RAPORT Z BADANIA POTRZEB SZKOLENIOWYCH W RAMACH U WySPA umiejętności English, Deutsch & IT szkolenia osób dorosłych (Projekt nr: Z/2.06/II/2.1/4/04 współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Realizowany w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR), Priorytet 2 - Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach, Działanie 2.1 - Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie.) Okres przeprowadzenia badania: lipiec listopad 2005 Autor Katarzyna Wiejak Lublin, 2005
1. OPIS U Celem nadrzędnym projektu jest zwiększenie mobilności zawodowej mieszkańców województwa Lubelskiego oraz zwiększenie ich zdolności w zakresie dostosowania umiejętności i kwalifikacji zawodowych do wymogów regionalnego rynku pracy w warunkach członkowstwa w UE. W ramach projektu zrealizowano bezpłatne szkolenia językowe i komputerowe, w których brały udział dorosłe osoby pracujące i zamieszkujące na terenie województwa lubelskiego, które z własnej inicjatywy zgłosiły chęć podwyższenia lub dostosowania kwalifikacji zawodowych do potrzeb rynku pracy. Przeszkolono łącznie 370 osób: w zakresie języków obcych 190 osób: język angielski - 140 osób, język niemiecki - 50 osób w zakresie obsługi komputera 180 osób: obsługa komputera - 60 osób, Excel 120 osób. 2. CELE, ZAŁOŻENIA I METODOLOGIA BADANIA 2.1. CEL BADANIA Głównym celem przeprowadzonego badania było uzyskanie pogłębionej wiedzy na temat aktualnych potrzeb szkoleniowych beneficjentów projektu, służące zwiększeniu efektywności szkolenia. Ponadto badanie miało dostarczyć informacji o oczekiwaniach beneficjentów dotyczących wpływu odbytego szkolenia na sferę zawodową i osobistą. Cele szczegółowe obejmują: 1. ocenę motywacji uczestników do udziału w szkoleniu 2. charakterystykę umiejętności, jakie uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursów językowych i komputerowych oraz preferowanych metod nauczania 3. charakterystykę oczekiwań beneficjentów dotyczących wpływu szkolenia na sferę zawodową i osobistą 4. samoocenę umiejętności opanowanych w trakcie szkolenia
5. samoocenę krótkofalowego wpływu szkolenia na sferę zawodową oraz osobistą 6. diagnozę dalszych potrzeb szkoleniowych 2.2. PROCEDURA BADANIA Ocena została dokonana w oparciu o badania empiryczne, w trakcie których zgromadzono dane ilościowe oraz jakościowe. W badaniu zastosowano kwestionariusz składający się z pytań zamkniętych oraz otwartych. Opracowano 2 podstawowe kwestionariusze: 1/ Ankieta oceny potrzeb szkoleniowych A - służąca ocenie potrzeb szkoleniowych na początku kursu (w pierwszym tygodniu jego trwania), 2/ Ankieta oceny potrzeb szkoleniowych B do oceny stopnia zaspokojenia potrzeb szkoleniowych oraz identyfikacji dalszych potrzeb w dziedzinie kształcenia ustawicznego (przeprowadzona w ostatnim tygodniu trwania szkolenia). Każdy z kwestionariuszy był przygotowany w trzech wersjach, zawierających pytania adekwatne do kursu, w którym uczestniczyli beneficjenci (kursy językowe, kursy komputerowe, kursy Excel). Zgodnie z zasadami metodologii nauk społecznych zgromadzone dane ilościowe zostały poddane analizie statystycznej 2.3. PRZEBIEG BADANIA Ankieta Oceny Potrzeb Szkoleniowych A była wypełniana przez uczestników szkolenia w pierwszym tygodniu trwania kursu, zaś Ankieta Oceny Potrzeb Szkoleniowych B w ostatnim tygodniu trwania zajęć szkoleniowych. Kwestionariusze były wypełniane imiennie. 2.4. DOBÓR PRÓBY Badaniami objęto wszystkich uczestników szkoleń, a więc 370 osób. Prezentowana analiza bazuje na odpowiedziach uzyskanych od 330 respondentów. Wykluczono osoby, które wypełniły tylko jeden z dwóch kwestionariuszy (początkowy bądź końcowy), oraz te których ankiety były niekompletne (np. pominięto niektóre pytania, braki w danych
