Szkoła Podstawowa nr 12 im. Powstańców Śląskich w Warszawie RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 215/216r. 1
Problem badawczy: Czytelnictwo uczniów, działania szkoły w zakresie rozwijania kompetencji czytelniczych oraz upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży Kryteria aksjologiczne użyteczność spójność celowość wzajemność korzyści Pytania kluczowe 1. Jaki jest stan wyposażenia biblioteki w woluminy i czasopisma? 2. Czy na wyposażeniu biblioteki znajdują się podręczniki szkolne, materiały niezbędne nauczycielowi do przygotowania zajęć? 3. Jaki rodzaj literatury uczniowie najczęściej wybierają? 4. Jak często nauczyciele wspomagają proces dydaktyczny zasobami bibliotecznymi? 5. Jakie prowadzone były zajęcia biblioteczne, promocje książek, konkursy, prezentacje, inne przez nauczycieli bibliotekarzy? 6. Co mogłoby wpłynąć na podejście uczniów do obowiązku czytania lektur? 8. Kto jest dla ucznia wzorem praktyk czytelniczych i kto ma największy wpływ na kształcenie jego nawyków czytelniczych? 9. Jakie są sposoby pozyskiwania książek czytanych w czasie wolnym? Wskaźniki sukcesu 1. Biblioteka szkolna wyposażona jest w podręczniki, materiały edukacyjne niezbędne do realizacji procesu kształcenia. 2. Biblioteka na bieżąco uzupełnia stan księgozbioru o nowości wydawnicze i ciekawe, atrakcyjne książki. 3. Uczniowie chętnie korzystają ze szkolnej biblioteki. 4. W szkolnej bibliotece prowadzone są lekcje biblioteczne, spotkania z autorami, akcje promujące książki, konkursy czytelnicze, inne. 5. Wyposażenie czytelni i biblioteki w materiały metodyczne jest wystarczający i w pełni realizuje potrzeby nauczycieli w zakresie przygotowania zajęć. 6. Nauczyciele i bibliotekarz zachęcają uczniów do wyboru lektury. 7. Szkoła prenumeruje czasopisma dla dzieci i młodzieży. Narzędzia badawcze 1. Ankieta skierowana do uczniów. 2. Ankieta skierowana do rodziców. 3. Ankieta skierowana do nauczycieli. 4. Analiza dokumentacji pracy biblioteki. Grupa badawcza 1.1 losowo wybranych uczniów klas 3 6 2. 1 losowo wybranych rodziców. 3. Wszyscy nauczyciele Osoby odpowiedzial ne Beata Kobierecka Alicja Lampa Marzena Zasiewska 2
PRZEBIEG EWALUACJI: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej nr 12 im. Powstańców Śląskich w Warszawie w roku szkolnym 215/216. Zespół ewaluacji w składzie: Beata Kobierecka przewodnicząca, Alicja Lampa, Marzena Zasiewska opracował koncepcję ewaluacji wraz z narzędziami badawczymi oraz zebrał i zanalizował dane. Zebrane informacje pochodziły z ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców oraz nauczycieli szkoły. Analizie poddano również dokumentację pracy biblioteki. Badania ankietowe, wśród wszystkich grup respondentów, zostały przeprowadzone w listopadzie 215 roku. Badaniami objęto: 1 uczniów, 1 rodziców, z czego 78 rodziców zwróciło nam ankiety oraz 43 nauczycieli. Wzory ankiet zamieszczone zostały w załącznikach. Wszyscy badani, przed rozpoczęciem badań, byli informowani o celach badań, sposobie wykorzystania ich wyników oraz całkowitej anonimowości uzyskanych informacji. Zastosowanie podczas przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej różnorodnych narzędzi badawczych oraz przeprowadzenie badań przez zespół pozwoliło na uzyskanie wyników o dużej wiarygodności. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ a) Wyniki badań przeprowadzonych wśród uczniów naszej szkoły W przeprowadzonym badaniu wzięło udział 1 losowo wybranych uczniów naszej szkoły. Badani uczniowie rzetelnie odpowiedzieli na wszystkie pytania zamieszczone w kwestionariuszu ankiety. Otrzymane wyniki zostały przeanalizowane i przedstawione poniżej na poszczególnych wykresach. 3
Wykres 1. Jaka jest wielkość Twojego księgozbioru (ile masz swoich własnych książek)? 6 5 4 3 2 1 więcej niż 15 5 15 2 5 5 2-5 48% 3% 16% 5% 1% Aż 48% ankietowanych uczniów odpowiedziało, że posiada więcej niż 15 własnych książek. 3% ocenia swój księgozbiór na zasób między 5 a 15 książek. Odpowiedź 2 5 wskazało 16% ankietowanych uczniów, a 5 2 tylko 5%. Jedna osoba wybrała odpowiedź, że jej księgozbiór zamyka się w przedziale 5 książek. 4
Wykres 2. Jak często czytasz książkę w czasie wolnym? 7 6 5 4 3 2 codziennie lub prawie codziennie co najmniej raz w tygodniu co najmniej raz w miesiącu kilka razy w roku 1 6% 25% 8% 5% 2% rzadziej niż raz w roku lub nigdy W tym pytaniu najwięcej osób, bo aż 6% zaznaczyło odpowiedź codziennie lub prawie codziennie, 25% ankietowanych zaznaczyło, co najmniej raz w tygodniu, 8% osób zaznaczyło co najmniej raz w miesiącu. Zadowalający jest fakt, że tylko 5% uczniów odpowiedziało, iż czyta książki kilka razy w roku, a 2% rzadziej niż raz w roku lub nigdy. 5
Wykres 3. Ile książek przeczytałaś/łeś w zeszłym roku?,4,35,3,25,2,15,1,5 więcej niż 21 książek2 1-2 książek2 4-9 książek 2-3 ksiązki lub 1 książkę 37% 27% 26% 6% 4% 37% uczniów wybrało odpowiedź, że przeczytało więcej niż 21 książek, a 27% 1-2 książek i prawie z identycznym wynikiem, bo 26% to odpowiedź mniej zadawalająca 4 9 książek. Pocieszeniem jest, że odpowiedź 2 3 książki wybrało tylko 6% uczniów, a odpowiedź lub1 książkę 4% uczniów. Na podstawie odpowiedzi uczniów na te pytania można stwierdzić, że nasi uczniowie lubią czytać. 6
Wykres 4. Jakie książki czytasz w czasie wolnym? 8 7 6 5 4 3 2 1 75 61 53 51 36 23 19 18 16 15 9 6 1 a b c d e f g h i j k l ł a) fantastyka b) komiksy h) reportaże, biografie c) literatura przygodowa i) książki popularnonaukowe d) lektury szkolne j) encyklopedie, słowniki, atlasy e) literatura kryminalna, sensacyjna k) literatura religijna f) książki hobbystyczne, poradniki l) literatura obyczajowa g) literatura dziecięca ł) nie czytam 7
