ZałoŜenia do planów rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce na lata 2016-2020 z perspektywą do 2030 roku Ministerstwo Rozwoju, 26 kwietnia 2016 r. P
Slajd 1 PZ1 Poprawki na polecenie MInistra Materny:slajd 44 zakończenie budowy stopnia wodnego Malczyce z roku 2017 przesunięte na 2018/2019 - efekt wizyty Pana Ministra w RZGW we Wrocławiu/Malczycach Zukowski Przemyslaw; 2016-04-25
Plan prezentacji Dlaczego potrzebujemy zmiany? Nasz cel i działania Co chcemy zrobić? Ile to będzie kosztować? Jakie osiągniemy korzyści? Kiedy chcemy to zrobić? 2016 2
Wielkość przewozów w porównaniu do niektórych krajów europejskich 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% 42,00% 15% 13,95% 12,26% 2,75% 2,20% 0,40% 0,04% Holandia Belgia Bułgaria Niemcy Węgry Słowacja Polska Czechy W Polsce udział Ŝeglugi śródlądowej w przewozach wszystkimi gałęziami transportu jest znikomy w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej. 3
Zobowiązanie wobec UE Biała Księga Transportu 0,4% 30% 50% 2016 2030 2050 Do 2030 roku 30% drogowego transportu towarów na odległościach większych niŝ 300 km naleŝy przenieść na inne środki transportu, np. transport wodny lub kolej, zaś do 2050 r. powinno to być ponad 50% tego typu transportu. 4
Zobowiązanie wobec UE Biała Księga Transportu Wszystkie najwaŝniejsze porty morskie powinny mieć dobre połączenie z systemem transportu wodnego śródlądowego. foto: www.aeromedia.pl 5
Barka Europa - (dł. 80-85 m,/szer. 9,5 m,/zanurzenie: 2,5 2,8 m.) Źródło: Badania społeczno-ekonomicznych skutków zagospodarowania dolnej Wisły, Energa Przewaga transportu śródlądowego większa efektywność = Jedna barka typu Europa zastępuje 30 samochodów cięŝarowych 6
Przewaga transportu śródlądowego niŝsze koszty 370 km STATEK ŚRÓDLĄDOWY 300 km POCIĄG 100 km TIR Odległość, na jaką moŝna przewieźć tonę ładunku, przy tym samym nakładzie energii. 7
Przewaga transportu śródlądowego mniejsze zanieczyszczenie środowiska 164g/tkm 48,1g/tkm 33,4g/tkm Transport śródlądowy emituje najmniej CO 2 w gramach na tonokilometr. 8
Transport śródlądowy intermodalny system transportowy PORT MORSKI PORT ŚRÓDLĄDOWY FABRYKA CENTRUM LOGISTYCZNE 9
Kluczowa infrastruktura drogi wodnej Stopień wodny Śluza wodna źródło: www.geopotral.gov.pl źródło: arch. Krzysztofa Bara Kanał Prześwit pod mostem źródło: www.wroclaw.fotopolska.eu 10 źródło: Urząd śeglugi Śródlądowej w Gdańsku
Jak określa się kategorię drogi wodnej? Kryteria dla klasy IV (m) Śródlądowe drogi wodne klasyfikuje się w Polsce według wielkości statków, jakie mogą być dopuszczone do Ŝeglugi przyjmując jako kryteria: 5,25 lub 7 największą długość i szerokość statku, minimalny prześwit pionowy pod budowlami i urządzeniami krzyŝującymi się z drogą wodną, zanurzenie statku, co ma związek z głębokością tranzytową drogi wodnej. 9,5 2,5 80 85 11
Odrzańska Droga Wodna stan obecny Odcinek ujściowy Ognica Widuchowa /7,1 km/ kl. Vb Odra graniczna ujście Warty - Ognica /79,4,0 km/ kl. III Odra swobodnie płynąca Odra skanalizowana Brzeg Dolny ujście Warty /335,0 km/ kl. II Kędzierzyn Koźle Brzeg Dolny /187,1 km/ kl. III Kanał Gliwicki Brakujące połączenia Gliwice-Kędzierzyn Koźle /41,2 km/ kl. III Polski odcinek połączenia Dunaj-Odra-Łaba Kanał Śląski 12