personalnych) lub nieprawidłowo wypełnione. Strukturę badanej grupy ze względu na płeć, miejsce zamieszkania, poziom wykształcenia oraz rodzaj kursu, w jakim uczestniczyli przedstawiają poniższe tabele (Tabela 1, 2, 3) Tabela 1. Struktura badanej grupy z uwzględnieniem rodzaju kursu oraz płci beneficjentów KURS PŁEĆ kobieta mężczyzna angielski w biurze i biznesie - poziom podstawowy 58 28 angielski w biurze i biznesie - poziom średniozaawansowany 21 15 angielski w biurze i biznesie - poziom zaawansowany 5 4 niemiecki w biurze i biznesie - poziom podstawowy 10 8 niemiecki w biurze i biznesie - poziom średniozaawansowany 12 6 niemiecki w biurze i biznesie - poziom zaawansowany 6 2 podstawy obsługi komputerowej biura 20 7 profesjonalna obsługa komputerowa biura 18 6 MS Excel - poziom podstawowy 43 10 MS Excel - poziom zaawansowany 31 20 Tabela 2. Struktura badanej grupy z uwzględnieniem płci i miejsca zamieszkania KOBIETA MĘŻCZYZNA miasto 146 71 wieś 78 35 miasto wieś ZAMIESZKANIE WYKSZTAŁCENIE OGÓŁEM średnie wyższe kobieta 33 113 146 mężczyzna 19 52 71 Ogółem 52 165 217 kobieta 14 64 78 mężczyzna 7 28 35 Ogółem 21 92 113
3. WYNIKI 3.1. Ocena motywacji uczestników do udziału w szkoleniu Głównym czynnikiem, decydującym o udziale beneficjentów projektu w szkoleniu była możliwość bezpłatnej nauki (90% wskazań). Większość respondentów (83%) wśród czynników motywujących do udziału w szkoleniu wymienia przydatność zagadnień kursu w pracy zawodowej. Jedna czwarta badanych decydując o udziale w szkoleniu kierowała się także takimi czynnikami jak prestiż instytucji szkolącej oraz reklama projektu. Charakterystyczne jest to, że mimo iż ponad 4/5 respondentów uważa, że treści kursu są przydatne w pracy zawodowej, a 1/3 badanych twierdzi, że doskonalenie zawodowe jest związane z wymaganiami pracy tylko 4% uczestników zostało zmotywowanych przez swoich pracodawców. Częściej, bo w 11% przypadków zachęta do dalszego kształcenia pochodziła od współpracowników. Dane przedstawia Wykres 1. Wykres 1. Czynniki, które wpłynęły na podjęcie decyzji o udziale w szkoleniu możliwość bezpłatnej nauki przydatność w pracy wymagania pracy prestiż instytucji szkolącej reklama zachęta współpracowników zachęta przełożonego 11,2 3,9 27,6 24,5 34,2 89,4 83,4 0 20 40 60 80 100 %
W zakresie większości czynników motywujących do udziału w szkoleniu nie stwierdzono różnic między kobietami i mężczyznami. Kobiety (28%) istotnie częściej od mężczyzn (18%) podejmując decyzję kierowały się opisem i reklamą projektu. Ponadto 41% mężczyzn w porównaniu z 31% kobiet wskazuje na wymagania pracy jako istotny czynnik motywacyjny. Szczegółowe zestawienie danych prezentuje Tabela 4. Miejsce zamieszkania nie jest czynnikiem różnicującym w zakresie motywów podjęcia szkolenia (por. Tabela 5.) Tabela 4. Czynniki, które wpłynęły na podjęcie decyzji o udziale w szkoleniu z uwzględnieniem płci CZYNNIK KOBIETA MĘŻCZYZNA Przydatność zagadnień szkolenia w pracy zawodowej 84,8 80,2 Opis projektu i jego reklama 27,7 17,9 Wymagania pracy 30,8 41,5 Zachęta ze strony przełożonego 3,1 5,7 Zachęta ze strony współpracowników 11,6 10,4 Prestiż instytucji szkolącej 27,2 28,3 Możliwość bezpłatnej nauki 89,7 88,7 Kolorem żółtym oznaczono istotne statystycznie różnice wyników Tabela 5. Czynniki, które wpłynęły na podjęcie decyzji o udziale w szkoleniu z uwzględnieniem miejsca zamieszkania CZYNNIK MIASTO WIEŚ Przydatność zagadnień szkolenia w pracy zawodowej 83,4 83,2 Opis projektu i jego reklama 24,0 25,7 Wymagania pracy 33,6 35,4 Zachęta ze strony przełożonego 4,6 2,7 Zachęta ze strony współpracowników 12,0 9,7 Prestiż instytucji szkolącej 29,5 23,9 Możliwość bezpłatnej nauki 90,8 86,7
Istotne różnice w zakresie czynników motywujących do doskonalenia zawodowego zaobserwowano u osób o różnym poziomie wykształcenia (Tabela 6). Kursanci z wykształceniem wyższym istotnie częściej, niż badani z wykształceniem średnim i niższym wskazują na wymagania pracy jako jeden z istotnych motywatorów. 