Było to pytanie wielokrotnego wyboru. Największym powodzeniem cieszyła się odpowiedź fantastyka bowiem wybrało ją aż 75 uczniów. Również wysoki wynik otrzymała odpowiedź komiksy 61 osób. 53 ankietowanych uczniów wskazało literaturę przygodową oraz z podobnym wynikiem 51 wskazań lektury szkolne. 36 osób wybrało literaturę kryminalną, sensacyjną. Pozostałe odpowiedź, to książki hobbystyczne, poradniki 23 osoby, literatura dziecięca 19 osób, reportaże, biografie 18 osób, książki popularnonaukowe 16 osób, encyklopedie, słowniki, atlasy 15 osób, literatura religijna 9 osób i literatura obyczajowa 6 osób. Tylko jedna osoba zaznaczyła odpowiedź nie czytam. Wykres 5. Dlaczego czytasz książki? 6 5 4 3 2 a b c d e 1 55 39 35 17 21 a) czytając relaksuję się, wypoczywam i odstresowuję e) inne: - czytam, bo lubię b) zdobywam nową wiedzę - dzięki książkom się nie nudzę c) rozwijam swoje zainteresowania - bo sprawia mi to przyjemność 8
d) ponieważ są obowiązkowe - mam większy zasób słów Było to kolejne pytanie wielokrotnego wyboru. Ponad połowa ankietowanych 55 osób wskazała odpowiedź czytając relaksuję się, wypoczywam i odstresowuję, 39 osób czytając zdobywa nową wiedzę, a 35 osób rozwija swoje zainteresowania. Tylko 17 ankietowanych czyta książki ponieważ są obowiązkowe. 21 osób wskazało odpowiedź inne, w której to odpowiedzi kilkakrotnie pojawiał się dopisek czytam, bo lubię, dzięki książkom się nie nudzę, bo sprawia mi to przyjemność, mam większy zasób słów. Wykres 6. Z kim rozmawiasz o książkach czytanych w wolnym czasie? 7 6 5 4 3 2 1 66 6 47 31 3 22 15 7 1 5 z kolegami, rówieśnikami z mamą z tatą z dziadkami z rodzeństwem z bibliotekarzem z nauczycielem z innymi dorosłymi z nikim brak odpowiedzi Ankietowani przyznali, że o książkach czytanych w wolnym czasie najchętniej rozmawiają z kolegami i rówieśnikami 66 odpowiedzi. Podobny wynik 6 odpowiedzi to rozmowa z mamą, z tatą rozmawia 47 ankietowanych, z dziadkami i innymi osobami z rodziny 31 osób. Bardzo podobny wynik 3 wskazań uzyskała odpowiedź z rodzeństwem, kuzynami. Z bibliotekarzem o przeczytanych książkach 9
rozmawiają 22 osoby, a z nauczycielami 15 osób. Jedna osoba przyznała się, że nie rozmawia na ten temat z nikim. 5 osób nie udzieliło odpowiedzi na to pytani. Wykres 7. Co lub kto zachęca Cię do czytania książek? 6 5 konkursy organizowane w szkole 4 nauczyciele 3 rówieśnicy 2 rodzice 1 pasje, które chcę rozwijać 52 45 28 17 12 Najwięcej osób 52 wskazania, jako zachętę do czytania książek wybrało pasje, które chcę rozwijać. 45 osób jest zachęcana do czytania przez rodziców. Rówieśników wskazało 28 osób, a nauczycieli 17 osób. Konkursy organizowane w szkole motywują12 osób. 1
Wykres 8. W jaki sposób nauczyciele rozwijają Twoje umiejętności czytelnicze podczas zajęć? 45 4 35 3 25 2 15 1 5 42 38 37 31 24 3 8 praca z książką na lekcji spektakle teatralne i filmowe zachęta do udziału w konkursach prezentacja ciekawych książek współpraca z bibliotekami inne brak odpowiedzi Aż 42 osoby wybrały odpowiedź praca z książką w czasie lekcji. Organizowane wyjście na spektakle teatralne i filmowe doceniło 38 osób. 37 uczniów podkreśliło, że nauczyciele rozwijają ich umiejętności czytelnicze poprzez zachęcanie do udziału w konkursach czytelniczych i recytatorskich. 24 osoby wybrały współpracę z bibliotekami publicznymi. Jedna osoba dopisała zabawę jako sposób rozwijania umiejętności czytelniczych. Również jedna dopisała, że każą przeczytać lekturę, a jeszcze inna, że nie zakazują mi czytać. 11
Wykres 9. Jak oceniasz jakość zasobów biblioteki szkolnej?,6,5 wystarczające,4,3 bardzo bogate,2 niewystarczające,1 nie znam zasobów biblioteki szkolnej 52% 32% 12% 4% Zasoby biblioteki szkolnej zostały ocenione jako wystarczające przez ponad połowę ankietowanych tj. 52%, zaś 32% uznało je jako bardzo bogate. Jako niewystarczające uznało 12% uczniów. 4% respondentów przyznało, że nie zna zasobów biblioteki szkolnej. W pytaniu 1 uczniowie mieli podać tytuły książek, które ich zdaniem powinny znaleźć się w bibliotece szkolnej. Najwięcej głosów zdobyły książki z serii Biuro detektywistyczne Lassego i Mai 9 wskazań, Dziennik Cwaniaczka 8, Czarownica piętro niżej 6, seria Baśniobór 5, Hobbit 5. Uczniowie zaproponowali 96 książek, z czego 28 pozycji znajduje się już w księgozbiorze biblioteki. Powodem, dla którego uczniowie wpisali te tytuły do ankiet, może być niewystarczająca ilość egzemplarzy, a więc i długi czas oczekiwania na książkę. 12 uczniów pominęło to pytanie. 12
Wykres 1. Jak oceniasz zestaw lektur obowiązkowych zaproponowany przez zespół nauczycieli?,45,4,35,3,25,2,15,1,5 średnio dobrze bardzo słabo słabo bardzo dobrze nie znam zestawu lektur 4% 28% 15% 9% 8% % 4% ankietowanych uczniów oceniła średnio zestaw lektur obowiązkowych. Kolejną z najczęściej wskazywanych odpowiedzi, bo 28% była ocena dobra zestawu lektur. Bardzo słabo wybrało 15% respondentów, słabo 9, natomiast bardzo dobrze 8%. Żaden uczeń nie zaznaczył odpowiedzi nie znam zestawu lektur. 13
Wykres 11. Skąd pochodzą książki, które czytasz w wolnym czasie? 8 7 6 5 4 3 2 1 73 64 63 48 32 3 27 16 11 z domu kupili mi rodzice dostałem/łam w prezencie z biblioteki szkolnej kupiłem/łam samodzielnie z biblioteki publicznej pożyczyłem/łam od kolegów ściągnąłem/łam z internetu korzystam z innych źródeł Najwięcej osób, bo aż 73 wskazało, że książki, które czytają pochodzą z domu. Również często wybieranymi odpowiedziami były odpowiedź kupili mi rodzice/opiekunowie 64 osoby oraz odpowiedź dostałem/łam w prezencie 63 osoby. Pozostałe wybory to: z biblioteki szkolnej 48 wskazań, kupiłem/łam samodzielnie 32 wskazania, z biblioteki publicznej 3, pożyczyłem/łam od kolegów 27, ściągnąłem/łam z internetu 16 oraz 1 osób zaznaczyło, że korzysta z innych źródeł. 14
