie i szukać idealnej miejscowości dla młodych ludzi, uczniów, rodzin, seniorów, turystów, przedsiębiorców. Pomyślcie o tym mieście, możecie je też narysować. Czym się charakteryzuje? Jak widzicie siebie w takim mieście? Po 10 minutach, zaprezentujcie efekt swojej pracy innym członkom grupy. Debata, to próba uczynienia Waszej miejscowości właśnie taką, jaką chcielibyście ją widzieć. Samorząd lokalny tworzą wszyscy mieszkańcy społeczności lokalnej, więc też Wy i dzięki umożliwieniu wymiany informacji, zbliżacie się do realizacji waszych pomysłów. Bez wymiany informacji nikt się nie dowie, czego chce dana grupa mieszkańców, jakie ma postulaty! Porozmawiajcie - Dlaczego Wasza miejscowość nie jest idealna? Czego brakuje? To, pozwoli Wam określić bariery rozwoju. Wasz projekt jest szansą wpływu na decyzje i działania dorosłych, którzy pracują w instytucjach samorządu terytorialnego. Aby władze podejmowały decyzje zgodne z wolą mieszkańców, muszą najpierw mieć informacje o ich oczekiwaniach i o tym, co myślą mieszkańcy. Debata to dobra okazja, by przedstawiciele władz poznali punkt widzenia danej grupy mieszkańców. 1
Zdecydujcie się na konkretny temat i grupę mieszkańców, której dana sprawa dotyczy. Proponujemy Wam zorganizować debatę dotyczącą czasu wolnego młodych ludzi i porozmawiać o tym, jakie zasoby ma Wasza miejscowość i czego jeszcze brakuje. 2. Odpowiedzcie sobie na pytanie, jakie informacje są konieczne do przygotowania prezentacji na debatę, na wybrany przez Was temat i spiszcie wszystkie odpowiedzi na kartkach. Ma to być analiza stanu obecnego oraz zbiór oczekiwań, co powinno być w przyszłości powinniście władzom samorządowym naświetlić sytuację i dać rekomendacje. Władze muszą bowiem otrzymać informacje, w którą stronę zmieniać miasto. Czego musicie się dowiedzieć przed debatą? W przypadku czasu wolnego mogą to być informacje na temat: jakie to miejsca, jak one wyglądają, ile ich jest, gdzie są, kto tam przychodzi, opinie młodych ludzi na ich temat, opinie starszych, ekspertów, osób, które danym miejscem zarządzają, czy każdy może przyjść do tych miejsc, godziny dostępności, oczekiwania młodych ludzi czego, by chcieli, a czego brakuje, co jest dobre, jak młodzi ludzie spędzają wolny czas, co o tych miejscach mówią, piszą? Informacje niezbędne do przygotowania debaty, które zostały wymyślone, można zdobyć w trakcie diagnozy. To działanie polegające na rozpoznaniu zasobów - tego, co jest w użyciu na terenie Waszej miejscowości i potrzeb - oczekiwań, niezbędnych do podjęcia działań. Na podstawie zebranych informacji można planować, co powinno być zrobione, aby podniosła się jakość życia danej grupy mieszkańców. Odpowiedzcie na kolejne pytania. Możecie pracować w grupach. 1. Jak się danej rzeczy dowiedzieć? Do każdego z pytań, wymyślcie wspólnie najlepsze, według Was, formy zdobycia informacji (może być ich kilka, mogą być nowatorskie). Następnie przedstawcie na forum to, co wymyśliliście. To, co przedstawicie to metody badawcze, dzięki którym uzyskacie potrzebne informacje. Opis metod, którymi będziecie chcieli się posłużyć, znajdziecie w dziale materiały pomocnicze, na stronie programu. Te metody to: wywiad (zasady właściwego zadawania pytań) obserwacja; analiza danych zastanych (w tym analiza fotografii); sondaż (nie polecamy jednak takich sztywnych form); mapy (mapa zasobów lokalnych, emocjonalna mapa miasta); mapa problemów; 2