10% uczestników ze średnim poziomem wykształcenia zostało zachęconych do kształcenia przez swoich przełożonych w porównaniu z tylko 2% osób z wykształceniem wyższym. Analogicznie 24% zdecydowało się na kurs po zachęcie ze strony współpracowników w porównaniu z 8% respondentów z wykształceniem wyższym. Tabela 6. Czynniki, które wpłynęły na podjęcie decyzji o udziale w szkoleniu z uwzględnieniem poziomu wykształcenia CZYNNIK ŚREDNIE WYŻSZE Przydatność zagadnień szkolenia w pracy zawodowej 74,0 86,0 Opis projektu i jego reklama 24,7 24,5 Wymagania pracy 32,9 34,6 Zachęta ze strony przełożonego 9,6 2,3 Zachęta ze strony współpracowników 23,3 7,8 Prestiż instytucji szkolącej 35,6 25,3 Możliwość bezpłatnej nauki 80,8 91,8 Kolorem żółtym oznaczono istotne statystycznie różnice wyników Kolejnym czynnikiem, który uwzględniono w analizie powodów dla których beneficjenci wzięli udział w szkoleniu był rodzaj kursu, w jakim uczestniczyli. Przydatność zagadnień szkolenia w pracy zawodowej jako czynnik motywujący do udziału w kursie była wymieniania przez 97% uczestników kursu z zakresu programu MS Excel oraz 82% - z kursu komputerowa obsługa biura. Na znaczenie tego czynnika w mniejszym stopniu wskazywali uczestnicy kursów językowych, przy czym 74% kursantów języka angielskiego i tylko 66% języka niemieckiego deklarowało, że był to czynnik motywujący do uczestnictwa w programie. Analogicznie wymagania pracy skłoniły do udziału w zajęciach z zakresu MS Excel aż 41% respondentów i tylko 18% do udziału w kursie języka niemieckiego. Uczestnicy kursów języka angielskiego motywują swoją decyzję przede wszystkim możliwością bezpłatnej nauki, przydatnością zagadnień kursu w pracy zawodowej
i wymaganiami pracy, ale też w 1/3 przypadków wskazują na rolę reklamy projektu i prestiż instytucji szkolącej. Beneficjenci korzystający z kursu języka niemieckiego kierowali się głównie możliwością bezpłatnej nauki oraz przydatnością tematyki zajęć w pracy zawodowej. Jednak tylko 18% badanych wskazuje, że doskonalenie zawodowe w tym zakresie jest związane z wymaganiami pracy. Kursanci biorący udział w szkoleniu komputerowym, a szczególnie z zakresu programu MS Excel wskazują na przydatność w pracy zawodowej oraz wymagania pracy jako główne motywatory. Oni tez częściej niż uczestnicy kursów językowych byli zachęceni przez przełożonych lub współpracowników, a w mniejszym stopniu kierowali się reklamą projektu. Szczegółowe dane prezentuje Tabela 7. Tabela 7. Czynniki, które wpłynęły na podjęcie decyzji o udziale w szkoleniu z uwzględnieniem rodzaju kursu CZYNNIK Przydatność zagadnień szkolenia w pracy zawodowej JĘZYK ANGIELSKI JĘZYK NIEMIECKI KOMPUTEROWA OBSŁUGA BIURA MS EXCEL 74,1 65,7 82,4 97,0 Opis projektu i jego reklama 31,8 28,7 34,0 16,5 Wymagania pracy 29,2 18,5 33,6 41,5 Zachęta ze strony 2,5 1,9 3,9 4,8 przełożonego Zachęta ze strony 7,3 7,9 11,3 14,3 współpracowników Prestiż instytucji szkolącej 24,3 34,7 34,5 21,3 Możliwość bezpłatnej nauki 88,5 90,3 88,4 92,2 3.2. Charakterystyka umiejętności jakie uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursów językowych i komputerowych oraz preferowanych metod nauczania Kolejnym etapem analizy było określenie potrzeb szkoleniowych beneficjentów programu. W ankiecie dla uczestników kursów językowych poproszono o zaznaczenie umiejętności zawodowych związanych z komunikacją w języku angielskim oraz niemieckim, jakie chcą opanować w trakcie kursu. Z kolei w ankietach dla uczestników kursów komputerowych pytano o to jakie możliwości programów komputerowych i ich
praktycznego wykorzystania w pracy biurowej chcą opanować. Procentowe zestawienie odpowiedzi uczestników poszczególnych kursów z uwzględnieniem poziomu zaawansowania przedstawiają Tabele 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 i 15. Porównanie oczekiwań z samooceną opanowania poszczególnych umiejętności zostanie omówione w rozdz. 3.4. Tabela 8. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Angielski w biurze i biznesie poziom podstawowy UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) nawiązywanie kontaktów 86 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 73 prowadzenie rozmów telefonicznych 65 pisanie listów 48 uczestniczenie w dyskusji 46 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 45 czytanie literatury w języku obcym 39 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 37 prezentacja produktu, firmy 28 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 26 prowadzenie negocjacji 21 pisanie artykułów, raportów 19 Tabela 9. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Angielski w biurze i biznesie poziom średniozaawansowany UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) nawiązywanie kontaktów 81 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 78 prowadzenie rozmów telefonicznych 72 uczestniczenie w dyskusji 64 pisanie listów 56 czytanie literatury w języku obcym 53 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 50 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 47 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 47