Wykres 12. Jak często czytasz prasę w wolnym czasie?,25,2,15 rzadziej niż raz w roku lub nigdy kilka razy w roku co najmniej raz w tygodniu,1 co najmniej raz w miesiącu,5 codziennie lub prawie codziennie brak odpowiedzi 23% 21% 19% 17% 15% 5% Na to pytanie 23% respondentów odpowiedziało, że czyta prasę rzadziej niż raz w roku lub nigdy, a 21% kilka razy w roku. 19% czyta prasę co najmniej raz w tygodniu, natomiast 17% co najmniej raz w miesiącu. Najmniej (15%) czyta prasę codziennie lub prawie codziennie. 5% ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. Tak małe zainteresowanie czytaniem prasy, może być spowodowane tym, że prasa dziecięca nie należy do tanich, a załączane do nich zabawki (marnej jakości) jeszcze tą cenę podnoszą. 15
Wykres 13. Czy rodzice/opiekunowie zachęcają Cię do czytania?,7,6,5,4 tak, często tak, ale rzadko,3 nie,2 brak odpowiedzi,1 64% 18% 13% 5% Bardzo duża grupa respondentów 64% zaznaczyła, że rodzice często zachęcają ich do czytania książek. Rzadziej zachęcanych jest 18% uczniów. 13% nie jest w ogóle zachęcanych przez rodziców do czytania. 5% ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi na pytanie. 16
Wykres 14. Czy rodzice/opiekunowie czytają Tobie?,7,6,5,4 nie tak, ale rzadko,3 tak, często,2 brak odpowiedzi,1 6% 3% 6% 4% Z powyższych danych wynika, że znaczna część rodziców ankietowanych uczniów nie czyta swoim dzieciom. Tak stwierdza 6 % uczniów. Rzadko czytają rodzice 3% uczniów, a 6% ankietowanych rodzice czytają często. Pytanie pominęło 4% uczniów. To, że tak dużo respondentów zaznaczyło odpowiedź, że rodzice im nie czytają, może wynikać stąd, że większość ankietowanych to uczniowie klas starszych. 17
Wykres 15. Czy rodzice/opiekunowie kupują Tobie książki do czytania?,7,6,5 tak, często,4,3,2,1 tak, ale rzadko nie brak odpowiedzi 62% 29% 6% 3% Bardzo duża grupa respondentów (62%) przyznaje, że rodzice często kupują im książki do czytania. 29% również kupują, ale robią to rzadko. Tylko 6% uczniów wskazało odpowiedź nie. W trzech ankietach nie znajdujemy odpowiedzi na to pytanie. 18
Wykres 16. Czy uważasz, że książka to dobry prezent dla Ciebie?,8,7,6,5,4,3 tak nie nie wiem,2 brak odpowiedzi,1 67% 25% 3% 5% Bardzo cieszy nas fakt, że aż 67% ankietowanych uważa, że książka to dobry prezent dla nich. 25% uczniów uważa, że nie jest to dobry prezent, w jednej ankiecie znalazł się dopisek nie, bo nie mam miejsca w pokoju. 3 osoby nie były zdecydowane i dopisały odpowiedź nie wiem. 5% nie udzieliło odpowiedzi. 19
b) Wyniki badań przeprowadzonych wśród rodziców. W przeprowadzonym badaniu wzięło udział 1 losowo wybranych rodziców uczniów naszej szkoły, z czego 78 osób zwróciło ankiety. Otrzymane wyniki zostały przeanalizowane i przedstawione poniżej na poszczególnych wykresach. Wykres 1. Jaka jest wielkość księgozbioru (liczba książek) w Państwa domu?,8,7,6,5,4,3,2,1 więcej niż 15 egzemplarzy 5-15 2-5 - 5 5-2 73% 23% 3% 1% % Na to pytanie odpowiedziało 1% ankietowanych, z czego, aż 73 wybrało odpowiedź więcej niż 13 książek, 23% wskazało odpowiedź 5 15, a tylko 3% odpowiedziało, że ich księgozbiór zamyka się w przedziale 2 5 książek. Tylko jedna osoba wybrała odpowiedź 5 książek. Natomiast nikt z ankietowanych nie zaznaczył odpowiedzi mówiącej, że księgozbiór ten to 5 2 książek. 2
Wykres 2. Ile książek przeczytał/a Pan/Pani w zeszłym roku?,4,35,3,25,2,15,1,5 więcej niż 21 książek 4-9 książek 1-2 książek 2-3 książki lub 1 książkę brak odpowiedzi 36% 28% 24% 8% 3% 1% Najwięcej osób, bo 36% odpowiedziało, że przeczytanych książek w ubiegłym roku było więcej niż 21, 28% przeczytało w ciągu roku tylko 4 9 książek, ale zadawalający wynik to 24% ankietowanych, którzy przeczytali 1 2 książek. Niepokojący jest fakt, że wśród rodziców są osoby, które rzadko zaglądają do książek. 8% zaznaczyło, że przeczytało tylko 3 książki, a 3%, że lub 1 książkę. Jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. 21
Wykres 3. Jakie książek Pan/Pani czyta w wolnym czasie? 7 6 5 4 3 2 1 6 48 42 25 23 21 16 16 14 6 5 3 a b c d e f g h i j k l ł a) literatura faktu h) encyklopedie, słowniki b) literatura obyczajowa i) fantastyka c) literatura kryminalna j) lektury szkolne d) książki popularnonaukowe k) literatura religijna e) literatura przygodowa l) komiksy f) literatura dziecięca ł) nie czytam g) książki hobbistyczne, poradniki 22
Było to pytanie wielokrotnego wyboru, w którym najczęściej wybieranym gatunkiem literackim była literatura faktu ( według 6 osób). Również wysoko, bo 48 rodziców wybrało literaturę obyczajową, a 42 rodziców literaturę kryminalną. Pozostałe odpowiedzi to: 25 wskazań na książki popularnonaukowe, 23 wskazania na literaturę przygodową, 21 wskazań na literaturę dziecięcą. Tyle samo respondentów (16 osób) wybrało książki hobbistyczne, poradniki i encyklopedie, słowniki. 14 rodziców wskazało fantastykę, 6 rodziców lektury szkolne, 5 rodziców literaturę religijną, a 3 osoby komiksy. Bardzo cieszy nas fakt, że nikt nie wskazał odpowiedzi nie czytam. Wykres 4. Czy rozmawia Pan/Pani ze swoim dzieckiem o lekturach, które czyta?,7,6,5,4,3,2 tak, często tak, ale rzadko nie,1 58% 38% 4% Ponad połowa ankietowanych aż 58% rozmawia ze swoimi dziećmi o lekturach, które ich dzieci czytają, 38% robi to rzadko, a tylko 4% nie rozmawia w ogóle. 23