hydepark. Wybrane metody przećwiczcie najlepiej w Waszej grupie, zanim wyjdziecie na miasto. Jeżeli jest Was dużo, podzielcie się na 4 osobowe grupy i niech każda z grup wybierze jedno z zagadnień do zbadania. Wybierzcie takie, które najlepiej Wam pasuje. Najlepiej podzielić zebrane zagadnienia między Was, żeby diagnoza sytuacji była pełna. W przypadku czasu wolnego młodzieży możecie badać: 1. Stan miejsc spotkań młodych ludzi. 2. Formy spędzania wolnego czasu. 3. Zainteresowania młodych ludzi i miejsca, w których można je rozwijać. 4. Działania podejmowane przez młodych ludzi. 5. Nieformalne miejsca spotkań. Każda grupa ma w dyspozycji kilka metod badawczych. To, co zbadacie zależy od was - gdzie pójdziecie, z kim się umówicie na spotkanie. Spisujcie zebrane informacje w jednym miejscu. Pracujcie w grupie. Stwórzcie pytania do swojego zagadnienia. Czego chcecie się dowiedzieć w danym miejscu, od danej osoby? Kto/ co będzie waszym źródłem informacji? W jaki sposób zdobędziecie konkretną informację? Opracujcie plan działań. Przykład: Dyskutowane zagadnienie: Nieformalne miejsca spotkań. Pytania badawcze: Gdzie są takie miejsca? Co je charakteryzuje? Kto się tam spotyka? Jak one wyglądają? Ile jest takich miejsc? Co można tam robić? Źródła informacji: odpowiednio: młodzi ludzie, mieszkańcy miasta, Internet, prasa, portale społecznościwe Narzędzia: 3
1. ankieta, mapa zasobów lokalnych, wywiad; 2. wywiad, obserwacja, zdjęcia. Plan działań: kiedy? kto? gdzie? z kim? o czym? co trzeba zrobić wcześniej? Jakie informacje można uzyskać do danego zagadnienia: Stan miejsc spotkań młodych ludzi - obserwacja, dokumentacja fotograficzna, wywiad z osobami, które tam przebywają, wywiad z osobami, które za to miejsce są odpowiedzialne, analiza informacji o tym miejscu (prasa, fora, dokumenty urzędowe, zdjęcia). Formy spędzania wolnego czasu - sondaż, wywiad, obserwacja, dokumentacja fotograficzna - mapa przestrzeni (ulubione, nieprzyjemne, te w których młodzi ludzie czują sie bezpiecznie lub się boją). Zainteresowania młodych ludzi i miejsca, w których można je rozwijać - mapa zasobów lokalnych, sondaż, wywiad. Działania podejmowane przez młodych ludzi - analiza internetu, prasy, wizyty w klubach młodzieżowych, rozmowa z liderem społeczności, rozmowa z urzędnikiem o wspieraniu takich działań. Nieformalne miejsca spotkań (polanka, na której robi sie ogniska, dziki skatepark etc.) - sondaż, wywiad, zdjęcia, mapa. Stwórzcie harmonogram, żeby wszyscy widzieli, kto za co odpowiada i kiedy to robi. Opiekunowie powinni pomagać Wam w realizacji badania oraz pilnować terminów wypełniania zadań. Przeczytajcie jeszcze materiał o cechach dobrej diagnozy, i do dzieła! Przeprowadzenie diagnozy. Pamiętajcie o robieniu zdjęć, nagrywaniu filmów. One na pewno przydadzą się, żeby ożywić Waszą prezentację na debacie. Podsumowanie badania Opowiedzcie sobie, co zbadaliście, co było dla Was najciekawsze i najbardziej zaskakujące. Wypiszcie, co spowodowało daną sytuację i jaki jest skutek konkretnego działania/lub jego braku. Możecie stworzyć drzewo problemów po środku napiszcie w kole, co badaliście, na dole przyczyny, na górze skutki. Wnioski z analizy powinny być realistyczne i możliwe do sprawdzenia wtedy wnioskowanie jest prawidłowe. Np. jeżeli zobaczyliście, że młodzi ludzie nie uczęszczają na zajęcia w 4