pisanie artykułów, raportów 44 prezentacja produktu, firmy 42 prowadzenie negocjacji 31 Tabela 10. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Angielski w biurze i biznesie poziom zaawansowany UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 78 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 67 uczestniczenie w dyskusji 67 nawiązywanie kontaktów 56 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 56 prowadzenie rozmów telefonicznych 44 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 44 czytanie literatury w języku obcym 44 prezentacja produktu, firmy 33 prowadzenie negocjacji 33 pisanie listów 33 pisanie artykułów, raportów 33 Tabela 10. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Niemiecki w biurze i biznesie poziom podstawowy UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) nawiązywanie kontaktów 89 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 89 prowadzenie rozmów telefonicznych 83 pisanie listów 78 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 67 uczestniczenie w dyskusji 61 czytanie literatury w języku obcym 50 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 44 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 44 pisanie artykułów, raportów 39 prowadzenie negocjacji 28 prezentacja produktu, firmy 17
Tabela 11. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Niemiecki w biurze i biznesie poziom średniozaawansowany UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) nawiązywanie kontaktów 83 prowadzenie rozmów telefonicznych 83 uczestniczenie w dyskusji 72 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 72 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 61 prezentacja produktu, firmy 50 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 50 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 50 prowadzenie negocjacji 39 czytanie literatury w języku obcym 39 pisanie listów 39 pisanie artykułów, raportów 17 Tabela 12. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Niemiecki w biurze i biznesie poziom zaawansowany UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) nawiązywanie kontaktów 87 prowadzenie negocjacji 75 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 75 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 62 prowadzenie rozmów telefonicznych 50 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 50 uczestniczenie w dyskusji 50 pisanie listów 37 prezentacja produktu, firmy 25 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 25 pisanie listów 37 pisanie artykułów, raportów 25 czytanie literatury w języku obcym 25
Tabela 13. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Podstawy obsługi komputerowej biura UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) korzystanie z internetu 89 obsługa poczty elektronicznej 85 tworzenie i edytowanie dokumentów 78 tworzenie tabel i wykresów 78 posługiwanie się arkuszem kalkulacyjnym 63 tworzenie prezentacji multimedialnych 56 tworzenie grafiki komputerowej 52 projektowanie stron internetowych 41 dokonywanie zestawień i obliczeń statystycznych 41 tworzenie programów komputerowych 18 Tabela 14. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu Profesjonalna obsługa komputerowa biura UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) tworzenie prezentacji multimedialnych 83 dokonywanie zestawień i obliczeń statystycznych 79 tworzenie grafiki komputerowej 79 posługiwanie się arkuszem kalkulacyjnym 75 projektowanie stron internetowych 71 tworzenie programów komputerowych 54 tworzenie i edytowanie dokumentów 50 tworzenie tabel i wykresów 46 korzystanie z internetu 33 obsługa poczty elektronicznej 33 Tabela 14. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu MS Excel poziom podstawowy UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) wprowadzanie danych i wykonywanie obliczeń 85 stosowanie podstawowych funkcji programu kalkulacyjnego 81 tworzenie wykresów 75