Wykres 5. Czy rozmawia Pan/Pani ze swoimi dziećmi o książkach, które czyta w wolnym czasie?,6,5,4 tak, często,3 tak, ale rzadko,2 nie,1 56% 41% 3% Tu sytuacja przedstawia się podobnie, jak pytaniu poprzednim. Również ponad połowa badanych 56% rozmawia z dziećmi o książkach, które ich dziecko przeczytało 41% też rozmawia, ale rzadko, zaś 4% nie rozmawia w ogóle. 24
Wykres 6. Jak ocenia Pan/Pani jakość zasobów biblioteki szkolnej?,6,5,4 nie znam zasobów biblioteki wystarczające,3 niewystarczające,2 bardzo bogate,1 brak odpowiedzi 49% 39% 1% 1% 1% Prawie połowa ankietowanych 49% nie zna zasobów biblioteki szkolnej, ale 39% uważa je za wystarczające. 1% stwierdziło, że są one niewystarczające, a 1%, ocenia księgozbiór biblioteki za bardzo bogaty. Jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. Kolejne pytanie było pytaniem otwartym. Ankietowani mieli w nim podać tytuły książek, które ich zdaniem powinny znaleźć się w bibliotece szkolnej. Odpowiedzi rodziców można zakwalifikować do kilku grup: słowniki, encyklopedie, atlasy nowości, dowolne książki dostępne na rynku, a dedykowane dzieciom książki dla dzieci i młodzieży, lektury dla klas 1 2 książki przyrodnicze, historyczne, przygodowe, obyczajowe, popularnonaukowe. 25
Można więc pokusić się o stwierdzenie, że rodzice chętnie uzupełniliby cały księgozbiór naszej biblioteki wyłączając na tę chwilę literaturę piękną, która jest zbyt trudna lub nie cieszy się popularnością wśród zapracowanych i zabieganych ludzi. Ankietowani podawali również konkretne tytuły książek: seria Mistrzowie ilustracji, książki Pawła Beręsewicza, Baśniobór, Pięciopsiaczki, Koziołek Matołek, Klub detektywów Przygody Tomka, książki Adama Bahdaja, Tytus, Romek i Atomek, książki z serii Już czytam. Wykres 7. Jak ocenia Pan/Pani zestaw lektur obowiązkowych zaproponowany przez zespół nauczycieli?,5,45,4,35,3,25,2,15,1,5 44% 24% 21% 5% 1% % 5% dobrze średnio nie znam zestawu lektur słabo bardzo dobrze bardzo słabo brak odpowiedzi Zestaw lektur obowiązkowych 44% ankietowanych oceniła jako dobrze dobrany, 24% wskazała odpowiedź średnio. Prawie tyle samo, bo 21% nie zna zestawu lektur, a 1% oceniła ten zestaw na bardzo dobrze. Nikt nie zaznaczył odpowiedzi bardzo słabo, 5% respondentów nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. Są rodzice, którzy w tym roku posłali swoje dzieci do szkoły i nie mieli okazji z lekturami się zapoznać. 26
Wykres 8. Jak często czyta Pan/Pani prasę w wolnym czasie?,6,5 codziennie lub prawie codziennie,4,3,2,1 co najmniej raz w tygodniu co najmniej raz w miesiącu kilka razy w roku rzadziej niż raz w roku lub nigdy brak odpowiedzi 51% 37% 6% 3% % 3% Z powyższych danych wynika, że 51% rodziców czyta prasę codziennie lub prawie codziennie, a 37% ankietowanych robi to, co najmniej raz w tygodniu. Tylko 6% wskazało odpowiedź co najmniej raz w miesiącu, a 3% czyta prasę kilka razy w roku. Nikt nie wskazał odpowiedzi rzadziej niż raz w roku lub nigdy. 3% respondentów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. 27
Wykres 9. Czy zachęca Pan/Pani dziecko do czytania? 1,9,8,7,6,5,4,3,2 tak, często tak, ale rzadko nie brak odpowiedzi,1 87% 9% 3% 1% Rodzice bardzo często zachęcają dzieci do czytania. Taką odpowiedź zaznaczyło, aż 87% ankietowanych, tylko 9% robi to rzadko, a 3% nie zachęca dzieci do czytania. Jedna osoba nie odpowiedziała na to pytanie. 28
Wykres 1. Czy czyta Pan/Pani dziecku prze snem?,5,45,4,35,3,25,2,15,1 tak, często tak, ale rzadko nie brak odpowiedzi,5 44% 29% 24% 3% Biorąc pod uwagę fakt, że większość ankietowanych to rodzice dzieci z klas starszych wyniki są bardzo dobre. 44% ankietowanych przyznało, że często czyta dzieciom przed snem, 29% również czyta, ale rzadko, 24% przyznało, że tego nie robi, a 3% respondentów nie udzieliło odpowiedzi. 29
Wykres 11. Czy kupuje Pan/Pani dziecku książkę do czytania?,8,7,6,5,4,3,2 tak, często tak, ale rzadko nie brak odpowiedzi,1 75% 24% % 1% Aż 75% ankietowanych odpowiedziało, że często kupuje swojemu dziecku książki, rzadko kupuje książki 24% rodziców. Odpowiedzi nie nie wybrał żaden ankietowany. Jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi. 3
Wykres 12. Czy uważa Pan/Pani, że książka to dobry prezent dla dziecka? 1,2 1,8 tak,6 nie,4,2 brak odpowiedzi 98% 1% 1% Można powiedzieć, że wszyscy ankietowani 98% uznali książkę za dobry prezent dla dziecka. 1% respondentów uznała książkę za zły prezent i również 1% ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi. c) Wyniki badań przeprowadzonych wśród nauczycieli W przeprowadzonym badaniu wzięli udział wszyscy nauczyciele czyli 43 osoby. Otrzymane wyniki zostały przeanalizowane i przedstawione poniżej na poszczególnych wykresach. 31
Wykres 1. Jaka jest wielkość księgozbioru (liczba książek) w Twoim domu?,7,6,5,4,3,2 więcej niż 15 5-15 2-5 5-2 książek,1-5 62% 28% 5% 5% % 62% nauczycieli posiada w swoim księgozbiorze więcej niż 15 książek, 28% ocenia swoje zbiory na 5 15 pozycji. Po 5% uzyskały odpowiedzi 2 5 oraz 5 2 książek. Pojawił się również dopisek, że księgozbiór jest taki niewielki ponieważ przeczytane książki zostają przekazane innym osobom, a większość czytanych pozycji to książki z biblioteki. Żaden nauczyciel nie wskazał odpowiedzi, że liczebność jego zbioru to 5 książek. 32
Wykres 2. Jak często czytasz książkę w wolnym czasie?,7,6,5,4,3,2,1 codziennie lub prawie codziennie co najmniej raz w miesiącu co najmniej raz w tygodniu kilka razy w roku rzadziej niż raz w roku lub nigdy 65% 16% 12% 7% % Codziennie lub prawie codziennie czyta książkę 65% ankietowanych nauczycieli, 16% robi to co najmniej raz w miesiącu, a 12% raz w tygodniu. Nikt z respondentów nie zaznaczył odpowiedzi, że czyta książkę rzadziej niż raz w roku lub nigdy. 33