Odrzańska Droga Wodna stan obecny 13 źródło: Urząd śeglugi Śródlądowej w Szczecinie
Droga Wodna na Wiśle stan obecny Odcinek ujściowy Morskie wody wewnętrzne Tczew / 32,7km / kl. III Dolna Wisła Tczew Włocławek/ 233,5 km / kl. II Zbiornik Włocławski Włocławek Płock / 55 km / kl. Va Środkowa Wisła Płock Przewóz / 527,8 km / kl. Ib Górna Wisła Przewóz kanał Łączański / 34,3 km / kl. III Górna Wisła Kanał Łączański Ujście Przemszy / 37,5 km / kl. IV 14
Droga Wodna na Wiśle stan obecny 15
Cel i priorytety Budowa i modernizacja dróg wodnych o znaczeniu transportowym I II III IV Odrzańska Droga Wodna (E-30) - osiągnięcie międzynarodowej klasy Ŝeglowności i włączenie w europejską sieć dróg wodnych Droga wodna rzeki Wisły - uzyskanie znacznej poprawy warunków nawigacyjnych Połączenie Odra-Wisła-Zalew Wiślany (E-70) i Wisła-Brześć (E-40) - rozbudowa międzynarodowych dróg wodnych Rozwój partnerstwa i współpracy na rzecz śródlądowych dróg wodnych 16
Priorytet I. Odrzańska Droga Wodna (E-30) - osiągnięcie międzynarodowej klasy Ŝeglowności i włączenie w europejską sieć dróg wodnych I.1. Likwidacja aktualnych wąskich gardeł I.2. Przystosowanie Odrzańskiej Drogi Wodnej do parametrów klasy Va I.3. Budowa na terytorium Polski odcinka połączenia Dunaj-Odra-Łaba I.4. Budowa Kanału Śląskiego 17
Priorytet II. Droga wodna rzeki Wisły - uzyskanie znacznej poprawy warunków nawigacyjnych II.1. Budowa kaskady środkowego i dolnego odcinka Wisły od Warszawy do Gdańska II.2. Modernizacja górnej skanalizowanej Wisły oraz budowa stopnia wodnego w Niepołomicach 18
Priorytet III. Połączenie Odra-Wisła-Zalew Wiślany (E-70) i Wisła-Brześć (E-40) - rozbudowa międzynarodowych dróg wodnych III.1. Przygotowanie do modernizacji międzynarodowej drogi wodnej Odra-Noteć-Wisła-Zalew Wiślany (E-70) III.2. Przygotowanie do budowy polskiego odcinka międzynarodowej drogi wodnej Wisła-Dniestr (E-40) z Warszawy do Brześcia. 19
Priorytet IV. Rozwój partnerstwa i współpracy na rzecz śródlądowych dróg wodnych IV.1. WdroŜenie systemu usług informacji rzecznej (RIS) IV.2. Rozwój partnerstwa krajowego na rzecz śródlądowych dróg wodnych IV.3. Rozwój współpracy międyznarodowej na rzecz śródlądowych dróg wodnych 20
Odrzańska Droga Wodna Dostosowanie Kanału Gliwickiego do Va klasy drogi wodnej 2016-2020 0,2 mld zł 2021-2030 2,9 mld zł Łącznie 3,1 mld zł 21
Odrzańska Droga Wodna Odra skanalizowana (Koźle Brzeg Dolny) - modernizacja istniejących 24 stopni wodnych 2016-2020 0,9 mld zł 2021-2030 2 mld zł Łącznie 2,9 mld zł 22
Odrzańska Droga Wodna Odra swobodnie płynąca (Brzeg Dolny ujście Nysy ŁuŜyckiej) budowa 14 stopni 3-przęsłowych 2016-2020 1,6 mld zł 2021-2030 5,0 mld zł Łącznie 6,6 mld zł 23
Odrzańska Droga Wodna Odra graniczna budowa 5 stopni 4-przęsłowych budowa 3 stopni 6-przęsłowych 2021-2030 4,5 mld zł Łącznie 4,5 mld zł 24
Odrzańska Droga Wodna Odra dolna Budowa lub remont opasek brzegowych i ubezpieczeń brzegu Pogłębienie przekopu Klucz-Ustowo Pogłębienie Jeziora Dąbie 2016-2020 0,16 mld zł 2021-2030 0,14 mld zł Łącznie 0,3 mld zł 25