tworzenie rozbudowanych arkuszy danych 62 przystosowanie arkusza kalkulacyjnego do swoich potrzeb poprzez 57 modyfikowanie oraz tworzenie nowych pasków narzędzi tworzenie raportów 55 tworzenie szablonów i makropoleceń, które zautomatyzują 53 wykonywanie konkretnych czynności stosowanie zabezpieczeń danych 24 tworzenie i wykorzystywanie scenariuszy 23 publikacja dokumentów w sieci web 23 Tabela 15. Umiejętności, jaki uczestnicy szkolenia chcą opanować w trakcie kursu MS Excel - poziom zaawansowany UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) tworzenie rozbudowanych arkuszy danych 78 tworzenie szablonów i makropoleceń, które zautomatyzują 74 wykonywanie konkretnych czynności tworzenie raportów 72 tworzenie i wykorzystywanie scenariuszy 59 stosowanie zabezpieczeń danych 51 przystosowanie arkusza kalkulacyjnego do swoich potrzeb poprzez 43 modyfikowanie oraz tworzenie nowych pasków narzędzi wprowadzanie danych i wykonywanie obliczeń 35 tworzenie wykresów 27 publikacja dokumentów w sieci web 25 stosowanie podstawowych funkcji programu kalkulacyjnego 22 Następnym etapem analizy potrzeb szkoleniowych było uzyskanie informacji na temat preferowanych przez uczestników kursu metod nauczania. Ogólne zestawienie przedstawia Wykres 2. Szczegółowych informacji dostarczyła analiza uwzględniająca nie tylko rodzaj kursu, w jakim uczestniczyli beneficjenci, ale również poziom zaawansowania szkolenia.
Wykres 2. Preferowane metody nauczania warsztaty konwersacje nauka w laboratorium komputerowym dyskusje grupowe wykłady 56,4 51,2 50,9 47,3 44,2 prezentacje video i słuchanie kaset samodzielna nauka 19,7 27,6 0 20 40 60 80 100 % wyniki nie sumują się do 100% ponieważ badani mogli zaznaczyć dowolną liczbę odpowiedzi
Wykres 3. Preferowane metody nauczania z uwzlędnieniem typu kursu konwersacje warsztaty prezentacje wideo i audio samodzielna nauka laboratorium komputerowe dyskusje grupowe wykładay 0 20 40 60 80 100 % kursy językowe kursy komputerowe Metodą nauczania oczekiwaną przez większość uczestników kursów komputerowych była praktyczna nauka w laboratorium komputerowym. Ponad 60% badanych z tej grupy wybiera również metodę warsztatową a ponad 40% - wykłady. Uczestnicy kursów językowych oczekują, że zajęcia będą prowadzone metodą konwersacji i dyskusji grupowych. Preferują również prezentacje video oraz audio. Tylko niespełna 1/5 badanych chciałaby poszerzać wiedze językową metodami wykorzystującymi naukę w laboratorium komputerowym.
Wykres 4. Metody nauczania preferowane przez uczestników kursu języka angielskiego z uwzględnieniem poziomu zaawansowania konwersacje warsztaty prezentacje wideo i audio samodzielna nauka laboratorium komputerowe dyskusje grupowe wykładay 0 20 40 60 80 100 język angielski - poziom zaawansowany język angielski - poziom średniozaawansowany język angielski - poziom podstawowy Wybór preferowanych metod nauczania przez beneficjentów uczestniczących w kursie języka angielskiego był zróżnicowany w zależności od poziomu zaawansowania kursu. I tak uczestnicy zdobywający umiejętności językowe na poziomie zaawansowanym w większości oczekują, że w trakcie zajęć będą odbywały się prezentacje audio i wideo oraz konwersacje i dyskusje grupowe. Uczący się języka na poziomie średniozaawansowanym preferują konwersacje, dyskusje grupowe. Zaś początkujący niemal w 60% wybierają metodę wykładową. Podsumowując osoby uczące się języka na poziomie podstawowym wybierają metody bierne (wykład), zaś na wyższych poziomach zaawansowania pojawia się preferencja aktywnych metod uczenia się języka obcego. Ponadto, im wyższy poziom zaawansowania kursu tym większe znaczenie przypisuje się nauce samodzielnej, co ma istotne znaczenie dla utrwalenia wiadomości.