Wykres 3. Ile książek przeczytałeś/łaś w zeszłym roku?,5,45,4,35,3,25,2,15,1,5 więcej niż 21 książek 1-2 książek 4-9 książek 2-3 książki lub 1 książkę brak odpowiedzi 47% 23% 23% 5% % 2% Na to pytanie prawie połowa ankietowanych 47% wybrała odpowiedź więcej niż 21 książek, 23% nauczycieli wskazało odpowiedź 1 2 książek i tyle samo osób czyli 23% wybrało odpowiedź 4 9 książek. Tylko 5% ankietowanych przeczytało 2 3 książki w ubiegłym roku. Nikt nie zaznaczył odpowiedzi, która świadczyłaby o tym, że przeczytał 1 książkę lub w ogóle, a 1 osoba nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. 34
Wykres 4. Jakie książki czytasz w czasie wolnym? 35 3 25 2 15 1 5 32 24 22 16 16 12 1 8 5 5 4 3 a b c d e f g h i j k l ł a) literatura faktu, reportaże, biografie h) encyklopedie, słowniki, atlasy b) literatura obyczajowa i) literatura religijna c) literatura kryminalna, sensacyjna j) fantastyka d) książki popularnonaukowe k) lektury szkolne e) książki hobbystyczne, poradniki l) komiksy f) literatura przygodowa ł) nie czytam g) literatura dziecięca 35
Było to pytanie wielokrotnego wyboru, w którym najczęściej wybieraną lekturą była literatura faktu, reportaże, biografie 32 osoby. Również wysoki wynik otrzymała odpowiedź literatura obyczajowa 24 osoby oraz literatura kryminalna, sensacyjna 22 osoby. Pozostałe odpowiedzi to książki popularnonaukowe 16 osób i tyle samo wskazań książki hobbystyczne, poradniki, 12 osób wybrało literaturę przygodową, 1 osób literaturę dziecięcą, 8 osób encyklopedie, słowniki, atlasy. Literaturę religijną i fantastykę wybrało 5 osób, lektury szkolne 4 osoby, a komiksy 3 osoby. Nikt z ankietowanych nie wybrał odpowiedzi nie czytam. Wykres 5. Jak oceniasz jakość zasobów biblioteki szkolnej?,45,4,35,3,25,2,15,1,5 wystarczające niewystarczające nie znam zasobów biblioteki szkolnej bardzo bogate 42% 35% 18% 5% Zasoby biblioteki szkolnej zostały ocenione jako wystarczające przez 42% ankietowanych nauczycieli, natomiast 35% uznało je za niewystarczające. 18% nie zna zasobów biblioteki szkolnej, a 5% uważa je za bardzo bogate. 36
Wykres 6. Czy w pracy z uczniami zachęcasz ich do korzystania z biblioteki?,9,8,7,6,5,4,3,2 tak, często tak, ale rzadko nie,1 77% 23% % Bardzo dużo nauczycieli 77% przyznało, że często zachęca uczniów do korzystania z biblioteki, a 23% również to robi, ale rzadziej. Nikt z ankietowanych nie zaznaczył odpowiedzi nie. 37
Wykres 7. W jaki sposób rozwijasz kompetencje czytelnicze swoich uczniów w procesie dydaktycznym? 35 3 praca z książką w czasie lekcji 25 2 15 1 5 3 27 26 21 18 13 prezentują ciekawe książeki i czasopisma zachęcają do udziału w konkursach wyjścia na spektakle teatralne i filmowe współpraca z bibliotekami publicznymi inne Było to kolejne pytanie wielokrotnego wyboru i tu najwięcej nauczycieli 3 osób wybrało praca z książką na lekcji, również dużo, bo 27 osób prezentuje ciekawe książki i czasopisma, które warto przeczytać, a 26 osób zachęca do udziału w konkursach czytelniczych i recytatorskich. 21 nauczycieli organizuje wyjścia na spektakle teatralne i seanse filmowe, a 18 ankietowanych współpracuje z bibliotekami publicznymi. Kilku nauczycieli w punkcie inne dopisało: - głośno czytam 4 osoby; - pomagam w wyborze książek do czytania- 2 osoby; - prezentacja książek przez dzieci- 2 osoby; - wykonanie prac plastycznych w oparciu o tekst 1 osoba; prezentuję swoje preferencje czytelnicze 1 osoba; - prowadzę do biblioteki 1 osoba; - rysujemy komiksy w formie książek 1 osoba; - mobilizuję do poszukiwania informacji 1 osoba. 38
Wykres8. Czy w pracy z uczniami wykorzystujesz konkretne zasoby biblioteczne?,5,45,4,35,3,25,2,15,1 tak, często tak, ale rzadko nie brak odpowiedzi,5 47% 4% 11% 2% 47% nauczycieli często wykorzystuje zasoby biblioteczne na lekcjach, 4% również wykorzystuje książki ale rzadko, a 11% nie korzysta w ogóle. Jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. 39
Wykres 9. Czy korzystasz z zasobów biblioteki szkolnej?,5,45,4,35,3,25,2,15,1 tak, ale rzadko tak, często nie brak odpowiedzi,5 47% 4% 11% 2% Jak widać na wykresie nauczyciele korzystają z zasobów biblioteki. 47% robi to jednak rzadko, ale 4% często korzysta z zasobów bibliotecznych. 11% nauczycieli nie korzysta w ogóle. 1 osoba nie odpowiedziała na pytanie. Kolejne pytanie było pytaniem otwartym. Ankietowani mieli w nim podać tytuły książek, które ich zdaniem powinny znaleźć się w bibliotece szkolnej. Odpowiedzi nauczycieli można zakwalifikować do kilku grup: literatura współczesna dla dzieci i młodzieży 4 osoby literatura obyczajowa, powieści historyczne 3 osoby baśnie, książki naukowe, przygodowe 2 osoby najnowsza literatura piękna dla dorosłych 2 osoby 4
nowe wydanie encyklopedii 2 osoby biografie ważnych ludzi napisane językiem dostępnym dla uczniów 2 osoby lektury szkolne (więcej sztuk) tu podane były również tytuły np. Pięciopsiaczki ; Przygody Koziołka Matołka ; Wierszyki domowe ; O zajączku Filipie, który ze strachu dokonał wielkich czynów 2 osoby książki popularnonaukowe dla dzieci 1 osoba nowości z literatury dziecięcej 1osoba książki podróżnicze, przygodowe 1 osoba pamiętniki 1 osoba literatura faktu 1 osoba książki kryminalno przygodowe 1 osoba dział Varsowiana 1 osoba albumy: Foto Polska, Foto malarstwa 1 osoba poradniki Zrób to sam dla dzieci 1 osoba książki dotyczące artystów (kluczowe postaci dla głównych kierunków czy okresów) 1 osoba nowości pedagogiczne 1 osoba Zimbardo Psychologia 1 osoba oraz czasopisma dla młodzieży i dla nauczycieli np. ( Psychologia w szkole ; Wychowanie fizyczne i higiena szkolna 1 osoba prasa codzienna 1 osoba 41