Połączenie Dunaj-Odra-Łaba Zbiornik Racibórz - dostosowanie polderu Racibórz do zbiornika retencyjnego z funkcją Ŝeglugową 2021-2030 0,67 mld zł Łącznie 0,67 mld zł 26
Połączenie Dunaj-Odra-Łaba Budowa polskiego odcinka drogi wodnej Koźle-Ostrawa 2021-2030 1,67 mld zł Łącznie 1,67 mld zł 27
Odrzańska Droga Wodna Budowa Kanału Śląskiego 2016-2020 0,1 mld zł 2021-2030 10,9 mld zł Łącznie 11,0 mld zł 28
Wstępnie oszacowane koszty inwestycji na Odrzańskiej Drodze Wodnej (mld zł) do 2020 2021-2030 Łącznie Odrzańska Droga Wodna z połączeniem Dunaj-Odra- Łaba i Kanałem Śląskim) 2,9 27,8 30,7 29
Droga wodna rzeki Wisły Kaskada środkowej i dolnej Wisły budowa 9 stopni wodnych od Warszawy do Gdańska 2021-2030 31,5 mld zł Łącznie 31,5 mld zł 30
Droga wodna rzeki Wisły Modernizacja Górnej Wisły i budowa stopnia wodnego Niepołomice 2016-2020 0,04 mld zł 2021-2030 0,4 mld zł Łącznie 0,4 mld zł 31
Wstępnie oszacowane koszty inwestycji na drodze wodnej Wisły (mld zł) do 2020 2021-2030 Łącznie Górna Wisła 0,04 0,4 0,44 Kaskada Wisły na odcinku Warszawa Gdańsk 3,5 28 31,5 32
Połączenie Odra-Wisła (odcinek E-70) Modernizacja połączenia Odra - Wisła (odcinek drogi E-70) 2016-2020 2,5 mld zł 2021-2030 4 mld zł Łącznie 6,5 mld zł 33
Połączenie Warszawa Brześć (odcinek E-40) Budowa drogi wodnej łączącej Warszawę z Brześciem (odcinek drogi E-40) 2021-2030 8,1 mld zł Łącznie 8,1 mld zł 34
Wstępnie oszacowane koszty realizacji programu (mld zł) do 2020 2021-2030 Łącznie Odrzańska Droga Wodna (z D-O-L i Kanałem Śląskim) 2,9 27,8 30,7 Droga wodna rzeki Wisły 3,5 28 31,9 do 2020 2021-2030 Łącznie Połączenie Odra - Wisła 2,5 4 6,5 Połączenie Wisła - Brześć - 8,1 8,1 35
Potencjalne źródła finansowania Fundusz Spójności Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Instrument CEF Fundusz Junckera Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju (Plan Morawieckiego) Środki budŝetu państwa Fundusze celowe, np. NFOŚiGW, Fundusz śeglugi Śródlądowej Środki samorządów terytorialnych Środki inwestorów z zainteresowanych sektorów 36
Jakie są koszty zaniechania inwestycji? Bezpośrednie straty w wyniku powodzi w latach 1997-2010 wyniosły łącznie ok. 44 mld zł (średniorocznie jest to kwota 3,4 mld zł), w tym: 21,1 mld zł - powódź w 1997 roku, 12,8 mld zł powódź w 2010 roku. Dla porównania: Koszt budowy jednego stopnia wodnego z elektrownią na Dolnej Wiśle wynosi około 3,5 mld zł. źródło: Badania społeczno-ekonomicznych skutków zagospodarowania dolnej Wisły, Energa; na podstawie szacunków KZGW 37
Jakie będą korzyści? Ochrona przeciwpowodziowa Transport śródlądowy woda dla rolnictwa woda dla ludności ZBIORNIK RENTENCYJNY STOPIEŃ WODNY Produkcja energii woda dla przemysłu Turystyka i rekreacja Przeprawa mostowa