Wykres 5. Metody nauczania preferowane przez uczestników kursu języka niemieckiego z uwzględnieniem poziomu zaawansowania konwersacje warsztaty prezentacje wideo i audio samodzielna nauka laboratorium komputerowe dyskusje grupowe wykładay 0 20 40 60 80 100 % język niemiecki - poziom zaawansowany język niemiecki - poziom średniozaawansowany język niemiecki - poziom podstawowy Metody preferowane przez uczestników kursu języka niemieckiego są analogiczne jak w przypadku języka angielskiego. Obserwujemy taką samą zależność wyboru metod i poziomu zaawansowania kursu.
Wykres 6. Metody nauczania preferowane przez uczestników kursu komputerowego konwersacje warsztaty prezentacje wideo i audio samodzielna nauka laboratorium komputerowe dyskusje grupowe wykładay 0 20 40 60 80 100 % podstawy obsługi komputerowej biura profesjonalna obsługa komputerowa biura Wykres 7. Metody nauczania preferowane przez uczestników kursu MS Excel konwersacje warsztaty prezentacje wideo i audio samodzielna nauka laboratorium komputerowe dyskusje grupowe wykładay 0 20 40 60 80 100 % MS Excel - poziom podstawowy MS Excel - poziom zaawansowany
3.3.Charakterystyka oczekiwań beneficjentów dotyczących wpływu szkolenia na sferę zawodową i osobistą Kolejnym celem szczegółowym w zakresie diagnozy potrzeb szkoleniowych było poznanie oczekiwań beneficjentów ostatecznych dotyczących przewidywanego wpływu odbytego szkolenia na funkcjonowanie w sferze zawodowej. Rezultaty przedstawia Wykres 8. Wykres 8. Oczekiwania dotyczące wpływu szkolenia na zatrudnienie znalezienie pracy po jej utracie awans zawodowy zmiana pracy utrzymanie zatrudnienia prowadzenie działalności gospodarczej 8,8 21,5 30,9 44,8 72,1 0 20 40 60 80 100 % wyniki nie sumują się do 100% ponieważ badani mogli wybrać 2 odpowiedzi Analiza rezultatów wskazuje, że 72% beneficjentów programu ma nadzieję, że dzięki odbytemu szkoleniu łatwiej znajdzie nową pracę w przypadku utraty aktualnego zatrudnienia. 45% ankietowanych oczekuje, że w efekcie odbytego szkolenia otrzyma awans zawodowy. Z kolei1/3 badanych uważa, że szkolenie umożliwi im zmianę aktualnej pracy, zaś 1/5 twierdzi że przyczyni się ono do utrzymania aktualnego zatrudnienia. 9%respondentów planuje rozpoczęcie prowadzenia własnej działalności gospodarczej, a znacznym ułatwieniem tego zadania będzie zdobycie nowych umiejętności w trakcie szkolenia.
Wykres 9. Oczekiwania dotyczące wpływu szkolenia na efektywność pracy wzrost kompetencji zawodowych 85,5 zwiększenie wartości na rynku pracy 61,2 wzrost efektywności pracy 34,8 wzrost wynagrodzenia 6,4 0 20 40 60 80 100 % W ankiecie pytano również o to, jakie oczekiwania mają respondenci odnośnie wpływu szkolenia na efektywność pracy. I tak 85 % badanych oczekuje, że szkolenie podniesie ich wiedzę i kompetencje zawodowe, ale tylko 35% spodziewa się w konsekwencji wzrostu efektywności pracy. Zdaniem 61% ankietowanych podniesienie kwalifikacji w trakcie kursu zwiększy ich wartość na rynku pracy. (Wykres 9.). Niewielki odsetek badanych oczekuje wzrostu wynagrodzenia.
Wykres 10. Oczekiwania dotyczące szkolenia związane z pracą w UE praca w firmie zagranicznej wzrost szans na pracę w UE współpraca z firmami zagranicznymi służbowe wyjazdy zagraniczne 17,6 27,3 47 55,2 0 20 40 60 80 100 % wyniki nie sumują się do 100% ponieważ badani mogli wybrać 2 odpowiedzi Jak pokazują dane na Wykresie 10. beneficjenci mają nadzieję, że udział w szkoleniu zwiększy ich szanse na pracę w firmach zagranicznych na terenie Polski (55%) oraz szanse na zatrudnienie w krajach UE (47%). 27% respondentów spodziewa się, że efektem szkolenia będzie łatwiejsze nawiązanie współpracy z firmami zagranicznymi oraz większy dostęp do służbowych wyjazdów zagranicznych(17,6%) W dalszej analizie oczekiwań respondentów dotyczących wpływu szkolenia na sferę zawodową uwzględniono takie czynniki jak płeć, miejsce zamieszkania, poziom wykształcenia. Dane prezentują Tabele 18, 19, 20.