Wykres 1. Jak oceniasz szkolny zestaw lektur obowiązkowych?,4,35,3,25,2,15,1,5 35% 28% 21% 9% 2% % 2% 2% nie znam zestawu lektur dobrze średnio bardzo dobrze słabo bardzo słabo nie ma takiego zestawu brak odpowiedzi 35% nauczycieli zaznaczyło odpowiedź nie znam zestawu lektur, a odpowiedź dobrze wybrało 28% ankietowanych nauczycieli. 21% respondentów oceniło zestaw lektur średnio, a 9% bardzo dobrze. Jedna osoba wybrała odpowiedź słabo, również jedna dopisała nie ma takiego zestawu i jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi. Nikt nie ocenił zestawu lektur bardzo słabo. 42
Wykres 11. Czy uważasz, że książka to dobry prezent dla Ciebie? 9% 8% 7% 6% 5% 4% tak nie 3% 2% 1% % 84% 16% Na to pytanie udzieliło odpowiedzi 1% ankietowanych nauczycieli. 84% respondentów uważa, że książka to dobry prezent dla niego, a 16% nie uważa książki za dobry prezent. 43
ZESTAWIENIE OTRZYMANYCH WYNIKÓW BADAŃ Wyniki ankiet przeprowadzone wśród uczniów, rodziców i nauczycieli zostały poddane analizie, następnie wyniki zestawiono, w rezultacie otrzymano zarys wyborów i potrzeb czytelniczych uczniów oraz ich rodziców i nauczycieli. Zagadnienie 1: Jaka jest wielkość Twojego księgozbioru (ile masz swoich własnych książek)? 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Uczniowie Rodzice Nauczyciele % Więcej niż 15 5-15 2-5 2-maj -5 Uczniowie 48% 3% 16% 5% 1% Rodzice 73% 23% 3% 1% Nauczyciele 62% 28% 5% 5% Na pierwsze pytanie dotyczące wielkości prywatnego księgozbioru odpowiedziały trzy grupy respondentów: uczniowie, rodzice i nauczyciele. Największą liczbę książek ponad 15 woluminów posiadają rodzice (73%), następnie nauczyciele (62%), oraz 48% uczniów. Biblioteczkę liczącą od 5 do 15 egzemplarzy posiada 3% uczniów, 23% rodziców i 28 % nauczycieli. Od 2 do 5 książek posiada 16% uczniów, 3% rodziców i 5% nauczycieli. Mniej niż 5 egzemplarzy książek znajduje się w domu jednego ucznia. Otrzymane wyniki wykazują, że uczniowie dysponują dużą liczbą książek i pochodzą z domów, w których pielęgnowane są tradycje czytelnicze. 44
Zagadnienie 2: Jak często czytasz książkę w czasie wolnym? 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Uczniowie Nauczyciele % Codziennie lub prawie codziennie Co najmniej raz w tygodniu Co najmniej raz w miesiącu Kilka razy w roku Radziej niż raz w roku lub nigdy Uczniowie 6% 25% 8% 5% 2% Nauczyciele 65% 16% 12% 7% W drugim pytaniu poproszono uczniów i nauczycieli o określenie jak często sięgają po książkę w wolnym czasie. 6% uczniów i 65% nauczycieli czyta codziennie lub prawie codziennie; 25% uczniów i 16% nauczycieli czyta co najmniej raz w tygodniu. 8% uczniów i 12% nauczycieli wybrało odpowiedź kilka razy w roku. Zaledwie dwóch przyznaje, że czyta rzadziej niż raz w roku lub nigdy. Wyniki pokazują, że w gronie uczniów i nauczycieli znajdują się aktywni czytelnicy. 45
Zagadnienie 3: Ile książek przeczytałaś / łeś w zeszłym roku? 5% 45% 4% 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % Więcej niż 21 książek 1-2 książek 4-9 książek 2-3 ksiązki lub 1 książkę Brak odpowiedzi Uczniowie 37% 27% 26% 6% 4% Rodzice 36% 28% 24% 8% 3% 1% Nauczyciele 47% 23% 23% 5% 2% Uczniowie Rodzice Nauczyciele W jednym z pytań, uczniowie rodzice i nauczyciele zostali poproszeni o określenie ile książek przeczytali w ubiegłym roku. 47% nauczycieli, 37% uczniów i 36% rodziców przeczytało ponad 21 książek. 28% rodziców, 27% uczniów i 23% nauczycieli przeczytało liczbę książek mieszczącą się w przedziale od 1 do 2 książek. 26% uczniów, 24% rodziców i 23% nauczycieli przeczytało liczbę książek w przedziale od 4 do 9. Odpowiedź 2-3 książki wybrało 8% rodziców, 6% uczniów i 5% nauczycieli. Wśród ankietowanych 4% uczniów i 3% rodziców przeczytało jedną książkę lub nie przeczytali żadnej książki. Kilku rodziców i nauczycieli nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. 46
Zagadnienie 4: Jakie książki czytasz w czasie wolnym? 8 7 6 5 4 3 Uczniowie Rodzice Nauczyciele 2 1 a b c d e f g h i j k l ł Uczniowie 75 61 53 51 36 23 19 18 16 15 9 6 1 Rodzice 14 3 23 6 42 16 21 6 25 16 5 48 Nauczyciele 5 3 12 4 22 16 1 32 16 8 5 24 47
a) fantastyka b) komiksy c) literatura przygodowa d) lektury szkolne e) literatura kryminalna f) książki hobbystyczne, poradniki g) literatura dziecięca h) literatura faktu i) książki popularnonaukowe j) encyklopedie k) literatura religijna l) literatura obyczajowa ł) nie czytam W następnym pytaniu poproszono wszystkich respondentów o sprecyzowanie, jakie książki czytają w czasie wolnym. Odpowiedzi w poszczególnych grupach były zróżnicowane. W gronie uczniów największą popularnością cieszy się fantastyka (75 osób), komiksy (61 osób), następnie literatura przygodowa (53 osoby) i lektury szkolne (51 osób). Niechętnie uczniowie sięgają po literaturę obyczajową (9 osób) i literaturę religijną (6 osób). Rodzice i nauczyciele posiadają zbliżone preferencje czytelnicze: 6 rodziców i 32 nauczycieli interesuje się literaturą faktu; 48 rodziców i 24 nauczycieli chętnie czyta literaturę obyczajową; 42 rodziców i 22 nauczycieli wybiera kryminały. Rodzice i nauczyciele rzadko sięgają po lektury szkolne ( 6 rodziców i 4 nauczycieli). Literatura religijna także nie cieszy się zainteresowaniem, tym gatunkiem literackim interesuje się zaledwie 5 rodziców i 5 nauczycieli. Trzech rodziców i trzech nauczycieli wybrało komiksy. 48