domu kultury - możecie błędnie wnioskować o cechach tej młodzieży - są wybredni, leniwi. Jednym z wniosków mogłoby być to, że program zajęć nie jest ciekawy dla młodych ludzi. Zastanówcie się i dopiszcie przy problemie wnioski - pomysły na to, co można z nim zrobić. Skomentujcie pomysły innych grup, jeżeli pracowaliście podzieleni. Wybierzecie 2-3 najważniejsze rekomendacje - coś co jest możliwe do realizacji w okresie 1 roku (zbadanie potrzeb młodzieży, jeżeli chodzi o zajęcia w domu kultury, ustawienie rampy do skoków) i też to, co uda się zrealizować dopiero w czasie 5 lat (uruchomienie pracowni multimedialnej, budowa skateparku). Wszystko, by zróżnicować propozycje realistyczne, do wykonania w krótkim okresie czasu i te realizowane w dłuższym okresie, które trzeba lepiej zaplanować i zebrać fundusze. Pamiętajcie, że debata jest szansą wpływu na decyzje i działanie dorosłych, którzy pracują w instytucjach samorządu terytorialnego. Samorząd lokalny tworzą wszyscy mieszkańcy społeczności lokalnej, więc też i Wy. To, co powinno zostać zmienione, możecie przekazać władzom lokalnym, urzędnikom, dziennikarzom w postaci rekomendacji. Debata to dobra okazja, by to zrobić, jednak konkretna dziedzina życia musi zostać zbadana oraz muszą zostać przedstawione pomysły na poprawę sytuacji. Podzielcie się na 2 grupy. Opracujcie dane zagadnienia: 1 grupa: Jakie punkty musi mieć program debaty? 2 grupa: Co jest potrzebne do organizacji debaty? Zapisujcie na kartkach elementy poszczególnych części. Każde hasło zapisywane jest osobno: 1 grupa: Program debaty Przykładowo: rozpoczęcie - przywitanie gości - władz, dyrektorów, nauczycieli, uczestników, prelegentów, przedstawienie przebiegu debaty; rozwinięcie - prezentacje - to co zdiagnozowaliście oraz rekomendacje zmian, wypowiedzi ekspertów, wypowiedzi władz, wypowiedzi uczniów, pytania z sali, pytania mediów; zakończenie - podsumowanie, podziękowanie za uczestnictwo w debacie, pożegnanie. 2 grupa: Co jest potrzebne do organizacji tej debaty? Możliwe odpowiedzi: miejsce, termin, zaproszenie szkół, zaproszenie gości, panelistów, ekspertów, dziennikarze, ktoś kto prowadzi debatę, prezentacje i osoby prezentujące, mapy, filmy, zdjęcia, osoba, która przygotowuje program, debaty, materiały, catering, ktoś kto robi zdjęcia, ktoś kto nagrywa film, ktoś kto robi notatkę prasową. 5
Grupy niech przedstawią na forum to, co przygotowały i sprawdzają czy wszystko jest na liście proponujcie zmiany, uzupełniajcie. W ten sposób określony zostaje kształt debaty. Organizacja debaty Podzielcie się pracą wyznaczcie zadania, osoby odpowiedzialne i czas ich realizacji. Ułóżcie zadania chronologicznie. Określcie wstępnie czas i miejsce swojej debaty oraz liczbę gości, którą przewidujecie na debacie. Jedna lub dwie osoby na całą grupę powinny stworzyć prezentację, a jedna osoba prezentować jedno zagadnienie i rekomendacje. 2-3 osobowe grupy powinny wybrać organizację konkretnego zadania, a następnie przygotować plan pracy z terminami, zapisując informacje na kartkach. Następnie przedstawiają to, co ustalili całej grupie. Powinniście wyznaczyć termin kolejnych spotkań, na których omawiacie, co zostało zrobione, a czego jeszcze brakuje. Przed debatą Zróbcie symulację. Wspólnie ustawiacie krzesła przygotujcie salę do debaty. Wybierzcie role. Osoba, która będzie moderować debatę prowadzi ją według krótkiego scenariusza, który jest do pobrania w Materiałach pomocniczych, na stronie programu Młody Obywatel. 6