Tabela 18. Oczekiwania dotyczące wpływu szkolenia na sferę zawodową i osobistą z uwzględnieniem płci Oczekuję, że udział w szkoleniu pozwoli mi: Kobieta (%) Mężczyzna (%) Utrzymać dotychczasowe zatrudnienie 23,7 17,0 Zmienić pracę 30,8 31,1 Ułatwi awans 40,6 53,8 Ułatwi znalezienie nowej pracy w przypadku utraty 72,8 70,8 dotychczasowego zatrudnienia Rozpoczęcie prowadzenia własnej działalności gospodarczej 7,6 11,3 Zwiększy moją wartość na rynku pracy 58,5 67,0 Pozwoli uzyskać wyższe wynagrodzenie 5,8 7,5 Zwiększy moją wiedzę i kompetencje zawodowe 90,6 74,5 Zwiększy efektywność mojej pracy 33,5 37,7 Zwiększy moje szanse na pracę w krajach UE 47,3 46,2 Pozwoli mi podjąć pracę w firmach zagranicznych na terenie polski 56,3 52,8 Umożliwi mi nawiązanie współpracy z firmami zagranicznymi 24,6 33,0 Ułatwi mi dostęp do wyjazdów zagranicznych z mojej firmy 16,1 20,8 Kolorem żółtym oznaczono wyniki różniące się istotnie statystycznie na poziomie istotności p<0,05, co oznacz, że z 95% prawdopodobieństwem wyniki kobiet i mężczyzn różnią się W zakresie oczekiwań dotyczących wpływu szkolenia na sferę zawodową beneficjentów różnej płci zanotowano jedynie niewielkie różnice (Tabela 18). I tak, mężczyźni istotnie częściej oczekują, że odbyte szkolenie ułatwi im awans zawodowy 54 % mężczyzn w porównaniu z 41% kobiet. Z kolei, 91% kobiet spodziewa się wzrostu wiedzy i kompetencji zawodowych. Takich rezultatów oczekuje 75% mężczyzn. Kobiety oczekują w większym stopniu zmian wewnętrznych, zaś mężczyźni zmian o charakterze zewnętrznym. Tabela 19. Oczekiwania dotyczące wpływu szkolenia na sferę zawodową i osobistą z uwzględnieniem miejsca zamieszkania Oczekuję, że udział w szkoleniu pozwoli mi: Miasto Wieś Utrzymać dotychczasowe zatrudnienie 21,7 21,2 Zmienić pracę 31,3 30,1 Ułatwi awans 45,2 44,2 Ułatwi znalezienie nowej pracy w przypadku utraty dotychczasowego zatrudnienia 70,0 76,1
Rozpoczęcie prowadzenia własnej działalności gospodarczej 10,1 6,2 Zwiększy moją wartość na rynku pracy 57,6 68,1 Pozwoli uzyskać wyższe wynagrodzenie 6,9 5,3 Zwiększy moją wiedzę i kompetencje zawodowe 85,7 85,0 Zwiększy efektywność mojej pracy 38,2 28,3 Zwiększy moje szanse na pracę w krajach UE 45,2 50,4 Pozwoli mi podjąć pracę w firmach zagranicznych na terenie polski 54,8 55,8 Umożliwi mi nawiązanie współpracy z firmami zagranicznymi 27,6 26,5 Ułatwi mi dostęp do wyjazdów zagranicznych z mojej firmy 17,1 18,6 Możliwość kształcenia ustawicznego wydaje się szczególnie ważna dla mieszkańców wsi, z których aż 68% spodziewa się zwiększenia swojej wartości na rynku pracy. Zaś mieszkańcy miast w większym stopniu nastawieni są na wzrost efektywności ich pracy (38% - miasto, 28% - wieś). Może być to wynikiem większego bezrobocia na terenach wiejskich, dlatego też mieszkańcy wsi nastawieni są na zdobycie kwalifikacji, które umożliwią im wejście i utrzymanie się na rynku pracy. W zakresie pozostałych oczekiwań różnice między beneficjentami mieszkającymi na wsi i w mieście nie są istotne statystycznie (nie wykraczają poza granice błędu pomiaru). Tabela 20. Oczekiwania dotyczące wpływu szkolenia na sferę zawodową i osobistą z uwzględnieniem poziomu wykształcenia Oczekuję, że udział w szkoleniu pozwoli mi: średnie wyższe Utrzymać dotychczasowe zatrudnienie 21,9 21,4 Zmienić pracę 39,7 28,4 Ułatwi awans 39,7 46,3 Ułatwi znalezienie nowej pracy w przypadku utraty dotychczasowego zatrudnienia 72,6 72,0 Rozpoczęcie prowadzenia własnej działalności gospodarczej 6,8 9,3 Zwiększy moją wartość na rynku pracy 67,1 59,5 Pozwoli uzyskać wyższe wynagrodzenie 8,2 5,8 Zwiększy moją wiedzę i kompetencje zawodowe 80,8 86,8 Zwiększy efektywność mojej pracy 30,1 36,2 Zwiększy moje szanse na pracę w krajach UE 64,4 42 Pozwoli mi podjąć pracę w firmach zagranicznych na terenie polski 52,1 56 Umożliwi mi nawiązanie współpracy z firmami zagranicznymi 17,8 30 Ułatwi mi dostęp do wyjazdów zagranicznych z mojej firmy 17,8 17,5