Zagadnienie 5: W jaki sposób nauczyciele rozwijają Twoje umiejętności czytelnicze podczas zajęć? / W jaki sposób rozwijasz kompetencje czytelnicze swoich uczniów w procesie dydaktycznym? 45 4 35 3 25 2 15 1 5 Praca z książką w czasie lekcji Spektakle teatralne, seanse filmowe Udział w konkursach Ciekawe książki i czasopisma Współpraca z biblioteką Inne Brak odpowiedzi Uczniowie 42 38 37 31 24 3 8 Nauczyciele 3 21 26 27 18 13 W ankietach przeznaczonych dla uczniów i nauczycieli zapytano w jaki sposób nauczyciele rozwijają umiejętności czytelnicze podczas zajęć. Według uczniów (42osoby) i nauczycieli (3 osób) głównym sposobem jest praca z książką w czasie lekcji. 38 uczniów i 21 nauczycieli uważa, że skutecznym sposobem jest organizowanie i uczestniczenie w spektaklach teatralnych i filmowych. 37 uczniów przyznaje, że nauczyciele zachęcają ich do udziału w konkursach czytelniczych i recytatorskich, potwierdziło tą odpowiedź 26 nauczycieli. 31 uczniów i 27 nauczycieli zaznaczyło odpowiedź: prezentacja ciekawych książek i czasopism, które warto przeczytać. 24 uczniów i 18 nauczycieli uważa, że dzięki współpracy z bibliotekami publicznymi rozwijają się kompetencje czytelnicze. 8 uczniów nie udzieliło odpowiedzi. Z badania wynika, że nauczyciele proponują różne aktywności w procesie dydaktycznym, które mają na celu rozwój kompetencji czytelniczych młodzieży, uczniowie dostrzegają ich wkład i pracę. 49
Zagadnienie 6: Jak ocenia Pan / Pani jakość zasobów biblioteki szkolnej? 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Bardzo bogate Wystarczające Niewystarczające Nie znam zasobów biblioteki szkolnej Brak odpowiedzi Uczniowie 32% 52% 12% 4% % Rodzice 1% 39% 1% 49% 1% Nauczyciele 5% 42% 35% 18% % Z prośbą o ocenę jakości zasobów biblioteki szkolnej zwrócono się do trzech grup respondentów: uczniów, rodziców i nauczycieli. Większość respondentów: 52% uczniów, 39% rodziców i 42% nauczycieli uważa, że zasoby szkolne są wystarczające. Według 12% uczniów, 1% rodziców i 35% nauczycieli zasoby biblioteki szkolnej są niewystarczające. 32% uczniów, 5% nauczycieli i 1% rodziców uważa, że zasoby są bardzo bogate. 49% rodziców, 18% nauczycieli i 4% uczniów nie zna zasobów biblioteki szkolnej. Z badania wynika, że zarówno rodzice, uczniowie i nauczyciele zgodnie uważają, że zasoby biblioteki szkolnej są wystarczające. 5
Zagadnienie 7: Jeśli mógłbyś/mogłabyś uzupełnić zasoby biblioteki szkolnej, to o jakie tytuły książek, gatunki?: Z analizy ankiet dotyczących powyższego zagadnienia wynika, że biblioteka pełni ważną rolę w życiu społeczności szkolnej. Z dostępnych zasobów korzystają uczniowie i nauczyciele, jednakże zasoby biblioteki choć dość duże są jednak niewystarczające czy to ilościowo, czy też w konkretne tytuły. Długa lista pozycji proponowanych do zakupu potwierdza, że potrzeby czytelnicze użytkowników biblioteki nie są zaspokojone. Zagadnienie 8: Jak oceniasz zestaw lektur obowiązkowych? 5% 45% 4% 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % Bardzo dobrze Dobrze Średnio Słabo Bardzo słabo Nie znam zestawu lektur Brak odpowiedzi Nie ma takiego zestawu Uczniowie 8% 28% 4% 9% 15% % % % Rodzice 1% 44% 24% 5% % 21% 5% % Nauczyciele 9% 28% 21% 2% % 35% 2% 3% Pytanie dotyczące zestawu lektur obowiązkowych zostało skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli. $% uczniów, 24% rodziców i 21% nauczycieli wybrało odpowiedź średnio ; 28% uczniów, 44% rodziców i 28% nauczycieli wskazało odpowiedź dobrze ; 9% uczniów, 5% rodziców i 2% nauczycieli przypisało odpowiedź słabo. Zaledwie 9% nauczycieli, 8% uczniów i 1% rodziców oceniło go bardzo dobrze. 51
Wśród nauczycieli pojawiła się jedna uwaga, że zestaw lektur obowiązkowych nie istnieje. 21% rodziców i 35% nauczyciele przyznało, że nie zna zestawu lektur. Zagadnienie 9: Jak często czyta Pan / Pani prasę w wolnym czasie? 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Rzadziej niż raz w roku lub nigdy Kilka razy w roku Co najmniej raz w tygodniu Co najmniej raz w miesiącu Codziennie lub prawie codziennie Brak odpowiedzi Uczniowie 23% 21% 19% 17% 15% 5% Rodzice % 3% 37% 6% 51% 3% Przedmiotem prowadzonych badań jest rozwój kompetencji czytelniczych i upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci. Uwagę poświęcono przede wszystkim czytelnictwu książek, poruszano także kwestię czytania prasy. Pytanie Jak często czyta Pan / Pani prasę w wolnym czasie skierowano do uczniów i rodziców. Z odpowiedzi respondentów wynika, że po prasę sięgają przede wszystkim rodzice, 51% czyta prasę codziennie lub prawie codziennie, tę samą odpowiedź wybrało tylko 15% dzieci. 37% rodziców deklaruje czytelnictwo prasy co najmniej raz w tygodniu, tę samą odpowiedź zaznacza 19% uczniów. 17% rodziców i 6% uczniów czyta prasę co najmniej raz w miesiącu. 21% uczniów sięga 52
po gazety kilka razy w roku, zaledwie 3% rodziców czyta prasę tak rzadko. Aż 23% uczniów czyta prasę rzadziej niż raz w roku lub nigdy, takiej odpowiedzi nie udzielił żaden rodzic. Zagadnienie 1: Czy rodzice / opiekunowie zachęcają Cię do czytania? Czy zachęca Pan / Pani dziecko do czytania? 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Tak, często Tak, ale rzadko Nie Brak odpowiedzi Uczniowie 64% 18% 13% 5% Rodzice 87% 9% 3% 1% W ankietach skierowanych do rodziców i uczniów w pytaniach 1,11,12 i odpowiednio 14,15,16 badano nawyki czytelnicze uczniów i ich rodziców. Na pytanie Czy rodzice / opiekunowie zachęcają Cię do czytania? i pytanie ekwiwalentne Czy zachęca Pan / Pani dziecko do czytania 64% uczniów i 87% rodziców zaznaczyło odpowiedź tak, często ; 18% uczniów i 9% rodziców wybrało odpowiedź tak, ale rzadko ; 13% uważa, że rodzice ich nie zachęcają, tę odpowiedź wybrało 3% rodziców. 53
