Umysł nie jest naczyniem, które należy napełnić, lecz ogniem, który trzeba rozniecić. Plutarch z Cheronei Kompetencje profesjonalnego trenera Małgorzata Sidor-Rządkowska Lublin, 10.05.2014 r.
Kompetencje Wiedza Umiejętności Postawa
Kompetencje trenera Wiedza, umiejętności i postawa dotyczące tego, czego uczy Wiedza, umiejętności i postawa dotyczące tego, jak uczy
Wiedza Wiedzieć co? Wiedzieć jak? Wiedzieć dlaczego? Wiedzieć kiedy? Wiedzieć kto?
Umiejętności Zdolność wykorzystania posiadanej wiedzy w praktyce Znajomość sposobów wykonywania danych czynności Rola doświadczenia?
Postawa Chociaż wśród psychologów społecznych nie ma zupełnej zgody co do precyzyjnej definicji postawy, większość zgadza się, że jest to trwała ocena pozytywna lub negatywna ludzi, obiektów i idei. ( ) Postawy są trwałe w tym sensie, że często utrzymują się przez dłuższy czas. Chwilowa irytacja z powodu czegoś, co ktoś powiedział, nie jest postawą, ale trwały, negatywny obraz tej osoby jest postawą. Postawy są oceną, to znaczy, że są one pozytywną lub negatywną reakcją na coś. Źródło: E. Aronson, T. D. Wilson, R. M. Akert, Psychologia społeczna. Serce i umysł, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1997, s. 313., za M. Kossowska, S. Jarmuż, T. Witkowski, Psychologia dla trenerów, Wolters Kluwer, Warszawa 2008, s. 176-177
12 zasad trenera 1. Dbaj o własny rozwój Jeżeli chcesz wspierać innych w rozwoju (a taka jest przecież istota Twojej profesji), musisz zacząć od siebie. Pamiętaj o nieustannym obowiązku stawania się kimś więcej niż się jest. 2. Nie zawiedź zaufania To wyjątkowo poważna sprawa. Zaufanie będące podstawą relacji trener-uczestnicy stanowi równocześnie jeden z najcenniejszych darów, które jeden człowiek może ofiarować drugiemu. Nie wolno tego niszczyć. 3. Podejmuj się tylko tych zadań, do których czujesz się przygotowany Naprawdę nie musisz brać każdego zlecenia, które Ci się trafia. 4. Bądź prawdomówny Unikaj szkoleń, w których oczekiwania zlecającego zmusiłyby Cię do złamania tej zasady.
12 zasad trenera c.d. 5. Pamiętaj, że to Ty jesteś ostatecznym sędzią Twoich decyzji zawodowych Nie pozwól, aby rolę taką przejęła zatrudniająca Cię firma, czy jakiekolwiek osoby trzecie. 6. Bądź lojalny Rozmawiając o kimkolwiek podczas jego nieobecności nieustannie zadawaj sobie pytanie: Czy mówiłbym to samo, gdyby on tutaj był? 7. Dotrzymuj zobowiązań Zadbaj o klarowność wszelkich uzgodnień między Tobą, zlecającym szkolenie oraz jego uczestnikami. Przestrzegaj ich realizacji. Pamiętaj przy tym o zasadzie: moje słowo = mój podpis. 8. Bądź wyczulony na problem konfliktu interesów Jeżeli takiego konfliktu nie da się uniknąć, rzetelnie przemyśl swój sposób postępowania wobec każdej z zainteresowanych stron.
12 zasad trenera c.d. 9. Dbaj o własną kondycję psychofizyczną Podejmuj się takiej ilości obowiązków, której możesz podołać bez szkody dla siebie lub jakości swojej pracy. 10. Pamiętaj o różnicy między celem a środkiem do celu Instrumentalne traktowanie ludzi to postawa niegodna trenera. 11. Staraj się patrzeć na innych trenerów nie jak na rywali, ale jak na ludzi, z którymi można i warto współpracować Jeżeli już musisz rywalizować, pamiętaj o zachowaniu zasad fair play. 12. Pamiętaj, że szacunek dla samego siebie to wartość, której nie sposób przecenić Starannie unikaj wszelkich sytuacji, działań i zachowań, które mogłyby tę wartość podważyć.
Profil kompetencyjny trenera MATRIK 1. Analiza potrzeb szkoleniowych 2. Projektowanie szkoleń 3. Prowadzenie szkoleń 4. Ewaluacja szkoleń 5. Rozwój osobisty i zawodowy Źródło: A. Kuźniak (red.), Vademecum trenera, Stowarzyszenie Konsultantów i Trenerów Zarządzania Matrik, Kraków 2010, s. 157-164
Poziomy kompetencji trenera Poziom 1. Asystent trenera Poziom 2. Kotrener Poziom 3. Młodszy trener Poziom 4. Trener Poziom 5. Starszy trener Poziom 6. Trener specjalista Poziom 7. Trener interdyscyplinarny Poziom 8. Trener mentor Źródło: Wszechnica Uniwersytetu Jagiellońskiego
Typy szkoleniowców trójwymiarowy model Johna Townsenda Dyrektywny instruktor Szkoleniowiec teoretyk Arogancki szarlatan Beztroski ignorant Ujmujący bałaganiarz Nudny wykładowca Skromny ekspert Szkoleniowiec idealny Wiedza Umiejętności przekazu Troska o uczestników