Oczekiwania badanych w największym stopniu różnicuje ich poziom wykształcenia. I tak osoby z wykształceniem średnim lub niższym liczą na zmianę pracy (40%) oraz zwiększenie szans na pracę w UE (64%). Z kolei 1/3 respondentów z wyższym poziomem wykształcenia liczy na nawiązanie współpracy z firmami zagranicznymi. 3.4 Samoocena umiejętności opanowanych w trakcie szkolenia Tabela 21. Samoocena umiejętności opanowanych przez uczestników kursu Angielski w biurze i biznesie poziom podstawowy UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) Nabyłem(am) w trakcie kursu (%) nawiązywanie kontaktów 86 84,9 prowadzenie rozmów telefonicznych 65,1 48,8 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 45,3 47,7 prezentacja produktu, firmy 27,9 19,8 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 25,6 16,3 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 37,2 23,3 prowadzenie negocjacji 20,9 11,6 uczestniczenie w dyskusji 46,5 26,7 pisanie listów 47,7 54,7 pisanie artykułów, raportów 18,6 15,1 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 73,3 46,5 czytanie literatury w języku obcym 39,5 31,4 Tabela 22. Samoocena umiejętności opanowanych przez uczestników kursu Angielski w biurze i biznesie poziom średniozaawansowany UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) Nabyłem(am) w trakcie kursu (%) nawiązywanie kontaktów 80,6 55,6 prowadzenie rozmów telefonicznych 72,2 52,8 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 50,0 47,2 prezentacja produktu, firmy 41,7 50,0 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 47,2 55,6 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 47,2 47,2 prowadzenie negocjacji 30,6 61,1 uczestniczenie w dyskusji 63,9 66,7 pisanie listów 55,6 47,2
pisanie artykułów, raportów 44,4 38,9 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 77,8 36,1 czytanie literatury w języku obcym 52,8 22,2 Tabela 23. Samoocena umiejętności opanowanych przez uczestników kursu Angielski w biurze i biznesie poziom zaawansowany UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) Nabyłem(am) w trakcie kursu (%) nawiązywanie kontaktów 55,6 66,7 prowadzenie rozmów telefonicznych 44,4 44,4 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 44,4 44,4 prezentacja produktu, firmy 33,3 22,2 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 66,7 44,4 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 55,6 55,6 prowadzenie negocjacji 33,3 33,3 uczestniczenie w dyskusji 66,7 77,8 pisanie listów 33,3 44,4 pisanie artykułów, raportów 33,3 33,3 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 77,8 55,6 czytanie literatury w języku obcym 44,4 33,3 Tabela 24. Samoocena umiejętności opanowanych przez uczestników kursu Niemiecki w biurze i biznesie poziom podstawowy UMIEJĘTNOŚCI Chcę nabyć podczas kursu (%) Nabyłem(am) w trakcie kursu (%) nawiązywanie kontaktów 88,9 83,3 prowadzenie rozmów telefonicznych 83,3 44,4 uczestniczenie w spotkaniach nieformalnych 66,7 55,6 prezentacja produktu, firmy 16,7 5,6 uczestniczenie w spotkaniach biznesowych 44,4 11,1 uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej 44,4 11,1 prowadzenie negocjacji 27,8 5,6 uczestniczenie w dyskusji 61,1 33,3 pisanie listów 77,8 38,9 pisanie artykułów, raportów 38,9 5,6 rozumienie audycji telewizyjnych i radiowych 88,9 33,3