Zagadnienie 11: Czy rodzice / opiekunowie czytają Tobie? Czy czyta Pan / Pani dziecku przed snem? 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Tak, często Tak, ale rzadko Nie Brak odpowiedzi Uczniowie 6% 3% 6% 4% Rodzice 44% 29% 24% 3% Grupę uczniów i rodziców zapytano czy w domu praktykuje się czytanie dzieciom przed snem. Odpowiedzi w dwóch grupach respondentów są zasadniczo rozbieżne. 44% rodziców deklaruje, że czyta dzieciom przed snem, tę odpowiedź potwierdziło tylko 6% uczniów. 24% rodziców przyznało, że nie czyta dzieciom, 6% uczniów zaznaczyło tę samą odpowiedź. 29% rodziców i 3% uczniów rzadko czyta wspólnie przed snem. Obie grupy respondentów zgadzają się co do tego, że rodzice czynią to rzadko. 54
Zagadnienie 12: Czy rodzice / opiekunowie kupują Tobie książki do czytania? Czy kupuje Pan / Pani dziecku książki do czytania? 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Tak, często Tak, ale rzadko Nie Brak odpowiedzi Uczniowie 62% 29% 6% 3% Rodzice 75% 24% % 1% Na pytanie Czy kupuje Pan / Pani dziecku książki do czytania? 75% rodziców przyznało, że często to robi, odpowiedź potwierdziło 62% uczniów. 24% rodziców twierdzi, że rzadko kupuje książki, dzieci mają podobną opinię gdyż tę samą odpowiedź zaznaczyło 29% uczniów. 6% uczniów odpowiedziało, że rodzice nie kupują książek, tymczasem żaden rodzic nie zaznaczył takiej odpowiedzi. 55
Zagadnienie 13: Czy uważasz, że książka to dobry prezent dla Ciebie? 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Tak Nie Nie wiem Brak odpowiedzi Uczniowie 67% 25% 3% 5% Nauczyciele 84% 16% % % Grupę uczniów i nauczycieli poproszono o wypowiedź czy chcieliby otrzymać książkę jako prezent. 67% uczniów i 84% nauczycieli udzieliło odpowiedzi twierdzącej, dla 25% uczniów i 16% nauczycieli książka nie jest oczekiwanym prezentem; 3% uczniów jest niezdecydowanych czy książka to dobry prezent. Z badania wynika, że książka to nadal dobry prezent dla dziecka. 56
Zagadnienie 14: Czy uważa Pan / Pani, że książka to dobry prezent dla dziecka? 12% 1% 8% 6% 4% Tak Nie Brak odpowiedzi 2% % 98% 1% 1% W ostatnim pytaniu, z którym zmierzyli się rodzice, respondentów zapytano czy książka to dobry prezent dla dziecka. 98% rodziców wskazuje odpowiedź tak, 1% rodziców neguje, 1% respondentów nie udziela odpowiedzi. Analiza dokumentów bibliotecznych: Analiza dokumentów bibliotecznych z roku szkolnego 214/215 wskazuje ilość wypożyczonych materiałów. Ogółem wypożyczono 2 95 książek dla uczniów, a 49 książek oraz filmów edukacyjnych dla nauczycieli. Z czytelni w ciągu całego roku szkolnego skorzystało 5 831 uczniów. Jest to bardzo duża liczba osób przy tak małej czytelni, w której znajduje się 17 miejsc, w tym 12 przy stolikach. Nie wszyscy przychodzący do czytelni korzystają z księgozbioru, duża część osób odrabia lekcje, inni po prostu czekają na zajęcia pozalekcyjne. Zachętą do czytania jest rozdawanie naklejek, organizowanie konkursów, zabaw oraz zakupione nowości. W minionym roku szkolnym do biblioteki zostało zakupionych 131 książek. Gazetka szkolna TUZINEK ukazująca się jako dwumiesięcznik również wspiera rozwój czytelnictwa. Uczniowie piszą artykuły, ilustrują je, zbierają informacje, a po wydrukowaniu gazetki czytają polecając kolegom. 57
Wnioski z przeprowadzonego badania 1. Większość ankietowanych stwierdziło, że lubi czytać książki. 2. Niepokojącym jest fakt, że mało uczniów czyta prasę. Zaprenumerowanie kilku tytułów do biblioteki szkolnej mogłoby rozwiązać ten problem. 3. Zdaniem większości respondentów umiejętności czytelnicze nauczyciele rozwijają u swoich uczniów poprzez pracę z książką na lekcji oraz poprzez organizowanie wyjść na spektakle teatralne i filmowe, a więc należy te działania kontynuować. 4.Nauczyciele zachęcają uczniów do czytania prezentując na lekcji ciekawe pozycje książkowe. 5. Zakup nowości biblioteki szkolnej zwiększa zainteresowanie czytelników literaturą. 6. Biblioteka szkolna, aby utrzymać zainteresowanie uczniów książką, powinna kontynuować pracę nad uatrakcyjnieniem księgozbioru poprzez selekcję i zakup nowości. 7. Nauczyciele stosują wszelkie dostępne formy zachęcania uczniów do czytania i korzystania z książek. 8. Zdaniem ankietowanych biblioteka szkolna jest dość dobrze wyposażona, jednak należy systematycznie uzupełniać jej zbiory w nowości. Wnioski do dalszej pracy 1. Nauczyciele wychowawcy mają za zadanie zapoznać rodziców z wynikami ewaluacji, która będzie zamieszczona na stronie internetowej naszej szkoły. 2. Na spotkaniach z rodzicami zachęcać ich do czytania swoim dzieciom. 3. Angażować uczniów do udziału w konkursach związanych z książką oraz zachęcać icj, aby stali się pomysłodawcami ciekawych czytelniczych przedsięwzięć. 58
4. Przeprowadzić rozmowy z uczniami na temat książek spoza listy lektur obowiązkowych, tak aby mogli wyrazić swoje opinie, ale i wysłuchać innych. 5. Nagradzać najlepszych czytelników, stawiać ich za wzór dla innych. 6. Podczas lekcji odwoływać się do wiedzy zawartej w książkach i artykułach prasowych. Prezentować słowniki, atlasy, albumy. 7.Nauczyciele w klasach I VI mają za zadanie poświęcić 1 lekcję na pracę z czasopismem. 8. Regularnie i systematycznie wymieniać przestarzały księgozbiór i uzupełniać literaturę dla dzieci i młodzieży oraz wzbogacić filmotekę szkolną o materiały edukacyjne na nośnikach DVD. 9. Uzupełnić zestaw lektur szkolnych, atlasów, albumów itp. oraz czasopism: dla uczniów młodszych Kumpel lub Świerszczyk zaś dla starszych Victor.. 1. Dotrzeć do uczniów niezainteresowanych działaniem biblioteki szkolnej. 11. Na początku roku szkolnego należy zapoznać uczniów i rodziców /w poziomach/ z obowiązującymi w danym roku lekturami szkolnymi. 12. Zamieścić na stronie internetowej terminarz obowiązujących lektur. Raport został przygotowany przez zespół: Beata Kobierecka Alicja Lampa Marzena Zasiewska. 59