Jakie będą korzyści? Analiza budowy 9 stopni wodnych Kaskady Dolnej Wisły od Warszawy do Gdańska wykazała korzyści na poziomie ok. 18,5 mld zł rocznie. Wyliczenia nie obejmują korzyści rozwoju społecznego i regionalnego. Koszt budowy kaskady 9 stopni wodnych wynosi ok. 31 mld zł. Źródło: Badania społeczno-ekonomicznych skutków zagospodarowania dolnej Wisły, Energa, szacunki dla ostatniego roku realizacji, przyjęto 30 okres realizacji. Dział Korzyści (mln zł) Transport ogółem 12 428 Turystyka 1 822 Oszczędności na kosztach produkcji energii 1 219 Oszczędności na stratach powodziowych 2 551 Oszczędności na stratach związanych z suszą w rolnictwie 450 Oszczędności na stratach poŝarowych w lasach 36 Suma 18 506 39
2030 Perspektywa czasowa kiedy chcemy to zrobić 2020 2016 40
2016 Wsparcie rozwoju śródlądowych dróg wodnych Rada Ministrów przyjmuje strategiczne dokumenty dotyczące rozwoju śródlądowych dróg wodnych; Polska ratyfikuje Konwencję AGN; Powstaje Komitet Sterujący programu rozwoju śródlądowych dróg wodnych; Zacieśniamy współpracę z Republiką Czeską i rozpoczynamy dialog z Komisją Europejską, Niemcami i Słowacją. 41
Odrzańska Droga Wodna 2016 Przetarg na studium wykonalności Odrzańskiej Drogi Wodnej; Przygotowanie dokumentacji dotyczącej zmiany funkcji Zbiornika Racibórz; Przetarg na studium wykonalności polskiego odcinka połączenia Dunaj-Odra-Łaba. 42
2017 Odrzańska Droga Wodna Powstanie Międzynarodowej Komisji Odrzańskiej; Opracowanie dokumentacji niezbędnej do rozpoczęcia inwestycji na Odrzańskiej Drodze Wodnej; Przygotowanie dokumentacji koniecznej do ujęcia Odrzańskiej Drogi Wodnej oraz Dolnej Wisły w Sieci TEN-T. 43
Odrzańska Droga Wodna do 2020 Malczyce - dokończenie budowy stopnia wodnego (rok 2018/2019); Kanał Gliwicki - remont i modernizacja śluz. Selektywna przebudowa istniejących śluz na Odrze skanalizowanej; Racibórz: przebudowa polderu na zbiornik retencyjny jako część połączenia Odra-Dunaj; Przygotowanie do budowy polskiego odcinka połączenia Dunaj-Odra-Łaba; 44
Odrzańska Droga Wodna do 2020 Odra swobodnie płynąca (Brzeg Dolny ujście Nysy ŁuŜyckiej) LubiąŜ i Ścinawa - rozpoczęcie budowy stopni wodnych; Likwidacja wąskich gardeł - zakończenie naprawy i modernizacji zabudowy regulacyjnej; Opracowanie koncepcji kanalizacji Odry do ujścia Nysy ŁuŜyckiej. 45
Odrzańska Droga Wodna do 2020 Odra graniczna - przygotowanie we współpracy z Niemcami dokumentacji koniecznej do kanalizacji; Szczecin Podjuchy przebudowa zwodzonego mostu kolejowego na Regalicy - usunięcie wąskiego gardła 46
2017-2018 Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły Przygotowanie do budowy stopnia wodnego poniŝej Włocławka. 47
Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły do 2020 Budowa stopnia wodnego poniŝej Włocławka; Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły przygotowanie dokumentacji niezbędnej do rozpoczęcia inwestycji. 48
Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły do 2030 Odcinek Warszawa Gdańsk budowa kolejnych stopni Kaskady Środkowej i Dolnej Wisły. 49
Górna Wisła 2020-2030 Kaskada górnej Wisły - modernizacja; Niepołomice - budowa stopnia wodnego; Podwale - przygotowanie do budowy stopnia wodnego. 50
Połączenie Odra Wisła - Zalew Wiślany (E-70) do 2030 Odra Wisła - modernizacja odcinka drogi wodnej E-70. 51
do 2030 Połączenie śródlądowe Warszawa Brześć (odcinek E-40) Warszawa Brześć - przygotowanie do budowy fragmentu drogi wodnej E-40. 52
Dziękuję za uwagę 53